বিশ্ব বেংক – উদ্দেশ্য কাৰ্যাৱলী, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় অনুষ্ঠান, এছিয়ান আন্তঃগাঁথনিৰ বিনিয়োগ বেংক – World Bank – Objectives, Functions, International Financial Institute, Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB)

অৰ্থ (Meaning)
বিশ্ব বেংক হৈছে এখন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, যিটো বিশ্বৰ দৰিদ্ৰ আৰু উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশ, দাৰিদ্ৰ্য হ্ৰাস, আৰু প্ৰকল্পমূলক ঋণ প্ৰদানৰ মাধ্যমেৰে উন্নয়ন সাধন কৰিবলৈ গঠন কৰা হৈছিল। ই মূলতঃ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে বিত্তীয় সহায় প্ৰদান কৰে, যাতে সেই দেশবোৰৰ গঠনমূলক উন্নয়ন, পৰিকাঠামো নিৰ্মাণ, শিক্ষা, স্বাস্থ্য, আৰু দাৰিদ্ৰ্য হ্ৰাসৰ ক্ষেত্ৰত সহায় হয়।
বিশ্ব বেংকৰ উদ্দেশ্যসমূহ (Objectives of World Bank)
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় অনুষ্ঠান বিশ্ব বেংক (World Bank) গঠনৰ প্ৰধান উদ্দেশ্যসমূহ এনেধৰণৰ-
১। বিশ্ব বেংকে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক দীর্ঘম্যাদী ঋণ আগবঢ়াই অর্থনীতিৰ পুনৰ গঠন আৰু বিকাশ সাধনেই অন্যতম উদ্দেশ্য।
২। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্য ব্যৱস্থাত সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক সকাহ দিয়াৰ অর্থে দীর্ঘম্যাদী মূলধন বিনিয়োগৰ জৰিয়তে বিনিময় হাৰ সুস্থিৰ কৰাটো অন্যতম।
৩। বিশ্ব বেংকে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক উৎসাহিত কৰাৰ অৰ্থে বৈদেশিক ব্যক্তিগত বিনিয়োগকাৰীসকলক ঋণ প্রদান কৰি বৈদেশিক বিনিয়োগ ব্যৱস্থা শক্তিশালী কৰাটো অন্যতম।
৪। বিশ্ব বেংকে কেতবোৰ উন্নয়নমূলক প্রকল্প সাহায্য প্রদানৰ যোগেদি ৰূপায়ণ কৰাত গুৰুত্ব প্রদান কৰে, যাতে এইসমূহে যিকোনো পৰিস্থিতিত অর্থনৈতিক ক্ষেত্ৰখনলৈ বৰঙণি আগবঢ়াব পাৰে।
৫। বিশ্ব বেংকে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ অর্থনৈতিক বিকাশৰ অর্থে উৎপাদনমুখী কার্যকলাপত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়ে, কিয়নো উৎপাদন বৃদ্ধিয়ে জনসাধাৰণৰ জীৱন-ধাৰণৰ মানদণ্ড উন্নত কৰিব পাৰে।
বিশ্ব বেংকৰ কাৰ্যাৱলী (Functions of World Bank)
১। বিশ্ব বেংকৰ অন্যতম প্রধান কাৰ্যসূচী হৈছে মানৱ উন্নয়ন, অর্থাৎ মানৱ জাতিৰ কল্যাণ সাধনৰ অৰ্থে প্রয়োজনীয় ব্যৱস্থাৱলী সুলভ কৰি তোলে। সেই অর্থে স্বাস্থ্যখণ্ড আৰু শিক্ষাখণ্ডৰ উন্নতি সাধনৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ গ্রহণ কৰাৰ লগতে আর্থিক সাহায্য প্রদান কৰে।
২। বিশ্ব বেংকৰ আন এক কাৰ্যসূচী হৈছে পৰিৱেশ সুৰক্ষা তথা পাৰিপাৰ্শ্বিক নিয়ন্ত্ৰণ ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলা। জীৱকুলৰ সুৰক্ষা আৰু নিৰাপত্তাৰ স্বার্থত প্ৰদূষণ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে প্রয়োজনীয় বিধি-ব্যৱস্থা গ্রহণত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াৰ ফলত বিশ্ব পাৰিপাৰ্শ্বিক অৱস্থা সুস্থ কৰি গঢ়ি তুলিবলৈ প্ৰয়াস কৰা দেখা যায়।
৩। বিশ্ব বেংকৰ আন এক কার্যসূচী হৈছে যাতায়াত আৰু যোগাযোগ ব্যৱস্থাৰ উন্নতি সাধন। ইয়াৰ বাবে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহে প্রকল্প ভিত্তিত ঋণ বিচাৰিলে মূল্যাংকন ভিত্তিত অনুমোদন জনায়। গতিকে বিশ্ব বেংকে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক ৰাষ্ট্ৰনির্মাণ আৰু নতুনকৈ নগৰ সৃষ্টিকৰণ আদি প্রকল্প ৰূপায়ণৰ অৰ্থে প্রয়োজনীয় বিত্তীয় অনুমোদন আগবঢ়ায়।
৪। বিশ্ব বেংকৰ আন কিছু কার্যসূচী হৈছে বৈধ অনুষ্ঠানসমূহৰ উন্নীতকৰণ আৰু দুৰ্নীতিৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্রহণ, জনসংখ্যা ৰোধ, বিজুলী-বাতি সৰবৰাহ, দুর্নীতি ৰোধ আদি।
বিশ্ব বেংকৰ কাম-কাজৰ বিফলতাসমূহ (Failure activities of the World Bank)
১। বিশ্ব বেংকৰ দ্বাৰা সমভাৱে বিত্তীয় সাহায্য প্রদান ব্যৱস্থাত ব্যর্থ হোৱা দেখা যায়। ইয়াৰ উপৰি সম্পদৰ সম বিতৰণ ব্যৱস্থা কার্যকৰীকৰণত ব্যর্থতা দেখা পোৱা যায়।
২। বিশ্ব বেংকৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত সমউন্নয়ন আৰু সমবিকাশৰ ধাৰাক প্রতিষ্ঠিত কৰাত ব্যর্থ হোৱা দেখা যায়।
৩। বিশ্ব বেংকৰ কার্যাৱলী পৰিচালনাৰ ক্ষেত্রত কেইখনমান সদস্য ৰাষ্ট্ৰৰ আধিপত্যহে দেখা পোৱা যায়। এনেধৰণৰ বৃহৎ সদস্য ৰাষ্ট্ৰৰে গঠিত অনুষ্ঠানক কেইখনমান সদস্য ৰাষ্ট্ৰই প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ সক্ষম হোৱাটো আন এক ব্যর্থতা বুলি আভিহিত কৰিব পাৰি।
৪। বিশ্ব বেংকৰ দ্বাৰা আৰোপিত চৰ্তসমূহ পূৰণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰাকৃতিক সম্পদত দুর্বল দেশসমূহে বিশেষ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হয়। গতিকে অনুন্নত দেশসমূহ স্বাভাৱিকতে অর্থনৈতিক বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত সফল হোৱাৰ বিপৰীত বিফল হোৱাহে দেখা যায়।
৫। বিশ্ব বেংকে প্রদেশ ভিত্তিক আর্থিক সাহায্য আগবঢ়ায় যদিও এই ক্ষেত্রত নির্বাচনী প্রক্রিয়াত অধিক জটিলতৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰি উপযুক্ত প্রকল্পক নির্বাচিত নকৰি অনুপযুক্ত প্রকল্পক নির্বাচিত কৰে। এনেধৰণৰ কাৰ্যকলাপসমূহক ব্যৰ্থতাৰ আন এক দিশ বুলি ক’ব পাৰি।
৬। বিশ্ব বেংকৰ সহযোগিতাত বিশ্বৰ দৰিদ্ৰ দেশসমূহৰ ক্ষেত্ৰত পৃথক অর্থনৈতিক নীতি প্রস্তুতকৰণৰ যোগেদি অর্থনৈতিক বিকাশৰ অর্থে ব্যৱস্থা গ্রহণ কৰিব লাগিছিল, এই ক্ষেত্রত ব্যর্থ হোৱাহে দেখা যায়। বিশ্বত এতিয়াও দৰিদ্ৰতা, পুষ্টিহীনতা তথা খাদ্যৰ অভাৱৰ বাবে নিতৌ বহু মানৱ জীৱন শেষ হোৱা পৰিলক্ষিত হৈছে। গতিকে এনেধৰণৰ ব্যৰ্থতাৰ প্ৰতিচ্ছবিৰ পৰা বিশ্ব বেংকৰ কাম-কাজ সামগ্রিকভাৱে উন্নয়ন আৰু বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত সফল হ’ব পৰা নাই তাক ক’ব পাৰি।
সামৰণি (Conclusion)
গোলকীয় অর্থনীতিক বিশ্ব ৰাষ্ট্ৰ ব্যৱস্থাত সফলভাৱে কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ বিশ্ব বেংকৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল বুলি ক’লে ভুল কোৱা নহ’ব; কিয়নো দ্বিতীয় বিশ্ব যুদ্ধৰ অন্তত বিশ্ব অর্থনীতিক পুনৰ উদ্ধাৰ কৰাৰ স্বাৰ্থত বিশ্ব বেংক গঠন হৈছিল যদিও কার্যতঃ পুঁজিবাদৰ প্ৰসাৰতা কৰাতহে এই অনুষ্ঠানে গুৰুত্ব প্রদান কৰিছিল। গতিকে যুদ্ধ বিধ্বস্ত ইউৰোপীয় অর্থনীতি পুনৰ উদ্ধাৰৰ প্রয়াসে সামগ্রিকভাৱে বিশ্ব অর্থনীতিক নিয়ন্ত্রণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। এই ক্ষেত্রত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ শক্তিশালী তথা আগ্রাসী অর্থনৈতিক নীতি বিশেষভাৱে ফলদায়ক হৈছিল।
Sl. No. | CONTENTS |
Unit – 1 | লোক নীতি আৰু বিশ্লেষণ |
Unit – 2 | ৰাজ্য আৰু লোক নীতি |
Unit – 3 | ৰাজনৈতিক অৰ্থনৈতিক আৰু নীতি |
Unit – 4 | ভাৰতৰ নীতি সিদ্ধান্তৰ আৰ্হিসমূহ |
Unit – 5 | আদৰ্শ আৰু নীতি |
এছিয়ান আন্তঃগাঁথনিৰ বিনিয়োগ বেংক (Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB)
এছিয়ান আন্তঃগাঁথনি বিনিয়োগ বেংক হৈছে এটা আন্তর্জাতিক বিকাশৰচীনৰ প্রস্তাৱৰ ভেটিত গঠন কৰা হৈছে, ২০১৬ চনৰ ১৬ জানুৱাৰীত। ইয়াৰ বেংক, যিটোৱে এছিয়াত আন্তঃগাঁথনিৰ প্ৰকল্পৰ কাৰণে কাৰ্য কৰে। এই বেংকটো মুখ্য কাৰ্যালয় চীনৰ ৰাজধানী বেইজিঙত অৱস্থিত। ইয়াত ১০৫ খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰ আছে আৰু এচিয়ান দেশবোৰৰ ভিতৰত জাপানক বাদ দি প্রায় সংখ্যক বৃহৎ দেশ ইয়াৰ সদস্য।
এছিয়ান আন্তঃগাঁথনিৰ বিনিয়োগ বেংকৰ উদ্দেশ্য (Objectives of Asian Infrastructure Investment Bank)
এছিয়ান আন্তঃগাঁথনি বিনিয়োগ বেংকৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে-
১। এছিয়াত বহনক্ষম অর্থনৈতিক বিকাশ সাধন কৰা।
২। সম্পদ সৃষ্টি কৰা আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ সুবিধা বৃদ্ধি কৰা। শিক্ষা, স্বাস্থ্য আদি আন্তঃগাঁথনিৰ সুবিধা দিয়া।
৩। বিকাশৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ দূৰ কৰিবলৈ আঞ্চলিক সহযোগিতা ৰক্ষা কৰা।
কার্যাৱলী (Functions)
১। বহুপাক্ষিক বিকাশৰ বেংক হিচাপে এছিয়াৰ দেশবিলাকৰ উন্নয়নৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে।
২। কেন্দ্রীয় দক্ষিণ-পূব, দক্ষিণ এছিয়া আৰু মধ্য প্রাচ্যত (Middle East) আন্তঃগাঁথনিৰ প্ৰকল্প উন্নয়নৰ কাৰণে ধন বিনিয়োগ কৰে।
৩। এই বেংকে ঋণ প্রদানৰ জৰিয়তে চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী খণ্ডত প্রত্যক্ষ বিনিয়োগ কৰে।
৪। অর্থনৈতিক বিকাশৰ কাৰণে অঞ্চলটোৰ উন্নয়নৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। শিক্ষা, স্বাস্থ্য আদি দিশৰ উন্নতি সাধনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। এনেদৰে স্থানীয়, আঞ্চলিক আৰু গোলকীয় বহনক্ষমতা ৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে।
৫। বহুপাক্ষিক বিকাশৰ বেংক হিচাপে AIIB এ ভৱিষ্যতৰ আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে অর্থ ব্যয় কৰে।
এছিয়ান উন্নয়ন বেংক (ADB – Asian Development Bank)
ADB হৈছে এখন এছিয়ান দেশসমূহৰ উন্নয়নমূলক বিত্তীয় সংস্থা, যিয়ে ভাৰতৰ পৰিকাঠামো, শক্তি, পৰিবহণ, শিক্ষা আৰু স্বাস্থ্য খণ্ডত ঋণ প্ৰদান কৰে। এছিয়ান উন্নয়ন বেংক (Asian Development Bank – ADB) হৈছে এখন আঞ্চলিক বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, যাক ১৯৬৬ চনত স্থাপন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ মুখ্য উদ্দেশ্য হৈছে এছিয়া আৰু প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ দেশসমূহৰ দাৰিদ্ৰ্য হ্ৰাস কৰা, অৰ্থনৈতিক বিকাশ বঢ়োৱা, আৰু টেকসই উন্নয়ন নিশ্চিত কৰা।
এছিয়ান উন্নয়ন বেংকৰ ইতিহাস (History of the Asian Development Bank)
এছিয়ান উন্নয়ন বেংক মূলতঃ কিছুসংখ্যক জাপানী লোকৰ আগ্রহৰ ফলশ্রুতিৰ ফলত প্রতিষ্ঠা হৈছিল। তেওঁলোকে ১৯৬২ চনত বেংকৰ মাধ্যমত আঞ্চলিক উন্নয়নৰ লক্ষ্য আগত ৰাখি বেচৰকাৰী পৰিকল্পনা আৰু চিন্তাধান গ্রহণ কৰে। পৰৱৰ্তী কালত জাপান চৰকাৰ ইয়াত প্রত্যক্ষভাৱে জড়িত হৈ পৰে। জাপানীসকলে অনুভৱ কৰিছিল যে, বিশ্ব বেংক এছিয়াৰ অর্থনীতিত অংশগ্রহণ নকৰিব, ফলত এছিয়াৰ কোনো উন্নয়ন নঘটিব আৰু এক বেংকে প্রতিষ্ঠানিকভাৱে গঠনৰ মাধ্যমত জাপান লাভৱান হ’ব।
১৯৬৬ চনত এছিয়ান উন্নয়ন বেংকে বা এডিবি প্রতিষ্ঠা হোৱাৰ পিছৰে পৰা জাপান বেংকটোৰ শীৰ্ষস্থানত অধিষ্ঠিক হয়। তেওঁলোকে ইয়াৰ সভাপতিৰ আসন দখল কৰে। তদুপৰি অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ সংৰক্ষিত পদো জাপানে দখল কৰে। জাপানৰ অৰ্থনৈতিক লাভৰ প্ৰেক্ষাপটত এছিয়ান উন্নয়ন বেংকে কাম-কাজ কৰে। ইয়াৰ অধিকাংশ ঋণ সহায়ক হৈছে ইণ্ডোনেছিয়া, থাইলেণ্ড, মালয়েছিয়া, দক্ষিণ কোৰিয়া, ফিলিপাইন ইত্যাদি। ১৯৬৭-৭২ চন পর্যন্ত এই দেশসমূহে এ.ডি.বি.ৰ মুঠ ঋণৰ ৭৮.৪৮% অর্থ লাভ কৰিছে।
এছিয়ান উন্নয়ন বেংক (Asian Development Bank – ADB) হৈছে এখন আঞ্চলিক বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, যাক ১৯৬৬ চনত স্থাপন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ মুখ্য উদ্দেশ্য হৈছে এছিয়া-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ দেশসমূহত দাৰিদ্ৰ্য হ্ৰাস, অৰ্থনৈতিক বিকাশ তীব্ৰ কৰা, আৰু সামাজিক-অৱকাঠামোগত উন্নয়ন সাধন কৰা। বিশ্ব বেংকৰ দৰে, ADB-ও উন্নয়নশীল দেশসমূহক ঋণ, অনুদান, আৰু প্ৰযুক্তিগত সহায় প্ৰদান কৰে। ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় ফিলিপাইনছৰ ম্যানিলাত অৱস্থিত।
ADB-ৰ প্ৰধান লক্ষ্যসমূহ (Main objectives of ADB)
১। দাৰিদ্ৰ্য হ্ৰাস: দৰিদ্ৰ দেশসমূহৰ জনসাধাৰণৰ জীৱনধাৰা উন্নত কৰিবলৈ বিত্তীয় সহায় প্ৰদান।
২। অৱকাঠামোগত উন্নয়ন: পথ, ৰেলপথ, বিদ্যুৎ আৰু পানী যোগানধাৰণ ব্যৱস্থাৰ উন্নতি সাধন।
৩। শিক্ষা আৰু স্বাস্থ্য খণ্ডত সহায়: শিক্ষাৰ মান উন্নত কৰা আৰু স্বাস্থ্য সেৱা সহজলভ্য কৰাৰ ব্যৱস্থা কৰা।
৪। বাণিজ্য আৰু বিনিয়োগৰ প্ৰসাৰ: এছিয়াৰ দেশসমূহৰ মাজত ব্যৱসায়িক আৰু বিত্তীয় সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰা।
৫। পৰিৱেশ সংৰক্ষণ: সবুজ শক্তি উদ্যোগৰ বিকাশ আৰু পৰিৱেশগত টেকসইতা নিশ্চিত কৰা।
সদস্যপদ আৰু বিত্তীয় গঠন
ADB-ৰ ৬৮ খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰ আছে, যাৰ ভিতৰত ৪৯ খন এছিয়া-প্ৰশান্ত অঞ্চলৰ আৰু ১৯ খন অন্যান্য অঞ্চলৰ দেশ। এই বেংকত জাপান আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ হৈছে আটাইতকৈ ডাঙৰ শ্বেয়াৰহোল্ডাৰ। মূলধন সদস্য দেশসমূহৰ যোগান, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্য মাৰ্কেটৰ পৰা সংগৃহীত তহলমুল, আৰু উন্নত দেশসমূহৰ অনুদানৰ পৰা আহে।
ADB-ৰ সমালোচনা (Criticism of ADB)
যদিও ADB উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ বাবে সহায়ক, তথাপি ইয়াৰ কিছুমান সীমাবদ্ধতা আছে। যেনে-
১। উন্নত দেশসমূহৰ আধিপত্য: ধনী দেশসমূহৰ বিনিয়োগ অধিক হোৱাত উন্নয়নশীল দেশসমূহে প্ৰায় সময়তে সঠিক সিদ্বান্ত ল’ব নোৱাৰে।
২। ঋণৰ কঠোৰ শর্ত: ঋণ গ্ৰহণ কৰা দেশসমূহে কেতিয়াবা কঠোৰ শর্ত পালনৰ বাবে নিজৰ অৰ্থনীতি আৰু সামাজিক নীতি ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰে।
৩। পৰিৱেশগত সমস্যা: কিছুমান উন্নয়ন প্রকল্পে প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰে।
৪। দৰিদ্ৰ দেশসমূহৰ প্ৰতি কম মনোযোগ: উন্নত দেশসমূহৰ লগত অধিক বিনিয়োগ হোৱাত কিছু দৰিদ্ৰ দেশসমূহ পিছ পৰি যায়।
সামৰণি (Conclusion)
এছিয়ান উন্নয়ন বেংক (ADB) এছিয়া আৰু প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ দেশসমূহৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশত গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰে। যদিও কিছুমান সীমাবদ্ধতা আছে, ADB-ৰ সঠিক ব্যৱহাৰৰ জৰিয়তে এছিয়াৰ দেশসমূহে অধিক উন্নতি সাধন কৰিব পাৰে।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় অনুষ্ঠান আৰু ভাৰতৰ অৰ্থনীতি (International Financial Institute and Indian Economy)
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় অনুষ্ঠানসমূহ বিশ্বঅৰ্থনীতিৰ বিকাশ, স্থায়িত্ব, আৰু উন্নয়ন নিশ্চিত কৰিবলৈ গঠন কৰা হৈছে। এইসকল প্রতিষ্ঠান বিশ্বব্যাপী বিত্তীয় সহযোগিতা, ঋণ প্ৰদান, নীতি নিৰ্ধাৰণ, আৰু দৰিদ্ৰতা হ্ৰাসৰ বাবে কাম কৰে। ভাৰতৰ অৰ্থনীতি, যি বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ আৰু দ্রুত বিকাশমান অৰ্থনীতি, এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সৈতে গভীৰভাৱে সংলগ্ন।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় অনুষ্ঠান আৰু ভাৰতৰ অৰ্থনীতিৰ ওপৰত প্ৰভাৱ (Impact of International Financial Institute in Indian Economy)
১। উন্নয়ন: IFIs-ৰ সহায়ত ভাৰতৰ অৰ্থনৈতিক উন্নয়নত সহায় হৈছে, যেনে- অবকাঠামো, শিক্ষা, আৰু স্বাস্থ্য খণ্ডৰ উন্নতি।
২। বিত্তীয় সংকটৰ মোকাবিলা: IFIs-এ ভাৰতক বিত্তীয় সংকটৰ সময়ত সহায় কৰিছে, যেনে- ঋণ প্ৰদান কৰি বা নীতিগত সহায়ৰ জৰিয়তে।
৩। বাণিজ্য বৃদ্ধি: IFIs-ৰ সহায়ত ভাৰতৰ আন্তৰ্জাতিক বাণিজ্য বৃদ্ধি হৈছে, যি দেশৰ বাবে বেছি আয়ৰ সুযোগৰ সৃষ্টি কৰিছে।
৪। সংকট: কিছুমান ক্ষেত্ৰত, IFIs-ৰ নীতিৰ কাৰণে দেশৰ ওপৰত ঋণৰ চাপ বাঢ়ে, যি দেশৰ বাবে এক সংকটৰ কাৰণ হ’ব পাৰে।
সামৰণি (Conclusion)
আন্তৰ্জাতিক বিত্তীয় সংস্থা ভাৰতৰ অৰ্থনীতিৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে, যেনে- বিত্তীয় সাহায্য, নীতিগত সহায়, আৰু বিশ্ব বাণিজ্যৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাৰ জৰিয়তে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহ ভাৰতৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে। এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সহায়ত ভাৰত বিত্তীয় স্থিতিশীলতা বজাই ৰাখিবলৈ, দীৰ্ঘম্যাদী উন্নয়নমূলক প্ৰকল্প বাস্তৱায়ন কৰিবলৈ, আৰু বিশ্ব বাণিজ্য ব্যৱস্থাত শক্তিশালী স্থান লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।

Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.