নিক’লা টেছলা (Nikola Tesla) আছিল এজন ছাৰ্বিয়ান-আমেৰিকান বিজ্ঞানী, উদ্ভাৱক, বৈদ্যুতিক আৰু যান্ত্ৰিক অভিযন্তা। বৈদ্যুতিক জগতত তেওঁৰ অপূৰ্ব অৱদানৰ বাবে ইতিহাসৰ অন্যতম প্ৰভাৱশালী উদ্ভাৱক হিচাপে গণ্য কৰা হয়। নিক’লা টেছলাই পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহ (AC) প্ৰযুক্তিৰ বিকাশ সাধন কৰিছিল, যাৰ ফলত বিদ্যুৎ পৰিবহণ ব্যৱস্থা অধিক উন্নত হয়। তেওঁ ঘূৰ্ণীয়মান চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ (Rotating Magnetic Field) আবিষ্কাৰ কৰিছিল, যি আধুনিক বৈদ্যুতিক মটৰৰ মূল আধাৰ। লগতে, তেওঁ তিনিতৰপীয়া বিদ্যুৎ প্ৰণালী (Three Phase System) উন্নত কৰি বিদ্যুৎ বিতৰণত এক নতুন অধ্যায়ৰ সুচনা কৰিছিল। ১৮৮৪ চনত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰলৈ গতি কৰি, তেওঁ পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহচালিত ডাইনাম’, ট্ৰেন্সফৰ্মাৰ আৰু মটৰৰ পেটেণ্ট জৰ্জ ৱেষ্টিংহাউছক বিক্ৰী কৰে। ১৮৯১ চনত আবিষ্কৃত টেছলা কুণ্ডলী (Tesla Coil) ৰেডিঅ’ প্ৰযুক্তিত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান ৰাখে।
Read also: Isaac Newton Biography | আইজাক নিউটনৰ জীৱনী
নিক’লা টেছলাৰ স্মৃতিত “টেসলা” নামৰ একক অৱিহিত কৰা হৈছে, যি চুম্বকীয় অভিৱাহ ঘনত্ব (Magnetic Flux Density) পরিমাপক একক। তেওঁৰ নামত বিভিন্ন স্থান, পথ, মূৰ্তি আৰু বঁটা উৎসৰ্গা কৰা হৈছে। যদিও জীৱিত অৱস্থাত তেওঁ যথাযথ স্বীকৃতি লাভ নকৰিলে, আজিৰ বিশ্বত তেওঁক এক মহান উদ্ভাৱক হিচাপে সন্মান জনোৱা হয়।
তেওঁৰ উদ্ভাৱনী যাত্ৰা ২৬ বছৰ বয়সত আৰম্ভ হৈছিল, যেতিয়া তেওঁ বুডাপেষ্টৰ কেন্দ্ৰীয় টেলিগ্ৰাফ কাৰ্যালয়ত কৰ্মৰত আছিল। সেই সময়তে তেওঁ ঘূৰ্ণীয়মান চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ এটি আৰ্হি অংকন কৰিছিল, যাৰ ভিত্তিত আজিও বহুতো বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় যন্ত্ৰ বিকশিত হৈ আছে।
সাধাৰণতে কোৱা হয় যে, টেছলা বৈজ্ঞানিক ৰূপে অত্যন্ত প্ৰতিভাশালী আছিল যদিও, তেওঁ ব্যৱসায়িক ক্ষেত্ৰত তেমন সফল নহ’ল। তেওঁ নিজৰ উদ্ভাৱন আৰু আৰ্হিসমূহক ব্যৱসায়িক দৃষ্টিকোণৰ পৰা বিবেচনা কৰাত ব্যৰ্থ হৈছিল। আনফালে, বিজুলী বাতিৰ উদ্ভাৱক টমাছ আলভা এডিছন কেৱল এজন মহান উদ্ভাৱক নহয়, বৰং এজন কুশলী ব্যৱসায়ীয়ো আছিল। টেছলাৰ সৈতে তেওঁৰ মতভেদ প্ৰায়েই দেখা গৈছিল। ফলত, এই দুই মহৎ প্ৰতিভাৰ মাজত এক বৌদ্ধিক সংঘাত আৰম্ভ হৈছিল আৰু এক সময়ত টেছলাই এডিছনৰ সংগ ত্যাগ কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল।
| নাম (Name) | নিক’লা টেছলা (Nikola Tesla) |
| জন্ম (Date of Birth) | ১০ জুলাই, ১৮৫৬ |
| জন্ম স্থান (Place of Birth) | স্মিলিজান, অষ্ট্ৰিয়ান সাম্ৰাজ্য, এতিয়াৰ ক্ৰয়েছিয়া |
| মৃত্যু (Death) | ৭ জানুৱাৰি, ১৯৪৩ |
নিক’লা টেছলা প্ৰাৰম্ভিক জীৱন তথা শিক্ষা | Earlier Life and Education of Nikola Tesla
নিক’লা টেছলা ১৮৫৬ চনৰ ১০ জুলাইত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। তেতিয়া সেই অঞ্চলটো অষ্ট্ৰিয়ান সাম্ৰাজ্যৰ অন্তৰ্গত আছিল, যি বৰ্তমান ক্ৰয়েছিয়াৰ অংশ। তেওঁৰ জন্মস্থান আছিল লিকা প্ৰদেশৰ শ্মিলিজান গাঁও। টেছলাৰ দেউতাক মিলুটিন টেছলা (১৮১৯-১৮৭৯) এগৰাকী নৈষ্ঠিক ধৰ্মযাজক আছিল, আৰু তেওঁৰ মাতৃ ডিউকা টেছলা (১৮২২-১৮৯২) আনুষ্ঠানিক শিক্ষাৰ পৰা বঞ্চিত হ’লেও এক বিশেষ প্ৰতিভাৰ অধিকাৰী আছিল। তেওঁ চাৰ্বিয়ান মহাকাব্যসমূহ মুখস্থ ৰাখিব পাৰিছিল আৰু ঘৰুৱা সা-সঁজুলি তথা যান্ত্ৰিক সৰঞ্জাম নিৰ্মাণত অগাধ দক্ষতা দেখুৱাইছিল। টেছলা বিশ্বাস কৰিছিল যে তেওঁৰ ‘ফটোগ্ৰাফিক স্মৃতি’ মাকৰ পৰা লাভ কৰা এক ঐতিহ্য।
টেছলা পৰিয়ালৰ চতুৰ্থ সন্তান আছিল। তেওঁৰ তিনিগৰাকী ভগ্নী—মিল্কা, এঞ্জেলি, আৰু মাৰিকা আছিল, আৰু এজন জ্যেষ্ঠ ভ্ৰাতৃ ডেন আছিল। টেছলা পাঁচ বছৰ বয়সত থাকোঁতেই ডেন ঘোঁৰা-দৌৰৰ এটা দুৰ্ঘটনাত প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল।
১৮৬১ চনত টেছলাই শ্মিলিজানৰ এটা প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰায়, য’ত তেওঁ জাৰ্মান ভাষা, গণিত আৰু ধৰ্ম শিক্ষাৰ অধ্যয়ন কৰিছিল। ১৮৬২ চনত, তেওঁৰ পৰিয়াল গছপিকলৈ স্থানান্তৰিত হয়, য’ত তেওঁৰ দেউতাকে প্যাৰিশভুক্ত যাজকৰূপে কৰ্মসূত্ৰে নিযুক্তি লাভ কৰে। টেছলাই সেই ঠাইতে নিজৰ মাধ্যমিক শিক্ষাও সম্পন্ন কৰে।
১৮৭০ চনত উচ্চ শিক্ষা লাভৰ উদ্দেশ্যে টেছলা উত্তৰ দিশৰ বৰ নিলগ অঞ্চলৰ কাৰ্লাভো নামৰ ঠাইলৈ যায়। তাত, তেওঁ উচ্চ মাধ্যমিক পাঠ্যক্রম অনুসৰণ কৰে, যি জাৰ্মান ভাষাত প্ৰদান কৰা হৈছিল, কাৰণ সেই বিদ্যালয়খন অষ্ট্ৰিয়-হাংগেৰিয়ান সামৰিক সীমান্তত অৱস্থিত আছিল।
টেছলাই নিজৰ জীৱনীৰ বিভিন্ন স্থানত উল্লেখ কৰিছে যে পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ এটা বিশেষ অধ্যাপকে তেওঁক বিদ্যুত ক্ষেত্ৰৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ বৃদ্ধি কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। তেওঁ বিশেষকৈ বৈদ্যুতিক শক্তিৰ অলৌকিক অনুভৱত মুগ্ধ হৈছিল। টেছলা গণিতৰ জটিল সমাকলন সমস্যা মাত্ৰ মনৰ মাজতেই সমাধান কৰিব পাৰিছিল, যি দেখুৱাইছিল যে তেওঁৰ গণিতীয় দক্ষতা অত্যন্ত উন্নত আছিল। এই অবিশ্বাস্য ক্ষমতাত শিক্ষকে সন্দেহ প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু ভাবিছিল যে টেছলা নকল কৰিছে। তথাপিও, তেওঁ নিজৰ প্ৰতিভাৰ পৰিচয় দি মাত্র তিনি বছৰত চাৰি বছৰীয়া পাঠ্যক্রম সম্পন্ন কৰি ১৮৭৩ চনত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।
টেছলা অষ্ট্ৰিয়াৰ গ্ৰাজৰ কাৰিকৰী বিশ্ববিদ্যালয়ত অভিযান্ত্ৰিক শিক্ষাৰ অধ্যয়ন কৰে। লগতে, তেওঁ প্ৰাগত থকা বিশ্ববিদ্যালয়তো শিক্ষাগ্ৰহণ কৰে। গ্ৰাজত থাকোঁতে, টেছলাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গ্ৰেম্ ডাইনাম’ প্রত্যক্ষ কৰে। এই ডাইনাম’টো প্ৰথমে জেনেৰেটৰ হিচাপে কাম কৰে আৰু বিপৰীত দিশত বৈদ্যুতিক মটৰৰ দৰে কাম কৰে। এই অভিজ্ঞতাই টেছলাক পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহৰ মূলভিত্তি বুজিবলৈ সহায় কৰে।
পিছত, বুডাপেষ্টত থাকোঁতে, তেওঁ ঘূৰ্ণীয়মান চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ নীতি উন্নয়ন কৰে আৰু তেনেদৰে আৱেশ মটৰ (Induction Motor) নিৰ্মাণৰ পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰে। এই উদ্ভাৱনটোৱেই পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহৰ ব্যৱহাৰিক প্ৰয়োগৰ ক্ষেত্ৰত টেছলাৰ প্ৰথম সফল পদক্ষেপ আছিল।
১৮৮২ চনত, টেছলাই পেৰিছলৈ গুচি যায় আৰু মহাদেশীয় এডিছন কোম্পানীত কাম কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে। তাৰ ঠিক পৰৱৰ্তী বছৰত, অৰ্থাৎ ১৮৮৩ চনত, ষ্ট্ৰাছবাৰ্গত এটা প্রকল্পত কাম কৰি, তেওঁ বহু পৰিশ্ৰমৰ ফলত প্ৰথমটো আৱেশ মটৰ সফলভাৱে তৈয়াৰ কৰে।
নিক’লা টেছলাৰ ব্যক্তিগত জীৱন | Personal Life of Nikola Tesla
নিক’লা টেছলা প্ৰত্যেকদিনে পুৱা ৯ বজাৰ পৰা সন্ধ্যা ৬ বজালৈ কাম কৰিছিল। নিশা ৮ বাজি ১০ মিনিটত তেওঁ নৈশাহাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল। প্ৰথমে ডেলমাণিক’ ৰেষ্টুৰাঁত আৰু পিছত ৱাল্ডৰ্ফ-এষ্ট’ৰিয়া হোটেলত আহাৰ গ্ৰহণ কৰা তেওঁৰ অভ্যাস আছিল। টেছলাই প্ৰায়ে হোটেলৰ মুখ্য পৰিচাৰকজনক টেলিফোনযোগে নিজা আহাৰৰ অৰ্ডাৰ দিছিল, আৰু সেই পৰিচাৰকজনে তেওঁৰ বাবে আহাৰ প্ৰস্তুত কৰাই দিছিল। “আহাৰ ঠিক ৮ বজাতে সাজু হব লাগিব” – টেছলাৰ এই নিয়ম আছিল। তেওঁ সাধাৰণতে একাকী আহাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল, যদিও কেতিয়াবা সামাজিক আচার মানি চলিবলৈ আনক নিমন্ত্ৰণ দিছিল। নৈশাহাৰৰ পিছত, তেওঁ পুনৰ কামত ব্যস্ত হৈ পৰিছিল, কেতিয়াবা নিশা ৩ বজালৈকে কাম কৰিছিল।
টেছলাই প্ৰত্যেকদিনে ৮-১০ মাইল খোজ কাঢ়িছিল। তেওঁ ৰাতিপুৱা বা নিশা নিজৰ ভৰিৰ আঙুলিবোৰ ১০০ বাৰ পকাইছিল, যাৰ ফলত মগজুৰ স্নায়ুকোষ সক্ৰিয় হৈ থাকিছিল বুলি তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল।
এজন বিখ্যাত বাতৰিকাকত সম্পাদক আৰ্থাৰ ব্ৰিছবেনৰ সৈতে এক সাক্ষাৎকাৰত, টেছলাই কৈছিল যে তেওঁ টেলিপেথিত বিশ্বাস নকৰে। তেওঁ মত দিছিল, “ধৰো মই আপোনাক হত্যা কৰাৰ কথা ভাবিলোঁ, কিন্তু আপুনি সেই মুহূৰ্ততে গম পাব। কথাটো আচৰিত নহয়নে? আমাৰ মনটোৱে এইবোৰ কেনেকৈ জানে?” এই সাক্ষাৎকাৰতেই তেওঁ ব্যক্ত কৰিছিল যে সকলো মৌলিক সূত্ৰ কেৱল এটাৰে মাধ্যমে প্ৰকাশ কৰিব পাৰি।
পাছৰ বছৰসমূহত, টেছলা সম্পূৰ্ণ নিৰামিষভোজী হৈ পৰিছিল। তেওঁৰ আহাৰত কেৱল গাখীৰ, ৰুটি, মৌ আৰু পাচলিৰ ৰস অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।
এডিছনৰ সৈতে টেছলাৰ মতভেদ আৰু বিচ্ছেদ
১৮৮৪ চনত নিক’লা টেছলা আমেৰিকালৈ গতি কৰে। নিউইয়ৰ্কত উপস্থিত হোৱাৰ সময়ত তেওঁৰ পকেটত আছিল মাত্র চাৰিটা ‘চেণ্ট’, নিজে লিখা কিছু কবিতা, আৰু উৰণ যন্ত্ৰ সম্পৰ্কীয় কিছু গাণিতিক হিসাব। আমেৰিকালৈ আহি তেওঁ প্ৰথমটো চাকৰি লাভ কৰে বিখ্যাত বিজ্ঞানী টমাছ আলভা এডিছনৰ হাতত। কিন্তু দুওজন অভিযন্তাৰ চিন্তাধাৰা আৰু কাৰ্যপদ্ধতিত বিশেষ পাৰ্থক্য আছিল, যি শেষত দুয়োখনৰ পথ পৃথক হোৱাৰ মূল কাৰণ হৈ উঠে।
টেছলাই এডিছনৰ মানহাট্টানস্থিত মুখ্য কাৰ্যালয়ত প্ৰায় এবছৰ ধৰি কাম কৰে। তেওঁৰ উদ্ভাৱনী শক্তি আৰু কঠোৰ পৰিশ্ৰমে এডিছনক প্ৰভাৱিত কৰিছিল। এদিন এডিছনে টেছলাক চ্যালেঞ্জ দিলে যে, যদি তেওঁ একমুখী প্ৰৱাহ (DC) ব্যৱহাৰ কৰি ডাইনাম’ (বিদ্যুৎ উৎপাদক) এটা উন্নত কৰিব পাৰে, তেন্তে ৫০,০০০ ডলাৰ পুৰস্কাৰ দিব। টেছলাই মাসজোৰা পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ অন্তত ডাইনাম’ৰ উন্নত সংস্কৰণ এটা প্ৰস্তুত কৰে আৰু এডিছনৰ ওচৰত প্রতিশ্রুত ধনখিনি বিচাৰিলে। কিন্তু এডিছনে মজাকিয়াভাৱে উত্তৰ দিলে— “টেছলা, তুমি আমেৰিকান কৌতুকবোৰ বুজি নোপোৱা”।
এই ঘটনাই টেছলাক হতাশ কৰে, আৰু কিছুদিনৰ ভিতৰতে তেওঁ এডিছনৰ সৈতে কাম কৰাৰ পথ ত্যাগ কৰে। এইদৰে, দুই প্ৰতিভাৱান বিজ্ঞানীৰ মতভেদ আৰু চিন্তাধাৰাৰ বৈসাদৃশ্যৰ ফলত তেওঁলোকৰ বৈজ্ঞানিক যাত্ৰা পৃথক হৈ পৰে।
কৰ্ম জীৱন | Career Life of Nikola Tesla
নিক’লা টেছলা আৰু জৰ্জ ৱেষ্টিংহাউচ: পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহৰ বিপ্লৱ
নিক’লা টেছলাই নিজৰ “টেছলা ইলেকট্ৰিক লাইট কোম্পানী” প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ বহু চেষ্টা কৰিছিল, কিন্তু তাত সফল হোৱা নাছিল। যদিও তেওঁ এক বিপ্লৱী গৱেষণাৰ সহায়ৰ বাবে এক যোগ্য ব্যক্তিৰ সন্ধান কৰিছিল, যি তেওঁৰ পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহ সম্পৰ্কীয় ধারণাসমূহৰ বিকাশত সহায় কৰিব পাৰে।
টেছলাৰ আৱিষ্কাৰ আৰু ৱেষ্টিংহাউচৰ আগ্রহ
১৮৮৭-১৮৮৮ চনৰ ভিতৰত টেছলাৰ উদ্ভাৱনসমূহে ত্ৰিশটাতকৈও অধিক পেটেণ্ট লাভ কৰিলে, যিয়ে আমেৰিকান ইনষ্টিটিউট অৱ ইলেকট্ৰিকেল ইঞ্জিনিয়াৰছত প্ৰৱেশৰ সুযোগ দিলে। তেওঁৰ বক্তৃতাই জৰ্জ ৱেষ্টিংহাউচৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিলে, যি বিদ্যুত ক্ষেত্ৰত এক বিশিষ্ট উদ্ভাৱক আছিল। ৱেষ্টিংহাউছে বষ্টনৰ ওচৰত প্ৰথমটো পৰিৱৰ্তীপ্ৰৱাহ চালিত শক্তি প্ৰণালী স্থাপন কৰিছিল আৰু তেওঁ টমাছ এডিছনৰ মুখ্য প্ৰতিদ্বন্দ্বী আছিল।
ৱেষ্টিংহাউচৰ লগত টেছলাৰ অংশীদাৰিত্ব
ৱেষ্টিংহাউছে টেছলাক নিযুক্তি দিয়ে আৰু তেওঁৰ পৰিৱৰ্তীপ্ৰৱাহ মটৰৰ পেটেণ্টসমূহৰ অনুমতি লাভ কৰে। তেওঁ টেছলাক এটা বিশেষ লেবৰেটৰীো প্ৰদান কৰে, য’ত টেছলাই নতুন উদ্ভাৱনৰ কাম চলাইছিল।
এডিছনৰ প্ৰতিহিংসামূলক কাৰ্য
১৮৯০ চনত টমাছ এডিছনে জনসাধাৰণৰ মনত পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহৰ বিৰুদ্ধে ভয় সৃষ্টি কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। এজন হত্যাকাৰীক পৰিৱৰ্তী প্ৰৱাহ চালিত বিদ্যুৎ চকীৰ সহায়ত মৃত্যুদণ্ড দিয়া হৈছিল, যিয়ে ৱেষ্টিংহাউচৰ নিৰ্মিত প্ৰযুক্তিক জনসাধাৰণৰ ওচৰত আতংক সৃষ্টি কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিছিল।
টেছলাৰ নতুন উদ্ভাৱন
১৮৯০ চনতে টেছলাই উচ্চ বিভৱ-ভেদ সম্পন্ন ৰূপান্তৰক (Transformer), বৈদ্যুতিক দোলক, মিটাৰ আৰু উন্নত লাইট উদ্ভাৱন কৰিছিল। ইয়াৰ ফলত বিদ্যুত ব্যৱস্থাত এক নতুন বিপ্লৱ আহে।
বিশ্ব কলম্বিয়ান প্ৰদৰ্শনী আৰু নায়েগ্ৰাৰ ঐতিহাসিক প্ৰকল্প
১৮৯১ চনৰ চিকাগোত অনুষ্ঠিত বিশ্ব কলম্বিয়ান প্ৰদৰ্শনীত টেছলা আৰু ৱেষ্টিংহাউছে একেলগে অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু পৰিৱৰ্তীপ্ৰৱাহৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰে। তেতিয়া জেনেৰেল ইলেক্ট্ৰিকৰ লগতো অংশীদাৰিত্ব স্থাপন কৰি, নায়েগ্ৰা জলপ্ৰপাতত পৃথিৱীৰ প্ৰথম পৰিৱৰ্তীপ্ৰৱাহ চালিত আধুনিক বিদ্যুৎ-কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰে। নিক’লা টেছলা আৰু জৰ্জ ৱেষ্টিংহাউছে বিদ্যুতৰ ইতিহাসত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল। তেওঁলোকৰ উদ্ভাৱন আৰু পৰিকল্পনাই আধুনিক বিদ্যুৎ ব্যৱস্থাৰ ভিতভাগ গঢ়ি তুলিছিল।
নিক’লা টেছলা আৰু তেওঁৰ বৈজ্ঞানিক অৱদান | Nikola Tesla and his scientific contributions
এক্স-ৰে আৰু গৱেষণা
১৮৯৬ চনৰ মাৰ্চ মাহত উইলহেম ৰয়েণ্টজেনে এক্স-ৰে আৰু এক্স-ৰে দৃশ্যাৱলী (ৰেডিঅ’গ্ৰাফী) আৱিষ্কাৰৰ খবৰ লাভ কৰাৰ পিছত, নিক’লা টেছলাই এই ক্ষেত্ৰত নিজৰ বিশেষ গৱেষণা আৰম্ভ কৰে। তেওঁ এটা উচ্চ কৰ্মশক্তিৰ ভেকুৱাম টিউব সৃষ্টি কৰে, য’ত কোনো লক্ষ্যনিৰ্দিষ্ট ইলেকট্ৰড নাছিল, আৰু টেছলা কয়লাৰ শক্তিৰ ভিত্তিত কাম কৰিছিল। এক্স-ৰে উৎপন্ন কৰিবলৈ, টেছলাই একাধিক পৰীক্ষামূলক প্ৰযুক্তি বিকাশ কৰিছিল।
ৰেডিঅ’ যোগাযোগ আৰু ৰিম’ট-কণ্ট্ৰ’ল নাও
১৮৯৮ চনত, টেছলাই স্বয়ংচালিত নাওৰ আৱিষ্কাৰৰ কথা ঘোষণা কৰে, যিটো তেওঁ ৰিম’ট-কণ্ট্ৰ’লৰ সহায়ত নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই আৱিষ্কাৰে তেতিয়াৰ সমাজত বিস্ময় সৃষ্টি কৰে, আৰু লোকসকল সন্দেহ প্ৰকাশ কৰে। সন্দেহ দূৰ কৰিবলৈ, তেওঁ মেডিছন স্কুৱেৰ গাৰ্ডেনত ৰিম’ট-কণ্ট্ৰ’ল নাওটো চলাই দেখুৱাই, নিজ আৱিষ্কাৰৰ প্ৰমাণ আগবঢ়াইছিল।
কলৰাড’ স্প্ৰীং আৰু বিদ্যুৎ পৰিবাহী পৃথিৱী
১৮৯৫ চনত, টেছলাৰ নিউ ইয়ৰ্কত থকা গৱেষণাগাৰত অগ্নিকাণ্ড হয়, যাৰ ফলত তেওঁৰ মূল্যবান নথি আৰু যন্ত্ৰপাতি ধ্বংস হয়। ১৮৯৯ চনত, তেওঁ কলৰাড’ স্প্ৰীংলৈ গুচি যায় আৰু তাত গৱেষণা চলায়।
এই সময়ছোৱাত, টেছলাই “পাৰ্থিৱ স্থিৰ তৰংগ” (Terrestrial Stationary Waves) উদ্ভাৱন কৰে, যিয়ে প্ৰমাণ কৰিছিল যে পৃথিৱীটো নিজেই এটা বিদ্যুৎ পৰিবাহী মাধ্যম। এই গৱেষণাৰ জড়িয়তে, তেওঁ ৪০ কিলোমিটাৰ নিলগৰ পৰা তাঁৰবিহীনভাৱে ২০০টা বিজুলী বাঁতি জ্বলাই দেখুৱাইছিল। আনকি, তেওঁ এইটোও দাবী কৰিছিল যে তেওঁৰ গৱেষণাগাৰত অন্য গ্ৰহৰ পৰা সংকেত অহা যেন অনুভূত হৈছিল, যদিও বৈজ্ঞানিক মহলে এই দাবীক সন্দেহৰ চকুত চালে।
তাঁৰবিহীন সম্প্ৰচাৰ প্ৰকল্প
১৯০০ চনত, টেছলাই নিউ ইয়ৰ্কলৈ উভতি যায় আৰু লং আইলেণ্ডত তাঁৰবিহীন সম্প্ৰচাৰৰ বাবে এটা টাৱাৰ নিৰ্মাণ কৰিবলৈ উদ্যোগী হয়। আমেৰিকাৰ বিনিয়োগকাৰী জে. মৰ্গানেৰ পৰা ১,৫০,০০০ ডলাৰ বিনিয়োগ লাভ কৰি, তেওঁ এই প্রকল্প আৰম্ভ কৰে।
তেওঁৰ লক্ষ্য আছিল গোটেই বিশ্বজুৰি তাঁৰবিহীন যোগাযোগ ব্যৱস্থা স্থাপন কৰা, যাৰ সহায়ত মানুহে ছবি, বাৰ্তা, আৰু বতৰৰ তথ্য প্ৰেৰণ কৰিব পাৰিব। কিন্তু, আৰ্থিক সংকট, শ্ৰমিক সমস্যা, আৰু মৰ্গানেৰ অসহযোগিতাৰ বাবে এই প্ৰকল্প সফল নহ’ল। ই টেছলাৰ জীৱনৰ অন্যতম বৃহৎ পৰাজয় হিচাপে গণ্য হয়।
নিক’লা টেছলাৰ স্বীকৃতি আৰু সন্মান
নিক’লা টেছলাই তেওঁৰ অনবদ্য উদ্ভাৱন আৰু বৈদ্যুতিক অভিযান্ত্ৰিকৰ ক্ষেত্ৰত অতুলনীয় অৱদানৰ বাবে কেইবাটাও সন্মান আৰু স্বীকৃতি লাভ কৰিছিল। তলত তেখেতৰ লাভ কৰা কিছুমান উল্লেখযোগ্য সন্মানৰ তালিকা দিয়া হলোঁ—
- এলিয়ট ক্ৰেছন পদক (১৯১৬)
- চেইণ্ট চাভা, প্ৰথম শ্ৰেণীৰ অনুজ্ঞা – ১৯২৬ চনত য়ুগোশ্লাভ চৰকাৰৰ পৰা লাভ কৰা সন্মান।
হোৱাইট ইগল, প্ৰথম শ্ৰেণীৰ অনুজ্ঞা – ১৯৩৬ চনত য়ুগোশ্লাভিয়া চৰকাৰৰ প্ৰদান কৰা সন্মান। - এডিছন পদক – ১৯১৭ চনত আমেৰিকান বৈদ্যুতিক অভিযন্তাৰ প্ৰতিষ্ঠান (AIEE)য়ে প্ৰদান কৰা সন্মান।
- জন স্কট পদক – ফিলাডেলফিয়া নগৰীয়ে প্ৰদান কৰা সন্মান।
ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্ভাৱকৰ খ্যাতিমন্ত শ্ৰেণীৰ প্ৰৱেশ পদক (National Inventors Hall of Fame Induction Medal) - প্ৰব্ৰজনকাৰী কল্যাণ প্ৰতিষ্ঠানে প্ৰদান কৰা সন্মানীয় স্বীকৃতি-পত্ৰ
- জাগ্ৰেব বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সন্মানীয় ডক্তৰেট ডিগ্ৰী
- বেলগ্ৰেড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সন্মানীয় ডক্তৰেট ডিগ্ৰী
- পয়ট্ৰিয়েছ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সন্মানীয় ডক্তৰেট ডিগ্ৰী
- চাৰ্বিয়ান ৰয়েল একাডেমীৰ স্থায়ী সদস্য পদ
- ছেক ৰিপ্লাবিকৰ সৰ্বোচ্চ সন্মান ‘শুভ্ৰ সিংহ’ (White Lion)
- পেৰিছ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অনাৰিছ ক’জাৰ প্ৰমাণপত্ৰ
নিক’লা টেছলা বঁটা | Nikola Tesla Award
বৈদ্যুতিক আৰু অণুবিদ্যুৎ অভিযন্তাৰ অন্যতম শক্তিশালী সংস্থা IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)-এ ১৯৭৫ চনত নিক’লা টেছলাৰ নামত এক বিশেষ বঁটা স্থাপন কৰে। বিদ্যুৎ শক্তিৰ উৎপাদন আৰু প্ৰয়োগৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ অৱদান ৰখা ব্যক্তি বা তিনিজনীয়া গোটক এই সন্মান প্ৰদান কৰা হয়।
নিকলা টেছলাৰ মৃত্যু | Death of Nikola Tesla
১৯৩৭ চনত, ৮১ বছৰ বয়সত, টেছলা নিউ ইয়ৰ্কাৰ হোটেলৰ পৰা ওলাই ওচৰৰ গীৰ্জাঘৰ আৰু পুথিভঁৰাললৈ গৈছিল, য’ত তেওঁ পাৰবোৰক আহাৰ যোগান ধৰিছিল। কিন্তু, দুটামান গলিৰ সিপাৰে থকা ৰাস্তাটো পাৰ হোৱাৰ চেষ্টা কৰি থাকোঁতেই এখন টেক্সিৰ সৈতে সংঘৰ্ষ হয়। তেওঁ মাজপথত বাগৰি পৰে আৰু পিঠিত গুৰুতৰ আঘাত পায়, তিনিডাল সিৰা ভাঙি যায়। যদিও আঘাত গুৰুতৰ আছিল, টেছলাই চিকিৎসালয়লৈ যাবলৈ অমান্তি হৈছিল, যি তেওঁৰ জীৱন-ধাৰণৰ এটা অংগ আছিল। ফলত, তেওঁ কেতিয়াও সম্পূৰ্ণভাৱে সুস্থ হৈ নুঠিল।
১৯৪৩ চনৰ ৭ জানুৱাৰিত, ৮৬ বছৰ বয়সত, নিক’লা টেছলা নিউ ইয়ৰ্কাৰ হোটেলৰ ৩৩নং মহলাৰ ৰুম নম্বৰ ৩৩২৭ত শেষ নিশ্বাস ত্যাগ কৰে। দুদিন ধৰি কোঠাৰ দুৱাৰত “আমনি নকৰিবা” বুলি লিখি থৈছিল। কিন্তু, বনকৰা মহিলা এলিছ মনাঘানে সেই নিৰ্দেশ উপেক্ষা কৰি ভিতৰত সোমাই যাওঁতেই টেছলাৰ নিথৰ দেহটো দেখিবলৈ পায়। সহকাৰী চিকিৎসা নিৰীক্ষক এইচ্ছ. ডব্লিউ. উৱেম্বলিয়ে পৰীক্ষা কৰি মৃত্যুৰ কাৰণ ক’ৰ’নাৰি থ্ৰম্ব’চিছ (Coronary Thrombosis) বুলি চিনাক্ত কৰে।
মৃত্যু | Death Nikola Tesla
১৯৩৭ চনত, ৮১ বছৰ বয়সত, টেছলা নিউ ইয়ৰ্কাৰ হোটেলৰ পৰা ওলাই ওচৰৰ গীৰ্জাঘৰ আৰু পুথিভঁৰাললৈ গৈছিল, য’ত তেওঁ পাৰবোৰক আহাৰ যোগান ধৰিছিল। কিন্তু, দুটামান গলিৰ সিপাৰে থকা ৰাস্তাটো পাৰ হোৱাৰ চেষ্টা কৰি থাকোঁতেই এখন টেক্সিৰ সৈতে সংঘৰ্ষ হয়। তেওঁ মাজপথত বাগৰি পৰে আৰু পিঠিত গুৰুতৰ আঘাত পায়, তিনিডাল সিৰা ভাঙি যায়। যদিও আঘাত গুৰুতৰ আছিল, টেছলাই চিকিৎসালয়লৈ যাবলৈ অমান্তি হৈছিল, যি তেওঁৰ জীৱন-ধাৰণৰ এটা অংগ আছিল। ফলত, তেওঁ কেতিয়াও সম্পূৰ্ণভাৱে সুস্থ হৈ নুঠিল।
১৯৪৩ চনৰ ৭ জানুৱাৰিত, ৮৬ বছৰ বয়সত, নিকলা টেছলা নিউ ইয়ৰ্কাৰ হোটেলৰ ৩৩নং মহলাৰ ৰুম নম্বৰ ৩৩২৭ত শেষ নিশ্বাস ত্যাগ কৰে। দুদিন ধৰি কোঠাৰ দুৱাৰত “আমনি নকৰিবা” বুলি লিখি থৈছিল। কিন্তু, বনকৰা মহিলা এলিছ মনাঘানে সেই নিৰ্দেশ উপেক্ষা কৰি ভিতৰত সোমাই যাওঁতেই টেছলাৰ নিথৰ দেহটো দেখিবলৈ পায়। সহকাৰী চিকিৎসা নিৰীক্ষক এইচ্ছ. ডব্লিউ. উৱেম্বলিয়ে পৰীক্ষা কৰি মৃত্যুৰ কাৰণ ক’ৰ’নাৰি থ্ৰম্ব’চিছ (Coronary Thrombosis) বুলি চিনাক্ত কৰে।
উপসংহাৰ | Conclusion
নিক’লা টেছলা আছিল এক অৱিস্মৰণীয় বিজ্ঞানী আৰু উদ্ভাৱক, যিজনে আধুনিক বৈদ্যুতিক শক্তি ব্যৱস্থাৰ বিকাশত অপূৰ্ব অৱদান আগবঢ়াইছিল। তেওঁৰ উদ্ভাৱনসমূহ, যেনে পৰিবৰ্তনশীল ধাৰাৰ (AC) বিদ্যুৎ প্ৰণালী, টেছলা ক’ইল, আৰু ৰেডিঅ’ প্ৰযুক্তিৰ সূচনা, বিশ্বক বৈজ্ঞানিকভাৱে আগবঢ়াই নিছিল। যদিও তেওঁৰ জীৱন শেষলৈ আৰ্থিক সংগ্ৰামৰ মাজেৰে গল, তেখেতৰ পৰীক্ষণ আৰু গৱেষণাই বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ নতুন নতুন দুৱাৰ মুকলি কৰিছিল। আজিও, নিক’লা টেছলাৰ চিন্তাধাৰা আৰু অৱদান বিশ্বজুৰি অনুপ্ৰেৰণা যোগাইছে, আৰু তেওঁ বিজ্ঞানৰ এক অমৰ ব্যক্তিত্ব হিচাপে পৰিচিত হৈ আছে।
FAQ
1. নিক’লা টেছলা কোন আছিল?
A: নিক’লা টেছলা (Nikola Tesla) আছিল এজন ছাৰ্বিয়ান-আমেৰিকান বিজ্ঞানী, উদ্ভাৱক, বৈদ্যুতিক আৰু যান্ত্ৰিক অভিযন্তা।
2. নিক’লা টেছলা জন্ম কেতিয়া আৰু ক’ত হৈছিল?
A: নিক’লা টেছলা ১৮৫৬ চনৰ ১০ জুলাইত তেতিয়া সেই অঞ্চলটো অষ্ট্ৰিয়ান সাম্ৰাজ্যৰ অন্তৰ্গত আছিল, যি বৰ্তমান ক্ৰয়েছিয়াৰ অংশত জন্ম গ্ৰহণ কৰে।
3. নিক’লা টেছলা মৃত্যু কেতিয়া হৈছিল?
A: ১৯৪৩ চনৰ ৭ জানুৱাৰিত, ৮৬ বছৰ বয়সত, নিকলা টেছলাৰ হৈছিল।
4. নিক’লা টেছলাৰ মূল অৱদান কি আছিল?
A: ছলাৰ মূল অৱদানসমূহ হ’লঃ
- অল্টাৰনেটিং কৰেণ্ট (AC) বিদ্যুৎ প্ৰণালী
- টেছলা ক’ইল
- ৰেডিঅ’ যোগাযোগ প্ৰযুক্তি
- এক্স-ৰেৰ সম্পৰ্কীয় গৱেষণা
- ওয়াৰলেছ শক্তি প্ৰেৰণৰ কল্পনা
5. নিক’লা টেছলা আৰু টমাছ এডিছনৰ মাজত কি পাৰ্থক্য আছিল?
A: এডিছন ডাইৰেক্ট কৰেণ্ট (DC) প্ৰণালীত বিশ্বাসী আছিল, আনহাতে টেছলাই অল্টাৰনেটিং কৰেণ্ট (AC) বিকাশ কৰি বিদ্যুত্ প্ৰসাৰৰ বাবে অধিক কার্যক্ষম প্ৰণালী প্ৰতিস্থাপন কৰিছিল।
Read also: Aristotle Biography | এৰিষ্ট’টলৰ জীৱনী
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
