মানৱ জীৱনৰ খাদ্য প্ৰণালীৰ এক আৱশ্যকীয় সামগ্ৰী হৈছে তেল। দৈনন্দিন জীৱনত ৰন্ধন প্ৰণালীত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ তেলৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই তেল সমূহে খাদ্যৰ সোৱাদ সুকীয়া কৰাৰ লগতে আমাৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ সুস্থতাৰ বজাই ৰখাতো সহায় কৰে। তেল সমূহৰ ব্যৱহাৰ কেৱল ৰন্ধন প্ৰণালীত সীমাবদ্ধ নহয় এই তেল সমূহ ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত, সৌন্দৰ্য্য চৰ্চাৰ ক্ষেত্ৰত আৰু ভিন্ন শাৰীৰিক সমস্যাৰ ক্ষেত্ৰতো বিশেষ প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰা দেখা যায়। এই প্ৰবন্ধটিত এনে এবিধ উপকাৰী সামগ্ৰী – তিল তেলৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Sesame Oil আৰু স্বাস্থ্যজনিত বিভিন্ন ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে বৰ্ণনামূলক আলোচনা আগবঢ়োৱা হʼব।
Read Also : Health Benefits Of Rosemary | ৰোজমেৰীৰ উপকাৰিতা
তিল তেল কি? | What is Sesame Oil ?
তিল তেল হৈছে তিলৰ পৰা আহৰণ কৰা এবিধ পনীয়া খাদ্যদ্ৰব্য। তিল তেলক ইংৰাজীত Sesame oil আৰু হিন্দীত Til Tel বুলি কোৱা হয়। তিল তেলৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে – ‘Sesamu indicum’। এই বিধ তেল দক্ষিণ ভাৰতত ৰন্ধন তেল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ উপৰিও ইয়াক মধ্য – প্ৰাচ্য, আফ্ৰিকা আৰু দক্ষিণ – পূব এছিয়াৰ ৰন্ধন প্ৰণালীত সোৱাদ বঢ়াবৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। তিল তেলত এক স্বকীয় বাদামী সুগন্ধ আৰু সোৱাদ থাকে। ৰন্ধন প্ৰণালীত ব্যৱহৃত হোৱাৰ উপৰিও তিল তেলৰ বহুতো স্বাস্থ্য পক্ষীয় লাভালাভ আছে।
তিল বীজৰ পৰা আহৰণ কৰা তিল তেল পৰম্পৰাগত মালিচ আৰু চিকিৎসাৰ বাবে বৈকল্পিক ঔষধত জনপ্ৰিয়। তিল তেল এছিয়াত জনপ্ৰিয় আৰু লগতে প্ৰাচীনতম শস্য আধাৰিত তেলবোৰৰ ভিতৰত ই অন্যতম, কিন্তু এই তেল আহৰণ কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় অদক্ষ কৃতিম শস্য চপোৱা প্ৰক্ৰিয়াৰ বাবে বিশ্বব্যাপী ব্যাপক আধুনিক উপাদান আজিও সীমিত হৈ আছে।
তিল তেলৰ প্ৰকাৰ | Types of Sesame oil
তিল তেলৰ ৰঙৰ বহুতো তাৰতম্য আছে ঠাণ্ডা চাপযুক্ত তিল তেল শেঁতা হালধীয়া, আনহাতে ভাৰতীয় তিল তেল সোণালী বৰণৰ আৰু পূব এছিয়াৰ তিল তেল সাধাৰণতে গাঢ় মুগা ৰঙৰ হয়, এই গাঢ় ৰঙ আৰু সোৱাদ ভজা তেলৰ পৰা আহৰণ কৰা হয়। ঠাণ্ডা চাপযুক্ত তিল তেল টোষ্ট কৰা তেলতকৈ বেলেগ সোৱাদ থাকে কিয়নো ইয়াক টোষ্ট কৰাৰ সলনি পোনপটীয়াকৈ কেঁচা তিলৰ পৰা উৎপাদন কৰা হয়।
তিল তেলত থকা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ সমূহ হৈছে | Chemical substance of Sesame Oil
- Linoleic Acid
- Oleic acid
- Palmitic acid
- Stearic acid
- Polyunsaturated
- Saturated
- Monounsaturated
প্ৰতি ১০০ গ্ৰাম তিল তেলৰ পুষ্টিৰ মূল্য | Nutritional value of per 100g Rosemary
- Energy : 3699 KJ
- Carbohydrate : 0.00g
- Fat : 100.00g
- Saturated : 14.200g
- Monounsaturated : 39.700g
- Polyunsaturated : 41.700g
- Protein : 0.00mg
- Vitamin C : 0.0 mg
- Vitamin E : 140mg
- Vitamin K : 13.6 microgram
- Calcium : 0mg
- Iron : 0mg
- Magnesium : 0mg
- Phosphorus : 0mg
- Potassium : 0mg
- Sodium : 0 mg
তিল তেলৰ উপকাৰিতা | Health Benefits of Sesame oil
১. অকাল পকা চুলিৰ চিকিৎসা কৰে (Treats premature greying of hair)
তিল তেলেৰে চুলি আৰু মূৰৰ ছাল মালিচ কৰিলে চুলিৰ অকালে পকা সমস্যা প্ৰতিহত কৰাত সহায় হয়। তিল তেলত চুলিৰ প্ৰাকৃতিক ক’লা ৰঙ দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে বজাই ৰখাৰ গুণাগুণো আছে। নিয়মীয়াকৈ ব্যৱহাৰ কৰিলে চুলি ডাঠ আৰু স্বাস্থ্যৱান ৰখাত তিল তেলৰ উপকাৰিতা মন কৰা যায়।
২. Rheumatoid arthritis ত সহায় কৰে (Help in Rheumatoid arthritis):
তিল তেল হৈছে ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ এক শক্তিক্ষেত্ৰ। এইবোৰ তৰল, জিংক, মেগনেছিয়াম, লো আৰু কেলচিয়ামেৰে ভৰপূৰ। এইবিধ তেল বিশেষকৈ ইয়াৰ জিংক আৰু তামৰ সামগ্ৰীৰ বাবে জনাজাত যি লোহিত ৰক্ত কণিকা উৎপাদন (Red blood cell production), ৰক্ত সঞ্চালন (Blood circulation) আৰু বিপাকত সহায় কৰে। তিল তেলক ইয়াৰ প্ৰদাহ প্ৰতিৰোধী (Anti-oxidant) গুণাগুণৰ বাবেও জনপ্ৰিয়ভাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ই বাত বিষ (Arthritis pain) হ্ৰাস কৰাত, গাঁঠি ফুলাত (Swelling joints) আৰু হাড় শক্তিশালী (strengthens the bones) কৰাত সহায় কৰে।
৩. ৰক্তচাপ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে (For lowering blood pressure):
প্ৰাচীন কালৰ পৰাই তিল তেল সাধাৰণতে ৰন্ধনত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। Annamalai University ৰ এজন ভাৰতীয় গৱেষকৰ অধ্যয়ন অনুসৰি Yale Journal of Biology and Medicine ত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়ন অনুসৰি খোৱা তেল হিচাপে ৰক্ত চাপ হ্ৰাস কৰে, lipid peroxidation হ্ৰাস কৰে আৰু উচ্চ ৰক্তচাপ থকা ৰোগীৰ Anti-oxidant বৃদ্ধি কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো তিল তেলৰ উপকাৰিতা আছে।
৪. চাপ আৰু হতাশাৰ বাবে (For Stress and Depression)
তিল তেলত Tyrosine নামৰ Amino Acid থাকে, যি Serotonin কাৰ্য্যকলাপৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সম্পৰ্কিত। Serotonin হৈছে এক Neurotransmitter যি আমাৰ মনোভাৱক প্ৰবাহিত কৰে। ইয়াৰ ভাৰসাম্যহিনতাৰ ফলত হতাশা আৰু চাপৰ সমস্যাই দেখা দিব পাৰে। বিশেষজ্ঞ সকলৰ মতে আহাৰত তিল তেল অন্তৰ্ভুক্ত কৰিলে Serotonin উৎপাদনত সহায়ক হয় যি ইতিবাচক অনুভৱ কৰাত আৰু দীৰ্ঘম্যাদী চাপ আঁতৰ কৰি ৰখাত সহায় কৰে।
৫. মৌখিক স্বাস্থ্য উন্নত কৰাৰ বাবে (For improving Oral health):
তিল তেল হৈছে এবিধ প্ৰাচীন আয়ুৰ্বেদিক কৌশল যাক মৌখিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰচাৰ আৰু ফলক আঁতৰোৱাৰ বাবে অনুসৰণ কৰা হয়। এক টেবুল চামুচ তিল তেল খালি পেটত লোৱা হৈ আৰু মুখৰ ভিতৰতে ২০ মিনিট মানৰ বাবে ঘূৰাই ঘূৰাই ঘহি দিয়া হয় আৰু তাৰ পিছত থুৱাই পেলাই দিয়া হয়, ই শৰীৰৰ বিষাক্ত পদাৰ্থ আঁতৰ কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। তিল তেল সাধাৰণতে ইয়াৰ ঔষধি গুণাগুণৰ বাবে এই প্ৰথাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৬. ছালৰ যত্নত লাভালাভৰ বাবে (For Skincare Benefits)
তিল তেলৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰৰ মূল্য আয়ুৰ্বেদত বহু পৰিমাণে লক্ষ কৰা যায়, কাৰণ ইয়াৰ বেক্টেৰিয়া ৰোধী(Anti-bacterial) আৰু প্ৰদাহ প্ৰতিৰোধী(Anti – Inflammatory) গুণাগুণ আছে। ছালৰ সৌন্দৰ্য্যৰ চিকিৎসাৰ বাবে সাধাৰণতে ব্যৱহৃত তিল তেল এক উৎকৃষ্ট moisturizer, স্বাস্থ্যৱান ছালক পুনৰ্জীৱিত কৰে, বাৰ্ধক্য প্ৰতিৰোধী (Anti-aging) গুণাগুণ আছে আৰু এই তেলক প্ৰাকৃতিক S.P.F (Sun Protection Factor) বুলি গণ্য কৰা হয়। ইয়াৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি হোৱা গুণাগুণ আৰু ছালৰ গভীৰতালৈ সোমাই যোৱাৰ সামৰ্থ্যৰ বাবে ইয়াক মালিচ কৰিবলৈও ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৭. ছালক বিষ মুক্তকৰণত সহায় কৰে (Helps in Detoxification of skin)
তিল তেলত থকা Anti-oxidant বোৰে ছালক বিষ মুক্ত কৰাত সহায় কৰে। Anti-oxidant বোৰে দ্ৰৱণীয় বিষাক্ত পদাৰ্থ শোষণ কৰে, এনেদৰে বিষ মুক্তকৰণ সক্ষম কৰে। ১/২ কাপ তিল তেল, ১/২ কাপ আপেল চাইডাৰ ভিনেগাৰ (Apple Cider Vinegar) আৰু ১/৪ পানীৰে মিশ্ৰণ তৈয়াৰ কৰি ইয়াৰ সৈতে নিয়মীয়াকৈ মুখ ধুলে ছাল বিষমুক্ত কৰাত সহায় কৰে আৰু এক স্বাস্থ্যকৰ আৰু উজ্জ্বল ছাল প্ৰদান কৰে।
৮. প্ৰাকৃতিক প্ৰদাহ – প্ৰতিৰোধী এজেণ্ট হিচাপে কাম কৰে (Acts as a natural Anti- inflammatory Agent)
তিল তেলত প্ৰদাহ প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ থাকে যিয়ে ইয়াক এক সহজাত আৰোগ্যকাৰি এজেণ্ট হিচাপে গঢ়ি তোলে। ইয়াৰ Anti-bacterial গুণাগুণ বোৰে বিভিন্ন বেক্টেৰিয়াৰ সৈতে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে staphylococcus, streptococcus আৰু athletes foot fungus, যি ছালক প্ৰভাৱিত কৰে। তিল তেল আৰু কুহুমিয়া পানীৰ মিশ্ৰণ হৈছে যোনিৰ ইষ্ট সংক্ৰমণ (vaginal yeast infections)ৰ বাবে এক কাৰ্যকৰী ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ।
৯. এনিমিয়াৰ বাবে (For Anemia)
তিল তেলত এক বৃহৎ পৰিমাণত লো (Iron) থাকে। সেয়হে তিল তেল হৈছে ৰক্তহীনতাৰ লগতে অনান্য লোৰ অভাৱৰ ফলত দেখা দিয়া সমস্যাৰ বাবে আটাইতকৈ অনুমোদিত ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ।
১০. ডায়েবেটিচ ৰোগীৰ বাবে লাভালাভ (Beneficial for Diabetes Patients)
তিল তেল মেগনেছিয়ামৰ লগতে অনান্য পুষ্টিৰ এক ভাল উৎস। এই সকলোবোৰে একেলগে তিল তেজত গ্লুকোজৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰাৰ ক্ষমতা বহন কৰে যাৰ ফলত ডায়েবেটিচৰ আশংকা হ্ৰাস পায়। ডায়েবেটিচ আক্ৰান্ত লোকে ৰন্ধন প্ৰক্ৰিয়াত তিল তেল প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে।
১১. কৰ্কট ৰোধী গুণাগুণ (Anti-Cancer properties)
তিল তেলত মেগনেছিয়াম থাকে, এক খনিজ যি কৰ্কট ৰোধী খ্যাতিৰে সমৃদ্ধ। ইয়াত কৰ্কট ৰোধী যৌগ থাকে যাক Phytate বুলি কোৱা হয়। এই উপাদানবোৰৰ Synergic কাৰ্য্যই Colorectaltumour ৰ আশংকা হ্ৰাস কৰে আৰু সেইবোৰ আৰম্ভ হোৱা প্ৰতিহত কৰে।
১২. চকুৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰাত সহায় কৰে (Helps in improving eye health):
পৰম্পৰাগত চীনা ঔষধ অনুসৰি চকু আৰু যকৃতে এক অতি সৌহাৰ্দ্যপূৰ্ণ সম্পৰ্ক ভাগ বতৰা কৰে। এইটো বিশ্বাস কৰা হৈছিল যে যকৃতে তেজ সংৰক্ষণ কৰিব পাৰে। যকৃতৰ ডালবোৰে চকুলৈ তেজ প্ৰদান কৰে যাৰ ফলত ইয়াৰ সঠিক কাৰ্যক্ষমতা সক্ষম হয়। তিল তেল হৈছে যকৃতৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক টনিক (Tonic) যি তেজলৈ উন্নত প্ৰবাহ সক্ষম কৰে, যাৰ ফলত চকুৰ পুষ্টি হয় বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। এই চিকিৎসকীয় প্ৰভাৱবোৰে অস্পষ্ট দৃষ্টি (Blurry Vision), ভাগৰুৱা আৰু বিষোৱা চকুৰ চিকিৎসা কৰিব পাৰে। তিল তেলেৰে আপোনাৰ চকুৰ ওপৰৰ পতাবোৰ নিয়মীয়াকৈ মালিচ কৰিলে ডাঠ বৃত্ত আৰু কোচ (Dark circles and wrinkles) আঁতৰোৱাত সহায় কৰিব পাৰে।
তিল তেলৰ ব্যৱহাৰ |Uses of Sesame oil
তিল তেল আমি বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো –
- ৰন্ধন প্ৰণালীত আমি তিল তেল ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
- ছালৰ সৌন্দযতা অটুট ৰাখিবলৈ আৰু চুলিৰ সমস্যা প্ৰতিহত কৰিবৰ বাবে ভিন্ন ধৰণে তিল তেল ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- ভিন্ন ধৰণৰ স্বাস্থ্য অৱস্থাৰ নিৰাময়ৰ বাবে ভিন্ন ধৰণে তিল তেল ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- ইয়াৰ ঔষধি উদ্দেশ্যৰ বাবে বিশেষকৈ আয়ুৰ্বেদিক ঔষধত য’ত ইয়াক প্ৰায় ৯০% ভেষজ তেলৰ বাবে আধাৰ তেল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাত তিল তেল শৰীৰ শক্তিশালী আৰু বিষমুক্ত কৰাৰ আৰু সকলো গুৰুত্বপূৰ্ণ অঙ্গৰ সঠিক কাৰ্যপ্ৰণালী নিশ্চিত কৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- তিল তেলক ছাল আৰু মালিচ তেল, চুলিৰ ঘনত্ব সামগ্ৰী, প্ৰসাধন সামগ্ৰী, চাবোন, পৰফিউম আৰু চীনক্ৰীমৰ এক সাধাৰণ উপাদান হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
তিল তেলৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া |Side effects of Sesame oil
অত্যধিক তিল তেলৰ ব্যৱহাৰৰ ফলত পাৰ্শ্বক্ৰিয়া হ’ব পাৰে সেই সমূহ হ’ল –
- শৰীৰৰ ওজন বৃদ্ধি।
- মলাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ বিপদাশংকা।
- Diverticulitis
- অতি সংবেদন শীল লোকসকলৰ মাজত এলাৰ্জীক সংক্ৰমণ।
- Anaphylaxis
- ডায়েৰিয়া
- ছালৰ দাগ, চুলি সৰা আৰু গৰ্ভপাত আদি।
যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। সেয়হে তিল তেলৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Sesame Oil আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য কৰি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক মাত্ৰাত ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে। ৰোগ নিৰাময় ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণি |Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় তিল তেলৰ সাম্যক পৰিচয় পালে। তিল তেলৰ উপকাৰিতা Health Benefits of Sesame Oil, ব্যৱহাৰ, ৰাসায়নিক পদাৰ্থ, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ !
Read Also : Top Five Foods to Avoid Before Bedtime | শোৱাৰ আগতে পৰিহাৰ কৰিব লগা ৫ বিধ খাদ্য
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
