আমাৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰত ফলৰ ভূমিকা অপৰিহাৰ্য্য। এই সতেজ পুষ্টিকাৰক ফলসমূহ আমাৰ শৰীৰৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী। এই ফল সমূহৰ বহু ধৰণৰ উপাদান যেনে ভিটামিন (Vitamins), খনিজ পদাৰ্থ (Minerals), এণ্টি-অক্সিডেণ্টে (Anti-oxidant) থকাৰ উপৰিও আঁহ জাতীয় গুণেৰে ভৰপূৰ। বিভিন্ন ধৰণৰ পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এনে এবিধ উৎকৃষ্ট ফল হৈছে চিকু। এই প্ৰৱন্ধটিত চিকুৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Sapodilla বিষয়ে সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
Read also: Health Benefits of Passion fruit | লতাবেলৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা
চিকু কি? | What is Sapodilla?
চিকু হৈছে এক উচ্চ কেলৰিযুক্ত পুষ্টিকৰ ফল। চিকু Sapotaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত দীৰ্ঘম্যাদী চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদ। চিকু উদ্ভিদ দক্ষিণ মেক্সিকো, মধ্য আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ান অঞ্চলৰ স্থানীয়। ভাৰত, পাকিস্তান, থাইলেণ্ড, মালয়েছিয়া, কম্বোডিয়া, ইণ্ডোনেছিয়া, ভিয়েটনাম, বাংলাদেশ আৰু মেক্সিকোত ইয়াক বৃহৎ পৰিমাণে খেতি কৰা হয়।
চিকুত প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ আছে। ইয়াত অতি ভাল পৰিমাণত আহাৰৰ আঁহ থাকে। ভাৰতত ইয়াক বেক্টেৰিয়া-বিৰোধী আৰু এণ্টি-ভাইৰেল গুণাগুণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। ই সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য বজাই ৰাখে কিয়নো ই বিভিন্ন পুষ্টিৰে ভৰপূৰ। চিকুত কেলৰিসমৃদ্ধ ফলৰ লগতে, অন্যান্য অংশবোৰ চৰ্দি আৰু কাহৰ সৈতেও ব্যৱহাৰ কৰা হয় কিয়নো ইয়াত এণ্টিডায়েৰিয়াল, ডায়ৰেটিক, এণ্টিহাইপাৰগ্লাইচেমিক, এণ্টিবায়টিক আৰু হাইপাৰকোলেষ্টাৰেমিক প্ৰভাৱ থাকে।
উদ্ভিদ বিৱৰণ | Plant description
চিকু গছ হৈছে এবিধ চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদ যি ৩০ মিটাৰ (৯৮ ফুট)তকৈ ওখ হ’ব পাৰে। খেতি কৰা প্ৰজাতি হিচাপে, চিকু গছ মজলীয়া আকাৰৰ আৰু লেহেম-বৰ্ধিত। ৰঙা কাঠবোৰ কঠিন আৰু দীৰ্ঘম্যাদী। দীঘল পাতবোৰ উজ্জ্বল আৰু পাতল সেউজীয়া ৰঙৰ আৰু ডিম্বাশয়ৰ পৰা আউটলাইনত উপবৃত্তাকাৰ হয়; ফুলবোৰ সৰু আৰু অস্পষ্ট। ফলটো স্ফেৰইডৰ আকৃতিৰ, পৃষ্ঠত মৰা মুগা, আৰু প্ৰায় ৫-১০ চেমি (২-৪ ইঞ্চি) ব্যাসৰ। ইয়াৰ মিঠা সোৱাদক নাশপাতি আৰু ব্ৰাউন চুগাৰৰ সংমিশ্ৰণৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে। যেতিয়া ফলবোৰ পকা হয়, বীজবোৰ- সংখ্যাত দুইৰ পৰা পাঁচটা, চকচকে ক’লা, আৰু চেপেটা বীনৰ আকাৰ – স্বচ্ছ, হালধীয়া মুগা, ৰসাল মাংসেৰে আৱৰি থাকে। যেতিয়া ফলটো অপৰিপক্ক হয়, ইয়াৰ মাংসত টেনিন আৰু গাখীৰৰ লেটেক্স দুয়োটা থাকে আৰু ই অস্বাভাৱিক হয়। প্ৰসাৰ সাধাৰণতে বীজৰ দ্বাৰা হয়, কিন্তু গ্ৰাফ্টিং কৰি উৎকৃষ্ট গছ পুনৰ প্ৰস্তুত কৰিব পাৰি।
১০০ গ্ৰাম চিকুৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value per 100 g of Sapodilla
| Energy: | 347 kJ (83 kcal) |
| Carbohydrates: | 19.96 g |
| Dietary fibre: | 5.3 g |
| Fat: | 1.1 g |
| Protein: | 0.44 g |
Vitamins present in Sapodilla/Manilkara zapota:
| Riboflavin (B2): | 0.02 mg |
| Niacin (B3): | 0.2 mg |
| Pantothenic acid (B5): | 0.252 mg |
| Vitamin B6: | 0.037 mg |
| Folate (B9): | 14 μg |
| Vitamin C: | 14.7 mg |
Minerals present in Sapodilla/Manilkara zapota:
| Calcium: | 21 mg |
| Iron: | 0.8 mg |
| Magnesium: | 12 mg |
| Phosphorus: | 12 mg |
| Potassium: | 193 mg |
| Sodium: | 12 mg |
| Zinc | 10.1 mg |
চিকু ভিন্ন ভাষিক নাম | Different linguistics name of Sapodilla
- ইংৰাজী ভাষাত: Chikoo, Sapodilla plum, Chico sapote, Naseberry
- হিন্দী ভাষাত: Chikoo
- কান্নাড়া ভাষাত: Chikku, Sapota
- মাৰাঠী ভাষাত: chiku, chikku
- তামিল ভাষাত: Chappotta, Chimaiyiluppai
- তেলুগু ভাষাত: Sima ippacettu
- বাংলা ভাষাত: Sapeta
চিকুৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific classification of Sapodilla
- Kingdom: Plantae
- Clade: Tracheophytes
- Clade: Angiosperms
- Clade: Eudicots
- Clade: Asterids
- Order: Ericales
- Family: Sapotaceae
- Genus: Manilkara
- Species: M. zapota
- Scientific name: Manilkara zapota
চিকুৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা | Health benefits and uses of Sapodilla
১. চাপ উপশম কৰে (Relieve stress)
অধ্যয়ন বিশ্লেষণে দেখুৱাইছে যে ভিটামিন চি-য়ে দুৰ্বল ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীক সহায় কৰে যি চাপৰ ফলত হয়। চাপটো সাধাৰণ স্বাস্থ্য সমস্যা হৈ পৰিছে যাক ভিটামিন চি-ৰ পৰ্যাপ্ত গ্ৰহণৰ দ্বাৰা সকাহ দিব পাৰি যি সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য উন্নত কৰে। চিকু ভিটামিন C ৰে সমৃদ্ধ সেয়হে এই ফলৰ ব্যৱহাৰে চাপ উপশম কৰাত সহায় কৰে।
২. চৰ্দি প্ৰতিৰোধ কৰে (Prevent cold)
ভিটামিন চি-ৰ উপস্থিতিয়ে চৰ্দি আৰু ভাইৰাছ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী বৃদ্ধি কৰে। ১000 মি.গ্ৰা. ভিটামিন চি-য়ে চৰ্দি প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায় কৰে। প্ৰমাণবোৰে দেখুৱাইছে যে ভিটামিন C সমৃদ্ধ চিকু ফলে হাঁওফাঁওৰ সংক্ৰমণ আৰু নিউমোনিয়াৰ সম্ভাৱনা প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰে।
৩. হজম কৰাত সহায় কৰে (Help in digestion)
হজম উন্নত কৰিবলৈ ফাইবাৰ অত্যাৱশ্যকীয়। চিকু ফলত পোৱা অদ্ৰৱণীয় আঁহে শৌচ বৃহৎ পৰিমাণে শৰীৰৰ মাজেৰে পাৰ হোৱাত সহায় কৰে যিয়ে মলাশয়ৰ কৰ্কট, ডাইভাৰ্টিকুলাইটিছ আৰু প্ৰদাহজনক অন্ত্ৰৰ দৰে স্বাস্থ্যৰ স্থিতি নিষিদ্ধ কৰে।
৫. ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে (Helps to lose weight)
আঁহ সমৃদ্ধ খাদ্যই খাদ্যৰ আকাংক্ষা হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। ই ৰক্ত শৰ্কৰাৰ স্পাইক হ্ৰাস কৰে যাৰ ফলত কম কাৰ্বোহাইড্ৰেটৰ হেঁপাহ হয় আৰু চৰ্বি কম সংৰক্ষণ হয়। ই অন্ত্ৰ আঁতৰ কৰাত সহায় কৰে যাৰ ফলত ওজন হ্ৰাস হয়। ওজন হ্ৰাস কৰাৰ বাবে উচ্চ প্ৰ’টিন যুক্ত চিকু ফল আহাৰত যোগ দিয়া উচিত।
৬. মগজুৰ সঠিক কাৰ্য (Proper function of brain)
কাৰ্যকৰী কাৰ্যৰ বাবে মগজুক অক্সিজেনৰ প্ৰয়োজন। লো য়ে মগজুলৈ অক্সিজেন প্ৰদান কৰাত সহায় কৰে আৰু দুৰ্বল স্মৃতিশক্তি আৰু উদাসীনতা নাইকিয়া কৰে। লোৰ অভাৱৰ ফলত অস্থিৰ, খিংখিঙীয়া আৰু অমনোযোগী হয়। অধ্যয়নটোৱে দেখুৱাইছে যে চিকু ফলত পোৱা গালাক্টোজ আৰু ডোপামিনত তামে সহায় কৰে যি হৈছে শক্তি, মনোভাৱ, দৃষ্টিভংগী আৰু মনোযোগ বজাই ৰখাৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় নিউৰোট্ৰেন্সমিটাৰ।
৭. আৰ্থ্ৰাইটিছৰ বাবে ভাল (Good for arthritis)
চিকু ফলত তামৰ মঙ্গলময়তাই প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ প্ৰদৰ্শন কৰে যি জঠৰতা আৰু গাঁঠিৰ বিষ হ্ৰাস কৰে। আনহাতে ই পেশী, হাড় শক্তিশালী কৰে আৰু সংযোজক কলা মেৰামতি কৰে। আৰ্থ্ৰাইটিছত ভুগি থকা লোকসকলে তেওঁলোকৰ আহাৰ প্ৰণালীত চিকু ফল যোগ দি তেওঁলোকৰ অৱস্থা উন্নত কৰিব পাৰে।
৮. স্নায়ুতন্ত্ৰক সহায় কৰে (Assist nervous system)
কোষীয় কাৰ্য, স্নায়ুৰ আৱেগ আৰু বৈদ্যুতিক সংকেতৰ বাবে পটাছিয়াম গুৰুত্বপূৰ্ণ যাৰ ওপৰত মস্তিষ্কৰ কাৰ্য নিৰ্ভৰ কৰে। পটাছিয়ামৰ অভাৱৰ ফলত মনোযোগ দুৰ্বল হয়, ভাগৰ লাগে, মনত ৰখা আৰু শিকাত সমস্যা হয় আৰু মনোভাৱ সলনি হয়। পটাছিয়াম সমৃদ্ধ চিকু ফলে এই সমূহ সমস্যা সমাধানত সহায় কৰে।
৯. কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰে (Prevent Cancer)
চিকু এণ্টিঅক্সিডেণ্টে বৰ্বৰতা মুক্ত ৰেডিকেল, অক্সিডেটিভ চাপৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে, টিউমাৰ কোষ গঠন প্ৰতিহত কৰে আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কৰ্কট ৰোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰে। ভিটামিন এ আৰু বি-ত অন্তৰ্নিহিতভাৱে সমৃদ্ধ হোৱাটোৱে শ্লেষ্মাৰ আৱৰণ স্বাস্থ্যকৰ ৰখাত সহায় কৰে আৰু হাঁওফাঁও আৰু মুখৰ কৰ্কটৰোগৰ আশংকা প্ৰতিহত কৰে। এইবোৰৰ বাহিৰে, প্ৰাকৃতিক আহাৰৰ আঁহৰ এক ভাল উৎস হোৱাৰ ফলত অন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য ৰক্ষা কৰা তত্বাৱধান কৰে আৰু শৰীৰক মলাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ পৰা ৰক্ষা কৰে।
১০. ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে (Regulate blood pressure)
উচ্চ ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ ৰখাৰ বাবে চিকু হৈছে এক পছন্দৰ ফল। চিকুত পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ পটাছিয়াম, ছডিয়ামৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাত এক মুখ্য খনিজ সহায়ক, পেশী শিথিল কৰে, ৰক্ত সঞ্চালন উন্নত কৰে আৰু ৰক্তচাপ বজাই ৰাখে।
১১. দৃষ্টি শক্তি উন্নত কৰে (Improve vision)
বৃহৎ পৰিমাণৰ ভিটামিন এ প্ৰদান কৰা চিকু ফলে চকুৰ বাহিৰৰ আৱৰণ কৰ্ণিয়াৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰি ভাল দৃষ্টি শক্তি বজাই ৰখাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। ই ৰডোপচিনৰ এক উপাদান, চকুত থকা এক প্ৰ’টিন যি আপোনাক ক্ষীণ পোহৰত চাবলৈ সহায় কৰে আৰু দৃষ্টিশক্তি বৃদ্ধি কৰে।
১২. স্বাস্থ্যকৰ ছালৰ বাবে (For healthy skin)
ছালৰ স্বাস্থ্য আৰু সৌন্দৰ্য উন্নত কৰাৰ বাবে ছাল-অনুকূল পুষ্টিৰে আশীৰ্বাদপ্ৰাপ্ত চিকু হৈছে এক আশ্চৰ্যকৰ ফল। অত্যাৱশ্যকীয় ভিটামিন এ, চি আৰু বি চিকু ফলৰ সমৃদ্ধিয়ে ছালৰ নতুন কোষবোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰে আৰু ছালৰ আৰ্দ্ৰতা ভিতৰৰ পৰা বন্ধ কৰে। পলিফেনল, ফ্লেভোনইড আৰু এণ্টিঅক্সিডেণ্টৰ এক বিশাল স্বাস্থ্যকৰ ছালৰ কোষবোৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱাৰ পৰা ক্ষতিকাৰক বিষাক্ত পদাৰ্থপ্ৰতিহত কৰে, কোঁচ, সূক্ষ্ম ৰেখা বোৰ ম্লান কৰে, লেহেম কৰে।
ব্যৱহাৰ | Uses
পকা চিকু ফল আমি সতেজে খাব পাৰো। চিকু ফলৰ পৰা জাম জেলি, চৰবত তৈয়াৰ কৰিও খোৱা হয়। ইয়াক পেনকেক আৰু কেকত যোগ দিয়া হয়। এই ফলৰ কাষ্টাৰ্ড, ৰস, আইচক্ৰীম বা মিল্কশ্বেক আদি তৈয়াৰ কৰিও ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
চিকু মজলীয়া পৰিমাণৰ বেছিভাগ লোকৰ বাবে ব্যৱহাৰৰ বাবে সুৰক্ষিত। অৱশ্যে, অত্যাধিক চিকু সেৱনৰ ফলত গেষ্ট্ৰোইনটেস্টাইনেল সমস্যা হ’ব পাৰে। কেঁচা চিকু ফলত টেনিন এষ্ট্ৰিঞ্জেণ্ট থাকে যাৰ ফলত খোৱা হ’লে মুখত খজুৱতি হ’ব পাৰে। কেঁচা ফল সেৱন কৰিলে ডিঙিজ্বলা আৰু প্ৰদাহ হ’ব পাৰে যাৰ ফলত শিশুৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ সমস্যা হ’ব পাৰে। তদুপৰি, চিকুৰ বীজ বোৰ কঠিন আৰু বিষাক্ত সেইবোৰ খোৱাৰ ফলত পেটৰ বিষ আৰু বমি হ’ব পাৰে।
.টোকা | Note
সেয়হে চিকুৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল তথ্যৰ আধাৰত সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ৰোগ নিৰাময়ত ঔষধী ক্ষেত্ৰত চিকু ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
সামৰণী | Conclusion
এই প্ৰৱন্টিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় চিকুৰ উপকাৰিতাৰ Health Benefits of Sapodilla সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। চিকুৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Sapodilla, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
FAQ
প্ৰশ্নঃ চিকু ফলৰ গছ ক’ত পোৱা যায়?
উত্তৰঃ চিকু উদ্ভিদ দক্ষিণ মেক্সিকো, মধ্য আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ান অঞ্চলৰ স্থানীয়। ভাৰত, পাকিস্তান, থাইলেণ্ড, মালয়েছিয়া, কম্বোডিয়া, ইণ্ডোনেছিয়া, ভিয়েটনাম, বাংলাদেশ আৰু মেক্সিকোত ইয়াক বৃহৎ পৰিমাণে খেতি কৰা হয়।
প্ৰশ্নঃ চিকু ফল কিদৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি?
উত্তৰঃ পকা চিকু ফল আমি সতেজে খাব পাৰো। চিকু ফলৰ পৰা জাম জেলি, চৰবত তৈয়াৰ কৰিও খোৱা হয়। ইয়াক পেনকেক আৰু কেকত যোগ দিয়া হয়। এই ফলৰ কাষ্টাৰ্ড, ৰস, আইচক্ৰীম বা মিল্কশ্বেক আদি তৈয়াৰ কৰিও ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
প্ৰশ্নঃ চিকু ফল ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে নাই?
উত্তৰঃ উচ্চ ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ ৰখাৰ বাবে চিকু হৈছে এক পছন্দৰ ফল। চিকুত পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ পটাছিয়াম, ছডিয়ামৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাত এক মুখ্য খনিজ সহায়ক, পেশী শিথিল কৰে, ৰক্ত সঞ্চালন উন্নত কৰে আৰু ৰক্তচাপ বজাই ৰাখে।
প্ৰশ্নঃ চিকু উদ্ভিদ কোন পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত?
উত্তৰঃ চিকু উদ্ভিদ Sapotaceae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত।
প্ৰশ্নঃ চিকুৰ বৈজ্ঞানিক নাম কি?
উত্তৰঃ চিকুৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে Manilkara zapota.
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
