SEBA Class 8 Mathematics Chapter 15 লেখৰ সৈতে পৰিচয় Question Answer, SEBA Class 8 Maths Notes in Assamese Medium, SEBA Class 8 Maths Solutions in Assamese to each chapter is provided in the list so that you can easily browse throughout different chapter Assam Board SEBA Class 8 Mathematics Chapter 15 লেখৰ সৈতে পৰিচয় Notes and select needs one.
SEBA Class 8 Mathematics Chapter 15 লেখৰ সৈতে পৰিচয়
Also, you can read the SCERT book online in these sections Solutions by Expert Teachers as per SCERT (CBSE) Book guidelines. SEBA Class 8 Mathematics Chapter 15 লেখৰ সৈতে পৰিচয় Notes. These solutions are part of SCERT All Subject Solutions. Here we have given SEBA Class 8 Mathematics Chapter 15 লেখৰ সৈতে পৰিচয় Solutions for All Subject, You can practice these here.
লেখৰ সৈতে পৰিচয়
Chapter – 15
| অনুশীলনী – 15.1 |
1. এখন গাড়ী লক্ষীমপুৰৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ গৈছিল। তলৰ চিত্ৰত দূৰত্ব আৰু সময়ৰ ৰেখা লেখ এডাল দেখুওৱা হৈছে। লেখডাল অধ্যয়ন কৰা আৰু তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া।
(i) অক্ষ দুডালে কি কি তথ্য নির্দেশ কৰিছে?
(ii) গাড়ীখনে মুঠতে কিমান সময়ত কিমান দূৰত্ব ভ্ৰমণ কৰিলে?
(iii) কোনখিনি সময়ত গাড়ীখনৰ বেগ বেছি আছিল?
(iv) গাড়ীখনে বাটত ৰৈছিল নে? যদি ৰৈছিল, কিমান সময়ৰ বাবে ৰৈছিল?
(v) কোনখিনি সময়ত গাড়ীখনৰ বেগ সমান আছিল?
উত্তৰঃ (i) চিত্ৰৰ পৰা দেখা যায় যে x অক্ষডালে সময়ৰ তথ্য আৰু y অক্ষডালে অতিক্ৰম কৰা দুৰত্বৰ তথ্যক নিৰ্দ্দেশ কৰিছে।
(ii) গাড়ীখনে 7 AM ৰ পৰা 3 PM লৈ মুঠতে ৪ ঘণ্টা যায় আৰু মুঠ দুৰত্ব হয় 375 কি.মি.।
গতিকে গাড়ীখনে 8 ঘণ্টাত 375 কি.মি. গৈছিল।
(iii) দুপৰীয়া 12 বজাৰ পৰা 1 PM লৈ ৰেখাডালৰ অৱস্থানৰ পৰা বুজা যায় যে সেই সময়খিনিত গাড়ীখনৰ বেগ বেছি আছিল।
(iv) ৰেখাচিত্ৰৰ পৰা দেখা যায়, 11 AM ৰ পৰা 12 বজালৈ মধ্যাহ্ন সময়খিনিত গাড়ীখন 1 ঘণ্টাৰ বাবে ৰৈছিল ৷
(v) লেখৰ পৰা, দুটা সময়ত গাড়ীখনৰ বেগ বেছি দেখা যায়। 7 AM ৰ পৰা 11 AM লৈ আৰু 1 বজাৰ পৰা 2 PM লৈ।
2. এঘৰ গৃহস্থীৰ যোৱা ছমাহৰ বিদ্যুত বিলৰ ৰেখা লেখ ডাল তলত দিয়া ধৰণৰ। লেখ ডাল অধ্যয়ন কৰা আৰু তলৰ প্ৰশ্ন কেইটাৰ উত্তৰ দিয়া ৷
(i) লেখ ডালে কি তথ্যৰ উপস্থাপন কৰিছে।
(ii) y অক্ষই কি তথ্যৰ নিৰ্দ্দেশ কৰিছে?
(iii) কোন মাহত হেছি ইউনিট বিদ্যুত খৰচ হৈছে?
(iv) আটাইতকৈ কম ইউনিট বিদ্যুত খৰছ হোৱা মাহ কোনটো?
(v) সমান সমান ইউনিট বিদ্যুত খৰছ হোৱা মাহ কেইটা কি কি?
উত্তৰঃ লেখডাল অধ্যয়ন কৰি পোৱা উত্তৰ সমূহ হ’ল-
(i) এঘৰ গৃহস্থীৰ যোৱা ছমাহৰ বিদ্যুতৰ বিল অর্থাৎ এপ্রিল, মে’, জুন, জুলাই, আগষ্ট আৰু চেপ্তেম্বৰ মাহত খৰছ হোৱা বিদ্যুতৰ ইউনিটৰ তথ্য প্রকাশ।
(ii) y অক্ষডালে প্রতি মাহত হোৱা বিদ্যুত খৰছৰ হিচাপ, অৰ্থাৎ ইউনিটৰ হিচাপ সমূহ বুজাইছে।
(iii) লেখৰ পৰা দেখা যায়, জুন মাহত আটাইতকৈ বেছি ইউনিট উঠিছে। গতিকে জুন মাহত বিদ্যুতৰ খৰছৰ পৰিমাণ বেছি।
(iv) লেখৰ পৰা দেখা যায়, চেপ্তেম্বৰ মাহত খৰছ হোৱা ইউনিট 60। গতিকে চেপ্তেম্বৰ মাহত খৰছ আটাইতকৈ কম।
(v) সমান সমান বিদ্যুত খৰছ হোৱা মাহ দুটা। এপ্ৰিল আৰু চেপ্তেম্বৰ। দুয়ো মাহত বিদ্যুত খৰছৰ ইউনিট হ’ল 150।
3. কোনো এখন বিদ্যালয়ৰ বিভিন্ন খেল ভাল পোৱা 100 জন ছাত্র-ছাত্ৰীৰ এডাল লেখ দিয়া আছে। লেখ ডাল অধ্যয়ন কৰি তলৰ প্রশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া।
(i) লেখ ডালত কিমানটা খেলৰ তথ্য দিয়া আছে?
উত্তৰঃ লেখ ডালত ক্রিকেট, কাবাডী, দৌৰ, জাঁপ, সংগীত চকী, বেডমিণ্টন, ফুটবল, মুঠ 7 টা খেলৰ তথ্য উপস্থাপন কৰা হৈছে।
(ii) আটাইতকৈ বেছি সংখ্যকে ভাল পোৱা খেল বিধ কি?
উত্তৰঃ লেখ ডালৰ পৰা দেখা যায়, আটাইতকৈ ভাল পোৱা খেল বিধ হৈছে ফুটবল। ফুটবল ভাল পোৱা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সংখ্যা হ’ল 25 গৰাকী।
(iii) একেবাৰে কম সংখ্যক ভাল পোৱা খেল বিধ কি?
উত্তৰঃ লেখ ডালৰ পৰা দেখা যায় একেবাৰে কম সংখ্যক ছাত্র-ছাত্রীয়ে ভাল পোৱা খেল বিধ হৈছে বেডমিণ্টন।
মাত্র 5 গৰাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়েহে এই বিধ খেল ভাল পায়।
(iv) সমান সংখ্যক ছাত্র ছাত্রীয়ে ভাল পোৱা খেল কেইবিধ কি কি?
উত্তৰঃ লেখ ডালৰ পৰা দেখা যায়, 10 জন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে দুবিধ খেল ভাল পায়, কাবাডী আৰু জাঁপ। আকৌ, 15 জন ছাত্র-ছাত্রীয়ে আন দুবিধ খেল ভাল পায় সেয়া হ’ল, দৌৰ আৰু সংগীত চকী।
4. এখন চিকিৎসালয়ত এটা সপ্তাহত জন্ম হোৱা শিশুৰ সংখ্যা কাষৰ ৰেখা লেখত দেখুওৱা হৈছে। লেখ ডাল অধ্যয়ন কৰি তলৰ প্রশ্নসমূহৰ উত্তৰ দিয়া।
(i) লেখ ডালত x অক্ষই কিহৰ নিৰ্দ্দেশ কৰিছে?
উত্তৰঃ লেখত x অক্ষই (অনুভূমিক অক্ষ) সপ্তাহটোত শিশু জন্ম হোৱা বাৰ সমূহৰ সুচাইছে।
(ii) সপ্তাহটোত আটাইতকৈ বেছি শিশু জন্ম হোৱা দিন কোনটো?
উত্তৰঃ লেখৰ পৰা দেখা যায়, সপ্তাহটোৰ ভিতৰত আটাইতকৈ বেছি শিশু জন্ম হোৱা বাৰটো হ’ল, শনিবাৰ। এই বাৰটোত 15 গকাৰী শিশুৰ জন্ম হয়।
(iii) কোনটো বাৰত আটাইতকৈ কম সংখ্যক শিশু জন্ম হৈছিল?
উত্তৰঃ লেখৰ পৰা দেখা যায়, সপ্তাহটোৰ ভিতৰত আটাইতকৈ কম শিশু জন্ম হোৱা বাৰটো হ’ল বৃহস্পতি বাৰ। এই বাৰটোত 3 গৰাকী শিশুৰ জন্ম হয়।
(iv) সপ্তাহটোত মুঠতে কিমানটি শিশুৰ জন্ম হৈছিল?
উত্তৰঃ লেখৰ পৰা সপ্তহটোত জন্ম হোৱা মুঠ শিশুৰ সংখ্যা 60টা।
| অনুশীলনী 15.2 |
1. তলৰ বিন্দুবোৰৰ ভুজ আৰু কোটি নির্ণয় কৰা।
(i) (0,4)
উত্তৰঃ বিন্দুটোৰ ভূজ = 0 (x-স্থানাংক)
আৰু কোটি = 4 (y-স্থানাংক)
(ii) (5,9)
উত্তৰঃ বিন্দুটোৰ ভূজ = 5 (x-স্থানাংক)
আৰু কোটি = 9 (y-স্থানাংক)
(iii) (7,7)
উত্তৰঃ বিন্দুটোৰ ভূজ = 7 (x-স্থানাংক)
আৰু কোটি = 7 (y-স্থানাংক)
(iv) (5,0)
উত্তৰঃ বিন্দুটোৰ ভুজ = 5 (x-স্থানাংক)
আৰু কোটি = 0 (y স্থানাংক)
2. তলৰ বিন্দুবোৰ কোন অক্ষত থাকিব লিখা।
(i) (3, 0), (ii) (0,8), (iii) (9,0), (iv) (0, 10)
উত্তৰঃ বিন্দু এটাব x স্থানাংক 0 হলে y অক্ষত আৰু y স্থানাংক 0 হলে x অক্ষত থাকিব।
(i) (3,0)
ইয়াত, y – স্থানাংক 0।
গতিকে (3,0) বিন্দুটো x অক্ষত থাকিব।
(ii) (0,8)
ইয়াত, x – স্থানাংক 0।
গতিকে (0, 8) বিন্দুটো y অক্ষত থাকিব।
(iii) (9,0)
ইয়াত, y – স্থানাংক 0।
গতিকে (9, 0) বিন্দুটো x অক্ষত থাকিব।
(iv) (0, 10)
ইয়াত, x – স্থানাংক 0।
গতিকে (0, 10) বিন্দুটো y অক্ষত থাকিব।
3. তলত দিয়া বিন্দুবোৰ লেখ কাগজত বহুওৱা আৰু বিন্দুবোৰ একেডাল ৰেখাত আছে নে পৰীক্ষা কৰি চোৱা।
(i) A(2, 2), B(3,3), C(5, 5), D(6, 6)
উত্তৰঃ
দেখা গ’ল, A (2,2), B(3,3), C(5,5) আৰু D(6,6) বিন্দুকেইটা একেডাল সৰল ৰেখাত অৱস্থিত।
(ii) K(4,0), L(4,2), M(4,5), N(4,6)
উত্তৰঃ
দেখা গ’ল K(4,0), L(4,2), M(4,5) আৰু N(4,6) বিন্দু কেইটা লেখ কাগজত বহুওৱাত সিহঁত একেডাল ৰেখাত অৱস্থিত। ৰেখাডাল মূল বিন্দুৰ পৰা 4 একক দুৰত্বত y অক্ষৰ সমান্তৰাল ভাৱে আছে।
(iii) P(1, 2), Q(4, 4), R(6, 7)
উত্তৰঃ
দেখা গ’ল লেখ কাগজত P(1, 2), Q(4, 4) আৰু R(6, 7) বিন্দু কেইটা বহুৱাই একেডাল সৰল ৰেখাত নাই। চিত্ৰত PQ আৰু QR সংযোগ কৰাত দুডাল বেলেগ বেলেগ সৰল ৰেখা পোৱা গ’ল।
(iv) S(2, 1), T(2, 5), O(5, 5), P(7, 7)
উত্তৰঃ
দেখাগ’ল, S(2,1), T( 2, 5), O(5, 5) আৰু P(7, 7) বিন্দু কেইটা একেডাল সৰল ৰেখাত নাই।
4. লেখ কাগজত (2, 6) আৰু (5, 3) বিন্দু দুটা বহুওৱা। এই বিন্দু দুটাৰ মাজেৰে যোৱা ৰেখাডালে x অক্ষ আৰু y অক্ষত ছেদ কৰা বিন্দু দুটাৰ স্থানাংক নিৰ্ণয় কৰা।
উত্তৰঃ
চক কাগজত (2, 6) আৰু (5, 3) বিন্দু দুটা সংস্থাপন কৰি সংযোগ কৰি বঢ়াই দিয়াত ই x অক্ষক A বিন্দুত আৰু y অক্ষক B বিন্দুত ছেদ কৰিছে।
A বিন্দুৰ স্থানাংক = (8, 0) আৰু B বিন্দুৰ স্থানাংক = (0, ৪) দেখা গ’ল।
5. তলৰ লেখ কাকতত অংকন কৰা জ্যামিতিক আকৃতিবোৰৰ শীৰ্ষ বিন্দুৰ স্থানাংক লিখা-
যেনেঃ S(3, 8)
উত্তৰঃ শীৰ্ষ বিন্দুবোৰৰ স্থানাংকবোৰ হ’ল-
(i) A(1,1)
(ii) B(4,1)
(iii) C(4,3)
(iv) D(1,3)
(v) E(6,1)
(vi) F(9,1)
(vii) G(9,4)
(viii) H(6,4)
(ix) L(8,5)
(x) M(12,5)
(xi) N(10,8)
(xii) P(1,6)
(xiii) Q(5,6)
(xiv) S (3,8)
6. শুদ্ধ অশুদ্ধ বিচাৰ কৰা আৰু অশুদ্ধবোৰ শুদ্ধ ৰূপত লিখাঃ
(i) এটা বিন্দুৰ স্থানাংক (5,0) হ’লে বিন্দুটো y অক্ষত থাকিব।
উত্তৰঃ অশুদ্ধ। [5, 0 বিন্দুটো মূলবিন্দুৰ পৰা 5 একক দুৰত্বত x অক্ষত থাকিব।]
(ii) এটা বিন্দুৰ x- স্থানাংক 0, কিন্তু y ৰ স্থানাংক 0 নহয়, তেন্তে বিন্দুটো y অক্ষত থাকিব।
উত্তৰঃ শুদ্ধ।
(iii) মূলবিন্দুৰ স্থানাংক (0,0)
উত্তৰঃ শুদ্ধ।
| অনুশীলনী 15.3 |
1. তলৰ তালিকাত দিয়া মানৰ সহায়ত উপযুক্ত স্কেল ব্যৱহাৰ কৰি ৰৈখিক লেখ আঁকা।
(a) কণীৰ মূল্য।
| কণীৰ সংখ্যা | 1 | 3 | 5 | 6 |
| কণীৰ মূল্য(টকা) | 6 | 18 | 30 | 36 |
উত্তৰঃ
(i) লেখ কাগজত x অক্ষ আৰু y অক্ষ দুডাল অংকন কৰা হ’ল।
(ii) x অক্ষত কণীৰ সংখ্যা আৰু y অক্ষত কণীৰ মূল্য চিহ্নিত কৰা হ’ল।
(iii) x অক্ষৰ প্ৰতি দুটা বৰ্গ = 1 একক আৰু y অক্ষত প্ৰতিটো বৰ্গ = 3 একক হিচাপে একক লোৱা হ’ল।
(iv) তালিকাত পোৱা A(1,6), B(3,18), C(5,30) আৰু D (6,36) বিন্দু কেইটা বহুওৱা হ’ল।
(v) বিন্দু কেইটাক ক্রমে A, B, C, D নাম দি ৰেখাৰে সংযোগ কৰা হ’ল। এই AD লেখ ডালেই আঁকিবলগীয়া ৰৈখিক লেখ।
(b) এখন গাড়ীয়ে অতিক্রম কৰা দুৰত্ব–
| সময়(ঘণ্টা) | 1 | 2 | 3 | 4 |
| দূৰত্ব(কি.মি) | 50 | 100 | 150 | 200 |
উত্তৰঃ (i) লেখ কাগজত x অক্ষ আৰু y অক্ষ দুডাল অংকন কৰা হ’ল।
(ii) x অক্ষত সময় (ঘণ্টা) আৰু y অক্ষত দুৰত্ব (কি.মি.)ক চিহ্নিত কৰা হ’ল।
(iii) x অক্ষৰ প্ৰতি দুটা বৰ্গক ৷ একককৈ আৰু y অক্ষত প্ৰতিটো বৰ্গ = 10 একক লোৱা হ’ল।
(iv) তালিকাত পোৱা (1,50), (2,100), (3,150) আৰু (4,200) বিন্দু কেইটা বহুওৱা হ’ল।
(v) বিন্দু কেইটাক ক্ৰমে A, B, C, D নাম দি ৰেখাৰে সংযোগ কৰা হ’ল।
এই AD ৰেখা ডালেই আঁকিবলগীয়া ৰৈখিক লেখ।
(c) মূল ধন আৰু সুৰ হাৰৰ ওপৰত,
| মূলধন(টকা) | 200 | 500 | 1000 | 1500 |
| সৰল সুত(টকা) | 20 | 50 | 100 | 150 |
লেখৰ সহায়ত প্রশ্ন কেইটাৰ উত্তৰ দিয়া-
(i) 400 টকাৰ সুত কিমান হ’ব?
(ii) 120 টকা সুত পাবলৈ মূলধন কিমান হ’ব লাগিব?
উত্তৰঃ
(i) লেখ কাগজৰ x অক্ষত মূলধন আৰু y অক্ষত সৰল সুত চিহ্নিত কৰা হ’ল।
(ii) x অক্ষত 1 একক = 100 টকা আৰু y অক্ষত 1 একক = 10 টকা হিচাপে একক লোৱা হ’ল।
(iii) তথ্যৰ মান অনুসৰি (200,20), (500,50), (1000,100), (1500,150) বিন্দু কেইটা লেখ কাগজত বহুওৱা হ’ল।
(iv) বিন্দু কেইটাক ক্রমে A, B, C, D নাম দি ৰেখাৰে সংযোগ কৰা হ’ল। এই AD ৰেখা ডালেই আঁকিব লগীয়া ৰৈখিক লেখ।
আকৌ লেখৰ পৰা দেখা যায়,
(i) 400 টকাৰ সুত 40 টকা।
(ii) 120 টকা সুত পাবলৈ মূলধন হ’ব = 1200 টকা।
2. তলৰ তালিকাত 6 ৰ গুণিতকবোৰ দিয়া আছে। তাৰ সহায়ত এডাল ৰৈখিক লেখ অংকন কৰা।
| X | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Y | 6 | 12 | 18 | 24 | 30 |
উত্তৰঃ
(i) লেখ কাগজৰ x অক্ষত 1, 2, 3, 4, 5 সংখ্যাবোৰ আৰু y অক্ষত 6 ৰ গুণিতক 6, 12, 18, 24, 30 ক চিহ্নিত কৰা হৈছে।
(ii) x অক্ষত 1 বৰ্গক = 1 একক আৰু y অক্ষত 1 বর্গ = 6 একক লোৱা হ’ল।
(iii) তালিকাৰ পৰা পোৱা অনুসৰি A(1, 6), B(2, 12), C(3,18), D(4,24) আৰু E(5, 30) বিন্দু কেইটা লেখ কাগজত বহুওৱা হ’ল।
(iv) বিন্দু কেইটাক ক্রমে, A, B, C, D আৰু E নাম দি ৰেখাৰে সংযোগ কৰা হ’ল ৷ AE য়েই হ’ব ৰৈখিক লেখ।
3. তলৰ তালিকাত কেইটামান সংখ্যাৰ ঘনফল বোৰ দিয়া আছে। এডাল লেখ আঁকা। লেখ ডাল ৰৈখিক লেখ হয় নে?
| সংখ্যা | 2 | 3 | 4 | 5 |
| ধনফল | 8 | 27 | 64 | 125 |
উত্তৰঃ
(i) লেখ কাগজত x অক্ষই সংখ্যা, আৰু y অক্ষই ঘনফল সমূহক সূচাইছে।
(ii) লেখ কাগজৰ 10 ঘৰ = 1 একক (x অক্ষত), আৰু y অক্ষত 10 ঘৰ = 1 একক ধৰি তালিকাৰ পৰা পোৱা A( 2, 8), B( 3, 27), C(4, 64) আৰু D(5, 125) বিন্দু কেইটা সংস্থাপন কৰাত AD এডাল বক্র ৰেখা পোৱা গ’ল।
গতিকে লেখ ডাল ৰৈখিক লেখ নহয় ৷ ই বক্রহে।
