Class 12 Political Science Chapter – 14 কংগ্রেছ ব্যৱস্থাৰ প্রতি অহা প্ৰত্যাহ্বান আৰু ইয়াৰ পুনঃপ্রতিষ্ঠা The answer to each chapter is provided in the list so that you can easily browse throughout different chapter Assam Board HS Class 12 Political Science Chapter – 14 কংগ্রেছ ব্যৱস্থাৰ প্রতি অহা প্ৰত্যাহ্বান আৰু ইয়াৰ পুনঃপ্রতিষ্ঠা and select needs one.
Class 12 Political Science Chapter – 14 কংগ্রেছ ব্যৱস্থাৰ প্রতি অহা প্ৰত্যাহ্বান আৰু ইয়াৰ পুনঃপ্রতিষ্ঠা
Also, you can read the SCERT book online in these sections Solutions by Expert Teachers as per SCERT (CBSE) Book guidelines. These solutions are part of SCERT All Subject Solutions. Here we have given Assam Board HS Class 12 Political Science Chapter – 14 কংগ্রেছ ব্যৱস্থাৰ প্রতি অহা প্ৰত্যাহ্বান আৰু ইয়াৰ পুনঃপ্রতিষ্ঠা Solutions for All Subject, You can practice these here.
কংগ্রেছ ব্যৱস্থাৰ প্রতি অহা প্ৰত্যাহ্বান আৰু ইয়াৰ পুনঃপ্রতিষ্ঠা
পাঠ: ৫
| দ্বিতীয় খণ্ড |
1. লালবাহাদুৰ শাস্ত্রী সম্পর্কে চমুটোকা লিখা।
উত্তৰঃ স্বাধীন ভাৰতৰ প্রধানমন্ত্রী হিচাপে লালবাহাদূৰ- শাস্ত্রীয়ে কার্য্যভাৰ গ্রহণ কৰিছিল। তেওঁ উত্তৰ প্রদেশৰ কংগ্রেছী নেতা হোৱাৰ উপৰি নেহেৰু কেবিনেটৰ এজন মন্ত্রীও আছিল। লালবাহাদুৰ শাস্ত্রী এজন সবল আৰু নীতিৰ প্রতি থকা আস্থাৰ বাবে তেওঁ মন্ত্রালয়ৰ পৰা পদটো ত্যাগ কৰিছিল। ১৯৬৪ – ১৯৬৬ চনলৈ দেশত প্রধানমন্ত্রী হিচাপে দায়িত্বভাৰ গ্রহণ কৰি নিজৰ বিচক্ষণতাৰ পৰিচয় দাঙি ধৰিছিল। তেওঁ জনতাক আকর্ষিক কৰাৰ উদ্দেশ্যত জয় জৱান, জয় কিষান লোগোটো ৰচনা কৰিছিল।
2. চতুর্থ সাধাৰণ নির্বাচনে (১৯৬৭) কিদৰে কংগ্রেছক বিপৰ্যস্থ কৰিছিল?
উত্তৰঃ ১৯৬৭ চনত চতুর্থ সাধাৰণ নির্বাচন অনুষ্ঠিত হৈছিল। এই নির্বাচন আছিল অতি দুর্ভাগ্যজনক। কাৰণ ১৯৫১ চনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এইটো নির্বাচনত কংগ্রেছে আটাইতকৈ কম আসন অর্থাৎ কেৱল ২৮৩ খন আসন হে লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। ৰাজ্যবোৰৰ ক্ষেত্রত কংগেছে সাতখন ৰাজ্যত সংখ্যা গৰিষ্ঠতাত হে ৰুও ৱাৰ উপৰি দুখন ৰাজ্যত দল ত্যাগ কার্য্যই চৰকাৰ গঠনত বিফল হৈছিল। তাৰোপৰি ইন্দিকৰা গান্ধীৰ মন্ত্রীসভাৰ আধাতকৈ বেছি সংখ্যক সদস্যই এই নির্বাচনত জয়ী হ’ব পৰা নাছিল। এনেবোৰ এটনাপ্রবাহে কংগ্রেছ দলক একেবাৰে বিপর্য্যস্থ কৰিছিল বাবেই বহুতো বিশ্লেষকে ১৯৬৭ চনৰ নির্বাচনৰ ৰাজনৈতিক ভূমিকম্প বুলি অবিহিত কৰিছিল।
3. মর্চা চৰকাৰ বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰঃ যেতিয়া নির্বাচনৰ ফলাফলৰ পাছত কোনো এটা ৰাজনৈতিক দলেই সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম নহয়। তেতিয়া একাধিক ৰাজনৈতিক দলে লগ লাগি উমৈহতীয়াভাৱে এজন নেতা মনোনীত কৰি সংযুক্ত চৰকাৰ গঠন কৰে। এনেধৰণে গঠন কৰা ৰাজনৈতিক দল তথা চৰকাৰক সংযুক্ত চৰকাৰ বোলে।
4. মহামর্চা অভিধানটো ব্যাখ্যা কৰা
বা
বৃহৎ মিত্রজোট কি ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৭১ চনত সাধাৰণ নির্বাচনত ভাৰতৰ সাম্যবাদী দল আৰু কংগ্ৰেৰ বাহিৰে আন সকলোবোৰ বার্জনৈতিক দলে ইন্দিৰা গান্ধীক পৰাজয় কৰা ৰ বাবে ঐক্যবদ্ধ ভাৱে যুজ দিয়াৰ সংকল্পৰে যি নির্বাচনী মিত্রতা গঠন কৰিছিল তাকে বৃহৎ মিত্র গেজেট বোলা হয়।
এই মিত্রজোটত অন্তর্ভুক্ত দলবোৰ আছিল—
(i) সংযুক্ত সমাজবাদী দল।
(ii) প্রজা সমাজবাদী দল।
(iii) ভাৰতীয় জনসংঘ দল।
(iv) স্বতন্ত্র দল।
(v) ক্রান্তি দল।
5. আয়াৰাম, গয়াৰাম, বাক্যংশটোৰ উদ্ভব কিদৰে হৈছিল?
উত্তৰঃ ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ক্ষেত্রত আয়াৰাম, গয়াৰাম শব্দটো এটা জনপ্রিয় শব্দ। এই শব্দই বিধায়ক সকলে সঘনাই দল সলনি কৰা কার্য্যক উপস্থাপন কৰিবলৈ ব্যৱহাত কৰা হৈছিল।
১৯৬৭ চনৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ পিছত হাৰিয়ানাত গয়াৰাম নাথ নামৰ এজন বিধায়কে অতি আচৰিত ভাৱে দুই সপ্তাহৰ ভিতৰত তিনিবাৰকৈ দল ত্যাগ কৰিছিল। তেতিয়াৰ পৰা সঘনাই দলত্যাগ কৰা বিষয়টোক বুজাবলৈ আয়াৰাম গয়াৰাম বুলি ব্যৱহাত কৰা হয়।
6. 1967 চনত নির্বাচনত কংগ্রেছ দলে পৰাজয় বৰণৰ মূল কাৰণসমূহ আলোচনা কৰা-
উত্তৰঃ অকংগ্রেছী দলৰ মাজত গঢ়ি উঠা ঐক্যবোধ আৰু কংগ্রেছ দলৰ ভিতৰত সৃষ্টি হোৱা অন্তদ্বন্দত নির্বাচনত কংগ্রেছ দলে পৰাজয় বৰণ কৰাত মূল কাৰণ আছিল। 1967 চনত নির্বাচনৰ সময়ছোৱাত কংগ্রেছ দলৰ বিৰোধীতা কৰা অকংগ্রেছী দলবোৰে উপলব্ধি কৰিছিল যে, কংগ্রেছক পৰাজিত কৰিবৰ বাবে তেওঁলোকৰ মাজত একতা গঢ়ি উঠাটো বাহু জৰুৰী। এনে উপলব্ধিৰ ফলতেই তেওঁলোকৰ মাজত একতা বৃদ্ধিৰ চেষ্টাও চলিছিল আৰু নির্বাচনী আসন বুজাবুজিতে পৰবৰ্তী নির্বাচনত প্রতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ সিদ্ধান্ত লৈছিল। তাৰোপতি তেওঁলোকে অনুভৱ কৰিছিল যে কংগ্ৰেছ দলৰ ভিতৰত সৃষ্টি হোৱা অন্তদ্বন্দ্বই তেওঁলোকৰ জয়ৰ বাট মুকুলি কৰিব পাৰে।
এইদৰে অকংগ্রেছী দলসমূহৰ মাজত হোৱা মিত্ৰতা আৰু কংগ্ৰেছ দলৰ বিভাজনৰ ফলত কংগ্রেছৰ আসন ৰ সংখ্যা পূর্বর্তকৈ কমি যোৱা পৰিলক্ষিত হৈছিল। সেইদৰে সাতখন ৰাজ্যত কংগ্ৰেছে সংখ্যাগৰিষ্ঠতা কংগ্রেছ দলক চতকাৰ গঠনত বাধা দিছিল। মুঠৰ ওপৰতে ৯ খন ৰাজ্যত অকংগ্রেছী সংযুক্ত চৰকাৰ গঠিত হৈছিল।
7. ১৯৭০ ৰ দশকৰ আৰম্ভণিতে ইন্দিয়া গান্ধীৰ চৰকাৰে জনপ্রিয়তা অর্জন কৰাৰ কাৰণসমূহ কি কি আছিল?
উত্তৰঃ ১৯৭০ দশকৰ প্রথম ছোৱাত ইন্দিৰা গান্ধী চৰকাৰে অর্জন কৰিছিল।
এই জনপ্রিয়তাৰ মূল কাৰনসমূহ হ’ল —
(ⅰ) অসাধাৰণ ব্যক্তিত্ব: অসাধাৰণ ব্যক্তিত্বৰ বাবে হুন্দিৰা গা ন্ধিয়ে উর্দ্ধমুখী জনপ্রিয়তা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। ইন্দিৰা গান্ধীয়ে সাংবিধানিক দিশত থকা কঠোৰতা, নিয়মানুবর্তিতা, নিপুণতা আৰু বিচক্ষণতাৰে আনক নেতৃত্ব দিব পৰা গুওনৰ বাবে ১৯৭১ চনৰ নির্বাচনত জনগণৰ পৰা ব্যাপক হাৰত ভোট লাভ কৰিছিল।
(ii) সমাজবাদী আদর্শৰ নীতি: ইন্দিৰা গান্ধীয়ে সমাজবাদী আদর্শৰ কীর্তিবোৰৰ বাবে অধিক জনপ্রিয়তা লাভ কৰিছিল। তেওঁ বেংক ৰাষ্ট্রীয়কৰণ, ভূমি সংস্কাৰ নীতি আদিৰ দ্বাৰা জনসাধাৰন ৰ সমর্থন লাভ কৰিছিল।
(ⅱi) কল্যানমুখী আঁচনি গ্রহণ: ‘গৰীবী’ হাঁটাও’ শ্লোগানৰ দ্বাৰায় কল্যানমুখী আঁচনি গ্রহণ কৰি ভাৰতৰ দৰিদ্রতা দুৰিকৰনত আগ ভাগ লৈছিল। ইয়াৰ বাবে পিছপৰা শ্রেণী, আধিকর্মী, নিবনুৱা যুৱক যুৱতী, অনুসূচিত জাতি, জনজাতি আদিক উন্নয়নমুখী আঁচনিতে লাভান্বিত কৰাৰ ইংগিত দিয়াত ইন্দিৰা গান্ধীয়ে বহুলভাবে জনপ্রিয়তা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।
(ⅳ) পাকিস্তানৰ সৈতে হোৱা সুদ্ধত সফলতা: ১৯৭১ চনত পাকিস্তানৰ সৈতে হোৱা যুদ্ধত সফলতাই ইন্দিৰা গান্ধিৰ জনপ্রিয়তা অধিক সক্রিয় কৰি তুলিছিল।
8. ১৯৬৭ চনত ইন্দিৰা চৰকাৰে কিয় টকাত মূল্য হ্রাস কৰিছিল? ‘ইয়াৰ ফলাফল কি আছিল ?
উত্তৰঃ ১৯৬৭ চনত ভাৰতত বিত্তীয় সংকটে দেখা দিছিল। উৎপাদন হ্রাস, খাদ্যসংকট, বাণিজ্যত বৈদেশিক বিনিয়োগ হ্রাস, সামতিক খৰচ বৃদ্ধি আদিয়ে দেশত অর্থনৈতিক অস্থিৰতাৰ সৃষ্টি কৰিছিল ইন্দিৰা চৰকাৰে আমেৰিকাৰ হেচাত পৰি টকা মূল্য বৃদ্ধি হবলৈ ধৰে।
এই মূল্যবৃদ্ধিৰ বাবে সমগ্র দেশতে প্রতিবাদী কার্যসূচী হাততলৈ ধর্মঘট, হৰতাল আদিয়ে দেশত আইন শৃংখলাৰ অবনতি ঘটাইছিল। তাৰোপৰি সাম্যবাদী দলৰ একাংশই সশস্ত্র বিপ্লৱ তথা কৃষকসকলক উত্তেজিত কতি তুলিছিল।
9. দেশৰ কোন চাৰিখন ৰাজ্যত 1967 চনত নির্বাচনত কংগেছে ৰাজ্যিক বিধানসভাত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিব পৰা নাছিল?
উত্তৰঃ তামিলনাড়ু, পশ্চিমবংগ, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু বিহাৰ।
১০। কংগ্রেছ পাটীত ছিন্ডিকেটডৰ ভূমিকা লিখা।
উত্তৰঃ মাদ্রাছত প্রাক্তন মুখ্যমন্ত্রী তথা কংগ্রেছৰ সভাপতি কে কামৰাজে ছিন্ডিকেট পৰিচালনা কৰিছিল। ই হ’ল কংগ্রেছ নেতাৰ এটা আনুষ্ঠানিক সংগঠন। এই ছিন্ডিকেট সংগঠনত বোম্বাইৰ এচ.কে. পাটিল, মহীশুৰৰ এচ নিজলিংগাপ্পা, অন্ধ্রপ্রদেশৰ এন. সজীৱা ৰেড্ডী পশ্চিমবংগত অটুল্য ঘোষ আদিৰ দৰে প্ৰভাৱশালী আৰু ক্ষমতাশালী নেতাক স্থান দিয়া, হৈছিল। কংগ্রেছত বর্তি থকাৰ মূলতে এই ছিন্ডিকেটত শক্তিশালী আৰু তেওঁলোকৰ সহায়ত হে ইন্দিৰা গান্ধী আৰু লালবাহাদূৰ শাস্ত্রী শাসনত থাকিব পাৰিছিল।
১২। 1969 চনত হোৱা কংগ্রেছ বিভাজনৰ বাবে দায়ী যিকোনো দুটা ৫ টা কাৰকৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ 1969 চনত ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ দল দুটা ভাগত বিভক্ত হৈ কংগ্ৰেছ ‘O’ আৰু ‘R’ দল সৃষ্টি হৈছিল। ইন্দিৰা গান্ধীৰ নেতৃত্বত সেই সময়ত কংগ্রেছৰ মাজত হোৱা মতানৈক্যই বৃহৎ শক্তিশালী কংগ্ৰেছ দলক দুটা দলত বিভক্ত কৰিছিল।
ইয়াত কাৰণ সমূহ আছিল তলত দিয়া ধৰনৰ —
(ⅰ) দলৰ আভ্যন্তৰীন মতানৈক্যৰ বাবে ৰাষ্ট্রপতি নির্বাচনক কেন্দ্ৰ কৰি ইন্দিৰা গান্ধি আৰু ছিন্ডিকেটৰ সদস্য সকলোৰ মাজত মতানৈক্য সৃষ্টি হৈছিল। যাৰ ফলত দলটো বিভাজন হৈ নতুন কংগ্ৰেছ দলৰ সৃষ্টি হৈছিল।
(ⅱ) ২য় তে ৰাষ্ট্রপতি দলপদৰ বাবে দলীয় প্রার্থীৰ পৰাজয় কংগ্ৰেছ দলক দুটা বিভাজিত কৰিছিল।
(iii) ৰাষ্ট্রপতি নির্বাচনত কংগ্রেছৰ সভাপতি নিজালিংগাপ্পাই দলীয় প্রার্থী এন . সঞ্জীবা ৰেড্ডিক ভোট দিবলৈ হুইপ জাৰি কৰিছিল যদিও ইন্দিৰা গান্ধীৰ গোটটোৱে ইয়াক অমান্য কৰিছিল। ফলত দলৰ বিভাজন নিশ্চিত হৈছিল।
(iv) দুই শক্তিশালী কংগ্ৰেছ দলৰ পৰস্পৰ বিৰোধী মন্তব্বই বিশেষকৈ ছিন্ডিকেট আৰু ইন্দিৰা গান্ধীৰ সদস্যৰ মাজত হোৱা মন্ত ব্যই দল- বিভাজনত উদ্গনি যোগাইছিল।
(v) ১৯৬৭ চনৰ নির্বাচনত কংগ্রেছৰ শোচনীয় ভাবে পৰাজয় বৰন কৰিব লগীয়া হৈছিল। কেইখনমান আসন লাভ কৰাৰ বাবে বাকী ৰাজ্যসমূহত কংগ্রেছ পৰাজয় দলীয় নেতা সকলৰ মাজত ঐক্য নোহোৱা হৈ পৰিছিল। ফলত কংগ্রেছ বিভাজিত হৈ দুই ৰাজনৈতিক দল কংগ্রেছ ‘O’ আৰু কংগ্রেছ ‘R’ ত বিভক্ত হৈছিল।
13. কংগ্রেছ (অ) ‘0’ আৰু কংগ্ৰেছ (আৰ) ‘R’ ৰ পার্থক্য সমূহ লিখা।
বা
কংগ্ৰেছ ‘R’ ৰ প্ৰকৃতি নিৰূপণ কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৬৯ চনত হোৱা বাষ্ট্রপতি নির্বাচনৰ সময়ত কংগ্রেছ দলটো কংগ্রেছ ‘O’ আৰু ‘R’ দুটা ৰাজনৈতিক পৰিণত হৈছিল। কংগ্রেছ ‘O’ দলটোৱে ছিন্ডিকেটৰ সদস্য সকলক অন্তর্ভুক্ত কৰিছিল। আনহাতে ইন্দিৰা গান্ধীৰ নেতৃত্বত কংগ্রেছ ‘R’ দলটোৱে পৰিচালিত হৈছিল। কংগ্রেছ ‘০’ দলটোৰ নির্দেশতে ইন্দিৰা গান্ধীক কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱা হৈছিল যদিও ইন্দিৰা গান্ধীয়ে তেন্তে নির্দেশনা অমান্য কৰিছিল। তাৰোপৰি ৰাষ্ট্রপতি নির্বাচনৰ বাবে ঘোষণা কৰা প্রার্থী ‘সঞ্জীৱা ৰেড্ডী’ ইন্দিৰা গান্ধীয়ে সমর্থন নকৰি ‘ভি ভি গিৰিক’ সমর্থন কৰা দলটোৱে প্রত্যাহ্বানৰ সম্মুখীন হৈছিল। এনেদৰেই সমাজবাদী আদর্শক আজ ৰক্ষণশীল দলৰ সৃষ্টি হৈছিল। অর্থাৎ ইন্দিৰা গান্ধীৰ নির্দেশনাত কংগ্রেছ ‘R’ সমাজবাদী আদর্শ আৰু দৰিদ্র শ্রেণীক প্রতিনিধিত্ব কৰিছিল।
আনহাতে কংগ্রেছ ‘0’ দলটোৰ ইন্দিৰা গান্ধিয়ে তেওঁৰ সমাজবাদী আদর্শৰে কিছুমান গুৰুত্বপৰ্ণ কাৰ্যসূচী ৰূপায়ন কৰিছিল। সেনে- জনমুখী আঁচনি স্বৰূপে ভুমি সংস্কাৰ আইন, ভূমিত সর্বোচ্চ মালিকানা স্বত্ব নির্ধাৰণ আদিয়েই অন্যতম। এনে সমাজক আঁচনি ৰূপায়নৰ বাবে ইন্দিৰা গান্ধীৰ প্রতি মানুহে আকর্ষিত হৈছিল আৰু ইন্দিৰাৰ নেতৃত্বত পুনৰ কংগ্রেছ ব্যৱস্থাটো পুনৰুজ্জীবিত হৈছিল।
14. ছিন্ডিকেট বুলিলে কি বুজা ?
উত্তৰঃ ছিন্ডিকেট শব্দই শক্তিশালী আৰু প্রভাৱশালী নেতাৰ গোটক বুজায়। কংগ্রেছৰ আনুষ্ঠানিক গোট তথা শক্তিশালী আৰু প্রভাবশালী নেতা তথা দলকে ছিন্ডিকেটভ বোলা হয়। কংগ্রেছ ছিন্ডিকেটৰ নেতৃত্ব বহন কৰিছিল কে. কামবাজ।
15. হুইপ অভিধানটো ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ হুইপৰ, অর্থ হ’ল বিধায়িনী দলৰ সদস্যসকলক দলীয় নেতৃবর্গৰ দ্বাৰা প্রদান কৰা কঠোৰ নির্দেশ। এই নির্দেশ দলৰ প্রতিগৰাকী সদস্যই মানি চলাটো বাধ্যতামূলক।
16. প্রিভি পার্চ বুলিলে কি বুজা ?
উত্তৰঃ দেশীয় ৰাজ্যবোৰক ভাৰতৰ সৈতে চামিলকৰণৰ সময়ত তাত প্রচলিত ৰাজকীয় শাসন উঠাই দিয়া হয় যদিও সেই সকলৰ পাঠ পৰিয়ালবোৰে কিছু ব্যক্তিগত সা-সম্পত্তি শাসক লাভ কৰিছিল যাক প্রিভি পার্চ কোৱা হৈছিল।
17. ‘kamraj’ পৰিকল্পনা কি? কে, কামৰাজৰ বিষয়ে বহলাই লিখা।
উত্তৰঃ ১৯৬৩ চনত কংগ্রেছ দলৰ সভাপতি কে. কামৰাজ দলৰ মজিয়াত এনে এক প্ৰস্তাৱ আগবঢ়াইছিল যে- সকলো জেষ্ট-কংগ্রেহীয়ে দলীয় পদবীৰ পৰা পদত্যাগ কৰিব লাগে যাতে নতুন কর্মী সকলে দলত স্থান পাই দলটো পৰিচালনা কৰিবলৈ সুযোগ লাভ কৰে। ইয়াকেই কামৰাজ আঁচনি বুলি কোৱা হয়। কে. কামৰাজ ভাৰতৰ স্বাধনতা আন্দোলনৰ এগৰকী সক্রিয় কর্মী আছিল। তেওঁ কংগ্রেছ দলৰ সভাপতি আৰু মাদ্রাছ ৰাজ্যত মুখ্যমন্ত্রী আছিল। তেওঁ নিজে শিক্ষা গ্রহণৰ পৰা বঞ্চিত হৈছিল আৰু সেয়ে তেওঁ শিক্ষা বিস্তাৰৰ কাৰনে অশেষ চেষ্টা কৰিছিল। তেওঁ আনকি স্কুলীয়া ছাত্র-ছাত্রীৰ ‘বাবে মধ্যাহ্ন ভোজন আঁচনি প্রৱর্তন কৰিছিল।
18. ১৯৬৭ চনত কংগ্ৰেছৰ পৰাজয় বৰণ কৰাৰ কাৰণবোৰ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৬৭ চনৰ নির্বাচন কংগ্রেছৰ বাবে এক বৃহৎ প্রত্যাহ্বান স্বৰূপ আছিল। বিশেষকৈ পঞ্জাব, হাৰিয়ানা, উত্তৰ প্রদেশ আৰু কেৰেলাত ৰাজ্যিক বিধান সভাত নির্বাচনত কংগ্রেছ সংখ্যো গৰিষ্ঠ আসন লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা নাছিল।
ইয়াৰ মূল কাৰণ সমূহ হ’ল-
(i) ১৯৬০ দশকটোত দেখা দিয়া অর্থনৈতিক সংকটৰ বাবে দেশখনৰ জনগনে কংগ্রেছৰ বিপক্ষে আন্দোলন গঢ়ি তুলিছিল। ফলত কংগ্রেছে জয়ী হ’ব পৰা নাছিল।
(iⅱ) কংগ্রেছ চৰকাৰে জনসাধাৰণৰ প্রতি গুৰুত্ব আৰু বিক্ষোভৰ প্রতি গুৰুত্ব প্রদান নকৰি অধিক ক্ষোভৰ সৃষ্টি হয়। আনকি স্বাধীন ভাৰতত প্ৰথম বাৰৰ বাবে একাংশ লোকে সশস্ত্র বিদ্রোহৰ সূচনা কৰে।
(ⅲ) কংগ্রেছৰ দুটা দলত বিভক্ত হোৱাৰ সুযোগলৈ ঐক্যবদ্ধ বিৰোধী দল সমূহে ঐক্যবদ্ধ সংগ্রামত নামি পৰিছিল।
(iv) সেই সময়ত কংগ্রেছত নেহেৰুৰ দৰে আকর্ষনীয় ব্যক্তিত্ব বাদি নেতাৰ অভাবে শক্তিশালী কংগ্রেছ দলে নির্বাচনী যুঁজত শোচনীয় ভাবে পৰাজয়ৰ সম্মুখীন হ’ব লগীয়া হৈছিল।
Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
