বড়ো জনগোষ্ঠী (Bodo Tribe) মূলতঃ ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলত বিশেষকৈ অসম ৰাজ্যত অৱস্থিত এটা খিলঞ্জীয়া জনগোষ্ঠী। চহকী সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু সংগ্ৰাম আৰু স্থিতিস্থাপকতাৰে চিহ্নিত ইতিহাসৰ সৈতে বড়ো জনগোষ্ঠীয়ে অঞ্চলটোৰ আৰ্থ-সাংস্কৃতিক আৰু ৰাজনৈতিক পৰিৱেশত উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়াইছে। ভাৰতবৰ্ষ বৈচিত্ৰময় জাতি, সংস্কৃতি, সভ্যতা, ধৰ্ম, জনগোষ্ঠী আৰু সমাজৰ দেশ। মানৱ জাতি আৰু অষ্ট্ৰিয়া-এছিয়াটিক, নাইট্ৰাইট, দ্ৰাবিড়, আলপাইন, ইণ্ডো-মংগোলয়ড, তিব্বতবৰ্মান আৰু আৰ্যৰ গোটৰ ধাৰাবোৰে বিভিন্ন পথেৰে ভাৰতত প্ৰৱেশ কৰি ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইত প্ৰব্ৰজন কৰি বসতি স্থাপন কৰি নিজৰ ইতিহাস, সংস্কৃতি আৰু সভ্যতা গঢ়ি তুলিছিল। সমগ্ৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলত তিব্বত-বাৰ্মান জনগোষ্ঠীৰ প্ৰধান। বড়োসকল তিব্বত-বাৰ্মান পৰিয়ালৰ অন্যতম শ্ৰেণী। আজি বড়ো উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ খিলঞ্জীয়া জনজাতি। ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাত মানুহে নিজকে বড়ো বুলি কয়, অসমৰ গোৱালপাৰা জিলা আৰু উত্তৰ বংগৰ জলপাইগুৰি জিলাত তেওঁলোকে চুবুৰীয়াই ‘মেচ’ বুলি কয় আৰু উচ্চ অসম আৰু বৰাক উপত্যকালৈ তেওঁলোকক ‘কছাৰী’ বুলি কয়। বৰ্তমান সময়ত ইহঁত সমগ্ৰ অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ, পশ্চিম বংগ, মেঘালয়, নাগালেণ্ড, ত্ৰিপুৰা নেপাল আৰু বাংলাদেশ আদিত সিঁচৰতি হৈ আছে।কিন্তু ইয়াৰে অধিকাংশই বৰ্তমান ১৯৯৩ চনত সৃষ্টি হোৱা বড়োলেণ্ড টেৰিটৰিয়েল কাউন্সিলত পোৱা যায়।
বড়ো জনগোষ্ঠীৰ উৎপত্তি আৰু প্ৰাৰম্ভিক ইতিহাস | Origins and Early History of Bodo Tribe
বড়ো জনগোষ্ঠীৰ (Bodo Tribe) উৎপত্তি তিব্বত-বৰ্মান ভাষা পৰিয়ালৰ পৰাই পোৱা যায়, যাৰ পৰা ভাৰতৰ উত্তৰ অঞ্চল আৰু হিমালয়ৰ পাদদেশৰ পৰা প্ৰব্ৰজন হোৱাৰ কথা অনুমান কৰিব পাৰি। ঐতিহাসিকভাৱে প্ৰায় ১৫০০ বছৰ আগতে বড়োসকলে অসম আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলত বসতি স্থাপন কৰিছিল বুলি ধাৰণা কৰা হয়। অসমৰ আৰ্থ-ৰাজনৈতিক তন্ত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰা প্ৰাচীন ৰাজ্য আৰু ৰাজ্যৰ প্ৰতিষ্ঠা এই অঞ্চলত তেওঁলোকৰ উপস্থিতিৰ চিন স্বৰূপ। বড়োসকল ভাৰতৰ অসমত প্ৰধানকৈ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী উপত্যকাৰ উত্তৰ অঞ্চলত বসবাস কৰা এটা জনগোষ্ঠী। ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক কালত আন বহুতো খিলঞ্জীয়া সম্প্ৰদায়ৰ দৰে বড়োসকলেও উল্লেখযোগ্য আৰ্থ-সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ সন্মুখীন হৈছিল। ভূমি ৰাজহ ব্যৱস্থা আৰু প্ৰশাসনিক সংস্কাৰকে ধৰি ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনৰ নীতিয়ে পৰম্পৰাগত পদ্ধতিৰ পৰিৱৰ্তন ঘটাই আৰ্থ-সামাজিক বৈষম্যৰ সৃষ্টি কৰিছিল। এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মাজতো বড়ো জনগোষ্ঠীয়ে নিজৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয় আৰু পৰম্পৰা বজাই ৰাখিছিল।
স্বাধীনতাৰ পিছৰ সময়ছোৱাত স্বায়ত্তশাসন আৰু স্বীকৃতিৰ দাবী বৃদ্ধি পাইছিল। বহু খিলঞ্জীয়া গোটৰ দৰে বড়ো সম্প্ৰদায়েও অধিক ৰাজনৈতিক প্ৰতিনিধিত্ব আৰু নিজৰ কাম-কাজৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ বিচাৰিছিল। ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকৰ আকাংক্ষা আৰু অভিযোগৰ সমাধানৰ লক্ষ্যৰে বিভিন্ন ৰাজনৈতিক আন্দোলন আৰু চুক্তিৰ সৃষ্টি হয়।
তেওঁলোকৰ জীৱন কেনেকুৱা | What Are Their Lives Like
বড়োসকলে তিব্বত-বাৰ্মিজ ভাষা কয়, আৰু তেওঁলোকে দেৱনাগৰীত পঢ়া-শুনা কৰে। বহুতেই কৃষক। ভাত আৰু মাছ আৰু গাহৰিৰ মাংস খায়। ভাতৰ মদ খাই ভাল পায়। বড়োসকলে নাচি ভাল পায়। বড়োসকলে বাঁহৰ বস্তু বয় আৰু তৈয়াৰ কৰে। বড়োসকলৰ কিছুমানে ব্ৰহ্মবাদ অনুসৰণ কৰে যিটো হিন্দু সংস্কাৰ আন্দোলন। বড়োসকলৰ কিছুমানে বাথৌ ধৰ্ম অনুসৰণ কৰে য’ত তেওঁলোকে পূৰ্বপুৰুষক পূজা কৰে। তেওঁলোকৰ মতে আকাশ, পৃথিৱী, বায়ু, পানী আৰু জুইৰ মিশ্ৰণৰ পৰা মানুহ আহে। ঘৰৰ ওচৰত বা চোতালত পূজা কৰি ভাল পায়। তেওঁলোকৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎসৱক খেৰাই পূজা বুলি কোৱা হয়।
বড়ো জনগোষ্ঠীৰ সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰা | Culture and Traditions of Bodo Tribe
- ভাষা (Language): তিব্বত-বৰ্মান ভাষা পৰিয়ালৰ বড়ো-গাৰো গোটৰ সদস্য বড়ো ভাষা তেওঁলোকৰ পৰিচয়ৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ। বড়ো জনগোষ্ঠীৰ নিজা লিপি আছে, যাক বড়ো লিপি বুলি জনা যায়, যিটো সাংস্কৃতিক আৰু সাহিত্যিক প্ৰেক্ষাপটত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বড়ো ভাষাক শৈক্ষিক পাঠ্যক্ৰমত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাকে ধৰি বড়ো ভাষাক প্ৰচাৰ আৰু সংৰক্ষণৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে।
- ধৰ্ম আৰু বিশ্বাস (Religion and Beliefs): বড়ো জনগোষ্ঠীৰ পৰম্পৰাগত ধৰ্ম জীৱবাদী, তেওঁলোকে প্ৰাকৃতিক উপাদান আৰু পূৰ্বপুৰুষৰ আত্মাৰ পূজা কৰে। বড়োসকলৰ প্ৰধান দেৱতা হৈছে বাথৌ । আশীৰ্বাদ বিচাৰি আৰু প্ৰাকৃতিক জগতৰ লগত সম্প্ৰীতি বজাই ৰাখিবলৈ ৰীতি-নীতি আৰু অনুষ্ঠান সম্পন্ন কৰা হয়। সময়ৰ লগে লগে বড়োসকলৰ মাজত হিন্দু ধৰ্ম আৰু খ্ৰীষ্টান ধৰ্মলৈ যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন ঘটিছে, যিয়ে অঞ্চলটোৰ বহল ধৰ্মীয় প্ৰৱণতাক প্ৰতিফলিত কৰিছে।
- সাজপাৰ (Attire): ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চল, মুখ্যতঃ অসমত অৱস্থিত বড়ো জনজাতিৰ পৰম্পৰাগত পোছাকে তেওঁলোকৰ সমৃদ্ধ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু প্ৰকৃতিৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক প্ৰতিফলিত কৰে। বড়ো জনজাতিৰ মহিলাসকলে সাধাৰণতে দখনা পিন্ধে, শৰীৰৰ চাৰিওফালে মেৰিয়াই থোৱা দীঘল কাপোৰৰ, প্ৰায়ে জীৱন্ত ৰং আৰু জটিল আৰ্হিত।
- উৎসৱ আৰু উদযাপন (Festivals and Celebrations): বড়ো জনগোষ্ঠীয়ে তেওঁলোকৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য প্ৰতিফলিত কৰা বিভিন্ন উৎসৱ পালন কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত আটাইতকৈ উল্লেখযোগ্য হ’ল বৈশাগু উৎসৱ, য’ত নতুন বছৰৰ আগমন আৰু কৃষি বতৰ আৰম্ভ হয়। পৰম্পৰাগত নৃত্য, সংগীত, ভোজ-ভাতৰ দ্বাৰা এই উৎসৱ পালন কৰা হয়। বড়ো সকলৰ প্ৰধান নৃত্য হৈছে বাগৰুম্বা। বড়ো সকলৰ আন আন গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎসৱসমূহৰ ভিতৰত ধৰ্মীয় আচাৰ-ব্যৱহাৰ আৰু সম্প্ৰদায়ৰ বন্ধনৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে খেৰাই পূজা ।
- শিল্পকলা (Art and Craft): বড়ো লোকসকলে বয়ন, মৃৎশিল্প, বাঁহৰ কাম আদি পৰম্পৰাগত শিল্পকৰ্মৰ বাবে পৰিচিত। পৰম্পৰাগত সাজ-পোছাকত ব্যৱহাৰ কৰা ৰঙীন আৰু কলাত্মক আৰ্হিৰ সৃষ্টি কৰে। বাঁহ আৰু বেতৰ কামৰ কলাও তাৎপৰ্যপূৰ্ণ। বড়ো জনগোষ্ঠীৰ মহিলা, জীয়ৰী সকল কাপোৰ বোৱাত বিৰাট পাকৈত।
- ৰন্ধন প্ৰণালী (Cuisine): ভাৰতৰ অসমত অন্যতম বৃহৎ থলুৱা গোট বড়ো জনজাতিৰ এক স্বকীয় আৰু সমৃদ্ধ ৰন্ধন পৰম্পৰা আছে। তেওঁলোকৰ ৰন্ধনপ্ৰণালী গভীৰভাৱে তেওঁলোকৰ কৃষিজীৱনত নিহিত হৈ আছে, প্ৰাকৃতিক আৰু সতেজ উপাদানৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। বড়ো ৰন্ধনপ্ৰণালীত চাউল হৈছে এক মুখ্য, আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ চাউলৰ ব্যঞ্জনে তেওঁলোকৰ আহাৰৰ আধাৰ গঠন কৰে। প্ৰায়ে গাহৰি , কুকুৰা, ছাগলী আৰু চৰাইৰ মাংস খায়।
বড়ো জনজাতিৰ ৰন্ধনপ্ৰণালীয়ে সেউজীয়া শাক-পাচলি, বনৰীয়া বনৌষধি আৰু স্থানীয় মাছৰ ওপৰত এক শক্তিশালী নিৰ্ভৰশীলতা প্ৰদৰ্শন কৰে। তেওঁলোকৰ খাদ্য সাধাৰণতে মচলাত মৃদু কিন্তু থলুৱা উপাদানৰ পৰা আহৰণ কৰা ফ্লেভাৰেৰে সমৃদ্ধ। তেওঁলোকে প্ৰায়ে নিম্নতম তেল ব্যৱহাৰ কৰে, উতলা, ভাপ লোৱা, বা কিণ্বন পদ্ধতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে।
Read also: Mising Tribe: A Comprehensive Overview | মিচিং জনগোষ্ঠী: এক বিস্তৃত আভাস
উপসংহাৰ | Conclusion
চহকী সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু ঐতিহাসিক তাৎপৰ্য্যৰ সৈতে বড়ো জনগোষ্ঠীয়ে ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ বৈচিত্ৰ্যত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। প্ৰাচীন কালৰ পৰা সমসাময়িক যুগলৈ তেওঁলোকৰ যাত্ৰাই স্থিতিস্থাপকতা, অভিযোজন আৰু সাংস্কৃতিক সংৰক্ষণৰ কাহিনী প্ৰতিফলিত কৰে। আধুনিকতাৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মাজেৰে আগবাঢ়ি যোৱাৰ লগতে অধিক স্বায়ত্তশাসন বিচৰাৰ লগে লগে বড়ো জনগোষ্ঠী ভাৰতৰ খিলঞ্জীয়া সম্প্ৰদায়সমূহৰ গতিশীল আৰু বহুমুখী প্ৰকৃতিৰ প্ৰতীক হৈয়েই আছে।
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
