বুদ্ধ পূৰ্ণিমা (Buddha Purnima) বা বুদ্ধ জয়ন্তী হৈছে সমগ্ৰ বিশ্বৰ বৌদ্ধ সকলৰ সহানুভূতি প্ৰেমৰ উৎসৱ। বুদ্ধ পূর্ণিমা বা বুদ্ধ জয়ন্তী, যাক বেশক বা বৈশাখ উৎসৱৰূপেও জনা যায় (পালি: Vesākha, সংস্কৃত: Vaiśākha), এটি পৱিত্ৰ অনুষ্ঠান যি বিশেষকৈ বৌদ্ধ ধৰ্মাৱলম্বীসকলে পালন কৰে। এই দিনটো ভাৰতে বুদ্ধৰ জন্ম, পৰম জ্ঞান লাভ, আৰু মহাপৰিনিৰ্বাণৰ দিন হিচাপে উৎযাপন কৰা হয়। ভাৰতৰ বাহিৰে শ্ৰীলংকা, নেপাল, তিব্বত, বাংলাদেশ, ভূটান, ইণ্ডোনেছিয়া, ফিলিপাইন, চিংগাপুৰ, থাইলেণ্ড, কম্বোডিয়া, লাউচ, মালয়েছিয়া, ম্যানমাৰ, মংগোলিয়া আৰু চীন, জাপান, কোৰিয়া, টাইৱান আৰু ভিয়েটনামতো এই দিনটো বুদ্ধৰ জন্মদিন হিচাপে পালন কৰা হয়।
থেৰবাদ বৌদ্ধ ধৰ্মাৱলম্বীসকলে বিশ্বাস কৰে যে এই বিশেষ দিনটোতেই গৌতম বুদ্ধৰ জন্ম হৈছিল, পৰম জ্ঞান লাভ কৰিছিল আৰু ইহলীলা ত্যাগ কৰিছিল। অন্য এক দিশত, হিন্দুধৰ্মীসকলৰ বাবে এই দিনটোৰ বিশেষ মাহাত্ম্য আছে, কাৰণ তেওঁলোকে বুদ্ধক বিষ্ণুৰ নৱম অৱতাৰ বুলি মানি পূজা কৰে। বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ পালি নাম Vesākha আৰু সংস্কৃত Vaiśākha হৈছে, যি প্রাচীন ভাৰতীয় চন্দ্ৰমাহ বৈশাখৰ পৰা উদ্ভূত। এই মাহ অসমৰ বহাগ মাহৰ সমান। বৈশাখ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথিত বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ অনুষ্ঠান হৈছে, যাৰ ফলত ইয়াক Vesak নামেও জনা যায়।
বুদ্ধ পূৰ্ণিমা (Buddha Purnima) হিন্দু মাহ বৈশাখৰ (বহাগ) পূৰ্ণিমা দিৱসত উদযাপন কৰা হয়। গ্ৰেগৰিয়ান বৰ্ষপঞ্জীৰ পৰা ই এপ্ৰিল বা মে মাহত পৰে। বিশ্বাস কৰা হয় যে ভগৱান বুদ্ধৰ জন্ম বুদ্ধ পূৰ্ণিমাত হৈছিল আৰু আজিৰ দিনটোতে গৌতম বুদ্ধই বোধি গছৰ তলত জ্ঞান লাভ কৰিছিল। এই উৎসৱঅতি উৎসাহেৰে উদযাপন কৰা হয়। বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ দিনা সমগ্ৰ বিশ্বৰ বৌদ্ধধৰ্মীসকলে বোধগয়ালৈ আহে আৰু বোধি গছৰ পূজা কৰে। বুদ্ধ পূৰ্ণিমাত, পবিত্ৰ নদীৰ পানীৰে গা ধোৱাৰ পিছত, ঘৰত ভগৱান সত্যনাৰায়ণক উপাসনা কৰা আৰু ৰাতি চন্দ্ৰলৈ অৰ্ঘ্য আগবঢ়োৱাৰ পৰম্পৰা আছে। এইটো বিশ্বাস কৰা হয় যে চন্দ্ৰলৈ অৰ্ঘ্য আগবঢ়োৱাটোৱে মানসিক শান্তি আৰু সুখ আৰু সমৃদ্ধি আনিদিয়ে।
১৯৫০ চনত শ্ৰীলংকাত অনুষ্ঠিত প্ৰথম বিশ্ব বৌদ্ধ ফেল’শ্বিপ সন্মিলনত বুদ্ধ পূৰ্ণিমাক বুদ্ধৰ জন্মদিন হিচাপে পালন কৰিবলৈ আনুষ্ঠানিকভাৱে স্বীকৃতি দিয়া হয়। যদিও বৌদ্ধসকলে বহু শতিকা ধৰি ইয়াক বুদ্ধৰ জন্মদিন হিচাপে পালন কৰি আহিছিল, এই সন্মিলনৰ মাধ্যমেৰে বুদ্ধ পূৰ্ণিমা সৰ্বজনীনভাৱে প্ৰতিষ্ঠিত হয়। সন্মিলনত বিশ্বৰ বৌদ্ধ ধৰ্মাৱলম্বী থকা দেশসমূহক এই দিনক চৰকাৰী বন্ধৰ দিন হিচাপে উদযাপন কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। বুদ্ধ পূৰ্ণিমা উপলক্ষে বিশ্বৰ বৌদ্ধ ধৰ্মাৱলম্বী সকলে গৌতম বুদ্ধৰ জন্ম, পৰম জ্ঞান লাভ আৰু মৃত্যু (মহাপৰিনিৰ্বাণ) দিন হিচাপে স্মৰণ কৰে। বিভিন্ন দেশত বৌদ্ধ ধৰ্মৰ প্ৰসাৰৰ ফলত বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ উদযাপনেও দেশভেদে বিভিন্ন ৰূপ লৈছে। ২০০০ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘই নিউয়ৰ্কত অৱস্থিত ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয়ত বুদ্ধ পূৰ্ণিমা আন্তৰ্জাতিকভাৱে উদযাপন কৰিবলৈ প্ৰথমবাৰৰ বাবে আয়োজন কৰে।
বুদ্ধ পূর্ণিমাৰ (Buddha Purnima) দিনা বৌদ্ধ ধৰ্মৰ অনুসাৰীগণে বুদ্ধ মন্দিৰ আৰু বিহাৰত একত্রিত হয়। এই দিনা তেওঁলোকে বৌদ্ধ পতাকা উত্তোলন কৰে আৰু বুদ্ধ, ধৰ্ম আৰু সংঘৰ ত্ৰিনীতিৰ মহিমা গাই তুলে। ভক্তসকলে ফুল, মোমবাটি আৰু ধুপেৰে বুদ্ধৰ পূজা কৰে আৰু গুৰুকো সন্মান জনায়। এই বিশেষ দিনটোত সাধাৰণভাবে নিৰামিষ আহাৰ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰম্পৰা আছে। শ্রীলংকাত বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ সময়ত দুদিনৰ বাবে সকলো মদৰ দোকান আৰু কচাইখানা বন্ধ ৰখা হয়, আৰু বন্দী চৰাই, পোক-পাঠ আৰু জন্তুক মুক্ত কৰি দিয়া হয়।
বৌদ্ধ ধৰ্মৰ অনুগামীসকলে কিছুমান সময়ত সৰল বগা বস্ত্ৰ পৰিধান কৰে আৰু সমগ্ৰ দিনটো মন্দিৰত অষ্টাংগ মাৰ্গৰ অনুশীলন কৰে। কিছু মন্দিৰত বুদ্ধৰ প্ৰতিমাক অভিষেক কৰা হয়। ভক্তসকলে এই দিনা বৌদ্ধ ভিক্ষুৰ প্রবচন শুনে আৰু বুদ্ধৰ বাণীলৈ মনোনিৱেশ কৰে।
বুদ্ধ পূর্ণিমাৰ (Buddha Purnima) দিনটোত বৌদ্ধ সম্প্রদায় শান্তি, সহিষ্ণুতা আৰু প্রেমৰ বার্তা প্ৰচাৰ কৰে। এই দিনত বুদ্ধৰ উপদেশৰ আৱলম্বন কৰি ব্যক্তি বিশেষে নিজৰ জীৱন উন্নত কৰাৰ প্ৰতি অনুৰাগী হয়। বুদ্ধ পূর্ণিমাৰ মাধ্যমে, সেয়া এক সৃজনশীলতা আৰু শান্তিৰ উৎসৱৰূপে সাৰ্বজনীন ঐক্য আৰু সদ্ভাৱনা প্ৰসাৰিত হয়। বুদ্ধ পূর্ণিমাৰ উদযাপন সকলৰে বাবে এটা স্মৰণীয় দিন হৈ থাকে, য’ত মনৰ পৰিস্কাৰতা আৰু আধ্যাত্মিকতা লাভ কৰিবলৈ সকলে একত্ৰিত হয়।
Read also: Magh Bihu Festival | মাঘ বিহু উৎসৱ
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
