গইটাৰৰ অৰ্থ হৈছে এনে এক শাৰীৰিক স্থিতি যেতিয়া এজন ব্যক্তিৰ থাইৰইড গ্ৰন্থি স্বাভাৱিকতকৈ অধিক পৰিমাণে ডাঙৰ হৈ পৰে। গইটাৰৰ উপস্থিতি পৰিদৰ্শন, ধপধপনি, বা ইমেজিং অধ্যয়নৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। বিভিন্ন শাৰীৰিক বা ৰোগজনিত উদ্দীপনাৰ বাবে থাইৰইড গ্ৰন্থি ডাঙৰ হ’ব পাৰে। শাৰীৰিক গইটাৰৰ দুটা কাৰণ হৈছে- কৈশোৰ আৰু গৰ্ভধাৰণৰ অৱস্থা। গইটাৰ ইউথাইৰইডিজম, হাইপোথাইৰয়ডিজম, বা হাইপাৰথাইৰয়ডিজমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হ’ব পাৰে। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত গইটাৰৰ (Goiter) সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
Read also: Migraine Problem and Treatment | মাইগ্ৰেইনৰ সমস্যা আৰু প্ৰতিকাৰ
সাধাৰণ থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ পৰিমাণ ধনুত ৪ ৰ পৰা ৪.৮ চেমি, ট্ৰেন্সভাৰ্চত ১ ৰ পৰা ১.৮ চেমি, আৰু এণ্টেৰোপশ্বাৰ্থ মাত্ৰাত ০.৮ ৰ পৰা ১.৬ চেমি। ই আল্ট্ৰাচোনোগ্ৰাফী গণনাৰ ওপৰত ৭ ৰ পৰা ১০ মিলি আৰু ওজন ১০-২০ গ্ৰামৰ পৰিমাণৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ। বয়স আৰু শৰীৰৰ আকাৰৰ সৈতে থাইৰইডৰ আকাৰ বৃদ্ধি হয়। মহিলাৰ বিপৰীতে পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত ই ডাঙৰ। অধিক আয়ডিন গ্ৰহণ কৰিলে ইয়াৰ আকাৰ হ্ৰাস হয়।
গইটাৰৰ প্ৰচলন আৰু ঘটনা আয়ডিনৰ অভাৱৰ পৰিমাণৰ ওপৰত আধাৰিত। মৃদু আয়ডিনৰ অভাৱৰ সৈতে, গইটাৰৰ ঘটনা ৫% ৰ পৰা ২০%। মজলীয়া অভাৱৰ সৈতে, প্ৰচলন ২০% ৰ পৰা ৩০% লৈ বৃদ্ধি হয়, আৰু গুৰুতৰ আয়ডিনৰ অভাৱৰ সৈতে, ঘটনা ৩০% তকৈ অধিক হয়। আনকি আয়ডিন অন্তৰ্ভুক্তিৰ পিছতো, থাইৰইড নোডুলৰ ঘটনা বৃদ্ধি পোৱা দেখা গৈছে। প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ক্ষেত্ৰত নোডুলৰ ঘটনা ৬০% ৰ পৰা ৭০% হয়। অৱশ্যে, ঘটনা বৃদ্ধিৰ একমাত্ৰ কাৰণ ইমেজিং আৰু স্ক্ৰীণিং নহয়। এইটো ধাৰণা কৰা হৈছে যে মেদবহুলতা, ইনচুলিন প্ৰতিৰোধ, আৰু বিপাকীয় লক্ষণ হৈছে এনে কাৰক যাৰ ফলত গইটাৰৰ ঘটনা বৃদ্ধি হৈছে। পুৰুষৰ তুলনাত মহিলাৰ গইটাৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা প্ৰায় চাৰিগুণ বেছি। গইটাৰৰ প্ৰচলনত কোনো জাতিগত পাৰ্থক্য নাই।
গইটাৰৰ কাৰণ | Causes of Goiter
কেইবাটাও ৰোগসৃষ্টিকাৰী প্ৰণালীৰ ফলত গইটাৰ হ’ব পাৰে। ই আয়ডিনৰ অভাৱৰ ফলত হ’ব পাৰে, যিবোৰ দেশত প্ৰায়ে আয়ডিনৰ অভাৱ প্ৰতিহত কৰিবলৈ ৰাজহুৱা স্বাস্থ্যৰ হস্তক্ষেপ নকৰা দেশবোৰত দেখা যায়। এই ক্ষেত্ৰত, পৰিভাষাটো হৈছে এক স্থানীয় গইটাৰ। থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ প্ৰদাহজনিত বিকাৰ যেনে অটোইমিউন থাইৰইডাইটিছ, প্ৰসৱোত্তৰ থাইৰইডাইটিছ, নীৰৱ থাইৰইডাইটিছ, বিকিৰণ থাইৰইডাইটিছ, চাবএকিউট থাইৰইডাইটিছ, আৰু চুপিউৰেটিভ থাইৰইডাইটিছৰ ফলত থাইৰইড বৃদ্ধি হ’ব পাৰে, সেয়েহে গইটাৰ।
যিহেতু থাইৰইড বৃদ্ধি হৈছে প্ৰদাহ প্ৰক্ৰিয়াৰ পৰিণাম আৰু প্ৰদাহ সমাধান হোৱাৰ পিছত হ্ৰাস হয়, বিকাৰটো বৰ্ণনা কৰিবলৈ “গইটাৰ” শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা নহয়। গইটাৰ প্ৰদাহজনক থাইৰইড বিকাৰৰ লক্ষণ আৰু লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত অন্যতম। হাইপাৰথাইৰইডিজম সৃষ্টি কৰা থাইৰইড ৰোগ, যেনে গ্ৰেভ ৰোগ, বিষাক্ত নোডুলাৰ গইটাৰ, আৰু বিষাক্ত মাল্টিনোডাৰ গইটাৰৰ ফলত গইটাৰ হ’ব পাৰে। [3] গইটাৰত এক বা একাধিক নোডুল অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে আৰু ইয়াক নোডুলাৰ গইটাৰ বা ননটক্সিক মাল্টিনোডুলাৰ গইটাৰ বুলি কোৱা হয়; এই সত্তাবোৰত, বৰ্ধিত থাইৰইড ইউথাইৰইডিজমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। অন্যান্য কাৰণহ’ব পাৰে থাইৰইড কৰ্কট আৰু গ্ৰেনুলোমাটছ আৰু থাইৰইডৰ অনুপ্ৰৱেশকাৰী ৰোগ।
গইটাৰৰ প্ৰকাৰ | Types of Goiter
গইটাৰৰ সমস্যা দুই ধৰণৰ হʼব পাৰে-
১. ডিফ্যুজ গইটাৰ (Diffuse Goiter) : য’ত সমগ্ৰ থাইৰইড গ্ৰন্থি ফুলি উঠে আৰু স্পৰ্শৰ সৈতে মসৃণ অনুভৱ কৰে।
২. নডুলাৰ গইটাৰ (Nodular Goiter): য’ত নোডুল নামৰ গোটা বা তৰল ভৰ্তি পিণ্ডবোৰ থাইৰইডৰ ভিতৰত বিকশিত হয় আৰু থাইৰইড গ্ৰন্থি স্পৰ্শ কৰিবলৈ গোট খোৱা অনুভৱ কৰে; নোডুলবোৰ একক বা একাধিক হ’ব পাৰে আৰু ইয়াত তৰল থাকিব পাৰে।
গইটাৰৰ লক্ষণ | Symptoms of Goiter
থাইৰইডৰ কাৰ্য পৰিৱৰ্তন হয় নে নাই, গইটাৰ কিমান সোনকালে বৃদ্ধি হয় আৰু ই উশাহ-নিশাহত বাধা দিয়ে নে নাই তাৰ ওপৰত গইটাৰৰ চিহ্ন বা লক্ষণ নিৰ্ভৰ কৰে।
হাইপোথাইৰয়ডিজমৰ লক্ষণ-
- ভাগৰ
- ঠাণ্ডাৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি
- বৰ্ধিত টোপনি
- শুকান ছাল
- কোষ্ঠকাঠিন্য
- পেশীৰ দুৰ্বলতা
- স্মৃতি শক্তি বা একাগ্ৰতাৰ সমস্যা
হাইপাৰথাইৰইডিজমৰ লক্ষণ-
- ওজন হ্ৰাস
- দ্ৰুত হৃদস্পন্দন (টেকিকাৰ্ডিয়া)
- তাপৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি
- অত্যাধিক ঘাম ওলোৱা
- কম্পন
- বিৰক্তি আৰু উদ্বিগ্নতা
- পেশীৰ দুৰ্বলতা
- সঘনাই অন্ত্ৰৰ চলাচল
- ঋতুস্ৰাৱৰ প্ৰকাৰৰ পৰিৱৰ্তন
- টোপনিৰ অসুবিধা
- উচ্চ ৰক্তচাপ
- বৰ্ধিত ভোক
- উচ্চতা দ্ৰুত গতিত বৃদ্ধি (সৰু লৰা-ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰত)
- আচৰণৰ পৰিৱৰ্তন (সৰু লৰা-ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰত)
- হাড়ৰ বিকাশ যি শিশুৰ বয়সৰ বাবে প্ৰত্যাশিত বিকাশতকৈ অধিক হয় (সৰু লৰা-ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰত)
অবষ্ট্ৰাক্টিভ গইটাৰৰ লক্ষণ-
- গিলিবলৈ অসুবিধা
- পৰিশ্ৰমৰ সৈতে উশাহ লোৱাত অসুবিধা
- কাঁহ
- হোৰেনচ
- নাক ডাকা
ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ | Home Remedies
১. নাৰিকলৰ তেল: নাৰিকল তেলত মজলীয়া শৃংখলাৰ ফেটি এচিড থাকে যি থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ ভালদৰে কাম কৰাত সহায় কৰে। নাৰিকল তেলত সংপৃক্ত চৰ্বিৰ উচ্চ পৰিমাণ থাকে (স্বাস্থ্যকৰ)। ব্যায়ামৰ সঠিক সংমিশ্ৰণ আৰু সঠিকভাৱে সন্তুলিত আহাৰৰ সৈতে, নাৰিকল তেল থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ বাবে ভাল হ’ব পাৰে।
২. আপেলৰ ভিনেগাৰ: আপেল চাইডাৰ ভিনেগাৰে শৰীৰৰ চৰ্বি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত, শৰীৰৰ পৰা বিষাক্ত পদাৰ্থ ধুই পেলোৱাত, আৰু পুষ্টি শোষণ কৰাত সহায় কৰে। সেয়ে ই গইটাৰৰ সমস্যাটো ধ্বনাত্মক প্ৰভাৱ পেলায়।
৩. আদা: আদা পটাছিয়াম আৰু মেগনেছিয়ামৰ দৰে অত্যাৱশ্যকীয় খনিজ পদাৰ্থত সমৃদ্ধ আৰু ই থাইৰইড সমস্যাৰ এক প্ৰাথমিক কাৰণ প্ৰদাহৰ সৈতে যুঁজিবলৈ সহায় কৰে। আপোনি আদা চাহত দি অথবা ইয়াৰ তেল গ্ৰহণ কৰিব পাৰে।
৪. ভিটামিন বি: ভিটামিনে থাইৰইডৰ সমস্যাৰ অন্তৰ্নিহিত কাৰণবোৰৰ সৈতে যুঁজিবলৈ সহায় কৰে। সঠিক থাইৰইড কাৰ্যৰ বাবে ‘বি’ পৰিয়ালৰ ভিটামিন অত্যাৱশ্যকীয়। হাইপোথাইৰয়ডিজম থকা লোকসকলক সহায় কৰাত ভিটামিন বি১২ বিশেষভাৱে সহায়ক। দৈনিক আহাৰত কণী, মাংস, মাছ, মাহজাতীয় শস্য, গাখীৰ আৰু বাদাম অন্তৰ্ভুক্ত কৰিলে ভিটামিন বি-ৰ স্থিৰ যোগানত সহায় কৰিব পাৰে।
৫. ভিটামিন ডি: ভিটামিন ডিৰ অভাৱৰ ফলত থাইৰইডৰ সমস্যা হ’ব পাৰে। যিহেতু শৰীৰে ইয়াক কেৱল সূৰ্যৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলেহে উৎপাদন কৰিব পাৰে, নিশ্চিত কৰিব যাতে আপুনি দৈনিক নিম্নতম 15 মিনিটৰ সূৰ্যৰ পোহৰ পায়। ইয়াৰ ফলত কেলচিয়াম শোষণ আৰু ভাল ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাও বৃদ্ধি হ’ব।
৬. কাঠবাদাম (Almonds): কাঠবাদাম হৈছে প্ৰ’টিন, আঁহ আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ এক ভাল উৎস। কাঠবাদামত চেলেনিয়াম থাকে যি হৈছে থাইৰইড স্বাস্থ্যকৰ পুষ্টি। ই মেগনেছিয়ামত যথেষ্ট সমৃদ্ধ যি থাইৰইড গ্ৰন্থিক অতি মসৃণভাৱে কাম কৰি ৰাখিব পাৰে।
৭. দুগ্ধজাত সামগ্ৰী (Dairy products): গাখীৰ, চীজ আৰু দৈ থাইৰইডৰ বাবে অতি উপকাৰী কিয়নো সেইবোৰত আয়ডিন অধিক থাকে, যি হৈছে সঠিক থাইৰইড কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় খনিজ। দুগ্ধজাত সামগ্ৰী সেৱনে ভিটামিনৰ স্তৰ বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰিব যি থাইৰইডৰ সমস্যাত সহায় কৰিব।
৮. বীন (Beens)
বীন হৈছে পুষ্টিৰ এক শক্তিক্ষেত্ৰ। এইবোৰত আঁহ, প্ৰ’টিন, অত্যাৱশ্যকীয় খনিজ আৰু ভিটামিন থাকে। বীনবোৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু জটিল কাৰ্বোহাইড্ৰেটেৰে সমৃদ্ধ। যিহেতু বীনবোৰত আঁহৰ পৰিমাণো যথেষ্ট বেছি, ই কোষ্ঠকাঠিন্যত সহায় কৰে যি হৈছে হাইপোথাইৰয়ডিজমৰ এক সাধাৰণ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া। নিয়মীয়াকৈ বীন খোৱাটোৱে থাইৰইডৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰা দেখা গৈছে।
৯, ফ্লেক্সচিড (Flax seeds)
ফ্লেক্সচিডবোৰ ভাল ফেটি এচিডত সমৃদ্ধ যি হৃদযন্ত্ৰ আৰু থাইৰইডৰ বাবে ভাল। এইবোৰে থাইৰইড হৰমন উৎপাদনত সহায় কৰে। মেগনেছিয়াম আৰু ভিটামিন বি12 সমৃদ্ধ, ফ্লেক্সচিডে হাইপোথাইৰয়ডিজমৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে।
১০. আয়ডিন পৰিপূৰক (Iodine Supplement): থাইৰইডৰ অনুপযুক্ত কাৰ্যত কাম কৰা আন এটা বস্তু হ’ল আয়ডিন পৰিপূৰক গ্ৰহণ কৰা। যিসকল নিৰামিষভোজী তেওঁলোকৰ বাবে এইটো অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰে। এই পৰিপূৰকবোৰে শৰীৰত আয়ডিনৰ ভাৰসাম্য পুনৰুদ্ধাৰ কৰে আৰু থাইৰইডৰ স্বাস্থ্যত সহায় কৰে।
১১. ব্যায়াম (Exercise): নিয়মীয়া ব্যায়ামে সঠিক হৰমনৰ ভাৰসাম্যৰ সৈতে সহায় কৰে আৰু উন্নত ওজন ব্যৱস্থাপনা লৈ যায় যি থাইৰইডৰ সমস্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰে।
১২. নেমু আৰু নহৰু (Lemon and Garlic): নেমু আৰু নহৰুত প্ৰদাহ প্ৰতিৰোধী ক্ৰিয়া থাকে যিয়ে থাইৰইড স্থিতি উন্নত কৰি গইটাৰৰ সমস্যাত সকাহ দিব পাৰে।
১৩. হালধী (Turmeric): হালধি হৈছে এক শক্তিশালী মচলা যি কেৱল খাদ্যত ৰং আৰু সোৱাদ যোগ নকৰে কিন্তু লগতে স্বাস্থ্য উন্নত কৰা একাধিক উপকাৰী গুণাগুণো আছে। অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে হালধি গইটাৰ চিকিৎসাত উপযোগী হ’ব পাৰে।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক গইটাৰৰ Goiter সমস্যা আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।
Writer : Aparna Singha
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
