অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ (ASD – Autism Spectrum Disorder) হৈছে স্নায়ুবিকাশজনিত বিকাৰৰ এক সংহতি যি জীৱনৰ প্ৰথম ৩ বছৰত সামাজিক আদান-প্ৰদান, মৌখিক আৰু অমৌখিক যোগাযোগৰ অভাৱৰ বিশেষত্বৰ সৈতে বিকশিত হয় । এই ৰোগত ভোগা লোকে কিছু স্বকীয় সামাজিক আচৰণ দেখুৱাই যাৰ ভিতৰত আছে- কথা কওঁতে চকুলৈ চোৱাটো পৰিহাৰ কৰা (Avoiding Eye Contact), আৱেগিক নিয়ন্ত্ৰণৰ সমস্যা বা আনৰ আৱেগ বুজি পোৱা (Problem with emotion control or emotional understandings), আৰু কাৰ্যকলাপ আৰু আগ্ৰহৰ এক স্পষ্টভাৱে সীমাবদ্ধ পৰিসৰ। শেহতীয়াকৈ হোৱা বৃহৎ স্তৰৰ জৰীপৰ পৰা এই ৰোগৰ বৰ্তমান প্ৰচলন প্ৰায় ১%~২% বুলি জনা গৈছে। ৪:১ পুৰুষৰ পৰা মহিলাৰ অনুপাতৰ সৈতে ছোৱালীতকৈ ল’ৰাৰ ক্ষেত্ৰত অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ অধিক সঘনাই হোৱা দেখা যায়। যোৱা দশকবোৰত বিশ্বজুৰি অটিজম আৰু ইয়াৰ সম্পৰ্কিত বিকাৰৰ প্ৰতিবেদিত প্ৰচলনৰ হাৰ বৃদ্ধি হৈ আহিছে, প্ৰতি ১০,০০০ শিশুত প্ৰায় ৪ ৰ পৰা প্ৰতি ১০০০ শিশুত ৬ লৈ। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত অটিজমৰ (Autism) সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত জানিবলগীয়া তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
Read also: Arrhythmia: Symptoms, Causes, and Treatment | এৰিথমিয়া: লক্ষণ, কাৰণ আৰু প্ৰতিকাৰ
অটিজমৰ কাৰণ | Causes of Autism
অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ কেনল মাত্ৰ এটা বিকাৰজনিত সমস্যা নহয়। ইয়াক এতিয়া আনুবংশিক আৰু অনা-আনুবংশিক বিপদাশংকাৰ কাৰক আৰু সেইবোৰৰ আন্তঃক্ৰিয়াৰ ফলত হোৱা এক বহু-কাৰক বিকাৰ বুলি গণ্য কৰা হয়। ইয়াৰ প্ৰেৰিত কৰা কাৰকবোৰ এনেধৰণৰ –
১. বংশগত কাৰক (Genetica factors)
অটিজমৰ সমস্যা থকা ১০%~২০% ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত জিনৰ ত্ৰুটি আৰু ক্ৰম’জমৰ বিসংগতিসহ আনুবংশিক কাৰণ পোৱা গৈছে। এই ৰোগী থকা পৰিয়ালত জন্ম হোৱা ভাই-ভনীৰ এই ৰোগৰ বিপদাশংকা ৫০ গুণ অধিক, পুনৰাবৃত্তিৰ হাৰ ৫%~৮%। মনোজাইগোটিক যমজ সন্তানৰ ক্ষেত্ৰত সমন্বয়ৰ হাৰ ৮২%~৯২% লৈকে হয়, ডিজাইগোটিক যমজৰ ১%~১০%-ৰ তুলনাত। ইয়াৰ ওপৰত কৰা আনুবংশিক অধ্যয়নে পৰামৰ্শ দিয়ে যে একক জিন পৰিৱৰ্তনে চিনেপ্টোজেনেচিছৰ সৈতে জড়িত নিউৰোনেল আৰু এক্সোনেল গাঁথনিৰ বিকাশৰ পথ সলনি কৰে। শেহতীয়াকৈ, চেৰিবেলাৰ ডেভেলপমেণ্টেল পেটাৰ্ণিং জিন ইংৰেলেড ২ আৰু অটিজমৰ মাজৰ পাৰস্পৰিক সম্পৰ্ক প্ৰতিবেদিত হৈছিল। ই হৈছে প্ৰথম আনুবংশিক এলেল যি অটিজমৰ প্ৰায় ৪০% ক্ষেত্ৰত অটিজমৰ সংবেদনশীলতাত অৰিহণা যোগায়। অন্যান্য জিন যেনে- UBE3A locus, GABA প্ৰণালীৰ জিন, আৰু চেৰোটনিন পৰিবহনকাৰী জিনকো এই ৰোগ সমস্যাৰ আনুবংশিক কাৰক হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে।
২, প্ৰসৱ-পূৰ্বীয় কাৰক (Prenatal factors)
অটিজমৰ সমস্যাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰসৱপূৰ্বী কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে- টেৰাটোজেন যেনে- থালিডোমাইড, কিছুমান ভাইৰেল সংক্ৰমণ (জন্মগত ৰুবেলা চিণ্ড্ৰোম), আৰু মাতৃৰ এণ্টিকনভালচেণ্ট যেনে- ভেলপ্ৰোইক এচিডৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা।
৩. গৰ্ভাৱস্থাজনিত কাৰক (Perinatal factors)
জন্মৰ সময়ত কম ওজন, অস্বাভাৱিকভাৱে গৰ্ভধাৰণৰ দৈৰ্ঘ্য হ্ৰাস, আৰু জন্মৰ এস্ফিক্সিয়া হৈছে গৰ্ভাৱস্থাজনিত কাৰক যিয়ে এই ৰোগীয় পৰিস্থিতিক প্ৰেৰিত কৰে।
৪. প্ৰসৱোত্তৰ কাৰক (Postnatal factors):
অটিজমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰসৱোত্তৰ কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে- অটোইমিউন ৰোগ, ভাইৰেল সংক্ৰমণ, হাইপোক্সিয়া, পাৰাৰ বিষাক্ততা, আৰু অন্যান্য।
শেহতীয়া বছৰবোৰত, কিছুমান গৱেষকে পৰামৰ্শ দিয়ে যে অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ হৈছে আনুবংশিক আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক বিপদাশংকাৰ কাৰকৰ মাজত জটিল আন্তঃক্ৰিয়াৰ ফলাফল।
অটিজমৰ প্ৰ কাৰ | Types of Autism
১. এস্পাৰগাৰৰ লক্ষণ (Asperger’s Syndrome)
এইবিধত ভোগা শিশুসকলৰ ভাষাত কোনো সমস্যা দেখা নাযায়। দৰাচলতে, তেওঁলোকে বুদ্ধিমত্তা পৰীক্ষাত গড় বা গড়তকৈ অধিক পৰিসৰত নম্বৰ লাভ কৰিব পাৰে। কিন্তু তেওঁলোকে সামাজিক ক্ষেত্ৰখনত সমস্যাৰ সন্মুখিন হʼব পাৰে, যেনে- তেওঁলোকে আনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰাত অসুবিধা পাব পাৰে আৰু নিজা আগ্ৰহক সংকীৰ্ণ পৰিসৰত আবদ্ধ কৰি ৰাখিব পাৰে।
২. শৈশৱৰ বিভাজক বিকাৰ (Childhood disintegrative disorder)
এনে শিশুৰ জীৱনৰ কমেও প্ৰথম ২ বছৰৰ বাবে সাধাৰণ বিকাশ হয় আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকৰ কিছু বা বেছিভাগ যোগাযোগ আৰু সামাজিক দক্ষতা হেৰুৱায়।
৩. অটিষ্টিক বিকাৰ (Autistic disorder)
সাধাৰণ লোকৰ বাবে “অটিজম” শব্দটোৱে সামাজিক বাৰ্তালাপ, যোগাযোগ, আৰু ৩ বছৰতকৈ কম বয়সৰ শিশুৰ ক্ষেত্ৰত খেলাৰ সমস্যা হোৱাটোকে বহন কৰে।
৪. এটিপিকেল অটিজম (Atypical Autism)
এইবিধে কিছুমান বিশিষ্ট অটিষ্টিক আচৰণ বহন কৰে, যেনে- সামাজিক আৰু যোগাযোগ দক্ষতাত পলম। কিন্তু অটিজমৰ আন বিশেষত্ববোৰ এনে লোকৰ দেখা নাযাবও পাৰে।
অটিজমৰ লক্ষণ | Symptoms of Autism
অটিজমৰ সমস্যাৰ উপস্থিতিয়ে এনে কিছুমান লক্ষণ দেখুৱাব পাৰে –
- কথা কওঁতে চকুলৈ চোৱাটো পৰিহাৰ কৰা।
- কিছুমান বিষয়ত আগ্ৰহৰ এক সংকীৰ্ণ পৰিসৰ বা তীব্ৰ আগ্ৰহ।
- কোনো কাৰ্যৰ পুনৰাবৃত্তি কৰা, যেনে- কোনো শব্দ বা বাক্যাংশ পুনৰাবৃত্তি কৰা, বা একে ঠাইতে আগ-পিছ কৰি থকা।
- শব্দ, স্পৰ্শ, গোন্ধ বা আন লোকৰ বাবে সাধাৰণ যেন লগা দৃশ্যৰ প্ৰতি উচ্চ সংবেদনশীলতা।
- আন লোকৰ ফালে নোচোৱা বা নুশুনা।
- আন এজন ব্যক্তিয়ে আঙুলি তুৱাই কিবা দেখুৱাব খুজিলে তাক আওকাণ কৰা।
- কোনোবাই তেওঁলোকক সাবটি ধৰাটো তেওঁলোকে পছন্দ নকৰে।
- কথা বুজা বা শব্দ, ভঙ্গী, মুখৰ অভিব্যক্তি, কণ্ঠস্বৰৰ সুৰ ব্যৱহাৰ কৰাত অসুবিধাৰ সন্মুখিন হোৱা।
- গান গোৱাৰ দৰে সুৰত কথা পতা বা ৰৈ ৰৈ ৰবটিক কণ্ঠত কথা পতা।
- দৈনন্দিন কাৰ্যসূচীৰ পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে খাপ খোৱাত অসুবিধাৰ সন্মুখিন হোৱা।
প্ৰাকৃতিক উপায় | Natural Ways to treat Autism
অটিজমৰ যদিও কোনো এটা মাত্ৰ সঠিক চিকিৎসা নায়, তথাপি কিছু ঘৰুৱা তথা প্ৰাকৃতিক উপায় কৰি আপোনি এই সমস্যাৰ লক্ষণবোৰক হ্ৰাস কৰিব পাৰে। সেইবোৰ তলত উল্লেখ কৰা হʼল –
- গ্লুটেনে অটিজমৰ লক্ষণবোৰৰ অৱনতি ঘটায় বুলি জনা গৈছে। অটিজম থকা বহুতো শিশু গ্লুটেন থকা খাদ্যৰ উপাদানবোৰৰ প্ৰতি সংবেদনশীল বুলি জনা গৈছে। গ্লুটেন-মুক্ত আহাৰে অন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে, বিশেষকৈ যদি তেওঁলোকৰ পাচন বিকাৰৰ লক্ষণ থাকে।
- অটিজমৰ সমস্যা থকা ব্যক্তিসকলে স্থিৰ হৈ থাকিবলৈ বা শান্ত থাকিবলৈ অসুবিধা পাব পাৰে। এনে সময়ত কুশ্বন বা গাৰুৰ সহায়ত গভীৰ চাপ প্ৰয়োগ কৰিলে ব্যক্তিজনক শান্ত কৰি আৰামদায়ক অৱস্থালৈ নিব পাৰি।
- আহাৰত প্ৰ’বায়োটিক অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব, কিয়নো অটিজমৰ মুখ্য কাৰণ হৈছে গেষ্ট্ৰোইনটেস্টাইনেল কাৰক, এই ক্ষেত্ৰত প্ৰ’বায়োটিক সহায়কাৰী হ’ব পাৰে। শৰীৰত বেক্টেৰিয়াৰ এক স্বাস্থ্যকৰ ভাৰসাম্য বজাই ৰখাটোৱে অটিজমৰ ওপৰত যথেষ্ট ধ্বনাত্মক প্ৰভাৱ পেলায় বুলি জনা যায়।
- অমেগা-৩ ফেটি এচিড সমৃদ্ধ খাদ্য সেৱন কৰক। অটিজমে মগজুৰ কিছুমান কাৰ্য প্ৰভাৱিত কৰে আৰু মগজুৰ কাৰ্যকলাপৰ বিকাশ হ্ৰাস কৰে, অমেগা-৩ ফেটি এচিড সমৃদ্ধ খাদ্যই মগজুৰ বিকাশত সহায় কৰিব পাৰে।
- অটিজমৰ ফলত মেলাটোনিন হৰমনৰ ভাৰসাম্যহীনতা হ’ব পাৰে যাৰ ফলত টোপনিৰ সমস্যা হয়, ফলত মস্তিষ্কৰ কাৰ্যকলাপ বিৰক্তি আৰু অনুন্নয়ন হয়। শৰীৰৰ কাৰ্যৰ নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে, অৰ্থাৎ আপোনাৰ হৰমনৰ স্তৰ, আপোনাৰ শৰীৰৰ উষ্ণতা ইত্যাদি। মাকৈ, এস্পাৰাগাছ, বাৰ্লি আদি খাদ্যত মেলাটোনিন প্ৰচুৰ পৰিমাণে থাকে।
- ভিটামিন D আৰু ভিটামিন C প্ৰচুৰ পৰিমাণে গ্ৰহণ কৰক। কিয়নো, শিশু আৰু মাতৃ দুয়োৰে বাবে ভিটামিন D গুৰুত্বপূৰ্ণ। গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত ভিটামিন D-ৰ নিম্ন স্তৰ নৱজাতকৰ অটিজমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। ভিটামিন D-য়ে নিউৰোট্ৰেন্সমিটাৰবোৰৰ কাৰ্যপ্ৰভাৱিত কৰে, যিবোৰ প্ৰায়ে অটিজম থকা লোকসকলৰ দ্বাৰা নেতিবাচক ভাৱে প্ৰভাৱিত হয়। আৰু, শৰীৰত উচ্চ ভিটামিন C গ্ৰহণ কৰাটোৱে সমগ্ৰ শৰীৰত কোলাজেন, এণ্টিঅক্সিডেণ্ট কাৰ্যকলাপ, জ্ঞানীয় কাৰ্য, আৰু কোষীয় মেৰামতি আৰু স্বাস্থ্যৰ বিকাশত সহায় কৰে, এই সকলোবোৰে কিছুমান অটিষ্টিক ব্যক্তিৰ লক্ষণ আৰু সংবেদনশীলতা উন্নত কৰিব পাৰে।
জটিলতা | Complications
অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ থকা লোকে এনেধৰণৰ জটিলতাৰ সন্মুখিন হʼব পাৰে –
- অটিজমৰ সমস্যা থকা ৰোগীয়ে সংবেদনশীল নিবেশৰ প্ৰতি অতি সংবেদনশীল হ’ব পাৰে। ডাঙৰ শব্দ বা উজ্জ্বল পোহৰৰ দৰে সচৰাচৰ কিবা এটাৰ ফলত ৰোগীৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৱেগিক অসুবিধা হ’ব পাৰে। বৈকল্পিকভাৱে, ৰোগীয়ে কিছুমান সংবেদনৰ প্ৰতি একেবাৰে সঁহাৰি নিদিব পাৰে, যেনে- অত্যাধিক গৰম, ঠাণ্ডা বা বিষ।
- অটিজম থকা লোকসকলৰ মাজত চিজাৰ (Seizure) সচৰাচৰ হয়। সেইবোৰ প্ৰায়ে শৈশৱ বা কিশোৰ বয়সত আৰম্ভ হয়।
- অটিজম থকা লোকৰ হতাশা, উদ্বেগ, আৱেগিক আচৰণ, আৰু মেজাজ সলনি হোৱাৰ আশংকা থাকে।
- অটিজম থকা বহুলোকৰ কিছুমান মানসিক বিকাৰ থাকে, যেনে- ভঙ্গুৰ এক্স চিণ্ড্ৰোম থকা শিশুৰ অটিজম হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক। এই লক্ষণটো এক্স ক্ৰম’জমৰ এটা শাখাত ত্ৰুটিৰ ফলত হয়। ই মানসিক বিকাৰৰ এক সাধাৰণ কাৰণ, বিশেষকৈ ল’ৰাবোৰৰ মাজত।
- টিউব্ৰাছ স্ক্লেৰোচিছ হৈছে এক বিৰল বিকাৰ যাৰ ফলত ৰোগীৰ মগজুকে ধৰি অঙ্গবোৰত টিউমাৰ বিকশিত হয়। টিউব্ৰাছ স্ক্লেৰোচিছ আৰু অটিজমৰ মাজৰ সম্পৰ্ক অস্পষ্ট। অৱশ্যে, টিউব্ৰাছ স্ক্লেৰোচিছ থকা শিশুৰ মাজত অটিজমৰ হাৰ এই ৰোগ নথকা শিশুৰ তুলনাত যথেষ্ট বেছি।
- অটিজমৰ সৈতে থাকিব পৰা অন্যান্য সমস্যাবোৰৰ ভিতৰত আছে- আক্ৰমণ, অস্বাভাৱিক টোপনিৰ অভ্যাস, অস্বাভাৱিক খাদ্যাভ্যাস, আৰু হজমীৰ সমস্যা।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক অটিজমৰ Autism সমস্যা আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।
FAQ
১. অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰবোৰ কি?
উঃ- অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰে মস্তিষ্কৰ বিভিন্ন বিকাৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰে যাক সামাজিক যোগাযোগ আৰু আদান-প্ৰদানত আচৰণৰ সীমিত প্ৰকাৰ আৰু বিকলাঙ্গতাৰ দ্বাৰা চিহ্নিত কৰা হয়। এই বিকাৰবোৰৰ উমৈহতীয়া উৎপত্তি আৰু বিশেষত্ব আছে, কিন্তু ইয়াক বৰ্ণালী বিকাৰ হিচাপে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয় কিয়নো ব্যক্তিসকলৰ মাজত লক্ষণ আৰু তীব্ৰতা পৃথক হয়।
২. অটিষ্টিক বিকাৰ কি?
উঃ- অটিষ্টিক বিকাৰ, যাক সাধাৰণতে অটিজম বুলি কোৱা হয়, হৈছে আটাইতকৈ প্ৰচলিত এএছডি আৰু শিশুৰ সামাজিক আদান-প্ৰদান আৰু যোগাযোগ ক্ষমতা গুৰুতৰভাৱে ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰে।
৩. ৰেট চিণ্ড্ৰোম কি?
উঃ- ৰেট চিণ্ড্ৰোম হৈছে এক আনুবংশিক বিকাৰ যি প্ৰায় একচেটিয়াভাৱে মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত পোৱা যায়। আগতীয়া স্বাভাৱিক বিকাশৰ পিছত, অটিষ্টিক লক্ষণবোৰ ৬ ৰ পৰা ১৮ মাহৰ ভিতৰত বিকশিত হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে সাধাৰণতে সামাজিক সম্পৰ্ক পৰিহাৰ কৰা, কথা কোৱা বন্ধ কৰা, অনন্য মটৰ আচৰণ, আৰু দক্ষতাত প্ৰত্যাৱৰ্তন। ৰেট চিণ্ড্ৰোমৰ কাৰণ হিচাপে একক জিন পৰিৱৰ্তন চিনাক্ত কৰা হৈছে, এক অনুসন্ধান যি গৱেষকসকলক উন্নত ৰোগ নিৰ্ণয়, আগৰ হস্তক্ষেপ আৰু অৱস্থাটোৰ বাবে উন্নত চিকিৎসা বিকশিত কৰিবলৈ সক্ষম কৰিব পাৰে।
৪. অটিজমৰ আশংকা হʼলে কি কৰিব লাগে?
উঃ- অটিজমৰ আশংকা হʼলে যিমান সোনকালে ইয়াৰ চিকিৎসা কৰিব পাৰি সিমানেই ভাল। অটিজমৰ বাবে স্ক্ৰীণিং কৰাৰ বিষয়ে আপোনাৰ চিকিৎসকৰ সৈতে আলোচনা কৰক বা আগতীয়া হস্তক্ষেপ সেৱা বিভাগৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক।
৫. অটিজমৰ সমস্যা কেনেদৰে নিৰ্ণয় কৰা হয়?
উঃ- অটিজম স্পেকট্ৰাম বিকাৰ নিৰ্ণয় কৰিবলৈ কোনো তেজ পৰীক্ষা নাই। আচৰণৰ ওপৰত আধাৰ কৰি ৰোগ নিৰ্ণয় কৰা হয়। অটিজম ৰোগ ধৰা পৰাৰ বাবে, এজন ব্যক্তিয়ে সামাজিক যোগাযোগ আৰু সামাজিক আদান-প্ৰদানত ঘাটি প্ৰদৰ্শন কৰিব লাগিব, আৰু প্ৰতিবন্ধক আৰু পুনৰাবৃত্তিমূলক আচৰণ প্ৰদৰ্শন কৰিব লাগে।
Read also: Diarrhea Problem | ডায়েৰিয়াৰ সমস্যা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
