স্কেবিজ হৈছে ঘুণৰ সংক্ৰমণৰ ফলত হোৱা ছালৰ এক সংক্ৰামক স্থিতি। চাৰ্কোপ্টেচ স্কেবিআই মাইট ছালৰ ভিতৰত বিল কৰে আৰু তীব্ৰ খজুৱতি সৃষ্টি কৰে। এই খজুৱতি নিৰন্তৰ, বিশেষকৈ নিশা। ছালৰ পৰা ছালৰ সংস্পৰ্শই সংক্ৰামক জীৱপ্ৰেৰণ কৰে সেয়েহে, পৰিয়ালৰ সদস্য আৰু ছালৰ সম্পৰ্ক সম্পৰ্কে সৰ্বাধিক বিপদাশংকা সৃষ্টি কৰে। ২০০৯ চনত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ দ্বাৰা স্কেবিজক ছালৰ অৱহেলিত ৰোগ বুলি ঘোষণা কৰা হৈছিল আৰু বহুতো উন্নয়নশীল দেশত ই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্বাস্থ্য উদ্বেগ। সংক্ৰমিত ব্যক্তিসকলক চিনাক্তকৰণ আৰু তৎক্ষণাৎ চিকিৎসাৰ প্ৰয়োজন হয় কিয়নো ভুল নিৰ্ণয়ৰ ফলত প্ৰাদুৰ্ভাৱ, ৰোগ, আৰু বৰ্ধিত অৰ্থনৈতিক বোজা হ’ব পাৰে। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত স্কেবিজৰ (Scabies) সংক্ৰমণ আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
বিশ্বব্যাপী খজুৱতিৰ আনুমানিক প্ৰচলন হৈছে প্ৰতি বছৰে ৩০০ নিযুত সংক্ৰমিত ব্যক্তি। এইটো বহুতো উন্নয়নশীল দেশত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্বাস্থ্য উদ্বেগ আৰু ২০০৯ চনত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ দ্বাৰা ইয়াক অৱহেলিত ছালৰ ৰোগ বুলি ঘোষণা কৰা হৈছিল। নিম্নলিখিত ভৌগোলিক অঞ্চলবোৰত স্কেবিৰ প্ৰচলন যথেষ্ট: আফ্ৰিকা, দক্ষিণ আমেৰিকা, অষ্ট্ৰেলিয়া আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়া। উচ্চ প্ৰচলন দৰিদ্ৰতা, দুৰ্বল পুষ্টিৰ স্থিতি, গৃহহীনতা, আৰু অপৰ্যাপ্ত পৰিচ্ছন্নতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।এইটো শিশু আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ মাজত অধিক সচৰাচৰ হয়। জটিলতা আৰু গৌণ সংক্ৰমণৰ বাবে এই দেশবোৰৰ ঘটনাবোৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰোগৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে ফোঁহা, লিম্ফেডেনোপেথি, আৰু ষ্ট্ৰেপ্টোকোক্কালগ্লোমেৰুলোনেফ্ৰাইটিছৰ পিছত।
Read also: Migraine Problem and Treatment | মাইগ্ৰেইনৰ সমস্যা আৰু প্ৰতিকাৰ
স্কেবিজৰ ধৰণ আৰু কাৰণ | Types and Causes of Scabies
খজুৱতি সৃষ্টি কৰা ঘুণটো হ’ল চাৰ্কোপ্টেছ স্কেবি ভাৰ। হোমিনিছ। এইটো আকাৰিনা অৰ্ডাৰৰ এটা আৰ্থ্ৰোপড। ই আৰাকনিডা শ্ৰেণীৰ, অৰ্ডাৰ এষ্টিগমেটা, আৰু পৰিয়াল চাৰ্কোপ্টিডাৰ অন্তৰ্ভুক্ত।
নিদানিকভাৱে, ই তিনিটা ৰূপত উপস্থাপন কৰে: ক্লাছিক, নোডুলাৰ, বা এক সংক্ৰামক ক্ৰাষ্টেড প্ৰকাৰ যাক নৰৱেজিয়ান স্কেবি বুলিও কোৱা হয়।
চাৰ্কোপ্টেছ স্কেবিই মানুহৰ লগতে জন্তুৰ ডাৰ্মাল আৰু এপিডাৰ্মাল স্তৰত থাকে। স্কেবি বিশ্বজুৰি হয় আৰু ছালৰ এক সাধাৰণ স্থিতি। সংক্ৰমণটো ইয়াৰ গৃহস্থৰ স্তৰকৰ্ণিয়ামৰ ভিতৰত মাইকী ঘুণৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হয় য’ত ই ইয়াৰ কণী দিয়ে। পিছত ই লাৰ্ভা, নিম্ফ আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কলৈ বিকশিত হয়।
খজুৱতিৰ উৎকৃষ্ট প্ৰকাৰত এজন ব্যক্তিৰ ওপৰত ঘুণৰ জনসংখ্যা থাকিব পাৰে যি 10 ৰ পৰা 15 টা জীৱৰ ভিতৰত থাকে। ক্লাছিক স্কেবিৰ ক্ষেত্ৰত, আন এজন মানৱ গৃহস্থলৈ ঘুণ প্ৰেৰণ কৰিবলৈ সাধাৰণতে দহ মিনিটৰ ছালৰ পৰা ছালৰ সংস্পৰ্শ লাগে। কাপোৰ বা বিচনাৰ চাদৰৰ জৰিয়তে ফ’মাইট সংক্ৰমণৰ দ্বাৰাও ৰোগৰ সংক্ৰমণ হ’ব পাৰে। স্কেবিৰ এই উপস্থাপন প্ৰায়ে হাইপাৰকেৰাটোটিক প্লেকৰ সৈতে প্ৰকট হয় যাক হাতৰ তলুৱা, তলুৱা আৰু নখৰ তললৈ বিস্তাৰিত বা স্থানীয় কৰিব পাৰি।
স্কেবিৰ নামৰূপটো ক্লাছিক ৰূপৰ এটা প্ৰকাৰ। এই প্ৰপত্ৰখনে এৰিথেমাটছ নোডুলৰ সৈতে এক্সিলা আৰু গ্ৰোইনৰ ফালে প্ৰেডিলেক্সন প্ৰদান কৰে। নোডুলবোৰ প্ৰুৰিটিক আৰু মাইকী মাইটৰ প্ৰতি অতিসংবেদনশীলতা প্ৰতিক্ৰিয়া বুলি গণ্য কৰা হয়।
ক্ৰাষ্টেড প্ৰকাৰ, নৰৱেৰ স্কেবি, এজন ব্যক্তিৰ ওপৰত লাখ লাখ মাইট থাকিব পাৰে। ইমিউনোচাপ্ৰেচিভ থেৰাপী, ডায়েবেটিচ, হিউমেন ইমিউনোডেফিচিয়েন্সি ভাইৰাছ (এইচ.আই.ভি.), বা বৃদ্ধ বয়সৰ বাবে ইমিউনোকম্প্ৰেছ কৰা ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত ক্ৰাষ্টেড স্কেবি হয়। এই উচ্চ ঘনত্বৰ বাবে সংক্ৰমণ হোৱাৰ বাবে ৰোগী আৰু দূষিত সামগ্ৰীৰ সৈতে কেৱল চমু সংস্পৰ্শৰ প্ৰয়োজন। গৃহস্থৰ ইমিউনোলজিকেল অৱস্থা আৰু বিস্তাৰৰ পৰিমাণে সাধাৰণতে সংক্ৰমিত ঘুণৰ সংখ্যা নিৰ্ধাৰণ কৰে।
স্কেবিজৰ লক্ষণ | Symptoms of Scabies
খজুৱতিৰ প্ৰাৰম্ভিক সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ পিছত, লক্ষণবোৰ দেখা দিবলৈ ছয় সপ্তাহলৈকে সময় লাগিব পাৰে। লক্ষণবোৰ সাধাৰণতে আগতে খজুৱতি হোৱা লোকসকলৰ ক্ষেত্ৰত অধিক দ্ৰুততাৰে বিকশিত হয়।
খজুৱতিৰ মুখ্যতঃ জ্ঞাত লক্ষণহৈছে চোকোৰা আৰু তীব্ৰ খজুৱতি যি ৰাতি বেয়া হয়। এই খজুৱতি আপোনাৰ শৰীৰৰ এইবোৰ অংশত হʼব পাৰে –
- মণিবন্ধ
- কিলাকুটি
- কাষ
- স্তনবৃন্ত
- লিঙ্গ
- কঁকাল
- নিতম্ব
- আঙুলিৰ মাজৰ এলেকা
কেঁচুৱা আৰু শিশুৰ ক্ষেত্ৰত খজুৱতি, আৰু কেতিয়াবা অতি বৃদ্ধ বা ইমিউনোকম্প্ৰমিছ কৰা, ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে:
- মূৰ
- মুখ
- ডিঙি
- হাত
- ভৰিৰ তলুৱা
প্ৰতিকাৰ | Treatment of Scabies
- সৰু অধ্যয়নবোৰে দেখুৱায় যে চাহ গছৰ তেলৰ ফলত খজুৱতি হ’ব পাৰে, লগতে খজুৱতি হ্ৰাস হ’ব পাৰে আৰু চোকোৰা আঁতৰ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। অৱশ্যে, ই আপোনাৰ ছালত বিল তৈয়াৰ কৰা ঘুণৰ ওপৰত ভালদৰে কাম নকৰিব।
- যদিও ই মাইটবোৰ মাৰিব নোৱাৰে, কেয়েন জলকীয়াৰ পৰা কেপচাইচিনেৰে তৈয়াৰ কৰা ক্ৰীমে আপোনাৰ ছালক বিৰক্তিকৰ কামোৰ আৰু বাগৰ প্ৰতি সংবেদনশীল কৰি বিষ আৰু খজুৱতিৰ পৰা সকাহ দিব পাৰে।
- এই জেলটো ছালৰ জ্বলা-পোৰা আৰু জ্বলা-পোৰা হ্ৰাস কৰাৰ সামৰ্থ্যৰ বাবে জনা জাত, কিন্তু এটা সৰু অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে এলো ভেৰা স্কেবিৰ চিকিৎসাত প্ৰেছক্ৰিপশ্বন চিকিৎসাৰ দৰেই সফল আছিল। কেৱল বিশুদ্ধ এলো ভেৰা ক্ৰয় কৰাটো নিশ্চিত কৰিব, এলো ভেৰা-ইনফিউজড সামগ্ৰী নহয়।
- নিম গছৰ বাকলি, পাত আৰু বীজৰ সক্ৰিয় উপাদানবোৰে খজুৱতি সৃষ্টি কৰা ঘুণবোৰ মাৰিব পাৰে। গছৰ নিষ্কাশনেৰে তৈয়াৰ কৰা চাবোন, ক্ৰীম আৰু তেলে ঘুণবোৰক মাৰাত্মক আঘাত প্ৰদান কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
- লং অইল হৈছে এক প্ৰাকৃতিক বাগ কিলাৰ, সেয়েহে ইয়াৰ উপস্থিতিত মাইটবোৰ মৰিব পাৰে বুলি যুক্তি দিয়া হয়। লেভেণ্ডাৰ, লেমনগ্ৰাছ আৰু জায়ফলকে ধৰি অন্যান্য অত্যাৱশ্যকীয় তেলবোৰে খজুৱতিৰ চিকিৎসাত কিছু লাভ কৰিব পাৰে।
- পৰিচ্ছন্নতা বজাই ৰাখিবলৈ স্কেবিজৰ সমস্যাত ভোগা ব্যক্তিয়ে পিন্ধা কাপোৰ গৰম পানীত ধোঁৱা উচিত।
জটিলতা | Complications
মানুহৰ খজুৱতি হৈছে চাৰ্কোপ্টেছ স্কেবি ভাৰ হোমিনিছৰ দ্বাৰা হোৱা এক পৰজীৱী সংক্ৰমণ। আণুবীক্ষণিক ঘুণে ছালত সোমাই কণী দিয়ে, অৱশেষত এক হোষ্ট ৰোগ প্ৰতিৰোধ সঁহাৰি আৰম্ভ কৰে যাৰ ফলত তীব্ৰ খজুৱতি আৰু চোকোৰা হয়। বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণৰ ফলত স্কেবিজৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা জটিল হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত ছালৰ ঘাঁ হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত অধিক গুৰুতৰ পৰিণাম যেনে চেপ্টিচেমিয়া, হৃদৰোগ আৰু দীৰ্ঘম্যাদী বৃক্কৰ ৰোগ হ’ব পাৰে।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক স্কেবিজৰ Scabies সমস্যা আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।
Writer: Aparna Singha
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.