ভূমিকম্প ৰচনা | Earthquake Essay in Assamese
সাধাৰণভাৱে ক’বলৈ গ’লে, ভূমিকম্পৰ অৰ্থ হৈছে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠ কঁপি উঠা। এইটো পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ হঠাতে কঁপি উঠা। ভূমিকম্প নিশ্চিতভাৱে এক ভয়ংকৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ। তদুপৰি, ভূমিকম্পই জীৱন আৰু সম্পত্তিৰ বৃহৎ ক্ষতি কৰিব পাৰে। কিছুমান ভূমিকম্প প্ৰকৃতিত দুৰ্বল আৰু সম্ভৱতঃ অজ্ঞাত। ইয়াৰ বিপৰীতে, কিছুমান ভূমিকম্প ডাঙৰ আৰু হিংসাত্মক। ডাঙৰ ভূমিকম্পবোৰ প্ৰায় সদায় বিধ্বংসী প্ৰকৃতিৰ হয়। আটাইতকৈ লক্ষণীয়, ভূমিকম্প হোৱাৰ ঘটনা টো যথেষ্ট অপ্ৰত্যাশিত। এইটোৱেই তেওঁলোকক ইমান বিপদজনক কৰি তোলে।
ভূমিকম্প কি? | What is Earthquake
যেতিয়া পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠ কঁপি উঠে, ঘটনাটোক ভূমিকম্প বুলি কোৱা হয়। ঠিক তেনেদৰে, পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ হঠাৎ কঁপি উঠাটো ভূমিকম্পৰ কাৰণ। ভূমিকম্পক আটাইতকৈ ভয়ংকৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ভূমিকম্পৰ ফলত বৃহৎ ক্ষতি আৰু সম্পত্তিৰ ক্ষতি হয়। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ভূমিকম্প হয়। ইয়াৰ কিছুমান গুৰুতৰ প্ৰকৃতিৰ। ভূমিকম্পৰ আটাইতকৈ বিপদজনক কথাটো হ’ল যে ই যথেষ্ট অপ্ৰত্যাশিত। ই আগৰ কোনো ইংগিত অবিহনে কেইবাটাও ক্ষতি কৰিব পাৰে। ভূমিকম্পৰ তীব্ৰতা ৰিখটাৰৰ স্কেলৰ দ্বাৰা জোখা হয়। সাধাৰণতে, পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ তলত টেকটনিক প্লেটৰ চলাচলৰ ফলত ভূমিকম্প হয়।
ভূমিকম্পৰ প্ৰকাৰ | Types of Earthquake
চাৰি প্ৰকাৰৰ ভূমিকম্প আছে যেনে –
1. টেকটনিক ভূমিকম্প | Tectonic Earthquake
যেতিয়া পৃথিৱীৰ ভূত্বক ভাঙি যায় শিল আৰু কাষৰীয়া প্লেটৰ ওপৰত ভূতাত্ত্বিক শক্তিৰ ফলত হোৱা ভূমিকম্প যি ভৌতিক আৰু ৰাসায়নিক পৰিৱৰ্তনসৃষ্টি কৰে।
2. আগ্নেয়গিৰিৰ ভূমিকম্প | Volcanic Earthquake
আগ্নেয়গিৰিৰ কাৰ্যকলাপৰ সৈতে সংযোজিত হোৱা টেকটনিক শক্তিৰ ফলত হোৱা ভূমিকম্প।
3. ভূমিকম্প খহি পৰা | Collapse Earthquakes
ভূগৰ্ভস্থ গুহা আৰু খনিবোৰত সৰু ভূমিকম্প যিপৃষ্ঠত শিলৰ বিস্ফোৰণৰ ফলত উৎপন্ন হোৱা ভূমিকম্পৰ তৰংগৰ ফলত হয়।
4. বিস্ফোৰণ ভূমিকম্প | Explosion earthquake
ভূমিকম্প যিবোৰ পাৰমাণৱিক আৰু ৰাসায়নিক সঁজুলিৰ বিস্ফোৰণৰ ফল।
ভূমিকম্পৰ কাৰণ | Causes of earthquake
পৃথিৱীৰ ভূত্বক কঠিন কেন্দ্ৰ, মেণ্টেল (গলিত মেগমাৰে গঠিত) আৰু টেকটনিক প্লেটৰ দ্বাৰা গঠিত। পৃথিৱীৰ ভূত্বকৰ ভিতৰত গলিত লাভাৰ দ্বাৰা উদ্ভৱ হোৱা সংক্ৰমণ প্ৰবাহৰ বাবে টেকটনিক প্লেটবোৰ নিৰন্তৰ চলাচল কৰি আছে। এই নিৰন্তৰ চলাচলৰ ফলত প্লেটবোৰ এটায়ে আনটোৰ বিপৰীতে পিছলি যায় বা ইজনে সিজনৰ পৰা আঁতৰি যায়। পৃথিৱীৰ তলত থকা টেকটনিক প্লেটবোৰৰ পৰা আঁতৰি যোৱা এই আন্তঃক্ৰিয়াবোৰ জীৱিত জীৱৰ দ্বাৰা অনুভৱ কৰা হয়, মানুহ অন্তৰ্ভুক্ত।
নিৰন্তৰ চলাচলৰ ফলত আনকি পৰ্বত আৰু উপত্যকা গঠন হৈছে। যেতিয়া এই প্লেটবোৰ এটাই আনটোৰ বিপৰীতে চলাচল কৰে, এনে এটা বিন্দু থাকে য’ত তেওঁলোকে আদান-প্ৰদান কৰে। ভূতাত্ত্বিক পৰিভাষাত, এই সভাবিন্দুটোক এটা ত্ৰুটি ৰেখা বুলি কোৱা হয়। এই ত্ৰুটি ৰেখাটোক কেতিয়াবা পৃথিৱীৰ ভূত্বকত ফ্ৰেকচাৰ বুলি কোৱা হয়। প্লেটবোৰ চলাচল কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে, সাম্ভাব্য শক্তি, যাক সাধাৰণতে সঞ্চিত শক্তি বুলি কোৱা হয়, সভাবিন্দুৰ পৰা মুকলি কৰা হয়, যাক হাইপোচেণ্টাৰ বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ পৰিণাম হৈছে ভূমিকম্প।
মহাসাগৰত পোৱা টেকটনিক প্লেটবোৰক মহাসাগৰীয় প্লেট বুলি কোৱা হয় আনহাতে মহাদেশত পোৱা প্লেটবোৰ মহাদেশীয় প্লেট। এই টেকটনিক প্লেটবোৰৰ চলাচলৰ সৈতে, শক্তি গঠন হয় আৰু এই প্লেটবোৰ তথাকথিত ফল্ট লাইনত মিলিত হোৱাৰ পিছত মুকলি কৰিব পাৰি। এই মুকলি কৰা শক্তিৰ তীব্ৰতাই ভূমিকম্পৰ বিষয়েও নিৰ্ধাৰণ কৰিব। পৃথিৱীৰ ভূত্বকৰ পৰা শক্তি মুকলি হোৱাৰ পিছত পৃথিৱীৰ কঁপনি অনুভৱ কৰিব পাৰি।
কেইবাৰমান ভূমিকম্পত আগতীয়া কৈ থাকে। ফ’ৰশ্বক হৈছে ভূমিকম্পৰ এটা সৰু সংস্কৰণ যি ডাঙৰ ভূমিকম্পৰ দৰে একে এলেকাত হয়। এতিয়ালৈকে, বিজ্ঞানীসকলে প্ৰকৃত ভূমিকম্প নোহোৱালৈকে ভূমিকম্প টো আগৰ কথা নে নহয় ক’ব পৰা নাই। প্ৰকৃত বা ডাঙৰ ভূমিকম্পক মেইনশ্বক বুলি কোৱা হয়।
মেইনশ্বক, বিভিন্ন সময়ত, এটা আফটাৰশ্বকৰ পিছত হয়। আফটাৰশ্বক হৈছে মুখ্য ভূমিকম্পৰ পিছত হোৱা সৰু ভূমিকম্পৰ এক সংগ্ৰহ। মেইনশ্বকৰ পৰিমাণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, সপ্তাহ, মাহ বা আনকি বছৰধৰি আফটাৰশ্বক অব্যাহত থাকিব পাৰে।
ভূমিকম্প হোৱাৰ বাবে, এক কেন্দ্ৰবিন্দুৰ পৰা শক্তি মুকলি কৰা হয়। এই বিন্দুটোক কেন্দ্ৰবিন্দু বুলি কোৱা হয় আৰু সাধাৰণতে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ পৰা অগভীৰ গভীৰতাত পোৱা যায়। কেন্দ্ৰৰ পৰা, ভূমিকম্পৰ তৰংগ উৎপন্ন হয় আৰু সকলো দিশত প্ৰেৰণ কৰা হয়। ভূমিকম্পৰ তৰংগবোৰে তাৰ পিছত তেওঁলোকে কেনে ধৰণৰ সামগ্ৰীৰ মাজেৰে যায় তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বিভিন্ন গতিত ভ্ৰমণ কৰে।
Read Also: বনধ্বংস ৰচনা | Deforestation Essay in Assamese
ভূমিকম্পৰ প্ৰভাৱ | Effect of Earthquake
1. অট্টালিকাৰ ক্ষতি | Damage to buildings
উচ্চ প্ৰাবল্যৰ ভূমিকম্পৰ ফলত অট্টালিকাসমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে খহি পৰিব পাৰে। ভূমিকম্পৰ সময়ত ভাঙি পৰা অট্টালিকাৰ ধ্বংসাৱশেষ হৈছে মুখ্য বিপদ কিয়নো বৃহৎ, গধুৰ বস্তুৰ হ্ৰাস হোৱা প্ৰভাৱ মানুহৰ বাবে মাৰাত্মক হ’ব পাৰে। উচ্চ প্ৰাবল্যৰ ভূমিকম্পৰ ফলত আয়না আৰু খিৰিকী বোৰ ভাঙি পৰে, যি মানুহৰ বাবেও বিপদৰ আশংকা কৰে।
2. আন্তঃগাঁথনিৰ ক্ষতি | Damage to infrastructure
ভূমিকম্পৰ ফলত বিদ্যুতৰ লাইন পৰিব পাৰে। এইটো বিপদজনক কিয়নো উন্মুক্ত জীৱিত তাঁৰে মানুহক বিদ্যুৎস্পৃষ্ট কৰিব পাৰে বা জুই আৰম্ভ কৰিব পাৰে। ডাঙৰ ভূমিকম্পৰ ফলত ৰাস্তা, গেছ লাইন আৰু পানীৰ পাইপলাইন ৰখা হ’ব পাৰে। ভঙা গেছ লাইনৰ ফলত গেছ ৰক্ষা পৰিব পাৰে। গেছ ৰক্ষা কৰাৰ ফলত বিস্ফোৰণ আৰু জুই লাগিব পাৰে, যাক নিয়ন্ত্ৰণ কৰা কঠিন হ’ব পাৰে।
3. ভূমিস্খলন আৰু ৰকশ্লাইড | Landslides and rockslides
যেতিয়া ভূমিকম্প হয়, ডাঙৰ শিল আৰু ওপৰলৈ অৱস্থিত পৃথিৱীৰ অংশবোৰ আঁতৰ কৰিব পাৰি, ফলস্বৰূপে, দ্ৰুতগতিত উপত্যকাবোৰলৈ ঘূৰি যাব পাৰে। ভূমিস্খলন আৰু শিলৰ শ্লাইডৰ ফলত তলত বাস কৰা লোকসকলৰ ধ্বংস আৰু মৃত্যু হ’ব পাৰে।
4. বানপানী হ’ব পাৰে | Results in flood
উচ্চ প্ৰাবল্যৰ ভূমিকম্পই বান্ধৰ বেৰ ফাটিবলৈ উদগনি দিব পাৰে, দীৰ্ঘম্যাদী সময়ত ভাঙি পৰিব পাৰে। এইটোৱে ওচৰৰ অঞ্চলবোৰলৈ প্ৰচণ্ড পানী প্ৰেৰণ কৰিব যাৰ ফলত বৃহৎ বানপানী হ’ব।
5. ভূমিকম্পই চুনামি সৃষ্টি কৰিব পাৰে | Earthquakes can trigger tsunamis
চুনামি হৈছে সাগৰৰ তলত ভূমিকম্প বা আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা দীঘলীয়া উচ্চ সাগৰৰ কম্পনৰ এটা শৃংখলা। চুনামীয়ে চাৰিওফালৰ উপকূলীয় অঞ্চলৰ জনসংখ্যা মচি পেলাব পাৰে। এটা সাধাৰণ উদাহৰণ হৈছে ১১ মাৰ্চ, ২০১১ তাৰিখে জাপানৰ উপকূলত হোৱা ভূমিকম্প আৰু চুনামিৰ ফলত ১৮,০০০ ৰো অধিক লোকৰ মৃত্যু হৈছিল।
6. দ্ৰৱীকৰণলৈ লৈ যায় | Leads to liquefaction
দ্ৰৱীকৰণ হৈছে এক পৰিঘটনা য’ত মাটি সংপৃক্ত হৈ পৰে আৰু ইয়াৰ শক্তি হেৰুৱায়। যেতিয়া উচ্চ পানীৰ পৰিমাণথকা পলসবোৰ নিৰন্তৰ কঁপি উলিয়ায়, পলসৰ ছিদ্ৰবোৰত থকা পানীৰ চাপ লাহে লাহে বৃদ্ধি হয়।
অৱশেষত, পলসবোৰে প্ৰায় সকলো সংহত শক্তি হেৰুৱায় আৰু তৰলৰ দৰে কাম কৰা আৰম্ভ কৰে। এই তৰলীকৃত মাটিৰ ওপৰত নিৰ্মিত অট্টালিকা আৰু অন্যান্য গাঁথনিবোৰ ওলোটাই যায় বা মাটিত ডুব যায়। সমগ্ৰ পৃথিৱীত সংঘটিত হোৱা বেছিভাগ দ্ৰৱীকৰণৰ বাবে ভূমিকম্প দায়ী। দ্ৰৱীকৰণৰ ঘটনাৰ এটা সাধাৰণ উদাহৰণ হ’ল ১৬৯২ চনত জামাইকাত হোৱা ভূমিকম্প যাৰ ফলত পোৰ্ট ৰয়েল চহৰ ধ্বংস হৈছিল।
বিধ্বংসী ভূমিকম্পৰ উদাহৰণ | Examples of Devastating Earthquake
জাপানৰ কোবে চহৰত ১৯৯৫ চনৰ ১৭ জানুৱাৰীত এক বিধ্বংসী ভূমিকম্প হৈছিল, যাৰ ফলত ৬,০০০ ৰো অধিক লোকনিহত হৈছিল আৰু ৪৫,০০০ ৰো অধিক লোক গৃহহীন হৈছিল। ভূমিকম্পৰ প্ৰাবল্য এই মুহূৰ্তত ৬.৯ আছিল যিয়ে প্ৰায় ১০০ নিযুত ডলাৰৰ ক্ষতি কৰিছিল। কোবেৰ ৰাজ্যপালে পুনৰ নিৰ্মাণৰ বাবে বহু বছৰ অতিবাহিত কৰিছিল আৰু ঘৰ এৰি যোৱা পঞ্চাশ হাজাৰ লোকক ঘূৰাই অনাৰ প্ৰচেষ্টা চলাইছিল। জাপান ভূতাত্ত্বিকভাৱে এখন অতি সক্ৰিয় দেশ। ই চাৰিটা মুখ্য টেকটনিক প্লেটৰ ওপৰত অৱস্থিত, যেনে ইউৰেচিয়ান, ফিলিপাইন, প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয়, আৰু উত্তৰ আমেৰিকান যি সঘনাই লগ পায় আৰু আদান-প্ৰদান কৰে।
দ্বিতীয় ঘটনাটো নেপালত হৈছে য’ত 25 এপ্ৰিল, 2015 তাৰিখে ভূমিকম্প হৈছিল। প্ৰায় ৯,০০০ লোক নিহত হৈছিল আৰু প্ৰায় ৬,০০,০০০ গাঁথনি ধ্বংস হৈছিল। ভূমিকম্পৰ প্ৰাবল্য আছিল ৭.৯ আৰু প্ৰতিৰোধবোৰ বাংলাদেশ, চীন আৰু ভাৰতৰ দৰে চুবুৰীয়া দেশবোৰে অনুভৱ কৰিছিল। দুৰ্যোগটোৱে মিলিয়ন ডলাৰৰ গুৰুতৰ ক্ষতি সাধন কৰিছিল। ভাৰতকে ধৰি সমগ্ৰ বিশ্বৰ সকলো দেশে আৰ্থিক সাহায্য, চিকিৎসা সামগ্ৰী, পৰিবহন হেলিকপ্টাৰ আৰু অন্যান্য প্ৰেৰণ কৰি নেপালক সহায় কৰিবলৈ সমৰ্থন আগবঢ়াইছিল।
Read Also: Class 9 Question Answer
সামৰণি
শেষত, ভূমিকম্প হৈছে পৃথিৱীৰ এক মহান আৰু ভয়ংকৰ ঘটনা। ই প্ৰকৃতিৰ বিৰুদ্ধে মানুহৰ দুৰ্বলতা দেখুৱায়। এইটো এটা প্ৰচণ্ড ঘটনা যিয়ে নিশ্চিতভাৱে সকলোকে হতবাক কৰে। সৰ্বোপৰি, ভূমিকম্প কেৱল কেইছেকেণ্ডৰ বাবে থাকে কিন্তু অকল্পনীয় ক্ষতি কৰিব পাৰে।
FAQ
1. ভূমিকম্প কিমান দিন থাকে?
উত্তৰ: সাধাৰণতে, কেৱল ছেকেণ্ড। মজলীয়াৰ পৰা ডাঙৰ ভূমিকম্পৰ সময়ত শক্তিশালী মাটি কঁপি উঠা সাধাৰণতে প্ৰায় 10 ৰ পৰা 30 ছেকেণ্ড থাকে। পৃথিৱীত পুনৰ সমন্বয়ৰ ফলত অধিক ভূমিকম্প (আফটাৰশ্বক) হয় যি সপ্তাহ বা মাহৰ বাবে মাজে মাজে ঘটিব পাৰে।
2. ভূমিকম্প কিয় হয়?
উত্তৰ: ভূমিকম্প সাধাৰণতে তেতিয়া হয় যেতিয়া ভূগৰ্ভস্থ শিল হঠাতে ভাঙি যায় আৰু এটা ত্ৰুটিৰ সৈতে দ্ৰুত গতি হয়। শক্তিৰ এই আকস্মিক মুক্তিৰ ফলত ভূমিকম্পৰ তৰংগবোৰে মাটি কঁপাই তোলে।
3. কিমান সঘনাই ভূমিকম্প হয়?
উত্তৰ: সমগ্ৰ বিশ্বতে নিৰন্তৰ ভূমিকম্প হয়। গড় বছৰত, বিশ্বব্যাপী 20-25 প্ৰাবল্যৰ 7 টা ভূমিকম্প হ’ব পাৰে – প্ৰতি 2 ৰ পৰা 3 সপ্তাহত প্ৰায় এটা। প্ৰাবল্যস্কেলৰ আনটো মূৰত , এক নিৰ্দিষ্ট বছৰত বিশ্বজুৰি আক্ষৰিক ভাৱে কেইবা হাজাৰ ক্ষুদ্ৰ ভূমিকম্প হয়।
4. বছৰি কিমানটা ভূমিকম্প হয়?
উত্তৰ: ৰাষ্ট্ৰীয় ভূমিকম্প তথ্য কেন্দ্ৰই এতিয়া প্ৰতি বছৰে বিশ্বজুৰি প্ৰায় 20,000 ভূমিকম্প বা প্ৰতিদিনে প্ৰায় 55 টা ভূমিকম্প হয় বুলি কৈছে।
5. ভূমিকম্পৰ গুৰুত্ব কি?
উত্তৰ: কেন্দ্ৰবিন্দু হৈছে পৃথিৱীৰ ভূত্বকৰ ভিতৰৰ ঠাই য’ত ভূমিকম্পৰ উৎপত্তি হয়। পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ বিন্দুটো পোনপটীয়াকৈ কেন্দ্ৰবিন্দুৰ ওপৰত। যেতিয়া কেন্দ্ৰত শক্তি মুকলি কৰা হয়, ভূমিকম্পৰ তৰংগবোৰ সেই বিন্দুৰ পৰা সকলো দিশত বাহিৰলৈ ভ্ৰমণ কৰে।
Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
