Cholera Infection and Treatment | কলেৰা সংক্ৰমণ আৰু প্ৰতিকাৰ 

কলেৰা হৈছে ভাইব্ৰিঅ কলেৰি (Vibrio cholerae) বেক্টেৰিয়াৰ ফলত হোৱা এক তীব্ৰ ক্ষৰণকাৰী ডায়েৰিয়াজনিত ৰোগ। ইয়াৰ ফলত বিশ্বজুৰি প্ৰতি বছৰে চাৰি নিযুতৰো অধিক ঘটনা ঘটা বুলি অনুমান কৰা হৈছে। ইলেক্ট্ৰলাইট বিকাৰৰ সৈতে উচ্চ-পৰিমাণৰ তৰল হ্ৰাস যি হাইপোভ’লেমিক শ্বকলৈ আগবাঢ়িব পাৰে আৰু অৱশেষত এই গেষ্ট্ৰোইনটেষ্টিনেল ৰোগে মৃত্যু পৰ্যন্ত ঘটাব পাৰে। সংক্ৰমণটো শৌচ-মৌখিক পথৰ জৰিয়তে সংক্ৰমিত হয় আৰু ইয়াৰ তীব্ৰতা মানুহ আৰু অঞ্চল ভেদে পৃথক হ’ব পাৰে। বিশ্বজুৰি বছৰি প্ৰায় চাৰি নিযুত কলেৰাৰোগী হয়, আৰু এই ৰোগৰ ফলত ১,৪০,০০০ ৰো অধিক লোকৰ মৃত্যু হয়। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত কলেৰা (Cholera ) সংক্ৰমণ আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।

Cholera Infection and Treatment | কলেৰা সংক্ৰমণ আৰু প্ৰতিকাৰ 
Join Telegram channel

বিশ্বব্যাপী প্ৰায় ১.৮ নিযুত লোকে মানুহৰ মলৰ দ্বাৰা দূষিত উৎসৰ পৰা তেওঁলোকৰ খোৱা পানী প্ৰাপ্ত কৰে যি কলেৰা বেক্টেৰিয়াৰ বাবে জলাশয় হিচাপে কাম কৰিব পাৰে। প্ৰাদুৰ্ভাৱ হোৱা বুলি জনা যায়, বিশেষকৈ বিকাশশীল বিশ্বত য’ত অনাময় আৰু পানী পৰিস্ৰাৱনৰ মানদণ্ড নাথাকিব পাৰে। বৰ্তমানে, কলেৰা প্ৰায় ৫০ খন দেশত স্থানীয় বুলি জনা যায়, বেছিভাগ এছিয়া আৰু আফ্ৰিকাত। অঞ্চলটোৰ বৰষুণৰ সময়ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, ঘটনাটো ঋতুগত বিতৰণৰ সৈতে বান্ধখাই ৰখা হয়। অৱশ্যে মহামাৰী অধিক বিস্তৃত হ’ব পাৰে, দক্ষিণ আৰু মধ্য আমেৰিকাকে ধৰি পৃথিৱীৰ অন্যান্য প্ৰান্তক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি। পৰিচ্ছন্নতা আৰু স্বাস্থ্য সেৱাৰ পতনৰ সৈতে এটা নতুন অঞ্চললৈ প্ৰজাতিটোৰ পৰিচয়ৰ ফলত মহামাৰীৰ প্ৰসাৰ ঘটিছে বুলি জনা গৈছে।

Read also: Gut Health: Top 6 Herbs for Optimal Digestion

কলেৰাৰ কাৰণ | Causes of Cholera

ভিব্ৰিঅ কলেৰী হৈছে এক অনুষদীয়, গ্ৰাম-ঋণাত্মক, কমা আকৃতিৰ, অক্সিডেজ-পজিটিভ ৰড যি উন্নয়নশীল দেশবোৰত প্ৰচলিত। প্ৰাদুৰ্ভাৱ সৃষ্টি কৰিবলৈ দুটা চেৰোটাইপ চিনাক্ত কৰা হৈছে। ও1 শেহতীয়া সকলো প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ বাবে দায়বদ্ধ, আনহাতে ও139-ৰ ফলত বিক্ষিপ্ত প্ৰাদুৰ্ভাৱ হয়, বিশেষকৈ এছিয়াত। দুয়োটাৰ মাজত কোনো ব্যুৎপত্তিৰ পাৰ্থক্য নাই। ভি. কলেৰী খাদ্য (শাস্ত্ৰীয় শেলফিছ) আৰু দুৰ্বল চেনিটাইজড পানীত পোৱা যায়। বেক্টেৰিয়াটো শৌচ-মৌখিক পথৰ জৰিয়তে বিয়পে বুলি জনা যায় আৰু এনেদৰে অপৰ্যাপ্ত খাদ্য আৰু পানীৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এলেকাবোৰত স্থানীয়।

জীৱটো শৌচ-মৌখিক পথৰ জৰিয়তে আহৰণ কৰা হয় আৰু সংক্ৰমণশীলতা বিকশিত কৰিবলৈ এক ডাঙৰ পালিৰ প্ৰয়োজন হয়। সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি কৰা কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে-

  • প্ৰটন-পাম্প ইনহিবিটৰ (PPIs) আৰু এণ্টিহিষ্টামাইনৰ ব্যৱহাৰ
  • টাইপ ‘O’ তেজ থকা
  • দুৰ্বল অনাময়
  • অত্যাধিক ভিৰ
  • আগতীয়া ভেগোটমী
  • হেলিকোবেক্টৰ পাইলোৰি সংক্ৰমণ (Helicobacter pylori infection) আদি।

কলেৰাৰ  প্ৰকাৰ | Types of Cholera

কলেৰা এণ্টেৰোটক্সিনৰ কমেও দুটা এণ্টিজেনিকেলি সম্পৰ্কিত কিন্তু পৃথক প্ৰকাৰ আছে, যাক চিটি-১ (CT1) আৰু চিটি-২ (CT2) বুলি কোৱা হয়। ধ্ৰুপদী O1 V Cholerae আৰু গাল্ফ কোষ্ট এল টৰ ষ্ট্ৰেইনে CT-1 প্ৰস্তুত কৰে আনহাতে বেছিভাগ আন এল টৰ ষ্ট্ৰেইন আৰু O139-য়ে CT-2 প্ৰস্তুত কৰে। ভিব্ৰিঅ কলেৰীয়ে ইয়াৰ এণ্টেৰোটক্সিন ৰপ্তানি কৰে, আনহাতে ই কোলাই এলটি বোৰ মুখ্যতঃ পেৰিপ্লাচমিক স্থানত হয়। ইয়াৰ ফলত এই জীৱবোৰৰ দ্বাৰা হোৱা ডায়েৰিয়াৰ তীব্ৰতাৰ প্ৰতিবেদিত পাৰ্থক্য হ’ব পাৰে।

কলেৰাৰ  লক্ষণ | Symptoms of Cholera

কলেৰা হৈছে ভিব্ৰিঅ কলেৰী বেক্টেৰিয়াৰ সৈতে অন্ত্ৰৰ সংক্ৰমণৰ ফলত হোৱা এক তীব্ৰ ডায়েৰিয়াজনিত ৰোগ। কলেৰাৰ বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা দূষিত খাদ্য বা পানী গিলিলে মানুহ অসুস্থ হ’ব পাৰে। সংক্ৰমণ প্ৰায়ে মৃদু বা লক্ষণ নোহোৱা হয়, কিন্তু কেতিয়াবা গুৰুতৰ আৰু জীৱনৰ বাবে বিপদজনক হ’ব পাৰে। কলেৰা থকা প্ৰতি ১০ জনৰ ভিতৰত প্ৰায় ১ জন লোকে গুৰুতৰ লক্ষণ অনুভৱ কৰিব, যাৰ ভিতৰত আছে, প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত-

  • প্ৰচুৰ পানীযুক্ত ডায়েৰিয়া, যাক কেতিয়াবা “চাউল-পানীৰ শৌচ” বুলি বৰ্ণনা কৰা হয়
  • বমি
  • তৃষ্ণা
  • ভৰিৰ বিষ
  • অসহ্যকৰ শাৰীৰিক পৰিস্থিতি আদি।

অত্যাধিক পানীযুক্ত ডায়েৰিয়া থকা ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত এনেধৰণৰ লক্ষণ দেখা যায়-

  • দ্ৰুত হৃদস্পন্দনৰ হাৰ
  • ছালৰ স্থিতিস্থাপকতা হ্ৰাস হোৱা
  • শুকান শ্লেষ্মা আৱৰণ
  • নিম্ন ৰক্তচাপ

চিকিৎসা | Treatment of Cholera

কলেৰাৰ চিকিৎসাৰ মুখ্য আধাৰ হৈছে পৰিমাণ হ্ৰাসৰ পৰিমাণৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি তৎক্ষণাৎ তৰল পুনৰুজ্জীৱন। যদি শৰীৰৰ ওজনৰ আনুমানিক ৫% ৰ পৰা ১০% হ্ৰাস হৈছে, মৌখিক ৰিহাইড্ৰেচন দ্ৰৱণ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে। নিদানিক পৰীক্ষণে দেখুৱাইছে যে চাউল-আধাৰিত মৌখিক ৰিহাইড্ৰেচন দ্ৰৱণে ডায়েৰিয়াৰ ম্যাদ আৰু শৌচ ৰক্ষাৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰিব পাৰে। জৰুৰী কালীন অৱস্থাত, এক লিটাৰ পানীৰে এক দ্ৰৱণ কৰিব পাৰি, ছয় চাহ চামুচ চেনী আৰু আধা চাহ চামুচ নিমখৰ সৈতে মিহলি কৰি। হাইপোভ’লেমিক শ্বক বা শৰীৰৰ ওজন ১০% তকৈ অধিক হ্ৰাস হোৱা ৰোগীৰ বাবে, শিৰাত তৰল প্ৰয়োগ কৰিব লাগে। প্ৰথম তিনি ঘণ্টাত প্ৰায় ১০০ মিলি/কিগ্ৰা লেক্টেটেড ৰিংগাৰ প্ৰয়োগ কৰিব লাগে। তৰলৰ সৈতে তীব্ৰ কলেৰাৰ তৎক্ষণাৎ চিকিৎসাকৰিলে মৃত্যুৰ হাৰ ১০% ৰ পৰা ০.৫% তকৈ কম হ’ব পাৰে।

WhatsApp Group Join Now
Telegram Group Join Now
Instagram Join Now

উপযুক্ত পৰিমাণৰ স্থিতি প্ৰাপ্ত কৰাৰ পিছত, এণ্টিবায়টিক থেৰাপী আৰম্ভ কৰিব পাৰি। টেট্ৰাচাইক্লিন হৈছে আটাইতকৈ সচৰাচৰ ব্যৱহৃত শ্ৰেণী। ২ দিনৰ বাবে প্ৰতি ৬ ঘণ্টাত একমাত্ৰ ৩০০ মিগ্ৰা ডক্সিচাইক্লিন বা ৫০০ মিগ্ৰা টেট্ৰাচাইক্লিন ৰ পালি ৰোগৰ ম্যাদ হ্ৰাস কৰা দেখা গৈছে। অৱশ্যে, কিছুমান ক্ষেত্ৰত প্ৰতিৰোধ সচৰাচৰ হয়, আৰু এনেদৰে বৈকল্পিক চিকিৎসাবোৰৰ ভিতৰত আছে মেক্ৰোলিড যেনে এৰিথ্ৰোমাইচিন আৰু এজিথ্ৰোমাইচিন, বা ফ্লুৰোকুইনোলোন যেনে চিপ্ৰফ্লক্সাচিন।

প্ৰতিৰোধ | Prevention of Cholera

যদি আপোনি কলেৰাৰ সংক্ৰমণ হোৱা বা হোৱাৰ প্ৰৱণতা থকা অঞ্চলত অহা-যোৱা কৰি থাকে তেন্তে আপোনি কিছুমান সাৱধানতা পালন কৰি নিজকে কলেৰাৰ পৰা সুৰক্ষিত ৰাখিব পাৰে। সেইবোৰ হৈছে –

  • আপোনাৰ হাত সঘনাই চাবোন আৰু পানীৰে ধুব, বিশেষকৈ শৌচাগাৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ পিছত আৰু খাদ্য পৰিচালনা কৰাৰ আগতে। চাবোন ঘঁহিব, পান কৰাৰ আগতে কমেও 15 ছেকেণ্ডৰ বাবে একেলগে হাত তিতিব। যদি চাবোন আৰু পানী উপলব্ধ নহয়, এলকহল-আধাৰিত হেণ্ড চেনিটাইজাৰ ব্যৱহাৰ কৰক।
  • কেৱল সুৰক্ষিত পানী খাব, যাৰ ভিতৰত আছে বটলৰ পানী বা পানী আপুনি নিজকে উতলাই বা বীজাণুমুক্ত কৰিছে। আনকি আপোনাৰ দাঁত ব্ৰাছ কৰিবলৈও বটলৰ পানী ব্যৱহাৰ কৰিব। গৰম পানীয়বোৰ সাধাৰণতে সুৰক্ষিত, যেনে টেমা বা বটলযুক্ত পানীয়, কিন্তু আপুনি সেইবোৰ খোলাৰ আগতে বাহিৰটো মচি দিয়ক। আপুনি সুৰক্ষিত পানী ব্যৱহাৰ কৰি নিজে বনোৱা লৈকে আপোনাৰ পানীয়ত বৰফ যোগ নিদিব।
  • সম্পূৰ্ণৰূপে ৰন্ধা আৰু গৰম খাদ্য খাব আৰু সম্ভৱ হ’লে পথৰ বিক্ৰেতাৰ খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব। যদি আপুনি পথৰ বিক্ৰেতাৰ পৰা আহাৰ ক্ৰয় কৰে, নিশ্চিত কৰিব যে ইয়াক আপোনাৰ উপস্থিতিত ৰন্ধা হৈছে আৰু গৰম পৰিৱেশন কৰা হৈছে।
  • চুচি পৰিহাৰ কৰিব, লগতে যিকোনো ধৰণৰ কেঁচা বা অনুচিতভাৱে ৰন্ধা মাছ আৰু সাগৰীয় খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব।
  • আপুনি নিজকে বাকলি উলিয়াব পৰা ফল আৰু পাচলিত লাগি থাকিব, যেনে কল, কমলা আৰু আভাকাডো। বাকলি উলিয়াব নোৱাৰা চালাড আৰু ফলৰ পৰা আঁতৰি থাকিব, যেনে আঙুৰ আৰু বেৰী।

জটিলতা | Complications of Cholera

কলেৰাৰ সংক্ৰমণে মাৰাত্মক ৰূপ লʼব পাৰে। আটাইতকৈ গুৰুতৰ ক্ষেত্ৰত, বৃহৎ পৰিমাণৰ তৰল আৰু ইলেক্ট্ৰলাইট দ্ৰুতগতিত হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত ঘণ্টাৰ ভিতৰতমৃত্যু হ’ব পাৰে। কম চৰম পৰিস্থিতিত, চিকিৎসা নোপোৱা লোকসকলে কলেৰাৰ লক্ষণবোৰ প্ৰথমে দেখা দিয়াৰ কেইঘণ্টামান পিছত ডিহাইড্ৰেচন আৰু শ্বকৰ ফলত মৃত্যু বৰণ কৰিব পাৰে।

কলেৰাৰ সংক্ৰমণৰ অন্য জটিলতাবোৰ এনেধৰণৰ হʼব পাৰে –

  • নিম্ন ৰক্ত শৰ্কৰা (Hypoglycemia); যেতিয়া ব্যক্তিজন খাব নোৱাৰাকৈ অসুস্থ হৈ পৰে তেতিয়া তেওঁৰ শৰীৰৰ মুখ্য শক্তিৰ উৎস গ্লুকোজৰ স্তৰ বিপদজনকভাৱে নিম্ন হৈ পৰে। শিশুৰ ক্ষেত্ৰত এই জটিলতাৰ আটাইতকৈ বেছি আশংকা থাকে, যাৰ ফলত চিজাৰ (seizure), অজ্ঞানতা (Unconsciousness) আৰু আনকি মৃত্যুও হ’ব পাৰে।
  • শৰীৰত পটাছিয়ামৰ স্তৰ নিম্ন হৈ পৰে। কলেৰা থকা লোকসকলে তেওঁলোকৰ শৌচত পটাছিয়ামকে ধৰি বৃহৎ পৰিমাণৰ খনিজ পদাৰ্থ হেৰুৱায়। অতি কম পটাছিয়ামৰ স্তৰে হৃদযন্ত্ৰ আৰু স্নায়ুৰ কাৰ্যত বাধা দিয়ে আৰু জীৱনৰ বাবে বিপদজনক স্থিতিৰ সৃষ্টি কৰে।
  • বৃক্ক বিকল হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে। যেতিয়া বৃক্কয়ে শৰীৰৰ আৱৰ্জনা চাকিব পৰা ক্ষমতা হেৰুৱায়, অতিৰিক্ত পৰিমাণৰ তৰল, কিছুমান ইলেক্ট্ৰলাইট আৰু আৱৰ্জনা শৰীৰত জমা হয়। ই এক সম্ভাৱ্য জীৱনৰ বাবে বিপদজনক স্থিতি। কলেৰা থকা লোকৰ ক্ষেত্ৰত, বৃক্ক বিকল হোৱাৰ ফলত প্ৰায়ে আঘাত হোৱা দেখা যায়।

সামৰণি | Conclusion

উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক কলেৰাৰ (Cholera) সংক্ৰমণ আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।

FAQ

১. কলেৰা কি হয়? 

উঃ- কলেৰা হৈছে ভিব্ৰিঅ কলেৰি বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হোৱা এক তীব্ৰ ডায়েৰিয়াৰোগ। গুৰুতৰ ক্ষেত্ৰত, ইমান ডায়েৰিয়া তৰল হেৰুওৱাৰ ফলত দ্ৰুতগতিত ডিহাইড্ৰেচন হয় আৰু যদি তৎক্ষণাৎ উপযুক্ত চিকিৎসা প্ৰদান কৰা নহয় তেনেহ’লে মৃত্যু হয়।

২. কলেৰাৰ প্ৰতি আটাইতকৈ বেছি সংবেদনশীল কোন?

উঃ- কলেৰা সংক্ৰমণ হয় য’ত অসুৰক্ষিত পানী আৰু দুৰ্বল অনাময় থাকে। যিবোৰ এলেকাত কলেৰা সচৰাচৰ হয়, <৫ বছৰ বয়সৰ শিশুৰ সংক্ৰমণৰ হাৰ সৰ্বাধিক, কিন্তু সকলো বয়সৰ লোকৰ বিপদাশংকা থাকে। কলেৰা ৰোগীৰ ঘৰুৱা সম্পৰ্কৰ ৰোগ হোৱাৰ আশংকা বৃদ্ধি হয়। স্বাস্থ্যৱান লোককে ধৰি যিকোনো লোকৰ কলেৰা হ’ব পাৰে, কিন্তু কিছুমান লোকৰ বিপদাশংকা অধিক। ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত থাকে গেষ্ট্ৰিক এচিডিটি হ্ৰাস হোৱা ব্যক্তি (বা পাকস্থলীৰ এচিড হ্ৰাস কৰিবলৈ ঔষধ গ্ৰহণ কৰা), তেজৰ গোট “O”, পুষ্টিহীনতা থকা, ইমিউনোকম্প্ৰমিচড স্থিতি থকা, বা আগতীয়া ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাৰ অভাৱ থকা ব্যক্তি।

৩. এবাৰ সংক্ৰমিত হোৱাৰ পিছত, কলেৰাৰ ফলত এজন ব্যক্তিৰ কিমান সোনকালে মৃত্যু হ’ব পাৰে?

উঃ- ডায়েৰিয়া আৰু বমিৰ ফলত তৰল আৰু ইলেক্ট্ৰলাইট ৰ ক্ষতি সলনি নকৰিলে ৰোগীৰ ৪ ৰ পৰা ২৪ ঘণ্টাত মৃত্যু হ’ব পাৰে। ডিহাইড্ৰেচন, ইলেক্ট্ৰলাইটৰ অস্বাভাৱিকতা (বিশেষকৈ হাইপোকেলেমিয়া- তেজত পটাছিয়ামৰ ঘনত্ব কম), বিপাকীয় এচিডোচিছ, আৰু হাইপোভ’লেমিক শ্বক হ’ব পাৰে যদি ডায়েৰিয়া আৰু বমিৰ ক্ষতি সলনি কৰা নহয়।

৪. বিশ্বৰ কʼত আটাইতকৈ বেছি কলেৰাৰ সংক্ৰমণ হয়?

উঃ- কলেৰাৰ ঘৰ হৈছে বাংলাদেশ আৰু ভাৰতৰ দৰে বংগোপসাগৰৰ চাৰিওফালৰ এলেকা, কিন্তু কলেৰাই এতিয়া দক্ষিণ আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ বেছিভাগ দেশ আৰু চাব-চাহাৰা আফ্ৰিকাৰ বেছিভাগ দেশক প্ৰভাৱিত কৰে। চাব-চাহাৰা দেশবোৰত, ডেমক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অফ কঙ্গো আৰু নাইজেৰিয়াই সৰ্বাধিক সংখ্যক ঘটনাৰ প্ৰতিবেদন দিয়ে কিন্তু আন বহুতো লোকৰ ওচৰত ঘানা, বেনিন, কেমেৰুন, চাদ, নাইজাৰ, ইথিওপিয়া, কেনিয়া, দক্ষিণ চুদান, উগাণ্ডা, তাঞ্জানিয়া, মোজাম্বিক, চোমালিয়াকে ধৰি ট্ৰেন্সমিচনৰ পকেট আছে। ইয়াৰ উপৰিও, য়েমেন আৰু মধ্য প্ৰাচ্যৰ অন্যান্য দেশসমূহে বৃহৎ মহামাৰীঅনুভৱ কৰিছে। হাইতিত শেহতীয়াকৈ হোৱা বৃহৎ মহামাৰীৰ অৱসান হোৱা দেখা গৈছে, যদিও নিশ্চিত হোৱাটো অতি সোনকালে হ’ব পাৰে।

৫. উন্নয়নশীল দেশসমূহত ব্যৱহাৰ কৰিলে Shanchol আৰু Euvichol OCV কিমান কাৰ্যকৰী হয়?

উঃ- অন্যান্য ভেকছিনৰ দৰে, এই মৌখিক কলেৰা ভেকছিনে ৰোগহোৱাৰ আশংকা প্ৰায় 65-75% হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। অৱশ্যে, যদি কভাৰেজৰ হাৰ উচ্চ হয়, কাৰ্যকৰীতা ইয়াতকৈ অধিক হ’ব পাৰে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে ভেকছিনে জাকৰ সুৰক্ষাও প্ৰদান কৰে, অৰ্থাৎ যদি জনসংখ্যাৰ এক বৃহৎ অংশটি টিকাকৰণ কৰা হয়, সংক্ৰমণৰ বিস্তাৰ হ্ৰাস হয়। ই ভেকছিন গ্ৰহণ নকৰা ব্যক্তিসকলৰ বাবে কলেৰাৰ আশংকা হ্ৰাস কৰে, আৰু ই ইয়াক প্ৰাপ্ত কৰা লোকসকলৰ বাবে বিপদাশংকা অধিক হ্ৰাস কৰে।

Read also: Cataract Problem and Treatment | ছানি পৰাৰ সমস্যা আৰু প্ৰতিকাৰ

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top