ময়ূৰ চৰাই হৈছে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সুন্দৰ চৰাইবোৰৰ ভিতৰত এবিধ। সকলোৱে ময়ূৰ চৰাইৰ আকৰ্ষণীয় সৌন্দৰ্য আৰু সুন্দৰতাৰ দ্বাৰা আকৰ্ষিত হয়। ময়ূৰএক অত্যাশ্চৰ্য ধুনীয়া চৰাই যি Phasianidae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত। ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ স্থানীয়, ময়ূৰটো ইয়াৰ জীৱন্ত প্লামেজ আৰু বিস্তৃত প্ৰেমৰ প্ৰদৰ্শনৰ বাবে বিখ্যাত। ইয়াৰ সুকীয়া ৰূপ আৰু আচৰণে ইয়াক সমগ্ৰ বিশ্বৰ বিভিন্ন সংস্কৃতিত সৌন্দৰ্য আৰু অনুগ্ৰহৰ প্ৰতীক কৰি তুলিছে। ময়ূৰটো পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সুন্দৰ চৰাই কাৰণ ইয়াৰ জীৱন্ত পালক আৰু ৰং। ময়ূৰ চৰাই আশ্চৰ্যকৰ ৰং আৰু ৰাজকীয় পালকৰ বাবে বিশ্বজুৰি জনা জাত। সমগ্ৰ ভাৰতত ময়ূৰ পোৱা যায়।
ময়ূৰ ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চৰাই। ময়ূৰবোৰ অতি স্থিতিস্থাপক আৰু মৰুভূমিৰ পৰা বৰ্ষাৰণ্য আৰু উপনগৰীয় অঞ্চললৈকে যিকোনো ঠাইতে বাস কৰিব পাৰে। উদ্ভিদ আৰু সৰু জন্তু খাই বিকশিত হয় আৰু দেশৰ অন্যতম বৃহৎ চৰাই। ময়ূৰবোৰকো তেওঁলোকৰ শোভাময় সৌন্দৰ্যৰ বাবে বন্দী অৱস্থাত প্ৰজনন কৰা হৈছে। এইবোৰ প্ৰায়ে চিৰিয়াখানা, এভিয়াৰী আৰু ব্যক্তিগত সংগ্ৰহত পোৱা যায়, য’ত ইহঁতৰ আকৰ্ষণীয় ৰূপে সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকসকলক আকৰ্ষিত কৰি আহিছে। [1]
Read Also: বাঢ়ৈটোকা চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ | বাঢ়ৈটোকা চৰাই ৰচনা – Woodpecker Bird
ময়ূৰ চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ
Scientific Classification of Indian Peafowl
| Domain | Eukaryota |
| Kingdom | Animalia |
| Phylum | Chordata |
| Class | Aves |
| Order | Galliformes |
| Family | Phasianidae |
| Subfamily | Phasianinae |
| Tribe | Pavonini |
| Scientific name | Pavo Cristatus |
শাৰীৰিক গঠন
ময়ূৰ চৰাইৰ দেহৰ ৰং নীলা আৰু বেঙুনীয়া, ময়ূৰৰ ভৰিৰ ৰং শেঁতা বগা৷ নখবোৰ বহল আৰু জোঙা৷ ময়ূৰৰ চকু সৰু আৰু ক’লা ৰঙৰ৷ ময়ূৰৰ চৰাইৰ ওজন ৬ ৰ পৰা ১০ কিগ্ৰা, ময়ূৰৰ জীৱনকাল প্ৰায় ১৫ ৰ পৰা ২০ বছৰ, ময়ূৰৰ ২০০ তকৈ অধিক পাখি থাকে আৰু এই পাখিবোৰৰ দৈৰ্ঘ্য প্ৰায় ১ মিটাৰ, যি অতি ধুনীয়া আকৰ্ষণীয় দেখায়।
বাসস্থান
ময়ূৰ চৰাইবোৰ ঘাঁহনি, অৰণ্য আৰু আৰ্দ্ৰভূমি অঞ্চলত পোৱা যায়। এইবোৰ বেছিভাগ ক্ৰান্তীয় আৰু উপ-ক্ৰান্তীয় অঞ্চলত পোৱা যায়, আৰু নাতিশীতোষ্ণ অঞ্চলতো পোৱা যায়।ময়ূৰ হৈছে এক অতি ধুনীয়া চৰাই আৰু বিভিন্ন দেশত বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ ময়ূৰ পোৱা যায়, ময়ূৰে বেছিভাগ গৰম এলেকাত বাস কৰিবলৈ পছন্দ কৰে।
ময়ূৰ বেছিভাগ ৰাজস্থান, উত্তৰ প্ৰদেশ, হাৰিয়ানাত পোৱা যায়, ময়ূৰৰ পৰিৱেশ আৰু বতৰ অনুসৰি নিজকে খাপ খুৱাবলৈ ক্ষমতা থাকে, সেয়েহে প্ৰায় সকলো ঠাইতে ময়ূৰ পোৱা যায়।
ময়ূৰবোৰে বেছিভাগ স্থায়ী পানীৰ উৎসৰ ওচৰৰ বনজোপোহাৰ মাজত বাস কৰিবলৈ পছন্দ কৰে কিয়নো সাধাৰণতে আপুনি লক্ষ্য কৰিব লাগিব যে ময়ূৰবোৰ সদায় পানীৰ ওচৰত দেখা যায়, ময়ূৰ বোৰ বেছিভাগ খেতিপথাৰ, গাওঁ, নগৰ আৰু মানৱ বাসস্থান এলেকাত পোৱা যায়।
খাদ্যভাস
ময়ূৰ হৈছে সৰ্বভোজী চৰাই, যি বিভিন্ন আহাৰ গ্ৰহণ কৰে য’ত শস্য, পোক-পতংগ, সৰু সৰীসৃপ আৰু আনকি সৰু স্তন্যপায়ী প্ৰাণীও অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এই চৰাইবোৰে বিভিন্ন পৰিৱেশত বাস কৰে, অৰণ্য আৰু ঘাঁহনিৰ পৰা খেতি কৰা এলেকালৈকে। তেওঁলোকে দখল কৰা বাসস্থানবোৰে তেওঁলোকক বিভিন্ন ধৰণৰ খাদ্যউৎস আৰু আশ্ৰয় প্ৰদান কৰে।পথাৰৰ ওচৰত পোৱা ময়ূৰবোৰে চীনাবাদাম, বিলাহী, মটৰ, কল, ধান আৰু আন সকলো নিৰামিষ পাচলি খাব বিচাৰে, কিন্তু মানুহৰ বসতিবোৰত, সেইবোৰ মানুহৰ খাদ্য সামগ্ৰী আদিৰ ওপৰতো নিৰ্ভৰ কৰে।
Read Also: ডাউক চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ | ডাউক চৰাই ৰচনা – White Breasted Waterhen Bird
ময়ূৰ চৰাইৰ প্ৰজনন
এটা মতা ময়ূৰে দুইৰ পৰা পাঁচটা মাইকী ময়ূৰৰ সৈতে সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে। এই মাইকী ময়ূৰবোৰৰ ৬ পৰা ৭ টা কণী দিয়ে। মাইকী ময়ূৰে মাটিত কণী দিয়ে আৰু মাটিৰ ভিতৰত দিয়ে।ময়ূৰ চৰাইবোৰে বছৰত দুবাৰ কৈ কণী দিয়ে। কণীবোৰ পোৱালি উলিয়াবলৈ ২৫ ৰ পৰা ৩০ দিন লাগে। ইয়াৰে মাত্ৰ কেইটামান শিশু ডাঙৰ হয়। কিয়নো কিছুমানে সৰু অৱস্থাত বন্য জন্তুৰ চিকাৰ হয়।
ময়ূৰ চৰাইৰ গুৰুত্ব
প্ৰকৃতিৰ সকলো প্ৰাণী আৰু চৰাইৰ নিজা গুৰুত্ব আছে, কিন্তু যেতিয়া ময়ূৰ চৰাইৰ কথা আহে, গুৰুত্ব আৰু অধিক বৃদ্ধি হয় কিয়নো আমাৰ ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু হিন্দু ধৰ্মত ময়ূৰক যথেষ্ট গুৰুত্ব দিয়া হৈছে কাৰণ প্ৰাচীন কালৰ পৰাময়ক শ্ৰদ্ধা কৰা হয় কাৰণ ভগৱান কৃষ্ণই তেওঁৰ মূৰত ময়ূৰৰ পালক পিন্ধিছিল আৰু ভগৱান শিৱৰ পুত্ৰ কাৰ্তিকেয়। বাহনখন এটা ময়ূৰ আছিল, ময়ূৰটোক ময়ূৰ বুলিও কোৱা হয়।
ময়ূৰক আমাৰ দেশত শালীনতা আৰু সৌন্দৰ্যৰ প্ৰতীক হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে, সেয়েহে ময়ূৰক আমাৰ ভাৰতৰ দেশৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চৰাই হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে, আনহাতে ময়ূৰক সমগ্ৰ বিশ্বতে যোগ আৰু ধুনীয়া চৰাই হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে।
প্ৰাচীন কালৰ পৰাই ঔষধৰ ক্ষেত্ৰত ময়ূৰক বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া হৈছে, সজ্জাৰ কামত ময়ূৰৰ পালকও যথেষ্ট ব্যৱহাৰ কৰা হয়, সেয়েহে ব্যৱসায়ৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা ময়ূৰকো বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া হৈছে।
পৰিৱেশ তন্ত্ৰত ময়ূৰ চৰাইৰ গুৰুত্ব
ময়ূৰ চৰাইবোৰে বিভিন্ন ধৰণে পৰিৱেশ তন্ত্ৰত ভূমিকা পালন কৰে। ইহঁতৰ আহাৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকে পোক-পতংগ, সৰু নিগনি আৰু সৰীসৃপ, যি এই প্ৰাণীবোৰৰ জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে। তেওঁলোকৰ খাদ্যাভ্যাসে খাদ্য শৃংখলাৰ ভিতৰত ভাৰসাম্য বজাই ৰখাত অৰিহণা যোগাব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও, তেওঁলোকৰ আকৰ্ষণীয় ৰূপ আৰু বিস্তৃত প্ৰেমৰ প্ৰদৰ্শনে তেওঁলোকক নিৰ্দিষ্ট বাসস্থান আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক পৰিস্থিতিৰ উপস্থিতিৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰি জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰু পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ কৰি তোলে।
ভাৰতীয় লোককাহিনী আৰু সাহিত্যত ময়ূৰ চৰাইৰ গুৰুত্ব
ভাৰতীয় লোককাহিনী আৰু সাহিত্যত ময়ূৰ চৰাইৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ গুৰুত্ব আছে। এইবোৰ সৌন্দৰ্য, অনুগ্ৰহ আৰু গৌৰৱৰ প্ৰতীক। হিন্দু পৌৰাণিক কাহিনীত, ময়ূৰটো ভগৱান কৃষ্ণ আৰু দেৱী সৰস্বতীৰ দৰে বিভিন্ন দেৱতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। ইয়াৰ জীৱন্ত প্লামেজে প্ৰায়ে ভাৰতৰ জীৱন্ত সাংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্যক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ময়ূৰবোৰ বহুতো লোককাহিনী আৰু কবিতাত দেখা যায়, যি প্ৰেম, আকাংক্ষা আৰু প্ৰাকৃতিক পৃথিৱীৰ সৌন্দৰ্যৰ ৰূপক হিচাপে কাম কৰে। সামগ্ৰিকভাৱে, ময়ূৰবোৰ ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক আৰু আধ্যাত্মিক গাঁথনিত গভীৰভাৱে সোমাই আছে।
Read Also: বালিমাহি চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ | বালিমাহি চৰাই ৰচনা – White Wagtail Bird
অসমীয়া সাহিত্যত ময়ূৰ চৰাইৰ গুৰুত্ব
ময়ূৰ চৰাইবোৰে তেওঁলোকৰ সাংস্কৃতিক আৰু সাংকেতিক মূল্যৰ বাবে অসমীয়া সাহিত্যত গুৰুত্বপূৰ্ণ গুৰুত্ব বহন কৰে। অসমীয়া সাহিত্যত, ময়ূৰবোৰপ্ৰায়ে সৌন্দৰ্য, অনুগ্ৰহ আৰু অঞ্চলটোৰ জীৱন্ত প্ৰাকৃতিক দৃশ্যপটৰ প্ৰতীক। ময়ূৰ চৰাইবোৰ কবিতা, গীত আৰু গল্পত বিভিন্ন আৱেগ আৰু বিষয়বস্তুৰ ৰূপক হিচাপে সঘনাই উল্লেখ কৰা হয়।
ময়ূৰ চৰাইৰ সুৰক্ষাৰ বাবে আইন
যিহেতু আমি সকলোৱে জানো যে ময়ূৰ হৈছে আমাৰ দেশৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চৰাই, সেয়েহে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চৰাই ময়ূৰক সুৰক্ষা দিয়া আৰু ময়ূৰক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰাটো আমাৰ সকলোৰে কৰ্তব্য, বন্যপ্ৰাণী সুৰক্ষা আইন ১৯৭২ ভাৰত চৰকাৰে প্ৰণয়ন কৰিছে যাতে বন্যপ্ৰাণীৰ অবৈধ চোৰাং ব্যৱসায় নিষিদ্ধ কৰা হয়। ইয়াৰ অধীনত, ময়ূৰ চৰাইৰ। সংৰক্ষণ কৰি ময়ূৰৰ সংখ্যা হ্ৰাস হোৱা প্ৰতিহত কৰিবলৈ 1972 চনত ভাৰত চৰকাৰে ময়ূৰ সংৰক্ষণ আইন প্ৰণয়ন কৰিছে, এই কথা মনত ৰাখি, সমগ্ৰ দেশতে বহুতো বাগিচা আৰু অভয়াৰণ্য নিৰ্মাণ কৰা হৈছে যাতে বন্য জন্তুবোৰে এক সঠিক পৰিৱেশ লাভ কৰিব পাৰে।
উপসংহাৰ
যদিও ময়ূৰবোৰ অতি ধুনীয়া আৰু অতি আকৰ্ষণীয় চৰাই, কিন্তু তথাপিও বহুতো নিৰ্মম লোকে তেওঁলোকক জীৱিত চাব নিবিচাৰে। বহুতো চিকাৰীয়ে খাবলৈ ময়ূৰ চিকাৰ কৰে, কিন্তু একে সময়তে টকা উপাৰ্জন কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ ছাল বিক্ৰী কৰে। এই সকলোবোৰ কথাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ভাৰত চৰকাৰে ময়ূৰ চিকাৰৰ বিৰুদ্ধে বহুতো শক্তিশালী আইন প্ৰণয়ন কৰিছে, যাৰ ফলত এতিয়া ময়ূৰৰ চিকাৰ যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পাইছে।
ময়ূৰ হৈছে আমাৰ ভাৰত দেশৰ গৌৰৱ আৰু গৌৰৱ, সেয়েহে আমি সকলোৱে একেলগে ইয়াৰ চিকাৰ হোৱা পৰিহাৰ কৰা উচিত কিয়নো তেওঁলোকৰ সংখ্যা দিনক দিনে নিৰন্তৰ হ্ৰাস হৈ আহিছে, সেয়েহে মানুহক যিমান সম্ভৱ ময়ূৰৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে সজাগ কৰাউচিত।
আশা কৰোঁ ময়ূৰ চৰাইৰ এই অধ্যয়নটিয়ে আপোনালোকৰ ময়ূৰ চৰাইৰ সম্পৰ্কে বহুতো তথ্য লাভ কৰাত সহায় কৰিব। যদিহে আপোনালোকক আন আন চৰাইৰ বিষয়ে জানিবলৈ ইচ্ছা আছে তেন্তে আপুনি আমাক Comment কৰি জনাব অমি সোনকালে আন আন চৰাইৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰি প্ৰবন্ধ তৈয়াৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিম।
FAQ
১) ময়ূৰ চৰাইৰ বৈজ্ঞানিক নাম কি?
উত্তৰ: ময়ূৰ চৰাইৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে – Pavo Cristatus
২) ময়ূৰৰ পালকে কি প্ৰতিনিধিত্ব কৰে?
উত্তৰ: ময়ূৰৰ পালকে প্ৰায়ে সততা, সুৰক্ষা আৰু আধ্যাত্মিক জ্ঞানক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।
৩) ময়ূৰ চৰাইবোৰ কেনে ধৰণৰ জলবায়ুত বাস কৰে?
উত্তৰ: ময়ূৰ সাধাৰণতে গৰম, ক্ৰান্তীয় জলবায়ুত পোৱা যায়।
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
