ডাউক হৈছে Rallidae পৰিয়াল এক চৰাইৰ প্ৰজাতি। দক্ষিণ আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ স্থানীয়, এই চৰাইটো ইয়াৰ স্বকীয় ৰূপ, আচৰণ আৰু বাসস্থানৰ পছন্দৰ বাবে জনাজাত।ডাউক হৈছে ভাৰত, দক্ষিণ-পূব এছিয়া আৰু চীনৰ কিছু অংশকে ধৰি এছিয়াৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত পোৱা এক চৰাইৰ প্ৰজাতি। চৰাইটোৰ বগা স্তন, দীঘল ভৰিৰ সৈতে এক স্বকীয় ৰূপ থাকে। এই চৰাইবোৰৰ আৰ্দ্ৰভূমি অঞ্চলত বাস কৰে, যেনে জলাভূমি য’ত ই পোক-পতংগ, সৰু অমেৰুদণ্ডী প্ৰাণী আৰু জলজ উদ্ভিদৰ বাবে পৰিশোধ কৰে। ডাওক চৰাইৰ কল হৈছে এক ডাঙৰ আৰু পুনৰাবৃত্তিমূলক “কেক-কেক” শব্দ যাক প্ৰায়ে ইয়াৰ বাসস্থানত শুনা যায়।
ডাউক চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ
Scientific Classification of White Breasted Waterhen
| Domain | Eukaryota |
| Kingdom | Animalia |
| Phylum | Chordata |
| Class | Aves |
| Order | Gruiformes |
| Family | Rallidae |
| Genus | Amaurornis |
| Scientific name | Amaurornis phoenicurus |
শাৰীৰিক গঠন
ডাউক হৈছে ২৫ ৰ পৰা ৩৫ চেমি জোখৰ সৰু চৰাই। মতা ডাউক চৰাইবোৰ ডাঙৰ আৰু ওজন ২০০ ৰ পৰা ৩৫০ গ্ৰামৰ ভিতৰত হয় আনহাতে মাইকীবোৰৰ ওজন ১৬০ ৰ পৰা ২৩০ গ্ৰামৰ ভিতৰত হয়। সেইবোৰৰ গাঢ় ধূসৰ ওপৰৰ অংশ আৰু কাষবোৰ পৰিষ্কাৰ বগা মুখ থাকে। অপৰিপক্ক চৰাইবোৰৰ সন্মুখত কেৱল বগাৰ চিহ্ন থাকে। ডেকা পোৱালীবোৰ ক’লা। সিহঁতৰ সমতল শৰীৰে নলৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ চলাচল সহজ কৰে।ডাহুক কলটো এটা পুনৰাবৃত্তিমূলক ক্ৰোকিং ধ্বনি। ডাওকৰ এক উল্লেখযোগ্য আচৰণ হৈছে ইয়াৰ স্বকীয় উচ্চ স্বৰৰ কল যিবোৰ প্ৰায়ে প্ৰজনন ঋতুত শুনা যায়। তীক্ষ্ণ আৰু পুনৰাবৃত্তিমূলক ‘কেক-কেক-কেক’ শব্দৰ শৃংখলাৰ দৰে এই কলবোৰ ব্যক্তিৰ মাজত আঞ্চলিক প্ৰতিৰক্ষা আৰু যোগাযোগৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
Read Also: বালিমাহি চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ | বালিমাহি চৰাই ৰচনা – White Wagtail Bird
বাসস্থান
ডাউক চৰাইৰ প্ৰজাতিবোৰে উপ-ক্ৰান্তীয় বা ক্ৰান্তীয় মেংগ্ৰোভ অৰণ্য, আৰ্দ্ৰভূমি, জলাভূমি, ঘন জলাভূমি, আৰু ধানখেতিত বাস কৰে।ভাৰতবৰ্ষ, শ্ৰীলংকা, পাকিস্তান , চীন, ইণ্ডোনেছিয়া সমগ্ৰ দক্ষিণ এছিয়া ডাউক চৰাইৰ বাসস্থান ৷বাসস্থান অনুসৰি, এই চৰাইবোৰ সাধাৰণতে বিভিন্ন আৰ্দ্ৰভূমিৰ পৰিৱেশ যেনে জলাভূমি, পুখুৰী, হ্ৰদ আদিত পোৱা যায়। এই চৰাইবোৰ দক্ষ সাঁতোৰবিদ আৰু প্ৰায়ে অগভীৰ পানীত বা জলজ বাসস্থানৰ কাষত খোজ কাঢ়ি থকা দেখা যায়। এই চৰাইবোৰৰ দীঘল ভৰিয়ে এই পৰিৱেশবোৰৰ মাজেৰে সহজে চলাচল কৰাৰ সামৰ্থ্যত সহায় কৰে।
খাদ্যভাস
ডাউক চৰায়ে মুখ্যতঃ অমেৰুদণ্ডী প্ৰাণী, জলজ পতংগ, স্থলজ পতংগ, পোক, সৰু ভেকুলী আৰু মোলাস্ক খায়। ই বীজ, ঘাঁহ, গুটি আৰু জামুও খায়।প্ৰাথমিকভাৱে পোক-পতংগ, জলজ অমেৰুদণ্ডী প্ৰাণী, সৰু মাছ আৰু উদ্ভিদৰ ওপৰত খোৱা, ডাউক এক সৰ্বব্যাপী বুলি গণ্য কৰা হয়। ইয়াৰ বাসস্থানৰ ভিতৰত সম্পদৰ উপলব্ধতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ইয়াৰ আহাৰ পৃথক হ’ব পাৰে। ইয়াৰ তীক্ষ্ণ চঞ্চুয়ে ইয়াক মাটি, পানী আৰু গছ-গছনিৰ পৰা খাদ্য অনুসন্ধান আৰু তুলি ল’বলৈ অনুমতি দিয়ে
প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়া
ডাউক চৰাইৰ প্ৰজনন ঋতু সাধাৰণতে জুন আৰু অক্টোবৰৰ ভিতৰত হয়, কিন্তু স্থানীয়ভাৱে পৃথক হয়। প্ৰজননৰ ক্ষেত্ৰত, এই এই চৰাইবোৰ একগামী আৰু জলাশয়ৰ ওচৰৰ ঘন গছ-গছনিত বাহ নিৰ্মাণ কৰে। বাহবোৰ সাধাৰণতে পাত, কাণ্ড আৰু অন্যান্য উদ্ভিদৰ সামগ্ৰীৰ পৰা নিৰ্মাণ কৰা হয়, যাৰ ফলত এক অগভীৰ কাপ সদৃশ গাঁথনি সৃষ্টি হয়। পুৰুষবোৰ একগামী। মাইকী চৰাইবোৰে ৬ -৮ টা লৈকে কণী পাৰে আৰু পিতৃ-মাতৃ দুয়োজনে সেইবোৰ কণী তৈয়াৰ কৰে। পোৱালি উলিওৱাৰ পিছত, পিতৃ-মাতৃয়ে পোৱালীবোৰৰ যত্ন ল’বলৈ আৰু খুৱাবলৈ একেলগে কাম কৰে যেতিয়ালৈকে সিহঁত স্বতন্ত্ৰভাৱে উৰিবলৈ সক্ষম নহয় ।
পাৰপাৰ্শ্বিক গুৰুত্ব
ডাউক চৰাইবোৰে আৰ্দ্ৰভূমি পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত পাৰিপাৰ্শ্বিক গুৰুত্ব বহন কৰে। এই মজলীয়া আকাৰৰ চৰাইবোৰ দক্ষিণ আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াত পোৱা যায়, যি প্ৰায়ে জলাভূমি, জলাভূমি আৰু পানীজমা হোৱা এলেকাত বাস কৰে। তেওঁলোকৰ উপস্থিতিয়ে এই পৰিৱেশ তন্ত্ৰসমূহৰ ভাৰসাম্য বিভিন্ন ধৰণে বজাই ৰখাত সহায় কৰে।
প্ৰথমতে, ডাউক চৰাইবোৰে বিভিন্ন জলজ অমেৰুদণ্ডী প্ৰাণী, পোক-পতংগ, সৰু মাছ আৰু উদ্ভিদৰ পদাৰ্থ খায়। এই আহাৰে এই জীৱবোৰৰ জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে, সম্ভাৱ্য ভাৰসাম্যহীনতা আৰু অত্যাধিক জনসংখ্যা প্ৰতিহত কৰে।
ইয়াৰ উপৰিও, এই চৰাইবোৰে ডাঙৰ চিকাৰীৰ চিকাৰ হৈ খাদ্য শৃংখলাত অৰিহণা যোগায়, যাৰ ফলত পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ ভিতৰত চিকাৰী-চিকাৰৰ গতিশীলতা প্ৰভাৱিত হয়।
ডাহুক চৰাইৰ বাহ আৰু আশ্ৰয়ৰ অভ্যাসবোৰেও পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যত এক ভূমিকা পালন কৰে। বাহবোৰে আন সৰু জীৱবোৰৰ বাবে আশ্ৰয় আৰু প্ৰজনন ক্ষেত্ৰ প্ৰদান কৰে, যি আৰ্দ্ৰভূমিৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্যত অৰিহণা যোগায়।
সাৰাংশত, ডাহুক চৰাইবোৰে পুষ্টিচাইকেল চলোৱাত অৰিহণা যোগাই, চিকাৰী-চিকাৰৰ গতিশীলতা বজাই ৰাখি, আৰু আৰ্দ্ৰভূমি পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ ভিতৰত বিভিন্ন জীৱৰ বাবে আশ্ৰয় প্ৰদান কৰি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পাৰিপাৰ্শ্বিক ভূমিকা পালন কৰে। এই গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱেশবোৰৰ সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য আৰু স্থিৰতাৰ বাবে তেওঁলোকৰ বাসস্থান আৰু জনসংখ্যা সুৰক্ষিত কৰাটো অত্যাৱশ্যকীয়।
Read Also: ঘৰচিৰিকা বা ঘনচিৰিকা চৰাইৰ বিষয়ে এক অধ্যয়ণ | House Sparrow In Assamese
সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টা
ডাউক চৰাই সংৰক্ষণ কৰাৰ বাবে বাসস্থান সংৰক্ষণ, সজাগতা অভিযান, আৰু সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ এক সংমিশ্ৰণৰ প্ৰয়োজন। আৰ্দ্ৰভূমিৰ বাসস্থানক প্ৰদূষণ আৰু বিকাশৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। বন্যপ্ৰাণী কৰিডৰ আৰু বাহ ৰখা ঠাই সৃষ্টি কৰিলে তেওঁলোকৰ জীয়াই থকাত সহায় কৰিব পাৰে। শিক্ষা আৰু পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ জৰিয়তে স্থানীয় সম্প্ৰদায়সমূহক জড়িত কৰিলে সজাগতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে আৰু সমৰ্থন সৃষ্টি কৰিব পাৰে। কাৰ্যকৰী সংৰক্ষণ পৰিকল্পনা ৰূপায়ণ কৰাৰ বাবে চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী সংগঠনবোৰৰ সৈতে সহযোগিতা অপৰিহাৰ্য। প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱ-প্ৰেৰিত দুয়োধৰণৰ ভাবুকিৰ মোকাবিলা কৰি, আমি ডাওক চৰাইৰ দীৰ্ঘম্যাদী জীয়াই থকাটো নিশ্চিত কৰিব পাৰোঁ।
উপসংহাৰ
সাৰাংশত, ডাউক চৰাই পাৰিপাৰ্শ্বিক গুৰুত্ব পতংগৰ জনসংখ্যাৰ নিয়ন্ত্ৰক, বীজ বিচ্ছুৰণকাৰী, প্ৰেডেচন আৰু প্ৰতিযোগিতাৰ গতিশীলতাত অৱদানকাৰী, আৰু পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে এক সূচক প্ৰজাতি হিচাপে ইয়াৰ ভূমিকাত আছে। ইয়াৰ কাৰ্যকলাপে ইয়াৰ বাসস্থানৰ ভিতৰত আন্তঃক্ৰিয়াৰ জটিল জালত অৰিহণা যোগায়, পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ আন্তঃসংযোগিত প্ৰকৃতি আৰু ইয়াৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
আশা কৰোঁ ডাউক চৰাইৰ এই অধ্যয়নটিয়ে আপোনালোকৰ ডাউক চৰাইৰ সম্পৰ্কে বহুতো তথ্য লাভ কৰাত সহায় কৰিব। যদিহে আপোনালোকক আন আন চৰাইৰ বিষয়ে জানিবলৈ ইচ্ছা আছে তেন্তে আপুনি আমাক Comment কৰি জনাব অমি সোনকালে আন আন চৰাইৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰি প্ৰবন্ধ তৈয়াৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিম।
FAQ
১) ডাউক চৰাইৰ ইংৰাজী নাম কি?
উত্তৰ: ডাউক চৰাইৰ ইংৰাজী নাম হৈছে – White breasted waterhen
২) ডাউক চৰাইৰ বৈজ্ঞানিক নাম কি?
উত্তৰ: ডাউক চৰাইৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে – Amaurornis phoenicurus.
৩) ডাউক চৰাইৰ প্ৰিয় খাদ্য কি?
উত্তৰ: ডাউক চৰাইৰ প্ৰিয় খাদ্য হৈছে অমেৰুদণ্ডী প্ৰাণী, জলজ পতংগ, স্থলজ পতংগ, পোক, সৰু ভেকুলী।
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
