AHSEC Class 12 Business Studies Question Paper Solved 2024 Assamese Medium | দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ব্যৱসায় অধ্যয়ন পুৰণি প্ৰশ্নকাকত সমাধান, AHSEC Class 12 Business Studies Question Paper Solved PDF Download, দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ব্যৱসায় অধ্যয়ন 2024 ৰ প্ৰশ্নকাকত সমাধান কৰা হৈছে to each Paper is Assam Board Exam in the list of AHSEC so that you can easily browse through different subjects and select needs one. AHSEC 2024 Business Studies Previous Years Question Paper Solved can be of great value to excel in the examination.
AHSEC 2024 Business Studies Question Paper Solved Assamese Medium
AHSEC Old Question Paper provided is as per the 2024 AHSEC Board Exam and covers all the questions from the AHSEC Class 12 Business Studies Solved Question Paper 2024 Assamese Medium. Access the detailed Class 12 Business Studies 2024 Previous Years Question Paper Solved provided here and get a good grip on the subject. Access the AHSEC 2024 Business Studies Old Question Paper Solved, AHSEC Class 12 Business Studies Solved Question Paper 2024 of Assamese in Page Format. Make use of them during your practice and score well in the exams.
BUSINESS STUDIES
2024
BUSINESS STUDIES OLD QUESTION PAPER SOLVED
1. (a) পৰিচালনাৰ কোনটো স্তৰত পৰিচালন সঞ্চালকে কাম কৰে?
উত্তৰঃ এজন পৰিচালন সঞ্চালকে কোম্পানী এটাত পৰিচালনাৰ শীৰ্ষ পৰ্যায়ত কাম কৰে। এটা সংস্থাৰ পৰিচালনাৰ শীৰ্ষ পৰ্যায়ৰ পৰিচালকসকলেই ইয়াৰ অস্তিত্ব আৰু কল্যাণৰ বাবে দায়বদ্ধ।
(b) ক্লান্তি অধ্যয়ন কর্ম মানে কি বুজা?
উত্তৰঃ ক্লান্তিৰ অধ্যয়নে পৰ্যাপ্ত বিৰতিৰ সৈতে দীঘলীয়া কামৰ সময়ক বুজায় যাৰ ফলত মানসিক চাপ কম হয় আৰু ফলাফল বেছি হয়।
(c) নীতি কি?
উত্তৰঃ চৰকাৰ, কোম্পানী বা সংস্থাই নিজৰ লক্ষ্য পূৰণৰ বাবে অভিযোজিত বা বাছি লোৱা কাৰ্য্য পৰিকল্পনাক নীতি বুলি জনা যায়।
বা
নীতিৰ এটা উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰঃ নীতিৰ এটা উদাহৰণ হ’ল- আচৰণ বিধি, কৰ্মৰ সময় নিৰ্ধাৰণ কৰা।
(d) অর্থনীতিত মুদ্রাৰ যোগান মানে কি বুজায়?
উত্তৰঃ অর্থনীতিত মুদ্রাৰ যোগানৰ অৰ্থ হ’ল কোনো এখন দেশৰ অৰ্থনীতিত এটা নিৰ্দিষ্ট সময়ত প্ৰচলিত মুঠ ধনৰ পৰিমাণ। ইয়াত সকলো নগদ ধন, মুদ্ৰা, আৰু লগতে বেংকৰ বেলেঞ্চ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।
(e) দায়িত্বৰ গতি উর্ধ্বমুখী/নিম্নগামী।
উত্তৰঃ উর্ধ্বমুখী।
(f) বাছনি হৈছে এটা ধনাত্মক প্রক্রিয়া।
উত্তৰঃ ঋণাত্মক।
2. লভ্যাংশ সিদ্ধান্তৰ তাৎপৰ্য্য কি?
উত্তৰঃ লভ্যাংশ সিদ্ধান্তৰ তাৎপৰ্য্য হ’ল-
(i) মালিকৰ সম্পদ সৰ্বাধিক কৰা: ই হৈছে শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ বাবে মূলধনী লাভ।
(ii) পৰ্যাপ্ত বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰা: টিটি এ নগদ ধনৰ প্ৰবাহ বজাই ৰখাত সহায় কৰে।
বা
বাণিজ্যমার্ক মানে কি?
উত্তৰঃ বাণিজ্যমার্ক হৈছে কোনো বাণিজ্যিক পৰিচয় বা চিহ্ন যি কোনো নিৰ্দিষ্ট উৎপাদন বা সেৱা চিনাক্ত কৰে আৰু অন্য প্ৰতিযোগীৰ পৰা সেয়া পৃথক কৰে।
3. টোপোলাকৰণৰ দুটা তাৎপর্য্য লিখা।
উত্তৰঃ টোপোলাকৰণৰ দুটা তাৎপর্য্য হ’ল-
(i) টোপোলাকৰনে সামগ্ৰী সতেজ কৰি ৰাখে আৰু দীৰ্ঘায়ু বৃদ্ধি কৰে।
(ii) টোপোলাকৰনে গ্ৰাহকক পণ্যটো জানিবলৈ সহায় কৰে কাৰণ পণ্যৰ বিৱৰণ পেকেজিঙৰ ওপৰত সমতল কৰা হয়।
4. উপভোক্তা এজনে নিজৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষাৰ বাবে কৰিবলগিয়া দুটা দায়িত্ব লিখা।
উত্তৰঃ নিজৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষাৰ বাবে কৰিবলগীয়া দুটা দায়িত্ব হ’ল-
(i) সুৰক্ষাৰ অধিকাৰ গ্ৰাহকে কোনো সংস্থাই কৰা বিভ্ৰান্তিকৰ বিপণনৰ বিষয়ে সচেতন হ’ব লাগিব, আৰু লগতে সঠিক সামগ্ৰী বাছি লোৱাৰ জ্ঞান থাকিব লাগিব।
(ii) এজন গ্ৰাহকে গুণগত মান, পৰিমাণ আৰু মূল্যৰ ভিত্তিত ন্যায্য চুক্তি পোৱাটো নিশ্চিত কৰিব লাগিব।
5. নিয়ন্ত্রণত বিচ্যুতি মানে কি?
উত্তৰঃ নিয়ন্ত্ৰণত বিচ্যুতিই মূল পৰিৱেশন আৰু প্ৰামাণিক পৰিৱেশনৰ মাজৰ পাৰ্থক্যক বুজায় যিটো প্ৰতিষ্ঠানে নিজৰ লক্ষ্য দ্ৰুতভাৱে পূৰণ কৰিবলৈ নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল। যেতিয়া প্ৰকৃত পৰিৱেশন পূৰ্ব পৰিকল্পিত পৰিৱেশনতকৈ কম হয়, তেতিয়া ইয়াক বিচ্যুতি বুলিও কোৱা হয়।
6. আনুষ্ঠানিক যোগাযোগৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ আনুষ্ঠানিক যোগাযোগৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য হ’ল –
(i) গাঁথনিগত চেনেল: ই চেনেল আৰু ফৰ্মেটৰ এটা গোট অনুসৰণ কৰি বাৰ্তা বা তথ্য আকাংক্ষিত ব্যক্তিজনৰ ওচৰলৈ যোৱাটো নিশ্চিত কৰে।
(ii) লিখিত ৰেকৰ্ড: আনুষ্ঠানিক যোগাযোগত তথ্যসমূহ ভৱিষ্যতৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে সংৰক্ষণ কৰা হয়।
(iii) পেছাদাৰী সুৰ: আনুষ্ঠানিক যোগাযোগত তথ্যসমূহ গুৰুতৰভাৱে প্ৰেৰণ কৰিবলৈ সঠিক ভাষা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
7. সংগঠন কাৰ্য্যৰ বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ সংগঠন কাৰ্য্যৰ বৈশিষ্ট্য হ’ল-
(i) কামৰ বিভাজন: কাম বিভাজন বুলিলে প্ৰতিটো সাংগঠনিক কাৰ্য্যকলাপৰ দায়িত্ব কোনো নিৰ্দিষ্ট ব্যক্তি বা মানুহৰ গোটক নিযুক্ত কৰা বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ উপৰিও এটা সংস্থাত কৰ্মচাৰীৰ দক্ষতা আৰু ফলপ্ৰসূতা বৃদ্ধি কৰে।
(ii) সমন্বয়: এটা সংস্থাত বিভিন্ন বিভাগৰ মাজত সমন্বয় বজাই ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। ই কৰ্মচাৰীৰ মাজত ভাল সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে আৰু ব্যক্তিৰ মাজত পাৰস্পৰিক সহযোগিতা নিশ্চিত কৰে।
(iii ) লক্ষ্যমুখী: সংগঠনৰ এটা লক্ষ্য থাকে আৰু লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ বাবে সকলোৱে কাম কৰা উচিত।
বা
পৰিকল্পনাৰ প্রতিশ্রুতিৰ উপাদানবোৰ লিখা।
উত্তৰঃ পৰিকল্পনাৰ প্রতিশ্রুতিৰ উপাদানবোৰ হ’ল-
(i) কামৰ বিভাজন: কাম বিভাজন বুলিলে প্ৰতিটো সাংগঠনিক কাৰ্য্যকলাপৰ দায়িত্ব কোনো নিৰ্দিষ্ট ব্যক্তি বা মানুহৰ গোটক নিযুক্ত কৰা বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ উপৰিও এটা সংস্থাত কৰ্মচাৰীৰ দক্ষতা আৰু ফলপ্ৰসূতা বৃদ্ধি কৰে।
(ii) সমন্বয়: এটা সংস্থাত বিভিন্ন বিভাগৰ মাজত সমন্বয় বজাই ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। ই কৰ্মচাৰীৰ মাজত ভাল সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে আৰু ব্যক্তিৰ মাজত পাৰস্পৰিক সহযোগিতা নিশ্চিত কৰে।
(iii) লক্ষ্যমুখী: সংগঠনৰ এটা লক্ষ্য থাকে আৰু লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ বাবে সকলোৱে কাম কৰা উচিত।
8. ব্যৱসায়ত প্রভাৱ পেলোৱা, তিনিটা সামাজিক-সাংস্কৃতিক উপাদানৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ (i) সাংস্কৃতিক নীতি আৰু মূল্যবোধ: সাংস্কৃতিক নীতি, মূল্যবোধ আৰু জীৱনশৈলীয়ে গ্ৰাহকৰ ক্ৰয়ৰ ধৰণক প্ৰভাৱিত কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত সমাজ এখনত প্ৰচলিত বিশ্বাস, মূল্যবোধ, মনোভাৱ আৰু আচাৰ-ব্যৱহাৰ আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
(ii) সামাজিক প্ৰৱণতাঃ এইবোৰ আচৰণৰ আৰ্হি বৰ্তমান সমাজত জনপ্ৰিয়। ব্যৱসায়ীসকলে প্ৰাসংগিক আৰু প্ৰতিযোগিতামূলক হৈ থাকিবলৈ এই ধাৰাসমূহৰ সৈতে আপডেট হৈ থকাটো প্ৰয়োজন।
(iii) জনগাঁথনিগত কাৰক: ইয়াৰ ভিতৰত জনসংখ্যাৰ বয়স, লিংগ, আয়ৰ স্তৰ, শিক্ষাৰ স্তৰ, আৰু বৃত্তি আদি অন্তৰ্ভুক্ত। এই কাৰকসমূহে চাহিদা থকা সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ প্ৰকাৰক প্ৰভাৱিত কৰে।
বা
সময় অধ্যয়ন’ আৰু ‘গতি অধ্যয়নৰ’ মাজত থকা তিনিটা পার্থক্য লিখা।
উত্তৰঃ সময় অধ্যয়ন’ আৰু ‘গতি অধ্যয়নৰ’ মাজত থকা তিনিটা পার্থক্য হ’ল-
| সময় অধ্যয়ন | গতি অধ্যয়নৰ |
| ই এবিধ কলা যাৰ যোগেদি কোনো এটা কাৰ্য্য সম্পন্ন কৰিবৰ প্ৰয়োজনীয় সময়ৰ ওপৰত নিৰীক্ষণ আৰু লিপিবদ্ধকৰণ কৰা হয়। | ই এবিধ বিজ্ঞান যাৰ যোগেদি কোনোকৰ্মত অনাৱশ্যক কৰ্মগকি নিমূর্ল কৰা হয়। |
| কৰ্মচাৰীসকলৰ মাজত দক্ষ আৰু অদক্ষভাৱে সৃষ্টি কৰি তেওঁলোকৰ কার্য্য দক্ষতাক উর্দ্ধগামী কৰি তোলা হয়। | কৰ্মীসকলৰ মাজত কোনো ভেদভাব সৃষ্টি নকৰাকৈ তেওঁলোকৰ দক্ষতা উর্দ্ধগামী কৰা হয়। |
| কম সময়ৰ অধ্যয়নৰ বাবে ষ্টপ ওৱাচ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। | কৰ্মগতি অধ্যয়নৰ বাবে ধীৰগতি কেমেৰা ব্যৱহাৰ কৰা হয়। |
9. শীর্ষস্তৰৰ পৰিচালনাৰ তিনিটা গুৰুত্বপূর্ণ কাৰ্য্য লিখা।
উত্তৰঃ শীর্ষস্তৰৰ পৰিচালনাৰ তিনিটা গুৰুত্বপূর্ণ কাৰ্য্য হ’ল—
(i) প্রতিষ্ঠানৰ মৌলিক উদ্দেশ্য স্থাপন কৰা।
(ii) মৌলিক উদ্দেশ্যত উপনীত হ’বলৈ কৌশল উন্নীত কৰা।
(iii) পৰিচালনাত মধ্যম আৰু নিম্ন স্তৰৰ ব্যক্তি নিয়ােগ কৰা।
বা
প্রাথমিক বজাৰৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ প্রাথমিক বজাৰৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য হ’ল-
(i) কোম্পানী মৌলিক দিশসমূহ: কোম্পানী মৌলিক দিশসমূহে এটা প্ৰতিষ্ঠানৰ বিত্তীয় স্বাস্থ্য আৰু কাৰ্য্যকৰী দক্ষতা নিৰ্ধাৰণ কৰা মূল দিশসমূহক বুজায়। বিনিয়োগ কৰাৰ আগতে কোম্পানীটোৰ বিত্তীয় বিৱৰণী, পৰিচালনা দল, উদ্যোগৰ ধাৰা, আৰু বৃদ্ধিৰ সম্ভাৱনাৰ ওপৰত গৱেষণা আৰু মূল্যায়ন কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
(ii) বিনিয়োগৰ উদ্দেশ্য: নতুন বিষয়টোত বিনিয়োগ কৰাৰ আগতে আপোনাৰ বিনিয়োগৰ লক্ষ্য আৰু উদ্দেশ্যৰ লগতে আপোনাৰ বিপদ সহনশীলতা নিৰ্ধাৰণ কৰক। ইয়াৰ উপৰিও ব্যৱসায়ীসকলক সম্পত্তি আহৰণ কৰিবলৈ, প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ, আৰু উদ্ভাৱন আৰু বজাৰ নেতৃত্বৰ দৰে দীৰ্ঘম্যাদী লক্ষ্য পূৰণ কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।
(iii) বজাৰৰ অৱস্থা: বজাৰৰ অৱস্থাই ব্যৱসায়ৰ কাৰ্য্যকলাপত প্ৰভাৱ পেলোৱা বাহ্যিক কাৰকসমূহক বুজায়, য’ত চাহিদা-যোগানৰ গতিশীলতা, প্ৰতিযোগিতা, গ্ৰাহকৰ পছন্দ, অৰ্থনৈতিক প্ৰৱণতা, আৰু নিয়ন্ত্ৰণ নীতি আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
10. বৈজ্ঞানিক পৰিচালনাৰ কৌশলবোৰ ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ বৈজ্ঞানিক পৰিচালনাৰ কৌশলসমূহ হ’ল-
(i) উপযুক্ত দিনতীয়া কাৰ্য: শ্রমিকৰ উপযুক্ত দিনতীয়া কাৰ্য নিৰ্দ্ধাৰণৰ অর্থে টেইলবে বৈজ্ঞানিক পদ্ধতিৰ ব্যৱহাৰৰ পৰামৰ্শ দিয়ে। এই পদ্ধতিৰ ব্যৱহাৰত সময় অধ্যয়ন, গতি অধ্যয়ন আৰু ক্লান্তি অধ্যয়নৰ জৰিয়তে শ্রমিক একোজনৰ একোটা দিনৰ উপযুক্ত কাম নিরূপণ কৰা হয়।
(ii) বৈজ্ঞানিক বাছনি আৰু প্রশিক্ষণ: বৈজ্ঞানিক পৰিচালনাৰ শ্রমিক বাছনিৰ ক্ষেত্ৰত সযন্তে প্রস্তুত কৰা বাছনি পদ্ধতিৰ জৰিয়তে শ্রমিক বাছনি কৰাতো অতি গুৰুত্বপূর্ণ হিচাপে বিবেচনা কৰা হয়। লগতে বাছনিভূক্ত শ্রমিকসকলক উত্তম পদ্ধতিৰে কাৰ্য সম্পাদন কৰোৱাৰ প্রশিক্ষণ আগবঢ়োৱাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়।
(iii) কেঁচা সামগ্রী, আহিলা আৰু কৰ্মস্থলীৰ অৱস্থাৰ মানদণ্ড নিৰূপণ: কেঁচা সামগ্রী, আহিলা পাতি, যন্ত্রপাতি আৰু কাৰ্য সম্পাদনাৰ বাবে আৱশ্যক হোৱা অন্যান্য সা-সুবিধাৰ মান উন্নত হোৱা অতি আৱশ্যক। ইয়াৰোপৰি টেইলৰে সদৃশ ধৰণৰ কাৰ্য-সম্পাদন কৰা সকলো শ্রমিকৰ প্ৰতি সমানে সা-সুবিধা আগবঢ়াই কর্মস্থলীৰ অৱস্থা উন্নত কৰাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব প্রদান কৰে।
(iv) কাৰ্যকাৰকৰ সূচনা: টেইলৰে পৰামৰ্শ দিয়া কাৰ্যকাৰকৰ সুচনাই কাৰখানা পৰ্যায়ত পৰিচালনাৰ বিশেষীকৰণত প্রয়োগ ঘটোৱা হয়। তেওঁৰ মতে একক কাৰ্যকাৰকে ভিন্ন স্তৰৰ ভিন্ন কাৰ্য তদাৰক কৰাৰ পৰিৱৰ্তে সুকীয়া সুকীয়া স্তৰত সুকীয়া আৰু বিশেষজ্ঞস্বৰূপ কাৰ্যকাৰকৰ তদাৰকে কাৰখানা পৰিচলানালৈ ফলপ্রসুতা আনে। এই উদ্দেশ্যে টেইলৰে কাৰখানা স্তৰত আঠোটা কাৰ্যকাৰক নিয়োগৰ পৰামৰ্শ দিয়ে।
(v) ভিন্ন গোটৰ হাৰত মজুৰি প্ৰদান: শ্ৰমিকৰ কৰ্মপ্ৰেৰণা আৰু উৎসাহ জাগ্ৰত কৰাৰ লগতে নিৰ্দ্ধাৰিত মানৰ উৎপন্ন উৎপাদন কৰি পূৰস্কাৰ লাভ কৰিবলৈ টেইলৰে ভিন্ন গোটৰ হাৰৰ পদ্ধতিৰে মজুৰি প্ৰদান আচনিৰ প্ৰৱৰ্তন কৰে। এই আচনিৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিক ভাৱে কর্ম অধ্যয়ন কৰি প্ৰত্যেক শ্রমিকৰ বাবে এক নির্দিষ্ট মানৰ উৎপন্নৰ আগতীয়া নিৰ্দ্ধাৰণ কৰা হয়।
বা
বজাৰকৰণ আৰু বিক্ৰীৰ মাজৰ পার্থক্য লিখা।
উত্তৰঃ বজাৰকৰণ আৰু বিক্ৰীৰ মাজৰ পার্থক্য হল-
| বজাৰকৰণ | বিক্ৰীৰ |
| বজাৰকৰণ হৈছে ব্যাপক পদ য’ত গ্রাহকৰ প্ৰয়োজনীয়তাবোৰ চিনাক্ত কৰা, উৎপাদিত দ্রব্যৰ উন্নয়ন সাধন কৰা, দৰ স্থিৰ কৰা ইত্যাদি কাম-কাজৰ লগত জড়িত। | বজাৰকৰণ পদ্ধতিৰ এটা অংশ আৰু ই উৎপন্নৰ প্ৰবৰ্তনৰ পৰা ক্রেতালৈ মালিকীস্বত্ব প্রদান কৰালৈকে জড়িত। |
| বজাৰকৰণ কাৰ্যবোৰে গ্রাহকসকলৰ প্রয়োজনীয়তা আৰু অভাৱৰ সর্বোচ্চ সন্তুষ্টিলৈ অধিক জোৰ দিয়ে। | বিক্রেতাৰ পৰা উপভোক্তালৈ উৎপন্ন দ্রব্যৰ গৰাকীস্বত্ব আৰু দখলস্বত্ব হস্তান্তৰ প্রভাৱান্বিত কৰা। |
| বজাৰকৰণ গ্রাহক সন্তুষ্টিৰ সৈতে জড়িত আৰু তাৰ দ্বাৰা সুদূৰ প্ৰসাৰী লাভ বৃদ্ধি হয়। | বিক্রয় সর্বাধিকৰণৰ জৰিয়তে লাভ সৰ্বাধিক কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্বৰ প্ৰতিফলন ঘটে। |
| বজাৰকৰণ কার্য উৎপন্ন দ্রব্য উৎপাদন কৰাৰ বহুতো আগতে আৰম্ভ হয় আৰু সেই কার্য উৎপন দ্রব্য বিক্ৰী কৰালৈকে চলি থাকে। | বিক্ৰয়কৰণ কাৰ্যবোৰ উৎপন্ন দ্রব্য উন্নত কৰাৰ পিছত আৰম্ভ হয়। |
11. মুদ্রা বজাৰৰ পাঁচটা কার্যাৱলী লিখা।
উত্তৰঃ মুদ্রা বজাৰৰ পাঁচটা কার্যাৱলী হ’ল-
(i) বিপদ ব্যৱস্থাপনা: বিপদ ব্যৱস্থাপনা মূলধনী বজাৰৰ এক উল্লেখযোগ্য বৈশিষ্ট্য, যিয়ে বিনিয়োগকাৰী আৰু ইছ্যুকাৰীসকলক বিত্তীয় বিপদসমূহ ফলপ্ৰসূভাৱে পৰিচালনা কৰিবলৈ সক্ষম কৰে। ই বিনিয়োগকাৰীসকলক বিপদ পৰিচালনা আৰু হ্ৰাস কৰিবলৈ সঁজুলি আৰু ব্যৱস্থা প্ৰদান কৰে। বিনিয়োগকাৰীয়ে ব্যক্তিগত সম্পত্তিৰ বিফলতাৰ সন্মুখীন হোৱাটো হ্ৰাস কৰিবলৈ নিজৰ পৰ্টফলিঅ’ৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, আনহাতে বিকল্প আৰু ভৱিষ্যতৰ দৰে ডেৰাইভেটিভে মূল্যৰ অস্থিৰতা আৰু সুতৰ হাৰৰ পৰিৱৰ্তনৰ বিৰুদ্ধে হেজিঙৰ অনুমতি দিয়ে। ইছ্যুকাৰীসকলৰ বাবে মূলধনী বজাৰে প্ৰতিযোগিতামূলক হাৰত দীৰ্ঘম্যাদী পুঁজিৰ সুবিধা নিশ্চিত কৰে, যাৰ ফলত বিত্তীয় বিপদ কম হয়।
(ii) দীৰ্ঘম্যাদী বিনিয়োগ প্ৰদান কৰে: মূলধনী বজাৰে ইকুইটি শ্বেয়াৰ, বণ্ড, আৰু ডিবেঞ্চাৰ জাৰি কৰাৰ জৰিয়তে ব্যৱসায় আৰু চৰকাৰৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী ধন সংগ্ৰহৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে। দীৰ্ঘ আৰু মজলীয়া বিনিয়োগৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় ধন মূলধনী বজাৰে যোগান ধৰে। মূলধনী বজাৰত এবছৰৰ কম সময়ৰ হ্ৰস্বম্যাদী সঞ্চয়ৰ ব্যৱহাৰ কৰা নহয়। এই যন্ত্ৰসমূহে আন্তঃগাঁথনি, সম্প্ৰসাৰণ, আৰু উন্নয়ন প্ৰকল্পৰ বিত্তীয় সাহায্যত সংস্থাসমূহক সহায় কৰাৰ লগতে সুস্থিৰ, দীৰ্ঘম্যাদী লাভ বিচৰা বিনিয়োগকাৰীসকলক যোগান ধৰে। সঞ্চয়ক উৎপাদনশীল বিনিয়োগলৈ চেনেল কৰি মূলধনী বজাৰে অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধি আৰু সম্পদ সৃষ্টিক প্ৰসাৰিত কৰে।
(iii) বিভিন্ন বিনিয়োগৰ সুযোগ: মূলধনী বজাৰত ষ্টক, বণ্ড, ডেৰাইভেটিভ, পণ্যকে ধৰি বিভিন্ন বিনিয়োগৰ বিকল্প আগবঢ়োৱা হয়। ইয়াৰ ফলত বিনিয়োগকাৰীসকলে নিজৰ পৰ্টফলিঅ’ৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে আৰু বিপদ সহনশীলতা আৰু বিনিয়োগৰ লক্ষ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ধন আবণ্টন কৰিব পাৰে। এই বৈচিত্ৰ্যই বিনিয়োগকাৰীসকলক তেওঁলোকৰ বিপদ সহনশীলতা, বিনিয়োগৰ দিগন্ত, আৰু লাভৰ আশাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বিভিন্ন সম্পত্তি শ্ৰেণীৰ পৰা নিৰ্বাচন কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে। বিনিয়োগকাৰীয়ে সম্ভাৱ্য উচ্চ ৰিটাৰ্ণৰ বাবে ইকুইটি শ্বেয়াৰৰ পৰা, নিৰ্দিষ্ট আয়ৰ বাবে কৰ্পৰেট বা চৰকাৰী বণ্ড, বা বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে মিউচুৱেল ফাণ্ড নিৰ্বাচন কৰিব পাৰে।
(iv) মূলধন গঠন: ইয়াৰ এটা মূল কাম হৈছে ব্যৱসায় আৰু চৰকাৰৰ বাবে মূলধন গঠনৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা। মূলধনী বজাৰত মূলধন গঠনে উৎপাদনশীল সম্পত্তিত বিনিয়োগৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী ধন সংগ্ৰহৰ প্ৰক্ৰিয়াক বুজায়, যিয়ে অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধিত অৰিহণা যোগায়।প্ৰাথমিক ৰাজহুৱা প্ৰস্তাৱ (আই পি অ’) আৰু গৌণ প্ৰস্তাৱৰ জৰিয়তে কোম্পানীসমূহে বিনিয়োগকাৰীক শ্বেয়াৰ বিক্ৰী কৰি ধন সংগ্ৰহ কৰিব পাৰে। এই মূলধন প্ৰৱেশে ব্যৱসায়ীসকলক কাৰ্য্যকলাপ সম্প্ৰসাৰণ, গৱেষণা আৰু উন্নয়নত বিনিয়োগ, আৰু নতুন চাকৰিৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিবলৈ সক্ষম কৰে। মূলধনী বজাৰে ষ্টক, বণ্ড, আৰু ডিবেঞ্চাৰৰ দৰে ছিকিউৰিটি জাৰি কৰাৰ বাবে এক মঞ্চ প্ৰদান কৰি ইয়াৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত ব্যৱসায় আৰু চৰকাৰসমূহে সম্প্ৰসাৰণ, আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন, আৰু উদ্ভাৱনৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় মূলধন লাভ কৰিব পাৰে।
(v) লিকুইডিটি: লিকুইডিটি হৈছে মুদ্ৰা মূলধন বজাৰৰ এটা মূল বৈশিষ্ট্য, ইয়াৰ দ্বাৰা বিত্তীয় যন্ত্ৰসমূহৰ মূল্যত বিশেষ প্ৰভাৱ নপৰাকৈ কিনা বা বিক্ৰী কৰাটো সহজে প্ৰতিফলিত হয়। ৰিয়েল এষ্টেট বা পণ্য বজাৰৰ তুলনাত ই অধিক লিকুইড কাৰণ তেওঁলোকৰ বেংক, মিউচুৱেল ফাণ্ড, খুচুৰা বিনিয়োগকাৰী, হেজ ফাণ্ড আদি বিভিন্ন প্ৰতিষ্ঠান আছে যিয়ে বিনিয়োগকাৰীসকলক বজাৰৰ পৰা সহজে ওলাই অহাত সহায় কৰে কাৰণ বিনিয়োগকাৰীয়ে যেতিয়াই তেওঁলোকৰ বিনিয়োগ বিক্ৰী কৰিব পাৰে বিচৰা। মূলধনী বজাৰত ষ্টক আৰু বণ্ডৰ দৰে যন্ত্ৰ তুলনামূলকভাৱে কম লিকুইড হয় যদিও তথাপিও বিনিয়োগকাৰীক দীঘলীয়া দিগন্তত ধন লাভ কৰাৰ পথ প্ৰদান কৰে।
বা
মূলধন বজাৰৰ পাঁচটা বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ মূলধন বজাৰৰ পাঁচটা বৈশিষ্ট্য হল—
(i) অনুন্নত পুঁজি বজাৰ দেশৰ জনমুফি আয় কম হােৱা বাবে সঞ্চয়ৰ পৰিমাণে কম হয়। সেয়ে পুঁজি অভাৱত পুঁজি বজাৰ অনুন্নত হৈয়ে আছে।
(ii) সজাগত অভাৱ: দেশৰ শিক্ষিত হাৰ কম হােৱা হেতু বেছিভাগ লোক পুঁজি বজাৰৰ সুবিধা আৰু গুৰুত্বৰ বিষয়ে সচেতন নহয়। তেওঁলােকৰ হাতত কিছু সঞ্চিত ধন থাকিলেও লােকচান হােৱাৰ ভয়ত পুঁজি বজাৰৰ প্রতিভূতিত বিনিয়ােগ কৰিবলৈ ইচ্ছুক নহয়।
(iii) দুর্বল নিয়ন্ত্রণ: পুঁজি বজাৰৰ নিয়ন্ত্রণ ব্যৱস্থাও দুর্বল ধৰণৰ কিয়নাে প্রতিভূতি আৰু বিনিময় নিয়ন্ত্রণ কর্তৃপক্ষ গঠন হােৱাৰ পাছতাে ইয়াত খেলি-মেলি হােৱা দেখা যায়।
(iv) মূলধন গঠন: মূলধনী বজাৰত মূলধন গঠনে উৎপাদনশীল সম্পত্তিত বিনিয়োগৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী ধন সংগ্ৰহৰ প্ৰক্ৰিয়াক বুজায়, যিয়ে অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধিত অৰিহণা যোগায়।প্ৰাথমিক ৰাজহুৱা প্ৰস্তাৱ গৌণ প্ৰস্তাৱৰ জৰিয়তে কোম্পানীসমূহে বিনিয়োগকাৰীক শ্বেয়াৰ বিক্ৰী কৰি ধন সংগ্ৰহ কৰিব পাৰে। এই মূলধন প্ৰৱেশে ব্যৱসায়ীসকলক কাৰ্য্যকলাপ সম্প্ৰসাৰণ, গৱেষণা আৰু উন্নয়নত বিনিয়োগ, আৰু নতুন চাকৰিৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।
(v) লিকুইডিটি: লিকুইডিটি হৈছে মুদ্ৰা মূলধন বজাৰৰ এটা মূল বৈশিষ্ট্য, ইয়াৰ দ্বাৰা বিত্তীয় যন্ত্ৰসমূহৰ মূল্যত বিশেষ প্ৰভাৱ নপৰাকৈ কিনা বা বিক্ৰী কৰাটো সহজে প্ৰতিফলিত হয়। ৰিয়েল এষ্টেট বা পণ্য বজাৰৰ তুলনাত ই অধিক লিকুইড কাৰণ তেওঁলোকৰ বেংক, মিউচুৱেল ফাণ্ড, খুচুৰা বিনিয়োগকাৰী, হেজ ফাণ্ড আদি বিভিন্ন প্ৰতিষ্ঠান আছে যিয়ে বিনিয়োগকাৰীসকলক বজাৰৰ পৰা সহজে ওলাই অহাত সহায় কৰে কাৰণ বিনিয়োগকাৰীয়ে যেতিয়াই তেওঁলোকৰ বিনিয়োগ বিক্ৰী কৰিব পাৰে বিচৰা।
12. বিত্তীয় পৰিচালনাৰ পাঁচটা উদ্দেশ্য লিখা।
উত্তৰঃ বিত্তীয় পৰিচালনাৰ পাঁচটা উদ্দেশ্য হ’ল-
(i) লাভ সর্বাধিকৰণঃ এই লক্ষ্যই ব্যৱসায় প্রতিষ্ঠানৰ সৰ্বাধিক মুদ্রাগত অৰ্জনৰ লক্ষ্যক বুজায়। বিত্তীয় পৰিচালনাৰ পাৰদৰ্শিতা মূল্যায়ন কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো লাভ অর্জনকে মাপকাঠি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
(ii) লাভ অর্জন ব্যৱসায়ৰ পাৰদৰ্শিতা আৰু অর্থনৈতিক উন্নতিৰ মাপকাঠি হােৱাত লাভ সৰ্বাধিকৰণৰ লক্ষ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ হয়।
(iii) মুদ্রা সংকোচন, তীব্র প্রতিযােগিতা আদিৰ দৰে ব্যৱসায়ৰ প্রতিকূল অৱস্থা অতিক্রম কৰাত সঞ্চিত লাভৰ আৱশ্যক হয় বাবে লাভ সৰ্বাধিকৰণৰ লক্ষ্যই গুৰুত্ব লাভ কৰে।
(iv) লাভৰ উদ্ধৃত ব্যৱসায়ৰ বিকাশ আৰু সম্প্ৰসাৰণত আভ্যন্তৰীণ বিত্ত যােগানৰ উৎস হােৱা বাবেও লাভ সৰ্বাধিকৰণৰ লক্ষ্য গুৰুত্বপূর্ণ হয়।
(v) ব্যৱসায়ৰ সামাজিক প্রয়ােজনীয়তা পূৰণ কৰাত আৱশ্যকীয় ব্যয় সম্পাদন কৰিবলৈও লাভ সর্বাধিকৰণৰ লক্ষ্য উল্লেখযােগ্য হয়।
বা
পৰিকল্পনাকৰণ আৰু নিয়ন্ত্রণকৰণৰ মাজৰ সম্পর্ক আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ পৰিকল্পনা আৰু নিয়ন্ত্ৰণ সাংগঠনিক সফলতাৰ বাবে অপৰিহাৰ্য আন্তঃনিৰ্ভৰশীল পৰিচালনা কাৰ্য্য। পৰিকল্পনা হৈছে নিয়ন্ত্ৰণ কাৰ্য্যৰ ভিত্তি, কিয়নো নিয়ন্ত্ৰণৰ অন্তৰ্গত বিচ্যুতি বিশ্লেষণ আৰু সংশোধনীমূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈ মানদণ্ডৰ বিপৰীতে পৰিৱেশন জোখা। নিয়ন্ত্ৰণ অবিহনে পৰিকল্পনা কৰাটো অৰ্থহীন কাৰণ নিয়ন্ত্ৰণৰ অভাৱত অগ্ৰগতি নিৰীক্ষণ কৰা আৰু পৰিকল্পনাৰ সঠিক ৰূপায়ণৰ ওপৰত চকু ৰখাটো অসম্ভৱ। এইদৰে নিয়ন্ত্ৰণ নকৰাকৈ পৰিকল্পনাই লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত ব্যৰ্থ হ’ব। এইদৰে পৰিকল্পনা অবিহনে নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো অসম্ভৱ। পৰিকল্পনাত লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰা, কৌশল উদ্ভাৱন কৰা আৰু লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ প্ৰয়োজনীয় সম্পদ নিৰ্ধাৰণ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত। আনহাতে, নিয়ন্ত্ৰণে কাৰ্য্যক্ষমতা নিৰীক্ষণ কৰি, বিচ্যুতি চিনাক্ত কৰি আৰু সংশোধনীমূলক ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰি পৰিকল্পনাৰ সৈতে একাকাৰ হোৱাটো নিশ্চিত কৰে। ফলপ্ৰসূ পৰিকল্পনাই এটা স্পষ্ট ৰোডমেপ প্ৰদান কৰে, আনহাতে নিয়ন্ত্ৰণে সেই পৰিকল্পনাৰ আনুগত্য নিশ্চিত কৰে। সম্পৰ্কটো চক্ৰীয়: নিয়ন্ত্ৰণে ব্যৱধান, সফলতা বা উদীয়মান প্ৰত্যাহ্বানসমূহ উজ্জ্বল কৰি ভৱিষ্যত পৰিকল্পনাক অৱগত কৰে, যাৰ ফলত নিৰন্তৰ উন্নতি হয়। একেলগে, তেওঁলোকে এটা প্ৰতিক্ৰিয়াৰ লুপ সৃষ্টি কৰে যিয়ে সংস্থাসমূহক খাপ খুৱাই লোৱা, মনোযোগ বজাই ৰখা আৰু তেওঁলোকৰ লক্ষ্যসমূহ দক্ষতাৰে লাভ কৰাত সহায় কৰে। পৰিকল্পনা হৈছে ভৱিষ্যতে মানি চলিবলগীয়া কাৰ্য্যপন্থাৰ ব্লুপ্ৰিণ্ট। ইয়াৰ উপৰিও ই এক মানসিক ব্যায়াম যাৰ বাবে কল্পনা, দূৰদৰ্শিতা আৰু সুবিবেচনাৰ প্ৰয়োজন। কৰাৰ আগতে চিন্তা কৰাটোৱেই হৈছে। ই এক প্ৰস্তুতিমূলক পদক্ষেপ, আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা ভৱিষ্যতৰ কাৰ্য্যপন্থা সম্পৰ্কীয় বিশদ কাৰ্যসূচীসমূহ বুজোৱা হয়।
13. আধুনিক ব্যৱসায় প্রতিষ্ঠানত যোগাযোগৰ গুৰুত্ব আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ আধুনিক ব্যৱসায় প্রতিষ্ঠানত যোগাযোগৰ গুৰুত্ব হ’ল-
(i) বৰ্ধিত সহযোগিতা: বৰ্ধিত সহযোগিতাই ব্যক্তি বা গোটৰ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ দক্ষতা, দৃষ্টিভংগী আৰু শক্তিৰ লাভ উঠাব পৰাকৈ একেলগে ফলপ্ৰসূভাৱে কাম কৰাৰ ক্ষমতাক বুজায়। স্পষ্ট যোগাযোগে সকলো সদস্যই উদ্দেশ্য, ভূমিকা আৰু প্ৰত্যাশাসমূহ বুজি পোৱাটো নিশ্চিত কৰি দলীয় কামক লালন-পালন কৰে।
(ii) ফলপ্ৰসূ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ: সময়মতে আৰু সঠিক তথ্যৰ প্ৰবাহে জ্ঞাত আৰু দ্ৰুত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণক সমৰ্থন কৰে। সিদ্ধান্ত হৈছে কেইবাটাও বিকল্পৰ পৰা এটা কাৰ্য্য বাছনি বা বাছনি কৰা কাৰ্য্য।
(iii) সংঘাত সমাধান: মুক্ত যোগাযোগ মাধ্যমে ভুল বুজাবুজি আৰু সংঘাত গঠনমূলকভাৱে সমাধান কৰাত সহায় কৰে। যেতিয়া কোনো বিবাদৰ সৃষ্টি হয়, তেতিয়া সমস্যাটো সমাধানৰ বাবে আলোচনাৰ ব্যৱহাৰ কৰাটোৱেই উত্তম পন্থা।
(iv) কৰ্মচাৰীৰ সংযোগ: নিয়োজিত ব্যক্তিসকলে আগবঢ়োৱা উন্নত বিবেচনাধীন প্ৰচেষ্টা কৰ্মচাৰী নিয়োজিত পদক্ষেপৰ এটা বৃহৎ সুবিধা। উচ্চ নিয়োজিততাৰ স্তৰ থকাসকলে প্ৰায়ে আশা কৰাতকৈ অধিক কাম কৰে আৰু সমনীয়াৰ সৈতে অৰ্থপূৰ্ণ সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে, যিয়ে জড়িত সকলোৰে বাবে উন্নত ফলাফলত অৰিহণা যোগায়।
(v) গ্ৰাহক সম্পৰ্ক: ইতিবাচক গ্ৰাহক সম্পৰ্কই দীৰ্ঘম্যাদী সম্পৰ্কক বুজায় যিয়ে গ্ৰাহক আৰু ব্যৱসায় উভয়কে উপকৃত কৰে। শক্তিশালী যোগাযোগে উৎকৃষ্ট গ্ৰাহক সেৱা নিশ্চিত কৰে, আনুগত্য আৰু সুনাম গঢ়ি তোলে। এনে সম্পৰ্কই আপোনাৰ ব্যৱসায়ক গ্ৰাহকৰ সৈতে বহুত বেছি ব্যক্তিগত পৰ্যায়ত সংযোগ স্থাপন কৰাত সহায় কৰিব পাৰে য’ত আপুনি তেওঁলোকক আৰু লেনদেন হিচাপে গণ্য নকৰে কিন্তু তেওঁলোকক আপোনাৰ বৃদ্ধিৰ অংশীদাৰ হিচাপে লয়।
14. কর্মচাৰী ব্যৱস্থাপনা প্রক্রিয়াৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন পর্যায়বোৰ লিখা।
উত্তৰঃ কর্মচাৰী ব্যৱস্থাপনা প্রক্রিয়াৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন পর্যায়বোৰ হ’ল-
(i) আবেদন প্ৰ-পত্ৰৰ পুনৰীক্ষণ: বাছনিৰ প্ৰথম প্রক্রিয়া হ’ল খালী হৈ থকা পদৰ বিপৰীতে প্ৰাৰ্থীসকলে নিজৰ যোগ্যতা আৰু অভিজ্ঞতা দর্শাই আবেদন কৰে।
(ii) প্রাথমিক সাক্ষাৎকাৰঃ আবেদন গ্ৰহণৰ পিছত প্রার্থীসকলক লিখিত বা মৌখিকভাৱে পদটোৰ সৈতে জড়িত কিছুমান নির্দিষ্ট আৰু সাধাৰণ প্রশ্ন কৰা হয়।
(iii) বাছনি পৰীক্ষা: আবেদন গ্রহণৰ পিছত কিছুমান সংগঠনে প্রত্যক্ষ সাক্ষাৎকাৰ লয় আৰু আন কিছুমানে বাছনি পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত কৰে।
(iv) প্রধান সাক্ষাৎকাৰ: বাছনি পৰীক্ষাত কৃতকাৰ্য্য হোৱা প্ৰাৰ্থীসকলক নিযুক্তিৰ বাবে এক চূড়ান্ত সাক্ষাৎকাৰ অনুষ্ঠিত কৰা হয়।
(v) প্রাসংগিকতা: প্রধান সাক্ষাৎকাৰত উত্তীর্ণ হোৱা প্ৰাৰ্থীসকলৰ সকলো তথ্য অনুসন্ধান কৰি তেওঁৰ সম্বন্ধে জনা ব্যক্তিসকলৰ লগত যোগাযোগ কৰি মতামত গ্ৰহণ কৰা হয়।
15. পৰিচালনা নীতিৰ পাঁচটা মূল বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ পৰিচালনা নীতিৰ পাঁচটা মূল বৈশিষ্ট্য হ’ল-
(i) সার্বজনীন প্রয়ােগ: ব্যৱস্থাপনাৰ নীতিবোৰ সকলাে ধৰণৰ সংগঠন যেনে ব্যৱসায়, অব্যৱসায়, ক্ষুদ্র আৰু বৃহৎ, ৰাজহুৱা খণ্ড তথা ব্যক্তিগত খণ্ড, উৎপাদন তথা সেৱা খণ্ড ইত্যাদি সকলােতে প্রয়ােগ কৰিব পৰা যায়। কিন্তু প্রয়ােগৰ পৰিসৰ সংগঠন ভেদে বেলেগ বেলেগ হ’ব পাৰে।
(ii) সাধাৰণ জ্ঞান ভিত্তিক: পৰিচালনাৰ নীতি কিছুমান সাধাৰণ জ্ঞান ভিত্তিক হােৱা পৰিলক্ষিত হয়। উন্নত, সাংগঠনিক পৰিবেশ গঢ়াত নীতিবােৰৰ প্ৰয়ােগিক মূল্য বা গুৰুত্বও প্রত্যক্ষ কৰা যায়। কিন্তু এই নীতিবােৰ সাধাৰণ জ্ঞানৰ ওপৰত প্রতিষ্ঠিত হয়।
(iii) ব্যৱহাৰ আৰু পৰীক্ষা: নিৰীক্ষাৰ দ্বাৰা গঠিত: ব্যৱস্থাপনাৰ নীতিসমূহ ব্যৱস্থাপকৰ অভিজ্ঞতা আৰু সমূহীয়া জ্ঞান তথা পৰীক্ষা নিৰীক্ষাৰ দ্বাৰা গঠিত হয়। উদাহৰণস্বৰূপে যিকোনাে উদ্দেশ্যত উপনীত হ’ব পাৰে অনুশাসন অপৰিহাৰ্য। আনহাতে কাৰখানাত শ্ৰমিকৰ ক্লান্তিৰ সমস্যাটোৰ সমাধানৰ কাৰণে মানসিক হেঁচা কমােৱাৰ ক্ষেত্ৰত কায়িক পৰিস্থিতিৰ প্ৰভাৱ বিচাৰ কৰিবলৈ এক পৰীক্ষা – নিৰীক্ষা চলাব পাৰি।
(iv) নমনীয়তা: ব্যৱস্থাপনাৰ নীতিবােৰ নমনীয় হয়। কিয়নাে পৰিস্থিতিৰ দাবী সাপেক্ষে ব্যৱস্থাপক গৰাকীয়ে ইয়াক সংশােধন কৰি লব পাৰে। আৰু তেনে কৰিবলৈ ব্যৱস্থাপক যথেষ্ট কর্তৃত্ব অপর্ণ কৰা হৈছে।
(v) আচৰণ মূলক: ব্যৱস্থাপনাৰ নীতিবােৰৰ লক্ষ্য হ’ল মানৱ আচৰণ প্রভাবান্বিত কৰা। গতিকে ব্যৱস্থাপনাৰ নীতিবােৰ প্ৰধানকৈ আচৰণমূলক প্রকৃতিৰ। তদুপৰি সংগঠনৰ উদ্দেশ্যত উপনীত হােৱাত নীতিবােৰে মানৱ সম্পদ আৰু কায়িক সম্পদৰ মাজৰ সম্পৰ্ক বুজি পােৱাত সহায়ক হয়।
16. ১৯৯১ ৰ পিছত ভাৰত চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰা অর্থনৈতিক সংস্কাৰসমূহ আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৯১ চনত ভাৰতত হোৱা অৰ্থনৈতিক সংস্কাৰৰ ফলত অৰ্থনীতিৰ উদাৰীকৰণ হয় আৰু ইয়াৰ বৃদ্ধিৰ হাৰ যথেষ্ট উন্নত হয়। ভাৰতৰ তদানীন্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰসিংহ ৰাওৰ অধীনত এই সংস্কাৰ আৰম্ভ হৈছিল আৰু ইয়াৰ তিনিটা মূল উদ্দেশ্য আছিল – উদাৰীকৰণ, ব্যক্তিগতকৰণ আৰু বিশ্বায়ন (এল পি জি)। এই সংস্কাৰসমূহৰ আৰম্ভণি হৈছিল তেতিয়াৰ বিত্তমন্ত্ৰী ড০ মনমোহন সিঙৰ অধীনত অৰ্থনৈতিক সংকট দূৰ কৰাৰ লক্ষ্যৰে নতুন অৰ্থনৈতিক নীতি প্ৰৱৰ্তনৰ পৰা। মূল সংস্কাৰৰ ভিতৰত আছিল টকাৰ বিমুদ্ৰাকৰণ, আমদানি শুল্ক হ্ৰাস কৰা, আৰু ঔদ্যোগিক বৃদ্ধিত বাধাৰ সৃষ্টি কৰা অনুজ্ঞাপত্ৰ ৰাজ ভাঙি পেলোৱা। চৰকাৰে প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগ (এফ ডি আই)কো উৎসাহিত কৰিছিল, যাৰ ফলত বিশ্বৰ সংহতি বৃদ্ধি পাইছিল। ৰাজহুৱা খণ্ডৰ উদ্যোগসমূহ ব্যক্তিগতকৰণ কৰা হৈছিল, আৰু অৰ্থনৈতিক উদাৰীকৰণে তথ্য প্ৰযুক্তি আৰু সেৱাৰ দৰে খণ্ডৰ বৃদ্ধিত সহায় কৰিছিল। ২০১৭ চনত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ (জি এছ টি) প্ৰৱৰ্তন কৰাকে ধৰি কৰ সংস্কাৰ, ব্যৱসায় কৰাত সহজতা বৃদ্ধিৰ ব্যৱস্থাও ভাৰতৰ অৰ্থনৈতিক পৰিৱেশৰ পৰিৱৰ্তনৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ আছিল, যাৰ ফলত ই বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনীতি হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল।
বা
এটা দক্ষ পৰিকল্পনা প্রক্রিয়াৰ বৈশিষ্ট্যবোৰ ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ এটা দক্ষ পৰিকল্পনা প্রক্রিয়াৰ বৈশিষ্ট্যবোৰ হ’ল-
(i) পৰিকল্পনাত লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত গুৰুত্ব দিয়া হয়: কোম্পানীসমূহ এটা উমৈহতীয়া লক্ষ্যৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি গঠন কৰা হয়। লক্ষ্যসমূহ সম্পন্ন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিবলগীয়া উদ্যোগসমূহৰ লগতে প্ৰকল্পসমূহত স্পষ্ট উদ্দেশ্যসমূহো ৰখা হয়। গতিকে পৰিকল্পনা কৰিলে সহায়ক হয়। লক্ষ্যৰ ওপৰত এই মনোনিৱেশে পৰিকল্পনা আৰু ৰূপায়ণৰ সমগ্ৰ পৰ্যায়ত উদ্দেশ্য আৰু দিশ বজাই ৰখাত সহায় কৰে।
(ii) বিপদ ব্যৱস্থাপনা: সম্ভাৱ্য বিপদৰ আগজাননী দিয়া আৰু আকস্মিক পৰিকল্পনা স্থাপন কৰাটো এটা ভাল পৰিকল্পনা প্ৰক্ৰিয়াৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য। ইয়াৰ ফলত অনিশ্চয়তাৰ প্ৰভাৱ কম কৰাত সহায় হয়।
(iii) পৰিকল্পনা পৰিচালনাৰ এটা প্ৰধান কাম: পৰিকল্পনাই পৰিচালনাৰ অন্যান্য কাৰ্য্যকলাপৰ ভেটি স্থাপন কৰে। আন সকলো পৰিচালনাৰ কৰ্তব্য ৰূপৰেখা প্ৰস্তুত কৰা ধাৰণাসমূহৰ গাঁথনিৰ ভিতৰত পৰিচালিত হয়। ফলস্বৰূপে পৰিকল্পনাৰ ফলত অন্যান্য কাৰ্য্যকলাপৰ সৃষ্টি হয়। ইয়াক পৰিকল্পনাৰ আধিপত্য বুলিও উল্লেখ কৰা হৈছে।
(iv) ভৱিষ্যতৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত লক্ষ্য: পৰিকল্পনাৰ এটা বৈশিষ্ট্য হ’ল ই আগন্তুক অনুষ্ঠান আৰু কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে লক্ষ্য কৰি লোৱা হয়। এইবোৰ আগতেই পৰিকল্পনা কৰা হয় যাতে মানুহে ইয়াৰ সফলতাৰ দিশত সমন্বিত পৰিৱেশত কাম কৰিব পাৰে। পৰ্যাপ্ত পৰিকল্পনা কৰিলে ভৱিষ্যতৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পাৰি। এই লক্ষ্যসমূহে দিশ আৰু উদ্দেশ্য প্ৰদান কৰে, নিশ্চিত কৰে যে প্ৰচেষ্টাসমূহ নিৰ্দিষ্ট লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ ওপৰত কেন্দ্ৰিত।
(v) সময়মতে ৰূপায়ণঃ পৰিকল্পনাৰ ৰূপায়ণৰ বাবে এটা স্পষ্ট সময়সীমা থাকিব লাগিব। ইয়াৰ দ্বাৰা কামসমূহ গাঁথনিগতভাৱে সম্পূৰ্ণ হোৱা আৰু সময়সীমা পূৰণ কৰাটো নিশ্চিত কৰা হয়।
17 সংগঠনকৰণ প্ৰক্ৰিয়াত জড়িত বিভিন্ন পর্যায়সমূহ আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ সংগঠনকৰণ প্ৰক্ৰিয়াত জড়িত বিভিন্ন পর্যায়সমূহ হ’ল-
(i) প্রতিষ্ঠানৰ সামগ্রিক বা সম্পূর্ণ কার্য নিৰ্দ্ধাৰণ কৰা।
(ii) কামৰ শ্রেণীবদ্ধকৰণ বা বিভাগীকৰণ কৰা।
(iii) কর্তৃত্ব প্রতিনিধিত্ব কৰণ আৰু দায়িত্ব অৰ্পণ কৰা।
(iv) বিভাগীয় প্রতিষ্ঠাপনেৰে কর্ম বিভাজন কৰা।
(v) বিভাগীয় প্রতিষ্ঠাপনৰ কৰ্মীলৈ ভৌতিক সা – সুবিধাৰ বন্দবস্ত কৰা।
বা
পৰিচালনাৰ কৰ্মচাৰী নিয়োগ কাৰ্য্যৰ প্রয়োজনীয়তা আৰু গুৰুত্ব আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ পৰিচালনাৰ কৰ্মচাৰী নিয়োগ কাৰ্য্যৰ প্রয়োজনীয়তা আৰু গুৰুত্ব হ’ল-
(i) উন্নত প্ৰদৰ্শন: সংস্থাটোত নিয়োজিত ব্যক্তিৰ মানদণ্ডৰ ওপৰত সংস্থা এটাৰ কৰ্মক্ষমতা নিৰ্ভৰ কৰে। ষ্টাফিঙৰ কাৰ্য্য উল্লেখযোগ্য কাৰণ ই সঠিক সময়ত সঠিক ব্যক্তিক সঠিক কামত ৰাখি উচ্চ প্ৰদৰ্শন নিশ্চিত কৰে।
(ii) মানৱ সম্পদৰ অনুকূল ব্যৱহাৰ: কৰ্মচাৰী নিযুক্তি প্ৰক্ৰিয়াই অতিৰিক্ত কৰ্মচাৰীৰ সংখ্যা এৰাই চলি মানৱ সম্পদৰ অনুকূল ব্যৱহাৰ নিশ্চিত কৰাত সহায় কৰে। ইয়াৰ ফলত কৰ্মীৰ অভাৱনীয় ব্যৱহাৰ আৰু অধিক শ্ৰম ব্যয় ৰোধ কৰা হয়। ইয়াৰ উপৰিও কৰ্মীৰ অভাৱৰ কথা আগতীয়াকৈ ইংগিত দি কামত ব্যাঘাত জন্মাবলৈ সহায় কৰে।
(iii) মনোবল বৃদ্ধি আৰু প্ৰেৰণা: এটা দক্ষ কৰ্মচাৰী ব্যৱস্থা কেৱল পদ পূৰণৰ বিষয়ে নহয়; ই কৰ্মচাৰীসকলৰ প্ৰচেষ্টাক স্বীকৃতি আৰু প্ৰশংসা কৰা। আৰ্থিক প্ৰৰোচনাৰ জৰিয়তে হওক বা অ-আৰ্থিক স্বীকৃতিৰ জৰিয়তে হওক, কৰ্মক্ষমতাক স্বীকাৰ আৰু পুৰস্কৃত কৰি কৰ্মচাৰীৰ সংখ্যাই এনে এক পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰে য’ত কৰ্মচাৰীসকলে মূল্যৱান আৰু প্ৰশংসা অনুভৱ কৰে।
18. গ্রাহক সুৰক্ষা আইনৰ অধীনত থকা গ্ৰাহকৰ অধিকাৰ আৰু দায়িত্বৰ ওপৰত ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ সুৰক্ষাৰ অধিকাৰ: জীৱন আৰু স্বাস্থ্যৰ বাবে বিপদজনক দ্রব্য আৰু সেৱাৰ বিপক্ষে নিৰাপত্তা পোৱাৰ গ্ৰাহকৰ অধিকাৰ আছে। উদাহৰণস্বৰূপে বৈদ্যুতিক সা-সজুলি, প্ৰেচাৰ কুকাৰ, খাদ্যসামগ্ৰীৰ ক্ষেত্ৰত নিম্নমানৰ খাদ্য যেনে ব্রেড, গাখীৰ, আচাৰ, মাখন ইত্যাদি যিবোৰ নিম্নমানৰ উৎপাদনৰ নাইবা সুৰক্ষাৰ নিয়ম মানি। নচলে সেয়া গভীৰ ক্ষতিৰ কাৰণ হ’ব পাৰে।
জানিবৰ অধিকাৰ: গ্রাহক এজনে ক্ৰয় কৰিব বিচৰা দ্রব্যৰ বিষয়ে সম্পূর্ণ তথ্য জনাৰ অধিকাৰ আছে য’ত ইয়াৰ উপাদান, উৎপাদনৰ তাৰিখ, মূল্য, পৰিমাণ, ব্যৱহাৰৰ নির্দেশাবলী ইত্যাদি অন্তর্ভুক্ত হৈ থাকে।
বুদ্ধিমান আৰু জ্ঞানসম্পন্ন দ্রব্য বাছনি কৰিবলৈ বজাৰত পাব পৰা দ্রব্য বা সেৱাৰ প্রতি সজাগ থাকিব লাগে।
গুণৰ নিশ্চয়তা প্রদান কৰিব পৰা মানদণ্ডযুক্ত দ্রব্যহে ক্রয় কৰা উচিত। যেনে বৈদ্যুতিক দ্রব্যৰ বাবে ISI চিহ্ন, গহনা পাতিব ক্ষেত্রত Hallmark, কৃষিজাত দ্ৰব্যৰ ক্ষেত্ৰত Agmark ইত্যাদি চিহ্নৰ বিচাৰ কৰিব লাগে।
বা
কাৰ্য্যকৰী মূলধন প্রয়োজনীয়তা নিৰূপণৰ সময়ত যিকোনো কৰিবলগিয়া আঠটা উপাদান আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ কাৰ্য্যকৰী মূলধন প্রয়োজনীয়তা নিৰূপণৰ সময়ত যিকোনো কৰিবলগিয়া আঠটা উপাদানসমূহ তলত আলোচনা কৰা হ’ল:
(i) ব্যৱসায়ৰ প্ৰকৃতি: ব্যৱসায়ৰ ধৰণ অনুসৰি মূলধনৰ আকাৰ নিৰ্ধাৰণ হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, উৎপাদনমূলক উদ্যোগত অধিক মূলধনৰ প্ৰয়োজন, কিন্তু সেৱামূলক উদ্যোগত কম প্ৰয়োজন হয়।
(ii) উৎপাদনৰ পৰিসৰ: বৃহৎ পৰিসৰত উৎপাদন চলাই থকাসকলৰ কাৰণে অধিক কাৰ্য্যকৰী মূলধনৰ প্ৰয়োজন।
(iii) প্ৰক্ৰিয়া আৰু উৎপাদনৰ সময়: দীর্ঘ প্ৰক্ৰিয়া বা অধিক সময়ৰ উৎপাদনত ধন পৰিশোধৰ সময় অধিক লাগে।
(iv) মালসম্ভাৰ পৰিমাণ: যদি অধিক মালসম্ভাৰ সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজন হয়, তেতিয়া মূলধনৰ প্ৰয়োজন অধিক।
(v) জীৱনচক্ৰ: মূলধনৰ চক্ৰ (য’ত কাঁচামালৰ পৰা চূড়ান্ত পণ্য আৰু বিক্ৰীৰ পাছত ধন সংগ্ৰহ কৰা হয়) দীঘল হলে অধিক মূলধনৰ প্ৰয়োজন হয়।
(vi) গ্ৰাহকৰ ক্ৰেডিট নীতি: উদাৰ ক্ৰেডিট নীতি অৱলম্বন কৰিলে অধিক ধন বাকী থাকে, আৰু ই কাৰ্য্যকৰী মূলধনৰ প্ৰয়োজন বৃদ্ধি কৰে।
(vii) আৰ্থিক পৰিৱেশ: মুদ্ৰাস্ফীতি, মুদ্ৰা সঙ্কট, আৰু বিত্তীয় পৰিস্থিতি অধিক মূলধনৰ প্ৰয়োজনীয়তা সৃষ্টি কৰে।
(viii) পৰ্বতন আৰু মাৰ্কেটিং নীতি: যদি কোম্পানীয়ে মাৰ্কেটিং খৰচ বৃদ্ধি কৰে, নতুন পণ্য মুকলি কৰে বা বজাৰ বিস্তাৰ কৰে, তেন্তে অধিক মূলধনৰ প্ৰয়োজন।
যিকোনো চাৰিটা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ লিখা:
19. কৰ্মচাৰী সংগ্ৰহৰ পাঁচটা বাহ্যিক উৎসৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ কৰ্মচাৰী সংগ্ৰহৰ পাঁচটা বাহ্যিক উৎস হ’ল-
(i) সংবাদ মাধ্যমৰ বিজ্ঞাপন: নিযুক্তিৰ বাহ্যিক উৎস হিচাপে সংবাদ মাধ্যমৰ বিজ্ঞাপনত চাকৰি মুকলিৰ বাবে সম্ভাৱ্য প্ৰাৰ্থীক আকৰ্ষণ কৰিবলৈ বাতৰি কাকত, আলোচনী, টেলিভিছন, ৰেডিঅ’, অনলাইন চেনেলৰ দৰে গণসংযোগ মঞ্চ ব্যৱহাৰ কৰাটো জড়িত হৈ থাকে। বাতৰি কাকত, পেছাদাৰী আলোচনীত প্ৰকাশ পোৱা বিজ্ঞাপনত চাকৰিৰ সংস্থা, প্ৰকাৰ, আৰু চাকৰিৰ পদৰ প্ৰকৃতি, প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা, আশা কৰা ধৰণৰ অৰ্হতা আৰু অভিজ্ঞতা আদিৰ বিষয়ে বিস্তৃত বিৱৰণ দিয়া হয়।ইয়াৰ দ্বাৰা এজন ব্যক্তিয়ে চাকৰিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিপৰীতে নিজকে আত্মমূল্যায়ন কৰি আবেদন কৰিবলৈ সহায় কৰে যিবোৰ চাকৰি তেওঁৰ বাবে সৰ্বোত্তম।
(ii) নিয়োগ বিনিময়: নিয়োগ বিনিময় হৈছে চৰকাৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কাৰ্যালয় য’ত চাকৰি প্ৰত্যাশীসকলৰ সবিশেষ যেনে নাম, অৰ্হতা, অভিজ্ঞতা ইত্যাদি সবিশেষ সংৰক্ষণ কৰি ৰখা হয় আৰু নিজৰ সংস্থাৰ বাবে পুৰুষ বিচাৰি থকা নিয়োগকৰ্তাসকলক দিয়া হয়। নিয়োগকৰ্তাসকলে চাকৰিৰ খালী পদৰ বিষয়ে নিয়োগ বিনিময়সমূহক অৱগত কৰিব পাৰে, আৰু বিনিময়টোৱে এইবোৰ পঞ্জীয়নভুক্ত প্ৰাৰ্থীৰ সৈতে তেওঁলোকৰ অৰ্হতা আৰু দক্ষতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি মিলাই দিয়ে। এই পদ্ধতিয়ে স্বচ্ছতা নিশ্চিত কৰে আৰু নিবনুৱা ব্যক্তিসকলক চাকৰি নিশ্চিত কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে। ৰাজহুৱা খণ্ডৰ সংস্থাসমূহত নিযুক্তিৰ বাবে বা স্থানীয় নিয়োগ আইন বা চৰকাৰী নিৰ্দেশনা মানি চলাৰ প্ৰয়োজনীয় ভূমিকাসমূহৰ বাবে ই বিশেষভাৱে উপকাৰী।
(iii) প্ৰত্যক্ষ নিযুক্তি: প্ৰত্যক্ষ নিযুক্তি হৈছে মধ্যস্থতাকাৰী অবিহনে সম্ভাৱ্য কৰ্মচাৰীৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত হৈ বাহ্যিক পুলৰ পৰা প্ৰাৰ্থীক উৎস বিচাৰি উলিওৱাৰ এক পদ্ধতি। সংস্থাসমূহে এই পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰি পদসমূহ দ্ৰুতভাৱে পূৰণ কৰে, বিশেষকৈ প্ৰৱেশ পৰ্যায়ৰ বা অস্থায়ী ভূমিকাসমূহৰ বাবে। ইয়াৰ লগত প্ৰায়ে কোম্পানী চৌহদত জাননী দিয়া, মুকলি সাক্ষাৎকাৰ আয়োজন কৰা, বা চাকৰি মেলাৰ দৰে অনুষ্ঠানত চাকৰি মুকলিৰ বিজ্ঞাপন দিয়া আদি জড়িত হৈ থাকে। কেতিয়াবা সংস্থাসমূহে নিজৰ কাৰ্যালয় বা কাৰখানা বা কৰ্মশালাৰ গেটত খালী চাকৰিৰ পদসমূহ উল্লেখ কৰি জাননী আঁকি দিয়ে। সেই চাকৰিবোৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহী মানুহবোৰে সাক্ষাৎকাৰৰ বাবে সোমাই আহে। বাহ্যিক নিযুক্তিৰ এই পদ্ধতি অদক্ষ চাকৰিৰ পদৰ বাবে অতি উপযোগী, যেনে, ঝাড়ু দিয়া, পিয়ন ইত্যাদি।
(iv) আকস্মিক ফোন কৰা: আকস্মিক ফোন কৰা লোক, যাক অনাকাংক্ষিত আবেদন বুলিও কোৱা হয়, হ’ল সেই চাকৰি প্ৰত্যাশীসকল যিসকলে আকস্মিকভাৱে সুখ্যাত সংস্থাসমূহলৈ আহে আৰু চাকৰিৰ সুযোগ বিচাৰি তেওঁলোকৰ চাকৰিৰ আবেদন হয় মেইল বা ড্ৰপ ইন কৰে। নিযুক্তিৰ বাহ্যিক উৎস হিচাপে আকস্মিক ফোন কৰাসকলে নিয়োগকৰ্তাসকলক সম্ভাৱ্য প্ৰাৰ্থীৰ এক প্ৰস্তুত পুল প্ৰদান কৰে। বিশেষকৈ পুনৰাবৃত্তিমূলক খালী পদ বা উচ্চ টাৰ্ণঅভাৰ থকা পদৰ বাবে এই পদ্ধতি ব্যয়বহুল আৰু সুবিধাজনক। সংস্থাসমূহে ভৱিষ্যতে ব্যৱহাৰৰ বাবে এই আবেদনকাৰীসকলৰ ডাটাবেছ ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকে প্ৰয়োজনৰ সময়ত দীঘলীয়া নিযুক্তি প্ৰক্ৰিয়াৰ অবিহনে পদসমূহ দ্ৰুতভাৱে পূৰণ কৰিব পাৰে।
(v) শ্ৰম ঠিকাদাৰ: এইটো হৈছে বাহ্যিক নিযুক্তিৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ ধৰণ য’ত যিসকল শ্ৰমিক ঠিকাদাৰ হয় প্ৰতিষ্ঠানটোৰ সৈতে নিয়োজিত বা এটা নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ ককাৰ্য। শ্ৰমিক ঠিকাদাৰসকলে নিয়োগকৰ্তা আৰু শ্ৰমিকৰ মাজত মধ্যস্থতাকাৰী হিচাপে কাম কৰি নিযুক্তিৰ বাহ্যিক উৎস হিচাপে কাম কৰে। এই পদ্ধতি পুনৰ অদক্ষ আৰু অৰ্ধদক্ষ শ্ৰমিক নিযুক্তিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
20. ‘কর্তৃত্ব’, ‘দায়িত্ব’ আৰু ‘জবাবদিহি হোৱা’ৰ শব্দকেইটাৰ ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ কৰ্তৃত্ব: কৰ্তৃত্ব বুলিলে ব্যক্তি বা গোটক কোনো সংস্থাৰ ভিতৰত সিদ্ধান্ত লোৱা, আদেশ জাৰি কৰা আৰু আজ্ঞাবহতা বলবৎ কৰিবলৈ নিযুক্ত কৰা বৈধ ক্ষমতা বা অধিকাৰক বুজোৱা হয়। কৰ্তৃত্ব হ’ল কোনো সংস্থাই কোনো ব্যক্তিক কিছুমান বিশেষ কাম-কাজ আৰু কাম-কাজ সম্পাদন কৰাৰ বাবে দিয়া ক্ষমতা। সংস্থাটোৱে কৰ্তৃত্ব দিয়া ব্যক্তিজনে সিদ্ধান্ত লোৱা, মানুহক আদেশ দিয়া, নিৰ্দেশনা দিয়া, আৰু কিছুমান কাম সম্পন্ন কৰাৰ বাবে সম্পদৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে তেওঁ গ্ৰহণ কৰা পদটো নিৰ্ধাৰণ কৰে। ই সাংগঠনিক গাঁথনিৰ এক অপৰিহাৰ্য উপাদান, যিয়ে কাম আৰু দায়িত্বসমূহ দক্ষভাৱে প্ৰদান কৰিবলৈ সক্ষম কৰে। কৰ্তৃত্ব এটা স্তৰত তললৈ বৈ যায়, য’ত উৰ্ধতন বিষয়াসকলে অধীনস্থসকলক কিছুমান কাম সম্পন্ন কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে। কুনটজ আৰু ৱেইৰিচৰ মতে কৰ্তৃত্ব, এটা পদত থকা অধিকাৰ (আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে পদটো দখল কৰা ব্যক্তিজনৰ অধিকাৰ) আনক প্ৰভাৱিত কৰা সিদ্ধান্ত লোৱাত বিবেচনাধীনতা প্ৰয়োগ কৰাৰ অধিকাৰ। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন পৰিচালকৰ সম্পদ আবণ্টন বা বাজেট অনুমোদন কৰাৰ কৰ্তৃত্ব থাকিব পাৰে।
দায়িত্ব: দায়িত্বই কিছুমান বিশেষ ফলাফল লাভ কৰিবলৈ কিছুমান কাম সম্পাদন কৰাৰ বাধ্যবাধকতাক বুজায়। কৰ্মক্ষেত্ৰত দায়িত্ব হ’ল কোনো ব্যক্তি বা বিভাগে নিয়মীয়াকৈ পালন কৰা কৰ্তব্য। যেতিয়া কোনো কৰ্মচাৰী বা পৰিচালক কোনো কামৰ বাবে দায়বদ্ধ হয়, তেতিয়া কামটো সম্পন্ন নহ’লে আপুনি তেওঁলোকক জবাবদিহি কৰিব পাৰে বা ভালদৰে কৰা কামৰ বাবে তেওঁলোকক প্ৰশংসা কৰিব পাৰে। ইয়াৰ সৃষ্টি হয় যেতিয়া কৰ্তৃত্ব প্ৰদান কৰা হয়, আৰু কামটো গ্ৰহণ কৰা ব্যক্তিজনে নিজৰ সামৰ্থ্য অনুসৰি কামটো সম্পন্ন কৰিব বুলি আশা কৰা হয়। দায়িত্ব হৈছে এক দুমুখীয়া প্ৰক্ৰিয়া, ইয়াৰ বাবে আশাৰ স্পষ্টতা আৰু ফলাফলৰ বাবে জবাবদিহিতা দুয়োটাৰে প্ৰয়োজন। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন দলৰ নেতাই প্ৰকল্পৰ সময়সীমা পূৰণ আৰু গুণগত মান নিশ্চিত কৰাৰ দায়িত্ব লয়।
জবাবদিহি: “জবাবদিহিতা” শব্দটোৱে আনৰ প্ৰতি সৎ আৰু নৈতিক আচৰণৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰাটো বুজায়। জবাবদিহিতা হ’ল নিজৰ কাৰ্য্য বা সিদ্ধান্তৰ পৰিণতিৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা, ন্যায্যতা প্ৰদান আৰু গ্ৰহণ কৰাৰ বাধ্যবাধকতা। কৰ্পৰেট জগতত কোম্পানী এটাৰ জবাবদিহিতা ইয়াৰ শ্বেয়াৰহোল্ডাৰ, কৰ্মচাৰী আৰু ই কাম কৰা বহল সম্প্ৰদায়লৈকে বিস্তৃত হয়। বহল অৰ্থত জবাবদিহিতাৰ অৰ্থ হ’ল কৰ্মক্ষমতাৰ ওপৰত বিচাৰ হ’বলৈ ইচ্ছা। ই নিশ্চিত কৰে যে ব্যক্তি বা গোটে নিজৰ দায়িত্ব আৰু তেওঁলোকৰ কৰ্তৃত্বৰ বাবে উত্তৰ দিয়ে। জবাবদিহিতা এটা সাংগঠনিক স্তৰত ওপৰলৈ বৈ যায়। উদাহৰণস্বৰূপে, কৰ্মচাৰীসকলে নিজৰ প্ৰদৰ্শনৰ ৰিপৰ্ট পৰিচালকসকলক দিয়ে, যিসকলে পাছলৈ দলৰ সফলতা বা বিফলতাৰ বাবে উচ্চ কাৰ্যবাহীসকলৰ ওচৰত জবাবদিহি হয়।
21. পৰিকল্পনাৰ পাঁচটা সীমাবদ্ধতা লিখা।
উত্তৰঃ পৰিকল্পনাৰ পাঁচটা সীমাবদ্ধতা হ’ল-
(i) পৰিকল্পনাই কঠিনতালৈ লৈ যায়: পৰিকল্পনাই ব্যৱসায়ত কঠিনতাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে কাৰণ ইয়াৰ লগত পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত লক্ষ্য, কৌশল আৰু কাৰ্য্য পৰিকল্পনা নিৰ্ধাৰণ কৰাটো জড়িত হৈ থাকে, যিয়ে নমনীয়তাক সীমিত কৰিব পাৰে। পৰিকল্পনাই ব্যক্তিৰ পদক্ষেপ আৰু সৃষ্টিশীলতাক নিৰুৎসাহিত কৰে। পৰিৱৰ্তিত ব্যৱসায়িক পৰিৱেশ অনুসৰি পৰিচালকে পৰিৱৰ্তন নকৰে। তেওঁলোকে পৰামৰ্শ আৰু নতুন ধাৰণা লোৱা বা দিয়া বন্ধ কৰে। পৰিকল্পনাৰ ওপৰত অতিৰিক্ত নিৰ্ভৰশীলতাই ব্যৱসায়ীসকলে প্ৰয়োজনীয় সালসলনিৰ প্ৰতিহত কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত অদক্ষতা বা সুযোগ হেৰুৱাবলগীয়া হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও বিশদ পৰিকল্পনাৰ আনুগত্যই উদীয়মান প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ প্ৰতি সঁহাৰি লেহেমীয়া কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত দ্ৰুত পৰিৱৰ্তিত বজাৰসমূহত সংস্থাটোক কম প্ৰতিযোগিতামূলক কৰি তোলা হয়। ফলপ্ৰসূ পৰিকল্পনাই গাঁথনিৰ সৈতে অভিযোজন ক্ষমতাৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিব লাগে।
(ii) গতিশীল পৰিৱেশত পৰিকল্পনাই কাম নকৰিবও পাৰে: গতিশীল পৰিৱেশত পৰিকল্পনাই সংগ্ৰাম কৰিব পাৰে কাৰণ দ্ৰুত পৰিৱৰ্তন, অনিশ্চয়তা, আৰু বজাৰৰ ধাৰা বা প্ৰযুক্তিগত পৰিৱৰ্তনৰ দৰে অভাৱনীয় কাৰক। পৰিকল্পনা ভৱিষ্যতৰ পৰিঘটনাৰ প্ৰত্যাশাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হয় আৰু যিহেতু ভৱিষ্যত অনিশ্চিত আৰু গতিশীল, সেয়েহে ভৱিষ্যতৰ প্ৰত্যাশা সদায় সত্য নহয়।
(iii) পৰিকল্পনাত বিশাল খৰচ জড়িত: সময়, জনশক্তি, আৰ্থিক বিনিয়োগকে ধৰি প্ৰয়োজনীয় সম্পদৰ বাবে পৰিকল্পনাত যথেষ্ট খৰচ জড়িত হৈ থাকে। যেতিয়া পৰিকল্পনা তৈয়াৰ কৰা হয়, তেতিয়া ধন আৰু প্ৰচেষ্টাৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ প্ৰণয়নত বৃহৎ খৰচৰ প্ৰয়োজন হয়। ইয়াৰ উপৰিও পৰিকল্পনা ৰূপায়ণ আৰু নিৰীক্ষণৰ বাবে নতুন সঁজুলি বা প্ৰশিক্ষণৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত পৰিকল্পনা কৰাটো এটা ব্যয়বহুল প্ৰক্ৰিয়া হৈ পৰে, বিশেষকৈ যদি পৰিৱৰ্তনৰ বাবে সঘনাই পুনৰীক্ষণৰ প্ৰয়োজন হয়
(iv) পৰিকল্পনা সময়সাপেক্ষ: পৰিকল্পনা সময়সাপেক্ষ কাৰণ ইয়াৰ বাবে বিশদ বিশ্লেষণ, পূৰ্বাভাস, আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজন হয়। কেতিয়াবা প্ৰস্তুত কৰিবলগীয়া পৰিকল্পনাবোৰে ইমান সময় লয় যে সেইবোৰ কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে বেছি সময় নাথাকে আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থাতো ই সম্ভৱপৰ নহয়।
(v) পৰিকল্পনাই সফলতাৰ নিশ্চয়তা নিদিয়ে: পৰিকল্পনাই সফলতাৰ নিশ্চয়তা নিদিয়ে কাৰণ বজাৰৰ পৰিৱৰ্তন, অৰ্থনৈতিক অস্থিৰতা, বা প্ৰতিযোগিতা আদি অভাৱনীয় কাৰকে সু-নিৰ্মিত পৰিকল্পনাকো বিঘ্নিত কৰিব পাৰে। এটা উদ্যোগৰ সফলতা তেতিয়াহে সম্ভৱ হয় যেতিয়া পৰিকল্পনা সঠিকভাৱে আঁকি কাৰ্যকৰী কৰা হয়। কেতিয়াবা পৰিচালকসকলে পূৰ্বতে চেষ্টা কৰা সফল পৰিকল্পনাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে,
22. কাৰ্য্যকৰী মূলধনৰ বিভিন্ন উৎসবোৰ চমুকৈ আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ কাৰ্য্যকৰী মূলধনৰ বিভিন্ন উৎসবোৰ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল-
(i) মালিকৰ ব্যক্তিগত পুঁজি: ক্ষুদ্ৰ আৰু প্ৰাৰম্ভিক ব্যৱসায়সমূহৰ বাবে মালিকে নিজৰ ব্যক্তিগত সঞ্চয় ব্যৱহাৰ কৰে।
(ii) দায়িত্ব পুঁজি: গঠিত কোম্পানী বা সংগঠনে তেওঁলোকৰ মূলধনৰ অংশ হিচাপে দায়িত্ব পুঁজি (equity) উলিয়াই পাৰে।
(iii) ব্যাংক ঋণ: ব্যৱসায়িক ব্যাংকবোৰে কাৰ্য্যকৰী মূলধনৰ বাবে ঋণ আগবঢ়ায়।
(iv) বাণিজ্যিক ক্ৰেডিট: মালসম্ভাৰ যোগানদাৰসকলে বাকীৰে সামগ্ৰী দিয়াৰ জৰিয়তে মূলধনৰ যোগান দিয়ে।
(v) অৱচেয় পুঁজি: সংস্থাই আগৰ বছৰৰ লাভৰ একাংশ সংৰক্ষণ কৰি প্ৰয়োজনীয় মূলধনৰ যোগান ধৰিব পাৰে।
23. নতুন বিলি বজাৰৰ বৈশিষ্ট্যবোৰ লিখা।
উত্তৰঃ নতুন বিলি বজাৰৰ বৈশিষ্ট্যবোৰ হ’ল-
(i) এই বজাৰত ষ্টক এক্সচেঞ্জৰ দৰে মধ্যস্থতাকাৰীক বাইপাছ কৰি বিনিয়োগকাৰীৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ ইছ্যুকাৰী কোম্পানীলৈ ধন স্থানান্তৰিত হয়।
(ii) নতুন ইছ্যু হ’ল কোনো ব্যৱসায়ৰ বাবে মূলধন আহৰণৰ পদ্ধতি। কোম্পানীসমূহে ঋণ জাৰি কৰা (অৰ্থাৎ ঋণ লোৱা) বা ইকুইটি জাৰি কৰা (অৰ্থাৎ ষ্টক) (অৰ্থাৎ সংস্থাটোৰ এটা অংশ বিক্ৰী কৰা)ৰ মাজৰ পৰা এটা বাছি ল’ব পাৰে।
(iii) নতুন ইছ্যুৰ পৰা ধন লাভ কৰাৰ পিছত কোম্পানীয়ে বিনিয়োগকাৰীক নিৰাপত্তাৰ প্ৰমাণ পত্ৰ প্ৰদান কৰিব।
(iv) ই হৈছে নতুন দীৰ্ঘম্যাদী পুঁজিৰ বজাৰ। এই ছিকিউৰিটিজ কোম্পানীয়ে প্ৰথমবাৰৰ বাবে পোনপটীয়াকৈ বিনিয়োগকাৰীক প্ৰদান কৰে।
(v) এন আই এমত কাৰ্য্যকলাপসমূহ আমেৰিকাত ভাৰতীয় ছিকিউৰিটিজ এণ্ড এক্সচেঞ্জ ব’ৰ্ড (ছেবি) বা এছ ই চিৰ দৰে শাসকীয় সংস্থাৰ দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰিত হয়, যাৰ ফলত স্বচ্ছতা আৰু বিনিয়োগকাৰীৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা হয়।
24. উদ্যোমিকা বিকাশ আচনিৰ পাঁচটা উদ্দেশ্য লিখা।
উত্তৰঃ উদ্যোমিকা বিকাশ আচনিৰ পাঁচটা উদ্দেশ্য হ’ল-
(i) এটা ইডিপিৰ মূল লক্ষ্য হৈছে উদ্যোগীকৰণ আৰু ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া ব্যৱসায় (এছএমই)ৰ সম্প্ৰসাৰণক উৎসাহিত কৰা। এই পদক্ষেপসমূহে মানুহক তেওঁলোকৰ উদ্যোগীকৰণৰ লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ অনুপ্ৰাণিত আৰু সক্ষম কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা আৰু সম্পদ প্ৰদান কৰে।
(ii) ব্যৱসায়িক ব্যৱস্থাপনা, বিত্তীয় পৰিকল্পনা, বিপণন, আৰু কাৰ্য্যকৰী কৌশলৰ ওপৰত ব্যৱহাৰিক প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা যাতে অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে উদ্যোগীকৰণৰ উদ্যোগৰ বাবে ভালদৰে প্ৰস্তুত হোৱাটো নিশ্চিত কৰিব পাৰে।
(iii) উদীয়মান উদ্যোগীসকলক তেওঁলোকৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ আৰু বৃদ্ধিৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ সফলতাৰে নেভিগেট কৰাত সহায় কৰিবলৈ নিৰন্তৰ মেণ্টৰিং, নেটৱৰ্কিং সুযোগ, আৰু সম্পদ প্ৰদান কৰা।
(iv) উদ্যোগ উন্নয়নৰ লক্ষ্যত সুযোগ চিনাক্তকৰণ আৰু মূল্যায়ন কৰা, এটা ধাৰণাক বাণিজ্যিকীকৰণ কৰা, প্ৰৱেশ কৌশল বিকশিত কৰা, ব্যৱসায়িক পৰিকল্পনা নিৰ্মাণ কৰা, মূলধন বিচাৰি উলিওৱা, ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰা, ব্যৱসায় বৃদ্ধি কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
দ্ৰুত ঔদ্যোগিক বিকাশৰ বাবে উদ্যোগীসকলৰ যোগান বৃদ্ধি কৰা।
(v) বিভিন্ন ব্যক্তিক নিজৰ নতুন ব্যৱসায় আৰু ষ্টাৰ্টআপ আৰম্ভ কৰাৰ বাবে প্ৰেৰণা আৰু পথ প্ৰদৰ্শন কৰা। এইদৰে অৰ্থনীতিৰ অৰিহণা যোগোৱা। জাতিৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত বিপদ প্ৰশমনৰ দিশত উপনীত হোৱা। চাকৰি সৃষ্টি, উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধি, আৰু সামগ্ৰিক অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধিত অৰিহণা যোগোৱা নতুন উদ্যোগ স্থাপনক উৎসাহিত কৰা।
