ফল আমাৰ শৰীৰৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে অতি পুষ্টিকাৰক। সতেজ আৰু শুকান ফল সমূহ আমাৰ শৰীৰৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী। এই ফল সমূহৰ বহু ধৰণৰ উপাদান যেনে ভিটামিন (Vitamins), খনিজ পদাৰ্থ (Minerals), এণ্টি-অক্সিডেণ্টে (Anti-oxidant) থকাৰ উপৰিও আঁহ জাতীয় গুণেৰে ভৰপূৰ। বিভিন্ন ধৰণৰ পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এনে এবিধ উৎকৃষ্ট ফল হৈছে আম। এই প্ৰৱন্ধটিত আমৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতাৰ Health benefits and of Mango বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read also: Pear Fruit Health Benefits | নাশপতিৰ উপকাৰিতা
আম কি? | What is Mango?
আম এবিধ সুস্বাদু ফল। আমাক ফলৰ ৰজা বুলি আখ্যা দিয়া হয়। আম Anacardiaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ আৰু গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু বহুলভাৱে খেতি কৰা ফলবোৰৰ ভিতৰত এটা। আমক ইংৰাজীত Mango আৰু হিন্দীত Aam, Keri বুলি কোৱা হয়। গছক দক্ষিণ এছিয়া, বিশেষকৈ ম্যানমাৰ আৰু ভাৰতৰ অসম ৰাজ্যৰ বাবে থলুৱা বুলি গণ্য কৰা হয়। আম হৈছে ভিটামিন A, C আৰু D-ৰ এক সমৃদ্ধ।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant description
আম গছ চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদ, প্ৰায়ে ১৫-১৮ মিটাৰ (৫০-৬০ ফুট) উচ্চতাত উপনিত। সৰল পাতবোৰ লেন্স’লেট, ৩০ চেমি (১২ ইঞ্চি) দীঘল। ফুলবোৰ- সৰু, গুলপীয়া আৰু সুগন্ধি- ডাঙৰ টাৰ্মিনেল পেনিকলত (ঢিলা গোট) বহন কৰা হয়। কিছুমানৰ ষ্টেমেন আৰু পিষ্টিল দুয়োটা থাকে, আনহাতে আন কিছুমানৰ কেৱল ষ্টেমেন থাকে। ফলৰ আকাৰ আৰু চৰিত্ৰ যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন হয়।ফলৰ আকাৰ ডিম্বাকৃতি, ঘূৰণীয়া, হৃদযন্ত্ৰৰ আকৃতিৰ, বৃক্কৰ আকৃতিৰ, বা দীঘল আৰু ক্ষীণ। আটাইতকৈ সৰু আমবোৰ প্লামতকৈ ডাঙৰ নহয়, আeeনহাতে আনবোৰৰ ওজন ১.৮ ৰ পৰা ২.৩কিগ্ৰা (৪ৰ পৰা ৫ পাউণ্ড) হ’ব পাৰে। কিছুমান প্ৰকাৰ ৰঙা আৰু হালধীয়া ৰঙৰ স্পষ্টভাৱে ৰঙীন হয়, আনহাতে আনবোৰ নিস্তেজ সেউজীয়া। একক ডাঙৰ বীজটো চেপেটা হয়, আৰু ইয়াৰ চাৰিওফালে থকা মাংসহাল কমলা ৰঙৰ, ৰসাল, আৰু বিশেষ মিঠা- টেঙা সোৱাদযুক্ত।
আমৰ ভিন্ন ভাষিক নাম | Different linguistics name of Mango
- ইংৰাজী ভাষাত: Mango
- হিন্দী ভাষাত : Aam ,Keri
- তামিল ভাষাত : Mampazham, Manka
- মালায়ালম ভাষাত : Mampazham, Pandu
- তেলুগু ভাষাত: Mamidi, Pandu
- কান্নাড়া ভাষাত: Mavina Hannu, Mavinkayi
- গুজৰাটী ভাষাত : Keri
- মাৰাঠী ভাষাত : Amba
- উৰিয়া ভাষাত: Amba
- পাঞ্জাৱী ভাষাত: Amb, Aam
- কাশ্মিৰী ভাষাত: Amb
- অসমীয়া ভাষাত: Aam
- বাংলা ভাষাত: Aam
আমৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification Mango
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Clade: Angiosperms
- Clade: Eudicots
- Clade: Rosids
- Order: Sapindales
- Family: Anacardiaceae
- Genus: Mangifera
- Species: M. Indica
- Scientific Name: Mangifera Indica
আমৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ | Benefits and uses of Mango
১. কৰ্কট ৰোগৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰে (Help in Fights against cancer)
আমত এণ্টিঅক্সিডেণ্ট থাকে যেনে কুৱেৰচেটিন, ফিছেটিন, আইচোকুৱেৰচাইট্ৰিন, এষ্ট্ৰাগেলিন, গেলিক এচিড আৰু মিথাইল গেলেট। এই সকলোবোৰ গুণেই আমাৰ শৰীৰক স্তনৰ কৰ্কট, মলাশয়ৰ কৰ্কট, প্ৰষ্টেট কৰ্কট আৰু লিউকেমিয়াৰ পৰা সুৰক্ষা দিয়ে।
২. কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ বজাই ৰখাত সহায় কৰে (Helps in maintaining cholesterol level)
আমত উচ্চ পৰিমাণৰ ভিটামিন চি, ফাইবাৰ আৰু পেকটিন থাকে যি ইয়াক এক নিখুঁত ফল কৰি তোলে যি উচ্চ কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে।
৩. ছাল পৰিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰে (Help to cleaning skin)
আম খোৱাৰ আন এটা লাভালাভ হ’ল ই আপোনাৰ ছালক আপোনাৰ শৰীৰৰ ভিতৰৰ পৰা পৰিষ্কাৰ কৰে। ই ছিদ্ৰবোৰৰ চিকিৎসা কৰে আৰু আপোনাৰ ছালক এক উজ্জ্বলতা প্ৰদান কৰে। সেয়েহে, নিখুঁত ছাল পাবলৈ আম খাব লাগে।
৪. ডায়েবেটিচ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে (Helps in regulating diabetes)
ডায়েবেটিচ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ আমৰ পাত খোৱাটো ভাল। সেয়েহে, ডায়েবেটিচৰোগত আক্ৰান্ত লোকসকলে এটা পাত্ৰত ৫-৬ টা আমৰ পাত উতলাব লাগে। ইয়াক গোটেই ৰাতি তিয়াই ৰাখক আৰু ৰাতিপুৱা ফিল্টাৰ কৰা ডিচেক্টন পান কৰক। লগতে, আমৰ গ্লাইচেমিক সূচক কম, পৰিমিত পৰিমাণে আম খোৱাটোৱে আপোনাৰ ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্তৰ বৃদ্ধি নকৰে।
৫. আপোনাৰ শৰীৰক ক্ষাৰ কৰাত সহায় কৰে (Helps in alkalizing your body)
যিহেতু আমবোৰ টাৰ্টাৰিক আৰু মেলিক এচিডেৰে সমৃদ্ধ আৰু চাইট্ৰিক এচিডৰ চিহ্ন থাকে, ই আমাৰ শৰীৰৰ ক্ষাৰ সংৰক্ষণ বজাই ৰখাত সহায় কৰে।
৬. ওজন হ্ৰাস কৰাৰ এটা উপায় (A way to lose weight)
যিহেতু আমত যথেষ্ট পৰিমাণৰ ভিটামিন আৰু অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টি থাকে, এটা আম খোৱাটোৱে আপোনাক পৰিপূৰ্ণ অনুভৱ কৰায়। লগতে, যিহেতু ইয়াত তন্তুযুক্ত সামগ্ৰী থাকে, ই পাচন কাৰ্য বৃদ্ধি কৰে আৰু শৰীৰৰ পৰা অবাঞ্ছিত কেলৰি দহন কৰে। ইয়াৰ ফলত, অতিৰিক্ত ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে।
৭. এটা কামোদ্দীপক ( An Aphrodisiac fruit)
আমক ‘প্ৰেমফল’ বুলিও কোৱা হয়। ইয়াত কামোদ্দীপক গুণাগুণ আছে যিপুৰুষৰ ক্ষেত্ৰতো পুৰুষত্ব বৃদ্ধি কৰে।
৮. স্বাস্থ্যৱান চকুৰ বাবে (For healthy eyes)
আমবোৰত ভিটামিন A ৰে ভৰপূৰ, যাৰ ফলত চকুৰ দৃষ্টি শক্তি উন্নত কৰাৰ বাবে ই এক নিখুঁত ফল হয়। ই নিশাৰ অন্ধত্ব আৰু শুকান চকুৰো প্ৰতিৰোধ কৰে।
৯. ভাল হজমত সহায় কৰে(Aids good digestion)
আমৰ এনজাইমে শৰীৰত প্ৰ’টিনৰ পৰিমাণ ভাঙি পেলোৱাত সহায় কৰে। আঁহেৰে সমৃদ্ধ, আমবোৰে ভাল হজম ত সহায় কৰে আৰু পেট সম্পৰ্কীয় বহুতো ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰে।
১০. হিট ষ্ট্ৰোক প্ৰতিৰোধ কৰে(Prevents heat stroke)
এই গ্ৰীষ্মকালীন ফলটোৱে তাপ ষ্ট্ৰোক প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে। ইয়াক খোৱাটোৱে আপোনাক লগে লগে ঠাণ্ডা কৰে আৰু সেয়েহে আপোনাক সতেজ কৰে। গ্ৰীষ্মকালত এই ‘চুপাৰ ফ্ৰুট’ যোগ দিয়ক আৰু বতৰৰ সময়ত শীতল হৈ থাকক।
১১. ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী শক্তিশালী কৰাত সহায় কৰে (Help in strengthening immune system)
আমত ভিটামিন C, A আৰু অন্যান্য বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কেৰোটিনইড থাকে। এই সকলোবোৰ অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টি আপোনাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীৰ বাবে উপকাৰী আৰু ইয়াক শক্তিশালী আৰু স্বাস্থ্যকৰ কৰি ৰাখে।
১২. বডী স্ক্ৰাব হিচাপে ব্যৱহাৰ (Use as a body scrub)
খোৱাৰ উপৰিও, আপোনাৰ শৰীৰত আমৰ স্ক্ৰাব প্ৰয়োগ কৰিলে আপোনাক এক মসৃণ আৰু কোমল ছাল প্ৰদান কৰে। আপুনি আম বোৰ মেছ কৰি আৰু ইয়াত মৌ আৰু গাখীৰ যোগ দি এটা পেষ্ট বনাব পাৰে। লাহেকৈ মালিচ কৰক আৰু ১০-১৫ মিনিটৰ বাবে থই দিয়ক আৰু তাৰ পিছত ইয়াক ধুই দিয়ক যাতে এক উৎকৃষ্ট ছাল পায়।
১৩. একাগ্ৰতা আৰু স্মৃতিশক্তি উন্নত কৰে(Improves concentration and memory)
যদি আপুনি মনোযোগ দিবলৈ অসুবিধা পায় আৰু স্মৃতিশক্তি কম হয়, তেনেহ’লে আম খাঁওক। এইবোৰে কেৱল আপোনাৰ মনোযোগ উন্নত কৰাত সহায় নকৰে কিন্তু লগতে আপোনাৰ স্মৃতিশক্তি বৃদ্ধি কৰে।
১৪. উচ্চ লোৰ সমল থাকে (Contains high iron content)
আমৰ উচ্চ লোৰ পৰিমাণ ৰক্তহীনতাথকা লোকসকলৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক প্ৰতিকাৰ। লগতে, মহিলাসকলে তেওঁলোকৰ শৰীৰত লোৰ স্তৰ আৰু কেলচিয়ামৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰিবলৈ আম খাব লাগে।
আমৰ অন্যান্য লাভালাভ | Other benefits of Mango
১. আমৰ গুটিবোৰ চুচি চুচি খাই তাৰ পিছত গাখীৰ খাই দিলে শৰীৰৰ দুৰ্বলতা আঁতৰে ।
২. আমৰ পাতল ৰস আৰু কুঁহিপাত পিহি চুলিৰ গুৰিত ঘঁহি লগালে আৰু চুলিত প্ৰলেপ দিলে চুলি ক’লা আৰু ঘন হয় ।
৩. আমৰ ৰস খাই মহৰ গাখীৰ খালে অনিদ্ৰা দূৰ হৈ সুন্দৰ টোপনি হয় আৰু শৰীৰত তেজৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি পায় ।
৪. বেছিকৈ আম খায় যদি পেটৰ বিষ হয় তেতিয়া আমৰ শুকান গুড়ি পানীৰ লগত খালে পেটৰ বিষ কমি যায় ।
৫. আমৰ ৰস ২৫০ গ্ৰাম , আদাৰ ৰস ১০ গ্ৰাম আৰু গৰুৰ গাখীৰ ৩০০ গ্ৰাম একেলগে মিলাই খালে মস্তিস্কৰ দুৰ্ব্বলতা আঁতৰ হয় , স্মৃতিশক্তি বৃদ্ধি হয় আৰু মন স্থিৰ হয়।
৬. মিঠা আমৰ ৰস মৌ মিলাই খালে ক্ষয়ৰোগৰ উপশম হয়।
৭. আমৰ ৰসৰ লগত মৌ মিলাই খালে লিভাৰ বঢ়া অসুখ দূৰ হয়।
৮. আমৰ ৰস ৫০ গ্ৰাম , আদাৰ ৰস ৫ গ্ৰাম আৰু দৈ ১০ গ্ৰাম একেলগে মিলাই খালে অতিসাৰ ৰোগ দূৰ হয়।
৯. আমৰ ৰস প্ৰতিদিনে দুবেলা আধাকাপকৈ খাব পাৰিলে ছালৰ খুজৱতি , ব্ৰন আদি নোহোৱা হয়।
১০. প্ৰতিদিনে দুবেলা আমৰ ৰস আধাকাপকৈ লগত মৌ ১ চামুচ মিলাই খালে বাত আৰু কফ দোষ দূৰ হয়।
১১. আমৰ ৰস ২০০ গ্ৰাম লৈ তাৰ লগত ১০ গ্ৰাম ঘিউ , ৫ গ্ৰাম আদাৰ ৰস আৰু অলপ চেনি মিলাই দিলে এবাৰ খাই অলপ পিছতে গাখীৰ খাই দিলে তেজৰ দোষ ভাল হয় আৰু তেজ পৰিস্কাৰ হয় ।
১২. আম বা আমৰ ৰস দিনে দুবাৰকৈ খালে প্ৰচুৰ পৰিমাণে ভিটামিন ‘চি’ পোৱা হয় । তাৰ ফলত দাঁতৰ আলুৰ গুৰিৰ পৰা তেজ ওলোৱা ৰোগ বন্ধ হয় ।
১৩. ৰাতি শোৱাৰ ৩০ / ৪০ মিনিট আগতে কেইটুকুৰামান আম খাই গৰুৰ গাখীৰ একাপ খালে টোপনি গভীৰ হয় ।
১৪. নিয়মিত ভাবে আমৰ ৰস পুৱা , দুপৰীয়া , সন্ধা তিনিবাৰ খালে পেটৰ পানী হোৱা ৰোগ দূৰ হয় । আমৰ গুটিৰ ভিতৰৰ শাহ আৰু শিলিখা গাখীৰৰ লগত মিলাই মূৰত প্ৰলেপ লগালে মূৰ কামোৰণী ৰোগ দূৰ হয়।
১৫. আমৰ শুকুৱাই গুৰি কৰি থওক । এবাৰকৈ দিনে এই চূৰ্ণ ৩ গ্ৰাম কুহুমীয়া পানীৰ লগত মিলাই খালে অন্ত্ৰৰ কৃমি নষ্ট হয়।
ব্যৱহাৰ | Uses
এক সুস্বাদু ফল হিচাপে আমক আমি ভিন্ন ধৰণেৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। ইয়াক সতেজ খাব পাৰো, আমৰ জুছ, স্মুদি, মিল্ক শ্বেক, আইচক্ৰীম, পুডিং আদি ভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। দৈ সৈতে আৰু চালাদত আম যোগ দি খাব পাৰো। আমৰ পৰ জাম, জেলি তৈয়াৰ কৰি ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। বজাৰত উপলব্ধ আমৰ পৰা তৈয়াৰী খাদ্য বস্তু ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। সৌন্দৰ্য্য চৰ্চা ক্ষেত্ৰত বজাৰত উপলব্ধ আমৰ পৰা তৈয়াৰী প্ৰসাধন সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো। ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত অমক ভিন্ন ধৰণৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
- চেনীস্তৰ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে
ডায়েবেটিচ থকা ৰোগীসকলে তেওঁলোকে খোৱা আমৰ পৰিমাণৰ বিষয়ে অতি সতৰ্ক হোৱা উচিত। যদিও ই সম্পূৰ্ণপ্ৰাকৃতিক, আমত অতি উচ্চ চেনী থাকে। আম খোৱাৰ আগতে আপুনি সদায়ে আপোনাৰ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত, বিশেষকৈ যদি আপোনাৰ ডায়েবেটিচ আছে।
- ওজন বৃদ্ধি
যদিও আমবোৰে আপোনাৰ ওজন হ্ৰাস কৰাৰ পৰিকল্পনাত সহায় কৰিব পাৰে, কিয়নো ই আপোনাৰ পেট সঁচাকৈয়ে ভালদৰে ভৰ্তি কৰে, অধিক পৰিমাণত খালে ইয়াৰ ঠিক বিপৰীত প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে। এটা আমত ১৩৫ কেলৰি থাকে সেয়েহে ইয়াক বুদ্ধিমত্তাৰে গ্ৰহণ কৰা প্ৰয়োজন।
- বদহজম
অত্যাধিক পৰিমাণৰ অপৰিপক্ক আম খোৱাৰ ফলত পাকস্থলী সম্পৰ্কীয় সমস্যা যেনে বদহজম আৰু গেছ হ’ব পাৰে।
- কণ্ঠৰ সমস্যা
এতিয়া, কোনে ভাবিছিল যে অতিৰিক্ত আম বা দুটা খালে আপোনাৰ ডিঙি বা ডিঙিৰ বিষ হ’ব পাৰে? গতিকে আপুনি প্ৰতিদিনে কিমান খাই আছে তাৰ ওপৰত নজৰ ৰাখিব। লগতে, আম খোৱাৰ পিছত ঠাণ্ডা পানী খোৱা পৰিহাৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব
- এলাৰ্জী
যদিও আমৰ বাবে এলাৰ্জি যথেষ্ট বিৰল কিন্তু যদি আপোনাৰ কিছুমান ফলৰ প্ৰতি এলাৰ্জি আছে তেন্তে আপুনি এই বিষয়ে আপোনাৰ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব লাগিব।
সেয়হে আমৰ উপকাৰিতা Health benefits and of Mango আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত আম ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণী | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় আমৰ উপকাৰিতাৰ Health benefits and of Mango সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। আমৰ উপকাৰিতা Health benefits and of Mango, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
Read also: Top 10 Superfruits Good for Sleep You Can Add to Your Diet Today
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.