নলবাৰী (Nalbari) অসমৰ অন্যতম প্ৰশাসনিক জিলা। পূৰ্বে কামৰূপ জিলাৰ মহকুমা হিচাপে পৰিচিত এই স্থানক ১৯৮৫ চনত পৃথক জিলা ৰূপে স্বীকৃতি দিয়া হয়। নলবাৰী জিলা ২৬° আৰু ২৬.৫১° উত্তৰ অক্ষাংশৰ লগতে ৯১° আৰু ৯১.৪৭° পূব দ্ৰাঘিমাংশৰ ভিতৰত অৱস্থিত। এই জিলাৰ উত্তৰ আৰু পশ্চিম দিশত বাক্সা আৰু বৰপেটা জিলাই সীমা সৃষ্টি কৰিছে, আৰু দক্ষিণ আৰু পূব দিশৰ সীমা কামৰূপ জিলাৰে আবদ্ধ। সমগ্ৰ অঞ্চলটো ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ ভৈয়ামত অৱস্থিত, যি হিমালয়ৰ পাদদেশৰ পৰা সৃষ্টি হোৱা নৈসমূহৰ দ্বাৰা প্ৰভাবিত।
ব্ৰহ্মপুত্ৰ, নোনা, বুৰাদিয়া, পাগলদিয়া, বড়োলিয়া আৰু টিহুৰ নিচিনা নৈসমূহৰ প্ৰকৃতি বন্য আৰু কৃষি অৰ্থনীতিৰ ক্ষেত্ৰত জিলাখনৰ বাবে অপৰিসীম অৱদান থাকে। মাটিৰ গুণাগুণ অঞ্চলভেদে ভিন্ন। উত্তৰ অংশৰ মাটি মূলত লোমীয়া প্ৰকৃতিৰ, মাজৰ অংশটো লোম আৰু বালিচহীয়া, আৰু দক্ষিণ অংশ বালিচহীয়া মাটিৰে পূৰ্ণ।
নলবাৰী জিলাৰ নামকৰণৰ ইতিহাস | History of naming of Nalbari District
নলবাৰী প্ৰথমতে কামৰূপ জিলাৰ অন্তৰ্গত এটি মহকুমা আছিল। ১৯৬৭ চনৰ ১ এপ্ৰিলত অসম চৰকাৰে ইয়াক মহকুমা হিচাপে স্বীকৃতি দিয়ে। ইয়াৰপাছত ১৯৮৫ চনৰ ১৪ আগষ্টত নলবাৰীক স্বতন্ত্ৰ জিলা হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়।
জিলাখনৰ নাম “নলবাৰী”ৰ উদ্ভৱ সন্দৰ্ভত বিভিন্ন জনশ্ৰুতি প্ৰচলিত। এগৰাকী বিদৰ্ভ ৰাজা ‘নল’ৰ বাৰী আছিল বুলি এই নামৰ উৎপত্তি হোৱা বুলি কোৱা হয়। আন এক মতে, ইয়াত যথেষ্ট পৰিমাণে নল আৰু খাগৰি থকা বাবে অঞ্চলটোক নলবাৰী নামেৰে জনা গৈছে। ১৮৯৭ চনৰ ভূমিকম্পৰ ফলত লুপ্ত হোৱা ‘ন’ নামৰ নদীৰ নামৰ সৈতে ইয়াৰ সংযোগ থকাৰ সম্ভাৱনাও প্ৰকাশ পাইছে। আৰু কিছুমানে বিশ্বাস কৰে যে ‘ন’ নামৰ নদীৰ পাৰৰ কৈৱৰ্ত্ত সম্প্রদায়ৰ লোকসকলে নদীৰ উত্তৰ অংশত বসতি স্থাপন কৰাৰ ফলতেই অঞ্চলটোক নলবাৰী নামে অভিহিত কৰা হৈছিল।
নলবাৰী জিলাৰ ভূগোল আৰু চাৰিসীমা | Geography and Boundaries of Nalbari District
জিলাখনৰ মাটিকালি ৯৯৯.৯০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ। ২০০১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি, ইয়াৰ মুঠ জনসংখ্যা আছিল ১১,৩৮,১৮৪ জন। অঞ্চলটোত বাৰ্ষিক গড় বৃষ্টিপাত ১৫০০ মিলিমিটাৰ আৰু গড় আৰ্দ্ৰতা প্ৰায় ৮০%। সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা ইয়াৰ উচ্চতা ১০০০ ফুট।
নলবাৰীৰ চাৰিসীমা: উত্তৰ দিশত বাক্সা জিলাৰ সীমা অৱস্থিত। পূৱ দিশত দৰং জিলা আৰু কামৰূপ জিলাৰ সীমা আছে। দক্ষিণ দিশত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী এই অঞ্চলৰ এক প্ৰাকৃতিক সীমা হিচাপে পৰিগণিত। পশ্চিম দিশত নলবাৰীক বৰপেটা জিলাই আৱৰি ৰাখিছে।
নলবাৰী জিলাৰ বতৰ | Climate of Nalbari District
জলবায়ু উপ-গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় আৰু অৰ্ধশুষ্ক স্বভাৱৰ, য’ত গ্ৰীষ্মকাল গৰম আৰু শীতকাল ঠাণ্ডা। মে’ৰ পৰা আগষ্টলৈ হ’ব লগা প্ৰবল বৰষুণৰ ফলত জিলাখনে প্ৰায়ে বানপানীৰ সন্মুখীন হয়। নলবাৰী জিলাৰ গড় বাৰ্ষিক বৰষুণ প্ৰায় ১৫০০ মিলিমিটাৰ।
নলবাৰী জিলাৰ জনসংখ্যা | Population of Nalbari District
২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি, নলবাৰী জিলাৰ মুঠ জনসংখ্যা ৭৬৯,৯১৯ জন। ইয়াৰ পৰা ৩৯৫,৮০৪ জন পুৰুষ আৰু ৩৭৪,১১৫ জন মহিলা। জিলাখনৰ মহিলাৰ সংখ্যা প্ৰতি ১০০০ পুৰুষৰ বিপৰীতে ৯৪৫ জনী। জনঘনত্বৰ হাৰ প্ৰতি বৰ্গ কিলোমিটাৰত ৭৬৩ জন। দহ বছৰৰ ভিতৰত জিলাখনৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ হৈছে ১১.৭৪%। লগতে, নলবাৰী জিলাৰ শিক্ষিতৰ হাৰ ৭৩.৮৫%।
ভাষা | Language
নলবাৰী জিলাত ২০১১ চনৰ তথ্য অনুসৰি কথিত ভাষাসমূহৰ বিৱৰণ তলত দিয়া হৈছে:
- অসমীয়া ভাষা ইয়াত সৰ্বাধিক প্ৰচলিত, মুঠ জনসংখ্যাৰ ৮৫.৮৭% লোকে এই ভাষাত কথা কয়।
- বাংলা ভাষাৰ প্ৰচলন দ্বিতীয় স্থানত আছে, মুঠ জনসংখ্যাৰ ১১.০০% লোকে এই ভাষা ব্যৱহাৰ কৰে।
- বড়ো ভাষাত মুঠ জনসংখ্যাৰ ২.৫৩% লোকে কথা কয়।
- হিন্দী ভাষা তুলনামূলক কম ব্যৱহৃত হয়, মাত্ৰ ০.৪৮% লোকৰ দ্বাৰা।
- আন ভাষাসমূহৰ প্ৰচলন ০.৬০% পৰ্যন্ত সীমিত।
নদী | River
নলবাৰী জিলাৰ প্ৰধান নদী হৈছে ব্ৰহ্মপুত্ৰ। ই জিলাখনৰ জলসম্পদৰ মূল উৎসৰূপে গণ্য হয়। ইয়াৰ উপৰিও, নলবাৰী জিলাত বহুতো উপনৈ আছে। তাৰে ভিতৰত পাগলাদিয়া, বৰলীয়া, বুঢ়াদিয়া আৰু টিহু উল্লেখযোগ্য। এই উপনৈসমূহ অঞ্চলটোৰ কৃষি আৰু পৰিবহণ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
অৰ্থনীতি | Economy
নলবাৰী জিলাখন অসমৰ অৰ্থনৈতিকভাৱে পিছপৰা জিলাসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। এই অৱস্থাৰ মূলে আছে জনমূৰিৰ আয়ৰ কম হাৰ, কৃষিভিত্তিক দুখীয়া আৰ্থ-সামাজিক আন্তঃগাঁথনি, দৰিদ্ৰ সীমাৰেখাৰ তলত থকা গ্ৰাম্য জনসংখ্যাৰ উচ্চ শতাংশ হাৰ, আৰু দুৰ্বল ঔদ্যোগীকৰণ।
এই জিলাৰ অৰ্থনীতিত কৃষিয়ে মুখ্য ভূমিকা পালন কৰে। প্ৰায় ৯৭ শতাংশ জনসংখ্যা গ্ৰামাঞ্চলত বাস কৰি কৃষি আৰু ইয়াৰ মিত্ৰ কাৰ্য্যকলাপত জড়িত। ২০০১ চনৰ লোকপিয়লৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি, জিলাৰ ৭১ শতাংশতকৈ অধিক শ্ৰমিক শক্তি কৃষি কাৰ্যত নিয়োজিত।
নলবাৰীৰ দুৰ্বল ঔদ্যোগীকৰণ আৰু গ্ৰাম্য অৰ্থনীতিৰ প্ৰাধান্যই ইয়াৰ সামগ্ৰিক উন্নয়নত বাধা সৃষ্টি কৰিছে। এই জিলাৰ আৰ্থ-সামাজিক পৰিসৰত মৌলিক পৰিবর্তনৰ বাবে অধিক প্ৰয়োজনীয় হ’ল উন্নত কৃষি প্ৰযুক্তি আৰু শিল্প বিকাশ।
নলবাৰী জিলাৰ শিক্ষা | Education of Nalbari District
২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি, নলবাৰী জিলাৰ মুঠ সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৭৯.৮৯% আছিল, যি ২০০১ চনৰ তুলনাত হ্ৰাস পাইছে, তেতিয়া হাৰ আছিল ৮০.৯৫%। গ্ৰামাঞ্চলৰ সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৭৮.৪৪% ধৰা পৰিছিল, আনহাতে চহৰাঞ্চলত এই হাৰ ৯১.৪৬% আছিল। পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত মুঠ সাক্ষৰতা ৮৫.৫৮% আছিল, য’ত গ্ৰামাঞ্চলৰ হাৰ ৮৪.৩৮% আৰু চহৰাঞ্চলৰ হাৰ ৯৫.২৪%। মহিলাৰ মুঠ সাক্ষৰতা ৭৩.৮৫% আছিল। ইয়াৰ ভিতৰত গ্ৰামাঞ্চলৰ হাৰ ৭২.১৪% আৰু চহৰাঞ্চলৰ হাৰ ৮৭.৪৮%। সামগ্ৰিকভাৱে চাওঁতে, ৰাজ্যখনৰ মুঠ সাক্ষৰতাৰ হাৰ আছিল ৭৩.১৮%।
নলবাৰী জিলাৰ পৰ্যটন | Tourism of Nalbari District
অসমৰ পূব হিমালয়ৰ গুৰিত অৱস্থিত নলবাৰী এক অপূৰ্ব গন্তব্যস্থল। এই স্থানটি বিশাল ধাননি পথাৰ আৰু ঘন অৰণ্যৰ সৈতে পৰিপূৰ্ণ, য’ত প্ৰকৃতিৰ সৌন্দৰ্য্যৰ সৈতে এক নতুন অভিজ্ঞতাৰ অন্বেষণ কৰিব পৰা যায়। ভাৰত আৰু ভূটানৰ সীমান্তে জিলাখনৰ উত্তৰ সীমা চিহ্নিত হৈছে, আৰু ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ দক্ষিণে অৱস্থিত নলবাৰী একে সময়ত সংস্কৃতি আৰু প্ৰকৃতিৰ মিলনৰ স্থান। এই স্থানত আহি, সেউজীয়া ভূমি আৰু স্থানীয় সংস্কৃতিৰ আন্তঃসম্পৰ্কৰ পূৰ্ণ অনুভৱ লাভ কৰা যায়।
বৌদ্ধ মন্দিৰ
নলবাৰী, যি পূব হিমালয়ৰ পাদদেশত অৱস্থিত, প্রকৃতিৰ সুন্দৰতা আৰু শান্তিৰ সন্ধানৰ এক আদৰ্শ গন্তব্য। ভাৰত-ভুটান সীমান্তে জিলাৰ উত্তৰ সীমা আৰু ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ দক্ষিণে অৱস্থিত নলবাৰী, প্রাকৃতিক পৰ্যটনক পৰিচয় আৰু প্ৰচাৰৰ এক কেন্দ্ৰ।
বৌদ্ধ মন্দিৰটো নলবাৰী চহৰৰ পৰা প্ৰায় ৩০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত আৰু মুশালপুৰ চ’কৰ পৰা ১ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত বঙনাবাৰী গাঁৱত অৱস্থিত। ৬০ বছৰত আগতে, নেপালী লোকে এই মন্দিৰৰ স্থাপন কৰিছিল। ছাংদো পালগী গুম্বা নামেৰে পৰিচিত এই মন্দিৰটো ১৯৬৫ চনত ছাত্ৰ সিংহৰ নেতৃত্বত নিৰ্মাণ হৈছিল, আৰু ১৯৭০-১৯৭১ চনৰ পৰা নতুন গুম্বাৰ নিৰ্মাণৰ কাম আৰম্ভ হয়।
হৰি মন্দিৰ
হৰি মন্দিৰ, নলবাৰী চহৰৰ মাজত অৱস্থিত এক অন্যতম আকৰ্ষণৰ স্থান। এই মন্দিৰটো ১৯৬৫ চনত স্থাপিত হৈছিল আৰু ৰামবাহাদুৰ প্ৰতাপ নাৰায়ণ চৌধুৰীয়ে দান কৰা মাটিত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। মন্দিৰটি ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ ভক্তসকলৰ বাবে এক পবিত্ৰ তীৰ্থস্থান হিচাপে পৰিগণিত।
বিশেষকৈ ৰাস মহোৎসৱৰ সময়ত মন্দিৰটোত বিপুল সংখ্যক তীৰ্থযাত্ৰী আৰু ভক্তৰ ভিৰ থাকে। প্ৰতি বছৰে নৱেম্বৰ মাহত অনুষ্ঠিত হোৱা এই উৎসৱটো ১৫ দিনলৈকে চলি থাকে আৰু দেশৰ বিভিন্ন স্থানৰ পৰা অহা তীৰ্থযাত্রীসকলৰ বাবে এক বিশেষ আকৰ্ষণৰ ক্ষেত্ৰ।
শ্ৰীপুৰ দেৱালয় মন্দিৰ
পাৰ্বতী দেৱীৰ প্ৰতি উৎসৰ্গিত এটা প্ৰাচীন মন্দিৰৰ সৃষ্টি কৰা বুলি কোৱা হয় এজন আহোম ৰজা শিব সিংহৰ দ্বাৰা। কিংবদন্তি অনুসৰি দেৱী পাৰ্বতী বা সতীৰ শৰীৰৰ অংশ ইয়াতেই পৰিল। প্ৰতি বছৰে এই মন্দিৰত দুৰ্গা পূজা আৰু কালি পূজা উৎসৱ ইয়াত অসমবাসী আৰু জনজাতীয় ৰাইজে অতি উদ্যমেৰে পালন কৰে।
দৌলাশাল মন্দিৰ
দৌলাশাল মন্দিৰ, নলবাৰী জিলাৰ অন্যতম জনপ্ৰিয় ধৰ্মীয় স্থান। এই মন্দিৰ ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণ আৰু তেওঁৰ ভাতৃ ভগৱান বলৰামক উচৰ্গা কৰি নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। ই জিলাখনৰ অতি দক্ষিণ প্ৰান্তত অৱস্থিত দৌলাশালত সগৌৰৱৰ সৈতে অৱস্থান কৰিছে।
প্ৰাচীন কালত দৌল (মহান মন্দিৰ) আৰু খাল (এটা সৰু নদী বা খাল)ৰ উপস্থিতিৰ বাবে এই স্থান দৌলাখাল নামেৰে পৰিচিত আছিল। ক্ৰমে সময়ৰ পাছত, মন্দিৰটি ধৰ্মীয় তাৎপৰ্য্যৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হিচাপে পৰিণত হয়।
প্ৰতি বছৰে দৌলাশাল মন্দিৰত বহু ভক্ত সমাগম হয়। ইয়াৰ ঐতিহাসিক আৰু আধ্যাত্মিক গুরুত্বই ইয়াক অঞ্চলটোৰ ভক্তসকলৰ বাবে এক বিশেষ স্থানলৈ উন্নীত কৰিছে।
নলবাৰী জিলাৰ পৰিবহন | Transport of Nalbari District
নলবাৰী জিলাৰ যাতায়ত ব্যৱস্থা অত্যন্ত উন্নত। এই জিলাত ৰে’লপথ আৰু স্থলপথৰ সু-ব্য়ৱস্থা বিদ্যমান। প্ৰধান ৰে’লপথৰূপে উত্তৰ-পূব সীমান্ত ৰে’লপথ এই জিলাত আছে। নলবাৰী জিলাৰ বিভিন্ন ৰে’ল ষ্টেছনৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্য হৈছে নলবাৰী, টিহু, কৈঠালকুছি, আৰু ঘগ্ৰাপাৰ। জিলাখনৰ মাজেৰে ৩১ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথও যাতায়তৰ অন্যতম মাধ্যম। এই ৰাষ্ট্ৰীয় পথৰ যোগেদি বৰমা, নলবাৰী, আৰু ঘগ্ৰাপাৰৰ দৰে বিভিন্ন ঠাই সংযোগিত হৈছে।
প্ৰশাসন | Administration
নলবাৰী জিলা মাথোঁ এটা মহকুমাৰে গঠিত। জিলাখনৰ সদৰ নলবাৰী।
জিলাখনৰ উন্নয়ন খণ্ডসমূহ হ’লঃ বড়িগোগ বনভাগ, পূব নলবাৰী, বৰভাগ, বৰক্ষেত্ৰী, পশ্চিম নলবাৰী, মধুপুৰ, টিহু, আৰু টিহু বৰমা।
জিলাখনত তিনিটা বিধানসভাৰ সমষ্টি আছে। এই তিনিওটা সমষ্টি পৃথকে পৃথকে তিনিটা সংসদীয় সমষ্টিৰ অন্তৰ্গত।
- ৫৯, নলবাৰী (৮, মঙলদৈ সংসদীয় সমষ্টিৰ অন্তৰ্গত)
- ৬০, বৰক্ষেত্ৰী (৭, গুৱাহাটী সংসদীয় সমষ্টিৰ অন্তৰ্গত)
- ৬১, ধৰ্মপুৰ (৬, বৰপেটা সংসদীয় সমষ্টিৰ অন্তৰ্গত)
নলবাৰী জিলা জিলাৰ FAQ
1. নলবাৰী জিলাৰ চাৰিসীমা কি কি?
A: নলবাৰীৰ চাৰিসীমা: উত্তৰ দিশত বাক্সা জিলাৰ সীমা অৱস্থিত। পূৱ দিশত দৰং জিলা আৰু কামৰূপ জিলাৰ সীমা আছে। দক্ষিণ দিশত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী এই অঞ্চলৰ এক প্ৰাকৃতিক সীমা হিচাপে পৰিগণিত। পশ্চিম দিশত নলবাৰীক বৰপেটা জিলাই আৱৰি ৰাখিছে।
2. নলবাৰী জিলাৰ জনসংখ্যা কিমান ?
A: ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি, নলবাৰী জিলাৰ মুঠ জনসংখ্যা ৭৬৯,৯১৯ জন।
3. নলবাৰী জিলাৰ সৰ্বমুঠ মাটিৰ ক্ষেত্ৰফল কিমান?
A: নলবাৰী জিলাখনৰ মাটিকালি ৯৯৯.৯০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ।
4.নলবাৰী জিলাৰ অৰ্থনীতি কি?
A: এই জিলাৰ অৰ্থনীতিত কৃষিয়ে মুখ্য ভূমিকা পালন কৰে।
5. শ্ৰীপুৰ দেৱালয় মন্দিৰ ক`ত অৱস্থিত?
A: শ্ৰীপুৰ দেৱালয় মন্দিৰ নলবাৰীত অৱস্থিত।
Read also: Dibrugarh District | ডিব্ৰুগড় জিলা
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.