আমাৰ স্বাস্থ্যৰ মানদণ্ড উন্নত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত শাকজাতীয় ভেষজৰ স্থান উল্লেখনীয়। এই গুণেৰে পৰিপুষ্ট শাক জাতীয় ভেষজ সমূহে আমাক পুষ্টি যোগায়। ঔষধি গুণেৰে সমৃদ্ধ শাকসমূহ ভিটামিন আৰু খনিজ উপাদানৰে সম্পূৰ্ণ। এনে এবিধ অসমীয়া খাদ্য প্ৰণালীত প্ৰায়ে ব্যৱহৃত শাকবিধ হৈছে পালেং। অতীজৰে পৰা বহু ৰোগৰ পৰা বাছি থাকিবলৈ আৰু বহুবোৰ ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত পালেং শাক ব্যৱহাৰ হৈ আহিছে। এই প্ৰৱন্ধটিত আমাৰ শৰীৰক পুষ্টি যোগান ধৰা পালেং শাকৰ উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Spinach বিষয়ে এক সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read Also: Health Benefits Of Rosemary | ৰোজমেৰীৰ উপকাৰিতা
পালেং শাক কি? | What is Spinach?
পালেং শাক হৈছে মধ্য আৰু পশ্চিম এছিয়াৰ স্থানীয় এক পাতযুক্ত সেউজীয়া উদ্ভিদ। পালেং শাক Amaranthaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ। পালেং শাকক ইংৰাজীত Spinach আৰু হিন্দীত Palak বুলি কোৱা হয়। পালেং শাক হৈছে এক সেউজীয়া শাক যাৰ উচ্চ পুষ্টিগত মূল্য আছে। পালেং শাকত ভিটামিন A, C আৰু K, মেগনেছিয়াম, লো আৰু মেঙ্গানিজ থাকে। এই পাতযুক্ত সেউজীয়া শাক খালে চকুৰ স্বাস্থ্য উপকৃত হ’ব পাৰে, অক্সিডেটিভ চাপ হ্ৰাস হ’ব পাৰে আৰু অনান্য স্বাস্থ্য কাৰ্য্যৰ ভিতৰত ৰক্তচাপৰ স্তৰ হ্ৰাস হ’ব পাৰে। এইবিধ শাকক ৰন্ধাকৈ আৰু কেঁচাকৈ দুয়োধৰণে খাব পাৰি।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant Description
পালেং শাক হৈছে এক বাৰ্ষিক উদ্ভিদ কেতিয়াবাহে দ্বিবাৰ্ষিক আৰু ৩০ ছেণ্টিমিটাৰ (১ফুট)লৈকে ওখ হয়। নাতিশীতোষ্ণ অঞ্চলত পালেং শাক শীতকাল অতিক্ৰম কৰিব পাৰে। পাতবোৰ বৈকল্পিক, সৰল, ডিম্বাকৃতিৰ পৰা ত্ৰিভুজকাৰ আৰু আকাৰত পৰিৱৰ্তনশীল। পাতবোৰ ২-৩০ ছেণ্টিমিটাৰ (১-১২ইঞ্চি) দীঘল আৰু ১-১৫ ছেণ্টিমিটাৰ (০.৪-৫.৯ ইঞ্চি) বহল। গছৰ তলত ডাঙৰ পাত আৰু ফুলৰ কাণ্ডত সৰুপাত ওপৰলৈ থাকে। ফুলবোৰ অস্পষ্ট, হালধীয়া – সেউজীয়া বৰণৰ, ৩-৪ মিলিমিটাৰ ব্যাসৰ আৰু কেইবাটাও বিজ থকা এক সৰু, কঠিন, শুকান, গোটযুক্ত ফলৰ গোট ৫-১০ মিলিমিটাৰ (০.২-০.৪ইঞ্চি) লৈ পৰিপক্ক হয়।
পালেং শাকৰ ভিন্ন ভাষিক নাম সমূহ | Different linguistic name of Spinach
- ইংৰাজী ভাষাত: Spinach
- হিন্দী ভাষাত: Palak, Poi
- তামিল ভাষাত: Keerai, Pasalai keerai
- মালায়ালম ভাষাত: Palak cheer
- তেলেগু ভাষাত: Palak
- কান্নাড়াভাষাত: Paalak, Kempu Bayi Basalac
- গুজৰাটী ভাষাত: Palak
- মাৰাঠীভাষাত: Sag, Velbondi
- উৰিয়া ভাষাত: Poi, Palak
- পাঞ্জাৱী ভাষাত: Poi, Palak
১০০ গ্ৰাম পালেং শাকৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value of per 100g Spinach
- Energy: 97 KJ (23Kcall)
- Carbohydrate: 3.6g
- Sugar: 0.4g
- Dietary fiber: 2.2g
- Fat: 0.4g
- Protein : 2.9g
Vitamin
- Vitamin A equivalents: 469 micrograms
- Beta-carotene : 5626 micrograms
- Lutein zeaxanthin: 12198 micrograms
- Vitamin A: 933771 micrograms
- Thiamine B1: 0.078mg
- Riboflavin B2: 0.189mg
- Niacin B3: 0.724mg
- Vitamin B6: 0.195mg
- Folate B9: 194 microgram
- Vitamin C: 20mg
- Vitamin E: 2mg
- Vitamin K: 483 micrograms
Minerals
- Calcium : 99mg
- Iron: 2.71mg
- Magnesium: 79 mg
- Manganese: 0.897mg
- Phosphorus: 49mg
- Potassium: 558mg
- Sodium : 79 mg
- Zinc: 0.53mg
Other constituents
- Water: 91.4g
জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification of Spinach
- Kingdom : Plantae
- Clade : Tracheophytes
- Clade : Angiosperms
- Clade : Eudicots
- Order : Caryophyllales
- Family : Amaranthaceae
- Genus : Spinacia
- Spices : S. Olerecia
- Scientific name : Spinacia olerecia
পালেং শাকৰ উপকাৰিতা | Health Benefits of Spinach
১. ছালৰ সূৰ্যৰ ক্ষতি প্ৰতিহত কৰে (Prevent Sun damage to the skin)
পালেং শাকত ভিটামিন বি আৰু অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ ভিটামিন যেনে A, E, K আৰু C সমৃদ্ধ যি ছালৰ গাঁথনি উন্নত কৰাত আৰু ছাল সম্পৰ্কীয় কেইবাটাও বিকাৰৰ চিকিৎসা কৰাত সহায় কৰে। পালেং শাকে ছালক সূৰ্যৰ ক্ষতিকাৰক আল্ট্ৰা-ভায়োলেট (Ultra violet) বিকিৰণৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাত সহায় কৰে। ই সূৰ্যৰ ক্ষতিৰ ক্ষেত্ৰত ছালৰ আৰোগ্য বৃদ্ধি কৰে আৰু সূৰ্যৰ ফলত হোৱা অকাল বাৰ্ধক্য, ছালৰ কৰ্কট ৰোগ আৰু অন্যান্য ডাৰ্মাল বিকাৰ প্ৰতিহত কৰে।
২. পালেং শাকে ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী বৃদ্ধি কৰে (Spinach Boost immune system)
ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী শক্তিশালী কৰাত পালেং শাক অত্যন্ত উপকাৰী। উচ্চ পৰিমাণৰ ভিটামিন A-য়ে সংক্ৰমণ আৰু প্ৰদাহ যথেষ্ট পৰিমাণে প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে। ই শ্বাসতন্ত্ৰ, মূত্ৰনলী আৰু অন্ত্ৰৰ নলীৰ শ্লেষ্মা আৱৰণ শক্তিশালী কৰে। ভিটামিন এ হৈছে লিম্ফোচাইটৰ (শ্বেত ৰক্ত কণিকা) এক মুখ্য উপাদান যি মানৱ শৰীৰত ৰোগৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে।
৩. পালেং শাকৰ প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ (Anti-inflammatory properties of spinach)
পালেং শাকে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ প্ৰদাহজনিত ৰোগ যেনে আৰ্থ্ৰাইটিছ, অষ্টিওআৰ্থ্ৰাইটিছ, হাপানি আৰু আনকি মাইগ্ৰেইনৰ মুৰৰ বিষৰ পৰা সকাহ দিয়াত সহায় কৰে।
৪.পালেং শাকে মস্তিষ্ক আৰু স্নায়ুতন্ত্ৰৰ ক্ষতি প্ৰতিহত কৰে (Spinach Prevents damage to brain and nervous system)
পালেং শাকে মগজুৰ কাৰ্যকলাপ বজাই ৰাখে, বিশেষকৈ বৰ্ধিত বয়সৰ ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত। ভিটামিন C, K আৰু ফলেটৰ উচ্চ পৰিমাণে হৰমন উৎপাদনত সহায় কৰে যি স্নায়ুতন্ত্ৰক সঠিকভাৱে কাম কৰি ৰাখে। ই মগজুৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ ক্ষমতাও উন্নত কৰে। পালেং শাকে স্ফিংগোলিপিডৰ সংশ্লেষণত সহায় কৰে যি হৈছে স্নায়ু কোষৰ মাইলিন আৱৰণৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ চৰ্বি।
৫. পালেং শাকে গেষ্ট্ৰোইনটেস্টাইনেল বিকাৰৰ চিকিৎসা কৰে (Spinach treats gastrointestinal disorders)
পালেং শাকত উচ্চ পৰিমাণৰ বিটা- কেৰোটিন আৰু ভিটামিন C থাকে যি গেষ্ট্ৰোইনটেষ্টিনেল স্বাস্থ্য বজাই ৰাখে। ই মুক্ত ৰেডিকেলৰ প্ৰভাৱৰ ফলত হোৱা কৰ্কট ৰোগৰ বিকাশৰ পৰা কলোৰেক্টল কোষবোৰক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে। পালেং শাকত ফোলেটৰ পৰিমাণে DNA ক্ষতি আৰু মলাশয়ৰ কোষবোৰৰ অবাঞ্ছিত পৰিৱৰ্তন প্ৰতিহত কৰে।
৬. পেশীৰ বিকাশৰ বাবে পালেং শাকৰ নিষ্কাশন খাব (Eat Spinach extract for muscle growth)
পালেং শাকে পেশীৰ কোষকলা শক্তিশালী কৰি পেশীৰ ওপৰত চাপ হ্ৰাস কৰে। মেগনেছিয়াম, জিংক আৰু অন্যান্য পুষ্টিৰ পৰিমাণে ভালদৰে টোপনি যোৱাত সহায় কৰে যি শৰীৰক আৰোগ্য আৰু দ্ৰুততাৰে আৰোগ্য হোৱাত সহায় কৰে।
৭. পালেং শাক উচ্চ ৰক্তচাপ আহাৰ পৰিকল্পনাৰ ব্যৱহাৰ (Use of spinach hypertension diet plan)
পালেং শাক উচ্চ ৰক্তচাপ বা উচ্চ ৰক্তচাপৰ বাবে কাৰ্যকৰী প্ৰতিকাৰ বুলি জনা যায়। ই চাপ আৰু উদ্বেগ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে।
৮. বৃক্কৰ ৰোগৰ বাবে পালেং শাক ভাল (Spinach good for kidney stone)
পালেং শাকে শৰীৰত ছডিয়াম-পটাছিয়ামৰ ভাৰসাম্য বজাই ৰখাত সহায় কৰে আৰু অতিৰিক্ত পটাছিয়াম হ্ৰাস কৰে যাৰ ফলত বৃক্ক গুৰুতৰ ভাৱে বিকল হ’ব পাৰে।
৯. হাপানি হ্ৰাস কৰে (Reduce asthma)
পালেং শাক খোৱাৰ ফলত হাপানীৰ ৰোগীউপকৃত হ’ব পাৰে।
১০. দৃষ্টিশক্তিৰ বাবে পালেং শাকৰ ৰস (Spinach juice for eyesight)
পালেং শাকত ভিটামিন থাকে যি বয়স বা অন্যান্য কাৰকৰ বাবে দৃষ্টিশক্তি দুৰ্বল হোৱা প্ৰতিহত কৰে। ই ছানি আৰু মেকুলাৰ অৱক্ষয় প্ৰতিহত কৰি দৃষ্টিশক্তি উন্নত কৰাত সহায় কৰে।
১১. পালেং শাকে হাড়ৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰাখে (Spinach maintain Bone health)
কেলচিয়ামৰ পৰিমাণৰ বাবে হাড়ৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু শক্তিশালী কৰণত পালেং শাক উপযোগী। লেক্টোজ অসহিষ্ণুতা থকা ৰোগীসকলৰ ক্ষেত্ৰত দুগ্ধজাত সামগ্ৰীৰ বিকল্প হিচাপেও ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। ই অষ্টিওপোৰোচিছ আগতীয়াকৈ আৰম্ভ হোৱা প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰে। পালেং শাকে পেশীৰ কোষকলা নিৰ্মাণ আৰু কোলাজেনৰ বিকাশত সহায় কৰে।
ব্যৱহাৰ | Uses
পালেং শাক এক বহুমুখী উপাদান যাক বিভিন্ন ধৰণেৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। পালেং শাকক ৰান্ধি আৰু কেঁচা দুয়ো প্ৰকাৰে খাব পাৰি। পালেং শাকৰ ব্যঞ্জন বনাই বা আন শাকৰ লগত মিহলি কৰি ৰান্ধি ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, ইয়াক চুপৰ আৰু চালাদত যোগ দি ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। পালেংশাকৰ ৰস জুছ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। পালেং শাকক আৰু পালেং শাকৰ পৰা তয়াৰি বিভিন্ন সামগ্ৰিক আমি ভিন্ন ধৰণে ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
পালেং শাক পুৰুষ, মহিলা আৰু শিশুৰ দ্বাৰা একেধৰণে খোৱাৰ বাবে তুলনামূলকভাৱে সুৰক্ষিত। পালেং শাকে বৃক্কত Insolvent crystals ও সৃষ্টি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত বৃক্কৰ ৰোগ অধিক অৱনতি হ’ব পাৰে। পালেং শাকত উচ্চ পৰিমাণৰ অক্সালিক এচিডে বৃক্কত কেলচিয়াম অক্সালেট পাথৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। পালেং শাকৰ উচ্চ প্ৰটিনৰ পৰিমাণে গাউট বা গাউটি আৰ্থ্ৰাইটিছ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে আৰু গাঁঠিৰ বিষ, ফুলা আৰু প্ৰদাহ হ’ব পাৰে। অৱশ্যে, কিছুমান ক্ষেত্ৰত, পালেং শাকৰ ফলত ডায়েবেটিচ ৰোগীৰ ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্তৰত গুৰুতৰ তাৰতম্য হ’ব পাৰে। অৱশ্যে, এয়া বিৰল, কিন্তু জটিলতা প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ যিমান সম্ভৱ সোনকালে যিকোনো সামান্য অসুবিধা বা প্ৰতিক্ৰিয়াৰ চিকিৎসা কৰিব লাগে।
যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। সেয়হে পালেং শাকৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Spinach আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত আৰু ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় পালেং শাকৰ উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Spinach সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। পালেং শাকৰ উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
Read Also: Health Benefits of Skunk Vine | ভেদাইলতাৰ উপকাৰিতা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.