এমিবিয়াচিছ বা এমিবিক আমাশয় হৈছে এক সাধাৰণ পৰজীৱী এণ্টেৰেল সংক্ৰমণ। এইটো এণ্টামিবা গোটৰ যিকোনো এমিবাৰ ফলত হয়। পেটৰ বিষ, ডায়েৰিয়া, বা ৰক্তক্ষয়ী ডায়েৰিয়াকে ধৰি কোনো লক্ষণ বা মৃদুৰ পৰা গুৰুতৰ লক্ষণ নাথাকিব পাৰে। গুৰুতৰ জটিলতাবোৰৰ ভিতৰত থাকিব পাৰে প্ৰদাহ আৰু ছিদ্ৰ, যাৰ ফলত পেৰিটোনাইটিছ হ’ব পাৰে। প্ৰভাৱিত লোকৰ ৰক্তহীনতা হ’ব পাৰে। যদি পৰজীৱীটো তেজৰ প্ৰবাহত উপনীত হয়, ই শৰীৰৰ মাজেৰে বিয়পিব পাৰে আৰু যকৃতত শেষ হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত এমিবিক যকৃতৰ ফোঁহা হ’ব পাৰে। আগৰ ডায়েৰিয়া অবিহনে যকৃতৰ ফোঁহা হ’ব পাৰে। ৰোগ নিৰ্ণয় সাধাৰণতে অণুবীক্ষণ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি শৌচ পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা হয়। বৰ্ধিত ডব্লিউবিচি গণনা থাকিব পাৰে। আটাইতকৈ সঠিক পৰীক্ষাটো হ’ল তেজত নিৰ্দিষ্ট এণ্টিবডী। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত এমিবিয়াচিছৰ Amebiasis সমস্যা আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
এমিবিয়াচিছ প্ৰতিৰোধ উন্নত অনাময়ৰ দ্বাৰা হয়। অৱস্থানৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি দুটা চিকিৎসা বিকল্প সম্ভৱ। কোষকলাত এমিবিয়াচিছ মেট্ৰনিডাজোল, টিনিডাজোল, নিটাজোক্সানাইড, ডিহাইড্ৰ’ইমেটাইন বা ক্লোৰোকুইনৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰা হয়। উজ্জ্বল সংক্ৰমণ এটা ডিলোক্সানাইড ফুৰোয়েট বা আইঅডোকুইনোলাইনৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰা হয়। কাৰ্যকৰী চিকিৎসাৰ বাবে ঔষধৰ সংমিশ্ৰণৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে। লক্ষণ অবিহনে সংক্ৰমণৰ বাবে চিকিৎসাৰ প্ৰয়োজন হয়, কিন্তু সংক্ৰমিত ব্যক্তিসকলে পৰজীৱীটো আনলৈ বিয়পাই দিব পাৰে।
এমিবিয়াচিছ সমগ্ৰ বিশ্বতে উপস্থিত আছে। প্ৰতি বছৰে, এমিবিয়াচিছ সংক্ৰমণৰ ফলত প্ৰায় 40000 ৰ পৰা 110000 লোকৰ মৃত্যু হয়।
ই. হিষ্টোলিটিকাক ইয়াৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক স্থিৰতা, প্ৰসাৰৰ সহজতা, ক্লোৰিনৰ প্ৰতি ৰোধ, আৰু দূষিত খাদ্য সামগ্ৰীৰ জৰিয়তে সহজে বিয়পাৰ সামৰ্থ্যৰ বাবে বি শ্ৰেণীবি জৈৱ প্ৰতিৰক্ষা জীৱ হিচাপে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয়। জি.আই. ট্ৰেক্টৰ উপৰিও, ই. হিষ্টোলিটিকাই বহুতো অংগ প্ৰণালী প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে।
এমিবিয়াচিছৰ সমস্যা কাৰণ | Causes of Amebiasis
প্ৰটোজোয়ান এণ্টামিবা হিষ্টোলিটিকাৰ ফলত এমেবিয়াচিছ হয়। অন্ত্ৰৰ এমিবা তিনিটা প্ৰজাতিৰ আছে। এণ্টামিবা হিষ্টোলিটিকাই বেছিভাগ লক্ষণগত ৰোগ সৃষ্টি কৰে। এণ্টামিবা ডিস্পাৰ অৰোগসৃষ্টিকাৰী, আৰু এণ্টামিবা মোশকোভস্কি ক্ৰমান্বয়ে প্ৰতিবেদিত হৈছে, কিন্তু ইয়াৰ ৰোগসৃষ্টিশীলতা অস্পষ্ট। এই জীৱবোৰ মৌখিক-শৌচ পথৰ জৰিয়তে বিয়পে। সংক্ৰমিত চিষ্টবোৰ প্ৰায়ে দূষিত খাদ্য আৰু পানীত পোৱা যায়। যৌন বিস্তাৰৰ বিৰল ঘটনাও প্ৰতিবেদিত হৈছে।
লক্ষণ | Symptoms of Amebiasis
এমিবিয়াচিছৰ সমস্যা থকা প্ৰায় ১০ ৰ পৰা ২০ শতাংশ লোক ইয়াৰ পৰা অসুস্থ হৈ পৰে। এই পৰ্যায়ত লক্ষণবোৰ মৃদু হয় আৰু ইয়াত ঢিলা শৌচ আৰু পেট ৰঙা পৰা অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এবাৰ ট্ৰফোজাইটবোৰে অন্ত্ৰৰ বেৰ ভাঙি লেতেৰা প্ৰবাহত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে আৰু বিভিন্ন আভ্যন্তৰীণ অঙ্গলৈ যাত্ৰা কৰিব পাৰে। এইবোৰ আপোনাৰ যকৃত, হৃদযন্ত্ৰ, হাঁওফাঁও, মগজু বা অন্যান্য অঙ্গত শেষ হ’ব পাৰে। যদি ট্ৰফোজাইটে এটা আভ্যন্তৰীণ অঙ্গ আক্ৰমণ কৰে, সেইবোৰে সম্ভৱতঃ ফোঁহা, সংক্ৰমণ, গুৰুতৰ ৰোগ আৰু শেষত মৃত্যু পৰ্যন্ত ঘটাব পাৰে।
যদি পৰজীৱীয়ে আপোনাৰ অন্ত্ৰৰ আৱৰণ আক্ৰমণ কৰে, ই এমেবিক আমাশয় সৃষ্টি কৰিব পাৰে। এমেবিক আমাশয় হৈছে সঘনাই পানী যুক্ত আৰু ৰক্তক্ষয়ী শৌচ আৰু তীব্ৰ পেট ৰঙা পৰা এমেবিয়াচিছৰ এক অধিক বিপদজনক প্ৰকাৰ।
যকৃত পৰজীৱীৰ বাবে সঘনাই গন্তব্যস্থান। এমেবিক যকৃতৰ ৰোগৰ লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত আছে আপোনাৰ পেটৰ ওপৰ-সোঁ অংশত জ্বৰ আৰু কোমলতা।
প্ৰতিকাৰ | Treatment
সংক্ৰমণ কিমান গুৰুতৰ হয় তাৰ ওপৰত চিকিৎসা নিৰ্ভৰ কৰে। সাধাৰণতে ইয়াৰ বাবে এণ্টিবায়টিক নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়। যদি ৰোগীয়ে বমি কৰি আছে, তেন্তে ৰোগীক মুখৰ সলনি শিৰাৰ জৰিয়তে ঔষধ দিয়া হ’ব পাৰে। লগতে, ডায়েৰিয়া বন্ধ কৰিবলৈ ঔষধ সাধাৰণতে দিয়া নহয় কিয়নো সেইবোৰে অৱস্থাটো বেয়া কৰিব পাৰে। এণ্টিবায়টিক চিকিৎসাৰ পিছত, সংক্ৰমণটো পৰিষ্কাৰ হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ ৰোগীৰ শৌচ পুনৰ পৰীক্ষা কৰা হয়।
ঘৰুৱা উপায় | Home remedies Amebiasis
কিছুমান ঘৰুৱা তথা প্ৰাকৃতিক উপায়েও এমিবিয়াচিছৰ সমস্যাত আপোনাক সকাহ দিব পাৰে। তাৰেই কিছুমান তলত উল্লেখ কৰা হʼল-
১. বেল (Bael)
বেল ফলত এচিডিক পদাৰ্থ থাকে যিয়ে এণ্টিমাইক্ৰোবাইল ক্ৰিয়া কৰে। এই এচিডিক সামগ্ৰী অপৰিপক্ক বেল ফলত অধিক হয় আৰু সেয়েহে, এইবোৰে পকা ফলতকৈ ভাল কাৰ্য প্ৰদান কৰে। এটা পকা বেলফ ফল জুইত পুৰি সিজিবলৈ দিয়ক। ফলৰ মণ্ডটো/মঙহাল অংশ পৃথক কৰি ইয়াৰ সৈতে স্বাদৰ বাবে অলপ চেনী বা মৌ যোগ দিব পাৰে। ইয়াক প্ৰতিদিনে দুবাৰকৈ লক্ষণবোৰ সম্পূৰ্ণৰূপে নোহোৱা হোৱা পৰ্যন্ত সেৱন কৰক। অথবা আপোনি বেলৰ গুণা-গুণ সমৃদ্ধ পৰিপূৰকো গ্ৰহণ কৰিব পাৰে।
২. কূটজ (Kutja / kurchi)
আয়ুৰ্বেদত আমাশয় আৰু ডায়েৰিয়াত কৰা কাৰ্যৰ বাবে কূটজ উদ্ভিদৰ বাকলি আৰু শিপাৰ লাভালাভ দেখা গৈছে। এই প্ৰতিকাৰে এমিবিয়াচিছৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ৰক্তক্ষৰণ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। আপোনি কূটজৰ পৰিপূৰকো লʼব পাৰে।
৩. নিম (Neem)
নিম বা মাৰ্গোচা পাতৰ এণ্টিবায়টিক কাৰ্যকলাপ থাকে আৰু ই এমিবিয়াচিছ পৰজীৱীৰ বিৰুদ্ধে কাৰ্যকৰী প্ৰমাণিত হয়। শুকান নিম পাতৰ পৰা পাউদাৰ তৈয়াৰ কৰক, তাৰ সমান পৰিমাণৰ হালধি গুৰি যোগ দিয়ক আৰু সৰিয়হৰ তেলৰ সৈতে পেষ্ট এটা বনাওক। অন্ত্ৰৰ প্ৰদাহ আৰু বেদনাদায়ক বিষ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিবলৈ এই পেষ্টটো পাকস্থলীৰ এলেকাত প্ৰয়োগ কৰক।
৪. আহোম বগৰী (Apricot)
আহোম বগৰীৰ পাতবোৰে শৌচবোৰ কঠিন কৰে আৰু এই পাতবোৰে এমিবিয়াচিছৰ সৈতে থকা ডায়েৰিয়াৰ তীব্ৰতা হ্ৰাস কৰে। আহোম বগৰীৰ কেইটামান পাত ধুই ৰস উলিয়াওক; অলপ পানীৰে পাতল কৰি ইয়াক সেৱন কৰক।
৫. ৰঙা চাহ (Black tea)
প্ৰতিদিনে চেনী অবিহনে অলপ ৰঙা চাহ বা ক’লা চাহ খাব। ই অন্ত্ৰৰ পৰা পৰজীৱীবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰিব। ই অন্ত্ৰৰ ভিতৰত পৰজীৱীৰ দ্বাৰা উৎপন্ন হোৱা বিষাক্ত আৱৰ্জনাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পোৱাত সহায় কৰে।
৬. মধুৰি (Guava)
মধুৰিআম গছৰ পাতবোৰ অত্যন্ত এচিডিক আৰু এই প্ৰভাৱটোৱে পৰজীৱীৰ লগতে অন্ত্ৰত থকা ইয়াৰ কণীবোৰ ধ্বংস কৰাত সহায় কৰে। মধুৰিআম গছৰ কেইটামান পাত ধুই শুকুৱাওক আৰু মিহিকৈ গুৰি কৰি এই পাউডাৰটো ১ গিলাচ পানীত যোগ দিয়ক আৰু ইয়াক সেৱন কৰক। দ্ৰুত কাৰ্যৰ বাবে দিনত তিনিবাৰকৈ ইয়াক সেৱন কৰক।
৭. চজিনা (Drumstick)
উচ্চ পুষ্টিকৰ মূল্য আৰু ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ সমৃদ্ধ ভাণ্ডাৰৰ হিচাপে চজিনাৰ মূল্য আছে। এই উদ্ভিদৰ পাতবোৰত এক এনজাইম থাকে যি এণ্টামিবা পৰজীৱী ধ্বংস কৰিব পাৰে আৰু সেয়েহে, সেইবোৰ এমিবিয়াচিছৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। প্ৰায় ৪৫০ গ্ৰাম পাত লওঁক, ৰস উলিয়াওক আৰু সমান পৰিমাণৰ তিল তেলত মিহলি কৰক। পানী আঁতৰাবলৈ এই মিশ্ৰণটো গৰম কৰি ঠাণ্ডা কৰক আৰু কেইসপ্তাহমানৰ বাবে এই ৰসখিনি সংৰক্ষণ কৰি পান কৰক।
৮. পানী খাওঁক (Drink Water)
ডায়েৰিয়াৰ জৰিয়তে হেৰুওৱা পানী আৰু ইলেক্ট্ৰলাইটবোৰ শৰীৰত পূৰ্তি কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। সাধাৰণ অণুজীৱবোৰ মাৰিবলৈ পানী উতলাই খোৱা হয়। আপোনি মাজে সময়ে জিৰাৰ সৈতে কোমল নাৰিকলৰ পানী বা বাটাৰমিল্ক খাব পাৰে।
৯. ৰঙা লাওৰ গুটি (Pumpkin seeds)
ৰঙালাওৰ বীজ খাওঁক। এইবোৰত এমিনো এচিড আৰু ফেটি এচিড অধিক থাকে। বিশেষকৈ, এইবোৰ বেৰ্বেৰিন, কুকুৰ্বাইটাইন আৰু পালমেটাইনত সমৃদ্ধ। এইবোৰ কিছুমান পৰজীৱী ধ্বংশ কৰাৰ বাবে জনাজাত এমিনো এচিড।
জটিলতা | Complications
এমিবিয়াচিছৰ Amebiasis সমস্যাৰ ফলত হʼব পৰা সম্ভাৱ্য জটিলতাবোৰ এনেধৰণৰ-
- যকৃতৰ ফোঁহা (যকৃতত পুঁজ সংগ্ৰহ)
- ওকালি অহা সহ ঔষধৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া।
- উপৰোক্তবোৰৰ উপৰি, তেজৰ জৰিয়তে পৰজীৱীবোৰ যকৃত, হাঁওফাঁও, মগজু বা অন্যান্য অঙ্গলৈ বিয়পি পৰিব পাৰে।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক এমিবিয়াচিছৰ (Amebiasis) সমস্যা আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।
FAQ
১. এমিবিয়াচিছ কাৰ হʼব পাৰে?
উঃ- যিকোনো লোকৰে এমিবিয়াচিছ হʼব পাৰে, কিন্তু অনুন্নত ক্ৰান্তীয় বা উপ-ক্ৰান্তীয় অঞ্চলৰ লোক, বিকাশগতভাৱে অক্ষম আৰু সমকামী পুৰুষৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানত থকা ব্যক্তিসকলৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াক অধিক সঘনাই পোৱা যায়।
২. এমিবিয়াচিছৰ পৰজীৱীটো কেনেকৈ বিয়পে?
উঃ- দূষিত খাদ্য বা পানীত পৰজীৱীৰ চিষ্ট স্তৰ গিলি মানুহে এমেবিয়াচিছ দেহত লয়। ইয়াক ব্যক্তিৰ পৰা ব্যক্তিৰ সম্পৰ্কৰ দ্বাৰা, বা মৌখিক-গুহ্যদ্বাৰৰ সম্পৰ্কৰ জৰিয়তে যৌন ভাৱেও বিয়পিব পাৰে।
৩. এমিবিয়াচিছৰ লক্ষণ কি?
উঃ- এমেবাৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত লোকসকলে মৃদু বা গুৰুতৰ লক্ষণ অনুভৱ কৰিব পাৰে বা কোনো লক্ষণ অনুভৱ নকৰিব পাৰে। সৌভাগ্যক্ৰমে, বেছিভাগ সংক্ৰমিত লোক গুৰুতৰভাৱে অসুস্থ নহয়। এমেবিয়াচিছৰ লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত আছে ওকালি অহা, ঢিলা শৌচ, ৰক্তক্ষয়ী বা শ্লেষ্মা ডায়েৰিয়া, ওজন হ্ৰাস, পেটৰ কোমলতা আৰু মাজে মাজে জ্বৰ। কেতিয়াবাহে, পৰজীৱীয়ে অন্ত্ৰৰ বাহিৰত শৰীৰআক্ৰমণ কৰিব আৰু অধিক গুৰুতৰ সংক্ৰমণ সৃষ্টি কৰিব, যেনে যকৃতৰ ফোঁহা।
৪. এমেবিয়াচিছ সৃষ্টি কৰা পৰজীৱীবোৰ ক’ত পোৱা যায়?
উঃ- সংক্ৰমিত লোকহৈছে পৰজীৱীৰ একমাত্ৰ উৎস। সংক্ৰমিত লোকৰ শৌচ সামগ্ৰীয়ে পানী বা খাদ্য দূষিত কৰিব পাৰে যি আনক সংক্ৰমিত কৰাৰ বাবে বাহন হিচাপে কাম কৰিব পাৰে।
৫. নিজকে কেনেকৈ এমেবিয়াচিছৰ সমস্যাৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিব পাৰোঁ?
উঃ- আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ সাৱধানতা হৈছে- খাদ্য খোৱাৰ বা প্ৰস্তুত কৰাৰ আগতে সাৱধানে হাত ধোৱা, কেঁচা খাদ্য সঠিকভাৱে পৰিষ্কাৰ কৰা, কাৰ্যকৰীভাৱে চিকিৎসা নোহোৱালৈকে মৌখিক-গুহ্যদ্বাৰৰ যৌন সম্পৰ্কৰ পৰা বিৰত থকা আদি।
Read also: Arrhythmia: Symptoms, Causes, and Treatment | এৰিথমিয়া: লক্ষণ, কাৰণ আৰু প্ৰতিকাৰ
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
