ৰিংৱৰ্ম হৈছে ছাল আৰু নখৰ এক সাধাৰণ সংক্ৰমণ যি ভেঁকুৰৰ ফলত হয়। সংক্ৰমণটোক “ৰিংৱৰ্ম” বুলি কোৱা হয় কিয়নো ইয়াৰ ফলত খজুৱতি, ৰঙা, বৃত্তাকাৰ চোকোৰা হ’ব পাৰে। ৰিংৱৰ্মক “টিনিয়া” বা “ডাৰ্মাটোফাইটোচিছ” বুলিও কোৱা হয়। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ৰিংৱৰ্মসাধাৰণতে শৰীৰত সংক্ৰমণৰ অৱস্থানৰ বাবে নামাকৰণ কৰা হয়। আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত ৰিংৱৰ্মৰ সংক্ৰমণ Ringworm Infection আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত প্ৰয়োজনীত তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।
ৰিংৱৰ্মৰ লক্ষণ | Symptoms of Ringworm
ৰিংৱৰ্মৰ লক্ষণবোৰ প্ৰায়ে শৰীৰৰ কোনটো অংশ সংক্ৰমিত হয় তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, কিন্তু সেইবোৰত সাধাৰণতে অন্তৰ্ভুক্ত থাকে:
- খজুৱতি হোৱা ছাল
- আঙুঠিৰ আকৃতিৰ চোকোৰা
- ৰঙা, স্কেলি, ফাটি যোৱা ছাল
- চুলি সৰা
ছালখন ৰিংৱৰ্ম সৃষ্টি কৰা ভেঁকুৰৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ 4 ৰ পৰা 14 দিনৰ ভিতৰত লক্ষণবোৰ দেখা দিয়ে। শৰীৰ কোন অংশক প্ৰভাবিত কৰিছে সেই হিচাপে ইয়াৰ লক্ষণবোৰ এনেধৰণৰ –
- ভৰি: ভৰিৰ আঙুলিৰ ৰিংৱৰ্মৰ লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত আছে ৰঙা, ফুলা, বাকলি উলিওৱা, ভৰিৰ আঙুলিৰ মাজত খজুৱতি হোৱা ছাল (বিশেষকৈ পিঙ্কি ভৰিৰ আঙুলি আৰু ইয়াৰ কাষৰ টোৰ মাজত)। ভৰিৰ তলুৱা আৰু গোৰোহাও প্ৰভাৱিত হ’ব পাৰে। গুৰুতৰ ক্ষেত্ৰত, ভৰিৰ ছালত ফোঁহা হ’ব পাৰে।
- মূৰৰ ছাল: মূৰৰ ছালত থকা ৰিংৱৰ্ম সাধাৰণতে স্কেলি, খজুৱতি, ৰঙা, বৃত্তাকাৰ টাক দাগৰ দৰে দেখাযায়। টাক দাগৰ আকাৰ বৃদ্ধি হ’ব পাৰে আৰু সংক্ৰমণ বিয়পি লে একাধিক দাগ বিকশিত হ’ব পাৰে। প্ৰাপ্তবয়স্কৰ তুলনাত শিশুৰ ক্ষেত্ৰত মূৰৰ ছালত ৰিংৱৰ্ম অধিক সচৰাচৰ হয়।
- কুঁজ: কুঁজৰ ৰিংৱৰ্ম সাধাৰণতে উৰুৰ ছালৰ ভাঁজৰ ভিতৰৰ ফালে স্কেলি, খজুৱতি, ৰঙা দাগৰ দৰে দেখাযায়।
- দাড়ি: দাড়িত ৰিংৱৰ্মৰ লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত আছে স্কেলি, খজুৱতি, গাল, থুঁতৰি আৰু ডিঙিৰ ওপৰৰ অংশৰ ৰঙা দাগ। দাগবোৰ ভূত্বক যুক্ত হ’ব পাৰে বা পুঁজৰে ভৰ্তি হ’ব পাৰে, আৰু প্ৰভাৱিত চুলি বোৰ ওলাই যাব পাৰে।
ৰিংৱৰ্মৰ কাৰণ | Causes of Ringworm
ৰিংৱৰ্ম হৈছে সাধাৰণ ছাঁচসদৃশ পৰজীৱীৰ ফলত হোৱা এক সংক্ৰামক ভেঁকুৰৰ সংক্ৰমণ যি আপোনাৰ ছালৰ বাহিৰৰ স্তৰৰ কোষবোৰত বাস কৰে। ইয়াক নিম্নলিখিত ধৰণে বিয়পাব পাৰি –
- মানুহৰ বাবে জন্তু। আপুনি ৰিংৱৰ্মৰ সৈতে জন্তু এটা স্পৰ্শ কৰি ৰিংৱৰ্ম সংক্ৰমিত কৰিব পাৰে। কুকুৰ বা মেকুৰীক পোহনীয়া বা সজোৱাৰ সময়ত ৰিংৱৰ্ম বিয়পিব পাৰে। এইটো গৰুৰ ক্ষেত্ৰতো যথেষ্ট সচৰাচৰ হয়।
- মানুহৰ ওপৰত আপত্তি। সংক্ৰমিত ব্যক্তি বা জন্তুৱে শেহতীয়াকৈ স্পৰ্শ কৰা বা ঘঁহি যোৱা বস্তু বা পৃষ্ঠৰ সংস্পৰ্শৰ দ্বাৰা ৰিংৱৰ্ম বিয়পা সম্ভৱ, যেনে কাপোৰ, টাৱেল, বিচনা আৰু লিনেন, ফণী, আৰু ব্ৰাছ।
- মানুহৰ বাবে মাটি। বিৰল ক্ষেত্ৰত, সংক্ৰমিত মাটিৰ সংস্পৰ্শলৈ আহি মানুহলৈ ৰিংৱৰ্ম বিয়পিব পাৰে। সংক্ৰমণ সম্ভৱতঃ কেৱল অত্যাধিক সংক্ৰমিত মাটিৰ সৈতে দীঘলীয়া সংস্পৰ্শৰ ফলত হে হ’ব পাৰে।
- মানুহৰ পৰা মানুহলৈ। ৰিংৱৰ্ম প্ৰায়ে সংক্ৰমিত ব্যক্তি এজনৰ সৈতে পোনপটীয়া, ছালৰ পৰা ছালৰ সংস্পৰ্শলৈ বিয়পে।
প্ৰতিৰোধ | Prevention of Ringworm
- আপোনাৰ ছাল পৰিষ্কাৰ আৰু শুকান কৰি ৰাখিব।
- জোতা পিন্ধিব যিয়ে আপোনাৰ ভৰিৰ চাৰিওফালে বায়ু মুক্তভাৱে চলাচল কৰিব দিয়ে।
- লকাৰ ৰুম বা ৰাজহুৱা বৰষুণৰ দৰে এলেকাত খালি ভৰিৰে খোজ কাঢ়িব নালাগে।
- আপোনাৰ আঙুলিৰ নখ আৰু ভৰিৰ নখ চুটি কৈ ক্লিপ কৰক আৰু সেইবোৰ পৰিষ্কাৰ ৰাখক।
- দিনত কমেও এবাৰ আপোনাৰ মোজা আৰু অন্তৰ্বাস সলনি কৰক।
- ৰিংৱৰ্ম থকা কাৰোবাৰ সৈতে কাপোৰ, টাৱেল, চাদৰ বা অন্যান্য ব্যক্তিগত সামগ্ৰী ভাগ-বতৰা নকৰিব।
- পোহনীয়া জন্তুৰ সৈতে খেলাৰ পিছত চাবোন আৰু চলমান পানীৰে আপোনাৰ হাত ধুব। যদি আপুনি সন্দেহ কৰে যে আপোনাৰ পোহনীয়া জন্তুৰ ৰিংৱৰ্ম আছে, ইয়াক পশু চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ লৈ যাওঁক। যদি আপোনাৰ পোহনীয়া জন্তুৰ ৰিংৱৰ্ম আছে, সংক্ৰমণ বিয়পা প্ৰতিহত কৰিবলৈ তলৰ পদক্ষেপবোৰ অনুসৰণ কৰক।
- যদি আপুনি ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্ক ক্ৰীড়াৰ সৈতে জড়িত এজন এথলীট, আপোনাৰ অনুশীলনী অধিৱেশন বা খেলৰ ঠিক পিছতে শ্বাৱাৰ কৰক, আৰু আপোনাৰ সকলো ক্ৰীড়া গিয়াৰ আৰু ইউনিফৰ্ম পৰিষ্কাৰ ৰাখক। আন খেলুৱৈৰ সৈতে ক্ৰীড়া গিয়াৰ (হেলমেট ইত্যাদি) ভাগ-বতৰা নকৰিব।
চিকিৎসা | Treatment of Ringworm
ৰিংৱৰ্মৰ চিকিৎসা শৰীৰৰ ওপৰত ইয়াৰ অৱস্থান আৰু সংক্ৰমণ কিমান গুৰুতৰ তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। কিছুমান প্ৰকাৰৰ ৰিংৱৰ্মক প্ৰেছক্ৰিপশ্বন বিহীন (“অভাৰ-দ্য-কাউণ্টাৰ”) ঔষধৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰিব পাৰি, কিন্তু অন্যান্য প্ৰকাৰৰ ৰিংৱৰ্মক প্ৰেছক্ৰিপশ্বন এণ্টিফাংগাল ঔষধৰ দ্বাৰা চিকিৎসাৰ প্ৰয়োজন।
- ছালত ৰিংৱৰ্ম যেনে এথলীটৰ ভৰি আৰু জক ইচ (টিনিয়া ক্ৰুৰিচ) সাধাৰণতে 2ৰ পৰা 4 সপ্তাহৰ বাবে ছালত প্ৰয়োগ কৰা প্ৰেছক্ৰিপশ্বন নথকা এণ্টিফাংগাল ক্ৰীম, লোচন বা পাউডাৰেৰে চিকিৎসা কৰিব পাৰি। ৰিংৱৰ্মৰ চিকিৎসাৰ বাবে বহুতো অ-প্ৰেছক্ৰিপশ্বন সামগ্ৰী উপলব্ধ আছে, যাৰ ভিতৰত আছে:
- ক্লট্ৰিমাজোল (লোট্ৰিমিন, মাইচেলেক্স)
- মিকোনাজোল (এলো ভেষ্টা এণ্টিফাংগাল, এজোলেন, বাজা এণ্টিফাংগাল, কেৰিংটন এণ্টিফাংগাল, ক্ৰিটিক এইড ক্লিয়াৰ, ক্ৰুয়েক্স প্ৰেছক্ৰিপচন ষ্ট্ৰেংথ, ডাৰ্মাফাংগাল, ডিচেনেক্স, ফাংগোইড টিঞ্চুৰ, মিকাডাৰ্ম, মাইক্ৰ’গাৰ্ড, মিৰানেল, মিৰাজোল, পোডাক্টিন, প্ৰতিকাৰ এণ্টিফাংগাল, চিকিউৰা এণ্টিফাংগাল)
- টাৰ্বিনাফাইন (লেমিচিল)
- কিটোকোনাজোল (ক্সোলেগেল)
- মূৰৰ ছালত থকা ৰিংৱৰ্ম- সাধাৰণতে 1ৰ পৰা 3 মাহৰ বাবে মুখৰ দ্বাৰা গ্ৰহণ কৰা প্ৰেছক্ৰিপশ্বন এণ্টিফাংগাল ঔষধৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰা প্ৰয়োজন। ক্ৰীম, লোচন বা পাউডাৰে মূৰৰ ছালত ৰিংৱৰ্মৰ বাবে কাম নকৰে। মূৰৰ ছালত ৰিংৱৰ্মৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহৃত প্ৰেছক্ৰিপশ্বন এণ্টিফাংগাল ঔষধবোৰৰ ভিতৰত আছে:
- গ্ৰিচোফুলভিন (গ্ৰিফুলভিন ভি, গ্ৰিছ-পিইজি)
- টাৰ্বিনাফাইন
- ইট্ৰাকোনাজোল (অনমেল, স্পোৰানোক্স)
- ফ্লুকোনাজোল (ডিফ্লুকেন)
যদি আপোনাৰ ৰিংৱৰ্মৰ সংক্ৰমণ অত্যাধিক বৃদ্ধি হয় আৰু নিজেই আৰোগ্য হোৱাৰ কোনো লক্ষণ নেদেখে তেন্তে অনতিপলমে আপোনাৰ ডাক্তৰৰ কাষ চাপক।
ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ | Home Remedies of Ringworm
১. চাবুন পানী (Soap Water)
যেতিয়া আপোনাৰ ৰিংৱৰ্ম থাকে, আপুনি এলেকাটো যিমান সম্ভৱ পৰিষ্কাৰ ৰাখিব লাগিব। ইয়াৰ ওপৰত অন্যান্য ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ প্ৰয়োগ কৰাৰ আগতে প্ৰভাৱিত এলেকাটো দৈনিক পানী আৰু এণ্টিবেক্টেৰিয়েল চাবোনেৰে ধুব। গা ধোৱাৰ পিছত এলেকাটো ভালদৰে শুকুৱাওক, কিয়নো আৰ্দ্ৰতাই ভেঁকুৰটো বিয়পা সহজ কৰি তোলে।
২. আপেলৰ ভিনেগাৰ (Apple cider vinegar)
আপেল চাইডাৰ ভিনেগাৰে শক্তিশালী এণ্টিফাংগাল গুণ প্ৰদৰ্শন কৰে, সেয়েহে ই প্ৰভাৱিত এলেকাত স্থানীয়ভাৱে প্ৰয়োগ কৰিলে ৰিংৱৰ্মৰ চিকিৎসাত সহায় কৰিব পাৰে। ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ, কপাহৰ বল এটা পাতল নোহোৱা আপেল চাইডাৰ ভিনেগাৰত তিয়াই দিয়ক আৰু আপোনাৰ ছালৰ ওপৰত কপাহৰ বলটো ব্ৰাছ কৰক। এইটো প্ৰতিদিনে তিনিবাৰ কৰক।
৩. চাহ গছৰ তেল (Tea Tree Oil)
চাহ গছৰ তেলত ভেঁকুৰ প্ৰতিৰোধী গুণ থাকে। প্ৰভাৱিত অংশত পোনপটীয়াকৈ কপাহ এটুকুৰাৰ সহায়ত এই তেল প্ৰয়োগ কৰক। যদি আপোনাৰ সংবেদনশীল ছাল আছে, নাৰিকল তেলৰ দৰে বাহক তেলত চাহ গছৰ তেল পাতল কৰাটো সহায়ক হ’ব পাৰে, যাৰ নিজা ভেঁকুৰ-প্ৰতিৰোধী লাভালাভ আছে। দৈনিক দুইৰ পৰা তিনিবাৰকৈ ব্যৱহাৰ কৰিলেই ফল পাব।
৪. নাৰিকল তেল (Coconut Oil)
নাৰিকল তেলত মাইক্ৰোবাইল আৰু এণ্টিফাংগাল দুয়োটা গুণ আছে যি ৰিংৱৰ্ম সংক্ৰমণৰ চিকিৎসাত সহায় কৰিব পাৰে। তেলবিধ গৰম কৰি দৈনিক দৈনিক দুইৰ পৰা তিনিবাৰকৈ পোনপটীয়াভাবে প্ৰভাৱিত অংশত প্ৰয়োগ কৰক।
৫. হালধি (Turmeric)
হালধিৰ বহুতো স্বাস্থ্য উপকাৰিতা আছে, যাৰ ভিতৰত আছে এণ্টিবেক্টেৰিয়েল আৰু এণ্টি-ইনফ্লেমেটৰী গুণাগুণ। এইটো এটা কাৰ্যকৰী এণ্টিফাংগাল যি বিকাশত বাধা দিয়ে। ইয়াক পানীৰ সৈতে মিহলাই এক গাঢ় পেষ্ট তৈয়াৰ কৰি প্ৰভাৱিত অংশত প্ৰয়োগ কৰক। পেষ্টটো শুকাই গʼলে পানীৰে ধুই আতৰাই দিয়ক আৰু ঠাই দখৰ পৰিষ্কাৰ কপাহী কাপোৰেৰে মচি দিয়ক।
৬. এলোভেৰা (Aloevera)
বেক্টেৰিয়া আৰু ভেঁকুৰৰ সংক্ৰমণ দুয়োটাৰ বাবে এলো ভেৰা দীৰ্ঘদিন ধৰি প্ৰাকৃতিক প্ৰতিকাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু ৰিংৱৰ্মও ইয়াৰ ব্যতিক্ৰম নহয়। এলো ভেৰাই ৰিংৱৰ্মৰ চিকিৎসা কৰিব পাৰে আৰু খজুৱতি, প্ৰদাহ আৰু অস্বস্তিৰ লক্ষণবোৰ প্ৰশমিত কৰিব পাৰে। আপুনি এলো ভেৰাৰ সৈতে মলম বিচাৰি পাব পাৰে বা অঞ্চলটোত পোনপটীয়াকৈ এলো ভেৰা জেল প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে।
৭. অৰেগানো তেল (Oregano Oil)
অৰেগানো অত্যাৱশ্যকীয় তেল উপলব্ধ অন্যান্য বাণিজ্যিক সামগ্ৰীৰ তুলনাত অধিক শক্তিশালী এণ্টিফাংগাল হ’ব পাৰে, আৰু এথলীটৰ ভৰি আৰু ৰিংৱৰ্মকে ধৰি ভেঁকুৰৰ ছালৰ সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধ আৰু চিকিৎসা কৰিব পাৰে।
৮. লেমনগ্ৰাছ তেল (Lemongrass Oil)
লেমনগ্ৰাছ তেলৰ নিষ্কাশন, আৰু অলপ কম পৰিমাণে লেমনগ্ৰাছ চাহ, দুয়োটাৰ এণ্টিফাংগাল গুণ াংশ আছে যি ৰিংৱৰ্মৰ দৰে ভেঁকুৰৰ ছালৰ সংক্ৰমণৰ চিকিৎসাত সহায়ক হ’ব পাৰে।
৯. লিকোৰিছ গুৰি (Licorice Powder)
লিকোৰিছৰ শক্তিশালী এণ্টিমাইক্ৰোবাইল গুণাগুণ আছে, আৰু গৱেষণাত দেখা গৈছে যে লিকোৰিচৰ নিষ্কাশনবোৰ ভেঁকুৰৰ সংক্ৰমণৰ বাবে পৰিৱৰ্তনশীল চিকিৎসা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
জটিলতা | Complication
ডাৰ্মাটোফাইটিক সংক্ৰমণত জটিলতা অস্বাভাৱিক। এনে এক জটিলতাৰ ভিতৰত আছে মাজোচ্চি গ্ৰেনুলোমা, হৈছে এক বিৰল স্থিতি য’ত ডাৰ্মাটোফাইটে ফলিকলৰ জৰিয়তে আক্ৰমণ কৰে আৰু ডাৰ্মিচ বা চাবকিউটেনিয়াছ কোষকলাৰ গভীৰতালৈ আগবাঢ়ে। ছালৰ সামান্য আঘাত যেনে দাড়ি কাটিলে ৰোগীসকলক মাজোচ্চি গ্ৰেনুলোমালৈ আগতীয়াকৈ আঘাত কৰিব পাৰে। ঘাঁবোৰত চুলিৰ ফলিকল অন্তৰ্ভুক্ত থাকে আৰু এৰিথেমাটছ নোডুল বা পাপুল হিচাপে দেখা যায়। এইবোৰ আনকি ফোঁহালৈও আগবাঢ়িব পাৰে। মাজোচ্চি গ্ৰেনুলোমাৰ ক্ষেত্ৰত 2ৰ পৰা 4 সপ্তাহৰ বাবে দৈনিক এবাৰকৈ টাৰ্বিনাফাইন 250 মিগ্ৰা আদি মৌখিক এণ্টিফাংগাল হৈছে অনুমোদিত চিকিৎসা।
সামৰণি | Conclusion
উক্ত প্ৰৱন্ধটিত ৰিংৱৰ্মৰ সংক্ৰমণ Ringworm Infection সম্বন্ধে কিছু প্ৰয়োজনীয় তথ্য যোগান ধৰা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থে আগবঢ়োৱা হৈছে। এনে ভেঁকুৰ সংক্ৰমণে কেতিয়াবা গুৰুতৰ ৰূপ ধাৰণ কৰিব পাৰে, এনে ক্ষেত্ৰত ডাক্তৰৰ কাষ চাপিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয়। এনে ক্ষেত্ৰত সথিক চিকিৎসা কৰোৱাটো বাঞ্ছনীয়।
Read also: Anxiety disorder | উদ্বেগ বিকাৰৰ সমস্যা
Writer: Aparna Singha
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.