বঙাইগাঁও (Bongaigaon) নামনি অসমৰ ঐতিহাসিক জিলা। বঙাইগাঁও জিলা অসমৰ অন্যতম মনোমোহা আৰু বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ অঞ্চল হিচাপে পৰিচিত। ১৯৮৯ চনত প্ৰতিষ্ঠিত হোৱা এই জিলা ঐতিহাসিক, সাংস্কৃতিক, আৰু প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ এক অনন্য সংমিশ্ৰণৰ বাবে বিখ্যাত। এই জিলা অতীতত কোচ ৰাজ্যৰ ৰাজধানীৰ ৰূপে খ্যাত আছিল। বঙাইগাঁও মূলত দুটা ভাগত বিভক্ত: প্ৰাচীন বঙাইগাঁও আৰু নতুন বঙাইগাঁও। অসমৰ ৰাজধানী গুৱাহাটীৰ পৰা প্ৰায় ১৮০ কি.মি. পশ্চিমে অৱস্থিত এই চহৰখনে অঞ্চলটোৰ জীয়াই থকা ঐতিহ্য আৰু অৰ্থনৈতিক গুৰি ধৰি ৰখা ৰাজ্যৰ আধুনিক উন্নয়নৰ চিত্ৰ প্ৰতিফলিত কৰে।
২০০৫ চনত বড়ো জনগোষ্ঠীৰ দাবী অনুসৰি, বঙাইগাঁৱে ইয়াৰ এটা বৃহৎ অংশ চিৰাং জিলাক অর্পণ কৰিছিল। বঙাইগাঁও হৈছে ভাৰতৰ এটি গুৰুত্বপূর্ণ তেল শোধনাগাৰৰ ঘৰ, যি অসমৰ জ্বালানি আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনীতিৰ ক্ষেত্ৰত এক বিশেষ স্থান অধিকাৰ কৰিছে। এই চহৰখনে ১৯০৮ চনৰ পৰা ভাৰতীয় ৰেলৱেৰ তালিকাত স্থান লাভ কৰি অসমৰ পৰিবহণ ব্যৱস্থাত এক নতুন দিশ উন্মোচন কৰিছিল।
বঙাইগাঁও জিলাৰ ইতিহাস | History of Bongaigaon District
বঙাইগাঁও জিলা পুৰণি বিজনী আৰু চিডলী ৰাজ্যৰ সমৃদ্ধ ইতিহাসৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত। ১৯৮৯ চনৰ ২৯ ছেপ্তেম্বৰত এই জিলা গঠিত হয়, য’ত তৎকালীন গোৱালপাৰা আৰু কোকৰাঝাৰ জিলাৰ কিছু অংশ সংযোজিত হৈছিল। পিচত, ২০০৪ চনত জিলাখনৰ এটা অংশ চিৰাং জিলাত অন্তৰ্ভুক্ত হোৱাৰ ফলত ইয়াৰ ভূমিৰ পৰিমাণ কিছু পৰিমাণে হ্ৰাস পায়।
বঙাইগাঁও জিলাৰ ভূগোল আৰু চাৰিসীমা | Geography and Boundaries of Bongaigaon District
বঙাইগাঁও 26°28′37″ উ. অক্ষাংশ আৰু 90°33′30″ পূ. দ্রাঘিমাংশত অৱস্থিত। ইয়াৰ গড় উচ্চতা প্ৰায় 62.6 মিটাৰ। চহৰখন অসমৰ ৰাজধানী গুৱাহাটীৰ পৰা প্ৰায় ২০০ কিলোমিটাৰ পশ্চিমত অৱস্থিত। ই অসমৰ লগতে সমগ্ৰ উত্তৰ-পূৰ্ব ভাৰতৰ যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অতি গুৰুত্বপূর্ণ স্থান দখল কৰি আছে। নিউ বঙাইগাঁও ৰেলৱে ষ্টেচন হৈছে ভাৰতৰ অন্য অঞ্চলৰ সৈতে অসমক সংযোগ কৰা মুখ্য কেন্দ্ৰসমূহৰ এটা। ইয়াৰ উপৰিও, ৩১ বি আৰু ৩১ চি ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথৰ সৈতে সংযুক্ত হোৱাত, এই চহৰখন পথ পৰিবহণৰ ক্ষেত্ৰতো যথেষ্ট সুবিধাজনক অৱস্থাত আছে। অঞ্চলটোৰ এই সংযোগব্যৱস্থা আৰু কৌশলগত অৱস্থানৰ বাবে বঙাইগাঁও পশ্চিম অসমৰ বাণিজ্য আৰু ব্যৱসায়ৰ এক গুৰুত্বপূর্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। ই এক বিস্তৃত ভিতৰুৱা অঞ্চলৰ বাণিজ্যিক আৰু ব্যৱসায়িক চাহিদা পূৰণ কৰে। লগতে, ই নিম্ন অসমৰ অন্যতম বৃহৎ উদ্যোগিক চহৰ। এই অঞ্চলটো ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ অংশবিশেষ।
বঙাইগাঁও জিলাৰ মুঠ অঞ্চল ১,৭২৪ বৰ্গ কি.মি. (৬৬৬ বৰ্গ মাইল) পৰ্য্যাপ্ত। এই জিলাৰ উত্তৰে চিৰাং অন্তৰ্ভুক্ত, পূৰ্বে বৰপেটা জিলা, দক্ষিণে গোৱালপাৰা জিলা, আৰু পশ্চিমে ধুবুৰী আৰু কোকৰাঝাৰ জিলাৰে সীমাবদ্ধ।
বঙাইগাঁও জিলাৰ জনসংখ্যা | Population of Bongaigaon District
২০১১ চনৰ লোকগণনা অনুসৰি, বঙাইগাঁও জিলাৰ মুঠ জনসংখ্যা ৭,৩২,৬৩৯ জন। এই সংখ্যা ভাৰতৰ ৬৪০খন জিলাৰ ভিতৰত ৪৯৬তম স্থানত আছে। জিলাখনত প্ৰতি বৰ্গকিলোমিটাৰত জনসংখ্যাৰ ঘনত্ব ৪২৫ জন। ২০০১-২০১১ সময়ছোৱাত জিলাখনৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ আছিল ১৯.৫৮%। লিংগ অনুপাত অনুসৰি, প্ৰতি ১০০০ পুৰুষৰ বিপৰীতে মহিলাৰ সংখ্যা ৯৬১ জন। জিলাখনৰ সাক্ষৰতাৰ হাৰ হৈছে ৭০.৪৪%। বঙাইগাঁও জিলাত প্ৰধান ধৰ্মসমূহৰ ভিতৰত হিন্দু ধৰ্মৰ অনুসারীৰ সংখ্যা ৫,৩৫,৪৬৪ জন, ইছলাম ধৰ্মৰ অনুসাৰীৰ সংখ্যা ৩,৪৮,৫৭৩ জন, আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান ধৰ্মৰ অনুসাৰীৰ সংখ্যা ১৮,৭২৮ জন।
বঙাইগাঁও জিলাৰ জলবায়ু | Climate of Bongaigaon District
বঙাইগাঁৱৰ জলবায়ু আৰ্দ্ৰ উপ-ক্ৰান্তীয় (Köppen CWA) ৰ পৰা ক্ৰান্তীয় চাভানা জলবায়ুলৈ (Aw) সামান্য পৰিৱৰ্তিত হৈ আছে। নৱেম্বৰৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰীলৈ শীতকালত, দিনৰ বেলিকা উষ্ণ অথবা অধিক উষ্ণ হয়, কিন্তু ৰাতি ঠাণ্ডা থাকে। মাৰ্চ আৰু এপ্ৰিলৰ গ্ৰীষ্মকালত বতৰ বেছি গৰম হৈ পৰে। জুনৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰলৈ থকা বৰ্ষাকালত প্ৰায় প্ৰতিদিনে ধাৰাসাৰ বৰষুণ হয়, আৰু সেই সময়ত বজ্ৰপাতৰ সঙ্গত বৃষ্টিপাতৰ প্ৰৱণতা বাঢ়ে।
ভাষা | Language
এই অঞ্চলত প্ৰধান ভাষা হ’ল বাংলা (৬৯.৬%)। তাৰ পিছত আছে হিন্দী (১৬.০%), অসমীয়া (১০.৭%), ডিমাচা কচাৰী (১.৮%) আৰু মেইটেই (১.৬%)। আন আন ভাষা ২.৩% লোকৰ দ্বাৰা কোৱা হয়। এই অঞ্চলৰ চৰকাৰী ভাষা হৈছে অসমীয়া আৰু মেইটেই (মণিপুৰী)।
নদী | River
বঙাইগাঁও জিলাৰ মাজেৰে বৈ যোৱা ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী অঞ্চলটোৰ মূল নদী হিচাপে পৰিচিত। এই নদীৰ অপূৰ্ব সৌন্দৰ্য্য আৰু বৈচিত্ৰ্য পৰ্যটকৰ হৃদয় আকর্ষণ কৰে। নদীটোৰ পাৰত থকা উৰ্বৰ ভূমিত বিভিন্ন ধৰণৰ ফচল উত্পাদন কৰা হয়, যি এই অঞ্চলৰ কৃষি সম্পদক সমৃদ্ধ কৰে।
অৰ্থনীতি | Economy
২০০৬ চনত, ভাৰত চৰকাৰে বঙাইগাঁও জিলাক মুঠ ৬৪০খন জিলাৰ মাজত দেশৰ ২৫০খন অতি অনগ্ৰসৰ জিলাৰ ভিতৰত এখন বুলি স্বীকৃতি দিছিল। বৰ্তমান, এই জিলাখনে অনগ্ৰসৰ অঞ্চল আৰ্থিক অনুদান আঁচনি (Backward Regions Grant Fund Programme – BRGF)ৰ অধীনত সহায় লাভ কৰা অসমৰ ১১খন জিলাৰ ভিতৰত স্থান লাভ কৰিছে।
সংস্কৃতি | Culture
বঙাইগাঁও জিলাই অসমীয়া, বডো, নেপালী, আদিবাসী আদি বহু জাতি আৰু জনজাতিৰ একতা আৰু সম্প্ৰীতিৰ চিত্র। এই জিলাত অনুষ্ঠিত নানা উৎসৱ আৰু মেলাই ইয়াৰ সাংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্যক উজলাই ধৰিছে।
বঙাইগাঁও জিলাৰ শিক্ষা | Education of Bongaigaon District
বঙাইগাঁওত যদিও কোনো প্ৰধান বিশ্ববিদ্যালয় নাই, তথাপি ইয়াত দুটা শাখা বিশ্ববিদ্যালয় আছে, যিসকলে উচ্চ শিক্ষা প্ৰদানত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে। লগতে, এই চহৰখনত চিকিৎসা, মহাবিদ্যালয়, আৰু বিদ্যালয়সমূহৰ এক সুসংহত পৰিসৰ আছে। এই শিক্ষানুষ্ঠানসমূহৰ তালিকা তথা সংক্ষিপ্ত বিৱৰণ তলত দিয়া হৈছে।
বিশ্ববিদ্যালয়সমূহ:
- ইন্দিৰা গান্ধী মুক্ত বিশ্ববিদ্যালয়
- ছিক্কিম মণিপাল বিশ্ববিদ্যালয়
চিকিৎসা শিক্ষাৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহ:
- নামনি অসম চিকিৎসালয় আৰু গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠান
- চেইণ্ট আগষ্টাইন নাৰ্চিং বিদ্যালয়
মহাবিদ্যালয়সমূহ:
- বঙাইগাঁও মহাবিদ্যালয় (স্থাপিত, ১৯৬৪)
- বঙাইগাঁও পলিটেকনিক
- বঙাইগাঁও শিক্ষা মহাবিদ্যালয় (B.Ed College)
- বঙাইগাঁও আইন মহাবিদ্যালয়
- বীৰঝৰা মহাবিদ্যালয় (বঙাইগাঁও বিজ্ঞান মহাবিদ্যালয়)
- বীৰঝৰা কন্যা মহাবিদ্যালয়
- উপেন্দ্ৰ নাথ ব্ৰহ্ম মহাবিদ্যালয়, কাজলগাওঁ
- বঙাইগাঁও নবাগত মহাবিদ্যালয় (Jr. College)
- এচ. আৰ. একাডেমী, তৰুনৰাম ফুকন ৰোড
উচ্চতৰ মাধ্যমিক আৰু প্ৰাথমিক বিদ্যালয়সমূহ:
- বঙাইগাঁও ৰিফাইনাৰী উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়, বি. জি. আৰ. উপনগৰী
- বীৰঝৰা উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- বঙাইগাঁও ৰেলৱে উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- দিল্লী পাব্লিক বিদ্যালয়, ঢালিগাওঁ
- কেন্দ্ৰীয় বিদ্যালয়
- বঙাইগাঁও ইংৰাজী মাধ্যম উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয় (Menon’s)
- শান্তিধাম কালীবাৰী উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- স্বামী বিবেকানন্দ বিদ্যাপীঠ উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- হিন্দী উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়, মহাবীৰস্থান আৰু হ’স্পিতেল ক’লনি
- লিটিল ফ্লাৱাৰ হাই স্কুল
- চেইণ্ট এলবাৰ্ট হাই স্কুল
- হোলী চাইলড ইংৰাজী মাধ্যম হাই স্কুল
- জনন উদয় উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- জ্ঞানোদয় জাতীয় বিদ্যালয়
- ঢালিগাওঁ আৰু চাপগুৰী প্ৰাথমিক বিদ্যালয়
- শঙ্কৰদেৱ শিশু নিকেতন আৰু একাডেমী (বৰপাৰা)
- ট্ৰিনিতি ইংৰাজী মাধ্যম স্কুল
- বঙাইগাঁও মডেল স্কুল
- এল. বি. একাডেমী
- মৰনিং গ্লোৰি স্কুল
- প্ৰণৱ একাডেমী আৰু বিদ্যাপীঠ
- ছোৱালী এম. ভি. স্কুল
- St. Francis D’Assici School
- উত্তৰ শালমাৰা বুনিয়াদী বিদ্যালয়
- জে. বি. উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়
- নেতাজী বিদ্যাপীঠ, বি. জি. ক’লনি আৰু নতুনপাৰা
বঙাইগাঁও চহৰখনত শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এক গঢ় মান বজাই ৰাখিছে। উচ্চ শিক্ষা, চিকিৎসা শিক্ষা, তথা প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষাৰ বিভিন্ন সঁজুলি থকা এই চহৰখন শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে বিবেচিত।
বঙাইগাঁও জিলাৰ চিকিৎসালয় | Health Care of Bongaigaon
বঙাইগাঁওত দুখন চিকিৎসালয় আছে। বঙাইগাঁও অসামৰিক চিকিৎসালয় এখন চৰকাৰী মালিকানাধীন চিকিৎসালয় আৰু হাজী আব্দুল মজিদ মেম’ৰিয়েল হস্পিটেল Haji Abdul Majid Memorial Hospital (HAMM) আৰু গৱেষণা কেন্দ্ৰ Research Center হৈছে এক ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়, যাক 1995 চনত মাদাৰ টেৰেছাই উদ্বোধন কৰিছিল। ই দৰিদ্ৰ লোকসকলক বিনামূলীয়া চিকিৎসা প্ৰদান কৰে।
বঙাইগাঁও জিলাৰ পৰ্যটন | Tourism of Bongaigaon District
বঙাইগাঁও জিলাৰ পৰ্যটন স্থানসমূহে প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ উপৰিও ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক গুৰুত্ব বহন কৰে। এই জিলাত পৰ্যটকসকলৰ মন আকৰ্ষণ কৰিব পৰা বহু স্থান আছে।
ৰকেশ্বৰ মন্দিৰ
বঙাইগাঁও জিলাৰ অন্যতম প্ৰসিদ্ধ তীৰ্থস্থানৰ ভিতৰত ৰকেশ্বৰ মন্দিৰৰ নাম উল্লেখযোগ্য। এই মন্দিৰত মহাদেৱ শিৱৰ পূজা-অর্চনা হয়। বিশেষ বিশেষ পূজা অনুষ্ঠান আৰু মেলাই ইয়াক পৰ্যটকৰ বাবে অধিক আকৰ্ষণীয় কৰি তোলে।
কচুগাঁও অভয়াৰণ্য
প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ বাবে খ্যাত কচুগাঁও অভয়াৰণ্য বঙাইগাঁও জিলাৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ স্থান। এই অভয়াৰণ্যে বাঘ, গঁড়, হাতী আদি বন্যপ্ৰাণীৰ উপস্থিতি আছে। প্ৰকৃতিৰ প্ৰেমিকসকলৰ বাবে ইয়াৰ সজীৱ জগৎ এক অনন্য অভিজ্ঞতা।
বোগাইখাল বিল
বোগাইখাল বিল বঙাইগাঁও জিলাৰ আন এক মনোমোহা স্থান। চৰাইচিৰিকাৰ বাবে এই বিল প্ৰসিদ্ধ। নৌকা বিহাৰৰ সুযোগ আৰু প্ৰকৃতিৰ অপূৰ্ব সৌন্দৰ্য্য পৰ্যটকৰ বাবে এক অম্লান অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰে। এই স্থানসমূহে বঙাইগাঁওক অসমৰ পর্যটন মানচিত্ৰত এক বিশেষ স্থানত ৰখাইছে।
বঙাইগাঁও জিলাৰ পৰিবহন | Transport of Bongaigaon District
বঙাইগাঁও জিলাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ: ৩১ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ বঙাইগাঁও জিলাৰ মাজেৰে বিজনী, ৰাখালডুবি, উত্তৰ শালমাৰা, আৰু বইটামাৰী পাৰ হৈ ধুবুৰী জিলাত প্ৰৱেশ কৰে। এই পথ অসম-পশ্চিমবংগ সীমাৰ ছাগলীয়া তালাচী চকীলৈকে বিস্তৃত। ৩১ (ক) নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ ৰাখালডুবিৰ পৰা আৰম্ভ হৈ কোকৰাঝাৰ জিলাৰ মাজেৰে চাপাগুৰি আৰু ঢালিগাঁও পাৰ হৈ অসমৰ পশ্চিম সীমা শ্ৰীৰামপুৰ তালাচী চকীত শেষ হৈছে। আনহাতে, ৩১ (খ) নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ উত্তৰ শালমাৰাৰ ওচৰত আৰম্ভ হৈ চলন্তপাৰা আৰু যোগীঘোপা পাৰ হৈ নৰনাৰায়ণ সেতুৰ মাজেৰে ব্ৰহ্মপুত্ৰ নৈ অতিক্ৰম কৰে। ইয়াৰ অন্তিম গন্তব্য হৈছে গোলাঘাট জিলাৰ শোলমাৰা, য’ত ই ৩৭ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথৰ সৈতে সংযোগ ঘটায়।
বঙাইগাঁও জিলাৰ ৰে’ল ষ্টেছনসমূহ: এই জিলাত বিভিন্ন ৰে’ল ষ্টেছন আছে, যেনে- বঙাইগাঁও, মাজগাঁও, পাতলিদহ, অভয়াপুৰী, নিউ বঙাইগাঁও, চাপৰাকাটা, যোগীঘোপা, আৰু ডাংতল।
বঙাইগাঁও জিলাৰ জাহাজ ঘাট: বঙাইগাঁও জিলাত অবস্থিত একমাত্ৰ জাহাজ ঘাট হৈছে যোগীঘোপা।
বঙাইগাঁও জিলাৰ FAQ
1. বঙাইগাঁও জিলাৰ চাৰিসীমা কি কি?
A: বঙাইগাঁওজিলাৰ উত্তৰে চিৰাং অন্তৰ্ভুক্ত, পূৰ্বে বৰপেটা জিলা, দক্ষিণে গোৱালপাৰা জিলা, আৰু পশ্চিমে ধুবুৰী আৰু কোকৰাঝাৰ জিলাৰে সীমাবদ্ধ।
2. বঙাইগাঁও জিলাৰ জনসংখ্যা কিমান?
A: ২০১১ চনৰ লোকগণনা অনুসৰি, বঙাইগাঁও জিলাৰ মুঠ জনসংখ্যা ৭,৩২,৬৩৯ জন।
3. বঙাইগাঁও জিলাৰ সৰ্বমুঠ মাটিৰ ক্ষেত্ৰফল কিমান?
A: বঙাইগাঁও জিলাৰ মুঠ অঞ্চল ১,৭২৪ বৰ্গ কি.মি. (৬৬৬ বৰ্গ মাইল) পৰ্য্যাপ্ত।
4.বঙাইগাঁও জিলাৰ অৰ্থনীতি কি?
A: ২০০৬ চনত, ভাৰত চৰকাৰে বঙাইগাঁও জিলাক মুঠ ৬৪০খন জিলাৰ মাজত দেশৰ ২৫০খন অতি অনগ্ৰসৰ জিলাৰ ভিতৰত এখন বুলি স্বীকৃতি দিছিল। বৰ্তমান, এই জিলাখনে অনগ্ৰসৰ অঞ্চল আৰ্থিক অনুদান আঁচনি (Backward Regions Grant Fund Programme – BRGF)ৰ অধীনত সহায় লাভ কৰা অসমৰ ১১খন জিলাৰ ভিতৰত স্থান লাভ কৰিছে।
5. বোগাইখাল বিল ক`ত অৱস্থিত?
A: বোগাইখাল বিল বঙাইগাঁওত অৱস্থিত।
Read also: Dibrugarh District | ডিব্ৰুগড় জিলা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.