ভূ-আকৃতিক প্রক্রিয়া Class 10 Elective Geography Important Notes to each chapter are provided in the list so that you can easily browse through different chapters ভূ-আকৃতিক প্রক্রিয়া Class 10 Elective Geography SEBA Important Notes and select need one.
Class 10 Elective Geography Important Notes ভূ-আকৃতিক প্রক্রিয়া
Also, you can read the SEBA book online in these sections Solutions by Expert Teachers as per SCERT (CBSE) Book guidelines. These solutions are part of SCERT All Subject Solutions. Here we have given Class 10 Elective Geography Important Notes ভূ-আকৃতিক প্রক্রিয়া Solutions for All Subjects, You can practice these here.
ভূ-আকৃতিক প্রক্রিয়া
Chapter – 1
ELECTIVE GEOGRAPHY
| IMPORTANT NOTES |
১। শুদ্ধ উত্তৰটো বাচি উলিওৱা।
(ক) ওলম বা ঝুলন উপহয়কা সৃষ্টি কাৰকটো হ’ল—
(i) হিমবাহ।
(ii) নদী।
(iii) বতাহ।
(iv) সাগৰৰ টো।
উত্তৰঃ (i) হিমবাহ।
(খ) ইনছেলবার্গ সৃষ্টি কৰা কাৰকটো হ’ল—
(i) প্রবহমান জল।
(ii) হিমবাহ।
(iii) বতাহ।
(iv) সামুদ্ৰিক টো।
উত্তৰঃ (iii) বতাহ।
(গ) হিমবাহ কেই প্ৰকাৰৰ—
(ক) চাৰি।
(খ) পাঁচ।
(গ) দুই।
(ঘ) তিনি।
উত্তৰঃ (ঘ) তিনি।
(ঘ) তলত দিয়াবোৰৰ কোনটো বতাহে সৃষ্টি কৰে—
(i) U-আকৃতিক উপত্যকা।
(ii) ড্রামলিন।
(iii) ইনছেলর্গ।
(iv) গ্ৰাব।
উত্তৰঃ (iii) ইনছেলর্গ।
(ঙ) স্থলাকৃতিৰ সৃষ্টি আৰু বিকাশৰ সৈতে জড়িত প্ৰক্ৰিয়া হৈছে—
(i) ভূ-আকৃতিক প্ৰক্ৰিয়া।
(ii) ভূ-আকৃতিক বিজ্ঞান।
(iii) অৱনমন।
(iv) মৰুদ্যান।
উত্তৰঃ (i) ভূ-আকৃতিক প্ৰক্ৰিয়া।
(চ) ভূ-পৃষ্ঠত থকা স্থলাকৃতিৰ সৃষ্টি কেই প্ৰকাৰৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে জড়িত হৈছে—
(i) দুই।
(ii) তিনি।
(iii) চাৰি।
(iv) পাঁচ।
উত্তৰঃ (i) দুই।
(ছ) গ্ৰাৱ কেই প্ৰকাৰৰ—
(i) তিনি।
(ii) চাৰি।
(iii) ছয়।
(iv) সাত।
উত্তৰঃ (ii) চাৰি।
(জ) বতাহে মৰুভূমিত প্ৰধানকৈ কেইটা কার্য সম্পাদন কৰে—
(i) ছয়টা।
(ii) দুটা।
(iii) তিনিটা।
(iv) পাঁচ।
উত্তৰঃ (iii) তিনিটা।
(ঝ) স্থলাকৃতিৰ সৃষ্টি আৰু বিকাশৰ সৈতে জড়িত প্ৰক্ৰিয়া হৈছে—
(i) ভূ-আকৃতিক প্ৰক্ৰিয়া।
(ii) ভূ-আকৃতিক বিজ্ঞান।
(iii) অৱনমন।
(iv) মৰুদ্যান।
উত্তৰঃ (i) ভূ-আকৃতিক প্ৰক্ৰিয়া।
(ঞ) মৰুভূমিত থকা অকলশৰীয়া চাপৰ পাহাৰ কোনটো—
(i) ইয়াৰদাং।
(ii) ইনছেলবাৰ্গ।
(iii) ওপৰৰ দুয়োটা।
(iv) ওপৰৰ এটাও নহয়।
উত্তৰঃ (ii) ইনছেলবাৰ্গ।
২। ভূ-আকৃতিক বিজ্ঞান কাক বোলে হয়।
উত্তৰঃ ভূগোলৰ এটি বিশেষ শাখাহ স্থলাকৃতিবোৰৰ উৎপত্তি, ক্রম বিকাশ (Evolution), আকাৰ-আকৃতি আৰু বিতৰণ সম্বন্ধে অধ্যয়ন কৰে। এই শাখাটোক ভূ-আকৃতিক বিজ্ঞান (Geomorphology) বোলা হয়।
৩। হিমবাহে সৃষ্টি কৰা অৱক্ষেপনজনিত অৱয়ৱ এটাৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ হিমবাহে সৃষ্টি কৰা অৱক্ষেপনজনিত অৱয়ৱ এটাৰ নাম হ’ল— ড্রামলিন।
৪। বাহ্যিক প্ৰক্ৰিয়া কি?
উত্তৰঃ ভূ-পৃষ্ঠত আমি দেখাকৈ কিছুমান কাৰকে স্থলাকৃতিৰ সৃষ্টিত অৰিহনা যোগাই ভূ-পৃষ্ঠত বিভিন্ন পৰিৱৰ্তন আনে। তেনেবোৰ কাৰককে বাহ্যিক কাৰক বোলে।
৫। কোনটো বালিয়াৰি অর্ধ চন্দ্রাকৃতিৰ লিখা।
উত্তৰঃ কোনো কোনো ঠাইত আকৌ পৰিস্থিতি সাপেক্ষে অর্ধ চন্দ্রাকৃতিৰ বালিয়াৰিৰো সৃষ্টি হয়।
৬। হিমবাহৰ অৱক্ষেপল কার্যৰ দ্ধাৰা সৃষ্টি হোৱা যি কোনো এটা অবয়বৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ হিমবাহৰ অৱক্ষেপল কার্যৰ দ্ধাৰা সৃষ্টি হোৱা যি কোনো এটা অবয়বৰ নাম হ’ল— ওলোমা উপত্যকা।
৭। দুই প্ৰকাৰৰ গ্ৰাবৰ নাম উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ দুই প্ৰকাৰৰ গ্ৰাবৰ নাম উল্লেখ হৈছে—
(i) পার্শ্ব গ্ৰাব।
(i) ভূমি গ্ৰাব।
৮। অনুদৈর্ঘ্য বালিয়াৰি এটি চিত্ৰ অংকন কৰা।
উত্তৰঃ
৯। অৱনমন বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰঃ কোনো এক অংশৰ পৰা ধূলি-বালি উৰুৱাই নি সেই অংশক আপেক্ষিকভাৱে দ কৰি তোলা প্ৰক্ৰিয়াক অৱনমন (Deflation) বোলে।
১০। ইনছেলবাৰ্গ কি ছবি আঁকি দেখুওৱা।
উত্তৰঃ ইনছেলবাৰ্গ হৈছে মৰুভূমিত থকা অকলশৰীয়া চাপৰ পাহাৰ।
তলত ইনছেলবাৰ্গৰ চিত্ৰ দেখুওৱা হ’ল—
১১। ওলোমা উপত্যকাৰ অৰ্থ লিখা।
উত্তৰঃ ওলোমা উপত্যকা হৈছে হিমবাহে সৃষ্টি কৰা এক ক্ষয়জনিত অৱয়ব। মূল নদীলৈ উপনদীবোৰ বৈ অহাৰ দৰে মূল হিমবাহলৈও উপ-হিমবাহ কিছুমান বৈ আহে। মূল হিমবাহৰ উপত্যকা তুলনামূলকভাৱে ডাঙৰ আৰু দ। উপ-হিমবাহৰ উপত্যকা সৰু আৰু দ। যত আহি উপ-হিমবাহ মূল হিমবাহৰ লগ লাগে, তাতে স্বাভাৱিক কাৰণতে উপ-হিমবাহৰ উপত্যকাটো মূল হিমবাহৰ উপত্যকাৰ ওপৰত ওলমি থকা যেন লাগে। সেয়ে উপ-হিমবাহৰ উপত্যকাটোক ওলোমা উপত্যকা বুলি কোৱা হয়।
১২। মৰুদ্যান কাক বােলে? ইয়াৰ তাৎপর্য কি?
উত্তৰঃ মৰুভূমিৰ শুকান বালিময় উপৰিভাগৰ ওপৰত বতাহে বিশেষভাৱে ক্রিয়া কৰে। বতাহে মৰুভূমিৰ উপৰিভাগৰ ধূলি – বালি, শিল আদি বহু দূৰলৈ উৰুৱাই নি মৰুভূমিৰ কোনাে এক অংশ আপেক্ষিকভাৱে দ কৰি তুলিব পাৰে। অৱনমন প্রক্রিয়াৰ ফলত মৰুভূমিৰ একো একোটা অংশৰ উচ্চতা কমি ভূগর্ভস্থ জলপৃষ্ঠৰ ওচৰ পালে, সেই অংশটোক মৰুদ্যান (Oasis) বােলা হয়।
মৰুদ্যানৰ তাৎপর্য এয়ে যে — মৰুদ্যানত কিছু পৰ্মিাণে সৰু সৰু গছ–গছনি আৰু উদ্ভিদ থাকে। মৰুদ্যানত অলপ – অচৰপ খেতি – বাতিও কৰিব পাৰি কাৰণ ইয়াৰ মাটিভাগ জীপাল আৰু আংশিকভাৱে সাৰুৱা হয়।
১৩। ভূ-আকৃতিক বিজ্ঞানৰ অৰ্থ লিখা।
Hi! my Name is Parimal Roy. I have completed my Bachelor’s degree in Philosophy (B.A.) from Silapathar General College. Currently, I am working as an HR Manager at Dev Library. It is a website that provides study materials for students from Class 3 to 12, including SCERT and NCERT notes. It also offers resources for BA, B.Com, B.Sc, and Computer Science, along with postgraduate notes. Besides study materials, the website has novels, eBooks, health and finance articles, biographies, quotes, and more.
