আমাৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰত ফলৰ ভূমিকা অপৰিহাৰ্য্য। এই সতেজ পুষ্টিকাৰক ফল সমূহ আমাৰ শৰীৰৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী। এই ফল সমূহৰ বহু ধৰণৰ উপাদান যেনে ভিটামিন (Vitamins), খনিজ পদাৰ্থ (Minerals), এণ্টি-অক্সিডেণ্টে (Anti-oxidant) থকাৰ উপৰিও আঁহ জাতীয় গুণেৰে ভৰপূৰ। বিভিন্ন ধৰণৰ পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এনে এবিধ উৎকৃষ্ট ফল হৈছে বৰ থেকেৰা। এই প্ৰৱন্ধটিত বৰথেকেৰাৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Mangosteen বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read also: Health Benefits of Passion fruit | লতাবেলৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা
বৰথেকেৰা কি? | What is Mangosteen/Garcinia mangostana?
বৰ থেকেৰা হৈছে টেঙামিঠা স্বাদযুক্ত ৰসালপুষ্টিকৰফল। বৰ থেকেৰাClusiaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ।চিৰসেউজীয়া বৰ থেকেৰা উদ্ভিদবিধ ভাৰত মহাসাগৰৰ চাৰিওফালে থকা ক্ৰান্তীয় ভূমিৰ স্থানীয়।এইউদ্ভিদপ্ৰধানকৈ দক্ষিণ-পূব এছিয়া, দক্ষিণ-পশ্চিম ভাৰত আৰু অন্যান্য ক্ৰান্তীয় অঞ্চল যেনে কলম্বিয়া, পুয়েৰ্টো ৰিকো আৰু ফ্লৰিডাত বৃদ্ধি পায়। ই হৈছে এক ঋতুগত ফল, গৰমৰ মাহবোৰত যথেষ্ট পৰিমাণে চপোৱা আৰু খোৱা হয়। ফল, ফলৰ ৰস, ৰিণ্ড, ডাল আৰু বাকলি ঔষধ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।ডায়েৰিয়া, মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ, গনোৰিয়া, থ্ৰাছ, যক্ষ্মা, ঋতুস্ৰাৱৰ বিকাৰ, কৰ্কট ৰোগ, অষ্টিওআৰ্থ্ৰাইটিছ, আৰু অন্ত্ৰৰ সংক্ৰমণৰ বাবেবৰ থেকেৰা বব্যৱহাৰ কৰা হয় । ইয়াক ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীক উদ্দীপিত কৰা আৰু মানসিক স্বাস্থ্য উন্নত কৰাৰ বাবেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant description
বৰথেকেৰাৰ গছ৯.৫ মিটাৰ (৩১ ফুট) উচ্চতাত উপনীত হ’ব পাৰে। ইয়াত ডাঠ, গাঢ় সেউজীয়া, চকচকে পা১৫-২৫ চেমি (৬-২০ ইঞ্চি) দীঘল, কাণ্ডৰ কাষত বিপৰীত যোৰ আৰু ডাঙৰ গোলাপী-গুলপীয়া ফুল থাকে। ফলবোৰ সৰু কমলাৰ আকাৰৰ, ঘূৰণীয়া বা মুৰত চেপেটা। বৰথেকেৰাৰ চাৰিওফালে বৰফ-বগা মাংসৰ চাৰিওফালে এক ডাঠ, কঠিন, গভীৰ ৰঙা ৰঙৰ ৰিণ্ড থাকে। গছবোৰেফল দিবলৈ ৮ ৰ পৰা ১৫ বছৰ সময় লয়। গছবোৰে এটা ঋতুত ১,000 ৰো অধিক ফল উৎপন্ন কৰে বুলি জনা গৈছে, কিন্তু উদ্ভিদবোৰে সাধাৰণতে কেৱল বিকল্প বছৰত হে ভাল শস্য উৎপাদন কৰে।
১০০ গ্ৰামৰ থেকেৰাৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value per 100 g of Mangosteen
- Energy: 305 kJ (73 kcal)
- Carbohydrates: 17.91 g
- Dietary fiber: 1.8 g
- Fat: 0.58 g
- Protein: 0.41 g
Vitamins
- Thiamine (B1): 0.054 mg
- Riboflavin (B2): 0.054 mg
- Niacin (B3): 0.286 mg
- Pantothenic acid (B5): 0.032 mg
- Vitamin B6: 0.018 mg
- Folate (B9): 31 μg
- Vitamin C: 2.9 mg
Minerals
- Calcium: 12 mg
- Iron: 0.3 mg
- Magnesium: 13 mg
- Manganese: 0.102 mg
- Phosphorus: 8 mg
- Potassium: 48 mg
- Sodium: 7 mg
- Zinc: 0.21 mg
বৰথেকেৰাৰভিন্ন ভাষিক নাম | Different linguistics name of Mangosteen/Garcinia mangostana
- ইংৰাজী ভাষাত: Mangosteen
- হিন্দী ভাষাত: Mangustaan
- তেলুগু ভাষাত: Ivarumamidi
- মালায়ালম ভাষাত: Kattampi
- বাংলা ভাষাত: Kao
- পাঞ্জাৱী ভাষাত: Maangnee
- গুজৰাটী ভাষাত: Kokum
- অসমীয়া ভাষাত: Bor thekera
বৰথেকেৰাৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification of Mangosteen
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Clade: Angiosperms
- Clade: Eudicots
- Clade: Rosids
- Order: Malpighiales
- Family: Clusiaceae
- Genus:Garcinia
- Species:G. mangostana
- Scientific name: Garcinia mangostana
বৰথেকেৰাৰ স্বাস্থ্যজনিতউপকাৰিতা আৰুব্যৱহাৰ (Health benefits and uses of Mangosteen/Garcinia mangostana)
১.হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য বৃদ্ধি কৰে (Promotes heart health)
বৰথেকেৰাইৰক্তনলীবিলাক বিস্তাৰিত কৰি শৰীৰৰ সকলো অঙ্গ, বিশেষকৈ হৃদযন্ত্ৰলৈ সঠিক তেজ প্ৰবাহ নিশ্চিত কৰে। উচ্চ ৰক্তচাপৰ লক্ষণ যেনে তীব্ৰ উচ্চ (B.P), মুৰৰ বিষ, চাপ আৰু ধপধপনি ৰক্ষা কৰাত বৰ থেকেৰাৰ এই হাইপোটেনচিভ গুণটো অতি মূল্যৱান। ই ট্ৰাইগ্লিচাৰাইডৰ স্তৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, হৃদস্পন্দনৰ হাৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে আৰু স্বাভাৱিক ৰক্তচাপ বজাই ৰখাত সহায় কৰে। সেয়েহে বুকুৰ বিষ, হৃদযন্ত্ৰৰ ভিৰ আৰু এথেৰোস্ক্লেৰোচিছৰ দৰে গুৰুতৰ হৃদৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰাত ই যথেষ্ট কাৰ্যকৰী।
২.ৰোগ প্ৰতিৰোধ কাৰ্য বৃদ্ধি কৰে (Boost immune function)
ভিটামিন চি-ত প্ৰচুৰ পৰিমাণে থকাৰ বাবে, বৰ থেকেৰায়েসুৰক্ষামূলক এণ্টিঅক্সিডেণ্ট গুণাগুণ প্ৰদান কৰে আৰু এক দক্ষ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী গঢ়ি তোলে। এণ্টিঅক্সিডেণ্টে শৰীৰৰ স্বাস্থ্যকৰ কোষবোৰ ধ্বংস কৰাৰ পৰা ক্ষতিকাৰক মুক্ত ৰেডিকেল বোৰ আঁতৰ কৰে, আনহাতে এণ্টিবডী নামৰ প্ৰ’টিনে নিউমোনিয়া, ফ্লু আৰু সাধাৰণ চৰ্দিৰ দৰে ৰোগ সৃষ্টি কৰা ভাইৰাছৰ বিৰুদ্ধে প্ৰণালীটো প্ৰতিৰোধ কৰে।
৩. শৰীৰৰ বিষৰ পৰা সকাহ দিয়ে (Relieves Body pain)
বৰ থেকেৰাৰ বিশাল পৰিমাণৰ Xanthones থাকে, উদ্ভিদ যৌগৰ এক প্ৰাকৃতিকভাৱে উৎপন্ন হোৱা গোট যি হৈছে শক্তিশালী প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী অণু। মানৱ প্ৰণালীৰ চাপগ্ৰস্ত অংশবোৰত চাপ হ্ৰাস কৰাত জেন্থোনে কাম কৰে। বৰ থেকেৰাৰএই গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্যটোৱে আৰ্থ্ৰাইটিছ, চাইটিকা আৰু ঋতুস্ৰাৱৰ ক্ৰেম্পৰ ফলত শৰীৰৰ অসহনীয় বিষ উপশম কৰাৰ বাবে ইয়াক এক উল্লেখযোগ্য প্ৰতিকাৰ কৰি তোলে।
৪.মস্তিষ্কৰ কাৰ্যকলাপ বৃদ্ধি কৰে (Enhance Brain activity)
Flavonoid(শক্তিশালী এণ্টিঅক্সিডেণ্ট) আৰু Folate(ভিটামিন বি9)ৰে ভৰা, বৰ থেকেৰায়েমস্তিষ্কলৈ যোৱা স্নায়ুৰ জৰিয়তে সংকেতৰ মসৃণ সংক্ৰমণত সহায় কৰে। তদুপৰি, ই মস্তিষ্কৰ কোষবোৰত প্লেক জমা হোৱা প্ৰতিহত কৰে আৰু লগতে স্মৃতিশক্তি উন্নত কৰে। সেয়েহে ই আলঝেইমাৰ ৰোগৰ দৰে neurodegenerativeস্থিতিত জ্ঞানীয় ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাত অতি উপযোগী।
৫. ছালৰ কোষকলাবোৰ পুষ্টি প্ৰদান কৰে (Nourishes skin tissue)
বৰ থেকেৰায়ে ছালৰ গাঁথনি পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ বাবে উৎকৃষ্ট প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে। ভিটামিন চি হৈছে এক শক্তিশালী এণ্টিঅক্সিডেণ্ট যি শৰীৰৰ পৰা ক্ষতিকাৰক মুক্ত ৰেডিকেল বোৰ পৰিষ্কাৰ কৰে আৰু সেইবোৰক স্বাস্থ্যকৰ ছালৰ কোষ আৰু বি ভিটামিন, বিশেষকৈ ফোলেট, ছালৰ কোষকলাৰ এক নতুন স্তৰৰ নৱীকৰণৰ বাবে ৰক্ত সঞ্চালন বৃদ্ধি কৰাত বাধা দিয়ে। জেন্থন আৰু ফ্লেভোনইডে প্ৰদাহ যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে আৰু ব্রণ, দাগ, সূৰ্যৰ ক্ষতিকাৰক ইউভি ৰশ্মিৰ পৰা ছালক আৰোগ্য কৰে, আনহাতে কেটেচিনে যৌৱন, উজ্জ্বল, পৰিষ্কাৰ ছালৰ বাবে মুখত কোঁচ, চেগিং, সূক্ষ্ম ৰেখা হ্ৰাস কৰি উৎকৃষ্ট এণ্টি-এজিং লাভালাভ প্ৰদান কৰে।
৬. কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিহত কৰে (Prevents Incidence Of Cancer)
বৰ থেকেৰাউদ্ভিদৰ পৰা আহৰণ কৰা জৈৱসক্ৰিয় উপাদানৰ আধিক্য প্ৰদান কৰা হয় –Phytonutrients, য’ত যথেষ্ট প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী, এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু কৰ্কট ৰোধী গুণাগুণ থাকে। পলিফেনল, Xanthones, টেনিন, প্ৰ’চাইনিডিন, এন্থোচাইনিনসহ যৌগবোৰে টিউমাৰৰ কোষবোৰ ধ্বংস কৰা আৰু শৰীৰৰ ভিতৰত কৰ্কট কোষৰ মেটাষ্টেচিছ বন্ধ কৰাত সম্ভাৱনা প্ৰদৰ্শন কৰে। তদুপৰি, স্তন, হাঁওফাঁও, যকৃত, বৃক্ক, পাকস্থলী, অন্ত্ৰ আৰু অগ্ন্যাশয়ৰ দৰে অসংখ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ আভ্যন্তৰীণ অঙ্গত ক্ষতিকাৰক কলাৰ গঠন যথেষ্ট দমন কৰে, যাতে ইয়াৰ বিপদাশংকা প্ৰতিহত হয়।
৭. ওজন হ্ৰাস (Weight Loss)
বৰ থেকেৰাফলে আপোনাৰ ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। ফলটোত কেলৰি কম, , আৰু কলেষ্টেৰলমুক্ত। লগতে, ই আহাৰৰ আঁহেৰে সমৃদ্ধ।সেয়হে এইফলেওজনহ্ৰাসকৰাত সহায় কৰে।
৮. পেটৰ সমস্যাৰ চিকিৎসা কৰে (Treat stomach problems)
বৰ থেকেৰাতআঁহঅধিক থাকে, যি আপোনাৰ সকলো হজম সমস্যাৰ বাবে সহায় কৰে। ই কোষ্ঠকাঠিন্য প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। সুস্বাদু ফলআৰু বাকলি খোৱাটো ডায়েৰিয়া আৰু আমাশয়ৰ পৰা সকাহ দিয়াত কাৰ্যকৰী হোৱা দেখা গৈছে। ফলৰ উচ্চ আঁহৰ গঠনে আপোনাৰ প্ৰাকজৈৱিক গ্ৰহণ বৃদ্ধি কৰে, যি আপোনাৰ অন্ত্ৰৰ বাবে ভাল।
৯.ঋতুস্ৰাৱ (Menstruation)
ঋতুস্ৰাৱৰ আগৰ লক্ষণযেনে মূৰ ঘূৰোৱা, মেজাজ সলনি হোৱা, উচ্চ ৰক্তচাপ আদি হ্ৰাস কৰাত বৰথেকেৰাঅতি উপযোগী হ’ব পাৰে। মালয়েছিয়াত, ঋতুস্ৰাৱ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ বৰ থেকেৰাৰ শিপা ডিচেক্টন সেৱন কৰা হয়।
১০. ভাইৰেল সংক্ৰমণ (Viral infection)
বৰ থেকেৰাতথকা Xanthones য়ে ভেঁকুৰ আৰু ভাইৰেল সংক্ৰমণ আক্ৰমণ কৰাৰ প্ৰাকৃতিক ক্ষমতা আছে। তেওঁলোকে আনকি কিছুমান carcinogenic আপোনাৰ ছালত আক্ৰমণ কৰাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পোৱাত সহায় কৰে।
ব্যৱহাৰ | Uses
বৰথেকেৰা ঔষধ তৈয়াৰ কৰিবলৈ ব্যৱহৃত উদ্ভিদ। ফল, ফলৰ ৰিণ্ড সচৰাচৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, কিন্তু উদ্ভিদৰ আন অংশ, যেনে বীজ, পাত আৰু বাকলিও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।সতেজ ফলৰ চালাডত বৰ থেকেৰাসতেজ কৈ খাব পাৰি বা আন ফলৰ সৈতে মিহলি কৰিব পাৰি। এইফলৰৰস তৈয়াৰ কৰিওখাব পাৰি। আইচক্ৰীম আৰু চৰ্বত, আৰু আন বহুতো মিঠাইবাবে বৰ থেকেৰাব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। ইয়াক এছিয়ান পুডিঙৰ ওপৰত গাৰ্নিছ হিচাপে ব্যৱহাৰ ককৰ।কেৱল সতেজ ফল খাব, ঋতুত থাকোঁতে আৰু আপোনাৰ স্থানীয় দোকানত থকা বৰ থেকেৰাৰষ্টক পুৰণি, শুকান আৰু কলঙ্কযুক্ত যেন লাগিলে পৰিহাৰ কৰিব।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
বৰথেকেৰাইকিছুমান লোকৰ এলাৰ্জি সৃষ্টি কৰে আৰু সেয়েহে আপোনাৰ অতিসংবেদনশীলতাৰ সম্ভাৱনা থকা ক্ষেত্ৰত আপুনি এই ফলৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয়।গৰ্ভৱতী আৰু স্তন্যপান কৰাই থকা মহিলাসকলৰ বাবে সাধাৰণতে বৰ থেকেৰাব্যৱহাৰr পৰামৰ্শ দিয়া নহয়। ফল খোৱাৰ আগতে সদায়ে আপোনাৰ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব।বৰ থেকেৰাফলৰ কেইবাটাও সুবিধা আছে, কিন্তু ই অত্যাধিক ব্যৱহাৰৰ কিছুমান পাৰ্শ্বক্ৰিয়া সৃষ্টি কৰিব পাৰে। বৰথেকেৰা ফলৰ আন কিছু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া সমূহ হৈছে –
- এইফলৰপ্ৰতি এলাৰ্জি থকা লোকসকলে ইয়াক গ্ৰহণ কৰিব নালাগে।
- অত্যাধিক ফল সেৱন কৰিলে তেজ গোট মৰা হয়।
- কিছুমান ঔষধ গ্ৰহণ কৰা লোকসকলে বৰ থেকেৰাসেৱন কৰাৰ আগতে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব লাগিব।
- সদায়ে সতেজ থেকেৰাখাব, অন্যথা ই শুকান ছালৰ ক্ষতি কৰে।
- যদি আপুনাৰ তেজ পাতলতেন্তে বৰথেকেৰা ব্যৱহাৰ কৰা পৰিহাৰ কৰিব।
টোকা | Note
সেয়হে বৰ থেকেৰাৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল তথ্যৰ আধাৰত সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ৰোগ নিৰাময়ত ঔষধী ক্ষেত্ৰত বৰ থেকেৰা ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
সামৰণী | Conclusion
এই প্ৰৱন্টিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় বৰ থেকেৰাৰউপকাৰিতাৰ Health Benefits of Mangosteen সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে।বৰথেকেৰাৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Mangosteen, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। এই তথ্যবোৰে উপকাৰ সাধিব বুলি আশা কৰিলোঁ। ধন্যবাদ!
FAQ
প্ৰশ্ন: বৰথেকেৰাৰ ইংৰাজী নাম কি?
উত্তৰ: বৰ থেকেৰাৰ ইংৰাজী নাম হৈছে Mangosteen
প্ৰশ্ন: বৰথেকেৰা কিহৰ বাবে উপকাৰী?
উত্তৰ: ডায়েৰিয়া, মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ, গনোৰিয়া, থ্ৰাছ, যক্ষ্মা, ঋতুস্ৰাৱৰ বিকাৰ, কৰ্কট ৰোগ, অষ্টিওআৰ্থ্ৰাইটিছ, আৰু অন্ত্ৰৰ সংক্ৰমণৰ বাবে বৰ থেকেৰা উপকাৰী। ইয়াক ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীক উদ্দীপিত কৰা আৰু মানসিক স্বাস্থ্য উন্নত কৰাৰ বাবেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
প্ৰশ্ন: বৰ থেকেৰাৰ সোৱাদ কেনেকুৱা?
উত্তৰ:বৰথেকেৰাৰসোৱাদটেঙা – মিঠা।
প্ৰশ্ন: বৰ থেকেৰাকোন পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ?
উত্তৰ:বৰ থেকেৰাClusiaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ।
প্ৰশ্ন: বৰ থেকেৰাৰবৈজ্ঞানীক নাম কি?
উত্তৰ: বৰ থেকেৰাৰ বৈজ্ঞানীক নাম হৈছে Garcinia mangostana
Read also: Health Benefits of Star fruit | কৰ্দৈৰ উপকাৰিতা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.