হেপাটাইটিছ ডি, যাক হেপাটাইটিছ ডেল্টা ভাইৰাছ (HVD- Hepatitis Delta Virus) বুলিও কোৱা হয়, হৈছে এক সংক্ৰমণ যাৰ ফলত যকৃত ফুলি যায়। দীৰ্ঘম্যাদী হেপাটাইটিছ বি ভাইৰাছ (এইচবিভি) সংক্ৰমণ থকা ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত 1977 চনত হেপাটাইটিছ ডি ভাইৰাছ (এইচডিভি) আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল। মূলতঃ এজন অস্বীকৃত এইচবিভি এণ্টিজেন বুলি ভবা হৈছিল, এইচডিভি নিউক্লিয়াৰ এণ্টিজেন পিছত এটা নতুন বীজাণুৰ অংশ হিচাপে আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল, যাক প্ৰথমতে ডেল্টা এজেণ্ট বুলি জনা যায়। এইচ.ডি.ভি.-ক এক হাইব্ৰিড ভাইৰাছ বুলি গণ্য কৰা হয় কিয়নো ই হেপাটাইটিছ বি পৃষ্ঠ এণ্টিজেন (এইচ.বি.এছ.এ.জি.) ব্যৱহাৰ কৰে কিয়নো ইয়াৰ খাম প্ৰ’টিনে ইয়াক কেৱল সহগামীভাৱে এইচ.বি.ভি. পোষণ কৰা ৰোগীসকলক সংক্ৰমিত কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে। অজ্ঞাত কাৰণত, এইচ.ডি.ভি.-সংক্ৰমিত ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত এইচ.বি.ভি. প্ৰতিলিপি দমন কৰা হয়। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত হেপাটাইটিছ ডি-ৰ Hepatitis D সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
Read also: Top Liver Cleansing Foods | যকৃত পৰিষ্কাৰ কৰা খাদ্য
হেপাটাইটিছ ডি -ৰ প্ৰকাৰ | Types of Hepatitis D
- তীব্ৰ হেপাটাইটিছ ডি (Acute Hepatitis D) – তীব্ৰ হেপাটাইটিছ ডি হঠাতে হয় আৰু সাধাৰণতে অধিক গুৰুতৰ লক্ষণসৃষ্টি কৰে। ই নিজে আঁতৰি যাব পাৰে।
- দীৰ্ঘ্যম্যাদী হেপাটাইটিছ ডি (Chronic Hepatitis D) – যদি সংক্ৰমণ ছয় মাহ বা অধিক সময় থাকে, অৱস্থাটোক দীৰ্ঘম্যাদী হেপাটাইটিছ ডি বুলি কোৱা হয়। সংক্ৰমণৰ দীৰ্ঘম্যাদী সংস্কৰণ সময়ৰ সৈতে ক্ৰমান্বয়ে বিকশিত হয়। লক্ষণবোৰ হোৱাৰ আগতে ভাইৰাছটো শৰীৰত কেইবামাহৰ বাবে থাকিব পাৰে। দীৰ্ঘম্যাদী হেপাটাইটিছ ডি আগবাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে, জটিলতাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি হয়। এই অৱস্থাথকা বহুলোকৰ অৱশেষত চিৰোচিছ হয়, বা যকৃতৰ গুৰুতৰ দাগ হয়।
হেপাটাইটিছ ডি -ৰ কাৰণ | Causes of Hepatitis D
হেপাটাইটিছ ডি ভাইৰাছ সংক্ৰমণ হৈছে এক তীব্ৰ আৰু দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰদাহজনক প্ৰক্ৰিয়া সংক্ৰমিত পিতৃ-মাতৃ। হেপাটাইটিছ ডি-য়ে হেপাটোচাইটৰ ভিতৰত স্বতন্ত্ৰভাৱে প্ৰতিলিপি কৰে কিন্তু প্ৰসাৰৰ বাবে হেপাটাইটিছ বি পৃষ্ঠ এণ্টিজেনৰ প্ৰয়োজন। হেপাটাইটিছ ডি ভাইৰাছৰ পোনপটীয়া চাইটোটক্সিক প্ৰভাৱ বা হস্ট-মধ্যস্থতাকাৰী ৰোগ প্ৰতিৰোধ সঁহাৰিৰ ফলত হেপাটিক কোষৰ মৃত্যু হয়। পেৰিনেটাল ট্ৰেন্সমিচন অস্বাভাৱিক। বিপদাশংকাৰ কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে তেজ সঞ্চাৰ আৰু শিৰাত ঔষধব্যৱহাৰ।
বিপদাংশাৰ কাৰক | Risk Factor
- হেপাটাইটিছ বি-ৰ পৰিস্থিতি থকা
- সমকামী সম্পৰ্ক আৰু যৌন সম্ভোগ হʼলে
- প্ৰায়ে তেজ সঞ্চাৰ প্ৰাপ্ত কৰা
- শিৰাত বেজি লোৱা (IV-Intravenous) ঔষধ (যেনে- হেৰোইন)
আদিৰ ব্যৱহাৰ আৰু সংস্পৰ্শত আহিলে হেপাটাইটিছ ডি-ৰ সমস্যা হোৱাৰ বিপদাংশা বৃদ্ধি পায়।
হেপাটাইটিছ ডি -ৰ লক্ষণ | Symptoms of Hepatitis D
হেপাটাইটিছ ডি-ৰ সমস্যা হʼলে ই প্ৰত্যেক বাৰেই দৃশ্যমান লক্ষণ বহন নকৰে। যদি লক্ষণ দেখা দিয়ে সেইবোৰ এনেধৰণৰ হʼব পাৰে –
- ছাল আৰু চকু হালধীয়া হোৱা, যাক জণ্ডিচ বুলি কোৱা হয়
- গাঁঠিৰ বিষ
- পেটৰ বিষ
- বমি
- ভোক নোহোৱা
- ডাঠ প্ৰস্ৰাৱ
- ভাগৰ
চিকিৎসা | Treatment
হেপাটাইটিছ ডি-ৰ সমস্যা হʼলে চিকিৎসাৰ বিকল্প সীমিত আৰু অনুকূল চিকিৎসা জনা নাযায়। তীব্ৰ হেপাটাইটিছ ডি-ৰ বাবে কোনো জ্ঞাত চিকিৎসা নাই। যদিও; দীৰ্ঘম্যাদী হেপাটাইটিছ ডি-ৰ বাবে ই এফডিএ-অনুমোদিত নহয়, বেছিভাগ নিদানিক পৰীক্ষণত ইণ্টাৰফেৰন আলফা (আইএফএন আলফা) লাভজনক বুলি দেখুওৱা হৈছে। বিশেষজ্ঞৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰি আইএফএন আলফাৰ পেগিলেটেড প্ৰকাৰটো পছন্দৰ এজেণ্ট হ’বলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয়। কমেও এবছৰৰ বাবে সাপ্তাহিক এবাৰ চিকিৎসা প্ৰদান কৰা হয়। চিকিৎসাৰ লক্ষ্য হৈছে এইচডিভি প্ৰতিলিপি দমন কৰা যি চিৰামত এইচডিভি আৰএনএ আৰু যকৃতত এইচডিএজি চিনাক্ত কৰিবলৈ অক্ষম হোৱাৰ দ্বাৰা দেখুওৱা হয়। চিকিৎসাৰ অন্তিম বিন্দুবোৰৰ ভিতৰত আছে এলানিন এমিনোট্ৰেন্সফাৰেজ (এএলটি) স্বাভাৱিক কৰা আৰু যকৃতৰ বায়োপ্সীত প্ৰদাহ। যেতিয়া ৰোগটো চিৰোচিছলৈ আগবাঢ়ে, যকৃত সংৰোপণ হৈছে একমাত্ৰ কাৰ্যকৰী বিকল্প।
প্ৰতিৰোধ | Prevention
হেপাটাইটিছ ডি-ৰ সমস্যা প্ৰতিৰোধ কৰাৰ একমাত্ৰ জ্ঞাত উপায় হ’ল হেপাটাইটিছ বি-ৰ সংক্ৰমণ পৰিহাৰ কৰা। হেপাটাইটিছ বি-ৰ বাবে আপোনাৰ বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰিবলৈ আপুনি নিম্নলিখিত প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব পাৰে –
- টিকাকৰণ কৰাওক- হেপাটাইটিছ বি-ৰ বাবে এটা ভেকছিন আছে যিটো সকলো শিশুৱে প্ৰাপ্ত কৰিব লাগে। সংক্ৰমণৰ উচ্চ বিপদাশংকা থকা প্ৰাপ্তবয়স্ক, যেনে শিৰাৰ ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা প্ৰাপ্তবয়স্কসকলকো টিকাকৰণ কৰিব লাগে। টিকাকৰণসাধাৰণতে ছয় মাহৰ ভিতৰত তিনিটা বেজীৰ শৃংখলাত দিয়া হয়।
- সুৰক্ষা ব্যৱহাৰ কৰক- আপোনাৰ সকলো যৌন সঙ্গীৰ সৈতে কন্ডম ব্যৱহাৰ কৰি সদায়ে সুৰক্ষিত যৌন সম্ভোগ কৰিব। আপুনি কেতিয়াও অসুৰক্ষিত যৌন সম্পৰ্কত লিপ্ত হোৱা উচিত নহয় যেতিয়ালৈকে আপুনি নিশ্চিত নহয় যে আপোনাৰ সঙ্গী হেপাটাইটিছ বা আন কোনো যৌন সংক্ৰমণৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত নহয়।
- বেজী দিব পৰা মনোৰঞ্জনমূলক ঔষধ যেনে হেৰোইন বা কোকেইন ব্যৱহাৰ কৰা পৰিহাৰ বা বন্ধ কৰিব। যদি আপুনি ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা বন্ধ কৰিবলৈ অক্ষম, আপুনি প্ৰতিবাৰ বেজী দিয়াৰ সময়ত বীজাণুমুক্ত বেজী ব্যৱহাৰ কৰাটো নিশ্চিত কৰিব। কেতিয়াও বেজী আন লোকৰ সৈতে ভাগ-বতৰা নকৰিব।
- বেজী দিব পৰা মনোৰঞ্জনমূলক ঔষধ যেনে হেৰোইন বা কোকেইন ব্যৱহাৰ কৰা পৰিহাৰ বা বন্ধ কৰিব। যদি আপুনি ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা বন্ধ কৰিবলৈ অক্ষম, আপুনি প্ৰতিবাৰ বেজী দিয়াৰ সময়ত বীজাণুমুক্ত বেজী ব্যৱহাৰ কৰাটো নিশ্চিত কৰিব। কেতিয়াও বেজী আন লোকৰ সৈতে ভাগ-বতৰা নকৰিব।
জটিলতা | Risk Factor
হেপাটাইটিছ ডি-ৰ জটিলতা বা পৰৱৰ্তী সমস্যা বোৰ এনেধৰণৰ হʼব পাৰে –
- তীব্ৰ হেপাটাইটিছ ডি সংক্ৰমণে যকৃতৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে, আৰু সেইবোৰৰ ফলত কেতিয়াবা তীব্ৰ যকৃত বিকল হ’ব পাৰে, অৱশ্যে এয়া বিৰল।
- দীৰ্ঘম্যাদী হেপাটাইটিছ ডি সংক্ৰমণৰ ফলত হ’ব পাৰে –
- চিৰোচিছ, যি যকৃতৰ দাগ
- যকৃত বিকল / লিভাৰ ফেইলাৰ
- যকৃতৰ কৰ্কট ৰোগ
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত হেপাটাইটিছ ডি-ৰ সমস্যা Hepatitis D সম্বন্ধে কিছু প্ৰয়োজনীয় তথ্য যোগান ধৰা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থে আগবঢ়োৱা হৈছে। হেপাটাইটিছ এক গুৰুতৰ সমস্যা তথা ৰোগ। এই ৰোগত ভুগিলে ডাক্তৰৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো আৰু সথিক চিকিৎসা কৰোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
Read also: Hepatitis C Problem and Treatment | হেপাটাইটিছ চি-ৰ সমস্যা আৰু প্ৰতিকাৰ
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.