মাখন হৈছে গৰুৰ গাখীৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা এক জনপ্ৰিয় দুগ্ধজাত সামগ্ৰী।মাখন হৈছে গাখীৰ আৰু ক্ৰীমত পোৱা প্ৰ’টিন আৰু চৰ্বিৰ পৰা সৃষ্টি কৰা এক দুগ্ধজাত সামগ্ৰী। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত, বেছিভাগ মাখন গৰুৰ গাখীৰ-আধাৰিত, কিন্তু মাখন আন বহুতো উৎস যেনে — ভেড়া, ছাগলী, ম’হ আৰু য়াকৰ গাখীৰ আদিৰ পৰাও আহে। যদিও ভেড়া, ছাগলী আৰু ম’হৰ দৰে অন্যান্য স্তন্যপায়ী প্ৰাণীৰ গাখীৰৰ পৰাও মাখন তৈয়াৰ কৰা হয়। এই প্ৰবন্ধটোত গৰুৰ গাখীৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা মাখনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ মাখন উপলব্ধ, যাৰ ভিতৰত আছে নিমখবিহীন, ঘাঁহ-খোৱা, আৰু পৰিষ্কাৰ কৰা মাখন – যাৰ প্ৰতিটো তেওঁলোকৰ নিজ নিজ উপাদান আৰু উৎপাদন পদ্ধতিৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি পৃথক হয়। চৰ্বিৰ উচ্চ ঘনত্বৰ বাবে, মাখনৰ এক সমৃদ্ধ সোৱাদ আৰু ক্ৰীমি গাঁথনি থাকে। বেক কৰা সামগ্ৰী আৰু মিঠাইত গাঁথনি আৰু আয়তন যোগ দিবলৈ বেকিংত মাখন বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। মাখন বহুতো স্বাস্থ্য উপকাৰিতাৰে সমৃদ্ধ। উক্ত প্ৰৱন্ধটিত মাখনৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় লাভালাভৰ Health Benefits of Butter বিষয়ে আলোচনা আগবঢ়োৱা হৈছে।
Read also: Health Benefits Peanut Butter | চীনাবাদামৰ মাখনৰ লাভালাভ
মাখনৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value of Butter
| Butter | |
| Nutritional value per 1 US Tbsp. (14.2g) | |
| Energy | 101.8 kcal (426 kJ) |
| Carbohydrates | 0.01 g |
| Sugars | 0.01 g |
| Fat | 11.5 g |
| Saturated | 7.3 g |
| Trans | 0.5 g |
| Monounsaturated | 3 g |
| Polyunsaturated | 0.4 g |
| Protein | 0.1 g |
| Vitamins | Quantity%DV† |
| Vitamin A equiv. | 12%97.1 μg |
| Vitamin A | 355 IU |
| Vitamin B12 | 0.024 μg |
| Vitamin E | 0.33 mg |
| Vitamin K | 0.99 μg |
| Other constituents | Quantity |
| Cholesterol | 30.5 mg |
মাখনৰ লাভালাভ আৰু ব্যৱহাৰ | Benefits and uses of Butter
১. কৰ্কট ৰোধী গুণাগুণ থাকে (Contains Anti-cancer Properties)
মাখনত থকা ভিটামিন A আৰু বিটা-কেৰোটিনৰ উচ্চ পৰিমাণৰ বাবে, কৰ্কট ৰোগৰ আশংকা প্ৰতিহত কৰাটো অতি উপকাৰী। ভিটামিন A হৈছে এক এণ্টিঅক্সিডেণ্ট, যি মুক্ত ৰেডিকেলৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে আৰু আমাৰ কোষবোৰৰ অক্সিডেটিভ ক্ষতি প্ৰতিহত কৰে। ইয়াৰ উপৰিও মাখনত বিটা-কেৰোটিন থাকে, ই এক এণ্টিঅক্সিডেণ্ট আৰু ইয়াৰ কৰ্কট ৰোধী গুণাগুণ আছে। অধ্যয়নবোৰ নিয়মীয়াকৈ মজলীয়া পৰিমাণত মাখন খোৱাতকৈ প্ৰমাণিত হৈছে, যাতে আমি আমাৰ শৰীৰৰ পৰা মুক্ত ৰেডিকেল আঁতৰ কৰিব পাৰোঁ আৰু আমাৰ শৰীৰত কৰ্কট কোষৰ বিকাশ প্ৰতিহত কৰিব পাৰোঁ।
২. বিকাশত সহায় কৰে (Promotes Growth)
মাখনত উচ্চ পৰিমাণৰ প্ৰ’টিন থাকে যি অঙ্গ আৰু হাড়ৰ বিকাশ আৰু বিকাশত সহায় কৰে। ই সুস্থতা আৰু স্বাস্থ্যৰ প্ৰচাৰত সহায় কৰে। হাড় আৰু পেশীৰ উন্নত বিকাশ আৰু বিকাশৰ বাবে মধ্যমীয়া পৰিমাণত নিয়মীয়াকৈ মাখন খোৱাৰ পৰামৰ্শ দিয়া হয়।
৩. মস্তিষ্কৰ স্বাস্থ্য বৃদ্ধি কৰে (Improves Mental Health)
আপোনাৰ মন অমেগা-3 চৰ্বিৰ ওপৰত অসাধাৰণভাৱে নিৰ্ভৰশীল। গতিকে অমেগা ৩ ফেটি এচিড সমৃদ্ধ খাদ্য যেনে মাখন খোৱাটোৱে মগজু সম্পৰ্কীয় বিভিন্ন পৰিস্থিতিক উপকাৰীভাৱে প্ৰভাৱিত কৰা দেখা গৈছে। এইবোৰ মনোভাৱ আৰু চাপ হ্ৰাস, শিশুৰ শিকাৰ সমস্যাৰ চিকিৎসা কৰা, মুৰৰ বিষ হ্ৰাস কৰা, আলঝেইমাৰৰ বিপদ হ্ৰাস কৰা আৰু আপোনাৰ বিশ্ৰামৰ প্ৰকৃতি বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে উৎকৃষ্ট হব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও তদুপৰি বিটা-কেৰোটিনত যথেষ্ট সমৃদ্ধ, বিভিন্ন অধ্যয়নত প্ৰমাণিত হৈছে যে বিটা-কেৰোটিন সমৃদ্ধ খাদ্য যেনে মাখন খোৱাটো আমাৰ মগজুৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে ভাল আৰু মগজুৰ নিউৰন কাৰ্যকলাপ উন্নত কৰে।
৪. যৌন স্বাস্থ্য উন্নত কৰে (Improves Sexual Health)
মাখনত পোৱা বৃহৎ সংখ্যক চৰ্বি-দ্ৰাৱক ভিটামিন মানৱ স্বাস্থ্যৰ বাবে ভাল কিয়নো সেইবোৰ পানীত দ্ৰৱণীয় ভিটামিনৰ পৰা পৰিপূৰক আঁতৰ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। অধ্যয়নবোৰে দেখুৱাইছে যে এই চৰ্বি-দ্ৰৱণীয় ভিটামিনৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সংখ্যাই আনকি যৌন কাৰ্যকৰীকৰণ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। সঠিক মগজু আৰু স্নায়ুতন্ত্ৰৰ বিকাশৰ বাবে ভিটামিন A আৰু D দুয়োটাই যথেষ্ট সহায়ক, তথাপিও যৌন উন্নতিৰ বাবে সেইবোৰ অতিৰিক্তভাৱে প্ৰয়োজন।
৫. চকুৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰে (Improves Eyes Health)
মাখন বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্টত যথেষ্ট সমৃদ্ধ, যেনে ভিটামিন A, বিটা-কেৰোটিন, এই সকলোবোৰ ভিটামিন ক্ষতিকাৰক মুক্ত ৰেডিকেলৰ ফলত হোৱা অক্সিডেটিভ ক্ষতিৰ পৰা আমাৰ ৰেটিনাসুৰক্ষিত কৰাত যথেষ্ট সহায়ক। বাটাৰৰ এই এণ্টিঅক্সিডেণ্ট গুণাগুণবোৰে মুক্ত ৰেডিকেলবোৰ নিষ্ক্ৰিয় কৰাত সহায় কৰে আৰু সেইবোৰক আমাৰ চকুৰ কোষৰ অক্সিডেটিভ ক্ষতি কৰাত বাধা দিয়ে, ই হৈছে মেকুলাৰ ডিজেনাৰেচনৰ মুখ্য কাৰণ, যাৰ ফলত অন্ধত্ব হ’ব পাৰে। অধ্যয়নবোৰে প্ৰমাণ কৰিছে যে, যিসকলে তেওঁলোকৰ দৈনন্দিন আহাৰত মজলীয়া পৰিমাণত নিয়মীয়াকৈ মাখন সেৱন কৰি আছে, তেওঁলোকৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ চকুৰ সমস্যা, যেনে ছানিৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হোৱাৰ সম্ভাৱনা কম।
৬. হাড়ৰ শক্তিশালী কৰে (Strengthen Bones)
মাখনত থকা উচ্চ পৰিমাণৰ কেলচিয়াম আৰু ফছফৰাছৰ বাবে, ই আমাৰ হাড়ৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি উপকাৰী। কেলচিয়াম আৰু ফছফৰাছে আমাৰ হাড়ৰ ঘনত্ব উন্নত কৰাত আৰু আমাৰ হাড় শক্তিশালী আৰু স্বাস্থ্যৱান কৰি ৰখাত সহায় কৰে। অধ্যয়নবোৰ প্ৰমাণিত হৈছে যে যিসকলে নিয়মীয়াকৈ মাখন সেৱন কৰি আছে; তেওঁলোকৰ হাড়ৰ ৰোগ যেনে অষ্টিওপোৰোচিছৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হোৱাৰ সম্ভাৱনা কম।
৭. থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰে (Improves Thyroid Gland Function)
মাখনত পোৱা উচ্চ পৰিমাণৰ ভিটামিন A-ৰ বাবে, ই আমাৰ থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ বাবে অতি সহায়ক। বিভিন্ন অধ্যয়নত প্ৰমাণিত হৈছে যে মজলীয়া পৰিমাণত নিয়মীয়াকৈ মাখন খোৱাটোৱে আমাৰ থাইৰইড গ্ৰন্থিৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰিব পাৰে আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ থাইৰইড সম্পৰ্কীয় ৰোগ যেনে হাইপোথাইৰয়ডিজম প্ৰতিৰোধ কৰে।
৮. এণ্টিঅক্সিডেণ্ট গুণাগুণত যথেষ্ট সমৃদ্ধ (Highly Rich in Antioxidant Properties)
বিভিন্ন অধ্যয়নত প্ৰমাণিত হৈছে যে মাখনত উচ্চ পৰিমাণৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট থাকে, যেনে ভিটামিন A, ভিটামিন D, ভিটামিন E আৰু ভিটামিন K যি আমাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীৰ বাবে অতি ভাল, ই আমাৰ কোষবোৰৰ অক্সিডেটিভ ক্ষতি কৰিবলৈ আমাৰ শৰীৰক মুক্ত ৰেডিকেলৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰে যি আমাৰ শৰীৰক মেকুলাৰ ডিজেনাৰেচন আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কৰ্কট ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাত সহায় কৰে। চৰ্দি, কাহ, জ্বৰ আদিৰ চিকিৎসাৰ বাবেও মাখন যথেষ্ট সহায়ক।
৯. মাখনে ছালৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰে (Improves Skin Health)
মাখনত ভিটামিন A, কিছুমান B পাৰিবাৰিক ভিটামিন আৰু খনিজ যেনে ফছফৰাছ আৰু জিংক যথেষ্ট সমৃদ্ধ, যি আমাৰ ছালৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি ভাল। ভিটামিন A-য়ে মুক্ত ৰেডিকেলৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে আৰু আমাৰ ছালৰ কোষবোৰৰ অক্সিডেটিভ ক্ষতি প্ৰতিহত কৰে, যি হৈছে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ছালৰ সমস্যাৰ মুখ্য কাৰণ, যেনে কোঁচ, ডাঠ খেল ইত্যাদি। ই আপোনাৰ ছাল স্বাস্থ্যৱান কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। মাখনত ভিটামিন E থাকে, যি ছালৰ স্বাস্থ্যত এক ভূমিকা পালন কৰে। পুষ্টিয়ে UV সূৰ্যৰ ৰশ্মিৰ পৰা ক্ষতি হ্ৰাস কৰে, ছালৰ প্ৰদাহ হ্ৰাস কৰে, আৰু ছালৰ আঘাত কিমান ভালদৰে আৰোগ্য হয় উন্নত কৰে।
ব্যৱহাৰ | Uses
মাখন আমি কেঁচাকৈ খাব পাৰো আৰু ইয়াক ভিন্ন ধৰণে ৰুটি, ব্ৰেড, burger, sandwich, আদিৰ সৈতে খাব পাৰো। ভিন্ন ধৰণৰ খাদ্য ব্যঞ্জন আৰু বেক কৰা সামগ্ৰী আদিত যোগ কৰি খোৱা হয়। ইয়াক পিঠা, ভজা পাচলি, পাস্তা ব্যঞ্জন, আৰু বহুতত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Side effects
- LDL ‘বেয়া’ কলেষ্টেৰল বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
- ফলত হৃদৰোগ হ’ব পাৰে।
- ই ভিচেৰেল চৰ্বি বিকাশত অৰিহণা যোগাব পাৰে।
- ইয়াৰ ফলত মেদবহুলতা হ’ব পাৰে।
- ইয়াৰ ফলত ট্ৰাইগ্লিচাৰাইড বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।
- ই আলঝেইমাৰ ৰোগ আৰু ডিমেনচিয়া হোৱাৰ বৰ্ধিত বিপদাশংকাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।
সেয়হে মাখনৰ লাভালাভ Health Benefits of Butter আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল তথ্যৰ আধাৰত সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ৰোগ নিৰাময় ক্ষেত্ৰত মাখনৰ ব্যৱহাৰ কৰা আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
সামৰণি | Conclusion
এই প্ৰৱন্ধটিত আলোচনা কৰা তথ্য সমূহৰ দ্বাৰা আপোনালোকক মাখনৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় লাভালাভৰ Health Benefits of Butter বিষয়ে জ্ঞাত কৰা হ’ল। এই প্ৰৱন্ধটিত মাখনৰ লাভালাভ Health Benefits of Butter, অপকাৰীতা, ব্যৱহাৰ আৰু অনান্য তথ্য সমূহ আপোনালোকে জানিবলৈ পালে।আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।
Frequently asked questions about Butter
১. মাখন স্বাস্থ্যৰ লাভালাভ আছে নেকি?
উত্তৰঃ মাখন হাড় নিৰ্মাণ কেলচিয়ামৰ দৰে পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ আৰু ইয়াত মেদবহুলতাৰ সম্ভাৱনা কম হোৱাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যৌগ থাকে। মাখন নিম্ন-কাৰ্বোহাইড্ৰেট আহাৰৰ অংশ হ’ব পাৰে, যি লোকসকলক তেওঁলোকৰ ওজন ভালদৰে বজাই ৰখাত বা কম চৰ্বিযুক্ত আহাৰতকৈ সোনকালে ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
২. মাখন আপোনাৰ বাবে কিয় বেয়া?
উত্তৰঃ মাখনত সংপৃক্ত আৰু ট্ৰেন্স চৰ্বি থাকে, যি দুয়োটাই ব্যক্তি এজনৰ তেজত নিম্ন-ঘনত্বৰ লাইপোপ্ৰ’টিন (LDL) কলেষ্টেৰল বা বেয়া কলেষ্টেৰল বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। আমাৰ আহাৰত বেছিভাগ সংপৃক্ত চৰ্বি পশুজাত সামগ্ৰীৰ পৰা আহে, যাৰ ভিতৰত আছে ৰঙা মাংস, কণী, আৰু দুগ্ধজাত সামগ্ৰী। এই খাদ্যবোৰত কলেষ্টেৰলও থাকে।
৩. মাখন আপোনাৰ মগজুৰ বাবে ভাল নেকি?
উত্তৰঃ হয়, মাখন হৈছে এক সংপৃক্ত চৰ্বি কিন্তু আমাৰ শৰীৰ, আৰু আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণভাৱে আমাৰ মগজুক, সৰ্বোত্তম মগজুৰ কাৰ্য আৰু সংৰক্ষণৰ বাবে সংপৃক্ত চৰ্বিৰ প্ৰয়োজন সেয়হে মাখন আপোনাৰ মগজুৰ বাবে ভাল।
৪. যদি আমি দৈনিক মাখন খাওঁ তেন্তে কি হ’ব?
উত্তৰঃ নিয়মিত পৰিমাণত খোৱা হয়, মাখনৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত কিছুমান প্ৰতিকূল প্ৰভাৱ আছে। অৱশ্যে, বৃহৎ পৰিমাণত মাখন খোৱাৰ ফলত ওজন বৃদ্ধি হ’ব পাৰে আৰু সম্পৰ্কিত স্বাস্থ্য সমস্যা হ’ব পাৰে, বিশেষকৈ উচ্চ কেলৰি যুক্ত আহাৰৰ ক্ষেত্ৰত।
৫. ফ্ৰীজাৰত মাখন কিমান দিন থাকে?
উত্তৰঃ হয়, আপুনি মাখন ফ্ৰীজ কৰিব পাৰে – দৰাচলতে, নিমখ বিহীন মাখন পাঁচ মাহলৈকে থাকিব পাৰে। আপুনি ইয়াক ফইল বা প্লাষ্টিকত মেৰিয়াই বায়ু-টান পাত্ৰএটাত ফ্ৰীজত ৰাখিব পাৰে।
Read also: Cashew Milk for Good Health | সুস্বাস্থ্যৰ বাবে কাজু গাখীৰ
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
