প্ৰাচীন কালৰে পৰা বিভিন্ন ৰোগৰ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ভিন্ন ধৰণৰ ঔষধি সেউজীয়া শাক – পাচলি ব্যৱহাৰ হৈ আহিছে। এই ঔষধি গুণেৰে সমৃদ্ধ শাক- পাচলি সমূহ আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাতো বিশেষভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এনে এবিধ ভাৰতৰ লগতে অসমতো প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা ঔষধি গুণেৰে পৰিপুষ্ট ভেষজ হৈছে কলমৌ শাক।এই প্ৰৱন্ধটিত কলমৌ শাকৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Water spinach বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read Also: Health Benefits of Spinach | পালেং শাকৰ উপকাৰিতা
কলমৌ কি? | What is Water spinach?
কলমৌ হৈছে এবিধ অৰ্ধজলজ পুষ্টিকৰ শাকজাতীয় উদ্ভিদ।মূলতঃ অৰ্ধ জলজ বাৰ্ষিক উদ্ভিদ বিধ ক্ৰান্তীয় আৰু উপ-ক্ৰান্তীয় অঞ্চলত পোৱা । ইয়াকপূব আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াত বহুলভাৱে পোৱা যায় আৰু ভাৰত, কম্বোডিয়া, ভিয়েটনাম, বাৰ্মা, থাইলেণ্ড আৰু চীনা ৰন্ধনপ্ৰণালীত পাচলি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।কলমৌ Convolvulaceae পৰিয়ালৰঅন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ। কলমৌ শাকৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে Ipomoea aquatica ।কলমৌ শাকৰ উৎপত্তি সম্পূৰ্ণৰূপে স্পষ্ট নহয়, কিন্তু এইটো সন্মত যে ই দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ স্থানীয়। কলমৌ শাক হৈছে পুষ্টিৰ এক শক্তিক্ষেত্ৰ যি আপোনাৰ শৰীৰৰ লগতে আপোনাৰ ছাল আৰু মগজুক উপকৃত কৰে।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant description
কলমৌ হৈছে পাতৰ পাচলি হিচাপে উৎপন্ন হোৱা এক অৰ্ধ-জলজ ক্ৰান্তীয় উদ্ভিদ। । কলমৌউদ্ভিদপানীত বা সেমেকা মাটিত বৃদ্ধি হয়। ইয়াৰ কাণ্ডবোৰ ২-৩ মিটাৰ বা অধিক দীঘল, ফোঁপোলা, যাৰ ফলত সেইবোৰ ভাঁহবপাৰে, আৰু এই শিপাবোৰ নোডত থাকে। পাতবোৰ চেজিটেটৰ (সাধাৰণ) পৰা লেন্সোলেটলৈ, ৫-১৫ চেমি দীঘল আৰু ২-৪ চেমি বহল হয়। ফুলবোৰ তূৰীৰ আকৃতিৰ, ৩-৫ চেমি ব্যাসৰ, সাধাৰণতে বগা ৰঙৰ, বেঙুনীয়া কেন্দ্ৰৰ সৈতে। এইউদ্ভিদসাধাৰণতেপূব আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াত খেতি কৰা হয়। যিহেতু ই জলপথত প্ৰাকৃতিকভাৱে বিকশিত হয় আৰু যদি কোনো যত্ন লয় তেন্তে বেছি প্ৰয়োজন নহয়, ইয়াক মালয় আৰু চীনা ৰন্ধনপ্ৰণালীত ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
১০০ গ্ৰাম কলমৌ শাকৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value of per 100 gm Water spinach
- Energy: 79 kJ (19 kcal)
- Carbohydrates: 3.14 g
- Dietary fiber: 2.1 g
- Fat: 0.2 g
- Protein: 2.6 g
Vitamin
- Vitamin A equiv.315 μg
- Thiamine (B1): 0.03 mg
- Riboflavin (B2): 0.1 mg
- Niacin (B3): 0.9 mg
- Pantothenic acid (B5)-0.141 mg
- Vitamin B6:0.096 mg
- Folate (B9): 57 μg
- Vitamin C: 55 mg
Minerals
- Calcium: 77 mg
- Iron: 1.67 mg
- Magnesium71 mg
- Manganese: 0.16 mg
- Phosphorus: 39 mg
- Potassium: 312 mg
- Sodium: 113 mg
- Zinc:0.18 mg
কলমৌ শাকৰ ভিন্ন ভাষিক নাম | Different linguistics name of Water spinach
- ইংৰাজী ভাষাত: Water Morning Glory, Swamp cabbage, aquatic morning glory, Chinese water spinach
- হিন্দী ভাষাত: Nali, Kalmi saag
- মাৰাঠী ভাষাত: Nalichi-bhaji
- তামিল ভাষাত: Sarkarai Valli
- তেলুগু ভাষাত: Tutikura
- কান্নাড়া ভাষাত: Neeru Bili gadde hambu, Neeru hambu
- বাংলা ভাষাত: Kulmi sag
- উৰিয়া ভাষাত: Kalama saga
- অসমীয়া ভাষাত: Kolmou
কলমৌ শাকৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification of Water spinach
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Clade: Angiosperms
- Clade: Eudicots
- Clade: Asterids
- Order: Solanales
- Family: Convolvulaceae
- Genus: Ipomoea
- Species: I. Aquatica
- Scientific name: Ipomoea aquatica
কলমৌ শাকৰ উপকাৰিতা | Health Benefits of Water spinach
১. কলেষ্টেৰল হ্ৰাস কৰে (Reduce cholesterol)
যিসকল ব্যক্তিয়ে ওজন হ্ৰাস কৰিব বিচাৰে আৰু প্ৰাকৃতিকভাৱে কলেষ্টেৰল হ্ৰাস কৰিব বিচাৰে তেওঁলোকৰ বাবে কলমৌ শাক এক উৎকৃষ্ট বিকল্প। নিগনিৰ ওপৰত কৰা এক গৱেষণাই প্ৰমাণ কৰিছে যে পানী পালেং শাক খোৱাৰ ফলত কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ আৰু লগতে triglycerides হ্ৰাস পাইছে। সেয়েহে, কলেষ্টেৰলৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাত এই শাকৰএক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে।
২. জণ্ডিচ আৰু যকৃতৰ সমস্যাৰ চিকিৎসা (Treatment of jaundice and liver problems)
জণ্ডিচ আৰু যকৃতৰ সমস্যাৰ চিকিৎসাৰ বাবে আয়ুৰ্বেদিক ঔষধত কমৌশাক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। এটা গৱেষণাই প্ৰমাণ কৰিছে যে এই উদ্ভিদৰ নিষ্কাশনে detoxification enzyme , modulation ৰফলত ৰাসায়নিক প্ৰেৰিত যকৃতৰ ক্ষতিৰ পৰা সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিব পাৰে; এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু মুক্ত ৰেডিকেল স্কেভেঞ্জাৰ গুণাগুণ।
৩. ৰক্তহীনতাৰ চিকিৎসাত উপযোগী (Useful in treating Anaemia)
লোসমৃদ্ধ হোৱাৰ বাবে, কুমলীয়া কলমৌ শাকৰ পাত ৰক্তহীনতা থকা লোকৰ লগতে গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী যিসকলক তেওঁলোকৰ আহাৰত লোৰ প্ৰয়োজন হয়। লো হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ খনিজ যাক শৰীৰে প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ হিমোগ্লোবিন গঠনৰ বাবে লোহিত ৰক্ত কণিকাৰ দ্বাৰা।
৪. বদহজম আৰু কোষ্ঠকাঠিন্যৰ চিকিৎসা (Treatment for indigestion and constipation)
কলমৌ শাকত আঁহ থাকে আৰু সেয়েহে, ই হজমত সহায় কৰে, প্ৰাকৃতিকভাৱে বিভিন্ন পাচন বিকাৰৰ পৰা সকাহ দিয়ে। ইয়াৰ মৃদু ৰেচক গুণবোৰ বদহজম আৰু কোষ্ঠকাঠিন্যত ভুগি থকা লোকসকলৰ বাবে উপকাৰী। সিজোৱা কলমৌশাকৰ ৰসে কোষ্ঠকাঠিন্যঠিককৰিব পাৰে। অন্ত্ৰৰ পলুৰ সংক্ৰমণৰ চিকিৎসাতো এই শাকব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াত লেটেক্স থাকে যাক পৰিশোধিত এজেণ্ট হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়
৫. ডায়েবেটিক ৰোধী (Anti-diabetic)
গৱেষণাই দেখুৱাইছে যে নিয়মীয়াকৈ কলমৌ শাক খোৱাটোৱে ডায়েবেটিচ প্ৰেৰিত অক্সিডেটিভ চাপৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিৰোধ বিকশিত কৰাত সহায় কৰে। গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ডায়েবেটিচৰ চিকিৎসাতো ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৬. হৃদৰোগৰ বিৰুদ্ধে সুৰক্ষা (Protection against heart diseases)
কলমৌ শাকত কিছুমান অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টি থাকে যেনে ভিটামিন Aআৰু Cআৰু লগতে বিটা-কেৰোটিনৰ উচ্চ ঘনত্ব। এই পুষ্টিবোৰে শৰীৰত মুক্ত ৰেডিকেল হ্ৰাস কৰিবলৈ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট হিচাপে কাম কৰে, এনেদৰে কলেষ্টেৰলৰ ৰূপ অক্সিডাইজড হোৱা প্ৰতিহত কৰে। অক্সিডাইজড কলেষ্টেৰল ৰক্ত নলীৰ বেৰত লাগি থাকে, যাৰ ফলত ধমনী অৱৰুদ্ধ হয়, হৃদআক্ৰমণ বা ষ্ট্ৰোক হয়। ইয়াৰ উপৰিও, পানী পালেং শাকত থকা ফলেটে হোমোচিষ্টেইন নামৰ এক সম্ভাৱ্য বিপদজনক ৰাসায়নিক পদাৰ্থ ৰূপান্তৰ কৰাত সহায় কৰে, যাৰ উচ্চ স্তৰত হৃদআক্ৰমণ বা ষ্ট্ৰোক হ’ব পাৰে। মেগনেছিয়াম হৈছে এক খনিজ যি ৰক্তচাপ হ্ৰাস কৰে আৰু হৃদৰোগৰ বিৰুদ্ধেও সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।
৭. কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধ (Prevention of cancer)
১৩ টা বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট যৌগৰে ভৰপূৰ হোৱাৰ বাবে,কলমৌ শাক হৈছে কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে এক সঠিক আহাৰ। এই এণ্টিঅক্সিডেণ্টবোৰে শৰীৰৰ পৰা মুক্ত ৰেডিকেল আঁতৰ কৰে বুলি জনা যায়, এনেদৰে কৰ্কট কোষবোৰবৃদ্ধি হোৱা আৰু প্ৰাকৃতিক কোষৰ পৰিৱেশ শক্তিশালী কৰা পৰিস্থিতিসলনি কৰে। এই শাকবিধে Colo-rectal আৰুStomach cancer ৰোগ প্ৰতিৰোধ ৰ লগতে ছাল আৰু স্তনৰ কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধত আটাইতকৈ উপকাৰী বুলি কোৱা হয়।
৮. চকুৰ বাবে উপকাৰী (Beneficial for Eyes)
কলমৌ শাকত carotenoids, ভিটামিন A আৰু lutein উচ্চ পৰিমাণ থাকে। এই পুষ্টিবোৰ চকুৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ।কলমৌ শাকে glutathione levels বৃদ্ধি কৰে, যি ছানি (Cataracts) প্ৰতিৰোধ কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
৯. শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে (Boost the immunity)
এই পাতযুক্ত কলমৌ শাক হৈছে ভিটামিন চি পৰিপূৰকৰ তুলনাত শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাৰ এক সস্তা আৰু প্ৰাকৃতিক উপায়। নিয়মীয়াকৈ এই সেউজীয়া শাক-পাচলি খোৱাটোৱে আপোনাৰ শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী বৃদ্ধি কৰে আৰু হাড়ৰ স্বাস্থ্যকৰ বিকাশ তৈয়াৰ কৰে। ই বিষাক্ত পদাৰ্থবোৰ নিষ্ক্ৰিয় আৰু আঁতৰ কৰি স্বাস্থ্যৱান শৰীৰলৈও অৰিহণা যোগায়।
১০. ছালৰ ৰোগৰ চিকিৎসা (Treatment of skin diseases)
কলমৌ শাকৰ কলিবোৰ ছালৰ ৰোগ যেনে ৰিংৱৰ্ম (Ringworm), এথলীটৰ ভৰি (athletes leg) আদিৰ চিকিৎসাৰ বাবে পুল্টিচ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। এই শাকে ছালৰ কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে আৰু ব্ৰণ, একজিমা আৰু চ’ৰিয়েচিছৰ চিকিৎসাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
১১. চুলিৰ লাভালাভ (Beneficial For hair)
আমি সকলোৱে জানো, স্বাস্থ্যকৰ মূৰৰ ছাল আৰু চুলি বজাই ৰখাৰ বাবে সঠিক পুষ্টি এক প্ৰয়োজনীয়তা। কলমৌশাকত থকা পুষ্টিৰ বিস্তৃত বিন্যাস আপোনাৰ চুলিৰ বাবে উপকাৰী। কলমৌ শাকৰ ৰস চুলিৰ বিকাশৰ বাবে উপকাৰী আৰু চুলিৰ মানদণ্ড আৰু গাঁথনি উন্নত কৰাৰ উপৰিও চুলি সৰা প্ৰতিহত কৰে।
১২. মগজু স্বাস্থ্যৱান আৰু স্মৃতিশক্তি বৃদ্ধি (Brain Healthy and Memory Increasing)
বৰ্ধিত বয়সৰ লগতে, কিবা এটা মনত ৰখাৰ মানৱীয় ক্ষমতাও হ্ৰাস পাব। মস্তিষ্কৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰাখিবলৈ আৰু স্মৃতিশক্তি বৃদ্ধি কৰিবলৈ, আপুনি কেছটো প্ৰতিৰোধ কৰাৰ বাবে এক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সমাধান হ’বলৈ নিয়মীয়াকৈ অধিক পাচলি যেনে কলমৌ শাক গ্ৰহণ কৰিব লাগিব। পালেং শাকত স্বাস্থ্য মগজু আৰু ইয়াৰ কাৰ্যকলাপ বজাই ৰাখিবলৈ যথেষ্ট ভিটামিন আৰু খনিজ থাকে যাতে আপুনি এনে ডিমেনচিয়া বা আলঝেইমাৰত ভুগিব নোৱাৰে।
১৩. হাড় আৰু পেশীৰ পুষ্টি (Bones and Muscle Nutrition)
পানীৰ ভিতৰত উচ্চ কেলচিয়াম আৰু পটাছিয়ামে আপোনাৰ শৰীৰৰ হাড় আৰু পেশী শক্তিশালী কৰিব পাৰে।নিয়মীয়াকৈ কলমৌ শাক খাই হাড়ৰ ছিদ্ৰ বা অষ্টিওপোৰোচিছৰ আশংকা যিমান সম্ভৱ সোনকালে হ্ৰাস কৰিব পাৰে আৰু ইয়াক আপোনাৰ দৈনিক মেনুৰ অংশ হিচাপে খাব পাৰে।
ব্যৱহাৰ | Uses
কলমৌ শাক আমি ভিন্নধৰণেৰান্ধিব্যঞ্জনতৈয়াৰকৰি খাবপাৰো। কলমৌ ব্যঞ্জন আৰু শাকৰ ৰস, পেষ্ট, কুমলীয়া পাতসমূহ ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু ছাল আৰু চুলিৰ সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
কলমৌ হৈছে খাদ্যৰ পৰিমাণত মানুহ আৰু জন্তুৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে সুৰক্ষিত বুলি গণ্য কৰা এক খোৱা শাক। কেঁচাকৈ খোৱাৰ সময়ত কলমৌশাকমানুহ আৰু গাহৰিৰ অন্ত্ৰৰ fluke parasites,Fasciolopsis buski প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত fasciolopsiasis হ’ব পাৰে।
ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া কলমৌ শাকৰ হ’ব পাৰে। যদি আপুনি ডায়েবেটিচৰ ঔষধ গ্ৰহণ কৰি আছে তেনেহ’লে সাৱধানতা অৱলম্বন কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়া হয়।
সেয়হে কলমৌ শাকৰউপকাৰিতা Health Benefits of Water spinach আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ৰোগ নিৰাময়ত ঔষধী ক্ষেত্ৰত কলমৌ শাক ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণী | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় কলমৌ শাকৰ উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Water spinach সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। কলমৌ শাকৰ উপকাৰিতা, Health Benefits of Water spinach ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত সম্বলিত তথ্য সমূহে আপোনাক বিভিন্ন ধৰণে সহায় কৰিব। ধন্যবাদ!
Read Also: Health Benefits of Oregano | আজৱাইনৰ উপকাৰিতা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
