হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Hypermetropia) হৈছে এক্সিয়েল প্ৰতিসৰন (Axial Reflection) ৰ এটা ত্ৰুটি যি প্ৰায়ে চকুৰ মণিৰ এণ্টেৰোপশ্বায়াৰ ব্যাস হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত দেখা দিয়ে। হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সৰু শিশুৰ ক্ষেত্ৰত স্বাভাৱিক আৰু সাধাৰণতে বয়সৰ সৈতে ইয়াৰ লক্ষণ হ্ৰাস হয়। মজলীয়া হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সাধাৰণতে যুৱ লোকৰ দেহত ভালদৰে লুকাই পৰে। যেতিয়া গুৰুতৰ বা কাৰ্যকৰী পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হয়, হাইপাৰমেট্ৰপিয়া প্ৰেছক্ৰিপচন লেন্সৰ দ্বাৰা সংশোধন কৰিব লাগে। জন্মগত ভাৱে মানুহ মুখ্যতঃ হাইপাৰমেট্ৰপিক হয়, আৰু বয়স বাঢ়ি অহাৰ লগে লগে এনে চকুৰ মণি বোৰ এম্মেট্ৰপিক বা আনকি মায়োপিক হৈ পৰে। পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মত হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ বিকাশত ইতিবাচক পাৰিবাৰিক ইতিহাসে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। যদি এইটো সমস্যা ধৰা পৰাৰ পিছতো চিকিৎসা কৰা নহয় তেন্তে চিকুৱেল যেনে এম্বলিওপিয়া আৰু ট্ৰপিয়া বিকশিত হ’ব পাৰে। ১৫ বছৰ বা তাতকৈ কম বয়সৰ লোকৰ আৰু ≥৩০ বছৰ বয়সৰ লোকৰ, বিশেষকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ প্ৰচলন অধিক। হাইপাৰ’পিয়া থকা শিশুৱে পঢ়াৰ সময়ত এস্থেনোপিয়া সম্পৰ্কীয় লক্ষণো উপস্থাপন কৰিব পাৰে। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ Hypermetropia সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
Read also: Cataract Problem and Treatment | ছানি পৰাৰ সমস্যা আৰু প্ৰতিকাৰ
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ প্ৰকাৰ | Types of Hypermetropia
হাইপাৰমেট্ৰপিয়া হোৱাৰ ধৰণক তলত দিয়া ধৰণে শ্ৰেণীবিভাজন কৰিব পাৰি –
১. এক্সিয়েল হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Axial Hypermetropia)
এক্সিয়েল হাইপাৰমেট্ৰপিয়া হৈছে আটাইতকৈ সচৰাচৰ প্ৰকাৰ। চকুৰ মুঠ প্ৰতিসৰণ শক্তি স্বাভাৱিক কিন্তু চকুৰ মণি ৰক্ষী সংক্ষিপ্ত হয়। চকুৰ এণ্টেৰো-পশ্চাৎ দৈৰ্ঘ্য প্ৰায় ১ মিমি হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ প্ৰায় ৩ ডায়প্ট্ৰেছ (D) হয়।
২. বক্ৰতা হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Curvature Hypermetropia)
বক্ৰতা হাইপাৰমেট্ৰপিয়া হৈছে সেই স্থিতি য’ত কৰ্ণিয়া, লেন্স বা দুয়োটাৰ বক্ৰতা স্বাভাৱিকতকৈ বৃদ্ধি হয় (তোষামোদ), যাৰ ফলত চকুৰ প্ৰতিসৰণ শক্তি সলনি হয়। বক্ৰতাৰ ব্যাসাৰ্ধত প্ৰায় ১ মিমি বৃদ্ধিৰ ফলত হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ ৬ D হয়।
৩. ইণ্ডেক্স হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Index Hypermetropia)
বয়সৰ সৈতে স্ফটিক লেন্সৰ প্ৰতিসৰণ সূচকৰ পৰিৱৰ্তনৰ ফলত ইণ্ডেক্স হাইপাৰমেট্ৰপিয়া হয়।
৪. স্থানগত হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Positional hypermetropia)
পজিচনেল হাইপাৰমেট্ৰপিয়া চকুৰ পিছফালে ৰখা স্ফটিক লেন্সৰ ফলত হয়।
৫. স্ফটিক লেন্সৰ অনুপস্থিতি (Absence of crystalline lens)
স্ফটিক লেন্সৰ অনুপস্থিতি হয় জন্মগত অনুপস্থিতি বা আহৰণ কৰা (অস্ত্ৰোপচাৰ আঁতৰোৱা বা পিছফালৰ স্থানচ্যুতিৰ পিছত) ৰ ফলত এফাকিয়া (Aphakia) হয়। এফাকিয়াত উচ্চ হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ স্থিতি থাকে।
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ কাৰণ | Causes of Hypermetropia
আপোনাৰ চকুৰ দুটা অংশ আছে যিয়ে ছবিবোৰ কেন্দ্ৰীভূত কৰে –
- কৰ্ণিয়া: ই হৈছে আপোনাৰ চকুৰ স্পষ্ট, গম্বুজ আকৃতিৰ সন্মুখৰ পৃষ্ঠ।
- লেন্সটো: ই হৈছে উৰহি দানা এটাৰ আকাৰৰ আৰু ডিম্বাকৃতিৰ এক স্পষ্ট গাঁথনি।
সাধাৰণ আকৃতিৰ চকুত, এই প্ৰতিটো কেন্দ্ৰীভূত উপাদানৰ এক সম্পূৰ্ণ মসৃণ বক্ৰতা থাকে, যেনে মাৰ্বলৰ পৃষ্ঠ। এনে বক্ৰতা বেঁকা (প্ৰতিসৰণ) থকা কৰ্ণিয়া আৰু লেন্স সকলো প্ৰতিফলিত ৰশ্মিয়ে পোনপটীয়াকৈ ৰেটিনাত, আপোনাৰ চকুৰ পিছফালে তীক্ষ্ণভাৱে কেন্দ্ৰীভূত প্ৰতিচ্ছবি এটা প্ৰস্তুত কৰে। যদি আপোনাৰ কৰ্ণিয়া বা লেন্স সমান আৰু মসৃণভাৱে বেঁকা নহয়, পোহৰৰ ৰশ্মি সঠিকভাৱে প্ৰতিসৰণ কৰা নহয়, আৰু আপোনাৰ প্ৰতিসৰণ ত্ৰুটি হয়। যেতিয়া আপোনাৰ চকুৰ মণি স্বাভাৱিকতকৈ চুটি হয় বা আপোনাৰ কৰ্ণিয়া অতি কম বেঁকা হয় তেতিয়া দূৰদৰ্শিতা হয়। প্ৰভাৱটো নিকট দৃষ্টিশক্তিৰ বিপৰীত।
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ লক্ষণ | Symptoms of Hypermetropia
ৰোগীৰ বয়স আৰু প্ৰতিসৰণ ত্ৰুটিৰ তীব্ৰতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি লক্ষণবোৰ পৃথক হয়। ৰোগী লক্ষণহীন হ’ব পাৰে। যুৱ ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত কম পৰিমাণৰ প্ৰতিসৰণ ত্ৰুটি সাধাৰণতে মৃদু অনুকূল প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা সংশোধন কৰা হয়, কোনো লক্ষণ প্ৰস্তুত নকৰাকৈ।
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াপৰ সমস্যাত ভোগা লোকে এনেধৰণৰ লক্ষণ পৰ্যবেক্ষণ কৰিব পাৰে –
১. যেতিয়া হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে সংশোধন কৰা হয়:
কেতিয়াবা হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে সংশোধন কৰা হয় (এনেদৰে দৃষ্টি স্বাভাৱিক) কিন্তু নিৰন্তৰ অনুকূল প্ৰচেষ্টাৰ বাবে ৰোগীয়ে এস্থেনোপিক লক্ষণ বিকশিত কৰে।
- এস্থেনোপিয়া (আইজট্ৰেইন)।
- ফ্ৰণ্টাল বা ফ্ৰণ্টো-টেম্পোৰেল মুৰৰ বিষ।
- পানী ওলোৱা।
- পোহৰৰ প্ৰতি মৃদু বিতৃষ্ণা।
দিনটো অতিবাহিত হৈ অহাৰ লগে লগে এই লক্ষণবোৰ অৱনতি ঘটিব পাৰে আৰু চকুত জোৰ পৰা কাম কৰি থাকিলে দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে সমস্যাটো তিস্থিব পাৰে।
২. যেতিয়া হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে সংশোধন কৰা নহয়:
যেতিয়া স্বেচ্ছামূলক অনুকূল প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা হাইপাৰমেট্ৰপিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে সংশোধন কৰা নহয়, তেতিয়া ৰোগীয়ে নিৰন্তৰ অনুকূল প্ৰচেষ্টাৰ বাবে দূৰত্বতকৈ অধিক ত্ৰুটিপূৰ্ণ দৃষ্টিশক্তিৰ অভিযোগ কৰে। ৰোগীৰ এনেধৰণৰ লক্ষণ দেখাব পাৰে –
- এস্থেনোপিয়া।
- ওচৰৰ বাবে ত্ৰুটিপূৰ্ণ দৃষ্টি অধিক।
৩. যেতিয়া হাইপাৰমেট্ৰপিয়া বেছি হয়:
যেতিয়া হাইপাৰমেট্ৰপিয়া বেছি হয় (৪ D-তকৈ অধিক)। ইয়াৰ ৰোগীয়ে ওচৰ আৰু দূৰত্ব দুয়োটাৰ বাবে ত্ৰুটিপূৰ্ণ দৃষ্টি চিহ্নিত কৰা।
৪. যেতিয়া অধিক চৰম- হাইপাৰমেট্ৰপিয়া (Absolute Hypermetropia) থাকে:
বয়স বৃদ্ধিৰ সৈতে চকুসুপ্ত আৰু অনুষদীয় হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ পৰা চৰম হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ অধিক ডিগ্ৰীলৈ যায়। ইয়াৰ ফলত প্ৰগতিশীল ত্ৰুটিপূৰ্ণ দৃষ্টি হয়। ৰোগীয়ে এম্মেট্ৰপতকৈ কম বয়সত দৃষ্টিশক্তি অস্পষ্ট হোৱাৰ লক্ষণ দেখিব পাৰে।
৫. যেতিয়া বাসস্থানৰ সংকোচন হয়:
বাসস্থানৰ সংকোচনে ছদ্ম-মায়োপিয়া প্ৰেৰিত কৰিব পাৰে। ইয়াক চাইক্ল’প্লেজিক প্ৰতিসৰণৰ দ্বাৰা চিনাক্ত কৰিব পৰা যায়। ইয়াৰ লক্ষণ ৰূপে ৰোগীয়ে মাজে মাজে দৃষ্টিশক্তি অস্পষ্ট হোৱা অৱস্থাত ভোগীব পাৰে।
প্ৰতিকাৰ | Treatment
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ সমস্যাক বাধা দিব পৰা নাযায়। তথাপি চকুক সুৰক্ষা দিবলৈ আপোনি তলত উল্লেখ কৰা উপায় সমূহ প্ৰয়োগ কৰি চাব পাৰে –
- যদিও আপুনি ভালদৰে দেখা পাইছে আৰু চকুৰ কোনো সমস্যা এতিয়ালৈ লক্ষ্য কৰা নাই, তথাপি নিয়মীয়াকৈ চকু পৰীক্ষা কৰাওঁক, চকুৰ সুস্বাস্থ্য নিশ্চিত কৰিবলৈ এয়া প্ৰাথমিক আৰু বাঞ্চনীয় পদক্ষেপ।
- দীৰ্ঘম্যাদী স্বাস্থ্য স্থিতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰক, কিছুমান স্থিতি যেনে- ডায়েবেটিচ আৰু উচ্চ ৰক্তচাপৰ চিকিৎসা নকৰিলে আপোনাৰ দৃষ্টিশক্তি প্ৰভাৱান্বিত হʼব পাৰে।
- চকুক সূৰ্যৰ ৰশ্মিৰ পৰা সুৰক্ষা দিয়ক। দিনৰ ভাগত ওলাই গʼলে সূৰ্যৰ অতিবেঙুনীয়া (UV) বিকিৰণ অৱৰুদ্ধ কৰা চানগ্লাছ পিন্ধিব।
- চকুৰ আঘাত প্ৰতিহত কৰিব। কিছুমান কাম (যেনে- খেলা, ঘাঁহ কটা, ৰঙ কৰা বা বিষাক্ত ধোঁৱাৰে আন সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰা) কৰোঁতে সুৰক্ষামূলক চকুৰ পোছাক পিন্ধিব।
- ধূমপান নকৰিব, যিদৰে ধূমপান আপোনাৰ শৰীৰৰ বাকী অংশৰ বাবে ক্ষতিকাৰক একেদৰে ই আপোনাৰ চকুৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰতো বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
- সঠিক সংশোধনমূলক লেন্স ব্যৱহাৰ কৰক। সঠিক লেন্সবোৰে আপোনাৰ দৃষ্টি পৰ্যবেক্ষণ কৰে। নিয়মীয়া পৰীক্ষা কৰিলে নিশ্চিত হ’ব যে আপোনাৰ প্ৰেছক্ৰিপচন সঠিক।
- সঠিক পোহৰ ব্যৱহাৰ কৰিব। ভালদৰে চাবলৈ ওপৰলৈ যাওক বা পোহৰ যোগ দিয়ক।
- স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খাব। যথেষ্ট পৰিমাণে শাক, অন্যান্য পাচলি আৰু ফল-মূল সেৱন কৰিব। আৰু অধ্যয়নবোৰে দেখুৱায় যে যদি আপুনি আপোনাৰ আহাৰত উচ্চ অমেগা-৩ ফেটি এচিড, যেনে- টুনা আৰু চালমন আদি অন্তৰ্ভুক্ত কৰে তেনেহ’লে আপোনাৰ চকু উপকৃত হয়।
- চকুত জোৰ দিয়া কাম নকৰিব। আপোনাৰ কম্পিউটাৰ বা ভালদৰে জুমি চাই কৰিবলগীয়া কামৰ পৰা আঁতৰি থাকক।
জটিলতাসমূহ | Complications of Hypermetropia
হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ চিকিৎসা নকৰিলে এনেধৰণৰ জটিলতা সমূহ দেখা দিব পাৰে –
- একোমোডেটিভ কনভাৰ্জেণ্ট স্কুইণ্ট: বাসস্থানৰ অত্যাধিক ব্যৱহাৰে একমোডেটিভ কনভাৰ্জেণ্ট স্কুইণ্ট প্ৰস্তুত কৰিব পাৰে, সাধাৰণতে প্ৰায় ২-৩ বছৰ বয়সলৈ হোৱা দেখা যায়।
- এম্বলিওপিয়া: এম্বলিওপিয়া এনেদৰে বিকশিত হ’ব পাৰে-
- বিষম বা একপক্ষীয় হাইপাৰমেট্ৰপিয়া থকা ক্ষেত্ৰত এনিচোমেট্ৰপিক এম্বলিওপিয়া।
- অনুকূল স্কুইণ্ট বিকশিত হোৱা শিশুৰ ক্ষেত্ৰত ষ্ট্ৰেবিচমিক এম্বলিওপিয়া।
- অশুদ্ধ দ্বিপাক্ষিক উচ্চ হাইপাৰমেট্ৰপিয়া থকা শিশুৰ ক্ষেত্ৰত দেখা পোৱা এমেট্ৰপিক এম্বলিওপিয়া।
- লিড ৰোগ: হাইপাৰমেট্ৰপিক অস্পষ্ট দৃষ্টিত চকু বাৰে বাৰে মোহাৰিলে ব্লেফেৰাইটিছ, ষ্টাই বা চালাজিয়ন সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
- প্ৰাথমিক সংকীৰ্ণ কোণ গ্লুকোমা: হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ চকু সমানুপাতিকভাৱে সৰু। বয়সৰ লগে লগে লেন্সৰ আকাৰ বাঢ়ি গৈ থাকে। ই ইতিমধ্যে সৰু চকুটো প্ৰাথমিক ঠেক কোণ গ্লুকোমালৈ আগতীয়াকৈ নিষ্কাশিত কৰে।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক হাইপাৰমেট্ৰপিয়াৰ Hypermetropia সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত তথ্যবোৰৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে আগবঢ়োৱা হৈছে। উক্ত ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰবোৰৰ দ্বাৰা লাভান্বিত হʼব নোৱাৰিলে ডাক্তৰৰ কাষ চাপক। আশা কৰো এই প্ৰৱন্ধটিত সন্নিবিষ্ট তথ্যবোৰে আপোনাৰ বিভিন্ন ধৰণে সহায় কৰিব। ধন্যবাদ!
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.