Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা, College and University Answer Bank for BA, B.com, B.sc, and Post Graduate Notes and Guide Available here, Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা Solutions to each Unit are provided in the list of UG-CBCS Central University & State University Syllabus so that you can easily browse through different College and University Guide and Notes here. Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা Question Answer can be of great value to excel in the examination.
Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা
Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা Notes cover all the exercise questions in UGC Syllabus. The Gender and Violence Unit 3 যৌন হিংসা in India provided here ensures a smooth and easy understanding of all the concepts. Understand the concepts behind every Unit and score well in the board exams.
Sexual Violence
SOCIOLOGY
GENDER AND VIOLENCE
লিংগ আৰু হিংসা
অতি চমু প্রশ্নোত্তৰঃ
শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱাঃ
১। বিবাহত যৌন নিৰ্যাতনৰ বিষয়ে নিম্নলিখিত কোন সঁচা?
(ক) এয়া অংশীদাৰসকলৰ মাজত ভুল যোগাযোগৰ ফলাফল।
(খ) ইমুখ্যতঃস্থিৰ বিবাহত হয়।
(গ) ইউৎপীড়নৰ সৈতে সম্পর্কিত।
(ঘ) এইটো এটা অস্বাভাৱিক ঘটনা।
উত্তৰঃ (গ) ই উৎপীড়নৰ সৈতে সম্পর্কিত।
২। যৌন নিৰ্যাতনৰ নাৰীবাদী তাত্ত্বিক দৃষ্টিভংগী কি?
(ক) ইভুক্তভোগী হয়।
(খ) যৌন আক্রমণ হৈছেলিংগ-ভূমিকা সামাজিকীকৰণৰ উৎপীড়ন, ইশক্তি আৰু আধিপত্যক প্ৰশংসা কৰে।
(গ) ইযৌন নিৰ্যাতনৰ অপৰাধীৰ মনোৰোগজনিত প্ৰকৃতিৰ।
(ঘ) ইয়াক কেৱল যৌন নির্যাতন কৰা ব্যক্তিৰ দ্বাৰা হে অৱক্ষয় কৰা হয়।
উত্তৰঃ (খ) যৌন আক্রমণ হৈছে লিংগ-ভূমিকা সামাজিকীকৰণৰ উৎপীড়ন, ই শক্তি আৰু আধিপত্যক প্রশংসা কৰে।
৩। অধ্যয়নবোৰে ধাৰাবাহিকভাৱে দেখুৱাইছে যে মহিলাৰ আচৰণ এনে —— যৌন নির্যাতন বন্ধ কৰাৰ উচ্চ হাৰৰ সৈতে সম্পর্কিত
(ক) চিঞৰ বাখৰ।
(খ) পলাই যোৱা।
(গ) শাৰীৰিকভাৱে সংগ্রাম কৰা।
(ঘ) ওপৰৰ সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (ঘ) ওপৰৰ সকলোবোৰ।
৪। পুৰুষৰ সৰ্বাধিক যৌন আক্রমণ ক’তহ’য়?
(ক) কাৰাগাৰত।
(খ) সমকামী বাৰত।
(গ) স্ট্রিপক্লাবত।
(ঘ) ব্যক্তিগত পার্টিত।
উত্তৰঃ (ক) কাৰাগাৰত।
৫। মিছা মেমৰি চিল্ড্রোম কি আৰু পুনৰুদ্ধাৰ কৰা স্মৃতি শক্তি কি?
(ক) প্রাপ্তবয়স্কসকলৰ গৰ্ভত থকা স্মৃতিৰ বাবে এক মনোবিশ্লেষণমূলক শব্দ৷
(খ) শৈশৱত আঘাতজনক ঘটনাবোৰ পাহৰি যোৱা বা দমল কৰাৰ চৰ্তাৱলী আৰু তাৰ পিছত সেইবোৰৰ মনত পেলোৱা।
(গ) শিশুৱে কোৱা মিছা কথাৰ শব্দ।
(ঘ) সেইবোৰ দুটা শব্দ যাক একেটা বস্তু বুলি গণ্য কৰা হয়।
উত্তৰঃ (খ) শৈশৱত আঘাতজনক ঘটনাবোৰ পাহৰি যোৱা বা দমল কৰাৰ চৰ্তাৱলী আৰু তাৰ পিছত সেইবোৰৰ মনত পেলোৱা৷
৬। মিছা মেমৰি চিল্ড্রোম আৰু পুনৰুদ্ধাৰ কৰা স্মৃতিৰ পাঠত হোৱা আলোেতনাই এই সিদ্ধান্তত উপনীত হৈছে যে—
(ক) মিছা মেমৰি চিল্ড্রোম বুলি কোনো বস্তু নাই।
(খ) উদ্ধাৰ হোৱা স্মৃতিৰ দৰে কোনো বস্তু নাই।
(গ) বিষয়টো তৰ্ক কৰা লোকসকল কেৱল ধনৰ বাবে ইয়াত আছে।
(ঘ) মিছাকৈ দোষী সাব্যস্ত হোৱা লোকতকৈ বহুতো অপ্ৰতিবেদিত গোচৰ আৰু শাস্তিবিহীন অপৰাধী আছে।
উত্তৰঃ (ঘ) মিছাকৈ দোষী সাব্যস্ত হোৱা লোকতকৈ বহুতো অপ্রতিবেদিত গোচৰ আৰু শাস্তিবিহীন অপৰাধী আছে।
৭। নিম্নলিখিত কোনটো যৌন নির্যাতন বুলি গণ্য কৰা হ’ব।
(খ) যৌন অনুগ্ৰহৰ বাবে অনুৰোধ ৷
(খ) এটা সম্ভৱতঃ প্রতিকূল পৰিৱেশ।
(গ) সহকর্মীয়ে পদোন্নতিৰ বাবে সম্মতিপূর্ণ যৌন সম্ভোগ কৰে।
(ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ ।
৮। পুৰুষতকৈ মহিলাসকলক কৰ্মস্থানত হাৰাশাস্তি কৰাৰ সম্ভাৱনা অধিক-
(ক) সহকর্মী।
(খ) চুপাৰ্ভাইজাৰ।
(গ) কৰ্মচাৰী।
(ঘ) সম্ভাৱ্য গ্রাহক।
উত্তৰঃ (খ) চুপাৰভাইজাৰ।
৯। কোন বয়সৰ গোটত এছ.টি.আই. আটাইতকৈ সচৰাচৰ হয়?
(ক) ২৪ বছৰ বয়সলৈকে কিশোৰ আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক।
(খ) ৩০ ৰ পৰা ৪৫ বছৰ বয়সৰ লোক।
(গ) ৬০ বছৰ আৰু অধিক বয়সৰ লোক।
(ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
১০। এছ.টি.আই. ৰ সামগ্ৰিক ঘটনাৰ সংখ্যা হৈছে—
(ক) উত্থান।
(খ) পৰি থকা।
(গ) প্ৰায় সদায়ৰ দৰেই।
(ঘ) ওপৰৰ কোনোটো নহয়।
উত্তৰঃ (ক) উত্থান।
১১। এইবোৰৰ কোনটো মহিলাৰ এছ. টি. আই. ৰ ফলত হ’ব পৰা স্বাস্থ্য সমস্যা?
(ক) শ্ৰেণীৰ প্ৰদাহজনিত ৰোগ (পিআইডি)।
(খ) এক্টোপিক গৰ্ভধাৰণ।
(গ) গ্ৰীৱাৰ কৰ্কটৰোগৰ অধিক বিপদাশংকা।
(ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ ।
১২৷ বেক্টেৰিয়াৰ ফলত হোৱা আটাইতকৈ সচৰাচৰ এছ. টি. আই. কোনটো?
(ক) গনোৰিয়া।
(খ) চিফিলিচ।
(গ) ক্রেমাইডিয়া।
(ঘ) জননাংগৰ আঁচিল।
উত্তৰঃ (গ) ক্লেমাইডিয়া।
১৩। জননাংগৰ হাৰপিছৰ এটা লক্ষণ হৈছে—
(ক) জননাংগৰ এলেকাত জিনজিননি বা জ্বলা।
(খ) জননাংগৰ এলেকাত বিষোৱা ফোঁহা ৷
(গ) ক আৰু খ।
(ঘ) ওপৰৰ কোনোটো নহয় ৷
উত্তৰঃ (গ) ক আৰু খ।
১৪। গনোৰিয়াক এন্টিবায়টিকৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰা হয়। চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত শেহতীয়াকৈ কি সমস্যা হৈছে?
(ক) এন্টিবায়টিকৰ যোগান কম হৈ আছে।
(খ) গনোৰিয়া সৃষ্টি কৰা বেক্টেৰিয়া কিছুমান এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতি প্ৰতিৰোধী হৈ পৰিছে।
(গ) কিছুমান এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতি মানুহৰ এলার্জিক প্রতিক্রিয়া হৈছে।
(ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (খ) গনোৰিয়া সৃষ্টি কৰা বেক্টেৰিয়া কিছুমান এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতি প্ৰতিৰোধী হৈ পৰিছে।
১৫। চিকিৎসা নকৰা চিফিলিছৰ দ্বাৰা কোনটো মুখ্য অঙ্গ প্ৰভাৱিত হ’ব পাৰে?
(ক) হৃদযন্ত্র।
(খ) মগজু।
(গ) যকৃত।
(ঘ) ক আৰুখ।
উত্তৰঃ (ঘ) ক আৰু খ।
১৬। চাইটোমেগালো ভাইৰাছ (চিএমভি) যৌন সম্পৰ্কৰ দ্বাৰা বিয়পিব পাৰি আৰু লগতে-
(ক) চুম্বন।
(খ) সংক্রমিত ব্যক্তি এজনৰ সৈতে কাৰ্যালয় এটা ভাগ বতৰা কৰা ৷
(গ) শিশুৰতিতা ডায়েপাৰ সলনি কৰা।
(ঘ) ক আৰু গ।
উত্তৰঃ (ঘ) ক আৰু গ।
১৭। এছ.টি.আই. হোৱাৰ আপোনাৰ বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰিবলৈ—
(ক) পুৰুষৰ কণ্ডম ব্যৱহাৰ কৰক।
(খ) একাধিক যৌন সঙ্গী নাথাকিব।
(গ) এজন যুৱ ব্যক্তি হিচাপে, যিমান সম্ভৱ যৌন সম্পর্ক স্থাপন কৰাত পলম কৰক।
(ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
উত্তৰঃ (ঘ) ওপৰোক্ত সকলোবোৰ।
১৮। নিম্নলিখিত কোনটো বৰ্ণনা কৰিবলৈ বেবী মোচি আইন শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়?
(ক) এনে শিশুৰ মাতৃৰ যিকোনো আঘাতৰ দ্বাৰা গৰ্ভজাত সন্তানক ইচ্ছাকৃতভাৱে হত্যা কৰা।
(খ) শিশু হত্যা।
(গ) তেওঁ হত্যাৰ আইনৰ ভিতৰত ভ্রূণ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ জীৱিত অৱস্থাত জন্ম হোৱাৰ উমৈহতীয়া আইনৰ প্ৰয়োজনীয়তা সলনি কৰে।
(ঘ) এক আইন প্রণালীয়ে ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ নৱজাতকসকলক তথাকথিত সুৰক্ষিত স্থানত এৰি যাবলৈ অনুমতি দিয়ে আৰু অপৰাধমূলক গোচৰৰ অধীনন নহ’ব।
উত্তৰঃ (ঘ) এক আইন প্রণালীয়ে ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ নৱজাতকসকলক তথাকথিত সুৰক্ষিত স্থানত এৰি যাবলৈ অনুমতি দিয়ে আৰু অপৰাধমূলক গোচৰৰ অধীনন নহ’ব।
১৯। বিদ্বেষ অবিহনে এটা বেআইনী হত্যা হৈছে—
(ক) দয়া হত্যা।
(খ) প্রথম ডিগ্রী হত্যা।
(গ) নৰহত্যা।
(ঘ) হত্যা।
উত্তৰঃ (ক) দয়া হত্যা।
২০৷ গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হোৱা অপৰাধৰ ফলত ভ্রূণৰ মৃত্যু হ’লে কি প্রয়োজনীয়তা এটা সমস্যা হৈ পৰে?
(ক) জীবিত মানুহ।
(খ) ববতা।
(গ) হত্যা।
(ঘ) শিশু।
উত্তৰঃ (ক) জীৱিত মানুহ।
চমু প্রশ্নোত্তৰঃ
১। ভাৰতত কিমানটা কন্যা ভ্রূণ হত্যাকাৰী আছে?
উত্তৰঃ কন্যা ভ্রূণ হত্যাৰ গণনা অনুমানকেন্দ্ৰিক৷ সেই মতে ১৯৯০ ৰ দশকৰ পৰা ভাৰতত ১০ নিযুতৰো অধিক মহিলা ভ্রূণ অবৈধভাবে গর্ভপাত কৰা হ’ব পাৰে৷
২। ভ্রূণ হত্যাৰ অৰ্থ কি?
উত্তৰঃ ভ্রূণ হত্যা কৰা বা গর্ভপাত কৰা কাৰ্য হৈছে ভ্রূণ হত্যা কৰা (বা ফেটিচাইড)।
৩। কন্যা ভ্রূণ হত্যাৰ শাস্তি কি?
উত্তৰঃ দণ্ডবিধিৰ ৩১২ নং ধাৰা অনুসৰি গৰ্ভপাতকাৰীৰ শাস্তি সর্বোচ্চ সাত বছৰৰ কাৰাদণ্ড আৰু একে লগতে অৰ্থ জৰিমনা।
৪। পাঁচটা যৌন সংক্রামিত ৰোগ কি কি?
উত্তৰঃ ইউমেন ইমিউনোডেফিচিয়েন্সি ভাইৰাছ (এইচ.আই.ভি.) এইডচ,পি. আই. ডি, জননাংগৰ আঁচিল আৰু হিউমেন পেপিলোমা ভাইৰাছ (এইচ.পি.ভি), জেনিটাল হাৰপিছ (এইচ. এছ. ভি 1, এইচ. এছ. ভি 2) চিফিলিছ।
৫। সাধাৰণতে এছটিভিৰ প্ৰথম চিহ্ন কি?
উত্তৰঃ প্রথম লক্ষণবোৰ ২ ৰ পৰা ৬ সপ্তাহৰ পিচত ওলাব পাৰে। সেইবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে ফু-সদৃশ লক্ষণ, যেনে— উচ্চ উষ্ণতা (জ্বৰ), ডিঙিৰ বিষ, মূৰৰ বিষ আৰু খজুৱতি পেশী বা গাঁঠি ।
৬। আটাইতকৈ যৌন সংক্ৰমিত ৰোগ কি?
উত্তৰঃ হিউমেন পেপিলোমা ভাইৰাছ (এইচ.পি.ভি) হৈছে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত আটাইতকৈ সচৰাচৰ হোৱা যৌন সংক্ৰমন। এইচ. পি. ভিৰদ্বাৰা হোৱা কিছুমান স্বাস্থ্যৰ প্ৰভাৱ ভেকছিনৰ দ্বাৰা প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰি।
৭। এছ. টি. আই ৰ কাৰণ কি?
উত্তৰঃ এই সংক্ৰমণবোৰ সাধাৰণতে যোনিৰ সহবাসৰ জৰিয়তে ব্যক্তিৰ পৰা আন জনলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়৷ সেইবোৰ গুহ্যদ্বাৰৰ যৌনসম্ভোগ, মুখৰ যৌনসম্ভোগ বা ছালৰ পৰা ছালৰ সংস্পৰ্শৰ মাজেৰেও পাৰ হ’ব পাৰে। এছ. টি. আই ভাইৰাছ বা বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হ’ব পাৰে। ভাইৰাছৰ ফলত হোৱা এছ. টি. আইৰ ভিতৰত আছে হেপাটাইটিছ বি, হাৰপিছ, এইচ. আই ভি, এইচ.পি.ভি।
৮। এগৰাকী মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এছ এছ. টি. আই ৰ লক্ষণবোৰ কি?
উত্তৰঃ বেদনাদায়ক প্ৰস্ৰাৱ, পেটৰ তলৰ বিষ, মহিলাৰ যোনিৰ স্ৰাব। মহিলাৰ যৌন সম্ভোগৰ সময়ত বিষ । মহিলাৰ ঋতুস্ৰাৱৰ মাজত ৰক্তক্ষৰণ।
৯। পেনচেক্সুয়ালিটিৰ সম্পৰ্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ পেনচেক্সুয়ালিটি হ’ল এক ধৰণৰ যৌনতাবোধ আৰু যৌন পৰিচয়, যি পৰিচয়ত চিনাকী মানুহে সকলোধৰণৰ যৌন আৰু লিংগ পৰিচয়ত পৰিচিত মানুহৰ প্ৰতি কামনা অনুভৱ কৰিব পাৰে। ইয়াতে বি-সমকামী আকর্ষণ বা সমকামী আকৰ্ষণৰ বাহিৰতে আমি যৌনতাক দেখিব পাৰো। পুৰুষ-নাৰী, পুৰুষ-পুৰুষ, নাৰী-নাৰী, নাৰী-তৃতীয় লিংগ, তৃতীয় লিংগ-তৃতীয় লিংগ, তৃতীয় লিংগ-পুৰুষ, ৰূপান্তৰকামী-নাৰী প্রভৃতি সকলো ধৰণৰ যৌন আৰু লিংগ পৰিচয়ৰ মাজত যৌনতা আৰু প্ৰেম হোৱা সম্ভৱ। পেনচেক্সুয়ালিটি হৈছে এটা অসীম সম্ভাৱনাময় যৌনতা চৰ্চাৰ নাম ।
১০। যৌন অপব্যৱহাৰৰ কাৰণে কি কি স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা হয়?
উত্তৰঃ যৌন অপব্যৱহাৰৰ কাৰণে যিসকল স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা ঘটে তাৰ ভিতৰত আছে অবাঞ্ছিত গর্ভ (Unintended Pregnancies), যৌন বাহিত সংক্রমণ (Sexually transmitted infections), যৌন সম্ভোগ কৰাৰ ভয় (Fear of having sex), সংগমকালত বিষ (Pain during sex) আৰু আকাঙ্খাৰ অভাৱ (Lack of desire)।
১১। ইন্টাৰচেক্স মানুহ বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰঃ ইন্টাৰচেক্সৰ অসমীয়া হৈছে অন্তর্বর্তী অথবা অন্তঃবর্তী বা উভলিংগ মানুহ অর্থাৎ যিসকলৰ জৈৱিক লিংগ পুৰুষ আৰু নাৰীৰ মাজত কোনো সঠিক অবস্থানত নাথাকে। যিবোৰৰ দি জৈৱিক লিংগ নিৰ্ধাৰিত হয় এই মানুহসকলৰ ক্ষেত্ৰত সেইবোৰ জটিল অৱস্থাত থাকে বা অসম্পূৰ্ণ অৱস্থাত থাকে। যেনে যৌনাঙ্গ বা পুৰুষাঙ্গ একেলগে থাকে অথবা বাহিৰত যোনি থাকিলেও ভিতৰত নাৰী অংগবোৰ নথকা অথবা যোনিৰ লগত অপৰিণত অন্তকোষ থকা, এনেকুৱা বিভিন্ন সমস্যা হ’ব পাৰে। এক্স এক্স ক্রোমোজমে ছোৱালী আৰু এক্স-ওবাই ক্রোমোজোমে ল’ৰা, এই সহজ হিচাপৰ বাহিৰত ক্রোমোজোমৰ আৰু নানা বিন্যাস থাকিব পাৰে। যাৰ পৰা নাৰী বা পুৰুষ স্পষ্ট ভাৱে একো কোৱা নাযায়। এই অন্তৱৰ্তী মানুহসকলৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰ বা সমাজ কাৰোৰেই কোনো চিন্তা নাই উল্টা সিহঁতক উপহাস, উপেক্ষা আৰু ঘৃণা কৰা হয়।
১২৷ যৌন অনুপাত কি? ইয়াৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ সমাজত নাৰীৰ অৱস্থানৰ এটা অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু এটা অত্যন্ত সংবেদনশীল সূচক হ’ল ‘যৌন অনুপাত’। যৌন অনুপাত বুলিলে বুজায় প্রতি ১০০০ জন পুৰুষৰ ভিতৰত নাৰীৰ সংখ্যা। ইউনাইটেড নেশন চিলড্রেন ফাণ্ডে অনুমান কৰিছে যে উপযুক্ত যত্নৰ অভাৱৰ কাৰণে, নাৰীয়ে ভ্রূণ হ্ৰাসৰ কাৰণে আৰু নাৰীসকলৰ উচ্চ মৃত্যুহাৰৰ কাৰণে ৫০ মিলিয়ন নাৰী ভাৰতৰ জনসংখ্যাৰ পৰা ‘নিৰুদ্দেশ’। ১৯০১ পৰা ২০১১ ৰ জনগণনা অনুযায়ী দেখা যায় যে যৌন অনুপাত ধাৰাবাহিকভাৱে কমিছে। গাঁও অঞ্চলৰ তুলনাত চহৰ অঞ্চলত যৌন অনুপাতৰ পতন আৰু দ্ৰুত। ২০১১ চনৰ জনগণনা অনুসৰি, আমাৰ দেশতে যৌন অনুপাত ৯৪০ আৰু শিশু যৌন অনুপাত ৯১৪। আমাৰ ভৱিষ্যত্ ৰক্ষাৰ কাৰণে অৱশ্যেই নাৰীসকলক ৰক্ষা কৰিব লাগে।
১৩৷ উত্তৰ-পূব ভাৰতত মানৱ সৰবৰাহ সম্পর্কে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ মানৱ সৰবৰাহ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ ৰাজ্যসমূহৰ বাবে এক প্ৰধান সমস্যাৰূপে দেখা দিছে। এই অঞ্চলসমূহৰ মহিলাক দিল্লী আৰু মুম্বাই চহৰত তথা পশ্চিম বংগ, গোৱা, কেৰালা আৰু সীমান্তৱৰ্তী এলেকাৰ বজাৰত বিক্ৰী কৰা হয়। ‘বচপন বচাও আন্দোলন’ (Bachpan Bachao Andolan) ৰ গুৰি ধৰোতা কৈলাশ চত্যাৰ্থীয়ে কৈছে যে উত্তৰ-পূবৰ অসম আৰু আন ৰাজ্যসমূহৰ ল’ৰা-ছোৱালীক দিল্লী, মুম্বাই, তামিলনাড়ু আৰু আন আন স্থানলৈ সৰবৰাহ কৰা হয়। এই ক্ষেত্ৰত লক্ষীমপুৰ, কোকৰাঝাৰ, ওডালগুৰিৰ চাহ বাগানৰ লোক, শোণিতপুৰ, বঙাইগাঁও আৰু নামনি অসমৰ পিছপৰা অঞ্চলৰ বহুতো লোক সুসংগঠিত দুস্কার্যকাৰী পৰ দ্বাৰা এনে সৰবৰাহৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে। এই সববাহকাৰীসকলক সংস্থাপন প্রতিষ্ঠ পৰা প্ৰত্যেকগৰাকী ছোৱালীৰ বিনিময়ত ১৫,০০০-২০,০০০ টাকা দিয়ে আৰু সংস্থাপ প্রতিষ্ঠানসমূহে ছোৱালীবোৰক আনৰ ঘৰত বনকৰা ছোৱালী হিচাপে ৰাখিবলৈ প্রত্যেক কদ পৰা ২৫,০০০ – ৩০,০০০ টকা লয়। এইদৰে, অসমৰ বহুতো ছোৱালী, মহিলা তথ্য শিশু বিভিন্ন অঞ্চললৈ সৰবৰাহ কৰা হৈছে।
এই অঞ্চলত মানৱ সৰবৰাহৰ মূল কাৰণসমূহ হ’ল— চাহ বাগানৰ লোকৰ সৈতে ঘনিষ্ঠত আৰু জীৱন নিৰ্বাহৰ বাবে উপায় হেৰুওৱা, দৰিদ্ৰতা, প্রাকৃতিক দুর্যোগ, ভুৱা সংস্থাপন প্রতিষ্ঠান, সজাগতাৰ অভাৱ আৰু নিৰক্ষৰতা, চহৰসমূহত ঘৰুৱা কাম-কাজৰ বাবে থকা লগুৱাৰ চাহিদু আৰক্ষী প্ৰশাসনৰ দুখজনক কাৰ্যাৱলী, বিভিন্ন অঞ্চলৰ পৰা বিবাহৰ বাবে ছোৱালীৰ প্ৰতি থকা চাহিদা, যৌতুক প্রথাৰ দৰে কিছুমান সামাজিক ব্যাধি ইত্যাদি।
অসমত ১৪টা মানৱ সৰবৰাহ প্ৰতিৰোধকৰণ কেন্দ্ৰ আছে আৰু এইবোৰে সৰবৰাহ বোধ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখনীয় ভূমিকা পালন কৰে। বিভিন্ন সময়ত ইয়াৰ দ্বাৰা হাৰিয়ানা আদিৰ পৰা এই অঞ্চলৰ ছোৱালী উদ্ধাৰ কৰি আহিছে।
১৪৷ মহিলাৰ যৌন আৰু প্ৰজনন স্বাস্থ্যৰ ওপৰত লিংগ আধাৰিত হিংসাৰ প্ৰভাৱ সম্পর্কে লিখা।
উত্তৰঃ (ক) হিংসাই পৰিয়াল পৰিকল্পনা আৰু সুৰক্ষিত যৌন অনুশীলনক প্ৰভাৱিত কৰেঃ ই এগৰাকী মহিলাৰ সুৰক্ষিত যৌন অনুশীলন ৰখাৰ শক্তি সীমিত কৰে যিয়ে তেওঁলোকক গৰ্ভধাৰণ আৰু যৌন সংক্ৰমিত সংক্ৰমণৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে এইচ. আই ভি.। হিংসা কেৱল এইচ. আই. ভিৰ বাবে বিপদাশংকা কাৰক নহয়, কিন্তু স্থিতি প্ৰকাশৰ পৰিণামও। হিংসাৰ কাৰণে মহিলাসকলে তেওঁলোকৰ স্থিতি প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰে গতিকে যুৱতী আৰু যৌন সম্ভোগ কৰিবলৈ বাধ্য হোৱা সকল এইচ. আই. ভি. সংক্ৰমনৰ বাবে অধিক অসুৰক্ষিত।
(খ) হিংসাই মাতৃৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলায়ঃ হিংসাই মাতৃৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলায় কাৰণ হিংসা অনুভৱ কৰা মহিলাসকলে প্ৰসৱ-পূৰ্বযত্ন বিচৰাত পলম কৰা, জন্মোত্তৰ যত্ন বিচৰাত পলম কৰা, অপর্যাপ্ত ওজন বৃদ্ধি কৰা আৰু গৰ্ভধাৰণৰ সময়ত ৰক্তক্ষৰণ হোৱাৰ অধিক সম্ভাৱনা ৷
(গ) হিংসাই গৰ্ভধাৰণৰ ফলাফলত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাইছেঃ হিংসাই গৰ্ভপাত, অকাল শ্ৰম আৰু ভ্ৰূণৰ সংকটৰ আশংকা বৃদ্ধি কৰে। হিংসাই জন্মহাৰ হ্ৰাসৰ কাৰণ৷ আনকি, শিশু মৃত্যুৰ এক মুখ্য কাৰণ হৈছে এই হিংসা।
(ঘ) হিংসাই শাৰীৰিক স্বাস্থ্যক পোনপটীয়াকৈ প্ৰভাৱিত কৰেঃ অত্যাধিক বিষ, স্মৃতি শক্তি হ্রাস আৰু বমি হোৱাৰ বাবে লিংগ আধাৰিত হিংসা অনুভৱ কৰা মহিলা পীড়িতসকলৰ বাবে খোজ কাঢ়িবলৈ আৰু দৈনিক কার্যকলাপ কৰাটো সচৰাচৰ কষ্ট হয়।
(ঙ) হিংসাই মানসিক স্থিৰতা প্ৰভাৱিত কৰেঃ ইএগৰাকী মহিলাক আত্মহত্যাৰ চিন্তা ৰখাৰ সম্ভাৱনা চাৰিগুণ অধিক আৰু এটাতকৈ অধিক সময়ত আত্মহত্যাৰ চেষ্টা কৰাৰ সম্ভাৱনা ছয় গুণ অধিক কৰি তুলিছে। ১৫-৪৪ বছৰ বয়সৰ মহিলাৰ ৩৭ শতাংশ মৃত্যু আত্মহত্যাৰ বাবে আৰু এই শতাংশ বৃদ্ধি হৈ আছে। GBV বা যৌন উৎপীড়ন হৈছে অপৰিৱৰ্তনীয় খ্যাতিমূলক ক্ষতি হোৱা যুৱতীসকলৰ মাজত আত্মহত্যাৰ এক নিৰ্দিষ্ট কাৰণ।
(চ) আধাৰিত হিংসাই ইয়াক অভৱ কৰা সকলৰ পছন্দ আৰু সিদ্ধান্ত লোৱা সীমিত কৰেঃ ইগুৰুত্বপূৰ্ণ যৌন প্রজনন স্বাস্থ্য তথ্য আৰু সেৱা প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে তেওঁলোকৰ জীৱন চক্ৰত মহিলাৰ অধিকাৰ হ্ৰাস কৰে। এইটো যৌন সংক্ৰমিত ৰোগ (এছটিভি) যাৰ ভিতৰত আছে এইচ, আই. ভি. আৰু অবাঞ্ছিত গৰ্ভধাৰণ, লগতে পোনপটীয়া শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ পৰিণাম সৃষ্টি কৰা। এইচ. আই. ভি. আৰু এইডছ প্ৰতিৰোধৰ বাবে আৰু কিশোৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰচাৰৰ বাবে বিদ্যমান কাৰ্যসূচীত মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসাৰ একত্ৰিত সঁহাৰি আন্তর্জাতিক সংস্থাৰ দ্বাৰা পৰামৰ্শ দিয়া হয় ।
১৫৷ সম্পৃত্ত যৌন সহিংসতাৰ মানৱিক কৰ্মসূচীৰ সাধাৰণ নীতিমালাসমূহ কি? আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ সম্পৃত্ত যৌন সহিংসতাৰ মানৱিক কৰ্মসূচীৰ সাধাৰণ নীতিমালাসমূহ তলত আলোচনা কৰা হ’ল—
(ক) মানসিক স্বাস্থ্য আৰু মনোসামাজিক সহায়তা যৌন সহিংসতাৰ চিকাৰ হোৱা ব্যক্তিসকলৰ মানসিক ৰোগ প্ৰতিৰোধ, প্ৰতিকাৰ আৰু মনোসামাজিকভাৱে তেওঁলোকৰ ভালে থকা বা মানসিক ৰোগ প্ৰতিৰোধ, চিকিৎসাৰ বাৱে বিস্তৃত সেৱা পৰিকল্পনাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ।
(খ) কর্মসূচীৰ বাস্তবায়ন অৱশ্যেই মানৱিক সাহায্যৰ প্ৰচলিত নীতিমালা অনুযায়ী হ’ব। প্ৰতিকাৰ আৰু সহায়তা কর্মসূচী হ’ব লাগিব অংশগ্রহণমূলক নীতিৰ ভিত্তিত আৰু সেয়া বাস্তবায়ন কৰিব লাগিব কমিউনিটিক লগত লৈ ৷ এইবিলাক হ’ব লাগিব সামৰ্থ আৰু প্ৰয়োজন মূল্যায়ন ভিত্তিত। বিদ্যমান সম্পদ আৰু সহযোগিতা বঢ়াব লাগিব৷ তেওঁলোক মানৱ অধিকাৰ দাঙি ধৰিব লাগিব আৰু মানৱাধিকাৰ লংঘনৰ পৰা ক্ষতিগ্রস্থ জনগোষ্ঠীক ৰক্ষা কৰিব। মানৱাধিকাৰ কৰ্মীসকলে সাম্যতা আৰু বৈষম্যহীনতা বঢ়াবৰ বাবে কাম কৰিব লাগিব।
(গ) মানসিক স্বাস্থ্য আৰু মনোসামাজিক সহায়তা পৰিকল্পনাকাৰী সকলৰ এনেকুৱা কৰ্মসূচী নিশ্চিত কৰিব লাগিব, যাতে কাৰো কোনো ধৰণৰ ক্ষতি নহয়। সেইবাবে কৰ্মসূচী পৰিকল্পনা সময়ত সম্ভাব্য ক্ষতিকৰ প্ৰভাৱ সম্পর্কেও সচেতন থকা প্রয়োজন। একে লগত নিৰীক্ষণ আম মূল্যায়নৰ মাধ্যমত অনিচ্ছাকৃত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পৰিমাপ আৰু সেয়া লিপিবদ্ধ কৰা প্ৰয়োজ কৰ্মসূচীৰ অনিচ্ছাকৃত প্ৰভাৱসমূহৰ মাজত সাংস্কৃতিক, অর্থনৈতিক, ৰাজনৈতিক, মানসি নিৰাপত্তা আৰু সামাজিক দিশ আছে। যৌন সহিংসতা সম্পর্কিত কর্মসূচীৰ সুনির্দিষ্ট ক্ষতিক পৰিণতিৰ পৰিহাৰযোগ্য কেইটামান কাৰণ হ’ল দুৰ্বল সমন্বয়, সমস্যাৰ কাৰণ আৰু ঘাটতিসমূহ প্রাধান্য দিয়া, আক্ৰণাত্মক প্রশ্ন কৰা আদি ।
১৬৷ সম্পৃক্ত যৌন সহিংসতাৰ বাবে স্বাস্থ্য আৰু সামাজিক পৰিণতি কি হ’ব পাৰে?
উত্তৰঃ যৌন সহিংসতাৰ চিকাৰ ব্যক্তি, তেওঁলোকৰ সামাজিক নেটৱৰ্ক আৰু তেওঁলোক সম্প্ৰদায়ৰ (community) ওপৰত বিভিন্নধৰণৰ শাৰীৰিক, মানসিক আৰু সামাজিক প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে ৷ যৌন আৰু প্ৰজনন স্বাস্থ্যৰ ওপৰত যি প্ৰভাৱ পৰে তাৰে মাজত আছে এইচ আই ভি (HIV) সহ যৌন সংক্রমিত ব্যাধি, অবাঞ্ছিত গৰ্ভধাৰণ, অনিৰাপদ গর্ভপাত, স্ত্ৰীৰোগ সংক্রান্ত সমস্যা আৰু শাৰীৰিক জখম। মনোসামাজিক/মানসিক স্বাস্থ্যগত যি পৰিণতি হয়, তাৰ মাজত আছে অকাৰণ অস্থিৰতা যেনে ভয়, দুখ, খং, নিজকে দোষাৰোপ কৰা, লাজ বা অপৰাধবোধ, উদ্বেগজনিত ৰোগ যেনে পোষ্টট্ৰমাটিক ষ্ট্ৰেছ ডিছঅৰ্ডাৰ (Post traumatic stress disorder), পিটিএছডি (PTSD), বিষণ্ণতা, ব্যাখ্যাহীন শাৰীৰিক লক্ষণ, মদ আৰু অন্যান্য মাদক দ্রব্য ব্যৱহাৰজনিত অসুস্থতা আৰু আত্মহত্যা আৰু নিজৰ ক্ষতি কৰাৰ প্ৰৱণতা সামাজিক পৰিণতিৰ মাজত আছে কলঙ্কজনিত প্ৰভাৱ ইয়াৰ লগত সাঁমাজিক বর্জন, বৈষম্য, পৰিয়াল আৰু সম্প্রদায় (community) কর্তৃক প্রত্যাখ্যাত আৰু দৰিদ্ৰতা বৃদ্ধি ৷
১৭। যৌন সহিংসতা সম্পর্কিত কর্মসূচীৰ সম্ভাৱ্য ক্ষতিকাৰক মানবীয় বিষয়সমূহ কি কি?
উত্তৰঃ যৌন সহিংসতা সম্পর্কিত কর্মসূচীৰ সম্ভাৱ্য ক্ষতিকাৰক মানৱীয় বিষয়সমূহ হ’ল –
(ক) দুর্বল সমন্বয়।
(খ) বৈষম্য আৰু অতিৰিক্ত লক্ষ্য ৷
(গ) তীব্র সমস্যাবিলাকত খুব বেছি বা খুব কম মনোযোগ।
(ঘ) বিদ্যমান সহযোগিতা বিলাকক সৰুকৈ দেখা।
(ঙ) এনেকুৱা সেৱা যি ক্ষতিৰ মাত্ৰা আৰু আকৌ ক্ষতিৰ কবলত পৰা আশংকা বৃদ্ধি কৰা।
(চ) কলংকপূর্ণ আখ্যা দিয়া ।
(ছ) সমস্যাৰ কাৰণ আৰু ঘাটতিবিলাকক প্রাধান্য দিয়া।
(জ) জটিল সমস্যাবোৰত ঔষধ প্রদান।
(ঝ) আক্রমণাত্মক প্রশ্ন কৰা।
(ঞ) ছিষ্টেমৰ বিভক্তি।
(ট) স্বল্প প্ৰশিক্ষণ আৰু তত্ত্বাৱধানসহ দুৰ্বল কাউন্সিলিং।
১৮৷ সংঘাত সম্পৃত্ত যৌন সহিংসতা বিষয়ক কর্মসূচীৰ মূল নীতিসমূহ কি কি?
উত্তৰঃ সংঘাত সম্পৃত্ত যৌন সহিংসতা বিষয়ক কর্মসূচীৰ মূল নীতিসমূহ হ’ল—
(ক) যৌন সহিংসতাৰ চিকাৰ ব্যক্তিসকলক বিশেষ লক্ষ্যবস্তু নবনোৱা ৷
(খ) বৃহৎ কৰ্ম প্ৰক্ৰিয়াৰ লগত যেনে—সাধাৰণ স্বাস্থ্য সেৱা, কমিউনিটি ভিত্তিক বিদ্যমান সেৱা কাৰ্যক্ৰম, এই সহায়তাৰ সমন্বয় ঘটোৱা ৷
(গ) গোপনীয়তা, নিৰাপত্তা আৰু সুৰক্ষা, শ্ৰদ্ধা আৰু বৈষম্যহীন নীতিমালা অনুসৰণ কৰা ৷
১৯৷ কমিউনিটি কমিউনিটি ভিত্তিক প্ৰতিকাৰৰ কৰ্মসূচী দুটা উল্লেখ কৰা ৷
উত্তৰঃ কমিউনিটি ভিত্তিক প্ৰতিকাৰৰ কৰ্মসূচী দুটা তলত উল্লেখ কৰা হ’ল—
(ক) কমিউনি কেন্দ্রিক মনোসামাজিক কার্যক্রম অধিকাংশ সংঘাত কবলিত পৰিস্থিতি যৌন সহিংসতাত মানসিক স্বাস্থ্য আৰু মনোসামাজিক প্রতিক্ৰিয়াত এটি গুৰুত্বপূর্ণ অংশ।
(খ) গুৰুতৰ জৰুৰী অৱস্থাত কমিউনিটি কেন্দ্রিক প্রতিকাৰৰ মাজত কমিউনিটি স্থানান্তৰ তৎপৰতা আৰু নাৰী আৰু শিশুসকলৰ বাবে নিৰাপদ সামাজিক অৱস্থান তৈয়াৰী কৰা থাকিব পাৰে ৷ পৰিস্থিতি স্থিতিশীল হ’লে এইধৰণৰ প্ৰতিকাৰ কৰ্মসূচী বঢ়োৱা প্ৰয়োজন আৰু গ্ৰাম্য সঞ্চয় আৰু ঋণ সমিতিৰ দৰে নাৰীৰ আৰ্থ-সামাজিক ক্ষমতায়ন কর্মসূচী আৰম্ভ কৰিব পাৰে ৷
২০। আমেৰিকান গৱেষক পেটৰিচিয়া ৰোজৰ ধৰ্ষণৰ উপশ্রেণী বিভাগসমূহ কি কি?
উত্তৰঃ আমেৰিকান গৱেষক পেটৰিচিয়া ৰোজৰ ধৰ্ষণৰ উপশ্রেণী বিভাগসমূহ হ’ল—
(ক) বিনিময় ধর্ষণ (Exchange rape): পুৰুষসকলৰ মাজত দৰদাম কৰি বা সংহতি প্ৰকাশৰ ফলাফল হিচাপে যি ধর্ষণ সংঘটিত হয়।
(খ) দণ্ডমূলক ধর্ষণ (Punishtube rape): মূলতঃ কোনোবাক শাস্তি দিয়াৰ বাবে এই ধর্ষণ সংঘটিত হয়।
(গ) চৌর্যবৃত্তিমূলক ধৰ্ষণ : নাৰী অথবা পুৰুষক অপহৰণ কৰি এই ধৰ্ষণ কৰা হয়, বেছিভাগ ক্ষেত্ৰত সিহঁতৰ যৌনদাসত্ব অথবা দেহ ব্যৱসায়ত বাধ্য কৰোৱা হয়।
(ঘ) আনুষ্ঠানিক ধর্ষণ (Defloration): ধৰ্মীয় ৰীতিত ধৰ্ষণ কৰা হয় ।
(ঙ) মর্যাদা ধর্ষণ (Status rape): সামাজিক পদমর্যাদা বা সামাজিক শ্ৰেণীৰ পাৰ্থক্যজনিত কাৰণত যি ধৰ্ষণ সংঘটিত হয়।
২১। সংবাদ মাধ্যমবোৰে ঘৰুৱা হিংসাক কেনেদৰে চিত্রিত কৰে?
উত্তৰঃ সংবাদ মাধ্যমবোৰে প্ৰায়ে মহিলাৰ বিৰুদ্ধে ঘৰুৱা হিংসাক চাঞ্চল্যকৰ কৰি তোলে আৰু হিংসাৰ মহিলা অপৰাধীসকলক অসামঞ্জস্যপূৰ্ণভাৱে সামৰি লয়, মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসাৰ আন্তর্জাতিক প্রতিবেদনৰ ওপৰত কৰা এক অধ্যয়নও পোৱা গৈছে।
২২। ঘৰুৱা হিংসাত সামাজিক মাধ্যম কেনেধৰণৰ ভূমিকা পালন কৰে?
উত্তৰঃ সামাজিক মাধ্যমৰ পোষ্টবোৰ এতিয়া ঘৰুৱা উৎপীড়নৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰমাণ হিচাপে ব্যাপকভাবে উল্লেখ কৰা হয় আৰু আন যিকোনো প্ৰকাৰৰ লিখিত যোগাযোগৰ দৰে আইনী ওজন থাকে ৷ যেতিয়া আমি ঘৰুৱা উৎপীড়নৰ ভুক্তভোগী এজনক অপৰাধীৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে এক অনা উৎপীড়ন আদেশ প্রস্তুত কৰো, ইয়াত এতিয়া অনলাইন হাৰাশাস্তি অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে ৷
২৩। টিভিয়ে হিংসাৰ সৃষ্টি কৰে নেকি?
উত্তৰঃ মূল্য প্রণালী বিকশিত কৰা আৰু আচৰণ গঠন কৰাত দূৰদৰ্শন এক শক্তিশালী প্ৰভাৱ হ’ব পাৰে। দুর্ভাগ্যবশত আজিৰ টেলিভিচন বেছিভাগেই হিংসাত্মক। শিশু আৰু কিশোৰকিশোৰীসকলৰ ওপৰত টিভি হিংসাৰ প্ৰভাৱৰ বিষয়ে শ–শ অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে শিশুসকল ‘প্ৰতিৰোধী’ হ’ব পাৰে বা হিংসাৰ ভয়াবহতাৰ প্ৰতি জঠৰ হৈ পৰিব পাৰে।
২৪। টিভি হিংসাই প্রাপ্তবয়স্ক লোকক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে?
উত্তৰঃ যাদৃচ্ছিক পৰীক্ষাবোৰে চূড়ান্তভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰে যে সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসাৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ ফলত শিশু আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ কম বয়সৰ বাবে আক্রমণাত্মক আচৰণৰ সম্ভাৱনা তৎক্ষণাত বৃদ্ধি হয়। এই প্ৰভাৱৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ অন্তর্নিহিত প্ৰক্ৰিয়াটো সম্ভৱত `প্ৰাইমিং যদিও মিমিক্ৰি আৰু বৰ্ধিত উত্তেজনাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
২৫। সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসাই আক্ৰমণৰ সৃষ্টি কৰে নেকি?
উত্তৰঃ পৰীক্ষাগাৰ-আধাৰিত পৰীক্ষামূলক অধ্যয়নৰ বেছিভাগে প্ৰকাশ কৰিছে যে হিংসাত্মক মাধ্যমৰ সংস্পৰ্শৰ ফলত আক্রমণাত্মক চিন্তা, খঙাল অনুভূতি, শৰীৰতত্ত্বগত উত্তেজনা, প্রতিকূল মূল্যাংকন আক্রমণাত্মক আচৰণ, হিংসাৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা আৰু সামাজিক আচৰণ আৰু সহানুভূতি হ্রাস পায় ৷
২৬। সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসা কেনেকৈ প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰি?
উত্তৰঃ পাঁচটা পদ্ধতি অৱলম্বন কৰিহে সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসা প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰো —
(ক) মিডিয়া হিংসাৰ সংস্পৰ্শ হ্ৰাস কৰা।
(খ) চকুৰে দেখা হিংসাত্মক ছবিবোৰৰ প্ৰভাৱ সলনি কৰা।
(গ) হিংসাৰ সৈতে সংঘৰ্ষ সমাধান কৰা মাধ্যমৰ বিকল্পবোৰ চিনাক্ত আৰু অন্বেষণ কৰা।
(ঘ) আন অভিভাৱকৰ সৈতে কথা পাতা উচিত।
(ঙ) সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসাৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় বিতৰ্কত জড়িত হোৱা।
২৭। সংবাদ মাধ্যমত হোৱা হিংসাই এজন ব্যক্তিৰ স্বাস্থ্যক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰেনে?
উত্তৰঃ পৰীক্ষামূলক অধ্যয়নবোৰে ধাৰাবাহিকভাৱে দেখুৱায় যে মিডিয়াৰ হিংসাই সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ লগে লগে ৰক্তচাপ, নেতিবাচক আৱেগ আৰু আক্রমণাত্মক আচৰণ বৃদ্ধি কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে শিশু আৰু কম বয়সীয়া কিশোৰৰ নমুনাত শাৰীৰিক আক্ৰমণ আৰু বৈদ্যুতিক আঘাত কৰাৰ ইচ্ছা।
২৮। সামাজিক মাধ্যমে কেনেকৈ হিংসাৰ সৃষ্টি কৰে?
উত্তৰঃ মিডিয়া হিংসাৰ অস্বাস্থ্যকৰ প্ৰভাৱৰ মেটা বিশ্লেষণে দেখুৱাইছে যে যিসকল যুৱকযুৱতীয়ে নিয়মিয়াকৈ সংবাদ মাধ্যম হিংসাক বিচাৰে তেওঁলোকৰ অসামাজিক আচৰণ প্ৰদৰ্শন কৰাৰ সম্ভাৱনা অধিক, পুতলাৰ সৈতে অনুকৰণমূলক হিংসাত্মক আচৰণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি অপৰাধমূলক হিংসা, হিংসাত্মক আচৰণ গ্ৰহণ, শত্রুতাৰ অনুভূতি বৃদ্ধি হয় ৷
২৯৷ কিমান শতাংশ মিডিয়া হিংসাৰ পৰিচয় দিয়ে?
উত্তৰঃ ৫৭ শতাংশ টিভি প্রগ্রামত হিংসা আছিল। হিংসাত্মক কার্যৰ অপৰাধীসকলে ৭৩ শতাংশ সময় শাস্তি বিহীন হৈ পৰে। প্ৰায় ২৫ শতাংশ হিংসাত্মক কার্যত হেণ্ডগান জড়িত থাকে৷ সকলো হিংসাৰ ৪০ শতাংশ হাস্যৰস অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।
৩০। ছ’চিয়েল মিডিয়াত হিংসা কি?
উত্তৰঃ ছ’চিয়েল মিডিয়াত হিংসা আৰু অপৰাধ উদাহৰণৰ ভিতৰত আছে কিন্তু ইয়াত সীমাবদ্ধ নহয় ৷ ড্ৰাগছ বিক্ৰী কৰা, অবৈধ সংগীত আৰু ভিডিও ডাউনলোড কৰা, কাৰোবাক অনলাইনত হাৰাশাস্তি কৰা বা ভাবুকি দিয়া, অনলাইনত কিবা কোৱাৰ বাবে ৰাস্তাত কাৰোবাক আক্রমণ কৰা আৰু হিংসা আৰু ভাবুকিৰ ভিডিঅ’ অনলাইনত পোষ্ট কৰা ৷
৩১। সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসাই যুৱপ্ৰজন্মক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে?
উত্তৰঃ গৱেষণাই শিশু আৰু কিশোৰসকলৰ বাবে বিভিন্ন শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ সমস্যাৰ সৈতে সংবাদ মাধ্যমৰ হিংসাৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ সৈতে সম্পর্কিত কৰিছে, যাৰ ভিতৰত আছে আক্রমণাত্মক আৰু হিংসাত্মক আচৰণ, উৎপীড়ন, হিংসাৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা, ভয়, হতাশা, দুঃস্বপ্ন আৰু টোপনিৰ ব্যাঘাত।
৩২। গৰ্ভধাৰণ আৰু প্ৰসৱ পূৰ্ব নিদান কৌশল অধিনিয়ম বা আইনটো কি?
উত্তৰঃ কিছু বছৰৰ পূৰ্বে গৰ্ভস্থ ভ্রূণ নিৰ্ণয় কৰাৰ কৌশল উদ্ভাৱন হৈছিল। এই কৌশল গর্ভ শিশুৰ শাৰীৰিক মানসিক বিকলাংগতা দূৰ কৰাৰ হেতু উপযোগী। ইয়াৰ সহায়ত ভ্রূণ পৰীক্ষ কৰাই ৰোগ নিৰ্ণয় কৰা হয়। তাৰ পাছত গৰ্ভতেই ৰোগৰ চিকিৎসাও কৰিব পাৰি। কিন্তু এই কৌশলৰ অপপ্রয়োগ হ’বলৈ ধৰিলে। মানুহে এই কৌশল প্রয়োগ কৰি গৰ্ভস্থ শিশু লিংগ নিৰ্ণয় কৰিবলৈ ধৰিলে। পৰীক্ষাত ছোৱালী বুলি ধৰা পৰিলে ভ্রূণ বিনষ্ট কৰাৰ দৰে অপৰাধ কৰিবলৈ ধৰিলে। ফলত কন্যা ভ্রূণ হত্যা কৰাৰ সংখ্যা বাঢ়িবলৈ ধৰিলে। ল’ৰাৰ তুলনাত ছোৱালীৰ সংখ্যা তীব্ৰভাৱে কমিবলৈ ধৰিলে৷ লিংগ অনুপাত হ্ৰাস আৰু কৌশলৰ অপপ্রয়োগ ৰোধ কৰিবলৈ এখন অনিয়ম তৈয়াৰ কৰা হয়। ইয়াক গৰ্ভধাৰণ আৰু পূর্ব নিদান কৌশল (লিংগ নিৰ্ধাৰণ নিষেধ) অধিনিয়ম ১৯৯৪ আৰু সংশোধিত ২০০৩ বোলা হয়। ইয়াৰ অধীনত কোনো চিকিৎসালয়, পৰীক্ষা কেন্দ্ৰ অথবা ক্লিনিকে গৰ্ভাৱস্থাত শিশুৰ লিংগ নিৰ্ণয়ৰ বাবে কোনো প্ৰকাৰৰ পৰীক্ষা কৰিব নোৱাৰিব। এই অধিনিয়ম অনুসৰি কিছু বিশেষ পৰিস্থিতিতহে পৰীক্ষা কৰা যাব।
৩৩। কোন কোন পৰিস্থিতিসমূহত ভ্রূণৰ পৰীক্ষা আইনসম্মত বুলি বিবেচিত হয়?
উত্তৰঃ (ক) যেতিয়া গৰ্ভৰ শিশুৰ গুণসূত্ৰ (ক্রোমোজম) অনিয়মিত হয়।
(খ) গৰ্ভৱতী মহিলাৰ দুই বা অধিকবাৰ হঠাৎ গর্ভপাত হৈছিল।
(গ) গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বয়স ৩৫ বছৰৰ অধিক হ’লে।
(ঘ) গৰ্ভৱতী মহিলাই এনে ঔষধ গ্ৰহণ কৰিছে অথবা চিকিৎসা কৰিছে, যাৰ দ্বাৰা কিছু শাৰীৰিক বা মানসিকভাবে বিকলাংগ হ’ব পাৰে।
(ঙ) গৰ্ভৱতী মহিলা বা তেওঁৰ স্বামীৰ পৰিয়ালত মানসিক নতুবা শাৰীৰিক বিকলাংগতাৰ ইতিহাস থাকিলে। কোনো অনুবংশিক ৰোগ থাকিলে
৩৪। অধিনিয়ম ১৯৯৪ ৰ অনুসৰি ভ্রূণৰ লিংগ নির্ণয় কৰাৰ বাবে কি শাস্তি প্রযোজ্য?
উত্তৰঃ (ক) যদি কোনো ব্যক্তিয়ে নিজ ইচ্ছায় বা কাৰোবাৰ হেঁচাত পৰি ভ্ৰূণৰ লিংগ নিৰ্ণয় কৰোৱাই তেন্তে সেয়া অপৰাধ হ’ব। এই অপৰাধৰ শাস্তি ৩ বছৰৰ কাৰাদণ্ড অথবা ১০,০০০ টকা জৰিমনা অথবা দুয়োটাইহ’ব পাৰে৷
(খ) লিংগ নিৰ্ণয় কৰোৱা ব্যক্তি আৰু নিৰ্ণয় কেন্দ্ৰৰ মালিক উভয়ৰে শাস্তি হ’ব। এই শাস্তি ৩ বছৰৰ কাৰাদণ্ড অথবা ১০,০০০ টকা জৰিমনা অথবা দুয়োটাইহ’ব পাৰে৷
(গ) পৰীক্ষাৰ পাছত ডক্টৰ বা কম্পাউণ্ডাৰে গৰ্ভৰ ভ্ৰূণৰ লিংগ সম্পর্কে । ‘অধিনিয়মৰ উলংঘন হ’ব। ইয়াৰ বাবে তেওঁৰো শাস্তি হ’ব পাৰে৷
(ঘ) ডক্টৰৰ দ্বাৰা এনে অপৰাধ সংঘটিত হ’লে ৫ বছৰৰ বাবে তেওঁৰ পঞ্জীকৰণ বা পঞ্জীয়ন বাতিল হ’ব পাৰে। দ্বিতীয় বাৰ এনে অপৰাধ কৰিলে চিৰকালৰ বাবে তেওঁৰ পঞ্জীয়ন বাতিল কৰি চিকিৎসকৰ তালিকাৰ পৰা নাম কৰ্তন কৰা হ’ব।
৩৫। এম.টি.পি এক্ট ১৯৭১ কি?
উত্তৰঃ লিংগ নিৰ্ণয় আৰু তাৰ পাছত গর্ভপাত কৰোৱা দণ্ডণীয় অপৰাধ। কিন্তু কিছুমান পৰিস্থিতিত গৰ্ভপাত আইন সন্মত হয় ৷ এই পৰিস্থিতিসমূহ এম. টি. পি এক্ট ১৯৭১ (মেডিকেল টার্মিনেচন অৱ প্রেগনেন্সী এক্ট) ৰ অনুৰূপ হ’ব।এই অধিনিয়ম অন্তর্ভুক্ত কেৱল ১২ সপ্তাহৰ ভিতৰত তলত দিয়া পৰিস্থিতিসমূহৰ বাবেহে গৰ্ভপাত কৰোৱাব পাৰি ৷
(ক) গৰ্ভধাৰণৰ কাৰণে মাক গৰাকীৰ জীৱন বিপদাপন্ন হ’লে।
(খ) বলাৎকাৰৰ ফলত গৰ্ভধাৰণ হ’লে ৷
ৰচনাধৰ্মী প্রশ্নোত্তৰঃ
১। নিৰ্যাতনৰ সমাজতাত্ত্বিক সংজ্ঞা দিয়া।
উত্তৰঃ Encyclopaedia of Sex Sciences সম্পূৰ্ণ শাৰীৰিক দৃষ্টিভংগীৰে হিংসাক এনেদৰে সংজ্ঞায়িত কৰে যে, “the illegal employment methods of physical coercion for personal or group ends which is distinct from force or power”। কিন্তু প্রকৃত অৰ্থত হিংসা বা ‘Violence’ৰ অৰ্থ অকল ব্যক্তি বা বস্তুক আহত বা ক্ষতিগ্রস্ত কৰাতে সীমাবদ্ধ নহয়। নানা অৱস্থা আৰু বিভিন্ন সামাজিক প্রেক্ষাপটত সামাজিক হিংসা (social violence)ৰ “illegality” আৰু “Illegitimacy”। নাৰীসকলৰ ওপৰত প্ৰযুক্ত যাৱতীয় বল তথা “Force” আৰু “Violence” বা “Legitimate” আৰু “illegal violence” আনফালে “discrimination” আৰু “oppressions”ৰ ধাৰণা পৰস্পৰক অধিক্ৰমিত কৰিছে। এইবাবে ‘সামাজিক হিংসা’ক মোটামুটি এনেকৈ সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে যে, আমাৰ ঐতিহ্যবাহী সামাজিক সংগঠন আৰু বৰ্তমান উন্নত প্রক্রিয়াই প্রতিনিয়ত। সামাজিক, শাৰীৰিক বা মানসিক বলৰ অবৈধ প্রয়োগ বা ব্যক্তিগত আৰু দলগত স্বাৰ্থত হুমকি দিয়াইহ’ল ‘সামাজিক হিংসা’। এইক্ষেত্ৰক ‘Coereive’ নানা পদ্ধতি বা ক্ষতি কৰাৰ হুমকি আৰু discriminating আৰু oppressive বিভিন্ন দিশসমূহ অন্তর্গত।
অর্থাৎ সামাজিক, মানসিক আৰু শাৰীৰিকভাৱে নাৰীসকলক অধীনত ৰখাই হৈছে ইয়াৰ উদ্দেশ পুরুষতান্ত্রিক উপাদানবোৰ নাৰীজাতিৰ ওপৰৰ প্ৰযুক্ত অবৈধ বল বা বল প্রয়োগৰ বিপ প্রয়োগেই হ’ল সামাজিক হিংসা।
সমাজতত্ত্ববিদ Elise Boulding ‘Structural Violence-ৰ ধাৰণা হ’ল, কোনে অত্যাচাৰ কৰিব আৰু কোনে সহ্য কৰিব ইয়াৰ ওপৰত কোনো নির্দিষ্ট সমাজৰ পাৰিবাৰিক, সাংস্কৃতিক মূল্যবোধ সংক্রান্ত, অর্থনৈতিক অথবা ৰাজনৈতিক কাৰ্যকৰণৰ প্ৰভাৱৰ কথা উল্লেখিত আছে। বহুত মানুহক সামাজিক সুযোগ-সুবিধাৰ অধিকাৰৰ পৰা বঞ্চিত কৰি তেওঁলোকক আৰু দুর্বল কৰি দিয়া হয়। নাৰী জাতিক ‘structural’ আৰু ‘behavioural’ উভয় ধৰণৰ হিংসাৰ সন্মুখীন হ’ব লাগে। য’ত সকলো সমাজতেই পুৰুষতান্ত্রিক পৰিয়ার ব্যবস্থা বিদ্যমান, তাত অন্য পুৰুষৰ পুৰুষতান্ত্রিক আঘাতৰ পৰা বঢ়োৱা হ’লেও নিজৰ পৰিয়ালৰ দ্বাৰা এইধৰণৰ অত্যাচাৰৰ সন্মুখীন হয়। বহু সমাজতেই বিবাহ সম্পর্কিত খৰচৰ ভয়ত বন্যাভ্ৰূণ হত্যা বা শিশু কন্যা হত্যা কৰা হয়। বহু ক্ষেত্ৰত গৰ্ভবতী মহিলাৰ প্ৰতি প্ৰদৰ্শিত অৱজ্ঞা আৰু তেওঁলোকৰ পুষ্টিৰ অভাৱ শিশু মৃত্যুৰ কাৰণ হৈ উঠে। সকলোতকৈ কৰুণ অবস্থা হয় অবিবাহিত, পৰিত্যক্ত, বিধবা আৰু বিবাহ বিচ্ছেদ মহিলাসকলৰ।
২। নিৰ্যাতনৰ সমাজ-মনস্তাত্ত্বিক সংজ্ঞা লিখা।
উত্তৰঃ এজন সমাজ মনস্তত্ত্ববিদে হিংসাক এনেকৈ সংজ্ঞায়িত কৰিছে যে, হিংসা হ’ল মানবীয় আগ্ৰাসনৰ এটি প্রকাশ যি ব্যক্তি বা সম্পত্তিক আহত বা ক্ষতিগ্রস্থ কৰে। মনস্তত্ত্ববিদ মতে হিংসা আৰু আগ্ৰাসনৰ মাজত পার্থক্য থাকিলেও সিহঁত হ’ল মুদ্ৰাৰ ইপিঠি-সিপিঠি। আৰু এজন সমাজ মনস্তত্ত্ববিদে আগ্ৰাসনৰ ধাৰণাক গঠনমূলক আৰু ধ্বংসমূলক, উভয় দৃষ্টিভংগীৰ পৰাই ব্যাখ্যা কৰিছে। অৱশ্যে হিংসা ধ্বংসাত্মক পদ্ধতিৰ উদাহৰণ। আগ্রাসন যেনে খেলধেমালি বা বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ দৰে গঠনমূলক আৰু উপকাৰী দিশত ব্যৱহাৰ কৰা যাব পাৰে হিংসাৰ ক্ষেত্ৰত সেয়া সম্ভৱ নহয়। ইয়াক একেবাৰে বাদ দিয়া বা আনফালে চালিত কৰা সম্ভব। মনস্তত্ত্ববিদসকলে আন্তঃব্যক্তিগত আচৰণগত হিংসালৈও চৰ্চা কৰিছে। তেওঁলোকে হিংসাক শাৰীৰিক আঘাত-সৃষ্টিকাৰী মানুহ আগ্রাসন হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিছে। নাৰী হিংসা, কন্যা শিশু হত্যা, বধুহত্যা, যৌতুকৰ বাবে হত্যা, ধর্ষণ, মাৰধৰ আদি হৈছে এনেকুৱা শাৰীৰিক আঘাত সৃষ্টিকাৰী ঘটনা।
আগ্ৰাসনৰ যি সংজ্ঞাটো প্রায়সকল সমাজ মনস্তত্ত্ববিদে স্বীকাৰ কৰি লৈছে সেয়া হ’ল, “Aggression in any form of behaviour directed towards the goal of harming or injuring another living being who is motivated to avoid such treatment” কিন্তু এইক্ষেত্ৰত ইচ্ছাকৃতভাৱে ঘটোৱা আঘাতৰ লগত অন্য ব্যৱহাৰৰ পাৰ্থক্য নিৰূপণ কৰা সম্ভব। Wrightsman আৰু Deaux-ৰ মতে, আগ্রাসন অৰ্থত অকল শাৰীৰিক আগ্রাসনেই মুন্নুজ্জায়। মৌখিক অৱমাননা অথবা অপমানো ব্যক্তিক তেওঁৰ প্ৰয়োজনীয় কিবা দিওঁতে অসম্মত হোৱাও একধৰণৰ আগ্ৰাসন।
Niraj Sharma-ৰ মতে, ‘Violence’ অৰ্থত বিশেষত মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত, যিকোনো ধৰণৰ শাৰীৰিক হিংসা বা অন্য কোনো ধৰণৰ অত্যাচাৰকে বুজায়। কিন্তু তেওঁ সংজ্ঞাত সন্তুষ্ট নহয়, তেওঁৰ মতে কোনো ব্যক্তি বা গোষ্ঠীক তেতিয়াই ‘Victim’ কোৱা যাব যেতিয়া নির্দিষ্ট কিছু চাপ সৃষ্টিকাৰী (oppressors) ব্যক্তিৰ ইচ্ছা অমান্য কৰাই সেই ব্যক্তি বা গোষ্ঠীকে অত্যাচাৰ বা আঘাতৰ হুমকি দিয়া হয়। ইয়াত অকল মহিলাসকলৰ ওপৰত যিকোনো শাৰীৰিক আঘাতেই নহয় মানসিক আঘাতো বুজায় ৷
৩। ভাৰতবৰ্ষত সমকামিতা, উভকামিতা, ৰূপান্তৰ কামিতাসকলৰ প্ৰতি দৃষ্টিভংগীটো ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ এটা কথা প্ৰথমত বুজি ল’ব লাগিব, যে আমাৰ দেশ তাৰ নাগৰিকসকলৰ লিংগ ছাড়া আন কোনো পৰিচয়ে নেদেখে। লিখিতভাৱে ভাৰতত কিছু নাৰী, কিছু পুৰুষ আৰু কিছু তৃতীয় লিংগৰ মানুহ আছে। গোটেই বি-সমকামী অথবা কামহীন। কিছু বিকৃতকামী মানুহ আছে, সিল অপৰাধমূলক যৌনাচাৰ কৰে, সেইবোৰ শাস্তিযোগ্য অপৰাধ। অৰ্থাৎ ৰাষ্ট্ৰ সমকামী, উভকামী, ৰূপান্তকামী কাৰো অস্তিত্ব স্বীকাৰ নকৰে। এইচ.আই.ভি সংক্ৰমন আৰু এইডচৰ হাত ধৰি এই যৌন পৰিচিতবোৰ ৰাষ্ট্ৰৰ ওচৰত আহিছে। ৩৭৭ ধাৰাত অপৰাধ আৰু শাস্তিলৈ যি কোৱা হৈছে সেইটো বাদ দিলে এইবোৰ মানুহ যদি ৰাষ্ট্ৰৰ কোনো আইন ভঙ্গ নকৰে, তেতিয়া ৰাষ্ট্ৰই এইসকলক লৈ চৰকাৰীভাৱে মাথা নাঘামায়, কিন্তু কোনো সুবিধা নিদিয়ে । কাৰণ ৰাষ্ট্ৰ গঠিত হৈছে বি-সমকামী পৰিয়ালক আৰু জৈৱিক নাৰীৰ সমাজিক প্ৰয়োজনক মান্যতা দিয়ে। অর্থাৎ বি-সমকামী বিয়া, তাৰ পৰা পৰিয়াল, সমাজ, সেই পৰিয়ালৰ প্ৰতিষ্ঠা পোৱা, সন্তান উৎপাদনৰ সুবিধা, ছোৱালীসকলৰ বেলেগ সুযোগ দিয়া কাৰণ যাতে পুৰুষৰ সমান ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে, ইয়াৰ বাহিৰে ৰাষ্ট্ৰৱ আৰু বিশেষ একো ভবাৰ নাই।
সেয়েহে আই. পি. চি. ৩৭৭ ধাৰাৰ বাহিৰে ভাৰতৰ আইন, শাসন বা বিচাৰ বিভাগৰ কথাও অ-বিসমকামী মানুহসকলৰ বাবে বেলেগ একো নাই। কিন্তু ৰাষ্ট্ৰৰ গঠনটো বি-সমকামিতা ভিত্তিক বুলি যিসকল বাহিৰত আছে সিহঁতৰ বাবে কোনো সুবিধা দিয়া নাই, গোটেই সুবিধা বি-সমকামী বিবাহিত মানুহৰ বাবে ৰখা হৈছে। ৰাষ্ট্ৰ আৰু সমাজ কিন্তু এক জিনিস নহয়, যদিও এই দুটা পৰম্পৰ্ক প্ৰভাৱিত কৰে। সামাজিক নীতি অনুসাৰে অ-বি-সমাকামিতা পাপ আৰু অপৰাধ ৷ ৰাষ্ট্ৰৰ চিন্তা ইয়াৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত আৰু যিসকলে চৰকাৰ চালনা কৰে তেওঁলোকেও সমাজৰে মানুহ। সেয়েহে এফালে যেনেকৈ অ-বি-সমকামীসকলৰ পৰাও এনে আনফালে তেনেকৈ সিহঁতৰ ওপৰত চৰকাৰী না হলেও ৰাষ্ট্ৰৰ হেঁচা আছে।
