মেধা পাটকাৰ জীৱনী | Medha Patkar Biography

মেধা পাটকাৰ | Medha Patkar Essay in Assamese | Biography of Medha Patkar in Assamese | মেধা পাটকাৰ বিষয়ে জীৱনী | মেধা পাটকাৰ বিষয়ে ৰচনা | মেধা পাটকাৰৰ চমু পৰিচয়।

Join Telegram channel

Follow us:

মেধা পাটকাৰ এগৰাকী প্ৰখ্যাত ভাৰতীয় সমাজকৰ্মী, যি কৃষক, দলিত, জনজাতীয়, শ্ৰমিক আৰু মহিলাসকলৰ কেইবাটাও ৰাজনৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিক বিষয়ৰ দিশত কাম কৰিছে। সৰুৰে পৰা সমাজ কল্যাণৰ বাবে নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰাৰ পিছত, তেওঁ ভূমি অধিগ্ৰহণ, অসংগঠিত ৰাজহুৱা খণ্ডৰ শ্ৰমিক আদিৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ কেইবাটাও ৰাষ্ট্ৰীয় নীতি আৰম্ভ আৰু প্ৰস্তুত কৰিছিল। তেওঁ যোৱা ৩২ বছৰ ধৰি চলি থকা নৰ্মদা বচাও আন্দোলন (এনবিএ) আৰম্ভ N.B.A. আন্দোলনটোৱে চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ প্ৰকল্পৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত লোকসকলৰ অধিকাৰৰ বাবে যুঁজ দিয়ে, যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে নৰ্মদা নদীৰ ওপৰেৰে বান্ধ নিৰ্মাণ কৰা।

তেওঁ বান্ধৰ ওপৰত বিশ্ব আয়োগৰ সদস্যআছিল, যি বিশ্বব্যাপী বৃহৎ বান্ধৰ সামাজিক, ৰাজনৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিক প্ৰভাৱ বিচাৰি উলিওৱাৰ দিশত কাম কৰিছিল। বিগত বছৰবোৰত, তেওঁ জাতিবাদ, সাম্প্ৰদায়িকতা আৰু অন্যান্য ধৰণৰ বৈষম্যৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতি  আহিছে।  তেওঁ অন্যান্য কৰ্মীসকলৰ সৈতে নেচনেল এলায়েন্স অফ পিপলছ মুভমেণ্ট (এনএপিএম) প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল আৰু হিন্দুস্তান কনষ্ট্ৰাকচন কৰ্পোৰেচন, আদৰ্শ চছাইটি আৰু হিৰাানন্দনীৰ দৰে ব্যক্তিগত ৰিয়েল ইষ্টেট নিৰ্মাতাসকলৰ বিৰুদ্ধে ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ গোচৰ ৰুজু কৰিছিল। টাটা সামাজিক বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠানৰ এগৰাকী প্ৰাক্তন ছাত্ৰী, মেধা পাটকাৰ এগৰাকী নিৰ্ভীক সমাজকৰ্মী যাক বহু বছৰ ধৰি সাধাৰণ লোকৰ নেতা হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে।

মেধা পাটকাৰ জীৱনী | Medha Patkar Biography

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

মেধা পাটকাৰৰ জন্ম ১৯৫৪ চনৰ ১ ডিচেম্বৰত মহাৰাষ্ট্ৰৰ বোম্বাইত হৈছিল। সমাজকৰ্মী পৰিয়ালৰ ঘৰত হৈছিল।  দেউতাক বসন্ত খানোলকাৰ এজন প্ৰখ্যাত স্বাধীনতা সংগ্ৰামী আৰু ট্ৰেড ইউনিয়নবাদী আনহাতে তাইৰ মাতৃ ইন্দু খানোলকাৰে স্বধৰ নামৰ এটা মহিলা সংগঠন চলাইছিল । এনে এক পাৰিবাৰিক পৃষ্ঠভূমিৰ পৰা আহি, তেখেতে ডাঙৰ-দীঘল হৈ অত্যন্ত ব্যক্তিবাদী, ব্যতিক্ৰমী সাহসী আৰু কথা ক’বলৈ ভয় নকৰে। পাটকাৰে ৰুইয়া মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা B.Sc. সম্পূৰ্ণ কৰিছিল আৰু টাটা সামাজিক বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠানৰ (TISS) পৰা সামাজিক কামত M.A কৰিছিল।

সামাজিক বৈষম্য আৰু সামাজিক আন্দোলনৰ ওপৰত গৱেষণা কৰি P.H.D অধ্যয়ন কৰি থাকোতে তেওঁ নৰ্মদা নদী উপত্যকা প্ৰকল্পৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰে, তেওঁ গুজৰাটলৈ আহে আৰু নৰ্মদা উপত্যকাৰ জনজাতীয় আৰু কৃষকসকলৰ দুৰ্দশাৰ বিষয়ে জানিব পাৰে। তেওঁ টি.আই.এছ.এছ. অনুষদ আৰু তেওঁৰ ডক্টৰেট গৱেষণা হিচাপে তেওঁৰ পদ ত্যাগ কৰিছিল আৰু আন এজন সামাজিক কৰ্মী বাবা আমটেৰ সৈতে নৰ্মদা সংৰক্ষণ অভিযানত যোগদান দিছিল

মেধা পাটকাৰৰ কৰ্ম জীৱন

মেধা পাটকাৰে নৰ্মদা বচাও আন্দোলন প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে আৰু এতিয়াও কৃষক আৰু জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ এক বিশাল জনসমাগমৰ সৈতে ইয়াৰ সৈতে কাম কৰি আছে। তেওঁ ভাৰতৰ চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ নিৰ্মাণৰ বিৰুদ্ধে শান্তিপূৰ্ণ প্ৰতিবাদ আৰু বিশাল সমদলৰ নেতৃত্ব দিছে যিয়ে কৃষিভূমি আৰু বনাঞ্চলৰ বিস্তীৰ্ণ বিস্তীৰ্ণ অংশ ডুবাই পেলাইছে, যাৰ ফলত বিশাল জনজাতীয় লোক স্থানচ্যুত হৈছে। তেওঁ একতা বৃদ্ধি আৰু উৎপীড়নৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ বাবে দেশক শক্তি প্ৰদান কৰাৰ বাবে নেচনেল এলায়েন্স অফ পিপলছ মুভমেণ্টছ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে।বান্ধৰ ওপৰত বিশ্ব আয়োগৰ সৈতে তাইৰ কামত এক বিতং গৱেষণা আৰু ডাঙৰ বান্ধৰ পৰিকল্পনা আৰু নিৰ্মাণৰ বাবে গভীৰ পৰামৰ্শ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল। তেওঁ নাগপুৰত পৰিৱেশৰ ক্ষতিৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ কৰি আন গাওঁবাসীৰ সৈতে লাভাচা চহৰৰ বিৰুদ্ধেও মাত মাতিছে। তেওঁ জন লোকপাল বিধেয়কসমৰ্থন কৰি আন্না হাজাৰেৰ দুৰ্নীতি বিৰোধী অভিযানত মুকলি সমৰ্থন দেখুৱাইছিল। তেওঁ বিভিন্ন প্ৰকল্প আৰু অভিযানৰ জৰিয়তে চেনী-সমবায় মিছন আৰু অন্যান্য বহুতো সামাজিক কাৰণ ৰক্ষা কৰিবলৈ তেওঁৰ সেৱা আগবঢ়াইছে।

সক্ৰিয়তা

মেধা পাটকাৰে মুম্বাইৰ বস্তিত স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনৰ বাবে কাম কৰি নিজৰ কৰ্মজীৱন আৰম্ভ কৰিছিল। পাঁচ বছৰ ধৰি বিভিন্ন সংগঠনৰ বাবে কাম কৰাৰ পিছত, তেওঁ তিনি বছৰৰ বাবে গুজৰাটৰ জনজাতীয় জিলাসমূহৰ কল্যাণৰ দিশত কাম কৰা আৰম্ভ কৰে।

১৯৮৫ চনত যেতিয়া তেওঁ নৰ্মদা বচাও আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল তেতিয়া তেওঁ চৰ্চালৈ আহিছিল। তেওঁ এই আন্দোলনৰ অংশ আছিল য’ত নৰ্মদা উপত্যকাৰ ওচৰত বাস কৰা জনজাতীয় লোক, শ্ৰমিক, কৃষক, মীন পালনকাৰী আৰু অন্যান্য লোকসকলৰ অংশগ্ৰহণ জড়িত আছিল। এই আন্দোলনত বিজ্ঞানী, শিক্ষাবিদ, শিল্পী আৰু পৰিৱেশবিদসকলৰ অংশগ্ৰহণো অন্তৰ্ভুক্ত আছে যিয়ে বান্ধৰ অগণতান্ত্ৰিক পৰিকল্পনা আৰু লাভালাভৰ অন্যায় বিতৰণৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে।মেধা পাটকাৰে ভাৰতত নদীসংযোগৰ ৰণনীতিৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে, যিটো চৰকাৰৰ মতে দেশত পানীৰ অভাৱৰ সমস্যাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ এক পদক্ষেপ। মেধাই যুক্তি দিছিল যে চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ প্ৰকল্পই নৰ্মদা উপত্যকাৰ কাষত বাস কৰা 40,000 ৰো অধিক পৰিয়ালক স্থানচ্যুত কৰিব। তাইৰ যুক্তিক বহুতে সমৰ্থন কৰিছিল কিয়নো চৰকাৰৰ কোনো পুনৰ্সংস্থাপন পৰিকল্পনা নাছিল। চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত জয়ী হোৱাৰ আগতে চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ নিৰ্মাণৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ কৰি তেওঁ ২২ দিন উপবাস কৰিছিল

১৯৯৬ চনত, মেধা পাটকাৰে অন্যান্য কৰ্মীসকলৰ সৈতে নেচনেল এলায়েন্স অফ পিপলছ মুভমেণ্ট (এনএপিএম) প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। মিত্ৰজোঁটটোৱে মানুহৰ বাবে সামাজিক ন্যায়, সমতা আৰু ৰাজনৈতিক ন্যায় প্ৰাপ্ত কৰাৰ দিশত কাম কৰিছিল। তেওঁ উৎপীড়নৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়া আৰু বৰ্তমানৰ বিকাশৰ আৰ্হিক প্ৰশ্ন কৰাৰ লক্ষ্যৰে সংগঠনটো প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল, যিতেওঁৰ মতে, কেৱল এক অংশৰ লোকৰ পক্ষত।

২০০৫ চনত, মেধা পাটকাৰে ঘৰ বচাও ঘৰ বানাও আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল যিয়ে মুম্বাইত আৱাস অধিকাৰৰ সংগ্ৰামৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছিল। আন্দোলনটো তেতিয়া আৰম্ভ হৈছিল যেতিয়া মহাৰাষ্ট্ৰ চৰকাৰে ২০০৫ চনত ৭৫,০০০ ঘৰ ভাঙি পেলাইছিল যাৰ ফলত হাজাৰ হাজাৰ লোক গৃহহীন হৈছিল।তেখেতে সিংগুৰত টাটা মটৰ্ছৰ দ্বাৰা এটা কাৰখানা নিৰ্মাণৰ বিৰুদ্ধেও প্ৰতিবাদ কৰিছিল যাৰ উদ্দেশ্য আছিল টাটা নেনো গাড়ী নিৰ্মাণ কৰা। ফলস্বৰূপে, টাটাই সিংগুৰত নিৰ্মাণ বন্ধ কৰে আৰু ইয়াৰ কাৰখানাগুজৰাটৰ সানন্দলৈ স্থানান্তৰ কৰে।

২০০৭ চনত, তেওঁ পশ্চিম বংগৰ নন্দীগ্ৰামত বলপূৰ্বক ভূমি দখল প্ৰতিহত কৰিবলৈ কেইবাটাও আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল।

হিন্দুস্তান নিৰ্মাণ নিগমে মহাৰাষ্ট্ৰত ‘লাভাচা’ নামৰ এটা ডাঙৰ প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰিছিল যিটো এতিয়াও সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই। মেধা পাটকাৰে লাভাছাৰ গাওঁবাসীৰ সৈতে এই প্ৰকল্পটোৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰি কয় যে প্ৰকল্পটোৱে কৃষকসকলৰ বাবে অত্যাধিক পৰিমাণৰ পানী ব্যৱহাৰ কৰিব। মেধা  পাটকাৰে প্ৰকল্পটোৰ বিৰুদ্ধে উচ্চতম ন্যায়ালয়ত ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ মোকৰ্দমাও দাখিল কৰিছিল।

২০১৩ চনত, তেওঁ মহাৰাষ্ট্ৰত হাজাৰ হাজাৰ ঘৰ ভাঙিবলৈ চৰকাৰৰ সিদ্ধান্তৰ বিৰুদ্ধে আন এক প্ৰতিবাদ আৰম্ভ কৰিছিল। যদিও চৰকাৰে ইতিমধ্যে ৪৩ টা পৰিয়ালক উচ্ছেদ কৰিছিল আৰু ২০০ ৰো অধিক লোকক স্থানচ্যুত কৰিছিল, প্ৰতিবাদটোৱে অধিক ধ্বংস ৰক্ষা কৰিছিল। এটা অনুসন্ধান কৰা হৈছিল কিন্তু কেৱল এটা আংশিক সমাধান আগবঢ়োৱা হৈছিল। সেয়েহে, সম্প্ৰদায়বোৰে প্ৰতিবাদ অব্যাহত ৰাখিছিল।

মেধা পাটকাৰৰ নেতৃত্বত আন এটা জনপ্ৰিয় প্ৰতিবাদ আছিল যিটো মহাৰাষ্ট্ৰৰ চেনী সমবায় খণ্ডক ৰক্ষা কৰাৰ লক্ষ্যৰে কৰা হৈছিল। তেখেতে ৰাজ্য চৰকাৰক ৰাজনীতিবিদসকলক মূল্য হ্ৰাস কৰি উদ্যোগৰ সম্পত্তি বিক্ৰী কৰাৰ অভিযোগ কৰিছিল।

তেওঁ আন কৰ্মীসকলৰ সৈতে যুক্তি দিছিল যে ৰিয়েল ইষ্টেট টাইকুন নিৰঞ্জন হিৰাানন্দনীয়ে দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ বাবে বাজেট গৃহ নিৰ্মাণৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত ঠাইবোৰত বিলাসী ফ্লেট নিৰ্মাণ কৰি নিয়ম উলংঘা কৰিছে। তেওঁ অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ শ্ৰীকাকুলামত কোভাদা পাৰমাণৱিক শক্তি প্ৰকল্পৰ প্ৰস্তাৱৰ বিৰোধিতা কৰি কয় যে এই প্ৰকল্পটোৱে পৰিৱেশৰ লগতে সেই অঞ্চলৰ লোকসকলৰ বাবে এক ডাঙৰ ভাবুকি সৃষ্টি কৰিব। মেধা   পাটকাৰে দুৰ্নীতিৰ বিৰুদ্ধে তেওঁৰ যুঁজত আন্না হাজাৰেৰ সৈতেও যোগ দিছিল।

মেধা পাটকাৰে ২০১৪ চনৰ জানুৱাৰীত অৰবিন্দ কেজৰিৱালৰ নেতৃত্বত আম আদমী পাৰ্টিত যোগদান কৰি ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰিছিল। উত্তৰ-পূব মুম্বাই সমষ্টিত মাত্ৰ ৮.৯ শতাংশ ভোট লাভ কৰাৰ পিছত তেওঁ লোকসভা নিৰ্বাচনত পৰাজিত হৈছিল। তাৰ পিছত তেওঁ 28 মাৰ্চ, 2015 তাৰিখে দল ত্যাগ কৰে।

Read Also: মান্নু ভাণ্ডাৰী জীৱনী | Mannu Bhandari Biography

স্বীকৃতি

মেধা পাটকাৰ নৰ্মদা বচাও আন্দোলনৰ বাবে সুপৰিচিত যাৰ জৰিয়তে তেওঁ নৰ্মদা উপত্যকাৰ কাষত বাস কৰা লোকসকলৰ অধিকাৰৰ বাবে যুঁজ দিছিল। চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ নিৰ্মাণৰ ফলত হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ বাসস্থান বিপদাশংকাত পৰিছিল। 1992 চনৰ পৰা, N.B.A-য়ে নৰ্মদা উপত্যকাত স্থাপন কৰা কেইবাখনো বিদ্যালয় জেভানচালাচ চলাই আহিছে। প্ৰায় 5,000 শিক্ষাৰ্থী ইতিমধ্যে বিদ্যালয়ৰ পৰা উত্তীৰ্ণ হৈছে। যোৱা 30 বছৰত, N.B.A-য়ে স্বাস্থ্য, পৰিৱেশ সুৰক্ষা, নিযুক্তি আদিৰ দৰে কেইবাটাও ক্ষেত্ৰত ধাৰাবাহিকভাৱে কাম কৰি আহিছে।

সমালোচনা

মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰত্নগিৰি জিলাত জয়তাপুৰ পাৰমাণৱিক শক্তি প্ৰকল্পৰ প্ৰস্তাৱৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰাৰ পিছত মেধা পাটকাৰক সমালোচনা কৰা হৈছিল। এইটো খবৰ পোৱা গৈছিল যে তেখেতে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছিল কিয়নো পৰিস্থিতিটোৱে সেই সময়ত প্ৰতিবাদৰ দাবী কৰা নাছিল। তেওঁ এইটোও কৈছিল যে নৰ্মদা বচাও আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ তেওঁ ২০ খন ৰাজ্যলৈ দৌৰিব লগা হৈছিল আৰু সেয়েহে নতুন প্ৰতিবাদ কৰিবলৈ প্ৰায় সময় নাছিল।

বঁটা আৰু কৃতিত্ব

• ১৯৯১: ৰাইট লাইভলিহুড এৱাৰ্ড
• ১৯৯২: গোল্ডমেন পৰিৱেশ বঁটা
• ১৯৯৫: ইংলেণ্ডৰ বিবিচিৰ দ্বাৰা শ্ৰেষ্ঠ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনৈতিক প্ৰচাৰকৰ গ্ৰীণ ৰিবন বঁটা
• ১৯৯৯: জাৰ্মানীৰ এমনেষ্টি ইণ্টাৰনেচনেলৰ পৰা মানৱ অধিকাৰ ডিফেণ্ডাৰ বঁটা
• ১৯৯৯: ভিজিল ইণ্ডিয়া মুভমেণ্টৰ পৰা এম এ থমাছ ৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ বঁটা
• ১৯৯৯: পাৰ্চন অফ দা ইয়েৰ বিবিচি
• ১৯৯৯: দীনা নাথ মংগেশকাৰ বঁটা
• ১৯৯৯: শান্তিৰ বাবে কুণ্ডল লাল বঁটা
• ১৯৯৯: মহাত্মা ফুলে বঁটা
• ২০০১: বাসবশ্ৰী বঁটা
• ২০১৩: ভীমা বাই আম্বেদকাৰ বঁটা
• ২০১৪: সামাজিক ন্যায়ৰ বাবে মাদাৰ টেৰেছা বঁটা।

সামৰণি

মেধা পাটকাৰ ভাৰতৰ এগৰাকী প্ৰখ্যাত সমাজকৰ্মী যি ভাৰতৰ বিভিন্ন গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক আৰু ৰাজনৈতিক সমস্যাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে। প্ৰতিটো আন্দোলনৰ সময়ত, কেইবাজনো ভাৰতীয় জনজাতীয়, দলিত, কৃষক, শ্ৰমিক আৰু মহিলাই মেধা পাটকাৰৰ বিৰুদ্ধে অন্যায়ৰ সন্মুখীন হোৱাৰ সময়ত তেওঁলোকৰ কাষত থিয় দিছিল। বহুতো বঁটাৰে সন্মানিত মেধা  পাটকাৰে সমাজিক কৰ্মৰে জনসাধাৰণৰ সমস্যা সমাধান কৰিছিল। জনসাধাৰণ অগ্ৰগতিৰ হকে মাত মতা এই গৰাকী প্ৰখ্যাত সমাজকৰ্মী ভাৰতীয় মহিলা সকলৰ এক অনুপ্ৰেৰণা। 

Dev Kirtonia

Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.