আমাৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰত ফলৰ ভূমিকা অপৰিহাৰ্য্য। সতেজ আৰু শুকান পুষ্টিকাৰক ফল সমূহ আমাৰ শৰীৰৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী। এই ফল সমূহৰ বহু ধৰণৰ উপাদান যেনে ভিটামিন (Vitamins), খনিজ পদাৰ্থ (Minerals), এণ্টি-অক্সিডেণ্টে (Anti-oxidant) থকাৰ উপৰিও আঁহ জাতীয় গুণেৰে ভৰপূৰ। বিভিন্ন ধৰণৰ পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এনে এবিধ উৎকৃষ্ট ফল হৈছে কমলা। এই প্ৰৱন্ধটিত কমলাৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতাৰ আৰু ব্যৱহাৰৰ (Orange health benefits and uses) বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read Also: Kiwi benefits and uses | কিৱিৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ
কমলা কি? | What is Orange?
কমলা হৈছে ৰসাল সোৱাদযুক্ত পুষ্টিকৰ ফল। কমলা Rutaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ। কমলা ফলৰ বহুতো স্বাস্থ্যৰ উপকাৰিতা আছে। কমলাক ইংৰাজীত Orange আৰু হিন্দীত Santra,Narangi বুলি কোৱা হয়।কমলাৰ উৎপত্তি দক্ষিণ চীন, উত্তৰ-পূব ভাৰত আৰু ম্যানমাৰক সামৰি লোৱা অঞ্চলত হৈছিল, আৰু মিঠা কমলাৰ প্ৰাথমিক উল্লেখ আছিল খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩১৪ চনত চীনা সাহিত্যত। ১৯৮৭ চনলৈকে কমলা গছ পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ খেতি কৰা ফলগছ হিচাপে পৰিলক্ষিত হৈছিল। কমলা গছবোৰ ক্ৰান্তীয় আৰু উপ-ক্ৰান্তীয় জলবায়ুত মিঠা ফল ৰূপে বহুলভাৱে খেতি কৰা হয়। কমলা গছৰ ফল সতেজকৈ খাব পাৰি, বা ইয়াৰ ৰস বা সুগন্ধি বাকলিৰ বাবে সংসাধিত কৰিব পাৰি। ২০১২ চনলৈকে মিঠা কমলা ফলৰ উৎপাদন প্ৰায় ৭০% আছিল।
উদ্ভিদ বিৱৰণ (Plant description)
কমলা গছ হৈছে ৫0-৬0 বছৰৰ উৎপাদনশীল জীৱনকালৰ সৈতে এক নেমু জাতীয় চিৰসেউজ গছ। কিছুমান ভালদৰে যত্ন লোৱা কমলা গছ ১00 বছৰ বা অধিক সময় লৈকে জীয়াই থাকিব পাৰে। কমলা উদ্ভিদ (Citrus X sinensis) Rutaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত আৰু কমলা প্ৰায় ঘূৰণীয়া ফল, য’ত চামৰা আৰু তেলেতীয়া ৰিণ্ড আৰু ভিতৰত ৰসাল মাংস থাকে।মিঠা কমলা গছৰ উচ্চতা প্ৰায়ে ৬ মিটাৰ (২০ ফুট) হয়। বহল, চকচকীয়া, চিৰসেউজীয়া পাতবোৰ মজলীয়া আকাৰৰ আৰু ডিম্বাশয়; পেটিঅ’লবোৰৰ (পাতৰ ডাঁটা) ঠেক পাখি থাকে। ইয়াৰ বগা পাঁচ পাহিৰ ফুলবোৰ অতি সুগন্ধি। ফলটো হৈছে এক পৰিৱৰ্তিত বেৰী যাক Hesperidiumবুলি কোৱা হয়, আৰু মাংসটো কাৰ্পেল নামৰ খণ্ডত বিভক্ত কৰা হয়। মিঠা-কমলা ফলৰ সচৰাচৰ আকৃতি ঘূৰণীয়া আৰু ইয়াৰ মণ্ড কমলা ৰঙৰ, কিন্তু ইয়াত বিভিন্নতা আছে।
১০০ গ্ৰাম কমলাৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value of per 100g Orange
- Energy: 197 KJ (47 Kcal)
- Carbohydrate: 11.75g
- Sugar: 9.35g
- Dietary fiber: 2.4g
- Fat: 0.12g
- Protein: 0.94g
Vitamins
- Thiamine (B1):0.087mg
- Riboflavin ((B2): 0.04mg
- Niacin (B3): 0.282mg
- Pantothenic acid (B5): 0.25mg
- Vitamin (B6):0.06mg
- Choline: 8.4mg
- Vitamin (C): 53.2mg
- Vitamin (E): 0.18mg
Minerals
- Calcium: 40mg
- Iron: 0.1mg
- Magnesium: 10mg
- Manganese: 0.025mg
- Phosphorus: 14mg
- Potassium: 181mg
- Zinc: 0.07mg
Other Constituents
- Water: 86.75g
কমলাৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণবিভাজন | Scientific classification of Orange
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Order: Sapindales
- Family: Rutaceae
- Subfamily: Aurantioideae
- Subtribe: Citrinae
- Genus: Citrus
কমলাৰ ভিন্ন ভাষিক ভাৰতীয় নাম (Different linguistics Indian name of Orange)
- ইংৰাজী ভাষাত: Orange
- তামিল ভাষাত: Oranju Kichilipazham
- মালায়ালম ভাষাত: Madhura Naranga, Orange
- তেলুগু ভাষাত: Kamala Pandu
- কান্নাড়া ভাষাত: Kithilai
- হিন্দী ভাষাত: Santra,Narangi
- গুজৰাটী ভাষাত: Santara
- মাৰাঠী ভাষাত: Santre
- উৰিয়া ভাষাত: Kamala
- পাঞ্জাৱী ভাষাত: Santra
- কাশ্মিৰী ভাষাত: Sangtar
- অসমীয়া ভাষাত: komola
- বাংলা ভাষাত: Kamla Leboo
কমলাৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ | Benefits and uses of Orange
১. ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীসমৰ্থন কৰে (Support immune system): এটা কমলা ই দৈনিক অনুমোদিত ভিটামিন চি-ৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ 100 শতাংশ প্ৰদান কৰে, যি হৈছে শ্বেত ৰক্ত কোষ উৎপাদনৰ এক মুখ্য উপাদান। শ্বেত ৰক্ত কণিকাহৈছে শৰীৰক বেক্টেৰিয়া, ভেঁকুৰ, পৰজীৱী আৰু ভাইৰেল সংক্ৰমণৰ পৰা ৰক্ষা কৰাৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ।
২.কাৰ্ডিওভাস্কুলাৰ ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষা দিয়ে (Protect against cardiovascular disease): Hesperidin নামৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্টে কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ আৰু ৰক্তচাপ হ্ৰাস কৰে বুলি জনা যায়, যি এক স্বাস্থ্যকৰ হৃদযন্ত্ৰ আৰু ৰক্তনলী বজাই ৰখাত সহায় কৰে। কমলা ৰঙৰ আহাৰৰ আঁহ আৰু পেকটিনে শৰীৰৰ চৰ্বি শোষণ লেহেম কৰে, কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰে। কমলা ৰঙত পোৱা এক খনিজ মেগনেছিয়ামে ৰক্ত নলীবোৰ কঢ়িয়াই ৰখাত সহায় কৰে, যি ৰক্তচাপ এক স্বাস্থ্যকৰ পৰিসৰত ৰাখে।
৩. ৰিউমেটইড আৰ্থ্ৰাইটিছৰ আশংকা হ্ৰাস (Lower risk of rheumatoid arthritis): কমলাৰ কেৰোটিনইড এণ্টিঅক্সিডেণ্টৰ উচ্চ স্তৰে আৰ্থ্ৰাইটিছৰ বিষ উপশম কৰিব পাৰে আৰু ৰিউমেটইড আৰ্থ্ৰাইটিছৰ দৰে প্ৰদাহজনিত বিকাৰ হোৱাৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
৪. পাকস্থলীক আলচাৰৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰে (Protect your stomach from ulcers): কমলা ফলৰ উচ্চ আঁহ আৰু এণ্টিঅক্সিডেণ্টৰ পৰিমাণে পেপ্টিক আলচাৰ বিকশিত কৰাৰ বাবে দায়বদ্ধ বেক্টেৰিয়া হেলিকোবেক্টৰ পাইলোৰিৰ ঘটনা হ্ৰাস কৰে।
৫. ছালৰ বাবে ভাল (Good for skin): আমি ডাঙৰ হোৱাৰ লগে লগে, আমাৰ ছালৰ লগতে শৰীৰৰ আন অংশবোৰো মুক্ত ৰেডিকেল ক্ষতিত ভোগে। এই প্ৰক্ৰিয়াটো বায়ুৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ পিছত ধাতুবোৰে কেনেদৰে মামৰ কৰে তাৰ দৰেএকে। যদিও ই অনিবাৰ্য, কমলাবোৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু ভিটামিন চিৰে ভৰপূৰ যি প্ৰক্ৰিয়াটো লেহেম কৰে আৰু আপোনাক আপোনাৰ বয়সতকৈ সৰু দেখায়! কমলাৰ উপৰিও, আপুনি এই ফল আৰু পাচলিবোৰ উজ্জ্বল ছালৰ বাবে খাব পাৰে!
৬. আপোনাৰ চকুৰ বাবে মহান (Great for your eyes): আমাৰ ছালৰ লগতে, আমি ডাঙৰ হোৱাৰ লগে লগে আমাৰ চকুও ক্ষতিগ্ৰস্ত হয়। কমলাত ভিটামিন এ, ভিটামিন চি আৰু পটাছিয়ামৰ দৰে পুষ্টি থাকে যিআপোনাৰ চকুৰ বাবে উৎকৃষ্ট। সেয়েহে, যদি আপুনি আপোনাৰ দৃষ্টি শক্তি এতিয়াৰ দৰেই ভাল হোৱাটো বিচাৰে, প্ৰতিদিনে কমলা খাওক!
৭.মস্তিষ্কৰ বিকাশত সহায় কৰে(Helps in brain development): কমলাত থকা ফ’লেট আৰু ফলিক এচিডে মস্তিষ্কৰ বিকাশ তৈয়াৰ কৰে আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ অঙ্গটো পুদিনা অৱস্থাত ৰাখে। দৰাচলতে, এই পুষ্টিবোৰে গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বাবে কমলা কমলা কমলা এক স্বাস্থ্যকৰ ফল ও প্ৰস্তুত কৰে কিয়নো ই কেঁচুৱাটোক পিছত স্নায়বিক বিকাৰ হোৱাত বাধা দিয়ে।
৮. কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধ সমৰ্থন কৰিব পাৰে(May support cancer prevention): কৰ্কট ৰোগ হোৱাটো ৰোগী আৰু যত্ন লওঁতা দুয়োৰে বাবে এক কঠিন আৰু দুখদায়ক অভিজ্ঞতা হ’ব পাৰে। গৱেষণাই দেখুৱাইছে যে কমলা ৰঙত থকা ডি – লিমোনেন নামৰ যৌগএটাই বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কৰ্কট ৰোগ যেনে হাঁওফাঁওৰ কৰ্কট, স্তনৰ কৰ্কট, ছালৰ কৰ্কট ৰোগ আদি প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও, এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু ভিটামিন চি-য়ে শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে যি কৰ্কট কোষৰ সৈতে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰে। কৰ্কট ৰোগক দূৰত ৰাখিবলৈ ইয়াত কিছুমান খাদ্যাভ্যাস আছে।
৯. আপোনাৰ দৃষ্টি সুৰক্ষিত কৰে(Protects your vision): কমলাত ভিটামিন এ, আৰু অন্যান্য ফ্লেভোনইড এণ্টিঅক্সিডেণ্ট যেনে আলফা আৰু বিটা-কেৰোটিন, বিটা-ক্ৰিপ্টোক্সান্থিন, জিয়া-জেন্থিন আৰু লুটিন ৰ যথেষ্ট ভাল স্তৰ থাকে। এই যৌগবোৰত এণ্টিঅক্সিডেণ্ট গুণ আছে বুলি জনা যায়। স্বাস্থ্যকৰ শ্লেষ্মা আৱৰণ আৰু ছাল বজাই ৰখাৰ বাবে ভিটামিন এ-ৰ প্ৰয়োজন আৰু দৃষ্টিশক্তিৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয়। ফ্লেভোনইডসমৃদ্ধ প্ৰাকৃতিক ফল সেৱনে শৰীৰক হাঁওফাঁও আৰু মুখৰ গহ্বৰৰ কৰ্কট ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষা দিয়াত সহায় কৰে।
১০. ওজন হ্ৰাস(Weight Loss): এক কাপ কমলাত মাত্ৰ 85 কেলৰি থাকে, যাৰ ফলত ই এক পুষ্টি-ঘন, কম কেলৰিযুক্ত খাদ্য হয়। একেটা পৰিৱেশনত ৪.৩ গ্ৰাম আহাৰৰ আঁহ থাকে। এই যৌগটোৱে নিয়মীয়া অন্ত্ৰৰ চলাচল বৃদ্ধি কৰি আৰু দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে আপোনাক পৰিপূৰ্ণ অনুভৱ কৰাত সহায় কৰি ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে।
১১.চুলি সৰা প্ৰতিহত কৰে(Prevent hair Loss): কমলাত উচ্চ ভিটামিন চি থাকে যি কোলাজেন প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজন হয়, যি আপোনাৰ চুলিৰ কোষকলাবোৰ একেলগে ৰখাৰ বাবে দায়বদ্ধ। কোনেও তেওঁলোকৰ মূৰত টাক দাগ ভাল নাপায়, আৰু কমলা খোৱাটোৱে নিশ্চিত কৰিব পাৰে যে আপুনি ডাঙৰ হোৱাৰ লগে লগে আপোনাৰ মৰমলগা চুলিৰ সৈতে ভাগ ল’ব ।
কমলাৰ অনান্য লাভালাভ | Other Benefits of Orange
১) কমলাৰ বাকলি আৰু কোমলোৱা বুট বটি হাত ভৰি দেহত প্ৰলেপ দি গা ধূলে ছালৰ মসৃণতা বাঢ়ে আৰু উজ্জ্বল হয়।
২) ৰাতি শোৱাৰ ১ ঘণ্টা আগতে একোটা কমলা বা ১৫০ গ্ৰাম ৰস খাব পাৰিলে পেট খোলোচা হয় আৰু পেটত গেছ হোৱাৰ সুবিধা নাপায়।
৩) কমলা বাকলি শুকুৱাই ( ৰ’দত নিদিব ) গুৰি কৰি থৈ মাজে মাজে গাখীৰৰ লগত সানি গাত ঘঁহি গা ধুই পেলালে ছালৰ কলাপৰা বা খহতা ভাব নাইকিয়া হৈ যায়।
৪) গৰমৰ দিনত প্ৰস্ৰাব হালধীয়া বা ৰঙা হলে বা জ্বলা পোৰা কৰিলে কমলাৰ ৰস দিনে দুবাৰ খালে উপকাৰ পাব।
৫) কমলা হাতেৰে মহাৰি মুখত হাতত সানি থৈ ধুই পেলোৱাৰ পিছত দেখিব আপোনাৰ মুখখন ধুনীয়া উজ্জ্বল হৈ উঠিছে ।
৬) কমলা , গোলনেমুৰ বাকলি ছাঁত শুকুৱাই গুৰি কৰি বটলত ভৰাই থৈ দিয়ক । এই গুড়িখিনি মিহি হবৰ কাৰণে চালনিৰে চালি থব। ইয়াৰে অলপ গুৰিৰ লগত চাউলৰ গুৰি আৰু কেঁচা গাখীৰ মিলাই পেষ্ট কৰি গাত ঘঁহি ১০ মিনিটৰ পিছত গা ধুই দিলে ছালৰ কলা দাগ নাইকিয়া হৈ যাব ।
৭) পুৱা গধূলি একোটাকৈ কমলা খাব পাৰিলে শুকান ছাল স্নিগ্ধ হৈ সৌন্দৰ্য বৃদ্ধি হয় ।
৮) কমলা গছৰ ফুল বটি খাব পাৰিলে স্নায়ু দুৰ্বলতা আঁতৰে।
৯) ছাত্ৰ ছাত্ৰী সকলৰ স্মৃতিশক্তি বাঢ়িবৰ কাৰণে দিনে একোটা কমলাৰ ৰসৰ লগত ডালিমৰ ৰস মিহলাই খুৱাব লাগে।
১০) পৰিপাক শক্তি দুৰ্বল হলে , হজম শক্তি কম হলে দিনে দুবাৰ ১৫০ গ্ৰামকৈ কমলাৰ ৰস খাব পাৰিলে উপকৃত হব ।
১১) বৰকৈ ভাগৰ লাগিলে একোটাকৈ কমলা দুসপ্তাহ মান খাব পাৰিলে দেহৰ ক্লান্তি আঁতৰ হৈ সতেজ অনুভৱ কৰিব পাৰিব।
১২) হিস্তিৰিয়া ৰোগীক সদায় ২০০ গ্ৰামকৈ কমলাৰ ৰস খুৱালে ৰোগ পাতলি আহিব।
১৩) ল’ৰা – ছোৱালীৰ ৰিকেট বা পঁয়ালগা ৰোগ থাকিলে প্ৰতিদিনে ৪০ গ্ৰাম কমলা ৰস খুওৱাটো অতি আৱশ্যক।
ব্যৱহাৰ (Uses)
ৰসাল আৰু সুস্বাদু কমলা ফলক আমি ভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰি ইয়াক উপভোগ কৰিব পাৰো। কমলা ফল, ফলৰ বাকলি আৰু পাত ঔষধ হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কমলা আমি পৰিপক্ক হৈ উঠাত সতেজে খাব পাৰো। কমলাৰ ৰস আমি সতেজ খাব পাৰো আৰু বজাৰত উপলব্ধ কমলাৰ পৰা তৈয়াৰী ৰস আৰু খাদ্য সামগ্ৰী সমূহো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। ইয়াৰ উপৰিও কমলাৰ দ্বাৰা তৈয়াৰ কৰা ঘৰুৱা ভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰী জাম, জেলি, পুডিং, কেক আৰু ভিন্ন ধৰণৰ খাদ্য বস্তু ব্যৱহাৰ কৰা হয়। স্বাস্থ্য সমৰ্থন ক্ষেত্ৰত কমলা ফল আৰু ইয়াৰ পৰা তৈয়াৰী খাদ্য সামগ্ৰী ভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু ছাল, চুলিৰ সমস্যা অথবা উন্নতিৰ হকে ভিন্ন ধৰণৰ বজাৰত উপলব্ধ প্ৰসাধন সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া (Side effects)
কমলা পটাছিয়াম ৰে সমৃদ্ধ আৰু অত্যাধিক সেৱন বৃক্কৰ কাৰ্যকলাপৰ বাবে ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে। বিটা-ব্লকাৰৰ লোকসকলে কমলা সাৱধানতাৰে গ্ৰহণ কৰিব লাগে কিয়নো এই ঔষধৰ ফলত পটাছিয়ামৰ স্তৰ তেজত বৃদ্ধি হয়। এই ফলৰ উচ্চ এচিডিক পৰিমাণৰ বাবে কমলা সেৱন কৰোঁতে গেষ্ট্ৰো-ইচফেজিয়েল ৰিফ্লাক্স ৰোগত আক্ৰান্ত লোকসকলে সাৱধান হ’ব লাগে। কমলাত উচ্চ আঁহৰ পৰিমাণে হজম প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত পেটত টান পৰিব পাৰে, আৰু ডায়েৰিয়া হ’ব পাৰে। এই ফলৰ অত্যাধিক সেৱনৰ ফলত ওকালি অহা, বমি, ফুলা, আৰু মুৰৰ বিষআদিৰ দৰে সমস্যাও হ’ব পাৰে।কমলাত তুলনামূলকভাৱে কম কেলৰি থাকে। কিন্তু যথেষ্ট পৰিমাণৰ কমলা খালে সেই সকলো কেলৰি যোগ হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত ওজন বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।
সেয়হে কমলাৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত কমলা ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণী (Conclusion)
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় কমলাৰ উপকাৰিতাৰ সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। কমলাৰ উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
Read Also: Vitamin A Health Benefits | ভিটামিন A ৰ স্বাস্থ্যজনিত লাভালাভ
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
