Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি, College and University Answer Bank for BA, B.com, B.sc, and Post Graduate Notes and Guide Available here, Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি Solutions to each Unit are provided in the list of UG-CBCS Central University & State University Syllabus so that you can easily browse through different College and University Guide and Notes here. Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি Question Answer can be of great value to excel in the examination.
Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি
Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি Notes cover all the exercise questions in UGC Syllabus. Library in ICT Environment Unit 4 IPR, চৌর্যবৃত্তি আৰু প্ৰতিবেদন লিখনি provided here ensures a smooth and easy understanding of all the concepts. Understand the concepts behind every Unit and score well in the board exams.
IPR, Plagiarism and Report Writing
LIBRARY AND INFORMATION SCIENCE
(আইচিটি পৰিৱেশত গ্ৰন্থাগৰ)
অতি চমু প্রশ্নোত্তৰঃ
১। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ হৈছে ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ মনৰ সৃষ্টিৰ ওপৰত প্ৰদান কৰা অধিকাৰ। সৃষ্টিকতাৰ্ক এক নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে তেওঁৰ সৃষ্টিৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত এক বিশেষ অধিকাৰ দিয়ে।
২। চিকাগো শৈলী কি?
উত্তৰঃ চিকাগো শৈলী হৈছে এক লেখক-তাৰিখ শৈলী, সেয়েহে ইয়াত পাঠৰ উদ্ধৃতিটোত সম্পূর্ণ বা আংশিকভাৱে ঘূৰণীয়া বন্ধনীত দিয়া লেখকৰ নাম আৰু প্ৰকাশনৰ বছৰ থাকে৷
৩। সম্পর্কিত অধিকাৰ কি?
উত্তৰঃ সম্পর্কিত অধিকাৰ বা চুবুৰীয়া অধিকাৰ হৈছে একপ্ৰকাৰ অধিকাৰ যি কিছুমান ক্ষেত্ৰত স্বাত্বাধিকাৰৰ দৰে হয়। সম্পর্কিত অধিকাৰৰ উদ্দেশ্য হৈছে কিছুমান ব্যক্তিৰ আইনী স্বার্থ সুৰক্ষিত কৰা, যেনে— প্ৰদৰ্শক, প্রযোজক আৰু সম্প্ৰচাৰক, আৰু তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ বাৰ্তা জনসাধাৰণলৈ প্ৰদান কৰাত সহায় কৰা।
৪। বাণিজ্যচিহ্ন কি?
উত্তৰঃ বাণিজ্যচিহ্ন হৈছে এক লক্ষণ যি এটা প্ৰদত্ত উদ্যোগৰ সামগ্ৰী বা সেৱাবোৰ স্বকীয় কৰে আৰু সেইবোৰক প্ৰতিযোগীসকলৰ পৰা পৃথক কৰে। বাণিজ্যচিহ্ন আইনৰ সুৰক্ষাৰ অধীনত পৰিবলৈ, এটা স্বকীয় হ’ব লাগিব।
৫। ঔদ্যোগিক আৰ্হি কি?
উত্তৰঃ ঔদ্যেগিক আৰ্হি এটা সামগ্ৰীৰ নান্দনিকতা। ইয়াত ত্রিমাত্রিক উপাদান থাকে, যেনে সামগ্ৰীৰ আকৃতি, সৃষ্টি, দ্বি-মাত্রিক উপাদান।
৬। প্রকাশ্য অধিকাৰ কি?
উত্তৰঃ প্রকাশ্য অধিকাৰ হৈছে এজন আৱিষ্কাৰক বা আৱণ্টনকাৰীক আইনৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা এক একচেটিয়া অধিকাৰ য’ত আনসকলে অনুমতি অবিহনে তেওঁৰ প্ৰকাশ্য কৰা আৱিষ্কাৰৰ পৰা বাণিজ্যিকভাৱে লাভান্বিত হোৱা প্ৰতিহত কৰে।
৭। IPR ৰ সম্পূৰ্ণ ৰূপ কি?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ (Intellectual Property Rights)।
৮। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ ধাৰণা কি?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ ধাৰণাটো অতি বিস্তৃত, ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে আইনী সম্পত্তি যি ঔদ্যোগিক, বৈজ্ঞানিক আৰু কলাত্মক ক্ষেত্ৰত বৌদ্ধিক কার্যকলাপৰ ফলত হয়। দেশবোৰত দুটা মুখ্য কাৰণৰ বাবে বৌদ্ধিক সম্পত্তি সুৰক্ষিত কৰাৰ আইন আছে।
৯। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ গুৰুত্ব কি?
উত্তৰঃ অর্থনৈতিক বিকাশ আৰু প্ৰযুক্তি খণ্ডৰ অগ্ৰগতিৰ বাবে বৌদ্ধিক সম্পত্তি সুৰক্ষাৰ সুৰক্ষা গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱসায়ৰ বিকাশৰ বাবে তেওঁলোক উপকৃত হয়।
১০। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ কাম কি?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিত সম্পত্তি অধিকাৰে সেই সম্পত্তিৰ আৱিষ্কাৰক বা সৃষ্টিকর্তাসকলক কিছুমান একচেটিয়া অধিকাৰ প্ৰদান কৰে, যাতে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ সৃষ্টিশীল প্রচেষ্টা বা খ্যাতিৰ পৰা বাণিজ্যিক লাভালাভ প্রাপ্ত কৰিব পাৰে। কেইবা প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি সুৰক্ষা আছে যেনে— প্রকাশ্য অধিকাৰ, স্বত্বাধিকাৰ, বাণিজ্যচিহ্ন ইত্যাদি।
১১। স্বত্বাধিকাৰ আইন কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ হৈছে আটাইতকৈ পুৰণি বিদ্যমান বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ আইন। বিশ্বব্যাপী বাণিজ্য আৰু বাণিজ্যৰ সৈতে সংগতি ৰাখিবলৈ ইয়াক কেইবাবাৰো সংশোধন কৰা হৈছে। এই আইনখন ব্যক্তিৰ সৃষ্টিশীলতাৰ সৈতে সম্পর্কিত, ইসাহিত্যিক, শৈল্পিক, সংগীতৰচনা আৰু চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰে।
১২। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰে অৰ্থনৈতিক বিকাশত কেনেদৰে সহায় কৰে?
উত্তৰঃ উদ্ভাৱন, সামগ্রী বিকাশ আৰু কাৰিকৰী পৰিৱৰ্তনক উৎসাহিত কৰাত বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে। উন্নয়নশীল দেশবোৰত বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ প্ৰণালী থাকে যি বিদেশী সামগ্ৰী আৰু প্ৰযুক্তিৰ কম ব্যয়ৰ অনুকৰণৰ জৰিয়তে তথ্য প্ৰসাৰণৰ পক্ষপাতী।
১৩। স্বত্বাধিকাৰ কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ হৈছে বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ গৰাকীৰ আইনী অধিকাৰ। সৰল ভাষাত, স্বত্বাধিকাৰ হৈছে প্ৰতিলিপি কৰাৰ অধিকাৰ। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে সামগ্ৰীৰ মূল সৃষ্টিকৰ্তা আৰু তেওঁলোকে অনুমোদন দিয়া যিকোনো ব্যক্তিয়েই কামটো পুনৰুৎপাদন কৰাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ আছে। স্বত্বাধিকাৰ হৈছে মানুহৰ বুদ্ধিৰ কামবোৰ সুৰক্ষিত কৰাৰ সৈতে সম্পর্কিত এক প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ। স্বত্বাধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰ হৈছে সাহিত্যিক আৰু শৈল্পিক কাম, সেয়া হ’ব পাৰে লিখনি, সংগীত আৰু সূক্ষ্ম কলাৰ কাম, যেনে চিত্ৰ আৰু ভাস্কৰ্য, লগতে কম্পিউটাৰ প্ৰগ্ৰাম আৰু বৈদ্যুতিক ডাটাবেচৰ দৰে প্ৰযুক্তি-আধাৰিত কাম।
১৪। এজন শিল্পী বা ডিজাইনাৰৰ অনুশীলনত স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ গুৰুত্ব কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰে সামগ্ৰী বা সেৱাৰ সাহিত্যিক, শৈল্পিক, নাটকীয় বা অন্যান্য সৃষ্টিশীল উপাদানবোৰ সুৰক্ষিত কৰে, যাৰ দ্বাৰা স্বত্বাধিকাৰ ধাৰকে সেই মূল উপাদানবোৰ আনৰ দ্বাৰা ব্যৱহাৰ কৰাত বাধা দিব পাৰে।
১৫। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰাটো কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰৰ সুৰক্ষাই সৃষ্টিশীলতাক সুৰক্ষিত কৰে। লেখক, শিল্পী, ডিজাইনাৰ, ছফটৱেৰ প্ৰগ্ৰামাৰ, আৱিষ্কাৰক আৰু অন্যান্য প্রতিভাৰ প্ৰচেষ্টা সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব যাতে এনে এক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিব পাৰি য’ত সৃষ্টিশীলতা বিকশিত হ’ব পাৰে আৰু কঠোৰ পৰিশ্ৰমক পুৰষ্কৃত কৰিব পাৰি।
১৬। প্রকাশ্য অধিকাৰ আৰু স্বত্বাধিকাৰ মাজত পার্থক্য কি?
উত্তৰঃ প্রকাশ্য অধিকাৰ এটাৰ বৈধতা ২০ বছৰ, যাৰ পিছত আৱিষ্কাৰটো ৰাইজৰ বাবে মুকলি কৰা হয়। স্বত্বাধিকাৰে এটা ধাৰণাৰ অভিব্যক্তি সুৰক্ষিত কৰে আনহাতে প্রকাশ্য অধিকাৰ ধাৰণাটো নিজেই সুৰক্ষিত হয়। প্রকাশ্য অধিকাৰ এটা পৰিকল্পনাত অধিক কাম কৰে আনহাতে স্বত্বাধিকাৰ হৈছে বৰ্ণনা কৰা পৰিকল্পনাৰ আন এটা কাম। প্রকাশ্য অধিকাৰে অতি জটিল ধৰণে কাম কৰে।
১৭। গৱেষণাত স্বত্বাধিকাৰৰ গুৰুত্ব কি?
উত্তৰঃ যদিও স্বতাধিকাৰে গৱেষণাৰ সময়ত শিকা তথ্য আৰু তথ্য সীমিত কৰিব নোৱাৰে, ইয়াক গৱেষণাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ সীমিত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। আটাইতকৈ সচৰাচৰ গ্ৰহণ কৰা পদ্ধতিটো হ’ল কাকতখন কোনে চাব পাৰে তাক সীমাবদ্ধ কৰা।
১৮। স্বত্বাধিকাৰ উদাহৰণ কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰৰ উদাহৰণৰ ভিতৰত আছে এক মূৰ্ত ৰূপৰ সৃষ্টিশীল কাম, যেনে— কলা, সংগীত বা সাহিত্যকর্ম।
১৯৷ চিকাগোৰ উদ্ধৃতি কিহৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়?
উত্তৰঃ চিকাগো উদ্ধৃতি শৈলী চিকাগো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা সৃষ্টি কৰা হৈছিল। ইয়াক সাধাৰণতে ইতিহাসৰ উৎস আৰু মাজে মাজে মানৱবিজ্ঞান, বিজ্ঞান আৰু সামাজিক বিজ্ঞানৰ উৎসৰ উদ্ধৃতি দিয়াৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
২০। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ উলংঘনৰ উদাহৰণ কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ উলংঘনৰ এক সাধাৰণ উদাহৰণ হৈছে আপোনাৰ ভিডিঅ’বোৰত সংগীতৰ ব্যৱহাৰ। কিন্তু সৃষ্টিকৰ্ভাৰ মালিকানাধীন নথকা ৱেবছাইট এটাৰ পৰা চিনেমা, টিভি, সংগীত, ছফটৱেৰ বা ই-গ্ৰন্থ ডাউনলোড কৰাটো স্বত্বাধিকাৰ উলংঘন।
২১। আমি কেনেকৈ স্বত্বাধিকাৰ আইন উলংঘা কৰাৰ পৰা আঁতৰি থাকিব পাৰো?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰৰ গৰাকী বা তেওঁলোকৰ প্ৰতিনিধিৰ পৰা অনুমতি প্রাপ্ত কৰিব লাগে যাৰ বাবে অনুমতি পত্র মাচুল পৰিশোধ কৰা হয়। য’ত চুক্তিবদ্ধ চুক্তিৰ অংশ হিচাপে স্বত্বাধিকাৰৰ কাম প্ৰস্তুত কৰি পাৰে। বৌদ্ধিক সম্পত্তি দস্তাবেজৰ নিয়োগ ব্যৱহাৰ কৰাৰ বিষয়ে বিবেচনা কৰিব পাৰে।
২২। কেনেকৈ চৌর্যবৃত্তি ধৰা পৰে?
উত্তৰঃ চৌর্যবৃত্তি চিনাক্তকৰণ চফটৱেৰে কাম কৰাৰ উপায় হৈছে সমলৰ সাদৃশ্য চিনাক্ত কৰা। অৰ্থাৎ, ছফটৱেৰে সমলৰ ডাটাবেচ স্কেন কৰে আৰু পাঠ উপাদানবোৰ চিনাক্ত কৰে আৰু তাৰ পিছত ইয়াক আন কামৰ উপাদান বা সমলৰ সৈতে তুলনা কৰে।
২৩। গৱেষণাত পদ্ধতি কৰাৰ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ (APA) শৈলী কি?
উত্তৰঃ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলীয়ে উদ্ধৃতিৰ লেখক,তাৰিখ পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰে য’ত লেখকৰ অন্তিম নাম আৰু প্ৰকাশনৰ বছৰ কাকতখনৰ প্ৰকৃত পাঠত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। এইটো ‘আমেৰিকান চাইকোলজিকেল এছ’চিয়েশ্যনৰ দ্বাৰা পৰামৰ্শ দিয়া আৰু বহুতো সামাজিক বিজ্ঞানত ব্যৱহৃত শৈলী।
২৪। আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলীত উদ্ধৃতি কেনেদৰে লিখিব পাৰি?
উত্তৰঃ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ ফর্মেট ব্যৱহাৰ কৰোঁতে, লিখিত ৰূপ উদ্ধৃতিৰ লেখক-তাৰিখ পদ্ধতি অনুসৰণ কৰিব লাগে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে লেখকৰ অন্তিম নাম আৰু উৎসৰ বাবে প্ৰকাশৰ বছৰ পাঠত ওলাব লাগে, উদাহৰণস্বৰূপে, জোনছ, ১৯৯৮, আৰু কাকতখনৰ শেষত প্ৰসংগ তালিকাত এটা সম্পূর্ণ প্রসংগ ওলাব লাগে।
চমু প্রশ্নোত্তৰঃ
১। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ ইতিহাস সম্পৰ্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ এটা নতুন ধাৰণা নহয়। এইটো বিশ্বাস কৰা হয় যে বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ উত্তৰ ইটালিত নৱজাগৰণৰ যুগত আৰম্ভ হৈছিল। ১৪৭৪ চনত, ভেনিছে প্রকাশ্য সুৰক্ষা নিয়ন্ত্ৰণ কৰা এক আইন জাৰি কৰে যিয়ে মালিকৰ বাবে এক বিশেষ অধিকাৰ প্ৰদান কৰে। স্বত্বাধিকাৰটো ১৪৪০ খ্ৰীপূর্ব যেতিয়া জোহানেছ গুটেনবার্গে মুদ্রণ ছপাশালৰ সলনি কৰিব পৰা চলাচলযোগ্য কাঠ বা ধাতুৰ আখৰেৰে উদ্ভাৱন কৰিছিল। ঊনবিংশ শতিকাৰ শেষৰ ফালে, কেইবাখনো দেশে বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা আইন নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা অনুভৱ কৰিছিল। বিশ্বব্যাপী বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ প্ৰণালীৰ আধাৰ গঠন কৰা দুখন সন্মিলন স্বাক্ষৰিত হৈছিল; ঔদ্যোগিক সম্পত্তিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে পেৰিছ সন্মিলন (১৮৮৩) সাহিত্য আৰু শৈল্পিক কৰ্মৰ সুৰক্ষাৰ বাবে বার্ণ সন্মিলন (১৮৮৬)।
২। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ চাৰিটা প্ৰকাৰ কি কি?
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ প্ৰকাৰসমূহ হ’ল—
(ক) প্রকাশ্য অধিকাৰ।
(খ) বাণিজ্যচিহ্ন।
(গ) স্বত্বাধিকাৰ।
(ঘ) বাণিজ্য ৰহস্য।
৩। চাৰি প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি কি কি?
উত্তৰঃ চাৰিপ্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি হ’ল –
(ক) প্রত্যক্ষ চৌর্যবৃত্তি।
(খ) কাৰুকাৰ্য চৌর্যবৃত্তি।
(গ) আত্ম-চৌর্যবৃত্তি।
(ঘ) দুর্ঘটনাজনিত চৌর্যবৃত্তি।
৪। স্বত্বাধিকাৰৰ প্ৰকাৰসমূহ কি কি?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰৰ প্ৰকাৰসমূহ হ’ল—
(ক) ৰাজহুৱা প্ৰদৰ্শন অধিকাৰ।
(খ) ৰাজহুৱা প্ৰদৰ্শন অনুজ্ঞাপত্র।
(গ) উদ্ভিদ অধিকাৰ।
(ঘ) যান্ত্রিক অনুজ্ঞাপত্ৰ।
(ঙ) সুসংগতকৰণ অনুজ্ঞাপত্ৰ।
(ঙ) ধ্বনি ৰেকৰ্ডিঙত সঠিক ডিজিটেল প্রদর্শন।
৫। স্বত্বাধিকাৰ কেনে ধৰণৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰে?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ তলত দিয়া ধৰণৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰে—
(ক) স্বত্বাধিকাৰ যুক্ত কাম পুনৰুৎপাদন কৰাৰ অধিকাৰ।
(খ) কামৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি সিদ্ধান্তমূলক কাম প্ৰস্তুত কৰাৰ অধিকাৰ।
(গ) কামৰ প্ৰতিলিপি ৰাইজক বিতৰণ কৰাৰ অধিকাৰ।
(ঘ) স্বত্বাধিকাৰ যুক্ত কাম ৰাজহ্বাভাৱে সম্পাদন কৰাৰ অধিকাৰ।
(ঙ) স্বত্বাধিকাৰ যুক্ত কাম ৰাজহুৱাভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰাৰ অধিকাৰ।
৬। সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বিৰোধী-চৌর্যবৃত্তি ছফটৱেৰবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বিৰোধী-চৌর্যবৃত্তি ছফটৱেৰবোৰ হ’ল—
(ক) চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষক এক্স।
(খ) প্ৰৰাইটিংএইড।
(গ) ব্যাকৰণগতভাৱে।
(ঘ) কপিস্কেপ।
(ঙ) কপিলিক্স।
(চ) প্লাগছেন।
(ছ) ইউনিচেক।
৭। উদ্ধৃতি তালিকা আৰু গ্ৰন্থপঞ্জীৰ মাজত পাৰ্থক্য কি?
উত্তৰঃ প্ৰসংগ তালিকাত কেৱল লিখিতৰূপ উৎসবোৰ উল্লেখ কৰা হৈছে আনহাতে গ্রন্থপঞ্জীত পৃষ্ঠভূমিৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা উৎসবোৰ উল্লেখ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছে কিন্তু দস্তাবেজত লিখিতৰূপ উদ্ধৃতি হিচাপে উল্লেখ কৰা হোৱা নাই।
৮। আমি আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ (APA) শৈলী কিয় ব্যৱহাৰ কৰো?
উত্তৰঃ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলীয়ে প্ৰায়ে জটিল বিষয়ৰ ওপৰত কাকতবোৰক স্পষ্টতা প্ৰদান কৰে। ই কাগজবোৰ পঢ়িবলৈ আৰু বুজিবলৈ সহজ কৰি তোলে। যেতিয়া উৎসবোৰ প্ৰতিবাৰ একে ধৰণে উল্লেখ কৰা হয় আৰু কাকতখন এক সমান বিন্যাসত লিখা হয়, তেতিয়া ই ইয়াক উন্নত প্ৰবাহ প্ৰদান কৰে আৰু কাকতখনৰ সমলৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াত সহায় কৰে।
৯। চৌর্যবৃত্তি আঁতৰ কৰাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ উপায় কি?
উত্তৰঃ চৌর্যবৃত্তি আঁতৰ কৰাৰ সৰ্বশ্রেষ্ঠ উপায় হ’ল নিজে লিখাৰ সময়ত চৌর্যবৃত্তি পৰিহাৰ কৰা। আমি আন ৱেবছাইটৰ পৰা পোৱা উদ্ধৃতি আৰু অন্যান্য তথ্য পুনৰাবৃত্তি কৰা। সদায়ে মূল সমল উৎস বা প্ৰসংগ শাখা বা উদ্ধৃতিৰ লেখকক কৃতিত্ব দিব লাগে। লগতে, আমি দাখিল কৰা বা প্ৰকাশ কৰা সমল অনন্য হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ এটা চৌর্যবৃত্তি আঁতৰোৱ লাগে।
১০। চিকাগো শৈলীত উদ্ধৃতিবোৰ কেনেদৰে প্ৰতিস্থাপন কৰিব লাগে?
উত্তৰঃ যেতিয়া চিকাগো ‘মেনুৱেল অফ ষ্টাইল’ অনুসৰণ কৰা হয়, তেতিয়া কাকতত ব্যৱহৃত সকলো উৎসৰ এখন তালিকা সৃষ্টি কৰিব লাগে। যদিও পাদটোকা আৰু অন্তিমটোকাত সম্পূর্ণ গ্রন্থাবলী তথ্য পোৱা যায়, তথাপিও এক গ্ৰন্থপঞ্জী সৃষ্টি কৰাটো গ্রহণযোগ্য আৰু এয়া প্রায়ে প্ৰশিক্ষকৰ দ্বাৰা প্ৰয়োজন।
১১। প্রতিবেদন লিখাৰ গুৰুত্ব কি?
উত্তৰঃ প্ৰতিবেদনবোৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিৱৰণ প্ৰদান কৰিব যাক ভৱিষ্যতৰ পূৰ্বানুমান, বিপণন পৰিকল্পনা, নির্দেশনা বাজেট পৰিকল্পনা আৰু সিদ্ধান্ত লোৱা উন্নত কৰাত সহায় কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। পৰিচালকসকলে প্ৰগতি আৰু বিকাশ অনুসৰণ কৰিবলৈ, প্ৰৱণতা চিনাক্ত কৰিবলৈ বা অধিক অনুসন্ধানৰ প্ৰয়োজন হ’ব পৰা যিকোনো অনিয়ম চিনাক্ত কৰিবলৈ ব্যৱসায়িক প্রতিবেদন ব্যৱহাৰ কৰে।
১২। প্রতিবেদন কি?
উত্তৰঃ প্রতিবেদন এটা প্ৰবন্ধতকৈ লিখাৰ এক অধিক উচ্চ সংগঠিত প্ৰকাৰ, আৰু ইয়াক এনেদৰে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে যাতে ইয়াক দ্ৰুত আৰু সঠিকভাৱে পঢ়িব পাৰি; যদিও প্রতিবেদনবোৰ আৰম্ভণিৰ পৰা শেষলৈ পঢ়াটো প্রয়োজনীয় নহয়। লিখিত প্রতিবেদনত গাঁথনি আৰু সন্মিলনে সেই প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত জোৰ দিয়ে যাৰ দ্বাৰা তথ্যবোৰ সংগ্ৰহ কৰা হৈছিল। অভিপ্রেত পাঠকৰ সুবিধাৰ বাবে প্রতিবেদনবোৰ সংগঠিত কৰিব লাগে। বিভিন্ন কাৰণত বিভিন্ন বিষয়ৰ ওপৰত প্রতিবেদন লিখা হয়। যিকোনো প্রতিবেদন লিখাৰ আগতে আমি গাঁথনি আৰু উপস্থাপনৰ উদ্দেশ্য আৰু পছন্দৰ নিয়মবোৰ চিনাক্ত কৰা উচিত। সকলো প্রতিবেদনে সিদ্ধান্ত লওঁতাসকলক অৱগত কৰা, জনমত সলনি কৰা বা বিকাশৰ নথিভুক্ত বজাই ৰখা, কোনো কাৰণত ফলাফলবোৰ জনোৱাৰ চেষ্টা কৰে।
১৩। চৌর্যবৃত্তি আঁতৰোৱাক কেনেদৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি?
উত্তৰঃ চৌর্যবৃত্তি আঁতৰোৱাক চৌর্যবৃত্তি পৰিৱৰ্তনকাৰী বুলিও কোৱা হয়, কিয়নো ই চৌর্যবৃত্তি পাঠবোৰ আঁতৰ কৰে আৰু সেইবোৰক অনন্য সমলৰ সৈতে সলনি কৰে। চৌর্যবৃত্তি আঁতৰোৱা সঁজুলিবোৰ এ.আই. আধাৰিত এলগৰিথমৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত আৰু প্ৰসংগ অনুসৰি সমল পুনৰ লিখিব পাৰে বা পুনৰ লিখাৰ পৰামৰ্শ দিব পাৰে।
চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষক সঁজুলিবোৰে নিমিষতে চৌর্যবৃত্তি চিনাক্ত কৰে আৰু আমাৰ সময় বচাবলৈ লগে লগে পৰিৱৰ্তন কৰে। এনে সঁজুলিবোৰে সকলো প্ৰকাৰৰ সমলৰ পৰা চৌর্যবৃত্তি চিনাক্ত আৰু আঁতৰ কৰে।
১৪। ৰেফাৰেন্সিং বা উদ্ধৃতি কি?
উত্তৰঃ ৰেফাৰেন্সিংক উদ্ধৃতি বুলিও কোৱা হয়। উদ্ধৃতি কাৰোবাক স্বীকাৰ কৰা আৰু চিনাক্ত কৰাৰ এক পদ্ধতি হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিব পাৰি আম আমাৰ গৱেষণাত ব্যৱহাৰ কৰা তেওঁৰ অভিনৱ কামটো আমাৰ ধাৰণাটো সমৰ্থন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিছিল। এটা প্ৰসংগত সাধাৰণতে লেখকৰ নাম, প্ৰকাশনৰ তাৰিখ, নাম আৰু অৱস্থান প্রকাশন কোম্পানীৰ, আলোচনীখনৰ শিৰোনাম বা কিতাপখনৰ নাম, গৱেষণা বা অধ্যায়ৰ নামৰ শিৰোনাম, আৰু আপোনাৰ দস্তাবেজত ডিজিটেল অবজেক্ট আইডেণ্টিফায়াৰ (DOI) অন্তর্ভুক্ত থাকে, উদ্ধৃতি দুটা স্তৰত কৰা হয়; প্রথমে “ইন-টেক্সট উদ্ধৃতি” বুলি কোৱা পাঠতৰ এটা চমু প্ৰসংগ দিব লাগিব আৰু দ্বিতীয়তে তালিকা এখনৰ ৰূপত নথিখনৰ শেষত এক বিতং প্ৰসংগ প্ৰদান কৰা।
১৫। চিকাগো শৈলীত এখন মুদ্ৰণ গ্ৰন্থ কেনেদৰে উদ্ধৃত কৰিব লাগে?
উত্তৰঃ পাদটোকা আৰু অন্তিমটোকা –
প্রথম নাম অন্তিম নাম, কিতাপৰ শীৰ্ষক প্ৰকাশন স্থান: প্ৰকাশক, বছৰ, পৃষ্ঠাৰ পৰিসৰ।
গ্রন্থপঞ্জীতঃ অন্তিম নাম, প্রথম নাম। কিতাপৰ শিৰোনাম।
প্ৰকাশন স্থান: প্ৰকাশক, বছৰ।
উদাহৰণঃ কুকুৰ, প্ৰতিপালন আৰু শক্তিশালীকৰণ: জটিল আন্তঃক্রিয়া প্ৰশিক্ষণ আৰু সমস্যা সমাধানৰ প্ৰদৰ্শনত অন্তর্নিহিত প্ৰজাতিৰ পাৰ্থক্য।
(ক) আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ প্রকাশন হস্তকৃতঃ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলীৰ বাবে হস্তকৃতমুদ্ৰণ কৰা, বিজ্ঞান আৰু ৰকফেলাৰ গ্ৰন্থাগাৰত উপলব্ধ।
(খ) পার্ডু বিশ্ববিদ্যালয় অনলাইন লিখন পৰীক্ষাগাৰঃ সু-সংগঠিত, সহজে অনুসৰণ কৰিব পৰা প্ৰদৰ্শক।
(গ) আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘশৈলীঃ আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক শৈলীৰ বাবে আমেৰিকান আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘশৈলী ৱেবছাইট। গৃহশিক্ষক সংবন্ধীয় সঘনাই সোধা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ আৰু অধিক প্ৰদান কৰে।
১৬। উদ্ধৃতিৰ উদ্দেশ্যবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ উদ্ধৃতিৰ একাডেমিক লিখনিৰ এক প্ৰয়োজনীয় উপাদান হৈ পৰিছে—
(ক) ইয়াক কামৰ মূল উৎসটো বিচাৰি উলিওৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয় যাতে সকলোৱে সামগ্ৰীটো প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে।
(খ) উদ্ধৃতিৰৰ আন এটা উদ্দেশ্য হ’ল চৌর্যবৃত্তিৰ সৈতে যুঁজ দিয়া।
১৭। চিকাগো শৈলীত উদ্ধৃতি দিয়াৰ মৌলিক বিষয়বোৰ কি কি?
উত্তৰঃ চিকাগো শেলীৰ হস্তকৃত, বর্তমান ইয়াৰ ১৬ তম সংস্কৰণত, গৱেষকসকলক তেওঁলোকৰ উৎসবোৰ সঠিকভাৱে উল্লেখ কৰাত সহায় কৰিবলৈ সৃষ্টি কৰা হৈছিল।
চিকাগোত দুটা প্ৰকাৰৰ সহায়ক শৈলী আছে—
(ক) টোকা আৰু গ্ৰন্থপঞ্জী।
(খ) লেখক-তাৰিখ।
এই নির্দেশিকাই সহায়কৰ টোকা আৰু গ্ৰন্থপঞ্জী শৈলী প্ৰদৰ্শন কৰে আৰু শৈলীটোৰ অফিচিয়েল প্রকাশকৰ সৈতে সম্পর্কিত নহয়।
১৮। চিকাগো শৈলীত গ্ৰন্থপঞ্জী কেনেদৰে সৃষ্টি কৰিব লাগে?
উত্তৰঃ গ্রন্থপঞ্জীখন কাকতত ব্যৱহৃত সকলো উৎসৰ এখন তালিকা। তালিকাখনত উৎসবোৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰকাশনৰ বিৱৰণ অন্তর্ভুক্ত আছে।
গ্রন্থপঞ্জীয়েও এই বিন্যাসটো অনুসৰণ কৰিব লাগিবঃ
(ক) উদ্ধৃতি তালিকা বা গ্রন্থপঞ্জী একক স্থানত থাকিব লাগিব।
(খ) লেখকসকলৰ অন্তিম নামবোৰ বৰ্ণানুক্রমিকভাৱে সজ্জিত কৰিব লাগিব।
১৯। উদ্ধৃতি শৈলীসমূহ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ কামৰ উৎস উল্লেখ কৰাৰ বাবে বিভিন্ন মানক পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই পদ্ধতিবোৰক ৰেফাৰেন্সিং ষ্টাইল বা উদ্ধৃতি শৈলী বুলি কোৱা হয়। কিছুমান সচৰাচৰ আৰু বহুলভাৱে ব্যৱহৃত উদ্ধৃতি শৈলী হৈছে: অ হার্ভার্ড অ ভেঙ্কুভাৰ অ এপিএ (আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ) উদ্ধৃতি শৈলী সংঘ অ এমএলএ (আধুনিক ভাষা সংস্থা) অ’ চিকাগো বা তাবিয়ান উদ্ধৃতি শৈলীৰ সন্দৰ্ভত আন কিছুমান শৈলী আছে যিবোৰ সাধাৰণ নহয় কিন্তু এতিয়াও কিছুমান স্থানত সেইবোৰ প্ৰয়োজনীয়ঃ আমেৰিকান ৰাসায়নিক সমাজ (ASC), আইনী উদ্ধৃতিৰ বাবে অষ্ট্ৰেলিয়ান প্ৰদৰ্শক (AGLC), আমেৰিকান চিকিৎসা সংস্থা (AMA), বিজ্ঞান পৰিষদৰ সম্পাদক / জীৱবিজ্ঞান সম্পাদক পৰিষদ (CSE/CBE)।
২০। আমি স্বত্বাধিকাৰৰ সমস্যাবোৰ কেনেদৰে পৰিহাৰ কৰিব পাৰো?
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰৰ সমস্যা পৰিহাৰ কৰিবলৈ পাঁচটা পৰামৰ্শ আছে।
এইবোৰ হৈছে—
(ক) অনুমতি প্রাপ্ত কৰাটো হৈছে লেখকৰ অনুমতি বিচৰা।
(খ) কোনো স্বত্বাধিকাৰৰ প্ৰতিবন্ধকতা নথকা ছাইটবোৰৰ ছবি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ ৰাজহুৱা জমিদাৰিৰ ছবি ব্যৱহাৰ কৰা।
(গ) কৃতিত্ব দিয়া।
(ঘ) সামাজিক মাধ্যমৰ পৃষ্ঠাত মালিকীস্বত্বৰ অধিকাৰ সমীক্ষা কৰা
(ঙ) সমল ক্ৰয় কৰাৰ কথা বিবেচনা কৰা ।
২১। প্রতিবেদন লিখাৰ বিষয়বস্তুবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ প্রতিবেদন লিখাৰ বিষয়বস্তুবোৰ হ’ল—
(ক) শীর্ষক পৃষ্ঠা।
(খ) সমলৰ তালিকা।
(গ) কাৰ্যবাহী সাৰাংশ।
(ঘ) পৰিচয়।
(ঙ) আলোচনা।
(চ) উপসংহাৰ৷
(ছ) পৰামৰ্শসমূহ।
(জ) প্ৰসংগসমূহ।
২২। প্রতিবেদন লিখাৰ পদক্ষেপবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ প্রতিবেদন লিখাৰ পদক্ষেবোৰ হ’ল—
(ক) প্ৰসংগৰ চৰ্তাৱলীৰ ওপৰত সিদ্ধান্ত লোৱা।
(খ) গৱেষণা কৰা।
(গ) এটা ৰূপৰেখা লিখা।
(ঘ) প্ৰথম খচৰা এখন লিখা।
(ঙ) তথ্য বিশ্লেষণ কৰা আৰু ফলাফলবোৰ নথিভুক্ত কৰা।
(চ) কাৰ্যপন্থা এটাৰ পৰামৰ্শ দিয়া।
(ছ) সম্পাদনা আৰু বিতৰণ।
২৩। প্রতিবেদন লিখাৰ বিশেষত্ববোৰ কি কি?
উত্তৰঃ প্রতিবেদন লিখাৰ বিশষত্ববোৰ হ’ল—
(ক) পৰিষ্কাৰ গাঁথনি। প্রতিবেদন এখনৰ এক স্পষ্ট, যৌক্তিক গাঁথনি থাকিব লাগে।
(খ) নির্বাচকতা। শব্দত নির্বাচকতা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। শব্দৰ বাছনিয়ে অৰ্থটো সঠিক ধৰণে প্ৰকাশ কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।
(গ) বস্তুনিষ্ঠতা।
(ঘ) শুদ্ধতা।
(ঙ) স্পষ্টতা।
(চ) সৰলতা।
(ছ) শাখা আৰু উপশাখা।
(জ) শিৰোনাম আৰু উপ-শিৰোনাম।
২৪। চিকাগো শৈলীত বিভিন্ন উৎস উল্লেখ কৰাৰ কিছুমান উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰঃ লেখক।
(খ) কিতাপ বা প্ৰবন্ধৰ শিৰোনাম।
(গ) বাতৰি কাকত বা আলোচনীৰ শীৰ্ষক।
(ঘ) প্রকাশন বর্ষ।
(ঙ) প্ৰকাশন মাহ আৰু তাৰিখ।
(চ) প্রকাশক।
(ছ) প্ৰকাশনৰ চহৰ।
(জ) প্ৰৱেশৰ তাৰিখ।
(ঝ) পৃষ্ঠা সংখ্যাসমূহ।
(ঞ) ডাটাবেচৰ নাম।
ৰচনাধৰ্মী প্ৰশ্নোত্তৰঃ
১। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ সম্পৰ্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ হৈছে এক প্ৰকাৰৰ আইনী অধিকাৰ যি এজন ব্যক্তিৰ শৈল্পিক কাম, সাহিত্যিক কৰ্ম, আৱিষ্কাৰ বা এক নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে প্ৰতীক বা পৰিকল্পনা সুৰক্ষিত কৰে। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ মালিকসকলক কিছুমান অধিকাৰ দিয়া হয় যাৰ দ্বাৰা তেওঁলোকে কোনো বিভ্রান্তি অবিহনে তেওঁলোকৰ সম্পত্তি উপভোগ কৰিব পাৰে আৰু আনক সেইবোৰ ব্যৱহাৰ কৰাত বাধা দিব পাৰে, যদিও এই অধিকাৰবোৰক শোষণৰ একচেটিয়া অধিকাৰ বুলিও কোৱা হয়, সেইবোৰ ভৌগোলিক পৰিসৰ, সময় আৰু পৰিসৰত সীমিত। ইয়াৰ ফলস্বৰূপে, বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰে উদ্যোগ আৰু ব্যৱসায়ৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ আৰু যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, কিয়নো বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰৰ মালিকসকলে এনে অধিকাৰ প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে আৰু জনসাধাৰণৰ বাবে সামগ্ৰী এটা নিৰ্মাণ, ব্যৱহাৰ বা বিক্ৰী বন্ধ কৰিব পাৰে। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰৰ সুৰক্ষাই সৃষ্টিটো গোপন ৰখাৰ সলনি জনসাধাৰণৰ আগত প্ৰকাশ, বিতৰণ আৰু প্ৰকাশ কৰাত উদগনি দিয়ে আৰু বাণিজ্যিক উদ্যোগবোৰক শোষণৰ বাবে সৃষ্টিশীল কাম বাছনি কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে।
২। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰকৃতিৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰকৃতিৰ বিষয়ে তলত আলোচনা কৰা হ’ল—
(ক) মূর্ত সম্পত্তিৰ ওপৰত অমূৰ্ত অধিকাৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিক অন্যান্য প্ৰকাৰৰ সম্পত্তিৰ পৰা পৃথক কৰা মুখ্য সম্পত্তি হৈছে ইয়াৰ অস্পষ্টতা। যদিও বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ মাজত বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ পার্থক্য আছে, তেওঁলোকে ভাগ বতৰা কৰা এটা কাৰক হ’ল তেওঁলোকে ধাৰণা, আৱিষ্কাৰ, চিহ্ন আৰু তথ্যৰ দৰে অমূর্ত বস্তুৰ ওপৰত সম্পত্তি সুৰক্ষা স্থাপন কৰে আনহাতে অমূৰ্ত সম্পদ আৰু ঘনিষ্ঠ সম্পর্ক হৈছে এক মূৰ্ত বস্তু। য’ত সেইবোৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। ই সৃষ্টিকর্তা বা মালিকসকলক তেওঁলোকৰ কামৰ পৰা লাভান্বিত হ’বলৈ অনুমতি দিয়ে যেতিয়া তেওঁলোকক বাণিজ্যিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
(খ) চুই অধিকাৰঃ আইনৰ ভাষাত, বৌদ্ধিক সম্পত্তি হৈছে এক সম্পদ যাক মালিকানাধীন আৰু মোকাবিলা কৰিব পাৰি। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ বেছিভাগ প্ৰকাৰ কাৰ্যৰ অধিকাৰত প্রতিদ্বন্দ্বিতা কৰা হয় যিবোৰ কেৱল আইনী পদক্ষেপৰ দ্বাৰা আৰু অধিকাৰ থকা সকলৰ দ্বাৰা প্ৰয়োগ কৰা হয়। বৌদ্বিক সম্পত্তি হৈছে এক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ আৰু সেয়েহে, উত্তৰাধিকাৰী, ক্রয়, প্রতিভাশালী, বিক্রী, অনুজ্ঞাপত্ৰ, অৰ্পণ বা প্রতিশ্রুতি দিব পাৰি। এজন বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ মালিকৰ এক প্ৰকাৰৰ সম্পত্তি আছে যাক তেওঁ কিছুমান চৰ্ত সাপেক্ষে তেওঁ বিচৰা ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে আৰু তেওঁৰ সন্মতি অবিহনে তেওঁৰ আৱিষ্কাৰক ব্যৱহাৰ কৰিলে বা ক্ষতি কৰিলে প্ৰকৃত সম্পত্তিৰ বিৰুদ্ধে ক্ষতিপূৰণ প্ৰাপ্ত কৰিব পৰা ব্যক্তিজনৰ বিৰুদ্ধে আইনী ব্যৱস্থা ল’ব পাৰে।
(গ) অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্যঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি কেৱল সম্পত্তিৰ অধিকাৰৰ বাবেই নহয়, কৰ্তব্যৰ জন্ম দিয়ে। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ গৰাকীৰ তেওঁৰ কাৰ্যসামগ্ৰীৰ সম্পৰ্কত কিছুমান কার্য সম্পাদন কৰাৰ অধিকাৰ আছে। তেওঁৰ কামটো প্ৰস্তুত কৰা, কামৰ প্ৰতিলিপি বনোৱা, বজাৰৰ কাম আদি কৰাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ আছে। তৃতীয় পক্ষবোৰক তেওঁলোকৰ আইনী অধিকাৰ প্ৰয়োগ কৰাত বাধা দিয়াৰ এটা নেতিবাচক অধিকাৰো আছে।
(ঘ) বিভিন্ন অধিকাৰৰ সহাবস্থানঃ এক নির্দিষ্ট কাৰ্যৰ সন্দৰ্ভত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ একেলগে থাকিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এটা আৱিষ্কাৰৰ প্ৰকাশ্য কৰা হ’ব পাৰে আৰু আৱিষ্কাৰৰ আলোকচিত্ৰৰ স্বত্বাধিকাৰ থাকিব পাৰে। পৰিকল্পনা আইনৰ অধীনত পৰিকল্পনা এটা সুৰক্ষিত কৰিব পাৰি আৰু পৰিকল্পনাটো অন্তর্ভুক্ত কৰিব পাৰি। বৌদ্দিক সম্পত্তিত একেলগে থাকিব পৰা বিভিন্ন অধিকাৰৰ মাজত বহুতো সাদৃশ্য আৰু পাৰ্থক্য আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, পেটেন্ট আৰু ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাৰ মাজত উমৈহতীয়া ভিত্তি আছে স্বত্বাধিকাৰ আৰু চুবুৰীয়া অধিকাৰ, বাণিজ্যচিহ্ন আৰু ভৌগোলিক সংকেত ইত্যাদি। কিছুমান বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ হৈছে ইতিবাচক অধিকাৰ; তেওঁলোকৰ বাকীবোৰ নেতিবাচক অধিকাৰ।
(ঙ) অধিকাৰৰ অৱসাদঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ সাধাৰণতে অৱসাদৰ মতবাদৰ অধীন। অৱসাদৰ মূল অৰ্থ হৈছে যে সঠিক ধাৰকৰ দ্বাৰা প্ৰথম বিক্ৰী বা ইয়াৰ অৱসাদ কৰ্তৃত্বৰ দ্বাৰা, তেওঁৰ অধিকাৰ বন্ধ হয় আৰু তেওঁ সামগ্ৰীৰ অধিক চলাচল বন্ধ কৰাৰ অধিকাৰ নাই। সেয়েহে, এবাৰ এজন বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ ধাৰকে এটা ভৌতিক সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰিলে যাৰ সৈতে বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংলগ্ন কৰা হয়, ই সেই সামগ্ৰীৰ পৰৱৰ্তী পুনৰ বিক্ৰী প্রতিহত কৰিব নোৱাৰে। এই নীতিটো সামগ্ৰীৰ মুক্ত চলাচলৰ ধাৰণাৰ ওপৰত আধাৰিত যি অধিকাৰ ধাৰকৰ সন্মতি বা অধিকাৰৰ দ্বাৰা বলবৎ থাকে। একেটা সামগ্ৰীৰ সম্পৰ্কত সামগ্রী বিক্রী কৰাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি। পৰৱৰ্তী চলাচল সীমিত কৰাৰ অধিকাৰৰ ম্যাদ উকলি গৈছে কিয়নো সঠিক ধাৰকে ইতিমধ্যে বজাৰত প্ৰথম বিক্ৰীৰ বাবে সামগ্ৰী ৰখাৰ কাৰ্যৰ দ্বাৰা তেওঁৰ অংশ অৰ্জন কৰিছে।
(চ) গতিশীলতাঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ নিৰন্তৰ বিকাশৰ প্ৰক্ৰিয়াত আছে। যিহেতু মানৱ কাৰ্যকলাপৰ সকলো ক্ষেত্ৰতে প্রযুক্তি দ্রুতগতিত বিকশিত হৈ আছে, বৌদ্ধিক সম্পত্তি ক্ষেত্রও বৃদ্ধি পাইছে। বৈজ্ঞানিক আৰু প্ৰযুক্তিগত প্ৰগতিৰ প্ৰয়োজনীয়তা অনুসৰি, বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ পৰিসৰত নতুন সামগ্ৰী যোগ কৰা হৈছে, আৰু ইয়াৰ সংৰক্ষণৰ পৰিসৰ সম্প্ৰসাৰিত কৰা হৈছে। প্রকাশ্য অধিকাৰ, ছফটৱেৰ স্বত্বাধিকাৰ, উদ্ভিদ বৈচিত্র্য সুৰক্ষা, এই কেইটামান নাম বৌদ্দিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰত সমসাময়িক বিকাশ প্রতিফলিত কৰে। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ গুৰুত্ব আৰু ইয়াৰ গতিশীলতা সকলো স্তৰত ভালদৰে প্ৰতিষ্ঠিত আৰু প্ৰতিফলিত হয়, যাৰ ভিতৰত আছে আইনী, প্রশাসনিক আৰু ন্যায়িক অধিকাৰ।
৩। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ পৰিসৰৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰৰ পৰিসৰ বহল: বৌদ্ধিক স্বত্বাধিকাৰ নে ঔদ্যোগিক সম্পত্তি সেয়া নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ দুটা শ্রেণীবিভাজন পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ঔদ্যোগিক সম্পত্তিবোৰৰ ভিতৰত আছে প্রকাশ্য অধিকাৰ বা আৱিষ্কাৰ, বাণিজ্যচিহ্ন, জৈৱ বৈচিত্র্য, উদ্ভিদ প্রজনন অধিকাৰ আৰু অন্যান্য বাণিজ্যিক সুদ। এটা পেটেণ্টে ইয়াৰ ধাৰকক আৱিষ্কাৰৰ পৰা ধন উপাৰ্জনৰ উদ্দেশ্যে বৌদ্ধিক সম্পত্তি ব্যৱহাৰ কৰাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ প্ৰদান কৰে।
আৱিষ্কাৰ হৈছে নিজেই এক নতুন সৃষ্টি, প্রক্রিয়া, যন্ত্র বা নিৰ্মাণ। স্বত্বাধিকাৰ থকাটোৱে লোকক এটা ধাৰণাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ প্ৰদান নকৰে, কিন্তু ই প্ৰকাশ্য অধিকাৰতকৈ পৃথক ধাৰণাবোৰৰ অভিব্যক্তি সুৰক্ষিত কৰে। স্বত্বাধিকাৰে কলা আৰু সাহিত্যৰ পৰা বৈজ্ঞানিক কাম আৰু ছফটৱেৰলৈকে বহুতো ক্ষেত্ৰ সামৰি লয়।
আনকি সংগীত আৰু দৃশ্য-শ্ৰাৱ্য্য কামবোৰো স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ দ্বাৰা সামৰি লোৱা হয়। সৃষ্টিকৰ্তাৰ মৃত্যুৰ ৬০ বছৰ পিছত স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ ম্যাদ বিদ্যমান। অর্থাৎ, এজন লেখকৰ কিতাপখন তেওঁৰ গোটেই জীৱন আৰু তাৰ পিছত তেওঁৰ মৃত্যুৰ ৬০ বছৰ পিছত স্বত্বাধিকাৰ প্ৰাপ্ত কৰা হয়। প্রকাশ্য অধিকাৰ আইনৰ বিপৰীতে, স্বত্বাধিকাৰ আইনত প্রশাসনিক প্ৰক্ৰিয়াৰ কোনো প্রয়োজন নাই।
৪। বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰচাৰ আৰু সুৰক্ষাৰ কাৰণসমূহ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰচাৰ আৰু সুৰক্ষাৰ কেইবাটাও কাৰণ আছে।
তাৰে কিছুমান হৈছে—
(ক) প্ৰযুক্তি আৰু সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰত নতুন কাম সৃষ্টি আৰু উদ্ভাৱন কৰাৰ সামৰ্থ্যত প্ৰগতি আৰু মানৱতাৰ সুফল থাকে।
(খ) বৌদ্ধিক সম্পত্তি সুৰক্ষাই সৃষ্টিটো গোপন ৰখাৰ সলনি জনসাধাৰণৰ আগত প্ৰকাশ, বিতৰণ আৰু প্ৰকাশত উদগনি দিয়ে।
(গ) বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰচাৰ আৰু সুৰক্ষাই অর্থনৈতিক বিকাশত সহায় কৰে, নতুন চাকৰি আৰু উদ্যোগ সৃষ্টি কৰে আৰু জীৱনৰ মানদণ্ড উন্নত কৰে।
বৌদ্ধিক সম্পত্তিয়ে উদ্ভাৱকৰ স্বাৰ্থ আৰু ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰখাত সহায় কৰে, এনে এক পৰিৱেশ প্ৰদান কৰে য’ত উদ্ভাৱন, সৃজনশীলতা আৰু আৱিষ্কাৰে সকলোকে বিকশিত আৰু লাভান্বিত কৰিব পাৰে।
৫। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি সম্পর্কে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিত মানুহৰ মগজুৰ শক্তিৰ অস্পষ্ট সৃষ্টি অন্তর্ভুক্ত থাকে। ই ঔদ্যোগিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ আৰু স্বত্বাধিকাৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। বৌদ্ধিক সম্পত্তি আইনে বিভিন্ন বৌদ্ধিক সামগ্ৰীৰ সৃষ্টি বৃদ্ধি কৰে। তথ্য আৰু বৌদ্ধিক সামগ্ৰীৰ সম্পত্তিৰ অধিকাৰ এক নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে আগবঢ়োৱা হয়।
তলত সাত প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হ’ল—
প্রকাশ্য অধিকাৰঃ প্রকাশ্য অধিকাৰবোৰ মূলতঃ উদ্ভাৱনী ধাৰণা বা প্ৰক্ৰিয়া আৰু যিকোনো নতুনকৈ প্ৰস্তুত কৰা উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি বা প্ৰকাৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। প্ৰকাশ্য অধিকাৰ হৈছে বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ প্ৰকাৰ যি সাধাৰণতে বিশ বছৰৰ বাবে, এটা আৱিষ্কাৰ কৰা, বিক্ৰী কৰা, ব্যৱহাৰ কৰা আৰু আমদানি কৰাৰ পৰা মালিকক আনক বাদ দিয়াৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰে। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰকাশ্য আৰু বাণিজ্যচিহ্ন কাৰ্যালয়ৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ্য পেটেন্ট জাৰি কৰা হয়। প্রকাশ্য অধিকাৰ জাৰি নোহোৱালৈকে এজন আৱিষ্কাৰকৰ একচেটিয়া অধিকাৰ নাথাকে।
সকলো দেশৰ নিজা বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ প্ৰকাশ্য অধিকাৰ জাৰি প্ৰক্ৰিয়া আছে। সেয়েহে, আন্তর্জাতিক বজাৰত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰকাশ্য অধিকাৰ বলবৎ কৰিব নোৱাৰি। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ কাৰ্যালয়ৰ দ্বাৰা জাৰি কৰা তিনি প্ৰকাৰৰ প্ৰকাশ্য অধিকাৰ হৈছে উপযোগিতা প্রকাশ্য অধিকাৰ যি এটাৰ আৱিষ্কাৰ কাৰ্যক সামৰি লয়, পৰিকল্পনা প্রকাশ্য অধিকাৰ যি আৱিষ্কাৰ এটাৰ অবয়ব সামৰি লয় আৰু উদ্ভিদৰ প্ৰকাশ্য অধিকাৰ।
(খ) বাণিজ্য চিহ্নঃ বাণিজ্য চিহ্ন হৈছে সেৱা বা সামগ্ৰীৰ সৈতে সম্পর্কিত সামগ্ৰী এটাৰ নাম। গ্রাহকসকলে সামগ্ৰী বা ইয়াৰ উৎস চিনাক্ত কৰিবলৈ এইটো ব্যৱহাৰ কৰে। যদি বাণিজ্য চিহ্ন এটা শব্দৰে গঠিত হয়, তেতিয়া ইয়াক শব্দচিহ্ন বুলি কোৱা হয়। কেৱল নাম, ৰঙৰ শব্দ বা আনকি গোন্ধৰ বাহিৰে বাণিজ্য চিহ্ন হিচাপে কাম কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব পাৰে। সাধাৰণতে, বেছিভাগ বাণিজ্যচিহ্ন হৈছে শব্দচিহ্ন, শ্লোগান বা লোগো।
নতুন আৱিষ্কাৰ এটাৰ ক্ষেত্ৰত, প্রথমে ব্যক্তিৰ শব্দচিহ্ন সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব আৰু তাৰ পিছত আন প্ৰকাৰৰ বাণিজ্য চিহ্নৰ প্ৰয়োজন হ’ব। আন কোনেও একে ধৰণৰ চিহ্ন ব্যৱহাৰ নকৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ গৱেষণা কৰিব লাগিব, বাণিজ্য চিহ্ন পঞ্জীয়ন কৰাটো বাধ্যতামূলক নহয়।
(গ) স্বত্বাধিকাৰঃ ছবি, শব্দ, সামগ্রী পেকেজিং, লেবেল আৰু সামগ্ৰীটো সুৰক্ষিত কৰিবলৈ স্বত্বাধিকাৰ এটা ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়ন সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ব্যয়বহুল নহয় আৰু যিকোনো ব্যক্তিয়ে স্বত্বাধিকাৰ উলংঘন কৰিলে আইনৰ দ্বাৰা ন্যায়বাদী মাচুল পৰিশোধ কৰিব লাগিব।
যদি স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়ন কৰা নহয়, তেন্তে নিজৰ ন্যায়বাদী মাচুলৰ বাবে দায়বদ্ধ হ’ব লাগিব, যাৰ মূল্য ব্যক্তিৰ, শব্দ আৰু ছবি প্রতিলিপি কৰা কাৰোবাৰ ক্ষতিতকৈ অধিক। কিছুমান বাণিজ্য চিহ্ন কামৰ ভিতৰত আছে চলচ্চিত্র, ভিডিঅ’, ফটো, প্ৰৱন্ধ আৰু ছফটৱেৰ। ছফটৱেৰ এক কাৰ্যকৰী সামগ্ৰী, বিভিন্ন কোডৰ বাছনি আৰু সজ্জাত ব্যৱহৃত সৃজনশীলতাই স্বত্বাধিকাৰৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত কৰাটো সম্ভৱ কৰি তোলে।
(ঘ) বাণিজ্য ৰহস্যঃ এটা বাণিজ্য ৰহস্য হৈছে এনে তথ্য যি ৰাজহুৱাভাৱে জনা নাযায় আৰু যুক্তিসঙ্গতভাৱে নিশ্চিত কৰিব নোৱাৰি। ই ইয়াৰ মালিকক এটা প্রতিযোগিতামূলক সুবিধাৰ আশ্বাস দিয়ে। বাণিজ্য ৰহস্য এটা কাৰ্যকৰী হ’বলৈ, মালিকে ইয়াক গোপনীয়ভাবে ৰাখিব লাগিব। এইটো অনা-প্ৰকাশ পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰি আৰু সেই তথ্যৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ সীমিত কৰা নীতি আৰু পদ্ধতিবোৰ ৰূপায়ণ কৰি প্ৰাপ্ত কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, কোকা কোলা কোম্পানীৰ কোকা কোলাৰ সূত্ৰত এটা বাণিজ্য ৰহস্য আছে। এই সূত্ৰটো সুৰক্ষিত কৰাটোৱে নিশ্চিত কৰে যে আন কোম্পানীবোৰে কোকা কোলা সামগ্ৰীৰ নকল কৰিবলৈ সক্ষম নহয়।
(ঙ) ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাঃ ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাক এক সামগ্ৰী হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিব পাৰি যাক কার্যক্ষমতা, ব্যৱহাৰযোগ্যতা বা নান্দনিক মূল্য বৃদ্ধি কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে এক নির্দিষ্ট আকৃতি, আৰ্হিত সৃষ্টি কৰা হয়। ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনা আইনে শিল্পীজনৰ বাবে এই পৰিকল্পনাবোৰ সুৰক্ষিত কৰে। ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনা এটা সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে, চাক্ষুষ আবেদন আৰু মৌলিকতা মুখ্য। কেৱল সামগ্ৰী এটাৰ অকাৰ্যকৰী বৈশিষ্ট্যবোৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ প্রকাশ্য অধিকাৰ কাৰ্যালয়ৰ দ্বাৰা ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনা প্ৰদান কৰা হয়।
ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাৰ অধিকাৰ হৈছে সৃষ্টিকৰ্তাৰ বাবে তেওঁলোকৰ কাম আৰু সামগ্ৰী নিৰ্মাণত বিনিয়োগৰ বাবে এটা পুৰষ্কাৰ। প্ৰয়োগযোগ্য সুৰক্ষাৰ বাবে সাধাৰণ ম্যাদ হৈছে ১০ ৰ পৰা ২৫ বছৰৰ ভিতৰত, যাক চৰ্তাৱলীত ভাগ কৰা হয়। যদি আপুনি আপোনাৰ ম্যাদ বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰে, তেওঁ এই প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ বাবে পঞ্জীয়ন নৱীকৰণ কৰিব লাগিব।
(চ) ডাটাবেচঃ ১৯৯৬ চনত প্ৰৱৰ্তন কৰা, ডাটাবেচ অধিকাৰবোৰ কেৱল ডাটাবেচ সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে বিকশিত কৰা হৈছিল। যদি ডাটাবেচৰ সমল প্রাপ্ত কৰা, উপস্থাপন কৰা বা প্রমাণিত কৰাৰ বাবে যথেষ্ট নিৱেশ থাকে তেনেহ’লে অধিকাৰবোৰ হ’ব বিদ্যমান। বিনিয়োগটোত বিত্তীয়, মানৱ আৰু কাৰিকৰী সম্পদ অন্তৰ্ভুক্ত আছে। ডাটাবেচৰ মূল গৰাকী হৈছে ডাটাবেচৰ সৃষ্টিকর্তা আৰু ডাটাবেচ এটাৰ সমল প্রাপ্ত, প্রমাণিত আৰু উপস্থাপন কৰাৰ দায়িত্ব আছে।
নির্মাতা বা সৃষ্টিকর্তায়ো একেটাতে বিনিয়োগ কৰাৰ আশংকা ধাৰণা কৰে। অধিকাৰবোৰে মালিকক আনক তেওঁলোকৰ ডাটাবেচৰ সকলো অংশ আহৰণ বা পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰাত বাধা দিবলৈ সক্ষম কৰে। অৱশ্যে, যদি এই সময়ৰ ভিতৰত ডাটাবেচ প্ৰকাশ কৰা হয়, তেতিয়া ডাটাবেচ অধিকাৰবোৰ প্ৰকাশৰ তাৰিখৰ পৰা ১৫ বছৰৰ বাবে প্ৰযোজ্য হ’ব।
(চ) অনুচিত প্রতিযোগিতাঃ অনুচিত প্রতিযোগিতা হৈছে যিকোনো প্ৰৱঞ্চনামূলক বাণিজ্য প্রথা যাক আইন, নিয়ন্ত্রণ বা উমৈহতীয়া আইনৰ দ্বাৰা অস্বীকাৰ কৰা হয়। ইয়াত সম্পর্কিত মতবাদ অন্তর্ভুক্ত থাকে যিয়ে বিভিন্ন কাৰ্যৰ কাৰণ যেনে বাণিজ্যচিহ্ন বা স্বত্বাধিকাৰ উলংঘন, বাণিজ্য ৰহস্যৰ ভুল বিনিয়োগ আৰু মানহানিকৰ প্ৰতিনিধিত্ব প্ৰকাশৰ বাবে পদক্ষেপ প্রদান কৰে। আইনখনে ব্যৱসায়ৰ দ্বাৰা নিজকে আৰু তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীৰ পাৰ্থক্য ৰখাৰ বাবে কৰা অর্থনৈতিক বৌদ্ধিক আৰু উদ্ভাৱনী বিনিয়োগক সুৰক্ষিত কৰে। ই প্ৰতিযোগিতাতকৈ উন্নত সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ব্যৱসায়ক উদগনি প্ৰদান কৰি প্ৰতিযোগিতা বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰে।
এই প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ যিকোনো ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক অৰ্থনীতিত এক গুৰুত্বপূর্ণ অৱদান আছে। বেছিভাগ উদ্যোগ তেওঁলোকৰ প্ৰকাশ্য অধিকাৰ, বাণিজ্যচিহ্ন আৰু স্বত্বাধিকাৰৰ পর্যাপ্ত প্ৰৱৰ্তনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। উপভোক্তায়ো সুৰক্ষিত আৰু নিশ্চিত সামগ্রী ক্রয় কৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ বৌদ্ধিক সম্পত্তি ব্যৱহাৰ কৰে।
৬। ভাৰতত স্বত্বাধিকাৰৰ ধাৰণাটো কেনেকৈ বিকশিত হৈছিল?
উত্তৰঃ (ক) স্বাধীনতাৰ পূৰ্বঃ ভাৰতত স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ শিপা ১৮৪৭ চনত ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ শাসনকালৰ পৰা পোৱা যায়। সেই সময়ছোৱাত, কামটো স্বয়ংক্রিয় নাছিল আৰু স্বত্বাধিকাৰ বলবৎ কৰাৰ বাবে গৃহ কাৰ্যালয়ৰ সৈতে পঞ্জীয়ন বাধ্যতামূলক আছিল। স্বত্বাধিকাৰৰ ম্যাদ লেখকৰ জীৱনকাল আৰু সাত বছৰৰ মৰণোত্তৰ পৰীক্ষালৈ সম্প্ৰসাৰিত হৈছিল। ১৯১৪ চনত ভাৰতত কেইটামান সংশোধনৰ সৈতে এক নতুন স্বত্বাধিকাৰ আইন গৃহীত কৰা হৈছিল যিবোৰ নিম্নলিখিত ধৰণৰ—
১। স্বত্বাধিকাৰ উলংঘনৰ ক্ষেত্ৰত অপৰাধমূলক নিষেধাজ্ঞা প্ৰৱৰ্তন।
২। ই স্বত্বাধিকাৰ শব্দটো বহল কৰিছিল আৰু ইয়াক ‘একমাত্ৰ অধিকাৰ’ হিচাপে সংশোধন কৰিছিল য’ত লেখকৰ কামৰ অনুবাদ পুনৰুৎপাদন, পৰিৱৰ্তন, উৎপাদন বা প্ৰকাশ কৰাৰ অধিকাৰ আছে।
১৯১৪ চনৰ আইনখন ১৯৫৭ চনত অৰ্থাৎ স্বাধীনতাৰ পিছৰ যুগত নতুন আইনৰ আগমনলৈকে অব্যাহত আছিল।
(খ) স্বাধীনতাৰ পিছতঃ ১৯৫৭ চনত এটা নতুন স্বত্বাধিকাৰ আইন প্রণয়ন কৰা হয়। ১৯৫৭ চনৰ আইনৰ আগতে, ১৯১৪ চনৰ আইন প্রচলিত আছিল, যি আছিল ব্ৰিটিছ স্বত্বাধিকাৰ আইন, ১৯১১-ৰ এক সম্প্ৰসাৰণ। ইয়াৰ উপৰিও ২০১২ চনৰ মে মাহত ভাৰতৰ সংসদই সর্বসন্মতিক্রমে স্বত্বাধিকাৰ সংশোধনী নামৰ এখন বিধেয়ক গৃহীত কৰে। এই বিধেয়কৰ উদ্দেশ্য আছিল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত ভাৰতীয় স্বত্বাধিকাৰ আইন অনা আৰু বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংস্থাৰ চুক্তি যেনে—বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংস্থা (WIPO) স্বত্বাধিকাৰ চুক্তি প্ৰদৰ্শন আৰু প্ৰদৰ্শন আৰু ফেনোগ্রাম চুক্তি (WPPT) অনুসৰণ কৰা। লগতে, ২০১২ সংশোধনী বিধেয়কৰ মুখ্য আলোকপাতবোৰ হৈছে—
১। চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰ আৰু ধ্বনি নথিপত্ৰ দৰে শৈল্পিক কামৰ অধিকাৰত সংশোধনী।
২। অনুজ্ঞাপত্ৰ আৰু আৱণ্টন প্ৰদানৰ পদ্ধতিত সংশোধন।
৭। স্বত্বাধিকাৰ সম্পৰ্কে লিখা।
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ আইনে লেখকসকলক তেওঁলোকৰ সৃষ্টিশীল কামৰ পৰা লাভান্বিত হ’বলৈ আৰু উদ্ভাৱন বৃদ্ধি কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।
স্বত্বাধিকাৰ হৈছে প্ৰগতিৰ কৌশল। ই সৃষ্টিশীলতা আৰু উদ্ভাৱনক উৎসাহিত কৰে আৰু উৎপাদকসকলক আর্থিকভাৱে লাভান্বিত হ’বলৈ সক্ষম কৰে। আমি ক্ৰয় কৰা বহুতো সামগ্ৰীৰ ওপৰত ‘কপিৰাইট সুৰক্ষিত’ শব্দবোৰ পাওঁ। সেইবোৰৰ ভিতৰত আছে চলচ্চিত্র ডিভিডি, সংগীত, কিতাপ, কম্পিউটাৰ ছফটৱেৰ আৰু আন অসংখ্য বস্তু। শব্দটোৱে বুজায় যে তেওঁলোক স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত আৰু কেৱল ধাৰকসকলৰহে এই সামগ্ৰীবোৰৰ পৰা বিক্ৰী আৰু লাভ কৰাৰ অধিকাৰ আছে।
স্বত্বাধিকাৰ আইন কিয় প্ৰাসংগিক? সেইবোৰ প্ৰাসংগিক কিয়নো সৃষ্টিশীল, নতুন ধাৰণা বা সামগ্ৰী ৰখাৰ বাবে যথেষ্ট প্রতিভা, শক্তি আৰু সম্পদৰ প্ৰয়োজন আৰু সৃষ্টিকর্তাসকলে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ পৰা আর্থিকভাৱে লাভান্বিত হোৱাটো স্বাভাৱিক। উদাহৰণস্বৰূপে, এটা ছফটৱেৰ কোম্পানীয়ে বাণিজ্যিকভাৱে লাভজনক সামগ্রী এটা আনিবলৈ কোটি কোটি টকা ব্যয় কৰিব লাগিব। যদি কোনোবাই সস্তীয়াকৈ সামগ্ৰীটো পুনৰুৎপাদন কৰে আৰু মূল্যৰ এক ভগ্নাংশত বিক্ৰী কৰে, যাক ‘পাইৰেচি’ বুলি কোৱা হয় তেনেহ’লে ই ধন হেৰুৱাব। পাইৰেটেড ছফটৱেৰে কেৱল বিকাশশীল কোম্পানীৰ লোকচান কঢ়িয়াই আনে সেয়া নহয় ইনতুন অভিনৱ সামগ্ৰী লৈ আহিব পৰা আনসকলৰ বাবেও এক নিৰুৎসাহ হিচাপে কাম কৰে।
৮। ভাৰতত স্বত্বাধিকাৰ আইন সম্পর্কে লিখা।
উত্তৰঃ অতীতত, স্বত্বাধিকাৰ উলংঘন, বিশেষকৈ ঔদ্যোগিক দেশবোৰত তৈয়াৰ কৰা সামগ্ৰীৰ বাবে সাধাৰণ আছিল। কিন্তু স্বত্বাধিকাৰৰ গুৰুত্ব সম্পর্কে বৰ্ধিত সজাগতাৰ সৈতে, প্রতিবেদিত ঘটনাবোৰ হ্ৰাস পাইছে। আন্তর্জাতিক সমকক্ষ আৰু কোম্পানীবোৰৰ হেঁচাই চৰকাৰক স্বত্বাধিকাৰ উলংঘনৰ বিৰুদ্ধে কঠোৰ হ’বলৈ বাধ্য কৰিছে।
ভাৰতত, স্বত্বাধিকাৰ আইন হৈছে স্বত্বাধিকাৰ আইন ১৯৫৭ৰ সংৰক্ষণ। আইনখনত কমেও পাঁচবাৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে— ১৯৮৩, ১৯৮৪, ১৯৯২, ১৯৯৪, ১৯৯৯ আৰু ২০১২ চনত। স্বত্বাধিকাৰ ২০১২ আইন আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু এই আইনখন ১৯৯৬ চনত সম্পূর্ণ হোৱা দুটা বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংস্থা ইন্টাৰনেট চুক্তিৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূর্ণ কৰে – বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংস্থা স্বত্বাধিকাৰ চুক্তি, বিশ্ব বৌদ্ধিত সম্পত্তি সংস্থা প্ৰদৰ্শন আৰু ফোনোগ্রাম চুক্তি। যদি কোনো স্বত্বাধিকাৰ উলংঘন হয়, আইনখনৰ ধাৰা ৫৫-ৰ অধীনত আমি বিভিন্ন পদক্ষেপ ল’ব পাৰি। ইয়াৰ ভিতৰত আছে আদেশ, বিত্তীয় সকাহ আৰু কাৰাবাস । ভাৰতত, স্বত্বাধিকাৰ উলংঘনৰ বাবে দোষী সাব্যস্ত হোৱা লোকসকলে ছয় মাহৰ পৰা তিনি বছৰলৈকে কাৰাবাস খাটিব পাৰে, বা চলাখ টকালৈকে জৰিমনা আদায় কৰিব পাৰি।
৯। স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ ম্যাদ সম্পর্কে লিখা?
উত্তৰঃ এটা কামৰ স্বত্বাধিকাৰৰ ম্যাদ উকলি যোৱাৰ পিছত, কামটো ৰাজহুৱা ক্ষেত্ৰলৈ অবতীর্ণ হয় আৰু ইয়াক কোনো মূল্য নোহোৱাকৈ আৰু কোনো বাধা অবিহনে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। মূল স্বত্বাধিকাৰ ম্যাদ ১৪ বছৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল আৰু ১৪ বছৰৰ বাবে নৱীকৰণ কৰাৰ বিকল্প ৰখা হৈছিল। সেই ম্যাদ ১৮৩১ চনত দুগুণ কৰি ২৮ বছৰ আৰু ২৮ বছৰৰ বাবে নৱীকৰণ কৰা হৈছিল।
ডিজনী কৰ্প’ৰেচন হৈছে শক্তিশালী স্বত্বাধিকাৰ ধাৰকৰ এটা গোটৰ ভিতৰত সৰ্বাধিক জনাজাত যি দীঘলীয়া চৰ্তাৱলীৰ পৰা স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষা লাভান্বিত হয়। ডিজনী ইয়াৰ আইকনিক মাউচৰ বাবে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষা সম্প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে এক চালিকা শক্তি হৈ পৰিছে আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত স্বত্বাধিকাৰ চৰ্তাৱলীৰ পৰিৱৰ্তন সমৰ্থন কৰিছে, সেইবোৰ হ’ল—
১৯৭৬ চনৰ স্বত্বাধিকাৰ আইন, যিয়ে স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষা ৭৫ বছৰ লৈ বা লেখকৰ জীৱনকাল আৰু ৫০ বছৰলৈ বৃদ্ধি কৰিছিল। আৰু ১৯৯৮ চনৰ স্বত্বাধিকাৰ চুক্তি সম্পর্কিত যাক মিকি মাউচ সুৰক্ষা আইন বুলিও কোৱা হয়, যি ম্যাদটো ১২০ বছৰ লৈ বা লেখকৰ জীৱনকাল আৰু ৭০ বছৰলৈ বৃদ্ধি কৰে।
বৰ্তমানৰ স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ অধীনত, ১৯২৮ চনত ষ্টীমবোট উইলিত চিত্ৰিত মিকি মাউচৰ মূল সংস্কৰণৰ ওপৰত ডিজনীৰ স্বত্বাধিকাৰ ২০২৪ চনত সমাপ্ত হ’ব। অৱশ্যে, ডিজনী মাস্কটৰ পৰৱৰ্তী সংস্কৰণ, লগতে ডিজনীৰ বেছিভাগ চৰিত্ৰ, এতিয়াও সুৰক্ষিত থাকিব।
১০। স্বত্বাধিকাৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে ডিজিটেল অধিকাৰ ব্যৱস্থাপনা কেনেদৰে ব্যৱহাৰ কৰা হয়?
উত্তৰঃ ডিজিটেল অভিব্যক্তি, যেনে ই-কিতাপ আৰু সংগীত, তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাগত কিতাপ আৰু ডিস্ক সমকক্ষৰ দৰে স্বত্বাধিকাৰৰ অধীনত সুৰক্ষিত। মুদ্ৰণ আৰু ভৌতিক বিতৰণৰ প্রয়োজন হোৱা হার্ড-কপি সামগ্ৰীৰ তুলনাত ডিজিটেল কামৰ উলংঘন আৰু অনুমোদিত উৎপাদন নিয়ন্ত্ৰণ কৰা যথেষ্ট কঠিন।
স্বত্বাধিকাৰে এই কামবোৰ সুৰক্ষিত কৰে আৰু সত্যটোৰ পিছত মোকর্দমাৰ আধাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, কিন্তু নিগমবোৰে ডিজিটেল কামবোৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ডিজিটেল প্রযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰাৰ ধাৰণাটো গ্ৰহণ কৰিছে।
সাধাৰণ ডিজিটেল অধিকাৰ ব্যৱস্থাপনা (DRM) সামগ্ৰীত দুটা মৌলিক পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়—
(ক) ডিজিটেল সামগ্ৰীৰ ব্যক্তিগত প্ৰতিলিপিবোৰ ৰূপান্তৰ কৰা হয় আৰু সেইবোৰৰ ব্যৱহাৰ সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সংহিতা (Code) থাকে। বাণিজ্যিকভাৱে বিতৰণ কৰা ডিজিটেল ভিডিঅ’ ডিস্কৰ অনুমোদিত নকল প্ৰতিহত কৰিবলৈ ব্যৱহৃত সুৰক্ষাবোৰ ইয়াৰ উদাহৰণ আৰু বিনা অনুমতিত গ্ৰহণ কৰা প্ৰতিলিপিৰ ব্যৱহাৰ প্ৰতিহত কৰিবলৈ ডিভিডি প্লেয়াৰত নিৰ্মিত সুৰক্ষাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।
(খ) এটা কেন্দ্ৰীভূত অধিকাৰ ব্যৱস্থাপনা চাৰ্ভাৰে ব্যৱহাৰৰ সময়ত অনুমোদন পৰীক্ষা কৰে আৰু সেই অনুসৰি ডিজিটেল প্রতিলিপি তলাবন্ধ বা আনলক কৰে। ই সূক্ষ্ম শস্যযুক্ত নিয়ন্ত্ৰণ আৰু উন্নত সামগ্ৰিক ব্যৱহাৰ গণনাৰ অনুমতি দিয়ে কিন্তু প্ৰতিটো ব্যৱহাৰৰ আগতে ইণ্টাৰনেট সংযোগৰ প্ৰয়োজন হয়।
কিছুমান ডিজিটেল অধিকাৰ ব্যৱস্থাপনা প্রণালীত, অতিৰিক্ত নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰয়োগ কৰা হয়। উদাহরণ স্বৰূপে, আমাজন কিণ্ডল পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত পঢ়া কিতাপবোৰ বৰ্তমানৰ প্ৰতিলিপিৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত আলোকপাত কৰিব পাৰি, কিন্তু কিণ্ডল প্রদর্শিত পাঠ পৰিচালনা প্ৰণালীৰ ক্লিপবোর্ডলৈ প্রতিলিপি কৰাৰ অনুমতি নাই।
সমালোচকসকলে উল্লেখ কৰিছে, এক প্রতিবন্ধকতা যি স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ অধীনত প্ৰদান কৰা অধিকাৰৰ বাহিৰত, য’ত সেই কটা আৰু পেষ্ট (Pasting) কৰাটো (Cutting) ন্যায্য ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত পৰিব পাৰে। ডিভিডিৰ বেকআপ প্ৰতিলিপি প্ৰস্তুত কৰিবলৈ সক্ষম নোহোৱাটো আন এটা ঘটনা য’ত স্বত্বাধিকাৰৰ অধীনত কাম এটা ব্যৱহাৰ কৰাৰ অনুমতি দিয়া হয় কিন্তু ডিআৰএম প্ৰণালীৰ দ্বাৰা নিষিদ্ধ কৰা হ’ব পাৰে যিটো নিগমে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ বাছনি কৰিছে।
১১। ১৯৯৮ চনৰ ডিজিটেল সহস্রাব্দ স্বত্বাধিকাৰ আইন সম্পর্কে লিখা।
উত্তৰঃ ১৯৯৮ চনৰ ডিজিটেল সহস্রাব্দ স্বত্বাধিকাৰ আইনত (DMCA) এক চৰ্ত অন্তর্ভুক্ত আছে যি ডিজিটেল অধিকাৰ ব্যৱস্থাপনা (DRM) প্ৰণালীবোৰ বিপৰীত-অভিযন্তা কৰাটো এক ফৌজদাৰী অপৰাধ হিচাপে গণ্য কৰে, আনকি সেই একেই স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ অধীনত অনুমোদিত পদক্ষেপ লোৱাৰ লক্ষ্য থাকিলেও। সামগ্রী নির্মাতা, যেনে ফার্ম ট্ৰেক্টৰ, যি সাধাৰাতে স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ সৈতে সম্পর্কিত নহয়, তেওঁলোকে দৃঢ়তাৰে কৈছে যে ডিজিটেল স্বত্বাধিকাৰ সহস্রাব্দ আইন অভিযস্তা ব্যৱস্থা তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীৰ ভিতৰত অনুবিদ্ধ প্ৰণালীত ব্যবহৃত ছফ’টৱেৰৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য। সেয়েহে, তৃতীয় পক্ষই সেই প্ৰণালীবোৰ বুজিবলৈ চেষ্টা কৰােটো অপৰাধমূলক, স্বত্বাধিকাৰ উলংঘনৰ বাবে নহয়, কিন্তু কেৱল ডিজিটেল স্বত্বাধিকাৰ সহস্ৰাব্দ আইন প্ৰণালীৰ কাম-কাজৰ ওপৰত গৱেষণা অবৈধ হোৱাৰ বাবে।
ডিজিটেল সহস্রাব্দ স্বত্বাধিকাৰ আইন প্রণয়ন হোৱাৰ পিছৰে পৰা কেইবাটাও গোচৰ আৰু ভাবুকিপূর্ণ আইনী ব্যৱস্থা লোৱা হৈছে। ইয়াৰ এটা আংশিক তালিকা ‘ইলেক্টনিক ফ্রন্টিয়াৰ ফাউণ্ডেচনৰ’ দ্বাৰা ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা হয়।
১২। স্বত্বাধিকাৰ বনাম বাণিজ্যচিহ্ন আৰু প্ৰকাশ্য অধিকাৰৰ মাজৰ পাৰ্থক্য লিখা।
উত্তৰঃ যদিও স্বত্বাধিকাৰ আইন সর্বাত্মক নহয়, অন্যান্য আইন, যেনে প্রকাশ্য অধিকাৰ আৰু বাণিজ্যচিহ্ন আইনে অতিৰিক্ত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিব পাৰে। যদিও স্বত্বাধিকাৰ, বাণিজ্যচিহ্ন, আৰু প্ৰকাশ্য অধিকাৰ সঘনাই সলনি কৰি ব্যৱহাৰ কৰা হয়, সেইবোৰে বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ বাবে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।
বাণিজ্যচিহ্ন আইনে ব্যক্তি বা নিগমৰ কামক আন এটা সত্তাৰ পৰা পৃথক কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা সামগ্ৰী সুৰক্ষিত কৰে। এই সামগ্ৰীবোৰৰ ভিতৰত আছে শব্দ, বাক্যাংশ বা চিহ্ন-যেনে লোগো, শ্লোগান, আৰু ব্ৰেণ্ডনাম – যিবোৰ স্বত্বাধিকাৰ আইনে সামৰি নলয়। প্রকাশ্য অধিকাৰবোৰে সীমিত সময়ৰ বাবে আৱিষ্কাৰবোৰ সামৰি লয়। প্রকাশ্য অধিকাৰ থকা সামগ্ৰীবোৰৰ ভিতৰত আছে ঔদ্যোগিক প্রক্রিয়া, যন্ত্ৰ আৰু ৰাসায়নিক স্থিতিৰ দৰে সামগ্ৰী।
১৩। চৌর্যবৃত্তি কি? বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ “প্লেজিয়াৰিয়াছ” অৰ্থাৎ “অপহৰণকাৰী” অৰ্থৰ পৰা চৌর্যবৃত্তি উদ্ভৱ হৈছে। চৌর্যবৃত্তিৰ অৰ্থ হৈছে আনৰ কাম চুৰি কৰা বা নকল কৰা আৰু ইয়াক নিজৰ কাম হিচাপে প্রতিনিধিত্ব কৰা। ইণ্টাৰনেটত, সকলোবোৰ বিনামূলীয়াকৈ উপলব্ধ। আমি যিকোনো পাঠ, অডিঅ’ আৰু ভিডিঅ’ ভাগ-বতৰা, আপলোড, ডাউনলোড, দৰ্শন বা সন্ধান কৰিব পাৰো। ইণ্টাৰনেটত যিকোনো বস্তু আৰু সকলো বস্তুৰ উপলব্ধতাই আমাৰ জীৱন সহজ কৰি তুলিছে কিন্তু মানুহে খ্যাতিৰ শৈক্ষিক লাভালাভৰ বাবে, ধনৰ বাবে, ব্যক্তিগত স্বাৰ্থৰ বাবে আদিৰ বাবে আনৰ কামক নিজৰ হিচাপে প্রতিনিধিত্ব কৰি ইণ্টাৰনেটৰ এই সুবিধাৰ অপব্যৱহাৰ কৰে।
শিক্ষা আৰু গৱেষণাত সচৰাচৰ চৌর্যবৃত্তি প্রচলিত হয়। ইণ্টাৰনেটত, আমাৰ ওচৰত সকলো ধৰণৰ সাহিত্যিক প্ৰৱন্ধ, শৈটিক্ষক সমল, গবেষণা পত্ৰ আদি বিনামূলীয়াকৈ উপলব্ধ। ই সকলোকে সহায় কৰে আৰু জ্ঞান আহৰণ আৰু সাক্ষৰ হোৱাত সহায় কৰে। আগতে যেতিয়া কোনো ইণ্টাৰনেট নাছিল মানুহে পঢ়িব বিচাৰিলে বা কিবা জানিব বিচাৰিলে গ্ৰন্থাগাৰলৈ যাব লগা হৈছিল বা দামী কিতাপ ক্ৰয় কৰিব লগা হৈছিল। কিন্তু এতিয়া আমি কেৱল আমাৰ ব্ৰাউজাৰত বিষয়টো টাইপ কৰো আৰু আমি হাজাৰ হাজাৰ সন্ধানৰ ফলাফল পাওঁ। ফলস্বৰূপে, কিছুমান লোকে এই প্ৰৱন্ধ, গবেষণা পত্র, শৈক্ষিক সমলবিৰূপ ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰে। চৌর্যবৃত্তি ইচ্ছাকৃত বা অনিচ্ছাকৃত হ’ব পাৰে।
(ক) যদি আমি আমাৰ নামত আন এজন ব্যক্তিৰ কাম ব্যৱহাৰ কৰো।
(খ) যদি আমি আনৰ ধাৰণা আৰু শব্দ প্রতিলিপি কৰোঁ আৰু তেওঁলোকক কৃতিত্ব নিদিওঁ।
(গ) যদি আমি স্বত্বাধিকাৰ প্ৰাপ্ত ছবি বা সংগীত ডাউনলোড কৰোঁ আৰু সেইবোৰ আমাৰ নিজৰ হিচাপে উপস্থাপন কৰো।
(ঘ) যদি আমি সর্বাধিক শব্দ প্রতিলিপি কৰোঁ আৰু সেইবোৰ সংশোধন কৰোঁ যাতে আমি সেইবোৰ চতুৰতাৰে আমাৰ নিজৰ নামত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
(ঙ) যদি আমি আমাৰ নিজৰ সংগীত ভিডিঅ’ৰ বাবে আন কাৰোবাৰ স্বত্বাধিকাৰ যুক্ত সংগীত বা ভিডিঅ’ ব্যৱহাৰ কৰো।
(চ) যদি আমি ছবি এখন, ভিডিঅ’, সংগীত, প্ৰৱন্ধ আদি এনেদৰে পুনৰ সৃষ্টি কৰো যাতে ই মূল ছবিৰ সৈতে একে হয়।
১৪। চৌর্যবৃত্তি কিয় অনৈতিক?
উত্তৰঃ (ক) চৌর্যবৃত্তি অনৈতিক কিয়নো আমি কাৰোবাৰ আন কামক অধিকাৰ নিদিয়াকৈ তেওঁলোকক আমাৰ নিজৰ হিচাপে প্ৰতিনিধিত্ব কৰি আছো। বাস্তৱ পৃথিৱীত যদি আন কোনোবাই আমাৰ অনুমতি অবিহনে আমাৰ বস্তুবোৰ লয় তেন্তে আমি সেই ব্যক্তিজনক “চোৰ” বুলি কওঁ আৰু এনে কৰাটো দণ্ডনীয় অপৰাধ বুলি গণ্য কৰা হয়। একেদৰে যদি ভার্চুৱেল পৃথিৱীত কোনোবাই আন কাৰোবাৰ কাম প্রতিলিপি কৰে তেন্তে ই হ’ব অনৈতিক আৰু শাস্তিযোগ্য অপৰাধ।
(খ) চৌর্যবৃত্তিয়ে শিক্ষাবিদসকলৰ অখণ্ডতা প্ৰভাৱিত কৰে। গৱেষকসকলক তেওঁলোকৰ গৱেষণাৰ কামৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি পি.এইচ.ডি. ডিগ্রী দিয়া হয়, শিক্ষার্থীসকলক তেওঁলোকৰ ঘৰৰ কাম অনুসৰি গ্ৰেড দিয়া হয়। যদি আমি চৌর্যবৃত্তিৰ অনুশীলন কৰিম তেন্তে আমি কোনো জ্ঞান লাভ নকৰিম। আমি আনকি আমাৰ পি.এইচ.ডি ডিগ্ৰী বা ভাল নম্বৰ প্ৰাপ্ত কৰাত সফল হ’ব পাৰোঁ কিন্তু ই আমাৰ কৰ্মজীৱন বিপদত পেলাব। আমি সমাজ, সংগঠনবোৰৰ বাবে কাম কৰিব পাৰোঁ কিয়নো আমাৰ সংশ্লিষ্ট কামৰ সম্পূৰ্ণ জ্ঞান নাই।
(গ) যদি আমি আমাৰ ব্যক্তিগত লাভালাভ যেনে আর্থিক লাভ, খ্যাতি আদিৰ বাবে চৌর্যবৃত্তি সমল ব্যৱহাৰ কৰো তেনেহ’লে এয়া অনৈতিক কিয়নো আমি প্ৰকৃততে নকৰা কামৰ বাবে লাভান্বিত হৈ আছো। প্ৰকৃততে ভাল প্ৰদৰ্শন নকৰাকৈ বা সেই পুৰস্কাৰ পাবলৈ আমাৰ ১০০ শতাংশ নিদিয়াকৈ আমাক পুৰস্কৃত কৰা হৈছে। এনে কৰাটো হৈছে অনৈতিক।
১৫। আমি কেনেকৈ চৌর্যবৃত্তি পৰিহাৰ কৰিব পাৰি?
উত্তৰঃ তলত দিয়া পদক্ষেপবোৰৰ দ্বাৰা আমি চৌর্যবৃত্তি পৰিহাৰ কৰিব পাৰো—
(ক) আমি আমাৰ নিজৰ কামত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা ব্যক্তিজনক সদায় কৃতিত্ব দি শব্দাৱলী প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ দুটা উদ্ধৃতি ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
(ঠ) আমাৰ নিজৰ ধাৰণা আৰু চিন্তা নিৰ্মাণ কৰি আৰু সেইবোৰ আমাৰ কামত ব্যৱহাৰ কৰা। আন এজন ব্যক্তিৰ ধাৰণা বা কাম প্রতিলিপি নকৰি নিজকে বিকশিত কৰিবলৈ আৰু নিজৰ ওপৰত কাম কৰিব লাগিব যাতে আমি আমাৰ চিন্তা প্ৰক্ৰিয়া উন্নত কৰিব পাৰে।
(গ) পেৰাফ্ৰেছিং ব্যৱহাৰ কৰা। পেৰাফ্লেচিং মানে আমাৰ নিজৰ শব্দত এটা ধাৰণা বা চিন্তাৰ প্ৰতিনিধিত্ব এনেদৰে হয় যে সেই ধাৰণাটোৰ মূল সাৰাংশ একেই থাকে। কিন্তু আমি এনেদৰে ব্যাখ্যা কৰা উচিত যাতে ই চৌর্যবৃত্তিলৈ ৰূপান্তৰিত নহয়৷
(ঘ) অনলাইন চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষক সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰা। বহুতো ছাইট আছে যিয়ে চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষক সঁজুলি আগবঢ়ায়। এই ছাইটবোৰে ইণ্টাৰনেটত উপলব্ধ হাজাৰ হাজাৰ আন কামৰ বিপৰীতে আমাৰ কাম পৰীক্ষা কৰে আৰু আমাৰ এক শতাংশ চৌর্যবৃত্তি বা অনন্য সমল দিয়ে। তেওঁলোকে আনকি কোনটো ছাইটৰ পৰা সমলটো প্ৰতিলিপি কৰা হৈছে সেয়া ক’ব পাৰে। কিছুমান চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষা সঁজুলি হৈছে— ব্যাকৰণগতভাৱে, সৰু চিওটুল, টাণিটিন, কুইটেক্সট ইত্যাদি।
(ঙ) সদায়ে গৱেষণা পত্র বা প্ৰৱন্ধত সঠিক প্ৰসংগ প্ৰদান কৰিব লাগে।
(চ) আমাৰ প্ৰৱন্ধবোৰ কেনেদৰে উল্লেখ কৰিব লাগে, প্ৰসংগ প্ৰদান কৰিব লাগে, তাৰ বাবে দুটা উদ্ধৃতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আমি লিখা আৰম্ভ কৰাৰ আগতে পাণ্ডিত্যপূৰ্ণ প্ৰৱন্ধ বা কিতাপ বা গৱেষণা পত্র কেনেদৰে লিখিব লাগে সেয়া জানিব লাগিব।
১৬। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তিৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ চৌর্যবৃত্তিৰ গুৰুত্ব আৰু সঘনতাৰ সন্দৰ্ভত, বৈজ্ঞানিক গৱেষকসকলৰ সমীক্ষাই এক প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তিৰ শ্ৰেণী প্ৰস্তুত কৰিছে। যদিও সম্পূর্ণ চৌর্যবৃত্তিয়ে আটাইতকৈ গুৰুতৰ অপৰাধটো প্রতিনিধিত্ব কৰে। সেয়েহে, বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি আৰু সেইবোৰ কেনেদৰে ঘটে সেয়া বিবেচনা কৰা আৰু বুজি পোৱাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
(ক) সম্পূর্ণ চৌর্যবৃত্তিঃ সম্পূৰ্ণ চৌর্যবৃত্তি হৈছে আটাইতকৈ গুৰুতৰ প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি য’ত গৱেষক এজনে আন কোনোবাই সৃষ্টি কৰা পাণ্ডুলিপি বা অধ্যয়ন কৰে আৰু ইয়াক তেওঁৰ নামত দাখিল কৰে। এইটো বৌদ্ধিক চুৰি আৰু চুৰিৰ সমতুল্য।
(খ) উৎস-আধাৰিত চৌর্যবৃত্তিঃ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ উৎসৰ বাবে চৌর্যবৃত্তি হ’ব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, গৱেষক এজনে অশুদ্ধ বা অস্তিত্বহীন উৎস এটাৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰে, ই এক বিভ্রান্তিকৰ উদ্ধৃতি ৷ যেতিয়া গৱেষক এজনে তথ্য বা তথ্যৰ গৌণ উৎস ব্যৱহাৰ কৰে তেতিয়াও চৌর্যবৃত্তি হয়, কিন্তু কেৱল তথ্যৰ প্ৰাথমিক উৎস উল্লেখ কৰে। এই দুয়োপ্ৰকাৰৰ ফলত প্ৰসংগ উৎসৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হয়। ইয়াৰ ফলত, প্ৰসংগবোৰৰ উদ্ধৃতিৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হয়।
অৱশেষত, তথ্য বিকৃতকৰণ আৰু মিছাকৰণো এক প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি। তথ্য বিকৃতকৰণ হৈছে তথ্য আৰু গৱেষণাৰ ফলাফল প্ৰস্তুত কৰা, আনহাতে তথ্য মিছাকৰণত মিছা ধাৰণা দিবলৈ তথ্য সলনি কৰা হয়। এই ধৰণৰ চৌর্যবৃত্তিৰ পৰিণাম গুৰুতৰ হ’ব পাৰে, বিশেষকৈ চিকিৎসা গৱেষণাৰ ক্ষেত্ৰত, কিয়নো ই নিদানিক সিদ্ধান্তবোৰৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
(গ) প্রত্যক্ষ চৌর্যবৃত্তিঃ যেতিয়া এজন লেখকে উদ্ধৃতি চিহ্ন বা আৰোপ ব্যৱহাৰ নকৰাকৈ আন এজন লেখকৰ পাঠ, শব্দৰ বাবে প্ৰতিলিপি কৰে, তেতিয়া প্ৰত্যক্ষ বা শব্দগত চৌর্যবৃত্তি হয়, এনেদৰে ইয়াক তেওঁৰ নিজৰ বুলি প্ৰেৰণ কৰে। ই সম্পূৰ্ণ চৌর্যবৃত্তিৰ দৰে, কিন্তু ই আন এখন কাকতৰ শাখাবোৰক বুজায়। এই ধৰণৰ চৌর্যবৃত্তিক অসৎ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু ই শৈক্ষিক অনুশাসনমূলক পদক্ষেপৰ বাবে আহ্বান জনায়। ই সিমান সচৰাচৰ নহয়, কিন্তু ই শৈক্ষিক নিয়ম আৰু নৈতিকতাৰ এক গুৰুতৰ উলংঘন।
(ঘ) স্ব বা স্বয়ং চৌর্যবৃত্তিঃ স্বয়ং চৌর্যবৃত্তি, যাক স্ব-চৌর্যবৃত্তি বা নকল বুলিও কোৱা হয়, যেতিয়া এজন লেখকে তেওঁৰ আগতে প্রকাশিত কামৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ বোৰ আৰোপ অবিহনে পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰে। সেয়েহে, বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সলনি এই ধৰণৰ চৌর্যবৃত্তিত প্রকাশিত গৱেষকসকলৰ জড়িত হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক। প্রতিলিপি কৰা সমলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, এই ধৰণৰ উলংঘনৰ তীব্ৰতা বিতৰ্কৰ অধীনত আছে। অৱশ্যে বহুতো একাডেমিক আলোচনীত লেখকৰ কামৰ শতাংশৰ ওপৰত কঠোৰ চৰ্ত আছে যিটো পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য। বহুতো আলোচনীয়ে পাণ্ডুলিপিবোৰ পুনৰীক্ষণৰ বাবে বিবেচনা কৰাৰ আগতে এক চৌর্যবৃত্তি-চিনাক্তকৰণ চফটৱেৰৰ জৰিয়তে চলায়।
(ঙ) চৌর্যবৃত্তিৰ ব্যাখ্যাঃ এয়া হৈছে, ৱিলিত প্রকাশিত অনুসৰি, আটাইতকৈ সচৰাচৰ প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তি। ইয়াত বাক্যবোৰত কিছু সৰু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে আন কাৰোবাৰ লিখনি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আনকি শব্দবোৰ পৃথক হ’লেও, মূল ধাৰণাটো একে থাকে আৰু চৌর্যবৃত্তি ঘটে। যিহেতু শিক্ষার্থীসকলে প্ৰায়ে চৌর্যবৃত্তি কি গঠন কৰে সেই বিষয়ে স্পষ্টভাৱে বুজি নাপায়, গৱেষণা আৰু লিখনিৰ বাবে কিছুমান পৰামৰ্শ উপলব্ধ আছে য’ত চৌর্যবৃত্তিৰ আশংকা হ্রাস হয়।
(চ) অশুদ্ধ লেখকত্বঃ অশুদ্ধ লেখকত্ব বা বিভ্রান্তিকৰ আৰোপ দুটা ধৰণে হ’ব পাৰে।
এক ৰূপত, যেতিয়া এজন ব্যক্তিয়ে পাণ্ডুলিপি এখনত অৰিহণা যোগায় কিন্তু ইয়াৰ বাবে কৃতিত্ব নাপায়। দ্বিতীয় প্ৰপত্ৰটো হৈছে বিপৰীত যেতিয়া এজন ব্যক্তিয়ে কামত অৰিহণা নিদিয়াকৈ কৃতিত্ব লাভ কৰে। এই ধৰণৰ চৌর্যবৃত্তি, যিয়েই নহওঁক, এয়া হৈছে গৱেষণাৰ আচৰণ বিধিৰ উলংঘন।
আন কোনোবাই পাণ্ডুলিপি সম্পাদনা কৰিলে এই ধৰণৰ চৌর্যবৃত্তি কৰাটো সম্ভৱ, যাৰ ফলত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন ঘটিব পাৰে। এই ক্ষেত্ৰত, পৰামৰ্শটো হৈছে প্ৰকাশৰ সময়ত অৱদানকাৰীসকলক স্বীকাৰ কৰা।
(ছ) কাৰুকাৰ্য চৌর্যবৃত্তিঃ কাৰুকাৰ্যচৌর্যবৃত্তি চিনাক্ত কৰা অধিক কঠিন হ’ব পাৰে কিয়নো ই নিজৰ গৱেষণাৰ ভিতৰত আন কাৰোবাৰ বাক্যাংশ বা পাঠ অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। ইয়াক জোড়াতালি (Patchwork) চৌর্যবৃত্তি বুলিও কোৱা হয়।
(জ) আকস্মিক চৌর্যবৃত্তিঃ অভিপ্রায় হওঁক বা অনিচ্ছাকৃত হওক, চৌর্যবৃত্তিৰ কোনো অজুহাত নাই আৰু ইয়াৰ পৰিণাম প্ৰায়ে একে হয়। অৱশ্যে, অৱহেলা, ভুল বা অনিচ্ছাকৃত ব্যাখ্যাৰ বাবে সংঘটিত হ’লে চৌর্যবৃত্তি আকস্মিক হ’ব পাৰে। শিক্ষাৰ্থীসকলে দুর্ঘটনাজনিত চৌর্যবৃত্তি কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে, সেয়েহে বিশ্ববিদ্যালয়বোৰে এই প্ৰকাৰৰ চৌর্যবৃত্তিৰ বিষয়ে শিক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগে।
১৭। প্রতিবেদন ৰচনা কৰাৰ উপাদানসমূহ আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ প্ৰতিবেদন ৰচনা কৰাৰ উপাদানসমূহ তলত আলোচনা কৰা হ’ল—
(ক) শীর্ষক পৃষ্ঠা ইয়াত প্ৰতিবেদনৰ শীৰ্ষক যি বিষয়বস্তুৰ সঠিক ইংগিত দিব লাগে, তাত লেখকৰ নামবোৰ, পৰিমাণ, আৰু তাৰিখ অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব লাগে।
(খ) স্বীকৃতি প্রতিবেদনৰ বাবে তথ্য সংগ্ৰহ কৰাত প্ৰাপ্ত কৰা যিকোনো সহায় স্বীকাৰ কৰা উচিত, উদাহৰণস্বৰূপে বিভাগৰ কৰ্মচাৰী।
(গ) সমল প্ৰতিবেদনৰ সকলো মুখ্য শাখাক তেওঁলোকে আৰম্ভ কৰা পৃষ্ঠা নম্বৰৰ সৈতে ক্ৰমত তালিকাভুক্ত কৰিব লাগে। যদি প্রতিবেদনত চার্ট, নক্সা বা তালিকা অন্তর্ভুক্ত থাকে, এইবোৰ ‘চিত্ৰৰ তালিকা’ৰ দৰে শীৰ্ষকৰ অধীনত পৃথকে তালিকাভুক্ত কৰিব লাগে।
(ঘ) বিমূর্ত বা কার্যবাহী সাৰাংশ এইটো প্ৰতিবেদনৰ মুখ্য বিষয়বস্তুৰ সাৰাংশ ৰখা এটা চমু অনুচ্ছেদ হ’ব লাগে। ইয়াত মুখ্য কামৰ এটা চমু বিবৃতি, ব্যৱহৃত পদ্ধতি, উপনীত হোৱা সিদ্ধান্ত আৰু যিকোনো পৰামৰ্শ অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব লাগে। বিমূৰ্ত বা সাৰাংশটো সংক্ষিপ্ত, তথ্যপূর্ণ আৰু প্ৰতিবেদনৰ পৰা স্বতন্ত্র হ’ব লাগে। সাৰাংশটোৰ একাধিক উদ্দেশ্য থাকিব পাৰে: ই পাঠকক তেওঁলোকে কি পঢ়িছে সেয়া মনত পেলাই দিয়ে কিন্তু ই ব্যস্ত পৰিতালক বা অধ্যাপকসকলৰ বাবেও উপযোগী যি সদায় সম্পূর্ণ প্রতিবেদন পঢ়িব নোৱাৰে।
(ঙ) পৰিচয়, ই প্ৰতিবেদনৰ প্ৰসংগৰ চৰ্তাৱলী অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। উদ্দেশ্যবোৰ স্পষ্টভাৱে কোৱা, প্ৰতিবেদনৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা, অনুসন্ধানৰ পদ্ধতিৰ ৰূপৰেখা প্ৰস্তুত কৰা, প্রতিবেদনৰ বিষয়টোক এক চমু সাধাৰণ পৃষ্ঠভূমি দিয়া হয় যেনে— কোম্পানী বা প্ৰক্ৰিয়া, আৰু প্ৰস্তাৱিত বিকাশ সূচিত কৰা।
(চ) ফলাফলবোৰ যিমান সম্ভব সৰল উপায়েৰে উপস্থাপন কৰা হয়। তথ্যবোৰ যিমানে জটিল দেখা যায়, ব্যাখ্যা কৰাটো সিমানেই কঠিন হ’ব। গ্রাফ, চাৰ্ট আৰু নক্সাই পাঠকক মুখ্য ফলাফলচিনাক্ত কৰাত সহায় কৰে আৰু লিখিত পাঠৰ প্ৰবাহ বজাই ৰাখে।
(ছ) আলোচনা, এইটো সেই শাখা য’ত আমি সংগ্ৰহ কৰা তথ্যৰ পৰা অংকন কৰা আমাৰ ফলাফলবোৰ বিশ্লেষণ আৰু ব্যাখ্যা কৰো, লগতে ইয়াৰ গুৰুত্ব ব্যাখ্যা কৰো। গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়বোৰ চিনাক্ত কৰা আৰু ফলাফলৰ বাবে ব্যাখ্যাৰ পৰামৰ্শ দিয়া হয়। সন্মুখীন হোৱা যিকোনো সমস্যাৰ ৰূপৰেখা প্রস্তুত কৰিব লাগে আৰু এক সন্তুলিত দৃষ্টিভংগী উপস্থাপন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব লাগে।
(জ) সিদ্ধান্ত আৰু পৰামৰ্শ এইটো প্ৰতিবেদনৰ শাখা যিয়ে মুখ্য বিষয়বোৰ একত্ৰিত কৰে। ইয়াক স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ কৰিব লাগে আৰু কোনো নতুন তথ্য উপস্থাপন কৰিব নালাগে। আপুনি আপোনাৰ পৰামৰ্শবোৰ পৃথক শাখাত তালিকাভুক্ত কৰিব পাৰো বা সেইবোৰ সিদ্ধান্তৰ সৈতে অন্তর্ভুক্ত কৰিব পাৰো।
(ঝ) প্ৰসংগ, প্রতিবেদনৰ ভিতৰত উল্লেখ কৰা আন লেখকসকলৰ দ্বাৰা কৰা সকলো কামৰ সঠিক আৰু সঠিক বিৱৰণ দিয়াটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰসংগবোৰ সাধাৰণতে লেখকৰ নামৰ দ্বাৰা বা সাংখ্যিক ক্ৰমত বৰ্ণানুক্ৰমত তালিকাভুক্ত কৰা হয়। পৰিশিষ্ট এটাত অতিৰিক্ত সম্পর্কিত তথ্য থাকে যি পঢ়িবলৈ অত্যাৱশ্যকীয় নহয় কিন্তু পাঠকে বিচাৰিলে পৰামৰ্শ ল’ব পাৰি। অৱশ্যে, প্রতিবেদনৰ ব্যাখ্যা এইটো পঢ়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব নালাগে। আমি সাক্ষাৎকাৰৰ প্রশ্ন, পৰিসাংখ্যিক তথ্য, চৰ্তাৱলীৰ শব্দাৱলী বা এনে ধৰণৰ অন্যান্য তথ্যৰ বিৱৰণ অন্তর্ভূক্ত কৰিব পাৰো।
১৮। চিকাগো শৈলীৰ বাবে পাদটোকা আৰু অন্তিমটোকা কেনেদৰে সৃষ্টি কৰিব লাগে?
উত্তৰঃ যদি চিকাগোইন লিখিত ৰূপ উদ্ধৃতিবোৰ কেনেদৰে ফৰ্মেট কৰিব লাগে তাৰ কাৰণে, টোকা আৰু গ্ৰন্থাৱলী পদ্ধতৰি বাবে লেখকসকলে পাদটোকা আৰু অস্তিমটোকা ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। এই পাদটোকা আৰু অন্তটোকাবোৰে কামত ব্যৱহৃত বিভিন্ন উৎসক স্বীকাৰ কৰে।
যেতিয়া গৱেষণা পত্র এখনত উৎস এটা ব্যৱহাৰ কৰা হয়, ধাৰ লোৱা তথ্যৰ শেষত এটা ৰোমান সংখ্যা চুপাৰস্ক্রিপ্ট হিচাপে ৰখা হয়, তেতিয়া ই পাঠৰ স্বাভাৱিক শাৰীতকৈ সৰু আৰু উত্থাপিত হয়। সেই সংখ্যাটো এটা পাদটোকা বা অন্তিমটোকাৰ সৈতে সম্পর্কিত।
(ক) পৃষ্ঠাৰ তলত পাদটোকা পোৱা যায়।
(খ) অধ্যায় বা প্ৰকল্পৰ শেষত অন্তিম টোকা যোগ কৰা হয়।
(গ) এটা পাদটোকা বা অন্তিমটোকা সম্পূর্ণ উদ্ধৃতি তথ্য থাকে।
(ঘ) পাদটোকা বা অন্তিমটোকা মিলা নম্বৰটো স্বাভাৱিক আকাৰৰ আৰু সেয়া উত্থাপিত নহয়।
(ঙ) চুপাৰস্ক্রিপ্ট ৰখা পৃষ্ঠাৰ তলত উদ্ধৃতিটো স্থাপন কৰাটো লেখকৰ বিবেচনাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে বা কামৰ শেষত সকলো উদ্ধৃতি একেলগে ৰাখিব লাগে।
১৯। প্ৰসংগ তালিকাৰ বাবে সাধাৰণ নিয়মসমূহ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰঃ প্ৰসংগ তালিকাৰ বাবে সাধাৰণ নিয়মসমূহ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল—
(ক) কেৱল সেই উৎসবোৰহে তালিকাভুক্ত কৰিব লাগিব যিবোৰ গৱেৱষকৰ কামত উল্লেখ কৰা হৈছে।
(খ) প্ৰতিটো প্ৰবিষ্টিৰ মাজত দ্বৈত ৰেখাৰ ব্যৱধানৰ ব্যৱহাৰ আছে বাঁও প্ৰতিটো উদ্ধৃতিয়ে হেংগিং ইণ্ডেণ্ট বহন কৰে অৰ্থাৎ প্ৰতিটো উদ্ধৃতিৰ প্ৰথম শাৰীটো বাঁও ফালৰ দিশলৈ গতি কৰে, বাকী শাৰীবোৰ ইণ্ডেণ্ট কৰা হয়।
(গ) প্ৰকাশৰ বছৰটো বন্ধনীত ৰখা হয়।
(ঘ) প্ৰতিটো উদ্ধৃতি সমাপ্তৰ সৈতে সম্পূর্ণ হয়।
(ঙ) তালিকাখন প্রথম লেখকৰ উপাধিৰ সন্দৰ্ভত বৰ্ণানুক্ৰমিক ক্ৰমত সজ্জিত কৰা হয়।
(চ) শীৰ্ষকৰ প্ৰথম গুৰুত্বপূৰ্ণ শব্দ (যদি লেখকৰ নামৰ অনুপস্থিতিৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ সৈতে প্ৰসংগ আৰম্ভ হৈছে)।
(ছ) যদি একাধিক উৎসৰ প্ৰথম লেখক একে হয় কিন্তু পিছৰ লেখকসকল পৃথক হয়, প্ৰসংগবোৰ প্ৰথম লেখকৰ নামৰ দ্বাৰা প্ৰথমে তালিকাভুক্ত কৰা হয় তাৰ পিছত পৰবৰ্তী লেখক বা নামৰ দ্বাৰা বৰ্ণানুক্রমিকভাবে সজ্জিত কৰা হয়।
(জ) যদি এনে উৎস আছে যাৰ লেখকৰ উপাধি একে কিন্তু আদ্যক্ষৰ পৃথক, প্ৰসংগবোৰ প্রথম লেখকৰ উপাধিৰ দ্বাৰা আৰু তাৰ পিছত প্ৰথম নামৰ আদ্যক্ষৰৰ দ্বাৰা কালানুক্রমিকভাৱে তালিকাভুক্ত কৰা হয়।
(ঝ) যদি একেজন লেখকৰ উৎস বিভিন্ন বছৰৰ প্ৰকাশনৰ সৈতে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, তেতিয়া প্ৰসংগবোৰ প্ৰথম লেখকৰ নামৰ দ্বাৰা তালিকাভুক্ত কৰা হয় তাৰ পিছত প্ৰকাশন বৰ্ষৰ দ্বাৰা কালানুক্রমিকভাৱে তালিকাভুক্ত কৰা হয়।
(ঞ) যদি প্ৰকাশৰ একে বছৰৰ সৈতে একেলেখকৰ উৎস থাকে, প্ৰসংগবোৰ প্ৰথম লেখকৰ নামৰ দ্বাৰা তালিকাভুক্ত কৰা হয় তাৰ পিছত বছৰটোৰ পিছত ৰখা সৰু আখৰবোৰৰ দ্বাৰা তালিকাভুক্ত কৰা হয়।
(ট) যদি লেখকৰ নামৰ পৰিৱৰ্তে শিৰোনাম ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, তেতিয়া প্ৰসংগটো প্রথম গুৰুত্বপূৰ্ণ শব্দৰ অধীনত তালিকাভুক্ত কৰা হয়।
(ঠ) যদি উদ্ধৃতিৰ প্ৰথম শব্দটো এটা সাংখ্যিক অংক আৰু বৰ্ণমালা নহয়, তেতিয়া উদ্ধৃতিটো বৰ্ণানুক্রমিক আৰম্ভণি থকা উদ্ধৃতিৰ আগত তালিকাভুক্ত কৰা হয়।
(ড) পৃষ্ঠা নম্বৰটো কেৱল তেতিয়াহে উল্লেখ কৰিব লাগিব যেতিয়া কামৰ এটা অংশ যেনে আলোচনী বা বাতৰি কাকতৰ প্ৰবন্ধ, সম্পাদিত কিতাপ এখনৰ পৰা এটা অধ্যায় ইত্যাদি ব্যৱহাৰ কৰা হয়; যদি গোটেই কামটো ইয়াত বিবেচনা কৰা হয় তেতিয়া পৃষ্ঠা নম্বৰটো উল্লেখ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই।
(ঢ) যদি এটা পৃষ্ঠাৰ প্ৰসংগ থাকে তেন্তে এটা সংক্ষিপ্ত ৰূপ ‘পি’ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু যদি একাধিক পৃষ্ঠা থাকে তেন্তে ‘পিপি’ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
(ণ) কিতাপ বা আলোচনীৰ দৰে ডাঙৰ উৎসৰ শিৰোনামবোৰ ইটালিচাই কৰা হয়।
(ত) শিৰোনাম হৈছে এক ডাঙৰ কামৰ অংশ যেনে কিতাপ এখনৰ অধ্যায়, আলোচনী বা বাতৰি কাকতৰ প্ৰৱন্ধবোৰ ইটালিচাইজ নকৰাকৈ দুটা উদ্ধৃতি চিহ্নত আৱদ্ধ কৰা হয়।
(থ) যদি আমি জ্ঞানৰ সন্ধানত ব্যৱহাৰ কৰা কিন্তু দস্তাবেজত উল্লেখ নকৰা উৎসবোৰ উল্লেখ কৰিব বিচাৰো, সেইবোৰ পৃথক পৃষ্ঠাত “গ্ৰন্থপঞ্জী” শীর্ষকৰ অধীনত উল্লেখ কৰিব পাৰি।
২০। চিকাগো আৰু আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ (APA) শৈলীৰ মাজত পাৰ্থক্য কি উদাহৰণসহ লিখা।
উত্তৰঃ প্ৰতিটো শৈলীৰ নিজা কিতাপ আছে য’ত বিৰাম চিহ্নৰ পৰা উৎস উদ্ধৃতিলৈকে সকলোবোৰৰ বাবে নিজা নিয়ম আছে।
চিকাগো শৈলী (Chicago Style): চিকাগো শৈলী চিকাগো ‘মেনুৱেল অফ ষ্টাইল’ৰ ওপৰত আধাৰিত। চি.এম.ও.এছ. হৈছে বহুতো কিতাপ প্ৰকাশকৰ বাবে পছন্দৰ নিৰ্দেশনা আৰু ইয়াক বহুতো শৈক্ষিক ক্ষেত্ৰত লেখক আৰু সম্পাদকে ব্যৱহাৰ কৰে, বিশেষকৈ মানৱবিজ্ঞান আৰু সামাজিক বিজ্ঞানত। চি.এম.ও.এছ.-এ ষ্টাইল আৰু ব্যৱহাৰৰ পৰা উৎস উদ্ধৃতি আৰু সম্পাদনা আৰু প্রুফৰিডিঙৰ যান্ত্ৰিকতালৈকে সকলো সামৰি লয়। ইয়াৰ বিস্তৃত পৰিধিৰ বাবে, ই হৈছে উপন্যাস আৰু কাহিনীৰ পৰা ব্লগ আৰু সৃষ্টিশীল তথ্যভিত্তিক সাহিত্য বহুতো শৈলী আৰু বিন্যাসৰ নিৰ্দেশনা।
চিকাগো শৈলী তুৰাবিয়ানৰ সমাৰ্থক, যাক কেট এল তুৰাবিয়ানৰ বাবে নামাকৰণ কৰা হৈছে, যি হৈছে এ গৱেষণা পত্ৰৰ অধিকাৰৰ বাবে হস্তকৃত, থিচিছ আৰু প্ৰৱন্ধৰ মূল লেখক। চিকাগো শৈলীৰ হস্তকৃতৰ ওপৰত আধাৰিত তুৰাবিয়ান মেনুৱেলখন ইতিহাসৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে আৰু মানৱবিজ্ঞান আৰু সামাজিক বিজ্ঞানৰ কলা আৰু অন্যান্য বিষয়ৰ দ্বাৰা ব্যৱহাৰ কৰা হয়।চিকাগো শৈলীৰ উদ্ধৃতিসহ, তুৰাবিয়ান মেনুৱেলে শিক্ষার্থীসকলক গৱেষণা আৰু লিখনিৰ বিষয়ে পৰামৰ্শ দিয়ে, বিষয় বাছনিৰ পৰা সমাপ্ত কাকতলৈকে।
আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলী (APA Style): আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলী প্ৰকাশন হস্তকৃতৰ ওপৰত আধাৰিত। আমেৰিকান মনস্তাত্ত্বিক সংঘ শৈলী মেনুৱেলে লিখাৰ শৈলী আৰু উৎস উদ্ধৃতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। যিহেতু ইয়াৰ মুখ্য দর্শক হৈছে সামাজিক আৰু আচৰণ বিজ্ঞানত লিখা বা সম্পাদনা কৰা শিক্ষার্থী আৰু পেছাদাৰীসকল, তথ্যৰ বিষয়ে লিখা আৰু তালিকা আৰু সংখ্যাত পৰিমাণগত আৰু গুণগত ফলাফল উপস্থাপন কৰাৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া হয়।। শৈলী গ্ৰন্থৰ আধাতকৈ অধিক অংশত শব্দকোষৰ এটা শৃংখলা থাকে য’ত পছন্দৰ বানান আৰু সংক্ষিপ্তৰূপ আৰু এটা প্ৰদত্ত প্ৰসংগৰ বাবে সঠিক শব্দটো কেনেদৰে বাছনি কৰিব লাগে আৰু ভুলটো পৰিহাৰ কৰিব লাগে সামৰি লোৱা হয়। যিহেতু সাংবাদিক আৰু বাতৰি আৰু অন্যান্য সাম্প্ৰতিক অনুষ্ঠানৰ সৈতে কাম কৰা আন বহুতো লোক ইয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, গাইডটো বাৰ্ষিক আপডেট কৰা হয়।
উদাহৰণস্বৰূপে, চিকাগো, এম.এল.এ আৰু এ.পি.এ সকলোৱে ধাৰাবাহিক কমাৰ পৰামৰ্শ দিয়ে; এ.পি.-য়ে নকৰে (অস্পষ্টতাই ভাবুকি দিয়াৰ বাহিৰে)। গতিকে প্লেন, ট্ৰেইন আৰু অটোমোবাইল হৈছে এ.পি শৈলী, কিন্তু চিকাগো, এম.এল.এ আৰু এ.পি.এ-ৰ সৈতে গ্ৰেড তৈয়াৰ কৰিবলৈ ট্ৰেইন শব্দটোৰ পিছত কমাৰ প্ৰয়োজন হয়।
২১৷ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ কি? বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰক প্ৰথাগতভাৱে কি কি দুটা মুখ্য ক্ষেত্ৰত বিভক্ত কৰা হৈছে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ হৈছে ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ মনৰ সৃষ্টিৰ ওপৰত প্ৰদান কৰা অধিকাৰ। তেওঁলোকে সাধাৰণতে সৃষ্টিকৰ্তাক এক নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে তেওঁৰ সৃষ্টিৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত এক বিশেষ অধিকাৰ দিয়ে।
বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ অধিকাৰক প্ৰথাগতভাৱে দুটা মুখ্য ক্ষেত্ৰত বিভক্ত কৰা হৈছে।
সেইবোৰ তলত আলোচনা কৰা হৈছে—
(ক) কপিৰাইট সম্পৰ্কীয় স্বত্বাধিকাৰ আৰু অধিকাৰঃ সাহিত্য আৰু শৈল্পিক কৰ্মৰ লেখকসকলৰ অধিকাৰ যেনে কিতাপ আৰু অন্যান্য লিখনি, সংগীত ৰচনা, চিত্রকলা, ভাস্কর্য, কম্পিউটাৰ প্ৰগ্ৰাম আৰু চলচ্চিত্র স্বত্বাধিকাৰৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত, লেখকৰ মৃত্যুৰ পিছত নিম্নতম ৫০ বছৰৰ বাবে। ই অধিকাৰৰ জৰিয়তে সুৰক্ষিত কৰা হৈছে প্ৰদৰ্শনকাৰীসকলৰ অধিকাৰ যেনে অভিনেতা, গায়ক আৰু সংগীতজ্ঞ, ফোনোগ্ৰামৰ প্ৰযোজক ধ্বনি নথিপত্ৰ আৰু সম্প্ৰচাৰ সংগঠন। স্বত্বাধিকাৰ আৰু সম্পর্কিত অধিকাৰৰ সুৰক্ষাৰ মুখ্য সামাজিক উদ্দেশ্য হৈছে সৃষ্টিশীল কামক উৎসাহিত কৰা আৰু পুৰস্কৃত কৰা।
(খ) ঔদ্যোগিক সম্পত্তিঃ ঔদ্যোগিক সম্পত্তিক উপযোগীভাৱে দুটা মুখ্য ক্ষেত্ৰত বিভক্ত কৰিব পাৰি।
১। এটা ক্ষেত্ৰক স্বকীয় চিহ্নৰ সুৰক্ষা হিচাপে চিহ্নিত কৰিব পাৰি, বিশেষকৈ বাণিজ্যচিহ্ন যি এটা প্ৰতিষ্ঠানৰ সামগ্ৰী বা সেৱাবোৰ আন প্ৰতিষ্ঠানবোৰৰ পৰা পৃথক কৰে আৰু ভৌগোলিক সংকেত যি ভাল এটাক এনে স্থানত উদ্ভৱ হোৱা বুলি চিনাক্ত কৰে য’ত সামগ্ৰীৰ এটা প্ৰদত্ত বৈশিষ্ট্য মূলতঃ ইয়াৰ ভৌগোলিক উৎপত্তিৰ বাবে দায়ী। এনে স্বকীয় চিহ্নবোৰৰ সুৰক্ষাৰ উদ্দেশ্য হৈছে নিৰপেক্ষ প্রতিযোগিতা কঢ়িয়াই অনা আৰু নিশ্চিত কৰা আৰু গ্ৰাহকসকলক সুৰক্ষিত কৰা, তেওঁলোকক বিভিন্ন সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ মাজত অৱগত বাছনি কৰিবলৈ সক্ষম কৰা ৷ সুৰক্ষাটো অনিৰ্দিষ্ট কাললৈ চলিব পাৰে, যদিহে প্ৰশ্নত থকা চিহ্নটো স্বকীয় হৈ থাকে।
২। অন্যান্য প্ৰকাৰৰ ঔদ্যোগিক সম্পত্তি মুখ্যতঃ উদ্ভাৱন, পৰিকল্পনা আৰু প্ৰযুক্তিৰ সৃষ্টিক উৎসাহিত কৰিবলৈ সুৰক্ষিত কৰা হয়। এই শ্ৰেণীত পতনৰ আৱিষ্কাৰ, পেটেণ্টৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত, ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনা আৰু বাণিজ্য ৰহস্য আছে। সামাজিক উদ্দেশ্য হৈছে নতুন প্রযুক্তিৰ বিকাশত বিনিযোগৰ ফলাফলৰ বাবে সুৰক্ষা প্ৰদান কৰা, এনেদৰে গৱেষণা আৰু বিকাশ কার্যকলাপবিলাকৰ বাবে বিত্তীয় যোগান ধৰাৰ বাবে উদগনি আৰু উপায় প্রদান কৰা। এক কাৰ্যকৰী বৌদ্ধিক সম্পত্তি ব্যৱস্থাই প্রত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগ, যুটীয়া উদ্যোগ আৰু অনুজ্ঞাপত্ৰৰ ৰূপত প্ৰযুক্তিৰ স্থানান্তৰকৰাটো সহজ কৰিব লাগে। সুৰক্ষা সাধাৰণতে এক সীমিত ম্যাদৰ বাবে দিয়া হয় সাধাৰণতে প্ৰকাশ্য অধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰত ২০ বছৰ।
যদিও বৌদ্ধিক সম্পত্তি সুৰক্ষাৰ মৌলিক সামাজিক উদ্দেশ্যবোৰ ওপৰত উল্লেখ কৰা অনুসৰি, এইটোও মন কৰিব লাগিব যে প্ৰদান কৰা একচেটিয়া অধিকাৰবোৰ সাধাৰণতে কেইবাটাও সীমাবদ্ধতা আৰু ব্যতিক্ৰমৰ অধীনত আছে, যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে অধিকাৰ ধাৰক আৰু ব্যৱহাৰকাৰীসকলৰ বৈধ স্বাৰ্থৰ মাজত বিচাৰি উলিয়াই ভাৰসাম্য কঢ়িয়াই অনা।
সম্পত্তিৰ অৰ্থ হৈছে সম্পত্তিৰ গৰাকী আৰু সমাজৰ প্ৰতিজন সদস্যৰ মাজৰ সম্পর্ক, এক মূর্ত বা অমূৰ্ত দখলৰ সম্পৰ্ক। আইনে সম্পত্তিৰ গৰাকীক বিশেষাধিকাৰৰ এটা প্ৰদান কৰে।
অধিকাৰৰ এই গোটটোত অন্তর্ভুক্ত থাকে তেওঁৰ ওচৰত থকা বস্তুটো থকাৰ অধিকাৰ, মালিকানাধীন বস্তুৰ ব্যৱহাৰ আৰু উপভোগ কৰাৰ অধিকাৰ আৰু বস্তুটো গ্রহণ, ধ্বংস বা বিচ্ছিন্ন কৰাৰ অধিকাৰ।
২২। বৌদ্ধিক সম্পত্তি অধিকাৰ (IPR) আইনৰ বিশেষত্ব সম্পর্কে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তি আইনৰ বিশেষত্ববোৰ তলত আলোচনা কৰা হৈছে—
(ক) অমূর্ত সম্পত্তিঃ বৌদ্ধিক সম্পত্তিয়ে ভৌতিক বস্তুটো আৱৰ নকৰে, কিন্তু ই ভৌতিক বস্তুটোৰ আঁৰৰ ধাৰণাগত বিকাশ সংৰক্ষণ কৰে।
(খ) সংবিধি ৰচনাঃ দৰাচলতে, বৌদ্ধিক সম্পত্তি উমৈহতীয়া আইনৰ পৰা আহৰণ কৰা হয়, আৰু ইয়াক নির্দিষ্ট আইনৰ অধীনত সামৰি লোৱা হয়।
(গ) আইনী অধিকাৰৰ বন্ধনঃ আইনে পৃথক আৰু স্বতন্ত্ৰ অধিকাৰক স্বীকৃতি আৰু সংৰক্ষণ কৰে।
দেশবোৰত বৌদ্ধিক সম্পত্তি আইন থকাৰ দুটা মুখ্য কাৰণ আছে। এটা হ’ল সৃষ্টিকৰ্তাসকলৰ তেওঁলোকৰ কামত নৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিক অধিকাৰ আৰু সেইবোৰ প্ৰাপ্ত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত জনসাধাৰণৰ অধিকাৰক আইনী স্বীকৃতি দিয়া। দ্বিতীয়টো হ’ল সৃজনশীলতা আৰু ফলাফলৰ প্ৰচাৰ আৰু ব্যৱহাৰক চৰকাৰী নীতিৰ এক ইচ্ছাকৃত কাৰ্য হিচাপে প্ৰচাৰ কৰা আৰু অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক বিকাশত অৰিহণা যোগাব পৰা ন্যায্য বাণিজ্যৰ প্ৰচাৰ কৰা।
আৱিষ্কাৰ আৰু ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাবোৰ ঔদ্যোগিক শব্দটোৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত আৱিষ্কাৰ আৰু ঔদ্যোগিক পৰিকল্পনাবোৰ ঔদ্যোগিক সম্পত্তি শব্দটোৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত। আৱিষ্কাৰবোৰক কেৱল কাৰিকৰী সমস্যাৰ নতুন সমাধান হিচাপে বর্ণনা কৰা হয়, আৰু ঔদ্যোগিক সামগ্ৰীৰ আবিৰ্ভাৱ নিৰ্ণয় কৰিবলৈ নান্দনিক উদ্ভাৱনবোৰ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। ঔদ্যোগিক সম্পত্তিত বাণিজ্য চিহ্ন, সেৱা চিহ্ন, বাণিজ্যৰ নাম আৰু পদবীও অন্তর্ভুক্ত থাকে, যাৰ ভিতৰত আছে উৎপত্তিচিহ্নৰ উৎস, আৰু অন্যায় প্রতিযোগিতাৰ পৰা সুৰক্ষা।
ইয়াত এইটো বৌদ্ধিক সৃষ্টিৰ এক কম গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ, যদিও ইয়াত আছে, ইয়াত এইটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে ঔদ্যোগিক সম্পত্তিৰ বস্তুটো সাধাৰণতে বজাৰত উপভোক্তা সামগ্ৰী আৰু সেৱাসমূহণ প্ৰদান কৰা চিহ্নৰ দ্বাৰা গঠিত। গ্ৰাহকৰ দ্বাৰা অননুমোদিত ব্যৱহাৰ আৰু এনে চিহ্নৰ সাধাৰণ বিভ্রান্তিকৰ প্ৰথাৰ বিৰুদ্ধে সুৰক্ষা নিৰ্দেশিত কৰা হয়।
১৪ জুলাই ১৯৬৭ তাৰিখে ষ্টকহোমত সমাপ্ত হোৱা বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংস্থা (WIPO) প্ৰতিষ্ঠা কৰা সন্মিলনত অনুচ্ছেদ অষ্টমত উল্লেখ কৰা হৈছে যে বৌদ্ধিক সম্পত্তিত সাহিত্যিক, কলাত্মক আৰু বৈজ্ঞানিক কামৰ সৈতে সম্পর্কিত অধিকাৰ অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব-প্ৰদৰ্শন কৰা শিল্পীসকলৰ প্ৰদৰ্শন; ফোনোগ্ৰাম আৰু সম্প্ৰচাৰ; মানৱ প্ৰচেষ্টাৰ সকলো ক্ষেত্ৰত আৱিষ্কাৰ; বৈজ্ঞানিক আৱিষ্কাৰ; উদ্যোগৰ পৰিকল্পনা; বাণিজ্যচিহ্ন, সেৱা চিহ্ন আৰু বাণিজ্যিক নাম আৰু পদবীঅনুচিত প্রতিযোগিতাৰ বিৰুদ্ধে সুৰক্ষা আৰু ঔদ্যোগিক, বৈজ্ঞানিক, সাহিত্যিক বা কলাত্মক ক্ষেত্ৰত বৌদ্ধিক কার্যকলাপৰ ফলত হোৱা আন সকলো অধিকাৰ।
সাহিত্য, কলা আৰু বিজ্ঞানৰ কৰ্ম হিচাপে তালিকাভুক্ত ক্ষেত্ৰবোৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি স্বত্বাধিকাৰ শাখাৰ অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰদৰ্শন কাৰী শিল্পী, ফোনোগ্রাম আৰু সম্প্ৰচাৰ বুলি কোৱা ক্ষেত্ৰবোৰক সাধাৰণতে সম্পর্কিত অধিকাৰ বুলি কোৱা হয়।
২৩। স্বত্বাধিকাৰৰ ধাৰণা আৰু পটভূমিৰ ওপৰত এটা টোকা লিখা।
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ হৈছে এক প্ৰকাৰৰ বৌদ্ধিক সম্পত্তি যি ইয়াৰ গৰাকীক সৃষ্টিশীল কামৰ প্রতিলিপি প্ৰস্তুত কৰাৰ একচেটিয়া অধিকাৰ প্ৰদান কৰে, সাধাৰণতে সীমিত সময়ৰ বাবে। সৃষ্টিশীল কামটো সাহিত্যিক, শৈল্পিক, শৈক্ষিক বা সংগীতৰ ৰূপত হ’ব পাৰে। স্বত্বাধিকাৰৰ উদ্দেশ্য হৈছে এটা ধাৰণাৰ মূল অভিব্যক্তিএটা সৃষ্টিশীল কামৰ ৰূপত সুৰক্ষিত কৰা স্বত্বাধিকাৰ এটা ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ ওপৰত আধাৰিত সীমাবদ্ধতাৰ অধীন, যেনে— আমেৰিকা যুক্তৰাষ্টত ন্যায্য ব্যৱহাৰৰ মতবাদ।
কিছুমান অধিকাৰ ক্ষেত্ৰৰ বাবে স্বত্বাধিকাৰ থকা কামবোৰ এক মূৰ্ত ৰূপত স্থাপন কৰাৰ প্রয়োজন হয়। ইয়াক প্ৰায়ে একাধিক লেখকৰ মাজত ভাগ-বতৰা কৰা হয়, যাৰ প্ৰত্যেকৰে কামটো ব্যৱহাৰ বা অনুজ্ঞাপত্ৰ ৰখাৰ অধিকাৰ আছে, যাক সাধাৰণতে অধিকাৰধাৰক বুলি কোৱা হয়। এই অধিকাৰবোৰৰ ভিতৰত সঘনাই অন্তৰ্ভুক্ত থাকে প্ৰজনন, বিতৰণ, ৰাজহুৱা প্ৰদৰ্শন আৰু নৈতিক অধিকাৰ যেনে— আৰোপ।
স্বত্বাধিকাৰসমূহ ৰাজহুৱা আইনৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰিব পাৰি আৰু তাক আঞ্চলিক অধিকাৰ বুলি বিবেচনা কৰা হয়। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে এক নিৰ্দিষ্ট ৰাজ্যৰ আইনৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা স্বত্বাধিকাৰ, সেই নির্দিষ্ট অধিকাৰ ক্ষেত্ৰৰ এলেকাৰ বাহিৰত প্ৰসাৰিত নহয়। এই ধৰণৰ স্বত্বাধিকাৰ দেশ অনুসৰি পৃথক হয়; বহুতো দেশ, আৰু কেতিয়াবা দেশৰ এটা বৃহৎ গোটে আন দেশৰ সৈতে প্রযোজ্য প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত চুক্তি কৰিছে যেতিয়া ৰাষ্ট্ৰীয় সীমা বা ৰাষ্ট্ৰীয় অধিকাৰৰ কাম অসামঞ্জস্যপূর্ণ হয়।
সাধাৰণতে, স্বত্বাধিকাৰ এটাৰ ৰাজহুৱা আইনৰ ম্যাদ ৫০০০ ৰ পৰা ১০০ বছৰৰ ম্যাদ উকলি যায়। কিছুমান দেশত স্বত্বাধিকাৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ কিছুমান স্বত্বাধিকাৰ আনুষ্ঠানিকতাৰ প্ৰয়োজন হয়, আন কিছুমানে আনুষ্ঠানিক পঞ্জীয়ন অবিহনে যিকোনো সম্পূর্ণ কামত স্বত্বাধিকাৰ চিনাক্ত কৰে। সাধাৰণতে, বহুতে বিশ্বাস কৰে যে দীঘলীয়া স্বত্বাধিকাৰ ম্যাদই কামৰ উন্নত সুৰক্ষাৰ নিশ্চয়তা দিয়ে।
পঞ্চদশ আৰু ষোড়শ শতিকাত ইউৰোপত ছপাখানা ব্যৱহাৰ হোৱাৰ পিছত স্বত্বাধিকাৰৰ ধাৰণা বিকশিত হয়। ছপাখানায় কাম প্ৰস্তুত কৰাটো যথেষ্ট সস্তা কৰি তুলিছিল, কিন্তু যিহেতু প্রথমতে কোনো স্বত্বাধিকাৰ আইন নাছিল, যিকোনো লোকে ছপাখানা কিনিব বা ভাৰা দিব পাৰে আৰু যিকোনো পাঠ মুদ্ৰণ কৰিব পাৰে। জনপ্রিয় নতুন কামবোৰ তৎক্ষণাৎ প্ৰতিযোগীসকলৰ দ্বাৰা পুনৰ-ছেট আৰু পুনৰ প্ৰকাশ কৰা হৈছিল, সেয়েহে প্ৰিণ্টাৰবোৰক নতুন সামগ্ৰীৰ নিৰন্তৰ প্রয়োজন হৈছিল। নতুন কামৰ বাবে লেখকসকলক পৰিশোধ কৰা মাচুল অধিক আছিল আৰু বহুতো শিক্ষাবিদৰ উপাৰ্জনত গুৰুত্বপূৰ্ণভাৱে পৰিপূৰক আছিল।
মুদ্ৰণে গভীৰ সামাজিক পৰিৱৰ্তন আনিছিল। সমগ্ৰ ইউৰোপত সাক্ষৰতাৰ বৃদ্ধিৰ ফলত পঢ়া বিষয়ৰ চাহিদা নাটকীয়ভাৱে বৃদ্ধি পাইছিল। পুনৰ মুদ্ৰণৰ মূল্য কম আছিল, সেয়েহে প্ৰকাশনবোৰ দৰিদ্ৰ লোকসকলে ক্ৰয় কৰিব পাৰে। স্বাত্বাধিকাৰ আগমনৰ আগতে জার্মান ভাষাৰ বজাৰত, জনপ্ৰিয় কল্পকাহিনীৰ দৰে কাৰিকৰী সামগ্ৰীবোৰ সস্তা আৰু বহুলভাৱে উপলব্ধ আছিল; এইটো পৰামৰ্শ দিয়া হৈছে যে ই জাৰ্মানীৰ ঔদ্যোগিক আৰু অৰ্থনৈতিক সফলতাত অৰিহণা যোগাইছে। স্বাত্বধিকাৰ আইন প্রতিষ্ঠা হোৱাৰ পিছত কম মূল্যৰ গণ বজাৰ নাইকিয়া হয় আৰু অধিক ব্যয়বহুল সংস্কৰণ প্ৰকাশ কৰা হয়; বৈজ্ঞানিক আৰু কাৰিকৰী তথ্যৰ বিতৰণ যথেষ্ট হ্রাস পায়।
২৪। স্বত্বাধিকাৰ প্ৰাপ্ত কাৰ্যৰ গৰাকীৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা ।
উত্তৰঃ সাধাৰণ নিয়ম হিচাপে, এটা কামৰ লেখক হৈছে স্বত্বাধিকাৰৰ প্ৰথম গৰাকী। এটা মূল সাহিত্যিক, সংগীত, নাটকীয় আৰু শৈল্পিক কামৰ বাবে, এনে কাম সৃষ্টি কৰা বা ৰচনা কৰা ব্যক্তিজন চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰৰ বাবে প্ৰযোজক। ফটোগ্রাফৰ ক্ষেত্ৰত, এয়া হৈছে ফটোগ্ৰাফাৰ। কম্পিউটাৰ-উৎপন্ন কামৰ বাবে, লেখক অর্থাৎ প্ৰথম গৰাকী হৈছে সেইজন ব্যক্তি যিয়ে কামটো সৃষ্টি কৰে৷
এই নিয়মৰ ব্যতিক্ৰমবোৰ স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ ধাৰা ১৭-ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, তলত উল্লেখ কৰা অনুসৰি—
(ক) মূল্যৱান বিবেচনাৰ বাবে যিকোনো ব্যক্তিৰ উদাহৰণত সৃষ্টি কৰা এখন আলোকচিত্র, চিত্রাংকন, প্রতিকৃতি, খোদাই বা চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰৰ ক্ষেত্ৰত, তেনে ব্যক্তি হৈছে কামটোৰ স্বত্বাধিকাৰ প্ৰথম গৰাকী। অৱশ্যে, ই চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা কোনো মূল সাহিত্যিক, নাটকীয়, সংগীতবাদ্য বা শৈল্পিক কামত এজন লেখকৰ অধিকাৰ প্ৰভাৱিত নকৰে।
(খ) সেৱা বা শিক্ষানবিশ(Apprenticeship) চুক্তিৰ অধীনত এজন লেখকে তেওঁৰ চাকৰিৰ সময়ত সৃষ্টি কৰা কামৰ ক্ষেত্ৰত, নিয়োগকর্তা হৈছে কামটোৰ প্ৰথম গৰাকী। অৱশ্যে, ই কোনো মূল সাহিত্যিক, নাটকীয়, সংগীতবাদ্য বা শৈল্পিক কামত এজন লেখকৰ অধিকাৰপ্ৰভাৱিত নকৰে যাক চিনেমাটোগ্রাফ চলচ্চিত্ৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে যিটো স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ ২০১২ চনৰ সংশোধনীৰ দ্বাৰা স্পষ্ট কৰা হৈছে।
(গ) প্ৰদান কৰা যিকোনো ঠিকনা বা ভাষণৰ ক্ষেত্ৰত, ঠিকনা দিয়া বা ভাষণ প্ৰদান কৰা ব্যক্তি, বা যিজন ব্যক্তিৰ হৈ তেওঁ এনে কৰে, তেওঁ হৈছে কামটোৰ প্ৰথম গৰাকী।
(ঘ) চৰকাৰী কামৰ ক্ষেত্ৰত, চৰকাৰ হৈছে কামটোৰ প্ৰথম গৰাকী।
(ঙ) ৰাজহুৱা প্ৰতিষ্ঠানএটাৰ দ্বাৰা কৰা বা প্রথম প্ৰকাশ কৰা কামৰ ক্ষেত্ৰত, ৰাজহুৱা প্রতিষ্ঠানটো কামটোৰ প্ৰথম গৰাকী হ’ব।
(চ) আন্তর্জাতিক সংগঠনসমূহে সৃষ্টি কৰা কামৰ ক্ষেত্ৰত, আন্তর্জাতিক সংগঠনটো কামটোৰ প্ৰথম গৰাকী হ’ব।
২৫। স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ সুবিধাবোৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ সুবিধাবোৰ তলত আলোচনা কৰা হৈছে—
(ক) আৰ্থিক লোকচান প্ৰতিৰোধঃ মূল কামৰ লেখকসকলৰ বাবে স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়নৰ বহুতো সুবিধা আছে। স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ লাভালাভ হৈছে মূল কামৰ প্ৰতিলিপি তৈয়াৰ হোৱাৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা লোকচান প্ৰতিৰোধ কৰা। পাইৰেটেড’ কিতাপ, ডিভিডি, সংগীত ভিডিঅ’ সাধাৰণতে বেছিভাগ মুখ্য চহৰৰ ৰাস্তাত উপলব্ধ। এইবোৰ কেৱল নিকৃষ্টভাৱে প্ৰস্তুত কৰাই নহয়, কিন্তু সেইবোৰে প্ৰকাশক আৰু লেখকসকলৰ বাবেও যথেষ্ট লোকচানৰ সৃষ্টি কৰে। চলচ্চিত্ৰ আৰু ছফটৱেৰবোৰো অবৈধভাৱে ডাউনলোড কৰা হয় আৰু সহকৰ্মী-ভাগ-বতৰা নেটৱৰ্কৰ জৰিয়তে ভাগ-বতৰা কৰা হয়।
(খ) আইনী সুৰক্ষাঃ আইনৰ অধীনত স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়নে প্ৰদান কৰা আন কিছুমান লাভালাভ আছে। পঞ্জীয়নৰ কাৰ্যই প্রকাশিত কামক আশ্রয় দিয়ে। এনে পঞ্জীয়ন অবিহনে, আদালতত মালিকৰ গোচৰটো প্ৰমাণ কৰা কঠিন হৈ পৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন চলচ্চিত্র প্রযোজকে আগতে মুক্তি পোৱা চিনেমাখনৰ দৰেই এখন চিনেমা নিৰ্মাণ কৰিব পাৰে। কিন্তু স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়ন অবিহনে, এইটো প্রমাণ কৰা সহজ নহ’ব যে ইয়াক আদালতত প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হৈছিল। সত্যতা প্রমাণ কৰাৰ দায়িত্ব সৃষ্টিকৰ্তাৰ ওপৰত।
(ঘ) সৃষ্টি কৰাৰ প্ৰেৰণাঃ সম্ভৱতঃ স্বত্বাধিকাৰ আইনৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ লাভালাভ হৈছে যে ই সৃষ্টিশীলতা আৰু উদ্ভাৱনৰ পৰিৱেশ গঢ়ি তোলে। উদাহৰণস্বৰূপে, তথ্য প্রযুক্তি কোম্পানী এটাই নতুন ছফটৱেৰ বিকশিত কৰিবলৈ লাখ লাখ ব্যয় কৰিব পাৰে। ই ধন উপাৰ্জনৰ আশাত এনে কৰিব পাৰে আৰু স্বত্বাধিকাৰ আইনে নিশ্চিত কৰে যে ই লাভালাভ লাভ কৰিব পাৰে। একেদৰে, সংগীত কোম্পানীবোৰে সন্মতি অবিহনে ইয়াক প্রতিলিপি আৰু বিতৰণ কৰাৰ বিষয়ে চিন্তা নকৰাকৈ নতুন সংগীত সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
(ঙ) খ্যাতি সুৰক্ষিত কৰাঃ মূল কাম সুৰক্ষিত কৰি, স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়নে নিশ্চিত কৰে যে তেওঁলোকৰ সৃষ্টিকর্তা লেখকৰ সুনাম সুৰক্ষিত থাকে। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন সংগীত ৰচনাকাৰী বা লেখকে তেওঁৰ কামৰ নিকৃষ্ট প্রতিলিপি প্ৰতিৰোধ কৰাৰ স্থিতিত আছে, যাৰ ফলত কোনো ধৰণৰ খ্যাতি হেৰুওৱা প্ৰতিহত হয়।
(চ) প্রেষ্টিজঃ স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ আন এটা সুবিধা হ’ল ই ধাৰকক সন্মান প্ৰদান কৰে।
স্বত্বাধিকাৰ পঞ্জীয়নৰ একাধিক লাভালাভ আছে। ই সৃষ্টিশীলতা আৰু উদ্ভাৱনক উৎসাহিত কৰে আৰু এখন দেশক অর্থনৈতিক আৰু সাংস্কৃতিক ক্ষেত্ৰত বিকাশ কৰাত সহায় কৰে। অৱশ্যে, ভাৰতকে ধৰি বিশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত স্বত্বাধিকাৰ সুৰক্ষাৰ নথিপত্ৰ জটিল।
২৬। ভাৰতৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে কোনটো শীর্ষ তিনিটা চৌর্যবৃত্তি বিৰোধী ছফটৱেৰ ব্যৱহাৰযোগ্য। আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ আজিকালি বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে সন্মুখীন হোৱা এটা মুখ্য সমস্যা হৈছে চৌর্যবৃত্তি। বহুতো সমালোচনা আছে যে তেওঁলোকে চৌর্যবৃত্তিৰ অভিযোগ ৰখাৰ পিছত পোষ্টৰ সন্মুখীন হ’ব লাগিব। এইটো নিশ্চিতভাৱে এটা পৰিস্থিতি য’ত কোনেও শেষ কৰিব নিবিচাৰে। সেয়েহে, তেওঁলোকে চৌর্যবৃত্তি বিৰোধী ছফটৱেৰৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিজকে ৰক্ষা কৰে।
বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে তিনিটা সৰ্বশ্ৰেষ্ট চৌর্যবৃত্তিবিৰোধী ছফটৱেৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হ’ল—
(ক) প্লাগৰ বাবে পৰীক্ষা কৰক (Check for Plug): ই হৈছে দেশৰ আগশাৰীৰ প্লাগ চিনাক্তকাৰী ছফটৱেৰ কোম্পানী। এই ছফটৱেৰটো বিশেষভাৱে সৃষ্টিশীল লোক যেনে সমল সৃষ্টিকর্তা আৰু লগতে শিক্ষাবিদসকলৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। কোডিং বিশেষজ্ঞ আৰু শ্রেষ্ঠ ভাষাবিদৰ দ্বাৰা সৃষ্টি কৰা, ই সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্রযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰে যি ছেকেণ্ডত এক চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষা প্ৰদান কৰে।
লগতে, এই সামগ্ৰীটো হৈছে এক ভাৰতৰ দ্বাৰা তৈয়াৰী পদক্ষেপ যি শিক্ষার্থীসকলক সহায় কৰে আৰু প্ৰাক্তন সকলক সহায় কৰে যি তেওঁলোকক চৌর্যবৃত্তিৰ বাবে না বা নহয় কোৱাত সহায় কৰে। ছফটৱেৰে নিশ্চিত কৰে যে তথ্য সদায় সুৰক্ষিত আৰু কেতিয়াও তৃতীয় পক্ষৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰা নহয়।
এই ছফটৱেৰৰ বিশেষত্ববোৰ হৈছে—
(ক) ব্যৱহাৰকাৰীঅনুকূল।
(খ) উদ্ধৃতিটো অনুসন্ধান কৰাত সহায় কৰে।
(গ) বিশ্লেষণ আৰু প্ৰতিবেদনত সহায় কৰে।
(ঘ) তথ্য সুৰক্ষিত ৰাখে।
(ঙ) সহযোগিতাৰ অনুমতি দিয়ে।
(খ) চৌর্যবৃত্তিৰ পৰীক্ষক X (Plagiarism Checker X): চৌর্যবৃত্তিৰ পৰীক্ষক X হৈছে শিক্ষার্থীসকলে চৌর্যবৃত্তি পৰীক্ষাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা আন এটা বিখ্যাত ছফটৱেৰ। এই পৰীক্ষকৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ অংশটো হ’ল যে এই ছফটৱেৰত এক ছেকেণ্ডত ২০,০০০ শব্দ পৰীক্ষা কৰিব পৰা যায়। এই ছফটৱেৰে সৃষ্টিশীল লোকসকলক তেওঁলোকৰ সমল বিনামূলীয়া হোৱাটো নিশ্চিত কৰাত সহায় কৰে।
এই ছফটৱেৰৰ বিশেষত্বটো হ’ল যে এই ছফটৱেৰত বৃহৎ পৰিমাণৰ কাম পৰীক্ষা কৰা হয়।
(গ) প্লাগ স্কেন (Plag Scan): প্লাগস্কেন হৈছে এক ছফটৱেৰ যি শিক্ষাৰ্থীসকলৰ লগতে কৰ্মৰত পেছাদাৰীসকলৰ বাবে ছফটৱেৰৰ সত্যতা পৰীক্ষা কৰাত সহায় কৰে। প্লাগস্কেনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ অংশটো হ’ল ই ব্যৱহাৰকাৰীক পি.ডি.এফ. নথিপত্ৰ কৰাৰ লগতে আন ব্যৱহাৰকাৰীৰ সৈতে সহযোগিতা কৰাত সহায় কৰে। প্লাগ স্কেনে ইয়াৰ তথ্য সুৰক্ষাৰ বাবে প্রমাণ দিয়ে। আপলোড কৰা নথিপত্ৰসমূহ কেতিয়াও তৃতীয় পক্ষৰ বাবে উপলব্ধ নহয়।
এই ছফটৱেৰৰ বিশেষত্ববোৰ হৈছে—
(ক) ব্যৱহাৰকাৰীঅনুকূল।
(খ) ব্যয় সাপেক্ষ।
