ভাৰত তথা অসমৰ অৰণ্যত পোৱা বহুবোৰ উদ্ভিদ ঔষধীয় গুণেৰেসমৃদ্ধ।এই ঔষধী জাতীয় উদ্ভিদসমূহ অতীজৰে পৰা লোক ঔষধআৰু আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাত বহুলভাৱে ব্যৱহৃত হৈ আহিছে।ভিন্ন ধৰণৰঔষধি গুণেৰে পৰিপূৰ্ণ তথা সুভাময় উদ্ভিদ হৈছে শিমলু।এই প্ৰৱন্ধটিত শিমলু গছৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় Health Benefits of Silk Cotton tree উপকাৰিতাৰ বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read Also: Health Benefits of Alstonia scholaris | চতিয়না গছৰ উপকাৰিতা
শিমলু কি? | What is Silk Cotton tree?
শিমলু হৈছে এবিধ পৰ্ণপাতী ঔষধী উদ্ভিদ। শিমলু গছক সাধাৰণতে ইংৰাজীত Cotton tree বুলি কোৱা হয়। এই উদ্ভিদে খাদ্য, পশুখাদ্য, আঁহ, ইন্ধন আৰু ঔষধ প্ৰদান কৰাৰ উপৰিও বহুতো পাৰিপাৰ্শ্বিক লাভালাভ প্ৰদান কৰে। শিমলু Malvaceae পৰিয়ালৰঅন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ।শিমলু গছৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে Bombax ceiba. এই উদ্ভিদটো ক্ৰান্তীয় দক্ষিণ আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ স্থানীয়, যেনে ভাৰত, শ্ৰীলংকা, নেপাল, ভূটান, বাংলাদেশ, ম্যানমাৰ, থাইলেণ্ড, লাওচ, কম্বোডিয়া, ভিয়েটনাম, দক্ষিণ চীন, মালয়েছিয়া, ইণ্ডোনেছিয়া, পাপুয়া নিউ গিনি, উত্তৰ অষ্ট্ৰেলিয়া আৰু ফিলিপাইনছ। এই উদ্ভিদৰ প্ৰায় প্ৰতিটো অংশ ঔষধ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু ইয়াৰ শিপা আৰু ফুল সৰ্বাধিক সংখ্যক ৰোগ নিৰাময়ৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant description
শিমলুগছ হৈছে এক মধ্যমৰ পৰা ডাঙৰ, দীৰ্ঘম্যাদী, পৰ্ণপাতী, দ্ৰুত গতিত বিকশিত হোৱা, ক্ৰান্তীয় গছ যি ২০-২৫ মিটাৰ ওখ হয় আৰু ৮-১৫ মিটাৰ বহল বিয়পে। উদ্ভিদবিধ গৰম, আৰ্দ্ৰ, ঋতু অনুসৰি শুকান, বেছিভাগ নিম্নভূমি, ক্ৰান্তীয় আৰ্দ্ৰ, নদী উপত্যকা, পাহাৰ, ৰাস্তাৰ কাষ, অৰণ্য আৰু মুকলি সোঁতত পৰ্ণপাতী বাৰিষা অৰণ্যত বিকশিত হোৱা দেখা যায়।পাতবোৰ পালমেটলী যৌগ, প্ৰায় ২৪ইঞ্চি দীঘল। পেটিঅ’ল ৪-৮ ইঞ্চি দীঘল। ফুলবোৰ অকলশৰীয়া কিন্তু ডালৰ মুৰৰ ওচৰত ঘনকৈ ৰখা হয়, কেলিক্স কাপ আকৃতিৰ, ৩-৫-লবযুক্ত, বাহিৰৰ বা তলৰ পৃষ্ঠৰ গ্লেব্ৰাছ, ভিতৰৰ বা ওপৰৰ পৃষ্ঠ হালধীয়া ৰেচমী চুলিৰে ঘনভাৱে আৱৰি থাকে। উৰ্বৰ ফুলৰ পিছত কেপচুল, ওৱাইড, জোঙা, দ্ৰাঘিমমুৱা ভাৱে ৰিবকৰা, ঘনকৈ পকা বগা চুলিৰে আবৃত, ৫ টা চিমৰ সৈতে খুলি বগা, কপাহী, ৰেচমী সামগ্ৰী প্ৰকাশ কৰে।
শিমলুৰ ভিন্ন ভাষিক নাম | Different linguistics name of Silk cotton tree
- ইংৰাজী ভাষাত: Cotton tree, Red cotton tree, Silk Cotton Tree, Kapok Tree
- হিন্দী ভাষাত: Shalmali, Semal
- অসমীয়া ভাষাত : Shimalu
- কান্নাড়া ভাষাত: Kempu booraga, Kempu booruga, Elava
- তামিল ভাষাত: Sittan, Sanmali
- মালায়ালম ভাষাত: Unnamurika
- গুজৰাটী ভাষাত: Shimalo
- বাংলা ভাষাত: Semul
- মাৰাঠী ভাষাত: Shafetasaraba
শিমলুৰ ঔষধীয়গুণাগুণ | Medicinal Properties of Silk Cotton tree
- Antioxidant
- Antimicrobial
- Anticarcinogenic
- Anti-inflammatory
- Immune modulatory
- Hypotensive
- Hypolipidemic
- Antihyperglycemic
- Analgesic activities
শিমলুৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification of Silk Cotton tree
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Clade: Angiosperms
- Clade: Eudicots
- Clade: Rosids
- Order: Malvales
- Family: Malvaceae
- Genus: Bombax
- Species: B. ceiba
- Scientific name: Bombax ceiba
শিমলুৰউপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ Benefits and uses of Silk Cotton tree
১. আমাশয়ৰ চিকিৎসা (Treatment of dysentery)
শিমলু গছৰ গুৰিত থকা ৰাসায়নিক যৌগবোৰ আমাশয়, ডায়েৰিয়া, পাইল আৰু হেমোৰইডৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ই পালমোনাৰী যক্ষ্মা আৰু অন্যান্য দীৰ্ঘম্যাদী ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বাবেও কাৰ্যকৰী।
২.আঘাত নিৰাময়ৰ বাবে উপকাৰী (Beneficial curing wounds)
শিমলু গছৰআঠাআৰু বাকলিত এণ্টিবেক্টেৰিয়েল, এণ্টিপাইৰেটিক আৰু ক্ষত-নিৰাময়কাৰী গুণাগুণ থাকে। ক্ষতদ্ৰুত আৰোগ্যৰ বাবে ইয়াক প্ৰভাৱিত স্থানত প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি।
৩. কামোদ্দীপক হিচাপে (As an aphrodisiac)
শিমলুএক শক্তিশালী কামোদ্দীপক। ই পুৰুষৰ প্ৰজনন তন্ত্ৰৰ বাবে অতি উপকাৰী। এই ভেষজ সেৱনে বীৰ্যৰ পৰিমাণ আৰু মানদণ্ড দুয়োটা উন্নত কৰে।
৪. ছালৰ বিকাৰৰ চিকিৎসাৰ বাবে উৎকৃষ্ট ( Excellent for treating skin disorders)
শিমলু উদ্ভিদ বিশুদ্ধ আৰু আৰোগ্যকাৰী গুণাগুণেৰে ভৰপূৰ। এই উদ্ভিদৰ ফুলৰ পৰা প্ৰাপ্ত পেষ্টটো ছালৰ বিভিন্ন বিকাৰ যেনে ব্রণ আৰু পিম্পলৰ চিকিৎসাৰ বাবে উপকাৰী। ছালৰ ৰং পুনৰুদ্ধাৰ কৰিবলৈবীজৰ পেষ্টো ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৫. মূত্ৰনাশক হিচাপে (As a diuretic)
শিমলু উদ্ভিদএবিধ উৎকৃষ্ট মূত্ৰনাশক। এই উদ্ভিদৰ ফুলবোৰ কম প্ৰস্ৰাৱৰ উৎপাদনত ভুগি থকা ৰোগীসকলক দিয়া হয়। ইয়াক প্লীহানআৰু কঞ্জাক্টিভাইটিছ আৰোগ্য কৰিবলৈও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৬. মুখৰ ফোঁহা আৰু ঘাঁৰ বাবে (For Mouth Blisters and Wounds)
যদি আপোনাৰ মুখত ফোঁহা আছে বা যদি আপুনি আঘাত আৰোগ্য কৰিব লগা হয়, আপুনি ইয়াৰ বাবে শিমলুপাউডাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। ই আপোনাৰ দাগ আৰু আঘাত নিৰাময় কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। শিমলুউদ্ভিদৰ কাণ্ডৰ পৰা ওলাই অহা আঠা আৰু ইয়াৰ গুৰিয়ে আপোনাৰ ঘাঁৰ চিকিৎসা কৰিব পাৰে।
৭. ৰক্তক্ষৰণ হোৱা হেমোৰইডত উপকাৰী (Beneficial in bleeding haemorrhoids)
ৰক্তক্ষৰণ হোৱা হেমোৰইড হৈছে এক অতি বেদনাদায়ক ৰোগ, কিন্তু আপুনি এই ৰোগত সকাহ পাবলৈ চেমাল ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। ই আপোনাক পাইলচত সকাহ দিয়াত সহায় কৰিব পাৰে। ইয়াৰ বাবে, আপুনি গাখীৰত সমান পৰিমাণৰ কোমল ফুল, চেনী কেণ্ডি, পোস্ত গুটি মিহলি কৰে আৰু ইয়াক গৰম কৰক। ইয়াৰ ডাঠ গাখীৰ তৈয়াৰ কৰাৰ পিছত, ইয়াক ঠাণ্ডা কৰক আৰু সেৱন কৰক, আপুনি পাইলচত লাভালাভ প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে।
৮. কেলকুলাছত সহায় কৰে (Helps in calculus)
শিমলু হৈছে এক ঔষধি গছ, যি কাহ আৰু পিত্তৰ পাথৰৰ ক্ষেত্ৰতো উপকাৰী। ইয়াৰ কেঁচা ফল পিহি, পাউডাৰ বা ডিচেক্টন প্ৰস্তুত কৰি, আপুনি শিল আৰু অন্যান্য প্ৰস্ৰাৱৰ সমস্যাত উপকৃত হ’ব পাৰে।
শিমলুৰ পৰম্পৰাগত ব্যৱহাৰ আৰু লাভালাভ | Traditional uses and benefits of Silk Cotton tree
- বিভিন্ন পৰিস্থিতি আৰু ৰোগ যেনে কলেৰা, হাড় ভঙা, দাঁতৰ বিষ, কাহ, প্ৰস্ৰাৱৰ সমস্যা, ইনফ্লুৱেঞ্জা চিকিৎসা হিচাপে শিমলু উদ্ভিদৰ বিভিন্ন অংশ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- ফুলবোৰ astringent আৰু refrigerant.
- শিমলুউদ্ভিদ cutaneous সমস্যাৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- কলেৰা, টিউবাৰকুলাৰ ফিষ্টুলা, কাহ, প্ৰস্ৰাৱৰ অভিযোগ, আমাশয়ৰ ফলত পেটৰ বিষ, আৰু নপুংসকতাৰ চিকিৎসাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- পাতবোৰ হাইপোটেনচিভ আৰু হাইপোগ্লাইচেমিক।
- তালুৰ আলচাৰ, চিফিলিছ, কুষ্ঠ ৰোগ আৰু মকৰা বা সাপৰ কামোৰৰ চিকিৎসাৰ বাবে গুটিবোৰৰ ডিচেক্টচন প্ৰতিষ্ঠিতভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
- ইয়াক স্থায়ী হাড় ভঙাৰ বাবে বেণ্ডেজত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- অতিৰিক্ত ৰক্তক্ষৰণত গছৰ শিপা ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- শুকান কোমল ফলবোৰ কেলকুলাছ স্নেহ আৰু মূত্ৰাশয় আৰু বৃক্কৰ দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰদাহ আৰু আলচাৰেচন তৰল আৰু অন্যান্য প্ৰকাৰৰ ডিচুৰিয়াসহ প্ৰদান কৰা হয়।
- পিম্পল, ব্রণ, ফোঁহা, আৰু ঘাঁৰ ওপৰত আৰু মাতৃদুগ্ধ উন্নত কৰাৰ বাবে শিমলু গছৰ সতেজ বাকলি স্থানীয়ভাৱে প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল।
- বাকলিৰইনফিউচন টোনিক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- কুষ্ঠ ৰোগ ৰ দৰে গুৰুতৰ ছালৰ ৰোগৰ চিকিৎসাত বীজ আৰু শিপা ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
ব্যৱহাৰ | Uses
- শিমলু গছৰ ফুল বোৰ সিজাই খোৱা হয় আৰু তৰকাৰী পাচলি হিচাপে যথেষ্ট মূল্যৱান হয়।
- শিমলু গছৰ কুমলীয়া পাতবোৰ খোৱা হয় আৰু ৰন্ধা হয় আৰু পাচলি হিচাপে খোৱা হয়।
- পকা বীজ আৰু কুমলীয়া শিপা বোৰ ভজা হয়।
- এইবোৰক তৰকাৰী পাচলি হিচাপে যথেষ্ট মূল্য দিয়া হয়।
- ফুলৰ কলি আৰু সম্পূৰ্ণৰূপে খোলা ফুলৰ কেলিক্স পাচলি হিচাপে ৰন্ধা হয়।
- ফুলবোৰ শুকুৱাই পাউণ্ড কৰা হয় আৰু পাঁচটা ফুলৰ চাহত ব্যৱহাৰ কৰা পিঠাৰ বাবেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- কুমলীয়া পাতবোৰ ৰন্ধা হয় আৰু পাচলি হিচাপে খোৱা হয়।
- বীজৰ পৰা খোৱা চৰ্বিযুক্ত তেল প্ৰাপ্ত কৰা হয়।
- টেপৰুট বাকলি উলিয়াই কেঁচা বা ভজা হয়।
- কলি, কুমলীয়া ফলি আৰু পুলিৰ শিপা ৰান্ধিব পাৰি।
- কুমলীয়া বাকলিদুৰ্ভিক্ষৰ খাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
শিমলু গছৰ কিছু লাভালাভৰ লগতে অত্যাধিক পৰিমাণেব্যৱহাৰ কৰাৰফলত কিছুমান অসুবিধাও থাকিব পাৰে। পাৰ্শ্বক্ৰিয়া সমূহ হৈছে
- যদি কোনোবাই শিমলু ভেষজৰ লগতে ডায়েবেটিচৰ বাবে ঔষধ গ্ৰহণ কৰি আছে, ইয়াৰ ফলত ৰক্ত শৰ্কৰাৰ সমস্যা হ্ৰাস হ’ব পাৰে। দৰাচলতে, ইয়াত ডায়েবেটিক-ৰোধী কাৰ্যকলাপ থাকে, যি ৰক্ত শৰ্কৰা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
- শিমলুগছৰপাত আৰু শিপাত নাইট্ৰাইট থাকে, যাৰঅতিমাত্ৰাব্যৱহাৰেব্যক্তিৰ ওপৰত বিষাক্ত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
- শিমলু ভেষজত নাইট্ৰাইট অধিক থাকে, যাৰ নেতিবাচক প্ৰভাৱ থাকিব পাৰে যেনে হিমোগ্লোবিন ৰ জাৰণৰ দ্বাৰা Methemoglobinemia হৈছে এক তেজৰ বিকাৰ যাৰ ফলত তেজ উৎপাদন অধিক হয় ।
- শিমলুভেষজৰব্যৱহাৰৰ ফলত কিছুমান লোকৰ pollen allergy হ’ব পাৰে।
- গৰ্ভৱতী মহিলাসকলে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ পৰিহাৰ কৰা উচিত।
- যদি আপুনি কোনো গুৰুতৰ সমস্যাত ভুগি আছে, চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ অবিহনে শিমলুভেষজব্যৱহাৰ নকৰিব।
টোকা | Note
সেয়হে শিমলু উদ্ভিদৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Silk Cotton tree আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। কিছু শাৰিৰীক অৱস্থাত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ পৰিহাৰ কৰা উচিত। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল লোক সমাজত প্ৰচলিত ব্যৱহাৰৰ আধাৰত সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ৰোগ নিৰাময়ত ঔষধী ক্ষেত্ৰত শিমলু উদ্ভিদৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
সামৰণী | Conclusion
এই প্ৰৱন্টিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় শিমলু উদ্ভিদৰ উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Silk Cotton tree সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। শিমলু উদ্ভিদৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Silk Cotton tree, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
Read Also: Health Benefits of Poppy seeds | আফু বীজৰ উপকাৰিতা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
