ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক আৰু যোগাযোগৰ ওপৰত সামাজিক মাধ্যম বা ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ প্ৰভাৱ (Impact of Social Media on Personal Relationships) আধুনিক যুগত গভীৰ। সামাজিক মাধ্যম বা ছ’চিয়েল মিডিয়াই আমি আনৰ সৈতে কেনেকৈ সংযোগ স্থাপন কৰোঁ, তাৰ ৰূপান্তৰ ঘটাইছে, ভৌগোলিক সীমা অতিক্ৰম কৰা যোগাযোগৰ এক বিশ্বায়িত নেটৱৰ্ক গঢ়ি তুলিছে। ই দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ সম্পৰ্ক বজাই ৰখা, নতুন সংযোগ সৃষ্টি কৰা, আৰু তথ্য দ্ৰুতভাৱে ভাগ-বতৰা কৰা আদি উল্লেখযোগ্য সুবিধা প্ৰদান কৰিলেও ই ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক আৰু আমি কেনেকৈ যোগাযোগ কৰো তাক প্ৰভাৱিত কৰা প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰে। সামাজিক মঞ্চসমূহে দূৰত্বৰ মাজেৰে সংযুক্ত হৈ থকাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিলেও ইয়াৰ দ্বাৰা মানুহৰ যোগাযোগৰ ধৰণতো জটিলতা আহি পৰিছে। অনলাইন যোগাযোগে ব্যক্তিসকলে কেনেকৈ সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে আৰু বজাই ৰাখে তাৰ পৰিৱৰ্তন ঘটাইছে, যাৰ ফলত অহৰহ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ হ’ব পাৰে যদিও তলৰ পৰা ওলোৱা সংযোগকো লালন-পালন কৰা হৈছে। ডিজিটেল যোগাযোগৰ সুবিধাই কিছুমান মুখামুখি যোগাযোগৰ ঠাই লৈছে, যাৰ ফলত আৱেগিক বন্ধন সম্ভাৱনাময়ভাৱে দুৰ্বল হৈ পৰিছে। আনহাতে ছ’চিয়েল মিডিয়াই আজিৰ দ্ৰুতগতিত চলি থকা পৃথিৱীখনত মৰম প্ৰকাশ, অভিজ্ঞতা ভাগ-বতৰা, যোগাযোগ বজাই ৰখাৰ নতুন উপায় আগবঢ়াই সম্পৰ্ক বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
সম্পৰ্কত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ ইতিবাচক প্ৰভাৱ | The Positive Impact of Social Media on Relationships
- দূৰত্বৰ মাজেৰে সংযোগ কৰা (Connecting Across Distances): ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ এটা উল্লেখযোগ্য সুবিধা হ’ল ইয়াৰ স্থান নিৰ্বিশেষে মানুহক সংযোগ কৰি ৰখাৰ ক্ষমতা। ফেচবুক (Facebook), ইনষ্টাগ্ৰাম (Instagram), আৰু হোৱাটছএপৰ (WhatsApp) দৰে প্লেটফৰ্মে ব্যৱহাৰকাৰীক বিভিন্ন সময় মণ্ডল আৰু দেশৰ বন্ধু, পৰিয়াল, আৰু সহকৰ্মীৰ সৈতে সম্পৰ্ক বজাই ৰাখিবলৈ অনুমতি দিয়ে। বিশেষকৈ দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ সম্পৰ্কত থকা, প্ৰব্ৰজনৰ ফলত পৃথক হোৱা পৰিয়াল, অনলাইনত গঠিত বন্ধুত্বৰ বাবে এইটো গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিছে।
- নতুন সম্পৰ্ক সৃষ্টি কৰা (Creating New Relationships): ছ’চিয়েল মিডিয়াই নতুন মানুহক লগ পোৱাৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰে আৰু একে ধৰণৰ আগ্ৰহ, চখ আৰু অভিজ্ঞতা থকা ব্যক্তিৰ সৈতে সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে। অনলাইন সম্প্ৰদায়, যেনে ফেচবুক গ্ৰুপ আৰু ৰেডিট ফ’ৰামে মানুহক আনৰ সৈতে সংযোগ আৰু যোগাযোগ স্থাপনৰ স্থান প্ৰদান কৰে, যিসকলক তেওঁলোকে হয়তো দৈনন্দিন জীৱনত লগ পোৱা নাই। এই সংযোগসমূহ গভীৰ বন্ধুত্ব বা অংশীদাৰিত্বলৈ বিকশিত হ’ব পাৰে, ভাগ-বতৰা কৰা অভিজ্ঞতাৰ জৰিয়তে ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰিব পাৰে।
- যোগাযোগ শক্তিশালী কৰা (Strengthening Communication): বহুতৰে বাবে ছ’চিয়েল মিডিয়াই তেওঁলোকৰ বাস্তৱ জগতৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ সম্প্ৰসাৰণ হিচাপে কাম কৰে। ই মানুহক যোগাযোগত থাকিবলৈ, নিমিষতে যোগাযোগ কৰিবলৈ আৰু জীৱনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ মুহূৰ্তসমূহ ভাগ-বতৰা কৰিবলৈ সুবিধা দিয়ে। মেছেজ পঠিওৱা, ছবি শ্বেয়াৰ (sharing images) কৰা বা ভিডিঅ’ কলিঙৰ (Video Calling) সহজতা আৰু সুবিধাই নিৰন্তৰ যোগাযোগ সক্ষম কৰে, সম্পৰ্কক শক্তিশালী কৰে আৰু ব্যক্তিক অধিক সংযুক্ত অনুভৱ কৰাত সহায় কৰে।
সম্পৰ্কত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ নেতিবাচক প্ৰভাৱ | The Negative Impact of Social Media on Relationships
- যোগাযোগত পৃষ্ঠপোষকতা (Superficiality in Communication): ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ এটা প্ৰধান চিন্তা হৈছে ইয়াৰ ফলত অগভীৰ যোগাযোগ হ’ব পাৰে। তৎক্ষণাত সন্তুষ্টিৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু ছবিভিত্তিক বিষয়বস্তুৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ ফলত কম অৰ্থপূৰ্ণ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। গভীৰ কথা-বতৰাৰ পৰিৱৰ্তে মানুহে পোষ্টবোৰত লাইক বা কমেন্ট কৰাত গুৰুত্ব দিব পাৰে, যিবোৰে ব্যক্তিহীন অনুভৱ কৰিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত আৱেগিক বান্ধোন দুৰ্বল হৈ বিচ্ছিন্নতাৰ ভাৱ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
- বিশ্বাস আৰু ঈৰ্ষাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ (Impact on Trust and Jealousy): ছ’চিয়েল মিডিয়াই ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত আস্থা আৰু ঈৰ্ষাৰ বিষয়বোৰ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। ইনষ্টাগ্ৰাম আৰু স্নেপচ্যাটৰ দৰে প্লেটফৰ্মে প্ৰায়ে জীৱনৰ আদৰ্শগত সংস্কৰণক চিত্ৰিত কৰে, যাৰ ফলত তুলনা আৰু নিৰাপত্তাহীনতাৰ সৃষ্টি হয়। অংশীদাৰসকলে আনৰ সৈতে হোৱা পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ বা অনলাইনত কটোৱা সময়ৰ বাবে ঈৰ্ষা অনুভৱ কৰিব পাৰে। তদুপৰি ছ’চিয়েল মিডিয়াই গোপন কথা ৰখা বা অনুপযুক্ত অনলাইন আচৰণত লিপ্ত হোৱাটো সহজ কৰি তোলে, যাৰ ফলত ৰোমান্টিক সম্পৰ্কত টান আৰু সংঘাতৰ সৃষ্টি হয়।
- স্ক্ৰীন সময় বৃদ্ধি আৰু মুখামুখি পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া হ্ৰাস (Increased Screen Time and Decreased Face-to-Face Interaction): ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ অতিমাত্ৰা ব্যৱহাৰে মুখামুখি যোগাযোগ হ্ৰাস কৰিব পাৰে, যিটো শক্তিশালী ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলাৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয়। অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে অত্যধিক পৰ্দাৰ সময়ৰ ফলত আৱেগিক বুদ্ধিমত্তা আৰু সহানুভূতি হ্ৰাস পাব পাৰে, যাৰ ফলত সম্পৰ্কত বুজাবুজি আৰু সংযোগৰ অভাৱ হ’ব পাৰে। পৰিয়ালৰ সদস্য বা সংগীয়ে ইজনে সিজনৰ লগততকৈ অনলাইনত অধিক সময় কটাব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ মানদণ্ড হ্ৰাস পায়।
যোগাযোগ দক্ষতাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ | Impact on Communication Skills
.
- মৌখিক আৰু অমৌখিক যোগাযোগ দক্ষতা হ্ৰাস (Decline in Verbal and Nonverbal Communication Skills): ছ’চিয়েল মিডিয়া লিখিত যোগাযোগৰ ওপৰত বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল, যিয়ে এজনৰ মুখামুখি যোগাযোগত লিপ্ত হোৱাৰ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰিব পাৰে। আৱেগ প্ৰকাশ আৰু ইজনে সিজনক বুজাত শৰীৰৰ ভাষা, মুখৰ অভিব্যক্তি, মাতৰ সুৰ আদি অকথ্য ইংগিত অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। যিহেতু ছ’চিয়েল মিডিয়াত প্ৰায়ে এই উপাদানসমূহৰ অভাৱ হয়, সেয়েহে ব্যৱহাৰকাৰীসকলে বাস্তৱ জীৱনত ইয়াৰ ব্যাখ্যা আৰু ব্যৱহাৰত কম দক্ষ হ’ব পাৰে। ইয়াৰ ফলত ভুল বুজাবুজি, সংঘাতৰ দুৰ্বল সমাধান, ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত যোগাযোগৰ মানদণ্ড হ্ৰাস পাব পাৰে।
- মনোযোগৰ সময় চুটি কৰা হৈছে (Shortened Attention Span): ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ দ্ৰুত গতিৰ প্ৰকৃতিয়ে, য’ত ব্যৱহাৰকাৰীয়ে চুটি ভিডিঅ’, ছবি বা চমু ষ্টেটাছ আপডেটৰ মাজেৰে স্ক্ৰ’ল কৰে, ই মনোযোগৰ সময় হ্ৰাস কৰাত অৰিহণা যোগাব পাৰে। ইয়াৰ ফলত মানুহে অনলাইন আৰু অফলাইন দুয়োটা দিশতে কেনেকৈ কথা-বতৰা পাতে তাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰে। মানুহ কম ধৈৰ্য্যশীল হৈ উঠিব পাৰে আৰু বিক্ষিপ্ততাৰ প্ৰতি অধিক প্ৰৱণ হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত অৰ্থপূৰ্ণ কথা-বতৰা কম হ’ব পাৰে আৰু যোগাযোগত টান হ’ব পাৰে।
- ভুল যোগাযোগৰ উত্থান (Rise of Miscommunication): অনলাইন কথোপকথনত কণ্ঠস্বৰ, মুখৰ অভিব্যক্তি আৰু প্ৰসংগ আদিৰ অনুপস্থিতিৰ বাবে ভুল যোগাযোগ এটা উল্লেখযোগ্য বিষয় হৈ পৰে। আৱেগিক ইংগিতৰ অভাৱৰ বাবে মানুহে প্ৰায়ে বাৰ্তাৰ ভুল ব্যাখ্যা কৰে, যাৰ ফলত সম্পৰ্কত সংঘাত আৰু ভুল বুজাবুজিৰ সৃষ্টি হয়। বিশেষকৈ মূলতঃ অনলাইনত ৰখা সম্পৰ্কত ইয়াৰ ফলত অপ্ৰয়োজনীয় উত্তেজনা আৰু ঘৰ্ষণৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু সম্পৰ্কৰ আশা | Social Media and Relationship Expectations
- সম্পৰ্কৰ অবাস্তৱিক প্ৰত্যাশা (Unrealistic Expectations of Relationships): ছ’চিয়েল মিডিয়াই প্ৰায়ে সম্পৰ্কৰ আদৰ্শগত সংস্কৰণ উপস্থাপন কৰে। মানুহে কেৱল নিজৰ জীৱনৰ ইতিবাচক মুহূৰ্তবোৰহে শ্বেয়াৰ কৰাৰ প্ৰৱণতা থাকে, যিয়ে সম্পৰ্কবোৰ কেনেকুৱা হ’ব লাগে সেই বিষয়ে অবাস্তৱিক আশাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, দম্পতীয়ে এনেকুৱা ছবি পোষ্ট কৰিব পাৰে যিয়ে কেৱল আটাইতকৈ সুখৰ মুহূৰ্তবোৰহে প্ৰদৰ্শন কৰে, যাৰ ফলত আনসকলে নিজৰ সম্পৰ্ক তুলনা কৰে আৰু অপৰ্যাপ্ত অনুভৱ কৰে। ইয়াৰ ফলত ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত অসন্তুষ্টি আৰু হতাশাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে, কিয়নো ব্যক্তিসকলে বিশ্বাস কৰিব পাৰে যে তেওঁলোকৰ সম্পৰ্ক ছ’চিয়েল মিডিয়াত দেখাৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত মানদণ্ডৰ সৈতে খাপ খোৱা নাই।
- অনলাইন উপস্থিতি বজাই ৰাখিবলৈ হেঁচা (Pressure to Maintain an Online Presence): বহুতে অনলাইন উপস্থিতি বজাই ৰাখিবলৈ হেঁচা অনুভৱ কৰে, নিয়মিতভাৱে নিজৰ সম্পৰ্ক আৰু পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ বিষয়ে আপডেট পোষ্ট কৰে। এই হেঁচাত মানুহে নিজৰ সম্পৰ্কটো কেনেকুৱা অনুভৱ হয় তাৰ পৰিৱৰ্তে আনৰ প্ৰতি কেনেকুৱা দেখা যায় তাৰ ওপৰত অধিক গুৰুত্ব দিব পাৰে। অংশীদাৰসকলে ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ বাবে ৰোমান্টিক মুহূৰ্ত মঞ্চস্থ কৰিবলৈ বাধ্য হ’ব পাৰে, যিয়ে সম্পৰ্কত প্ৰকৃত ঘনিষ্ঠতা আৰু সংযোগৰ পৰা বঞ্চিত হ’ব পাৰে।
সম্পৰ্ক আৰু যোগাযোগৰ ওপৰত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ প্ৰভাৱ পৰিচালনা কৰা | Managing Social Media’s Impact on Relationships and Communication
- সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা (Setting Boundaries): ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ প্ৰভাৱ পৰিচালনা কৰিবলৈ ব্যক্তিয়ে ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ চাৰিওফালে সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে পৰ্দাৰ সময় সীমিত কৰা, ব্যক্তিগত পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ সময়ত জাননীসমূহ বন্ধ কৰা, আৰু সম্পৰ্কৰ ভিতৰত ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰৰ বাবে নিয়মসমূহৰ ওপৰত সন্মতি দিয়া। এই সীমাবদ্ধতাসমূহ স্থাপন কৰিলে ছ’চিয়েল মিডিয়াই যাতে মুখামুখি যোগাযোগৰ ঠাই ল’ব নোৱাৰে বা ব্যক্তিগত সম্পৰ্কৰ মানদণ্ডত বাধাৰ সৃষ্টি নকৰে তাৰ বাবে সহায় কৰে।
- মুখামুখি যোগাযোগক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া (Prioritizing Face-to-Face Communication): অনলাইন আৰু অফলাইন যোগাযোগৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো শক্তিশালী সম্পৰ্ক বজাই ৰখাৰ মূল চাবিকাঠি। ব্যক্তিগতভাৱে কথোপকথনক অগ্ৰাধিকাৰ দিলে গভীৰ আৱেগিক সংযোগৰ সুবিধা হয় আৰু ভুল যোগাযোগ ৰোধ হয়। পৰিয়ালৰ সৈতে মানসম্পন্ন সময় কটোৱাই হওক বা অংশীদাৰৰ সৈতে অৰ্থপূৰ্ণ মুখামুখি কথা-বতৰা পাতিবলৈ চেষ্টা কৰাই হওক, বাস্তৱ জগতৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াটোৱে শক্তিশালী বন্ধন গঢ়ি তোলাত সহায় কৰে৷
- সৎ আৰু মুকলি যোগাযোগ (Honest and Open Communication): ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত ছ’চিয়েল মিডিয়াত নেভিগেট কৰাৰ সময়ত স্বচ্ছতা অতি প্ৰয়োজনীয়। ব্যক্তিসকলে ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে যিকোনো চিন্তা বা নিৰাপত্তাহীনতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ আৰাম অনুভৱ কৰিব লাগে। ছ’চিয়েল মিডিয়াই সম্পৰ্কটোক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে সেই বিষয়ে মুকলি যোগাযোগে সংঘাত সমাধান কৰাত সহায় কৰিব পাৰে আৰু ঈৰ্ষা বা অনাস্থাৰ অনুভূতি বৃদ্ধি হোৱাত বাধা দিব পাৰে।
উপসংহাৰ | Conclusion
ছ’চিয়েল মিডিয়াই আমি কেনেকৈ যোগাযোগ কৰোঁ আৰু সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলোঁ, তাৰ মাজত এক বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন আনিছে, সুবিধা আৰু অসুবিধা দুয়োটা দিশতে আগবঢ়াইছে। ইয়াৰ ফলত সংযুক্ত হৈ থকা আৰু নতুন সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলাটো সহজ হৈ পৰিছে যদিও ইয়াৰ ফলত ভুল যোগাযোগ, অগভীৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ আৰু অবাস্তৱিক আশাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। ছ’চিয়েল মিডিয়াই ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক হ্ৰাস কৰাৰ পৰিৱৰ্তে বৃদ্ধি কৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ ব্যক্তিসকলে ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰতি সচেতন হ’ব লাগিব আৰু অৰ্থপূৰ্ণ, মুখামুখিকৈ হোৱা যোগাযোগক অগ্ৰাধিকাৰ দিব লাগিব। সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰি, আশা-আকাংক্ষা পৰিচালনা কৰি, আৰু মুকলি যোগাযোগক লালন-পালন কৰি মানুহে ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ সুবিধা উপভোগ কৰিব পাৰে আৰু লগতে সম্পৰ্ক আৰু যোগাযোগৰ ওপৰত ইয়াৰ নেতিবাচক প্ৰভাৱ কম কৰিব পাৰে।
Read also: Social Media on Mental Health | সামাজিক মাধ্যম আৰু মানসিক স্বাস্থ্য
FAQ
১. ছ’চিয়েল মিডিয়াই ব্যক্তিগত সম্পৰ্কত কেনে প্ৰভাৱ পেলায়?
উত্তৰ: ছ’চিয়েল মিডিয়াই অহৰহ যোগাযোগ সক্ষম কৰি সংযোগ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, কিন্তু ইয়াৰ ফলত ভুল বুজাবুজি, ঈৰ্ষা, আৰু মুখামুখি যোগাযোগ হ্ৰাস পাব পাৰে।
২. ছ’চিয়েল মিডিয়াই যোগাযোগৰ দক্ষতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰিবনে?
উত্তৰ: ই লিখিত যোগাযোগৰ অভ্যাসত সহায় কৰে, কিন্তু অতিমাত্ৰা নিৰ্ভৰশীলতাই গভীৰ, অৰ্থপূৰ্ণ কথা-বতৰাত বাধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু সহানুভূতি হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
৩. ছ’চিয়েল মিডিয়াই কেনেকৈ সম্পৰ্কত সংঘাতৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে?
উত্তৰ: অতিমাত্ৰা ব্যৱহাৰ, ব্যক্তিগত বিষয়সমূহ ৰাজহুৱাভাৱে ভাগ-বতৰা কৰা, আৰু অনলাইন যোগাযোগৰ ওপৰত ঈৰ্ষাই সংঘাতৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
৪. বিশ্বাসৰ ওপৰত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ প্ৰভাৱ কি?
উত্তৰ: ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ অত্যধিক ব্যৱহাৰে অনাস্থাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, বিশেষকৈ যদিহে সংগী বা বন্ধুৱে অনলাইন যোগাযোগৰ প্ৰতি অৱহেলিত বা সন্দেহ অনুভৱ কৰে।
৫. ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ মাজতো আমি কেনেকৈ সুস্থ যোগাযোগ বজাই ৰাখিব পাৰো?
উত্তৰ: সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা, ব্যক্তিগত যোগাযোগক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া, আৰু ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰতি সচেতন হোৱাটো সুস্থ সম্পৰ্কৰ বাবে অপৰিহাৰ্য পদক্ষেপ।
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.