বছৰ বছৰ ধৰি ভেষজ চাহ ভিন্ন ধৰণৰ ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহৃত হৈ আহিছে। সৰু ,ডাঙৰ গছৰ সতেজ বা শুকান ফুল, ফল, পাত, বীজ বা শিপাৰে ভেষজ চাহ তৈয়াৰ কৰা হয়। ভেষজ চাহ পানীত বিভিন্ন উদ্ভিদ যোগ দি ৰন্ধা হয়, যাক গৰম আৰু ঠাণ্ডা পৰিৱেশন কৰিব পাৰি, ব্যৱহাৰকাৰীৰ পছন্দৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি। ভেষজ চাহ খোৱাৰ লাভালাভবোৰৰ ভিতৰত আছে শৰীৰক শিথিল কৰা, শৰীৰৰ তাপমাত্ৰা শীতল কৰা, পেটৰ বেয়া সহজতা, আৰু শৰীৰত তৰল ধাৰণ হ্ৰাস কৰা। কিছুমান ভেষজ চাহৰ লাভালাভত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে প্ৰদাহ হ্ৰাস, ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীৰ উন্নত কাৰ্য, আৰু অধিক। তথাপিও, চাহৰ আন বহুতো লাভালাভ আছে। সমগ্ৰ বিশ্বতে, মানুহে তেওঁলোকৰ শৰীৰবিষমুক্ত কৰিবলৈ আৰু তেওঁলোকৰ ইন্দ্ৰিয়বোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰিবলৈ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ভেষজ চাহ ব্যৱহাৰ কৰে। মানুহে শৰীৰক বহুতো স্বাস্থ্যজনিত ৰোগ, যেনে চৰ্দি আৰু কাহ, বেয়া হজম, প্ৰদাহ, আৰু সংক্ৰমণৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ ভেষজ চাহখাও খায়। আজিকালি, স্বাস্থ্যৱান ছালৰ বাবে ভেষজ চাহ এক বৃহৎ ব্ৰেণ্ড বিবৃতি হৈ পৰিছে, কিয়নো ই শালমইনা হ্ৰাস কৰে আৰু ছাল গভীৰভাৱে পৰিষ্কাৰ কৰে। এই প্ৰবন্ধটোত ভেষজ চাহৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা Health Benefits of Herbal Tea সমূহৰ বিষয়ে আলোচনা আগবঢ়োৱা হৈছে।
Read also: Health Benefits of Fennel Tea | চফ গুটিৰ চাহৰ উপকাৰিতা
ভেষজ চাহৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা | Health benefits and uses of Herbal Tea
১. কাহ আৰু চৰ্দিৰ বাবে (for cough and cold)
কাহ আৰু চৰ্দি এটা সাধাৰণ সমস্যা, আৰু আপুনি ‘ডাঙৰ গছ’ৰ দ্বাৰা তৈয়াৰ কৰা ভেষজ চাহ খাই ইয়াক চিকিৎসা কৰিব পাৰে। ই নাকৰ গহ্বৰৰ ভিৰ হ্ৰাস কৰে, ডিঙিৰ বৃদ্ধি হ্ৰাস কৰে, আৰু চৰ্দি আৰু কাহ নিৰাময় কৰে। চৰ্দি আৰু কাহৰ বাবে ভাল অন্যান্য ভেষজ চাহ হৈছে লং চাহ, আদা চাহ, আৰু লিকোৰিচ চাহ।
২. সংক্ৰমণ বিৰুদ্ধে যুঁজে (fight against infection)
যদি প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ৰ সংক্ৰমণ হয়, তেনেহ’লে আদা ভেষজ চাহ খোৱা ভাল। 2013 চনত কৰা এক অধ্যয়নই সূচায় যে আদাৰ ভেঁকুৰ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ আছে, আৰু ই সংক্ৰমণৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিব পাৰে মুখ্যতঃ ইষ্ট সংক্ৰমণ।
আন এক অধ্যয়নত দেখুওৱা হৈছে যে আদা ভেষজ চাহৰ এণ্টি-মাইক্ৰ’বিয়েল সম্ভাৱনা আছে আৰু সেয়েহে, আদা ভেষজ চাহখাই জীৱাণুৰ বিকাশৰ ফলত হোৱা যিকোনো সংক্ৰমণো হ্ৰাস কৰিব পাৰি।
৩. শৰীৰত লো বঢ়াই (Boost Iron in the body)
পৰ্যাপ্ত হিমোগ্লোবিনৰ স্তৰ বজাই ৰাখিবলৈ পুৰুষ আৰু মহিলা দুয়োকে লোহিত ৰক্ত কণিকা (RBC) নিৰ্মাণ কৰিবলৈ লোৰ প্ৰয়োজন। সেয়েহে, যিহেতু ভেষজ চাহত যথেষ্ট পৰিমাণৰ কেলচিয়াম, লো, চিলিকা, শৰীৰত অত্যাৱশ্যকীয় খনিজ থাকে, এইবোৰ খনিজ পদাৰ্থৰ অভাৱ বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ। স্বাস্থ্যকৰ হাড়, দাঁত, নখ আৰু চুলিৰ বাবে নিয়মীয়া কাপ নেটল চাহ (Nettle Tea) ভাল।
৪. প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী প্ৰভাৱ (anti-inflammatory effects)
ভেষজ চাহবোৰত ৰক্তনলীবোৰ বহল হোৱাৰ ফলত হোৱা বাতবিষ ৰক্ষা কৰিবলৈ প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ থাকে। আৰ্থ্ৰাইটিছত ভুগি থকা ৰোগীসকলে প্ৰদাহৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ আদা ভেষজ চাহ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
৫. ভাল টোপনিৰ বাবে (For good sleep)
অনিদ্ৰাত ভুগি থকা লোকসকলে তেওঁলোকৰ শোৱাৰ সময়ৰ কেইমিনিটমান আগতে Chamomile Tea চাহৰ গৰম কাপ খাই সহজে শুবলৈ যাব পাৰে। যিহেতু এই ভেষজ চাহত ট্ৰিপ্টোফেন থাকে, এক প্ৰকাৰৰ এমিনো এচিড যি শৰীৰক শিথিল কৰে আৰু ইয়াক টোপনি যায়। অৱশ্যে, মৃদু অনিদ্ৰাত Chamomile Tea কাৰ্যকৰী হয়।
৬. ভেষজ চাহে কলা কোষবোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰে (Herbal Tea Rejuvenate tissue cells)
ভেষজ চাহ কোষ পুনৰুজ্জীৱিত আৰু বিকাশৰ বাবে এক উপকাৰী। ই শৰীৰৰ কোষকলাবোৰ শক্তিশালী কৰে আৰু যিহেতু ই এণ্টি-অক্সিডেণ্ট গুণাগুণত সমৃদ্ধ, ই কোষৰ ক্ষতি প্ৰতিহত কৰে; প্ৰদূষণৰ বাবেই হওঁক বা মুক্ত ৰেডিকেলৰ প্ৰভাৱৰ বাবেই হওঁক। আনকি কোৱা হয় যে ভেষজ চাহ বয়স বৃদ্ধিৰ প্ৰক্ৰিয়া হ্ৰাস কৰাৰ বাবে ভাল।
৭. পেটৰ আৰামদায়ক সমস্যাৰ বাবে (for soothing stomach issues)
খাদ্যাভ্যাস দুৰ্বল হোৱা আৰু খাদ্যৰ মানদণ্ড দুৰ্বল হোৱাৰ বাবে, প্ৰায়ে আমাৰ পেট বিচলিত হয়। অৱশ্যে, কেইবাটাও ভেষজ চাহ আছে যিবোৰ তেওঁলোকৰ পেটৰ আৰামদায়ক গুণাগুণৰ বাবে জনাজাত। ফেনেল চাহৰ (Fennel Tea) দৰে ভেষজ চাহে পেটৰ বিষ, পেট ফুলা, শূল আৰু কোষ্ঠকাঠিন্য উপশম কৰাত সহায় কৰে। ই খাদ্য উন্নত হজম কৰাত সহায় কৰে, আৰু গেষ্ট্ৰিক সমস্যা হ্ৰাস কৰে।
৮. নিখুঁত ছাল ৰক্ষা কৰে (Promotes flawless Skin)
ভেষজ চাহৰ নিয়মীয়া ব্যৱহাৰে শৰীৰক বিষমুক্ত কৰাত আৰু ভিতৰৰ পৰা পৰিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰে। এনেদৰে, এই পৰিষ্কাৰ কৰা সম্পত্তিয়ে নিখুঁত আৰু কোমল ছাল পোৱাত সহায় কৰে। ভেষজ চাহৰ দৈনিক ব্যৱহাৰে শালমইনা-মুক্ত ছাল, চ’ৰিয়েচিছ নিৰাময়, একজিমা প্ৰতিৰোধ কৰা, পিম্পল, ৰঙা পৰা, ফুলা আৰু অক্সিডেটিভ ক্ষতি হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। স্পিয়াৰমিণ্ট চাহ (Spray mint tea) সেউজীয়া চাহ (Green Tea) আৰু কেমোমাইল চাহ (Chamomile Tea) এনে উল্লেখযোগ্য গুণাগুণৰ বাবে সৰ্বাধিক জনাজাত।
৯. বৃক্কৰ সঠিক স্বাস্থ্য বজাই ৰাখে (Maintain proper kidney health)
যিহেতু ভেষজ চাহে শৰীৰক বিষমুক্ত কৰে বুলি জনা যায়, সেইবোৰে বিষাক্ত পদাৰ্থবোৰ উলিয়াই দিয়ে আৰু সুস্বাস্থ্য বৃদ্ধি কৰে। মাৰ্শমেলো চাহ (Marshmallow tea পাৰ্চলী চাহ (Parsley tea), কেমোমাইল চাহ (Chamomile Tea) আৰু গোল্ডেনৰোড চাহ এনে বৃহৎ লাভালাভৰ বাবে জনাজাত।
১০. চাপ আৰু উদ্বেগৰ সমস্যাৰ বাবে ভেষজ চাহ খাব (for stress and anxiety issues)
ভেষজ চাহৰ অতি-গুণাগুণবোৰে চাপ উপশম কৰে বুলিও জনা যায় আৰু বহুক্ষেত্ৰত, এণ্টি-ডিপ্ৰেচেণ্ট হিচাপে কাম কৰে। ভেষজ চাহে মনক শান্ত কৰে আৰু মগজুত ৰাসায়নিক পদাৰ্থ মুকলি কৰে যি চাপ আৰু হতাশাৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে। কেমোমাইল চাহ (chamomile Tea) ইয়াৰ আৰামদায়ক সম্পত্তিৰ বাবে সৰ্বাধিক জনাজাত।
১১. ৰক্ত শৰ্কৰা নিয়ন্ত্ৰক হিচাপে কাম কৰে (acts as blood sugar regulator)
মৃদু ডায়েবেটিচত ভুগি থকা বা ইনচুলিনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল নোহোৱা ৰোগীসকলে sage আৰু bilberry দৰে নিৰ্দিষ্ট ভেষজ চাহ খোৱাৰ ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উন্নতি লক্ষ্য কৰিছে। এই দুয়োটা ভেষজ চাহে ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে আৰু সেয়েহে ডায়েবেটিক স্নায়ুৰোগত বহুলভাৱে ব্যৱহৃত হয়।
১২. ওকালি অহা আৰু বমি হোৱা সমস্যাৰ বাবে (for nausea and vomiting issues)
যদিও ই এক গোঁড়া প্ৰতিকাৰ, তথাপিও ই আচৰিত ভাৱে কাম কৰে। ভেষজ চাহ ৰাতিপুৱাৰ অসুস্থতা আৰু ওকালি অহা উপশমৰ বাবে জনাজাত। আদা চাহ হৈছে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ উদাহৰণ।
১৩. ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী বৃদ্ধি কৰক (Boost immunity system)
ভেষজ চাহত পোৱা এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু ভিটামিনবোৰ ৰোগ আৰু সংক্ৰমণৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰাৰ বাবে, অক্সিডেটিভ চাপৰ পৰা সুৰক্ষা দিয়াৰ বাবে, আৰু দীৰ্ঘম্যাদী ৰোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰাৰ বাবে উৎকৃষ্ট। কিছুমান সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ৰোগ প্ৰতিৰোধ-বৰ্ধক ভেষজ চাহ হৈছে এল্ডাৰবেৰী (Elderberry,), ইচিনেচিয়া (Echinacea), আদা (ginger,) আৰু লিকুৰিচ ৰুট (liquorice root tea)।
১৪. হজমত সহায়ক (Aids in digestion)
আহাৰৰ পিছত একাপ ভেষজ চাহে আপোনাৰ খাদ্য সহজে হজম কৰাত সহায় কৰে। স্পিয়াৰমিণ্ট ভেষজ চাহে পাচন তন্ত্ৰ মসৃণ কৰে আৰু ভোক দমনকাৰী হিচাপে কাম কৰে, যাৰ ফলত অত্যাধিক খোৱাৰ আগ্ৰহ হ্ৰাস হয়।
১৫. ওজন হ্ৰাস (Weight Loss)
এজন ব্যক্তি যিমানেই ক্ষীণ নহওঁক, তেওঁলোকে সদায়ে অধিক ওজন হ্ৰাস কৰিব বিচাৰিব। ফাইচিলিয়াম হাস্ক, মৌৰি আৰু লেমনগ্ৰাছৰ দৰে কাৰ্যকৰী উপাদানেৰে সমৃদ্ধ ভেষজ চাহে আপোনাক চৰ্বি দহন কৰাত সহায় কৰে আৰু লগতে বিপাক বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে।
ভেষজ চাহ কেনেদৰে তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু ব্যৱহাৰ | How to make herbal tea and uses
ভেষজ চাহ ভেষজৰ সতেজ বা শুকান ফুল, ফল, পাত, বীজ বা শিপাৰে তৈয়াৰ কৰিব পাৰি। এইবোৰ উদ্ভিদৰ অংশবোৰৰ ওপৰত উতলা পানী ঢালি বা কেইমিনিটমানৰ বাবে পানীত উতলাই দি তৈয়াৰ কৰা হয়। তাৰ পিছত যদি মিঠা বিচাৰে মৌ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু পৰিৱেশন কৰা হয়। বহুতো কোম্পানীয়ে এনে ধৰণৰ সঞ্চাৰৰ বাবে ভেষজ চাহৰ মোনা প্ৰস্তুত কৰে।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
যদিও ভেষজ চাহ খোৱাৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াৰ বিষয়ে পৰ্যাপ্ত প্ৰমাণ নাই, তথাপিও ইয়াত কিছুমান সম্ভাৱনা আছে যি বোৰ ঘটিব পাৰে। ঠিক আছে, যিহেতু বিভিন্ন ভেষজ চাহ আছে, সেইবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিভিন্ন পাৰ্শ্বক্ৰিয়া আছে। অৱশ্যে, সচৰাচৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াবোৰ হ’ব পাৰে মুৰৰ বিষ, ছাল ৰঙা পৰা, মুখত বিষ, বুকুজ্বলা, ডাৰ্মাটাইটিছ, এণ্টিফাইলেটিক শ্বক, বমি, ওকালি অহা, মূৰ ঘূৰোৱা, আৰু হৰমনৰ ভাৰসাম্যহীনতা।
সেয়হে ভেষজ চাহৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল তথ্যৰ আধাৰত সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ঔষধী ক্ষেত্ৰত ভেষজ চাহ ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
সামৰণি | Conclusion
এই প্ৰৱন্ধটিত আলোচনা কৰা তথ্য সমূহৰ দ্বাৰা আপোনালোকক ভেষজ চাহৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Herbal Tea বিষয়ে জ্ঞাত কৰা হ’ল। এই প্ৰৱন্ধটিত ভেষজ চাহৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Herbal Tea আৰু অপকাৰী, ব্যৱহাৰ আৰু অনান্য তথ্য সমূহ আপোনালোকে জানিবলৈ পালে।আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
FAQ
১. যেতিয়া আপুনি প্ৰতিদিনে ভেষজ চাহ খায় তেতিয়া কি হয়?
উত্তৰঃ যদিও বেছিভাগ লোকৰ বাবে মজলীয়া সেৱন স্বাস্থ্যকৰ, অত্যাধিক ভেষজ চাহ পাণ কৰিলে নেতিবাচক পাৰ্শ্বক্ৰিয়া হ’ব পাৰে, যেনে উদ্বেগ, মুৰৰ বিষ, হজমৰ সমস্যা, আৰু টোপনিৰ প্ৰকাৰ ব্যাহত হয়। বেছিভাগ লোকে প্ৰতিকূল প্ৰভাৱ অবিহনে দৈনিক 3-4 কাপ (710-950 মিলি) চাহ খাব পাৰে, কিন্তু কিছুমানে কম পালিত পাৰ্শ্বক্ৰিয়া অনুভৱ কৰিব পাৰে।
২. ভেষজ চাহ মূত্ৰনাশক নেকি?
উত্তৰঃ ভেষজ চাহ এক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে তৈয়াৰ কৰা হয় য’ত ভেষজ ঔষধত পোৱা শিপা, পাত, বীজ আৰু ফুলৰ অংশ, বীজ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। নিষ্কাশন প্ৰভাৱৰ মূত্ৰনাশক প্ৰভাৱ থাকিব পাৰে।
৩. ভেষজ চাহ কেনেদৰে তৈয়াৰ কৰা হয়?
উত্তৰঃ ভেষজ চাহ সতেজ বা শুকান ফুল, ফল, পাত, বীজ বা শিপাৰে তৈয়াৰ কৰিব পাৰি। এইবোৰ উদ্ভিদৰ অংশবোৰৰ ওপৰত উতলা পানী ঢালি বা কেইমিনিটমানৰ বাবে পানীত উতলাই তৈয়াৰ কৰা হয়। তাৰ পিছত যদি মিঠা বিচাৰে মৌ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু পৰিৱেশন কৰা হয়। বহুতো কোম্পানীয়ে এনে ধৰণৰ সঞ্চাৰৰ বাবে ভেষজ চাহৰ মোনা প্ৰস্তুত কৰে।
৪. ভেষজ চাহে চৰ্বি দহন কৰে নেকি?
উত্তৰঃ ভেষজ চাহৰ উপাদান আৰু ফৰ্মুলেচন যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন হ’ব পাৰে, কিছুমান অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে ভেষজ চাহে ওজন হ্ৰাস আৰু চৰ্বি হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। এটা জন্তুৰ অধ্যয়নত, গৱেষকসকলে মেদবহুল নিগনিবোৰক এটা ভেষজ চাহ দিছিল, আৰু দেখিছিল যে ই শৰীৰৰ ওজন হ্ৰাস কৰে আৰু হৰমনৰ স্তৰ স্বাভাৱিক কৰাত সহায় কৰে।
৫. ভেষজ চাহ আপোনাৰ বাবে সঁচাকৈয়ে ভাল নেকি?
উত্তৰঃ ভেষজ চাহত প্ৰায়ে এণ্টিঅক্সিডেণ্ট অধিক থাকে, যি সমগ্ৰ শৰীৰত মুক্ত ৰেডিকেল আঁতৰ কৰিবলৈ আৰু অক্সিডেটিভ চাপ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ কাম কৰে। চাহত পলিফেনল থাকে, যাৰ ফলত কৰ্কট ৰোগ হোৱাৰ সম্ভাৱনা কম হয়।
Read also: Health Benefits of Jasmine Tea | জেচমিন চাহৰ উপকাৰিতা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.