AHSEC Class 12 Biology Question Paper Solved 2024 Assamese Medium | দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ জীৱবিজ্ঞান পুৰণি প্ৰশ্নকাকত সমাধান, AHSEC Class 12 Biology Question Paper Solved PDF Download, দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ জীৱবিজ্ঞান 2024 ৰ প্ৰশ্নকাকত সমাধান কৰা হৈছে to each Paper is Assam Board Exam in the list of AHSEC so that you can easily browse through different subjects and select needs one. AHSEC Class 12 Biology Previous Years Question Paper Solved 2024 can be of great value to excel in the examination.
AHSEC Class 12 Biology Question Paper Solved 2024 Assamese Medium
AHSEC 2024 Biology Question Paper Solved Assamese Medium provided is as per the 2024 AHSEC Board Exam and covers all the questions from the AHSEC Class 12 Biology Solved Question Paper 2024 Assamese Medium. Access the detailed Class 12 Biology 2024 Previous Years Question Paper Solved provided here and get a good grip on the subject. Access the AHSEC 2024 Biology Old Question Paper Solved, AHSEC Class 12 Biology Solved Question Paper 2024 of Assamese in Page Format. Make use of them during your practice and score well in the exams.
BIOLOGY
2024
BIOLOGY OLD QUESTION PAPER SOLVED
প্ৰথম অংশ: উদ্ভিদবিজ্ঞান
1. কীটনাশক হিচাপে ব্যৱহৃত বেক্টেৰীয়াৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ বাচিলাছ থুৰিঞ্জিয়েনসিস।
2. ‘মিউটেচন’ শব্দটো কোনে প্রথমে ব্যৱহাৰ কৰিছিল?
উত্তৰঃ Hugo de Vries.
3. অনুকূলী বিকিৰণৰ এটি উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰঃ অনুকূলী বিকিৰণৰ এটি উদাহৰণ হ’ল ডাৰউইন ফিঞ্চ।
4. জিন চিকিৎসা কি?
উত্তৰঃ জিনীয় তাৰতম্য বিমংগাত থাকিলে দোষমুক্ত জিনেৰে চিকিৎম্যা কৰাকে জিন চিকিৎসা বোলে।
5. তলত দিয়াবোৰৰ উত্তৰ লিখা:
(a) আবাদীৰ জৈৱিক উপাংশটো লিখা।
উত্তৰঃ আবাদীৰ জৈৱিক উপাংশটো হ’ল- জীৱ-জন্তু, উদ্ভিদ, ভেঁকুৰ আৰু বেক্টেৰিয়া।
(b) উদ্ভিদৰ এটা সমসংস্থ আৰু এটা সমবৃত্তিক অংগৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ উদ্ভিদৰ সমসংস্থ অংগ হ’ল মূল আৰু সমবৃত্তিক অংগ হ’ল পাত।
(c) কিম্বনৰ সংজ্ঞা দিয়া। উদ্যোগিক কিম্বন পদ্ধতিত ব্যৱহৃত এটা অণুজীৱৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ কিম্বন হৈছে জীৱন্ত অণুজীৱ বা এনজাইমৰ দ্বাৰা চেনি আদি জৈৱিক পদাৰ্থৰ ৰাসায়নিক প্ৰক্রিয়াৰে এলকোহল, তৰল অম্ল, গেছ আদি উৎপন্ন কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া।
উদ্যোগিক কিম্বন পদ্ধতিত ব্যৱহৃত এটা অণুজীৱৰ নাম হ’ল: Saccharomyces cerevisiae (ইষ্ট)।
(d) পৰাগযোগৰ প্ৰকাৰসমূহ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ পৰাগযোগৰ প্ৰকাৰসমূহ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল-
(ক) স্বপৰাগযোগ (Self-pollination): পৰাগকণ এটা ফুলৰ পুংকেশৰৰ পৰা একেই ফুলৰ বা একেই উদ্ভিদৰ অন্য এটা ফুলৰ গৰ্ভমুণ্ডত স্থানান্তৰিত হয়।
(খ) পৰপৰাগযোগ (Cross-pollination): পৰাগকণ এটা ফুলৰ পুংকেশৰৰ পৰা অন্য উদ্ভিদৰ ফুলৰ গৰ্ভমুণ্ডত স্থানান্তৰিত হয়।
6. চমু টোকা লিখা: (যিকোনো দুটা)
(a) ভ্রুণস্থলী।
উত্তৰঃ ভ্রুণস্থলী হৈছে মাতৃগৰ্ভত ভ্ৰুণৰ বৃদ্ধি আৰু বিকাশৰ বাবে উপযুক্ত পৰিৱেশ প্ৰদান কৰা গৰ্ভাশয়ৰ অংশ।
ই তিনিটা মুখ্য অংশৰ পৰা গঠন হয়:
(ক) অ্যামনিয়’টিক সাক: ভ্ৰুণক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে আৰু দ্ৰৱ্যৰে পূৰ্ণ থাকে।
(খ) প্লাচেণ্টা: মাতৃ আৰু ভ্ৰুণৰ মাজত পুষ্টি, অক্সিজেন আৰু বর্জ্যৰ আদান-প্ৰদানৰ ব্যৱস্থা কৰে।
(গ) অ্যামনিয়’টিক দ্ৰৱ্য: ভ্ৰুণক আঘাতৰ পৰা ৰক্ষা কৰে আৰু পৰিৱেশ সুস্থ ৰাখে।
(b) প্রতিজৈৱিক।
উত্তৰঃ প্রতিজৈৱিক (Antibiotic) হৈছে এক প্ৰাকৃতিক বা সংশ্লিষ্ট ৰাসায়নিক পদাৰ্থ যি জীৱাণুৰ বৃদ্ধি বা জীৱাণু মাৰিবলৈ সক্ষম। ই সাধাৰণতে বেক্টেৰিয়া, ফাংগী বা আন প্যাথজেনিক অণুজীৱৰ বিৰুদ্ধে কাম কৰে। প্ৰতিজৈৱিকবোৰ চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত বেক্টেৰিয়া সংক্রমণৰ চিকিৎসা কৰাত ব্যৱহৃত হয়।
(c) পাৰিস্থিতিক অনুক্রমণ।
উত্তৰঃ পাৰিস্থিতিক অনুক্রমণ (Ecological succession) হৈছে এক প্ৰক্ৰিয়া য’ত পৰিৱেশ বা বাসস্থানত সময়ৰ লগত একে একে জীৱজন্তু আৰু উদ্ভিদৰ জাতি সলনি হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াটোৱে পৰিৱেশৰ পৰিৱর্তন আৰু উন্নতি বৰ্ণনা কৰে।
পাৰিস্থিতিক অনুক্ৰমণৰ মূলতঃ দুটা প্ৰকাৰ থাকে:
(ক) প্ৰাথমিক অনুক্ৰমণ (Primary succession): ই এক নতুন, অক্ষত পৰিৱেশত আৰম্ভ হয়, যেনে আগ্নেয়গিৰিৰ লাভা বা বালি মাটিত, য’ত আগতে কোনো জীৱবৈচিত্ৰ্য নাথাকে।
(খ) দ্বিতীয়ক অনুক্ৰমণ (Secondary succession): এই প্ৰক্ৰিয়াটো তেতিয়াহে ঘটে যেতিয়া কোনো পৰিৱেশ পুনৰ গঠন হয়, কিন্তু তাত পূৰ্বে জীৱবৈচিত্ৰ্য আছিল, যেনে বনাঞ্চল বা কৃষি জমিৰ পৰিৱর্তন।
7. তলত দিয়া উদ্ভিদসমূহৰ বৈজ্ঞানিক নাম আৰু ব্যৱহৃত অংশৰ নাম লিখাঃ (যিকোনো দুটা)
(a) নিম।
উত্তৰঃ বৈজ্ঞানিক নাম হ’ল- Azadirachta indica.
ব্যৱহৃত অংশৰ নাম হ’ল – পাত।
(b) ৰাওলফিয়া।
উত্তৰঃ বৈজ্ঞানিক নাম হ’ল- Rauwolfia serpentina.
ব্যৱহৃত অংশৰ নাম হ’ল – শিপা।
(c) চিনকোনা।
উত্তৰঃ বৈজ্ঞানিক নাম হ’ল- Cinchona officinalis.
ব্যৱহৃত অংশৰ নাম হ’ল – শিপা।
(d) শাল।
উত্তৰঃ বৈজ্ঞানিক নাম হ’ল- Shorea robusta.
ব্যৱহৃত অংশৰ নাম হ’ল- কাঠ।
8. জিনীয় অভিযন্ত্ৰৰ দ্বাৰা ইনছুলিন কেনেকৈ পাব পাৰি?
উত্তৰঃ জিনীয় অভিযন্ত্ৰৰ দ্বাৰা ইনছুলিন উৎপাদন কৰিবলৈ, বিজ্ঞানীসকলে মানৱ ইনছুলিনৰ জিনক বেক্টেৰিয়া (বিশেষকৈ E. coli) ত সন্নিৱিষ্ট কৰে। তাৰপৰা বেক্টেৰিয়াৰ বৃদ্ধি কৰাৰ সময়ত সেয়া ইনছুলিন উৎপাদন কৰে। এই ইনছুলিনটো পৰিস্কাৰ কৰি ডায়বেটিছৰ ৰোগীৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
অথবা
বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ইক’লজিকেল পিৰামিডৰ বিষয়ে বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ তিনি প্ৰকাৰৰ ইক’লজিকেল পিৰামিড হ’ল-
(i) সংখ্যাৰ পিৰামিড: ঘাঁহনিৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰত সংখ্যাৰ পিৰামিড। প্ৰায় ৬০ লাখ উদ্ভিদৰ উৎপাদনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ়ি উঠা পৰিৱেশ তন্ত্ৰত মাত্ৰ তিনিটা শীৰ্ষ-মাংসভোজী প্ৰাণীকহে সমৰ্থিত।
(ii) জৈৱবস্তুৰ পিৰামিড: জৈৱবস্তুৰ পিৰামিডত অধিক ট্ৰফিক স্তৰত জৈৱবস্তুৰ তীব্ৰ হ্ৰাস দেখা যায়।
(iii) শক্তিৰ পিৰামিড: জৈৱবস্তুৰ পিৰামিড ফাইটোপ্লাংকটনৰ সৰু থিয় শস্যই জুপ্লাংকটনৰ বৃহৎ থিয় হৈ থকা শস্যক সমৰ্থন কৰে।
9. এপাহ সম্পূর্ণ ফুলৰ বিভিন্ন অংশসমূহ চিত্র আঁকি উপস্থাপন কৰা।
উত্তৰঃ
অথবা
হার্ডি-উইনবাৰ্গৰ সূত্ৰটো ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ হাৰ্ডি-উইনবাৰ্গৰ নীতিয়ে বীজগণিতীয় সমীকৰণ ব্যৱহাৰ কৰি ইয়াক উল্লেখ কৰিছিল। এই নীতিয়ে কয় যে জনসংখ্যাৰ এলিলৰ কম্পাঙ্ক সুস্থিৰ আৰু প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ স্থিৰ। জিন পুল (এটা জনসংখ্যাত মুঠ জিন আৰু ইয়াৰ এলিল) এটা ধ্ৰুৱক হৈ থাকে। ইয়াক জিনীয় ভাৰসাম্য বোলা হয়। সকলো এলিলিক কম্পাঙ্কৰ যোগফল ১।
উদাহৰণস্বৰূপে, ব্যক্তিগত কম্পাঙ্কক p, q আদি নাম দিব পাৰি। ডাইপ্লয়ডত p আৰু q এ এলিল A আৰু এলিল a ৰ কম্পাঙ্কক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। এটা জনসংখ্যাত A a ব্যক্তিৰ কম্পাঙ্ক কেৱল p² এইটো আন এটা ধৰণে কোৱা হৈছে, অৰ্থাৎ, ডাইপ্লয়ড ব্যক্তিৰ দুয়োটা ক্ৰম’জমত p কম্পাঙ্ক এলিল A দেখা দিয়াৰ সম্ভাৱনা কেৱল সম্ভাৱনাৰ গুণফল, অৰ্থাৎ p² একেদৰে aa ৰ q², Aa ৰ 2pq। সেয়েহে, p² + 2pq + q² = 1 এইটো (p+q)² ৰ দ্বিপদ প্ৰসাৰণ। যেতিয়া জুখি উলিওৱা কম্পাঙ্ক প্ৰত্যাশিত মানৰ পৰা পৃথক হয়, তেতিয়া পাৰ্থক্যই (দিশ) বিৱৰ্তনৰ পৰিৱৰ্তনৰ পৰিসৰ সূচায়। জিনীয় ভাৰসাম্যৰ বিঘিনি বা হাৰ্ডি-ৱেইনবাৰ্গ ভাৰসাম্য অৰ্থাৎ জনসংখ্যাৰ এলিলৰ কম্পাঙ্ক পৰিৱৰ্তনক বিৱৰ্তনৰ ফলত হোৱা বুলি ব্যাখ্যা কৰা হ’ব।
10 . কৃষিবিজ্ঞানত কাৰিকৰী জীৱবিজ্ঞানৰ প্রয়োগ সমন্ধে এটি টোকা লিখা।
উত্তৰঃ জৈৱ প্ৰযুক্তিয়ে কৃষিক্ষেত্ৰত বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন আনিছে, যাৰ ফলত কৃষকসকলে অধিক কাৰ্যক্ষম, বহনক্ষম আৰু নিৰাপদভাৱে উৎপাদন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।
কৃষিক্ষেত্ৰত কিছুমান মূল জৈৱ প্ৰযুক্তিগত প্ৰয়োগ ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল:
(i) জেনেটিক ইঞ্জিনিয়াৰিং: জিনীয় পদাৰ্থৰ (ডি এন এ আৰু আৰ এন এ) ৰসায়ন বিজ্ঞান সলনি কৰি এইবোৰ গৃহস্থ জীৱত প্ৰৱেশ কৰা আৰু তেনেকৈ গৃহস্থ জীৱৰ ফেন’টাইপ সলনি কৰাৰ কৌশল।
(ii) জৈৱ প্ৰক্ৰিয়া অভিযান্ত্ৰিকীকৰণ: এন্টিবায়টিক, ভেকচিন, এনজাইম আদি জৈৱ প্ৰযুক্তিগত সামগ্ৰী প্ৰস্তুতৰ বাবে কেৱল আকাংক্ষিত অণুজীৱ/ইউকেৰিয়াম কোষৰ বৃহৎ পৰিমাণে বৃদ্ধি কৰিব পৰাকৈ ৰাসায়নিক অভিযান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াত বীজাণুমুক্ত (অণুজীৱৰ দূষণমুক্ত) পৰিৱেশ ৰক্ষা কৰা।
Or/ অথবা
বিৱৰ্ত্তনৰ আধুনিক সংশ্লেষিত তত্ত্বটো চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ আধুনিক মত অনুসৰি জিনৰ উৎপৰিৱৰ্তন, ক্ৰম’জমৰ গঠন আৰু সংখ্যাৰ পৰিৱৰ্তন জিন সংহতি পুনৰ্বিন্যাস, প্ৰাকৃতিক কৰণ আৰু প্ৰজনন, বিচ্ছিন্নতা এই পাঁচটা প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা বিৱৰ্তন হ’ব পাৰে। প্ৰথম তিনিবিধ নিজৰ পৰিৱৰ্তন আনে আৰু শেষৰ দুবিধে পৰিৱৰ্তনবিলাক নিৰ্দিষ্ট বাটেদি আগবঢ়াই নিয়ে। লগতে প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়া অবিৰতভাৱে চলি থাকিব লাগিব। মুঠতে উৎপৰিৱৰ্তনৰ ফলত জিনৰ পৰিৱৰ্তনে দেখা দিয়ে। প্ৰব্ৰজনৰ ফলত জিনৰ পুনৰ্বন্যাস হয়, প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচনে উপযুক্ত প্ৰকাৰ বাছিলৈ লালধ কৰে প্ৰাকৃতিক কৰণ আৰু প্ৰজনন স্বতন্ত্ৰই একেলগে বিৱৰ্তনৰ পথ নিৰ্দেশ কৰে।
11. চিত্ৰৰ সহায়ত পৰিস্থিতি তন্ত্ৰৰ কাৰ্বন চক্ৰটো বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ
বায়ুমণ্ডলত জমা হৈ থকা কাৰ্বন চক্ৰ হৈছে এক গুৰুত্ব পূৰ্ণ গেছীয় চক্ৰ। সকলোবোৰ জীৱিত জীৱ দেহত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান হিচাপে কাৰ্বন থাকে। সকলোবোৰ জৈৱিক অণু, যেনে, কাৰ্বহাইড্ৰেট, লিপি প্ৰ’টিন আদি জীৱৰ বাবে অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ যি কাৰ্বনেৰে তৈয়াৰী। সালোক সংশ্লেষণ নামৰ এক মৌলিক প্ৰক্ৰিয়া জৰিয়তে সূৰ্যৰ পোহৰ আৰু বায়ুমণ্ডল থকা CO ৰ সহায়ত কাৰ্বন যৌগ থকা গ্লুকজ উৎপন্ন হয়। এই গ্লু’কজৰ অণুক অন্য জীৱিত জীৱই ব্যৱহাৰ কৰে সেইবাবে বায়ুমণ্ডলত থকা কাৰ্বন জীৱিত আকাৰত সংযোজিত হৈ পৰে।
অথবা
কলাকর্ষণ প্রক্রিয়াটো বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ ভ্ৰূণ কোষৰ বিভেদনৰ ফলত ভাবীকাণ্ড, ভাবীমূল আৰু চৰ্মকলাৰ উৎপত্তি হয়। অংকুৰণৰ পিছত এইবিলাক পুনঃ পুনঃ বিভেদন, বিভাজন আৰু বৃদ্ধিৰ ফলত কাণ্ড, শিপা, ছাল, মুকুল, ফুল, ফল আৰু বীজৰ সৃষ্টি হয়। দেহকোষবিলাকৰ কিছুমান পত্ৰহৰিৎ সৃষ্টিৰ বাবে, কিছুমান পানী আৰু খাদ্য পৰিবহণৰ বাবে আৰু আন কিছুমানে খাদ্য সঞ্চয়ৰ বাবে বিভেদন হৈ বিকাশ লাভ কৰে। এনেকৈ এটা মাত্ৰ যোজন কোষৰ পৰা ক্ৰমে বিভেদন হৈ ইমানবিলাক বিভিন্ন ধৰণৰ অংগৰ সৃষ্টি হয়। এই সকলো ধৰণৰ বিভেদনৰ প্ৰাথমিক ক্ৰিয়া আৰম্ভ হয় ভ্ৰূণত। ভ্ৰূণত সৃষ্টি হোৱা ভাবীমূল, ভাবীকাণ্ড আৰু চৰ্মজননৰ ভিতৰত ভৱিষ্যৎ সকলো ধৰণৰ বিভেদনৰ সংকেত নিহিত থাকে আৰু শেষত এই সংকেত মতে সকলো বিভেদন সম্পন্ন হয়।
১৯৬৩ চনত শ্বোগ আৰু মিলাৰে (Shoag and Miller) আৰু ১৯৬৪ চনত ষ্টেৱাৰ্ডে (Steward) প্ৰমাণ কৰি দেখুৱালে যে সংবৰ্ধন কৰিব পাৰিলে উদ্ভিদ দেহৰ প্ৰায় সকলো পৰিণত কোষে প্ৰয়োজনত পুনৰ সংগঠিত নতুন আৰু একেধৰণৰ উদ্ভিদ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। মাতৃদেহৰ পৰা আঁতৰত সম্পূৰ্ণ বিচ্ছিন্ন অৱস্থাই যিকোনো দেহকোষৰ পুনৰ সংগঠিত হ’ব পৰা ক্ষমতাক কোষৰ পুনৰ সংগঠন ক্ষমতা (Cellular totipotency) বোলা হয়।
দ্বিতীয় অংশ: প্ৰাণীবিজ্ঞান
খালী ঠাই পূৰণ কৰা: (যিকোনো দুটা)
(a) শুক্রাণু এটাৰ এক্ৰ’জম অংশত _______ এনযাইম থাকে।
উত্তৰঃ হাইড্ৰ’লাইটিক।
(b) ________ ক বংশগতিৰ পিতৃ বুলি জনা যায়।
উত্তৰঃ গ্ৰেগৰ মেণ্ডেল।
(c) ট্রেন্সজেনিক গাই গাখীৰত _______ জাতীয় প্রটিন থাকে।
উত্তৰঃ আলফা-লেক্টালবুমিন।
(d) যৌন সংগমৰ জৰীয়তে সংক্রমণ হোৱা ৰোগক ______ বুলি কোৱা হয়।
উত্তৰঃ চিফিলিছ।
2. যিকোনো দুটাৰ উত্তৰ লিখা:
(a) ডিম্বক্ষৰণ কি?
উত্তৰঃ গ্ৰেফিয়ান ফলিকূলটো ফাটি ডিম্বাশয়ৰ পৰা দ্বিতীয়ক অণ্ডকোষটো ওলাই অহা প্ৰক্ৰিয়াটোক ডিম্বক্ষৰণ বোলে।
(b) এবিধ সংক্ৰামক ৰোগৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ চৰ্দি।
(c) মানৱ জিন’ম কি?
উত্তৰঃ মানৱ জিন’ম হৈছে মানৱ জীৱৰ সম্পূৰ্ণ ডিএনএৰ সংকলন, য’ত সকলো জিন আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক তথ্য অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এই জিন’মত ২৩ পইজ’মৰ ভিতৰত প্রায় ৩ বিলিয়ন নিউক্লিওটাইড বেচ থাকে।
(d) মুগা ৰেচম পলুৰ খাদ্য উদ্ভিদৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ মুগা ৰেচম পলুৰ খাদ্য উদ্ভিদৰ নাম হ’ল- চোম আৰু এৰা গছ পাত।
3. যিকোনো চাৰিটাৰ উত্তৰ লিখা:
(a) নিষেচনৰ বিভিন্ন দশাসমূহৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ প্ৰাথমিক নিষেচন, দ্বিতীয়ক নিষেচন, অক্সিডেটিভ নিষেচন, তাপীয় আৰু কেমিক্যাল নিষেচন।
(b) অসম্পূর্ণ প্রৱলতা মানে কি?
উত্তৰঃ অসম্পূৰ্ণ প্রৱলতা হৈছে জিনীয় বিজ্ঞানৰ এক পৰিঘটনা য’ত এটা এলিলে আনটো এলিলৰ প্ৰকাশত সম্পূৰ্ণৰূপে আধিপত্য বিস্তাৰ নকৰে। বৰঞ্চ দুয়োটা এলিলৰ প্ৰভাৱ মিহলি হৈ পৰে, যাৰ ফলত এটা নতুন বৈশিষ্ট্যৰ সৃষ্টি হয় যিটো পিতৃ-মাতৃৰ বৈশিষ্ট্য দুটাৰ সংমিশ্ৰণ।
(c) DNA প্রতিকৃতিকৰণৰ এন্যাইমসমূহৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ ডি এন এ প্ৰতিলিপিকৰণত থকা এন্যাইমসমূহৰ নাম হ’ল- ডি এন এ হেলিকেজ, আৰু এন এ প্ৰাইমেজ, ডি এন এ পলিমেৰেজ, আৰু ডি এন এ লাইগেজ।
(d) কৰ্কটৰোগৰ বিভিন্ন শ্রেণীসমূহৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ কৰ্কট ৰোগৰ শ্রেণীসমূহৰ নাম হ’ল- কাৰ্চিনোমা, চাৰকোমা, লিউকেমিয়া আৰু লিম্ফোমা।
(e) ভাৰতবৰ্ষৰ উত্তৰ-পূৰ্ব্বাঞ্চলৰ দুখন জৈৱমণ্ডল সংৰক্ষিত স্থান উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ ভাৰতবৰ্ষৰ উত্তৰ-পূৰ্ব্বাঞ্চলৰ দুখন জৈৱমণ্ডল সংৰক্ষিত স্থান হ’ল- ডিব্ৰু-ছৈখোৱা আৰু অসম।
4. যিকোনো দুটাৰ পাৰ্থক্য লিখাঃ
(a) সহসংলগ্নতা আৰু পুনসংযোজন।
উত্তৰঃ সহসংলগ্নতা আৰু পুনসংযোজনৰ পাৰ্থক্য হ’ল-
সহসংলগ্নতা | পুনসংযোজন |
ভাৱ আৰু চিন্তাৰ অৰ্থপূৰ্ণ গঠন। | বাক্যসমূহৰ মাজত ভাষাগত সংযোগ। |
সামগ্ৰিক তথ্যৰ লগত সংযোগ। | বাক্য বা পদসমূহৰ ভাষাগত যোগসূত্র। |
(b) নিউক্লিয় ‘টাইড্ আৰু নিউক্লিয় চাইড্।
উত্তৰঃ নিউক্লিয় ‘টাইড্ আৰু নিউক্লিয় চাইড্ পাৰ্থক্য হ’ল-
নিউক্লিয় ‘টাইড্ | নিউক্লিয় চাইড্ |
পেন্ট’জ চুগাৰ, নাইট্ৰ’জেনাছেৰযুক্ত বেছ, ফছফেট। | পেন্ট’জ চুগাৰ আৰু নাইট্ৰ’জেনাছেৰযুক্ত বেছ। |
DNA, RNAৰ গঠন আৰু কোষত শক্তি যোগান। | নিউক্লিঅ’টাইড গঠনৰ উপাদান। |
(c) ছিটাকৰণ আৰু অসংক্ৰাম্যকৰণ।
উত্তৰঃ ছিটাকৰণ আৰু অসংক্ৰাম্যকৰণৰ পার্থক্য হ’ল-
ছিটাকৰণ | অসংক্ৰাম্যকৰণ |
ক্ৰম’জোম বা এলিলৰ সঠিক বিভাজন। | ক্রম’জোম বা ক্রম’টিডৰ বিভাজনত অস্বাভাৱিকতা। |
জীনগত বৈচিত্রতা সৃষ্টি কৰে। | ডাউন সিন্ড্রোম, ক্লাইনফেল্টাৰ সিন্ড্রোম। |
(d) আসক্তি আৰু নিৰ্ভৰশীলতা।
উত্তৰঃ আসক্তি আৰু নিৰ্ভৰশীলতাৰ পার্থক্য হ’ল-
আসক্তি | নিৰ্ভৰশীলতা |
ক্ৰম’জোম বা এলিলৰ সঠিক বিভাজন। | ক্রম’জোম বা ক্রম’টিডৰ বিভাজনত অস্বাভাৱিকতা। |
জীনগত বৈচিত্রতা সৃষ্টি কৰে। | ডাউন সিন্ড্রোম, ক্লাইনফেল্টাৰ সিন্ড্রোম। |
5. শুক্রজনি নলীকাৰ ছেদৰ চিত্ৰ আঁকি চিহ্নিত কৰা।
উত্তৰঃ
অথবা
বেক্টেৰিয়া লিপ্যন্তৰ প্ৰক্ৰিয়াটোৰ চিত্ৰ আঁকি চিহ্নিত কৰা।
উত্তৰঃ
6. জিনীয় বৈচিত্রতা কি? ইক’লজিকেল বৈচিত্ৰতাৰ লগত ইয়াৰ পাৰ্থক্য লিখা।
উত্তৰঃ জিনীয় বৈচিত্রতা হৈছে এক বিশেষ প্ৰজাতিৰ অন্তৰ্গত প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ পৰা আহৰণ কৰা জিনৰ ভিন্নতা বা পৰিৱর্তন।
ইক’লজিকেল বৈচিত্ৰতাৰ লগত জিনীয়ৰ পাৰ্থক্য তলত আলোচনা কৰা হ’ল-
জিনীয় বৈচিত্রতা | ইক’লজিকেল বৈচিত্ৰতা |
জিনীয় বৈচিত্রতা হৈছে এক প্ৰজাতিৰ সদস্যৰ মাজত থকা জিনগত পৰিৱর্তন। | ইক’লজিকেল বৈচিত্রতা হৈছে পৃথিৱীৰ বিভিন্ন পৰিৱেশ আৰু বাসগৃহৰ মধ্যে বিদ্যমান জীৱবৈচিত্র্য। |
জিনীয় বৈচিত্রতা মানুহ, প্ৰাণী, আৰু গছবোৰৰ ভিতৰ থকা জিনগত ভিন্নতা বৰ্ণনা কৰে। | ইক’লজিকেল বৈচিত্রতা তাতে সৃষ্ট প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশ আৰু বাসগৃহৰ বিভিন্নতা বর্ণনা কৰে। |
অথবা
উৎপৰিৱৰ্তনৰ সংজ্ঞা দিয়া। অপসাৰণ আৰু দ্বিগুণীকৰণৰ মাজত পার্থক্য লিখা।
উত্তৰঃউৎপৰিৱৰ্তন হৈছে জিনগত উপাদানসমূহত (DNA বা RNA) হোৱা কোনো স্থায়ী পৰিৱর্তন। এই পৰিৱর্তনৰ ফলত নতুন বৈশিষ্ট্য বা গুণৰ সৃষ্টি হয়, যাক পৰৱর্তী প্ৰজন্মলৈ উত্তৰাধিকাৰসূত্রে প্ৰেৰণ কৰা হয়। উৎপৰিৱৰ্তন প্ৰাকৃতিকভাৱে বা কোনো বাহ্যিক প্ৰক্ৰিয়া (যেমন ৰেডিয়েশন বা কেমিকেল)ৰ ফলত ঘটিব পাৰে।
অপসাৰণ আৰু দ্বিগুণীকৰণৰ মাজত পাৰ্থক্য হ’ল-
অপসাৰণ | দ্বিগুণীকৰণ |
অপসাৰণ হৈছে একধৰণৰ জিনগত পৰিৱর্তন, য’ত এক বা অধিক ক্ৰোমোস’মৰ অংশ অন্য ক্ৰোমোস’মত সৰিব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলত ক্ৰোমোস’মৰ আকাৰ আৰু গঠন পৰিৱৰ্তিত হয়। | দ্বিগুণীকৰণ হৈছে এক প্ৰক্ৰিয়া, য’ত কোনো অণু বা ক্ৰোমোস’মৰ পূৰ্ণ সদৃশ কপি সৃষ্টি হয়। উদাহৰণৰূপে, ডিএনএ দ্বিগুণীকৰণত, ডিএনএৰ দুটা সদৃশ কপি উৎপন্ন হয়। |
অপসাৰণ সাধাৰণতে ক্ৰোমোস’মৰ মাজত কোনো ডাঙৰ অংশৰ স্থানান্তৰ আৰু সঞ্চাৰ পৰিসৰে সৃষ্ট হয়। | এই প্ৰক্ৰিয়া প্ৰত্যেক পৰিৱর্তিত কোষৰ সমান সংখ্যা আৰু গুণধৰ্মিতাৰ বাবে অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয়। |
7. ৰেচম পলুৰ বেমাৰৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ পেব্ৰিন হৈছে মুগা ৰেচম পলুৰ আটাইতকৈ গুৰুত্ব ৰোগ যিটো Nosema sp. ই আন মহৰ পৰা ট্ৰেন্সঅ’ভেৰিয়েল/ট্ৰেন্সঅ’ভাম মাধ্যমেৰে সন্তানলৈ সংক্ৰমিত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত অনন্য। যদি সংক্ৰমণ প্ৰাথমিক হয়, তেন্তে তৃতীয়বাৰৰ বাবে ৫০%তকৈ অধিক পলুৰ মৃত্যু হয় আৰু খুব কমেইহে কোনো পলু কাটিবলৈ যায়।
8. গ্রিফিথে পৰীক্ষাৰ সহায়ত DNA জেনেটিক পদার্থ বুলি কেনেকৈ প্ৰমাণ কৰিছিল?
উত্তৰঃ ১৯২৮ চনত ফ্ৰেডেৰিক গ্ৰীফিথে প্ৰথম পৰীক্ষা কৰিছিল যে বেক্টেৰিয়াই ৰূপান্তৰ নামেৰে জনাজাত প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে জিনীয় তথ্য স্থানান্তৰ কৰিবলৈ সক্ষম।
গ্ৰীফিথে নিউমোনিয়াৰ ভেকচিন তৈয়াৰ কৰাৰ সম্ভাৱনাৰ ওপৰত অধ্যয়ন কৰি আছিল। তেওঁ নিউমোককাছ বেক্টেৰিয়াৰ দুটা প্ৰজাতি ব্যৱহাৰ কৰিছিল যিয়ে এন্দুৰক সংক্ৰমিত কৰে- এটা টাইপ III – S (Smooth) আৰু টাইপ II- R(Rough) ষ্ট্ৰেইন।
এই পৰীক্ষাত টাইপ III-S ষ্ট্ৰেইনৰ বেক্টেৰিয়াক তাপত হত্যা কৰা হয় আৰু ইয়াৰ অৱশিষ্ট টাইপ II- R ষ্ট্ৰেইন বেক্টেৰিয়াত যোগ কৰা হয় যদিও দুয়োটাৰে কোনোটোৱেই অকলে এন্দুৰৰ ক্ষতি কৰা নাছিল, এই সংমিশ্ৰণে গৃহস্থক হত্যা কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। গ্ৰীফিথে দুয়োটাকে পৃথক কৰিবলৈও সক্ষম হৈছিল এই মৃত এন্দুৰৰ তেজৰ পৰা নিউমোককাছৰ প্ৰজাতি। গিফিথে এই সিদ্ধান্তত উপনীত হয় যে II-R প্ৰকাৰৰ ৰূপান্তৰকৰণ নীতিৰ দ্বাৰা মাৰাত্মক III-S ষ্ট্ৰেইনলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছিল যিটো কেনেবাকৈ মৃত III-S ষ্ট্ৰেইন বেক্টেৰিয়াৰ অংশ আছিল। সেই ৰূপান্তৰকাৰী এজেণ্টটোৰ বিষয়ে তেওঁৰ কোনো ধাৰণা নাই।
অথবা
আবাদী বৃদ্ধি কাৰকসমূহ বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ আবাদী বৃদ্ধি কাৰকসমূহ হ’ল-
(i) জন্মৰ হাৰ – জন্মৰ হাৰ বুলিও কোৱা হয়, ই এটা নিৰ্দিষ্ট সময়ছোৱাত জন্ম হোৱা লোকৰ সংখ্যা। জন্মৰ হাৰ বৃদ্ধি পোৱাৰ ফলত জনসংখ্যাৰ লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পায়।
(ii) মৃত্যুৰ হাৰ – মৃত্যুৰ হাৰ শব্দটোৱে জনসংখ্যাৰ এটা নিৰ্দিষ্ট সময়সীমাৰ ভিতৰত মৃত্যুৰ সংখ্যাক বুজায়। ইয়াৰ ফলত জনসংখ্যাৰ মানুহৰ সংখ্যা হ্ৰাস পায়।
(iii) অনুপ্ৰৱেশ – অনুপ্ৰৱেশ বোলে একে প্ৰজাতিৰ ব্যক্তিৰ সংখ্যাক বুজায়, যিয়ে এটা বিশেষ সময়ছোৱাত এটা অঞ্চলৰ পৰা আন এটা অঞ্চললৈ স্থানান্তৰিত হয়, যাৰ ফলত জনসংখ্যা বৃদ্ধি বা বৃদ্ধি পায়।
9. জনন স্বাস্থ্য সমস্যা আৰু সমাধানৰ কৌশলসমূহ বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ জনন স্বাস্থ্য সমস্যা সমাধানৰ কৌশলসমূহ হ’ল-
(i) শিক্ষা আৰু জনসচেতনতা বৃদ্ধি: জনন স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে সঠিক শিক্ষা আৰু সচেতনতা বৃদ্ধি কৰাটো অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয়। বিশেষকৈ, গৰ্ভনিৰোধ আৰু প্ৰজনন স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে সঠিক তথ্যৰ পৰা বহু সমস্যাৰ সমাধান সম্ভৱ।
(ii) গৰ্ভনিৰোধৰ ব্যৱস্থা: সঠিক গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা, যেনে কনডম, পিল, ইনজেকশ্বন ইত্যাদি, যাৰ মাধ্যমে অবাঞ্ছিত গৰ্ভধাৰণৰ সমস্যা কম কৰিব পাৰি।
(iii) স্বাস্থ্য পৰিসেৱা সহজলভ্য কৰা: স্বাস্থ্য পৰিসেৱা সহজ আৰু উপলব্ধ কৰা উচিত, যেনে গৰ্ভধাৰণ পৰীক্ষা, চেক-আপ, অপাৰেশন ইত্যাদি, যাতে মহিলাৰ প্ৰজনন স্বাস্থ্য সুৰক্ষিত থাকে।
(iv) চিকিৎসাৰ সঠিক অভিগমন: সঠিক চিকিৎসা পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰা আৰু সময়মতো চিকিৎসা কৰাটো প্ৰয়োজন। পৰিসৰসামগ্ৰী আৰু ঔষধৰ প্ৰয়োগ সঠিকভাৱে কৰা উচিত।
(v) আন্তৰ্জাতিক সঞ্চালনা আৰু পৰিসেৱা: জনন স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত আন্তৰ্জাতিক সন্থাসমূহৰ সোৱাদ গ্ৰহণ কৰা আৰু অৰ্থনৈতিক আৰু শাৰীৰিক সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা।
অথবা
মানৱ জিন’মৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্যসমূহ বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ মানৱ জিন’মৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্যসমূহ হ’ল-
(i) মানুহৰ জিন’মত ৩১৬৪.৭ মিলিয়ন বিপি থাকে।
(ii) গড় জিন’টো ৩০০০ টা ভিত্তিৰে গঠিত, কিন্তু আকাৰৰ বহু পৰিমাণে ভিন্নতা থাকে, মানুহৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ জিন’টো হ’ল ২৪ লাখ ভিত্তিত ডিষ্ট্ৰফিন।
(iii) মুঠ জিন’ৰ সংখ্যা ৩০,০০০ বুলি অনুমান কৰা হৈছে–পূৰ্বৰ অনুমান ৮০,০০০ৰ পৰা ১,৪০,০০০ জিন’ৰ তুলনাত বহু কম। প্ৰায় সকলো (৯৯.৯ শতাংশ) নিউক্লিঅ’টাইড ভিত্তি সকলো মানুহৰ মাজত হুবহু একে।
(iv) আৱিষ্কৃত জিন’ৰ ৫০ শতাংশতকৈ অধিক জিন’ৰ কাৰ্য্য অজ্ঞাত।
(v) ২ শতাংশতকৈও কম জিন’মে প্ৰটিনৰ বাবে ক’ড কৰে।