হেপাটাইটিছ A (Hepatitis A) ভাইৰাছ (এইচ.এ.ভি.) হৈছে বিশ্বব্যাপী তীব্ৰ হেপাটাইটিছৰ এক সাধাৰণ সংক্ৰামক ব্যুৎপত্তি। দূষিত খাদ্য, পানী, বা সংক্ৰামক ব্যক্তি এজনৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ শাৰীৰিক সম্পৰ্কৰ সংস্পৰ্শলৈ আহি এইচ.এ.ভি. সচৰাচৰ মৌখিক-শৌচ পথৰ জৰিয়তে সংক্ৰমিত হয়। বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ মতে, উন্নত দেশবোৰত সংক্ৰমণৰ হাৰ কম। অৱশ্যে, উচ্চ বিপদাশংকা থকা গোটবোৰৰ ভিতৰত আছে বেজী-ঔষধ ব্যৱহাৰকাৰী, পুৰুষৰ সৈতে যৌন সম্ভোগ কৰা পুৰুষ, স্থানীয় এলেকালৈ ভ্ৰমণ কৰা লোক, আৰু বিচ্ছিন্ন সম্প্ৰদায়। হেপাটাইটিছ বি বা চি-ৰ বিপৰীতে এইচ.এ.ভি.-ৰ ফলত দীৰ্ঘম্যাদী যকৃতৰ ৰোগ নহয়। তীব্ৰ হেপাটাইটিছ সাধাৰণতে এক স্ব-সীমিত ৰোগ হিচাপে উপস্থাপন কৰে; ফুলমিনেণ্ট হেপাটাইটিছৰ বিকাশ বিৰল। উন্নত অনাময়ৰ ফলত হেপাটাইটিছ এ প্ৰাপ্ত কৰা বয়সৰ গোটৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে। শেহতীয়া বছৰবোৰত নতুন সংক্ৰমণৰ ঘটনা হ্ৰাস পাইছে। প্ৰতিবেদিত হেপাটাইটিছ এ ঘটনা প্ৰতি 100,000 জনসংখ্যাত 90% হ্ৰাস হৈ 1.2 ৰোগীলৈ হ্ৰাস পাইছে। শিশু আৰু সেই ৰাজ্যবোৰত সৰ্বাধিক হ্ৰাস দেখা যায় য’ত ১৯৯৯ চনত নিয়মীয়া টিকাকৰণ আৰম্ভ কৰা হৈছিল। যোৱা 4 দশকত, হেপাটাইটিছ এ সংক্ৰমিত ব্যক্তিৰ গড় বয়স বৃদ্ধি হৈছে। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত হেপাটাইটিছ A (Hepatitis A) – ৰ সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
Read also: Anxiety disorder | উদ্বেগ বিকাৰৰ সমস্যা
হেপাটাইটিছ A কাৰণ | Causes of Hepatitis A
হেপাটাইটিছ A এটা ভাইৰাছৰ ফলত হয় যি যকৃতৰ কোষবোৰ সংক্ৰমিত কৰে আৰু প্ৰদাহ সৃষ্টি কৰে। প্ৰদাহে আপোনাৰ যকৃতে কেনেদৰে কাম কৰে প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে আৰু হেপাটাইটিছ এ-ৰ অন্যান্য লক্ষণ আৰু লক্ষণ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
আপুনি শৌচ পদাৰ্থৰ দ্বাৰা দূষিত কিবা খালে বা পান কৰিলে ভাইৰাছটো সচৰাচৰ বিয়পে, আনকি সামান্য পৰিমাণেও। ই হাঁচি বা কাহৰ জৰিয়তে বিয়পি নপৰে।
হেপাটাইটিছ A ভাইৰাছ বিয়পিব পৰা কিছুমান নিৰ্দিষ্ট উপায় ইয়াত দিয়া হৈছে:
- শৌচাগাৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ পিছত ভালদৰে হাত ধুব নোৱাৰা ভাইৰাছ থকা কোনোবাই চম্ভালি লোৱা খাদ্য খোৱা
- দূষিত পানী খোৱা
- নৰ্দমাৰ দ্বাৰা প্ৰদূষিত পানীৰ পৰা কেঁচা শেলফিচ খোৱা
- সংক্ৰমিত ব্যক্তি এজনৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্কত থকা – আনকি সেই ব্যক্তিজনৰ কোনো চিহ্ন বা লক্ষণ নাথাকিলেও
- ভাইৰাছ থকা কাৰোবাৰ সৈতে যৌন সম্ভোগ কৰা
বিপদাংশাৰ কাৰক-
এইচ.এ.ভি (H.A.V).-ৰ বিপদাশংকাৰ কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে
- প্ৰতিষ্ঠানিকৰণ
- ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক বন্ধ কৰক
- বিদেশলৈ ভ্ৰমণ কৰক
- জীৱিকা
- পিতৃ-মাতৃৰ ড্ৰাগৰ অপব্যৱহাৰ
- সমকামিতা
হেপাটাইটিছ A লক্ষণ | Symptoms of Hepatitis A
হেপাটাইটিছ A লক্ষণবোৰ সাধাৰণতে আপোনাৰ কেইসপ্তাহমানৰ বাবে ভাইৰাছ নোহোৱালৈকে দেখা নাযায়। কিন্তু হেপাটাইটিছ এ থকা সকলোৱে সেইবোৰ বিকশিত নকৰে। যদি আপুনি কৰে, হেপাটাইটিছচিহ্ন আৰু লক্ষণবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে:
- ভাগৰ
- হঠাতে ওকালি অহা আৰু বমি হোৱা
- পেটৰ বিষ বা অস্বস্তি, বিশেষকৈ আপোনাৰ তলৰ পাঁজৰৰ তলৰ ওপৰৰ সোঁফালে (আপোনাৰ যকৃতৰ দ্বাৰা)
- মাটিৰ ৰঙৰ অন্ত্ৰৰ চলাচল
- ভোক নোহোৱা
- নিম্ন-শ্ৰেণীৰ জ্বৰ
- ডাঠ প্ৰস্ৰাৱ
- গাঁঠিৰ বিষ
- ছাল আৰু আপোনাৰ চকুৰ বগা অংশ হালধীয়া হোৱা (জণ্ডিচ)
- তীব্ৰ খজুৱতি
হেপাটাইটিছ A চিকিৎসা তথা ঘৰুৱা উপায় | Treatment, Home Remedies of Hepatitis A
হেপাটাইটিছ A-ৰ বাবে কোনো নিৰ্দিষ্ট চিকিৎসা নাই। আপোনাৰ শৰীৰে নিজে হেপাটাইটিছ এ ভাইৰাছ পৰিষ্কাৰ কৰিব। হেপাটাইটিছ এ-ৰ বেছিভাগ ক্ষেত্ৰত, কোনো স্থায়ী ক্ষতি নোহোৱাকৈ ছয় মাহৰ ভিতৰত যকৃত আৰোগ্য হয়।
হেপাটাইটিছ A চিকিৎসাই সাধাৰণতে আৰামদায়ক ৰখা আৰু চিহ্ন আৰু লক্ষণবোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত গুৰুত্ব দিয়ে। আপুনি এইবোৰ কৰিব লাগিব পাৰে:
- সুৰা পৰিহাৰ কৰিব আৰু যত্নেৰে ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰিব। আপোনাৰ যকৃতত ঔষধ আৰু সুৰা প্ৰক্ৰিয়াকৰণত অসুবিধা হ’ব পাৰে। যদি আপোনাৰ হেপাটাইটিছ আছে, সুৰা পান নকৰিব। ই যকৃতৰ অধিক ক্ষতি কৰিব পাৰে। আপুনি গ্ৰহণ কৰা সকলো ঔষধৰ বিষয়ে আপোনাৰ চিকিৎসকৰ সৈতে কথা পাতক, যাৰ ভিতৰত আছে অভাৰ-দ্য-কাউণ্টাৰ ঔষধ।
- ওকালি অহা নিয়ন্ত্ৰণ কৰক। ওকালি অহাৰ ফলত খোৱাটো কঠিন হ’ব পাৰে। সম্পূৰ্ণ আহাৰ খোৱাৰ সলনি গোটেই দিনটো জলপান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰক। পৰ্যাপ্ত কেলৰি প্ৰাপ্ত কৰিবলৈ, অধিক উচ্চ-কেলৰি যুক্ত খাদ্য খাব। উদাহৰণ স্বৰূপে, পানীৰ সলনি ফলৰ ৰস বা গাখীৰ খাব। বমি হ’লে ডিহাইড্ৰেচন প্ৰতিহত কৰিবলৈ যথেষ্ট পৰিমাণে তৰল খোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
- বিশ্ৰাম লওক। হেপাটাইটিছ এ সংক্ৰমণ থকা বহুলোকে ভাগৰুৱা আৰু ৰুগীয়া অনুভৱ কৰে আৰু কম শক্তি থাকে।
- যৌন কাৰ্যকলাপ পৰিহাৰ কৰিব। যদি হেপাটাইটিছ এ আছে তেনেহ’লে সকলো যৌন কাৰ্যকলাপ পৰিহাৰ কৰিব। বিভিন্ন ধৰণৰ যৌন কাৰ্যকলাপে আপোনাৰ সঙ্গীলৈ সংক্ৰমণ বিয়পাই দিব পাৰে। কন্ডমে পৰ্যাপ্ত সুৰক্ষা প্ৰদান নকৰে।
- আপুনি সক্ৰিয়ভাৱে সংক্ৰমিত হৈ থাকোতে আনৰ বাবে খাদ্য প্ৰস্তুত নকৰিব। আপুনি সহজে সংক্ৰমণটো আনক দিব পাৰে।
- শৌচাগাৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ পিছত আৰু ডায়েপাৰ সলনি কৰাৰ পিছত আপোনাৰ হাত ভালদৰে ধুব। কমেও 20 ছেকেণ্ডৰ বাবে জোৰেৰে ঘঁহি দিয়ক আৰু ভালদৰে ধুই পেলাওক। ডিচপোজেবল টাৱেলেৰে আপোনাৰ হাত শুকুৱাওক।
- আপোনাৰ ছালৰ যত্ন ল’ব। হেপাটাইটিছ এ থকা কিছুমান লোকৰ খুব খজুৱতি হয়। আপোনাৰ ঘৰ ঠাণ্ডা ৰাখিব, ঢিলা কাপোৰ পিন্ধিব, আৰু অতি গৰম গা ধোৱা আৰু বৰষুণ এৰাই যাব।
- সৰু আহাৰ খাব। এইটো ডাঙৰ, গধুৰ আহাৰতকৈ আপোনাৰ পেটত সহজ। ই আপোনাৰ অস্থিৰতা অনুভৱ কৰা বা দলিয়াই দিয়াৰ সম্ভাৱনাও হ্ৰাস কৰিব।
- পৰ্যাপ্ত কেলৰি প্ৰাপ্ত কৰক। ভোক নোহোৱা সচৰাচৰ হয়। আপুনি পৰ্যাপ্ত পুষ্টি প্ৰাপ্ত কৰা টো নিশ্চিত কৰিবলৈ, আপুনি উচ্চ কেলৰি থকা খাদ্য বাছনি কৰিব লাগিব পাৰে। আপুনি আনকি পানীৰ সলনি ফলৰ ৰস খাবলৈ চেষ্টা কৰিব পাৰে।
জটিলতা | Complication of Hepatitis A
হেপাটাইটিছ A (Hepatitis A) – ৰ ফলত অধিক গুৰুতৰ স্বাস্থ্য সমস্যা হ’ব পাৰে। মনত ৰাখিব যে এইসকলোবোৰ বিৰল আৰু ৫০ বছৰতকৈ অধিক বয়সৰ লোকৰ ক্ষেত্ৰত হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক।
- দীঘলীয়া ক’লেষ্টেচিছ- প্ৰায় 5% ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত হয়, ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে আপোনাৰ যকৃতৰ পিত্তপিত্তথলীলৈ যোৱাৰ পথত বাধাপ্ৰাপ্ত হয়। ইয়াৰ ফলত আপোনাৰ তেজৰ পৰিৱৰ্তন হ’ব পাৰে আৰু ইয়াৰ ফলত জণ্ডিচ জ্বৰ আৰু ওজন হ্ৰাস হ’ব পাৰে।
- তীব্ৰ বৃক্কৰ বিফলতা।
- অটোইমিউন হেপাটাইটিছ-
- ই আপোনাৰ নিজৰ শৰীৰক যকৃতক আক্ৰমণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। যদি চিকিৎসা কৰা নহয়, ইয়াৰ ফলত দীৰ্ঘম্যাদী যকৃতৰ ৰোগ, চিৰোচিছ আৰু শেষত যকৃত বিকল হ’ব পাৰে।
- যকৃত বিকল / লিভাৰ ফেইলাৰ। 1% তকৈ কম সময়ত হয় আৰু ই সাধাৰণতে এনে লোকক প্ৰভাৱিত কৰে।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত হেপাটাইটিছ A-ৰ সমস্যা সম্বন্ধে কিছু প্ৰয়োজনীয় তথ্য যোগান ধৰা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থে আগবঢ়োৱা হৈছে। হেপাটাইটিছ এক গুৰুতৰ সমস্যা তথা ৰোগ। এই ৰোগত ভুগিলে ডাক্তৰৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো আৰু সথিক চিকিৎসা কৰোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
FAQ
১. হেপাটাইটিছ কি?
উঃ- হেপাটাইটিছ মানে যকৃতৰ প্ৰদাহ। যেতিয়া যকৃত ফুলি যায় বা ক্ষতিগ্ৰস্ত হয়, ইয়াৰ কাৰ্য প্ৰভাৱিত হ’ব পাৰে। অত্যাধিক সুৰাৰ ব্যৱহাৰ, বিষাক্ত পদাৰ্থ, কিছুমান ঔষধ, আৰু কিছুমান চিকিৎসীয় স্থিতিৰ ফলত হেপাটাইটিছ হ’ব পাৰে, কিন্তু ই প্ৰায়ে ভাইৰাছৰ ফলত হয়। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত, আটাইতকৈ সচৰাচৰ হেপাটাইটিছ ভাইৰাছহৈছে হেপাটাইটিছ এ ভাইৰাছ, হেপাটাইটিছ বি ভাইৰাছ, আৰু হেপাটাইটিছ চি ভাইৰাছ।
২. হেপাটাইটিছ A, হেপাটাইটিছ B আৰু হেপাটাইটিছ C-ৰ মাজত পাৰ্থক্য কি?
উঃ- হেপাটাইটিছ এ, হেপাটাইটিছ বি, আৰু হেপাটাইটিছ চি হৈছে তিনিটা পৃথক ভাইৰাছৰ ফলত হোৱা যকৃতৰ সংক্ৰমণ। যদিও প্ৰত্যেকে একে ধৰণৰ লক্ষণ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, সেইবোৰ বিভিন্ন ধৰণে বিয়পে আৰু যকৃতক পৃথকভাৱে প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে। হেপাটাইটিছ এ সাধাৰণতে এক হ্ৰস্বম্যাদী সংক্ৰমণ আৰু দীৰ্ঘম্যাদী নহয়। হেপাটাইটিছ বি আৰু হেপাটাইটিছ চি হ্ৰস্বম্যাদী, তীব্ৰ সংক্ৰমণ হিচাপেও আৰম্ভ হ’ব পাৰে, কিন্তু কিছুমান লোকৰ ক্ষেত্ৰত, ভাইৰাছটো শৰীৰত থাকে, যাৰ ফলত দীৰ্ঘম্যাদী ৰোগ আৰু দীৰ্ঘম্যাদী যকৃতৰ সমস্যা হয়।
৩. হেপাটাইটিছ A কিমান গুৰুতৰ?
উঃ- হেপাটাইটিছ এ হোৱা লোকসকলে কেইসপ্তাহমানৰ পৰা কেইবামাহৰ বাবে অসুস্থ অনুভৱ কৰিব পাৰে কিন্তু সাধাৰণতে সম্পূৰ্ণৰূপে আৰোগ্য হয় আৰু যকৃতৰ স্থায়ী ক্ষতি নহয়। বিৰল ক্ষেত্ৰত, হেপাটাইটিছ এ-ৰ ফলত যকৃত বিকল হ’ব পাৰে আৰু আনকি মৃত্যুও হ’ব পাৰে; এয়া বৃদ্ধ লোক আৰু অন্যান্য গুৰুতৰ স্বাস্থ্য সমস্যা থকা লোকৰ ক্ষেত্ৰত অধিক সচৰাচৰ হয়, যেনে দীৰ্ঘম্যাদী যকৃতৰ ৰোগ।
৪. হেপাটাইটিছ A কেনেদৰে বিয়পে?
উঃ- হেপাটাইটিছ এ ভাইৰাছ সংক্ৰমিত লোকসকলৰ শৌচ আৰু তেজত পোৱা যায়। যেতিয়া কোনোবাই ভাইৰাছটো খায় তেতিয়া হেপাটাইটিছ এ ভাইৰাছ বিয়পে (আনকি দেখাৰ বাবে অতি কম পৰিমাণত):
- ব্যক্তিৰ পৰা ব্যক্তিৰ সৈতে সম্পৰ্ক- হেপাটাইটিছ এ সংক্ৰমিত ব্যক্তি এজনৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ, ব্যক্তিগত সম্পৰ্কৰ পৰা বিয়পিব পাৰে, যেনে কিছুমান প্ৰকাৰৰ যৌন সম্পৰ্কৰ জৰিয়তে (যেনে মুখৰ গুহ্যদ্বাৰৰ যৌন সম্পৰ্ক), অসুস্থ ব্যক্তিৰ যত্ন লোৱা, বা আনৰ সৈতে ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা। হেপাটাইটিছ এ অতি সংক্ৰামক, আৰু মানুহে আনকি অসুস্থ অনুভৱ কৰাৰ আগতে ভাইৰাছটো বিয়পাব পাৰে।
- দূষিত খাদ্য বা পানীয় খোৱা- হেপাটাইটিছ এ ভাইৰাছৰ সৈতে খাদ্য দূষিত হোৱা যিকোনো সময়তে হ’ব পাৰে: বৃদ্ধি, শস্য চপোৱা, প্ৰক্ৰিয়াকৰণ, সঞ্চালন, আৰু আনকি ৰন্ধাৰ পিছতো। যিবোৰ দেশত হেপাটাইটিছ এ সচৰাচৰ হয় সেই দেশবোৰত খাদ্য আৰু পানীৰ দূষিতকৰণ অধিক সঘনাই হয়। যদিও অস্বাভাৱিক, দূষিত সতেজ আৰু হিমায়িত আমদানি কৰা খাদ্য সামগ্ৰী খোৱা লোকৰ পৰা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত খাদ্যজনিত প্ৰাদুৰ্ভাৱ ঘটিছে।
৫. হেপাটাইটিছ A ভাইৰাছৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ পিছত মই সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰোনে?
উঃ- হেপাটাইটিছ এ ভেকছিনৰ এটা শ্বটে হেপাটাইটিছ এ প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে যদি সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ 2 সপ্তাহৰ ভিতৰত দিয়া হয়। আপোনাৰ বয়স আৰু স্বাস্থ্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, আপোনাৰ চিকিৎসকে হেপাটাইটিছ এ ভেকছিনৰ উপৰিও ৰোগ প্ৰতিৰোধ গ্লোবিউলিনৰ পৰামৰ্শ দিব পাৰে।
Read also: Top Liver Cleansing Foods | যকৃত পৰিষ্কাৰ কৰা খাদ্য
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
