নামেই যাৰ এক সুন্দৰ পৰিচয় আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন (Anandaram Dhekial Phukan): আধুনিক অসমীয়াৰ পথপ্ৰদৰ্শক। আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন আধুনিক যুগৰ অসমীয়া সাহিত্যৰ এক অন্যতম অগ্ৰদূত হিচাপে পৰিগণিত। তেখেতৰ জন্ম ১৮২৯ চনৰ ২২ ছেপ্টেম্বৰত গুৱাহাটী মহানগৰীৰ হলিৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ পৰিয়ালত হৈছিল। গুৱাহাটীত শিক্ষাৰ আৰম্ভণি কৰি তেখেতে উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে কলিকাতা গ’ল যদিও পূৰ্ণ ৰূপে শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰিব পৰা নাছিল। অতি কম বয়সতে, কেৱল ২৯ বছৰে তেখেতে অসমীয়া ভাষাক উন্নীত কৰাৰ বাবে বিস্ময়কাৰী ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল। “অসমীয়া ল’ৰাৰ মিত্ৰ”, “বালকোপদেশ”, আৰু “ভূগোল বৃত্তান্ত” নামৰ তেখেতৰ ত্ৰয়ী কিতাপে অসমীয়া পাঠ্যপুথি সাহিত্যৰ আধুনিক যুগ আৰম্ভ কৰিছিল। বিশেষকৈ ভূগোল বিষয়ত অসমীয়া ভাষাত লিখা তেখেতৰ পুথিখন প্ৰথম গ্ৰন্থ হিচাপে পৰিচিত।
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ কৃতিত্ব হ’ল অসমীয়া ভাষাক পুনৰ চৰকাৰী ভাষাৰ স্বীকৃতি দান কৰাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ অবিস্মৰণীয় অবদান। ১৮৫৩ চনৰ ৪ জুলাই, তেখেতে ইংৰাজী ভাষাত “Observation on the Administration of the Province of Assam” আৰু “A Few Remarks on the Assamese Language by a Native” শীৰ্ষক দুটা তথ্যসমৃদ্ধ প্ৰতিবেদন এ জে মোফাট মিলছক দাখিল কৰে। এই প্ৰতিবেদনই মোফাট মিলছৰ মতামতক গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত কৰিছিল, যিয়ে সেই সময়ত অসম চৰকাৰী ব্যৱস্থাত ভাষা পৰিবৰ্তনৰ প্ৰচেষ্টা চলাই আছিল।
ইয়াৰ উপৰিও, ১৮৪৮ চনত দাখিল কৰা “An Observation on the Administration of the Province of Assam” নামৰ প্ৰতিবেদনখন অসমীয়া ভাষাৰ স্বতন্ত্ৰ অস্তিত্ব ৰক্ষা কৰিবলৈ তৈয়াৰ কৰা এক দিশনির্দেশক নথি হিচাপে আজিও অমূল্য হৈ আছে। এই সকলোবোৰৰ জৰিয়তে আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে অসমীয়া জাতিৰ ভাষা-সাহিত্য, শিক্ষা আৰু সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰত এক গৌৰৱজনক অধ্যায় ৰচনা কৰিছিল।
নাম: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন (Anandaram Dhekial Phukan)
জন্ম: ২২ ছেপ্টেম্বৰ, ১৮২৯
জন্মস্থান: গুৱাহাটী, অসম
পিতৃ: হলিৰাম ঢেকিয়াল ফুকন
মৃত্যু: ১৬ জুন, ১৮৫৯
পেচা: সাহিত্যিক আৰু চিন্তাবিদ
নাগৰিকত্ব: ভাৰতীয়
সাহিত্য যুগ: অৰুণোদয় যুগ (অসমীয়া সাহিত্যৰ আধুনিক যুগৰ আৰম্ভণি)
পত্নী: মাহেন্দ্ৰী দেৱী
সন্তান: পদ্মাৱতী দেৱী ফুকননী, ৰাধিকাৰাম ঢেকিয়াল ফুকন
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ জন্ম আৰু পৰিয়াল | Birth and family of Anandaram Dhekial Phukan
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ জন্ম ১৮২৯ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ২২ ছেপ্টেম্বৰত গুৱাহাটীলৈ ওচৰৰ এটা সম্ভ্ৰান্ত পৰিয়ালত হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ হলিৰাম ঢেকিয়াল ফুকন আহোম ৰজাৰ অধীনত বিষয়া হিচাপে কৰ্মৰত আছিল আৰু ব্ৰিটিছ ৰাজত কামৰূপৰ সহকাৰী হাকিমৰ পদত নিযুক্তি লাভ কৰিছিল। হলিৰামে সংস্কৃত আৰু বঙালী ভাষাত “কামাখ্যা” আৰু “অসম” সম্পৰ্কীয় দুখন গ্ৰন্থ ৰচনা কৰিছিল।
আনন্দৰামে মাতৃস্নেহৰ সৈতে ডাঙৰ হোৱাৰ আগতে, দুবছৰীয়া বয়সতে পিতৃৰ মৃত্যু ঘটে। পাছে তেওঁৰ জীৱনৰ পথ কঠিন হ’লেও, তেখেতে অধ্যয়নৰ বাবে উৎসৰ্গিত আছিল।
শিক্ষা জীৱন | Education Life Anandaram Dhekial Phukan
পাঁচ বছৰ বয়সতে আনন্দৰাম উমানন্দৰ সংস্কৃত টোলত শিক্ষা আৰম্ভ কৰে। তেওঁৰ ইংৰাজী শিক্ষা গ্ৰহণত ককাদেউতা পৰশুৰামে আপত্তি জনালেও, খুৰা যজ্ঞৰামৰ সহায়ত ১৮৩৭ চনত গুৱাহাটীৰ প্ৰথম ইংৰাজী বিদ্যালয় (Gauhati English School)ত নামভৰ্তি কৰে।
জেম্ছ মেথিউ আৰু জেন্কিন্সৰ তত্বাৱধানত ইংৰাজী শিক্ষাৰ সূচনা হয়। ১৮৪১ চনত তেখেতক উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে কলিকতালৈ পঠিয়োৱা হয়। সেই সময়ত নৌ-যাত্ৰাৰ বাবে বঠা মৰা নাৱেৰে ২৫ দিনৰ যাত্ৰা কৰি কলিকতালৈ গৈছিল। হিন্দু কলেজত নামভৰ্তি কৰি দুবছৰ অধ্যয়ন কৰিছিল, যদিও ১৮৪৪ চনত ঘৰুৱা সমস্যাৰ বাবে গুৱাহাটীত ঘূৰি আহে। উভতি অহাৰ পিছতো ইংৰাজী শিক্ষাৰ লগতে উৰ্দু আৰু ফাৰ্চী ভাষাৰো অধ্যয়ন অব্যাহত ৰাখিছিল।
Read also: Hippocrates Biography
বিবাহ আৰু পৰিয়াল জীৱন
১৮৪৬ চনত ঢেকিয়াল ফুকনে মাহেন্দ্ৰী দেৱীৰ সৈতে বিবাহ বন্ধনত আবদ্ধ হয়। পত্নী আছিল পশুপতি ফুকনৰ জীয়ৰী। বিয়াৰ পাছত আনন্দৰামে ঘৈণীয়েকক স্বহস্তে শিক্ষিত কৰে।
১৮৪৯ চনত তেওঁলোকৰ প্ৰথম সন্তান ৰাসেশ্বৰীৰ জন্ম হয় যদিও অকালতে মৃত্যু ঘটে। ১৮৫৩ চনত বৰপেটাত কাম কৰাৰ সময়ত কন্যা পদ্মাৱতীৰ জন্ম হয়। তাৰ পাছত নগাঁৱত থাকোতে পুত্ৰ ৰাধিকাৰাম (১৮৫৪), অন্নদাৰাম (১৮৫৬) আৰু কন্যা চন্দ্ৰপ্ৰভা (১৮৫৯) জন্ম লাভ কৰে।
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ কৰ্মজীৱন | Career Life of Anandaram Dhekial Phukan
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে প্ৰথমে গুৱাহাটীত আইন অধ্যয়ন আৰম্ভ কৰে। ১৮৪৭ চনত খাটা পৰগণাৰ জিম্মাদাৰ হিচাপে নিযুক্তি লাভ কৰে। পিছত মুন্সিফ পদত উন্নীত হৈ নলবাৰীত বদলি হয়।
নলবাৰীত থাকোতে ইংলেণ্ডৰ বুৰঞ্জী (The History of England) নামৰ গ্ৰন্থখন লিখে। ১৮৪৯ চনত সহকাৰী আয়ুক্ত পদৰ পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈ বিজনী ৰাজ এষ্টেটৰ দেৱান নিযুক্তি পায়। সেই পদত থাকোতে ‘Estate Administration’ নামৰ কিতাপ লিখে।
পাছত নগাঁও আৰু গোৱালপাৰাত উপ-সহকাৰী আয়ুক্ত হিচাপে কৰ্মৰত থাকে। ‘সদৰেৰ মামলাৰ নিষ্পত্তি’ নামৰ গ্ৰন্থখন এই সময়তে ৰচে।
১৮৫২ চনত কলিকতাত ‘কলিকতা নিউ প্ৰেছ’ প্ৰতিষ্ঠা কৰে আৰু গুণাভিৰাম বৰুৱাক ইয়াৰ দায়িত্ব দিয়ে।
একেদৰে, মি. এ. জে. মোফাট মিল্সৰ হাতেদি অসমৰ প্ৰশাসন উন্নতিৰ বাবে পৰামৰ্শ আগবঢ়ায়।
তেওঁক নগাঁৱৰ উপায়ুক্ত হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হয় আৰু ১৮৫৫ চনত ‘দেৱানী মামলাৰ নিষ্পত্তি’ প্ৰকাশ কৰে। সেই সময়তে ‘A Few Remarks on the Assamese Language’ নামৰ গ্ৰন্থখনত অসমত বঙালী ভাষাৰ চৰকাৰী প্ৰচলনৰ বিৰোধিতা কৰে।
অসমীয়া ভাষা আৰু সাহিত্যলৈ আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ অৱদান
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে কেৱল এগৰাকী সাহিত্যিকেই নহয়, অসমীয়া ভাষাৰ পুনৰুজ্জীৱনৰ অন্যতম পথিকৃৎ আছিল। তেওঁ ১৭ বছৰ বয়সতেই লিখাৰ জগতত পদাৰ্পণ কৰে। প্ৰথমটো লেখা তেওঁ “অৰুনোদই” আলোচনীৰ বাবে তৈয়াৰ কৰিছিল। ইংৰাজী পাঠ্যপুথিৰ আধাৰত তেওঁ ৰচনা কৰিছিল “অসমীয়া ল’ৰাৰ মিত্ৰ” নামৰ কিতাপখন, যি শিৱসাগৰত মুদ্রণ কৰি অসমৰ বিভিন্ন বিদ্যালয়লৈ পঠিওৱা হৈছিল।
তেতিয়া অসমৰ বিদ্যালয়সমূহত শিক্ষাৰ মাধ্যম আছিল বঙালী ভাষা। ঢেকিয়াল ফুকনে এই বঙালী ভাষাৰ আধিপত্যৰ বিপক্ষে গলা তুলিছিল আৰু অসমীয়া ভাষাক বিদ্যালয় শিক্ষাৰ মাধ্যম হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ বাবে জোৰাল ভূমিকা পালন কৰিছিল। ১৮৫৩ চনত, ব্ৰিটিছ গৱৰ্ণৰ মোফাট মিল্ছৰ অসম ভ্ৰমণকালে ঢেকিয়াল ফুকনে অসমীয়া ভাষাৰ সপক্ষে যুক্তিসহ আবেদন দিছিল, যাক মিল্ছ চাহাবে সমৰ্থন জনাইছিল বুলি ইতিহাসত উল্লেখ আছে।
নগাঁৱত কৰ্মৰত অৱস্থাত, তেওঁ ব্ৰন্ছন আৰু বাটলাৰ নামৰ দুজন ইংৰাজ মিছনেৰী আৰু কৰ্তৃপক্ষৰ সংস্পৰ্শত আহে। ১৮৫৫ চনত তেওঁৰ সকলোতকৈ বিখ্যাত গ্ৰন্থ “A Few Remarks on the Assamese Language, and on the Vernacular Education in Assam” প্ৰকাশ কৰে। তেওঁ “A Native” ছদ্মনামেৰে এই পুস্তিকাখন শিৱসাগৰত ছপাই ১০০ কপি বেংগল চৰকাৰ আৰু অন্যান্য ৰাজহুৱা কাৰ্যালয়লৈ পঠিয়াইছিল। এই পুস্তিকাত তেওঁ উদাহৰণসহ প্ৰমাণ দিয়ে যে অসমীয়া ভাষা বঙালী ভাষাৰ উপভাষা নহয়, বরঞ্চ পৃথক আৰু সমৃদ্ধ ভাষা।
এই পুস্তিকাই অসমত বঙালী ভাষাৰ আধিপত্যৰ বিৰুদ্ধে গঢ়ি উঠা আন্দোলনত এক বিশেষ ভূমিকা পালন কৰিছিল। তেওঁৰ এই লেখাসমূহৰ জৰিয়তে অসমীয়া ভাষা, হিন্দী, বঙালী আদি ভাষাৰ ওপৰত তেওঁৰ গভীৰ জ্ঞানও প্ৰকাশ পাইছিল।
মৃত্যু | Death
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ জীৱন যাত্ৰা অকালতে সমাপ্ত হয়। ১৮৫৯ চনৰ ১১ জুনৰ পৰা তেওঁ অসুস্থ হৈ পৰে। সেই অসুখতে মাত্ৰ ২৯ বছৰ বয়সতে ১৬ জুন, ১৮৫৯ তাৰিখে তেওঁৰ দেহাৱসান ঘটে।
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ প্ৰকাশিত উল্লেখযোগ্য গ্ৰন্থসমূহ
- A Few Remarks on the Assamese Language, and on the Vernacular Education in Assam (১৮৫৫; A Native ছদ্মনামেৰে প্ৰকাশিত)
- অসমীয়া ল’ৰাৰ মিত্ৰ
- আইন ও ব্যৱস্থা সংগ্ৰহ (বঙালী ভাষাত লিখা আইন সম্পৰ্কীয় গ্ৰন্থ)
- বালকোপদেশ
- ভূগোল বৃত্তান্ত
উপসংহাৰ | Conclusion
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন (Anandaram Dhekial Phukan) আছিল অসমীয়া জাতি আৰু ভাষা, সংস্কৃতিৰ এক অগ্ৰগণ্য পথপ্ৰদর্শক। অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে তেওঁ অসমীয়া সাহিত্য, শিক্ষা আৰু ভাষাৰ বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত যি অবদান আগবঢ়াই গ’ল, সেয়া আজিও ইতিহাসৰ পাতত গৌৰৱৰ সৈতে স্থান পাইছে। তেখেতৰ আত্মত্যাগ আৰু বুদ্ধিদীপ্ত কৌশলে আজিও অসমীয়া জাতিৰ অনুপ্ৰেৰণা। সাহিত্য, প্ৰশাসন, শিক্ষা আৰু সমাজ চিন্তাত তেওঁৰ অৱদান আজিও অনুকৰণীয়। অসমীয়া জাতিসত্তা ৰক্ষাৰ যি বিহিত তেওঁ কঢ়িয়াই আনিছিল, সেয়া যুগজয়ী আছিল।
Read also: asamese biography
FAQ about Anandaram Dhekial Phukan
1. প্রশ্ন: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন কোন আছিল?
উত্তৰ: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন অসমীয়া ভাষা আৰু সাহিত্যৰ অৰুনোদই যুগৰ অন্যতম পথিকৃৎ আছিল। তেওঁ এজন সাহিত্যিক, চিন্তাবিদ আৰু প্রশাসনিক বিষয়া আছিল।
2. প্রশ্ন: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে কেতিয়া জন্ম গ্ৰহণ কৰিছিল?
উত্তৰ: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে ১৮২৯ চনৰ ২২ ছেপ্টেম্বৰত গুৱাহাটীত জন্ম গ্ৰহণ কৰিছিল।
3. প্রশ্ন: তেখেতৰ প্রশাসনিক জীৱনৰ আৰম্ভণি কেতিয়া হৈছিল?
উত্তৰ: তেখেত উপ-সহকাৰী আয়ুক্ত (Sub-Assistant Commissioner) হিচাপে নগাঁও আৰু গোৱালপাৰা জিলাত কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰি নিজৰ প্রশাসনিক জীৱনৰ আৰম্ভণি কৰে।
4. প্রশ্ন: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে কোনখন প্ৰেছ স্থাপন কৰিছিল?
উত্তৰ: ১৮৫২ চনত তেখেতে “কলিকতা নিউ প্ৰেছ” নামেৰে এখন প্ৰেছ স্থাপন কৰিছিল আৰু তাৰ দায়িত্ব নিজৰ খুৰা গুণাভিৰাম বৰুৱাক দিয়ে।
5. প্রশ্ন: তেখেতে অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰচাৰত কি ভূমিকা পালন কৰিছিল?
উত্তৰ: তেখেতে ‘A few remarks on the Assamese Language’ গ্ৰন্থত অসমত বঙালী ভাষা চৰকাৰীভাৱে প্ৰচলনৰ বিৰোধিতা কৰি অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু স্বতন্ত্ৰ অস্তিত্বৰ পক্ষে যুক্তি দাঙি ধৰে।
6.প্রশ্ন: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকন কেতিয়া উপায়ুক্ত (Deputy Commissioner) হিচাপে নিযুক্ত হৈছিল?
উত্তৰ: মি. মিল্ছক পৰামৰ্শ দিয়াৰ পাছতে তেখেতক পদোন্নতি দি নগাঁৱৰ উপায়ুক্ত হিচাপে নিযুক্ত কৰা হয়।
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
