কেদাৰনাথ আগৰৱালা জীৱনী | Kedarnath Agarwal Biography

কেদাৰনাথ আগৰৱালা | Kedarnath Agarwal Essay in Assamese | Biography of Kedarnath Agarwal in Assamese | কেদাৰনাথ আগৰৱালা বিষয়ে জীৱনী | কেদাৰনাথ আগৰৱালা বিষয়ে ৰচনা | কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ চমু পৰিচয়।

Join Telegram channel

Follow us:

কেদাৰনাথ আগৰৱালা প্ৰগতিশীল কাব্যিক ধাৰাৰ এজন বিশিষ্ট কবি। তেওঁৰ প্ৰথম কবিতা সংকলন ১৯৪৭ চনৰ মাৰ্চ মাহত প্ৰকাশিত হৈছিল। এই সংকলনটো হিন্দী সাহিত্যৰ ইতিহাস বুজাৰ বাবে এক মূল্যৱান দস্তাবেজ। কেদাৰনাথ আগৰৱালাই তেওঁৰ কবিসকলৰ মাজত মাৰ্ক্সীয় দৰ্শনৰ আধাৰ হিচাপে জীৱনৰ আধাৰ হিচাপে জনসাধাৰণৰ জীৱনৰ গভীৰ আৰু ব্যাপক সংবেদনশীলতা প্ৰকাশ কৰিছে। কবি কেদাৰৰ জনপ্ৰিয় লিখনিসমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে ভাৰতৰ হিন্দী সাহিত্যৰ অমূল্য অৱদান।  তেওঁৰ কবিতাত ভাৰতৰ দেশৰ সুবাস আৰু বিশ্বাসৰ সুৰ পোৱা যায়।

কেদাৰনাথ আগৰৱালা জীৱনী | Kedarnath Agarwal Biography

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ জন্ম ১৯১১ চনৰ ১ এপ্ৰিলত উত্তৰ প্ৰদেশৰ বান্দা নগৰৰ কামচিন গাঁৱৰ এটা মধ্যবিত্ত পৰিয়ালত হৈছিল।তেওঁৰ দেউতাকৰ নাম হনুমান প্ৰসাদ আগৰৱালা আৰু তেওঁৰ মাতৃৰ নাম আছিল ঘাচিতো দেৱী।তেওঁৰ দেউতাক নিজে এজন কবি আছিল আৰু তেওঁৰ এটা কবিতা সংকলনও ‘মাধুৰীম’ নামেৰে প্ৰকাশিত হৈছিল।কেদাৰনাথজীয়ে তেওঁৰ দেউতাকৰ পৰা কবিতাৰ ৰীতি-নীতি লাভ কৰিছিল! তেওঁ তেওঁৰ গাওঁ কামচিনত শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰিছিল! তৃতীয়ৰ শ্ৰেণীত পঢ়ি তেওঁক ৰায়বৰেলীৰ পৰা ষষ্ঠ শ্ৰেণী, কাটনি আৰু জবলপুৰলৈ সপ্তম শ্ৰেণীৰ শিক্ষা লাভ কৰিবলৈ পঠোৱা হৈছিল, তেওঁ সপ্তম শ্ৰেণীত পঢ়ি আছিল যেতিয়া নয়নী (এলাহাবাদ)ৰ এটা ধনী পৰিয়ালৰ ছোৱালী  পাৰ্বতীৰ সৈতে বিবাহ পাশত আৱদ্ধ হৈছিল, বিয়াৰ পিছত,  এলাহাবাদত শিক্ষা লাভ কৰিছিল!

আন্তঃঅধ্যয়ন সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত, কেদাৰনাথ  আগৰৱালাৰ  BA  শিক্ষাৰ বাবে এলাহাবাদ বিশ্ববিদ্যালয়ত নাম ভৰ্তি কৰে। ইয়াৰ পিছত, তেওঁ তেওঁৰ খুৰাক বাবু মুকুন্দ লালৰ সৈতে কিছু সময় ৰৈছিল আৰু 1963 চনৰ পৰা 19700 চনলৈ ওকালতি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল।

কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ সাহিত্যিক পৰিচয়

এলাহাবাদৰ সৈতে কেদাৰনাথজীৰ গভীৰ সম্পৰ্ক আছিল। এলাহাবাদত অধ্যয়ন কৰাৰ লগতে তেওঁ কবিতাও লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰে। প্ৰয়াগৰ অনুপ্ৰেৰণাই তেওঁৰ কবিতাত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাইছিল আৰু সকলো মুখ্য ৰচনা এলাহাবাদৰ পৰিমল প্ৰকাশনৰ পৰা প্ৰকাশিত হৈছিল আৰু তেওঁৰ প্ৰথম কবিতা সংকলন  “फूलन ही रंग बोलते है”  পৰিমলত প্ৰকাশিত হৈছিল।  কিছু সময়ৰ পিছত, তেওঁ তেওঁৰ খুৰাক বাবু মুকুন্দ লালৰ সৈতে অনুশীলন আৰম্ভ কৰে আৰু 1963 খৃষ্টাব্দৰ পৰা 1970 খৃষ্টাব্দলৈ চৰকাৰী অধিবক্তা হৈ থাকে।   

যেতিয়া কেদাৰজীৰ লিখনিৰ দ্বাৰা কবিতা সৃষ্টি কৰা হৈছিল তেতিয়া স্বাধীনতা আন্দোলন পূৰ্ণ গতিত চলি আছিল। এইটো সেই একেসময় আছিল য’ত আৰ্থসামাজিক পৰিস্থিতিয়ে এটা নতুন মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীৰ জন্ম হৈছিল। দেশৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থা সন্তোষজনক নাছিল। ব্ৰিটিছ শাসকসকলৰ শোষণৰ নীতিৰ বাবে, বহুতো বিদ্ৰূপাত্মক পৰিস্থিতি বিদ্যমান আছিল। যেতিয়া কেদাৰজীয়ে তেওঁৰ লিখনি চলাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল, প্ৰায় একে দিনতে প্ৰগতিশীল আন্দোলনৰ বাবে প্ৰগতিশীল চেতনাৰ উদ্ভৱ হৈছিল। ১৯৩৬ চনত প্ৰেমচান্দৰ অধ্যক্ষতাত প্ৰগতিশীল লেখক সন্থাৰ সন্মিলনো লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত হয়।

কেদাৰজীৰ কাব্যিক যাত্ৰাৰ আৰম্ভণি প্ৰায় ১৯৩০ চনৰ পৰা পোৱা যায়। প্ৰাৰম্ভিক ৫-৬ বছৰত তেওঁ লিখা সকলো কবিতা চাবলৈ মই সুযোগ পোৱা নাই, কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত পণ্ডিতসকলৰ মতামত হৈছে যে তেওঁৰ সেই সময়ৰ কবিতাবোৰ প্ৰেম আৰু সৌন্দৰ্যৰ ওপৰত কেন্দ্ৰীভূত আছিল। অশোক ত্ৰিপাঠীজীয়ে তেওঁলোকক “কেৱল আৱেগিক প্ৰকৃতিৰ কবিতা” বুলি গণ্য কৰিছে।

কেদাৰনাথ আগৰৱালজীয়ে প্ৰগতিশীল কবিৰ শ্ৰেণীত যথেষ্ট খ্যাতি অৰ্জন কৰিছে। কবিতাৰ উপৰিও তেওঁ লিখিবলৈ আগ্ৰহ দেখুৱাইছিল, কিন্তু তেওঁ এজন কাব্যিক আৰম্ভকৰ্তা হিচাপে সুপৰিচিত। তেওঁৰ আঢ়ৈ ডজন ৰচনাসমূহৰ ভিতৰত আছে ২৩ টা কবিতা সংকলন, অনুবাদ কৰা কবিতাৰ এটা সংকলন, তিনিটা প্ৰবন্ধ সংকলন, এখন উপন্যাস, এটা ভ্ৰমণকাহিনী, এটা সাক্ষাৎকাৰ সংকলন আৰু এটা আখৰ সংকলন।

কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ ৰচনাসমূহ

• युग की गंगा
• गुलमेंहदी 
• जमुन जल तुम 
• मार प्यार की थापें  
• हे मेरी तुम
• फूल नही रंग बोलते हैं
• बोलेबोल अबोल
• नींद के बादल
• आग का आइना
• लोक और आलोक
• अपूर्वा
• आत्म गन्ध

কবিতা

• युग की गंगा
• फूल नहीं, रंग बोलते हैं
• गुलमेंहदी
• हे मेरी तुम!
• बोलेबोल अबोल
• जमुन जल तुम
• कहें केदार खरी खरी
• मार प्यार की थापें आदि।
• यात्रा संस्मरण
• बस्ती खिले गुलाबों की
• उपन्यास पतिया
• बैल बाजी मार ले गये

ৰচনা

• समय समय पर – 1970
• विचार बोध – 1980
• विवेक विवेचन – 1980

সাহিত্য সেৱাসমূহ

কেদাৰনাথ আগৰৱাল হিন্দী প্ৰগতিশীল কবিতাৰ অন্তিম গৌৰৱান্বিত স্তম্ভ আছিল। কেদাৰনাথ আগৰৱালা হৈছে গ্ৰাম্য পৰিৱেশ আৰু পৰম্পৰাগত জীৱনক শক্তিশালী কণ্ঠ দান কৰা কবিসকলৰ ভিতৰত আটাইতকৈ বেলেগ। কেদাৰজীয়ে প্ৰাচীন চিহ্নবোৰক নতুন অৰ্থ প্ৰদান কৰি বাস্তু উপাদান আৰু ৰূপ উপাদান দুয়োটাতে উদ্ভাৱনৰ প্ৰয়োজনীয়তা বিকশিত কৰিছে। আগৰৱালজী এজন বিশিষ্ট প্ৰগতিশীল চিন্তাবিদ যিয়ে জ্ঞান আৰু ব্যক্তিত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। কেদাৰনাথ আগৰৱালা এজন কবি যি সাধাৰণতে সংবেদনশীল মানৱ সংবেদনশীলতা, প্ৰগতিশীল চেতনা আৰু সামাজিক বিকাশৰ প্ৰবক্তা।

তেওঁ কবিতাৰ গণতান্ত্ৰিক চেতনাৰ সৈতে সংযুক্ত কাৰণ তেওঁলোক কলাৰ ওপৰত গুৰুত্ব নিদিয়াকৈ সংবেদনশীল। ‘যুগ কি গংগা’ত তেওঁ কয়, “এতিয়া হিন্দী কবিতা সোৱাদৰ বাবে তৃষ্ণাতুৰ, ‘আলংকাৰ’ৰ প্ৰতি আগ্ৰহী নহয় বা ৰাগৰ প্ৰতি আগ্ৰহী নহয়। তেওঁৰ কবিতাত যথেষ্ট বাকপটুতা আৰু সুৰৰ লগতে হৃদয় আৰু গভীৰ সংবেদনশীলতা আছে।

ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগী

কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ প্ৰগতিশীলতাৰ দৃঢ় ভেটি হৈছে ভাৰতৰ পৰিশ্ৰমী লোক, মাৰ্ক্সবাদী দৰ্শনে জনসাধাৰণৰ প্ৰতি তেওঁৰ প্ৰেম কঢ়িয়াই আনে। মানুহে তেওঁলোকৰ সংগ্ৰামআৰু ভৱিষ্যতৰ ওপৰত বিশ্বাস জাগ্ৰত কৰিছিল। সেয়েহে তেওঁ ব্ৰিটিছ বা কংগ্ৰেছ শাসকসকলক সমালোচনা কৰিছিল আৰু জনসাধাৰণৰ ওপৰত নিৰ্মম অত্যাচাৰ আৰু জনসাধাৰণৰ কঠিন সংগ্ৰাম আগবঢ়াইছিল। এই কাৰণে, য’ত তেওঁৰ ৰাজনৈতিক কবিতাবোৰ প্ৰচাৰৰ উদ্দেশ্যে লিখা হয়, তত্ত্বটো এতিয়া এক বিমূৰ্ত বা কেৱল বিবৃতি নহয়। কিন্তু আটাইতকৈ ডাঙৰ ফলাফলটো হ’ল যে স্বাধীনতাৰ পিছত, যদিও বহুতো প্ৰগতিশীল লেখকে দমনৰ ভয়ত বা ৰামৰাজৰ লাভজনক সপোনত কংগ্ৰেছৰ ‘নৱনিৰ্মাণ’ৰ সৈতে হাত মিলাবলৈ গৈছিল, কেদাৰনাথ আগৰৱালা সেই লেখকসকলৰ ভিতৰত আছিল যিসকলে জনসাধাৰণৰ প্ৰতি মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰিছিল। এই সকলো বোৰ পৰিস্থিতি কাষৰ পৰা, তেওঁ ৰাইজক সম্বোধন কৰি মাত মাতি আছিল। যিহেতু কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ মাৰ্ক্সবাদ আৰু পৰিশ্ৰমী লোকসকলৰ ওপৰত গভীৰ বিশ্বাস আছে, তেওঁ ঘোষণা কৰে।

ভাষা – শৈলী

কেদাৰনাথজীয়ে তেওঁৰ কবিতাত সাধাৰণ ভাষাৰ সৰল আৰু সৰল ভাষা ব্যৱহাৰ কৰিছে, অৱশ্যে, তেওঁৰ অভিব্যক্তি অতি কাৰ্যকৰী। গ্ৰাম্য কথোপকথনৰ শব্দৰে গঠিত এক ব্যৱহাৰিক ভাষা গ্ৰহণ কৰি তেওঁ সেই দিনটোৰ প্ৰকৃত পৰিস্থিতিবোৰ বৰ্ণনা কৰিছে। অন্যান্য প্ৰগতিশীল কবিসকলৰ দৰে তেওঁও মূৰ্খতা, লোককথাক গুৰুত্ব নিদিয়াকৈ জনসাধাৰণৰ বিবিধ জীৱন, নান্দনিক চেতনা আৰু শ্ৰমৰ কথা কৈছিল। তেওঁ গভীৰ সংবেদনৰ সুৰৰ সৈতে এটা সংগীতৰ ভাষা গ্ৰহণ কৰিছিল। জনসাধাৰণৰ জীৱনৰ শ্ৰম, সৌন্দৰ্য আৰু বৈচিত্ৰ্যবৰ্ণনা কৰা কেদাৰ হিন্দী প্ৰগতিশীল কবিতাৰ এক পৃথক মুখ আছিল। এক শৈলী হিচাপে, তেওঁলোকে মুক্তক শৈলীক অগ্ৰাধিকাৰ দিছে।

বঁটা – সন্মান

১৯৭২ চনত বান্দাত সৰ্বভাৰতীয় প্ৰগতিশীল লেখক সন্থাৰ সন্মিলন আয়োজন কৰা হয় আৰু ১৯৭৩ চনত তেওঁক তেওঁৰ কবিতা সংকলন “फूलन ही रंग बोलते है” ৰ বাবে  “सोवियत लैण्ड नेहरु”  বঁটা প্ৰদান কৰা হয়। 1981 চনত, তেওঁক উত্তৰ প্ৰদেশ হিন্দী প্ৰতিষ্ঠানৰ দ্বাৰা পুৰস্কৃত আৰু সন্মানিত কৰা হৈছিল। ১৯৮৭ চনত “সাহিত্য অকাডেমী”য়ে তেওঁক তেওঁৰ  কবিতা সংকলনৰ বাবে অকাডেমি সন্মান প্ৰদান কৰে, ১৯৮৬ চনত, তেওঁক মধ্য প্ৰদেশ সাহিত্য পৰিষদে “তুলসী সন্মান” বঁটা প্ৰদান কৰে। ১৯৯০-১৯৯১ চনত তেওঁক মধ্য প্ৰদেশ চৰকাৰৰ মৈথিলিশৰণ গুপ্ত সন্মান প্ৰদান কৰা হয়, ১৯৯৩-১৯৯৪ চনত তেওঁক বুন্দেলখণ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা “D.Lit.” উপাধি আৰু হিন্দী সাহিত্য সন্মিলন” প্ৰয়াগক “साहित्य वाचस्पति” উপাধি প্ৰদান কৰা হয়। 

Read Also: কবীৰ দাস জীৱনী | Kabir Das Biography

মৃত্যু

আধুনিক যুগৰ হিন্দী কবিসকলৰ ভিতৰত শ্ৰী কেদাৰনাথ আগৰৱালাজী এনে এজন কবি আছিল যিয়ে তেওঁৰ কবিতাত মানুহৰ প্ৰেম, প্ৰকৃতিৰ প্ৰেমৰ লগতে সামাজিক পৰিৱেশৰ চিত্ৰায়ন কৰিছিল। সূৰ্য, নদী, পৰ্বত, নিম, আম গছ, বতাহ, এই সকলোবোৰে তেওঁক তেওঁৰ কবিতা লিখাৰ বিষয় কৰি তুলিছিল। কেদাৰনাথজী এজন সৰল, সহজ আৰু প্ৰাণৱন্ত ব্যৱহাৰিক ব্যক্তি আছিল। ২০ চনৰ ২২ মে তাৰিখে তেওঁৰ মৃত্যু হয়। আজিও তেওঁ আমাৰ সকলোৰে মাজত তেওঁলোকৰ সৃষ্টিৰ জৰিয়তে অমৰ হৈ আছে।

FAQ

১/ কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ জন্ম কেতিয়া হৈছিল?

উত্তৰ: প্ৰগতিশীল কাব্যিক ধাৰাৰ আগশাৰীৰ কবি কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ জন্ম ১৯১১ চনৰ ১ এপ্ৰিলত উত্তৰ প্ৰদেশৰ বান্দা জিলাৰ কামচিন গাঁৱত হৈছিল। তেওঁ এজন কবি আছিল যিয়ে প্ৰকৃতি আৰু মানৱতা নিৰ্মাণ কৰিছিল।

২/ কেদাৰনাথ আগৰৱালে কোনটো বঁটা লাভ কৰিছিল?

উত্তৰ: ১৯৮৬ চনৰ সাহিত্য অকাডেমী বঁটাকে ধৰি কেইবাটাও সন্মানীয় সন্মান আৰু বঁটা কবিতা সংকলন অপূৰ্বৰ বাবে প্ৰদান কৰা হৈছিল।

৩/ মানুহে কেদাৰনাথ আগৰৱালাক মৰমেৰে কি বুলি কৈছিল?

উত্তৰ: প্ৰয়াগৰ সাহিত্যিক পৰিৱেশৰ সৈতে তেওঁৰ গভীৰ সম্পৰ্ক এই কথাৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে তেওঁৰ সকলো গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰচনা এলাহাবাদৰ পৰিমল প্ৰকাশনৰ পৰা প্ৰকাশিত হৈছিল। প্ৰকাশক শিৱকুমাৰ সাহাই তেওঁক পিতৃ বুলি গণ্য কৰিছিল আৰু তেওঁক মৰমতে ‘বাবুজী’ বুলি অভিহিত কৰিছিল।

৪/ কেদাৰনাথ আগৰৱালাক কৃষক জীৱনৰ কবি বুলি কিয় কোৱা হয়?

উত্তৰ: কেদাৰনাথ আগৰৱালা কৃষকসকলৰ প্ৰতি এজন প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ, সহযোগী, প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ কবি। তেওঁ এজন গণতান্ত্ৰিক কবি যিয়ে গণতন্ত্ৰৰ ভিত্তিত জনসাধাৰণৰ ভূমিকা নিৰ্ণয় কৰে। তেওঁলোকৰ মানুহৰ ওপৰত অটল বিশ্বাস আছে। জনসাধাৰণৰ বাস্তৱতাৰ আটাইতকৈ গভীৰ অভিব্যক্তি কবিয়ে তেওঁৰ কবিতাত পৰিশ্ৰমী জনতাৰ জৰিয়তে প্ৰস্তুত কৰিছে।

৫/ কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ মৃত্যু কেতিয়া হৈছিল?

উত্তৰ: কেদাৰনাথ আগৰৱালাৰ ২০ চনৰ ২২ মে তাৰিখে তেওঁৰ মৃত্যু হয়।

Dev Kirtonia

Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.