SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী Solutions, SEBA Class 9 Maths Textbook Notes in Assamese Medium, SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী Solutions in Assamese to each chapter is provided in the list so that you can easily browse throughout different chapter Assam Board SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী Notes and select needs one.
SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী
Also, you can read the SCERT book online in these sections Solutions by Expert Teachers as per SCERT (CBSE) Book guidelines. SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী Question Answer. These solutions are part of SCERT All Subject Solutions. Here we have given SEBA Class 9 Mathematics Chapter 1 সংখ্যা প্ৰণালী Solutions for All Subject, You can practice these here.
সংখ্যা প্ৰণালী
Chapter – 1
| অনুশীলনীঃ 1.1 |
1. শূন্যটো পৰিমেয় সংখ্যা হয়নে? ইয়াক p/q আর্হিত {ইয়াত p,q অখণ্ড সংখ্যা আৰু (q ≠ 0)} প্ৰকাশ কৰিব পাৰিনে?
উত্তৰঃ 0 (শূন্য) টো এটা পৰিমেয় সংখ্যা। কাৰণ ইয়াক p/q (q ≠ 0) আকাৰত প্ৰকাশ কৰিব পাৰি।
যেনে, 0 – ক 0/1, 0/2, 0/3 আদিত প্ৰকাশ কৰিব পাৰি । ইয়াত, q -ৰ মান যিকোনো সংখ্যা হ’ব পাৰে।
2. 3 আৰু 4 – ৰ মাজত থকা ছয়টা পৰিমেয় সংখ্যা উলিওৱা।
উত্তৰঃ ∴ 3 আৰু 4 -ৰ মধ্যৱর্তী ছয়টা পৰিমেয় সংখ্যা উলিওৱাব লাগে। গতিকে 3 আৰু ক
6 + 1 = 7 হৰ বিশিষ্ট পৰিমেয় সংখ্যাত লিখিব লাগিব।
অর্থাৎ, 3 × 7/1 × 7 = 21/7 আৰু 4 = 4 × 7/1 × 7 = 28/7
এতিয়া, 3 আৰু 4 -ৰ মধ্যৱর্তী ছয়টা পৰিমেয় সংখ্যা হ’লঃ 22/7, 23/7, 24/7, 25/7, 26/7 আৰু 27/7।
3. 3/5 আৰু 4/5 ৰ মাজত থকা পাঁচটা পৰিমেয় সংখ্যা উলিওৱা।
উত্তৰঃ 3/5 আৰু 4/5 ৰ মধ্যৱৰ্তী পাঁচটা পৰিমেয় সংখ্যা উলিওৱাব লাগে।
এতিয়া, 3/5 = 3 × 6/5 × 6 = 18/30 আৰু 4/5 = 4 × 6/5 × 6 = 24/30
∴ 3/5 আৰু 4/5 – ৰ মধ্যৱৰ্তী পাঁচটা পৰিমেয় সংখ্যা হ’লঃ 19/30, 20/30, 21/30, 22/30, 23/30।
4. তলৰ উক্তিসমূহ সঁচানে মিছা লিখা। উত্তৰ সমূহৰ সমৰ্থনত যুক্তি উল্লেখ কৰিবা।
(i) প্রতিটো স্বাভাৱিক সংখ্যাই এটা পূর্ণ সংখ্যা।
উত্তৰঃ (i) সঁচা। কাৰণ স্বাভাৱিক সংখ্যাবোৰ অখণ্ড সংখ্যাৰ অন্তৰ্গত, কিন্তু সকলো অখণ্ড সংখ্যাবোৰ স্বাভাৱিক সংখ্যা নহয়।
অখণ্ড সংখ্যা
(ii) প্রতিটো অখণ্ড সংখ্যাই এটা পূর্ণ সংখ্যা।
উত্তৰঃ সঁচা নহয়, মিছা। কাৰণ ঋণাত্মক সংখ্যাবোৰঃ – 1, – 2, – 3,….. অখণ্ড সংখ্যা নহয়।
পূর্ণ সংখ্যা
(ⅲ) প্ৰতিটো পৰিমেয় সংখ্যাই এটা পূর্ণ সংখ্যা।
উত্তৰঃ সঁচা নহয়, মিছা। কাৰণ অখণ্ড সংখ্যাবোৰ পৰিমেয় সংখ্যাৰ অন্তৰ্গত। গতিকে প্ৰতিটো পৰিমেয় সংখ্যা অখণ্ড সংখ্যা নহয়। যেনে, 3/4 এটা পৰিমেয় সংখ্যা, কিন্তু অখণ্ড সংখ্যা নহয়।
| অনুশীলনী -1.2 |
1. তলৰ উক্তিবিলাক সত্য নে অসত্য উল্লেখ কৰা। তোমাৰ উত্তৰৰ যথার্থতা প্রতিপন্ন কৰা।
(i) প্ৰতিটো অপৰিমেয় সংখ্যাই এটা বাস্তৱ সংখ্যা।
উত্তৰঃ সত্য। কাৰণ পৰিমেয় আৰু অপৰিমেয় সংখ্যাবোৰক একেলগে বাস্তৱ সংখ্যা বোলে।
গতিকে প্ৰতিটো অপৰিমেয় সংখ্যাই বাস্তৱ সংখ্যা।
(ii) সংখ্যাৰেখাৰ প্ৰতিটো বিন্দুৱেই √m আৰ্হিৰ, য’ত m এটা স্বাভাৱিক সংখ্যা।
উত্তৰঃ সত্য নহয়। কাৰণ …. – 6, – 5, – 4, – 3, – 2, – 1 আদি সংখ্যাৰেখায় অৱস্থিত বাস্তৱ সংখ্যা, কিন্তু কোন স্বাভাৱিক সংখ্যাৰ বৰ্গমূল নহয়।
(iii) প্রতিটো বাস্তৱ সংখ্যাই এটা অপৰিমেয় সংখ্যা।
উত্তৰঃ সত্য নহয়। কাৰণ, পৰিমেয় আৰু অপৰিমেয় সংখ্যাবোৰ লগলাগি বাস্তৱ সংখ্যা পোৱা যায়। গতিকে প্রতিটো বাস্তৱ সংখ্যাই অপৰিমেয় সংখ্যা নহয়।
2. সকলো ধণাত্মক অখণ্ড সংখ্যাৰ বর্গমূল অপৰিনেয় নে? যদি নহয়, তেনেহ’লে এটা সংখ্যাৰ উদাহৰণ দিয়া যাৰ বৰ্গমূল এটা পৰিমেয় সংখ্যা।
উত্তৰঃ সকলো ধনাত্মক অখণ্ড সংখ্যাৰ বর্গমূল অপৰিমেয় সংখ্যা নহয়। যেনে, 1, 4, 9, 16, 25, 36 …. ইত্যাদি ধনাত্মক অখণ্ড সংখ্যাৰ বৰ্ণমূল হ’ব পৰিমেয় সংখ্যা।
3. সংখ্যাৰেখাত কিদৰে √5 ক সূচিত কৰিব পাৰি দেখুওৱা।
উত্তৰঃ
লম্ব টনা হ’ল যাতে AL= 20A = 2 একক। এতিয়া সমকোণী ত্রিভুজ OAL -ৰ পৰা PL = √5 পোৱা
OL = OP = √5 হ’ব।
∴ X’OX ৰোখাডালৰ P বিন্দুটোৱে √5 অপৰিমেয় সংখ্যাটোক নির্দেশ কৰিছে।
4. শ্রেণীকক্ষত কৰিবলগীয়া কার্য (‘বর্গমূল কুণ্ডলী’ গঠন): এখিলা বহল কাগজ লোৱা আৰু তলত দিয়া ধৰণেৰে এটা ‘বর্গমূল কুণ্ডলী’ গঠন কৰা। O বিন্দুক আদি বিন্দু হিচাপে লৈ এক একক দৈর্ঘ্যৰ OP₁ৰেখাখণ্ড অংকন কৰা। P₁P₂ ৰেখাখণ্ডক এক একক দৈর্ঘ্যৰ জোখত লৈ OP₁ৰ ওপৰত লম্বভাৱে আঁকা (চিত্র 1.9 চোৱা)। এতিয়া P₂P₃ ৰেখাখণ্ডক এক একক দৈর্ঘ্য ধৰি OP₂ ৰ ওপৰত লম্বভাৱে অংকন কৰা। P₃P₄ ক একক দৈৰ্ঘ্যৰ লৈ OP₃ ৰ ওপৰত লম্বভাৱে লোৱা। এই ধৰণেৰে একেৰাহে অংকন কৰি গৈ OP3ৰ ওপৰত লম্বভাৱে লোৱা। এই ধৰণেৰে একেৰাহে অংকন কৰি গৈ থাকিলে OPn-1 ওপৰত লম্বহৈ থকাকৈ এক একক দৈৰ্ঘ্যৰ Pn-1 Pn ৰেখাখণ্ড আঁকিব পৰা যাব। এই পদ্ধতিৰে P₂,P₃, P₄ ….. pₙ….ইত্যাদি যিবিলাক বি,ন্দু পাবা সেই প্রতিটোকে O ৰ লগত ৰেখাখণ্ডৰে সংযুক্ত কৰি √2, √3, √4 ………. ৰ সুন্দৰ কুণ্ডলী সাজিব পাৰিবা।
উত্তৰঃ ছাত্ৰ – ছাত্ৰীয়ে নিজে কৰিবা।
| অনুশীলনী -1.3 |
1. তলত দিয়া সংখ্যাবিলাকক দশমিক বিস্তৃতিত প্ৰকাশ কৰা আৰু প্ৰতিটোৰে দশমিক বিস্তৃতি কি ধৰণৰ উল্লেখ কৰা-
(i) 36/100
উত্তৰঃ 36/100 = 0.36 → সীমাবদ্ধ দশমিক।
(ii) 1/11
উত্তৰঃ
(iii) 4 1/8
উত্তৰঃ 4 1/8
= 33/8
∴ ভাগশেষ = 1, 2, 4, 0 ……
ভাজক = 8
∴ 4 1/8 = 33/89 = 4.125
(iv) 3/13
উত্তৰঃ
∴ ভাগশেষ = 4, 1, 9, 12, 3, 4, 1, 9, 12,…….
ভাজক = 13
∴ 3/13 = 0.230769230769
= 0.230769 → সীমাহীন
আবৃত্ত পৌনঃপুনিক দশমিক।
(v) 2/11
উত্তৰঃ
∴ ভাগশেষ = 9, 2, 9, 2, …….
ভাজক = 0.1818 ……
∴ 2/11 = 0.1818 … = 0.18 →
সীমাহীন আবৃত্ত পৌনঃপুনিক দশমিক।
(vi) 329/400
উত্তৰঃ 329/400
= 329/100 × 4 = 82.25/100
= 0.8225 → সীমাবদ্ধ দশমিক
∴ 329/400 = 0.8225 → সীমাবদ্ধ দশমিক।
2. তোমালোকে জনা যে 1/7 = । দীঘলীয়া হৰণ নকৰাকৈ 2/7, 3/7, 4/7, 5/7, 6/7 ৰ দশমিক বিস্তৃতি কি হৰণ ধাৰণা কৰিব পাৰিবানে? যদি পাৰিবা, কেনেকৈ?
(ইংগিতঃ 1/7 ৰ মান উলিয়াওঁতে পোৱা ভাগশেষবোৰ লক্ষ্য কৰা)
উত্তৰঃ হয়, ওপৰৰ ভগ্নাংশবোৰ দশমিকত প্রকাশ
কৰিলে পৌনঃপুনিক দশমিকত আহে। যেনে, 1/7
এতিয়া, 2/7 ক দশমিকত প্রকাশ কৰিলে,
পোৱা যাব। বাকী ভগ্নাংশবোৰ হৰণ কৰিলে পৌনঃপুনিক দশমিক পোৱা যাব।
3. তলত দিয়াবিলাক p/q আর্হিত প্ৰকাশ কৰা, য’ত p আৰু q অখণ্ড সংখ্যা আৰু q ≠ 0
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
= 59 – 5/90 = 54/90 = 6/10 = 3/5
উত্তৰঃ
= 345 – 3/990 = 342/990 = 19/55
উত্তৰঃ
= 321235 – 3212/9900 = 318023/9900
উত্তৰঃ
= 37 – 3/90 = 34/90 = 17/45
4. 0.99999…… ক p/q আর্হিত প্রকাশ কৰা। তোমাৰ উত্তৰ দেখি আচৰিত হৈছা নেকি? তোমাৰ শিক্ষক আৰু সহপাঠীসকলৰ লগত এই উত্তৰ কিয় অর্থবহ আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ 0.99999…..
= 0.9 = 9/9 = 1
5. 1/17 ৰ দশমিক বিস্তৃতিৰ পুনৰাবৰ্ত্তিত গোটটোত আটাইতকৈ বেছি কিমানটা অংক থাকিব? হৰণ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰি উত্তৰৰ সত্যতা পৰীক্ষা কৰা।
উত্তৰঃ
B-স্তৰৰ ভাগশেষ আৰু A -স্তৰৰ ভাগশেষ একেই।
1/17 = 0.0588235294117647…..
∴ ই এটা সীমাহীন আবৃত পৌনঃপুনিক দশমিক।
6. যদি p আৰু q অখণ্ড সংখ্যা যাৰ 1 ৰ বাহিৰে অন্য সাধাৰণ উৎপাদক নাই তেনেহ’লে p/q (q ≠ 0) আর্হিত থকা বিভিন্ন পৰিমেয় সংখ্যা লোৱা যিবিলাকৰ দশমিক বিস্তৃতি পৰিসমাপ্ত আৰু পর্যবেক্ষণ কৰা। q – য়ে কি ধর্ম সিদ্ধ কৰিব অনুমান কৰিব পাৰিবানে?
উত্তৰঃ p/q (q ≠ 0) পৰিমেয় সংখ্যাটোক সীমাবদ্ধ দশমিকত প্ৰকাশ কৰিবলৈ 9 – ৰ মৌলিক উৎপাদক 2 বা 5 – ৰ ঘাতত থাকিব লাগিব।
যেনে, (i) 7/16 এটা সীমাবদ্ধ দশমিক কাৰণ 16 = 24
(ii) 11/25 এটা সীমাবদ্ধ দশমিক কাৰণ 25 = 5²
7. তিনিটা সংখ্যা লিখা যাৰ দশমিক বিস্তৃতি অবিৰত আৰু অপুনৰাৱৰ্তিত (অপৰিসমাপ্ত আৰু অপৌনঃপুনিক)।
উত্তৰঃ আমি জানো যে অপৰিমেয় সংখ্যাৰ দশমিক বিস্তৃতি সর্বদা সীমাহীন আবৃত দশমিক আৰু অপৌনঃপুনিক দশমিক।
৪. 5/7 আৰু 9/11 ৰ মাজত থকা তিনিটা ভিন্ন অপৰিমেয় সংখ্যা উলিওৱা।
উত্তৰঃ 5/7 ক দশমিকত প্ৰকাশ কৰি আমি পাওঁ-
∴ A আৰু B স্বৰ থকা ভাগশেষ একেই।
আকৌ, 9/11 ক দশমিকত প্রকাশ কৰি পাওঁ-
∴ C আৰু D স্তৰত থকা ভাগশেষ একেই
∴ 5/7 আৰু 9/11 -ৰ মধ্যৱর্তী তিনিটা অপৰিমেয় সংখ্যা হ’ল-
0.75075007500075000075…., 0.767076700767000….., 0.80800 8000 80000……।
9. তলৰ সংখ্যা কেইটাক পৰিমেয় আৰু অপৰিমেয় হিচাপ শ্রেণী বিভক্ত কৰাঃ
উত্তৰঃ
√23 এটা অপৰিমেয় সংখ্যা। কাৰণ 23 এটা মৌলিক সংখ্যা আৰু ই পূর্ণবর্গ সংখ্যা নহয়।
উত্তৰঃ
= √15 × 15 = 15
∴ 225 এটা পৰিমেয় সংখ্যা।
(iii) 0.3796
উত্তৰঃ 0.3796 এটা পৰিমেয় সংখ্যা। কাৰণ ই এটা সীমাবদ্ধ দশমিক।
(iv) 7.478478…
উত্তৰঃ 7.478478….. ই এটা অপৰিমেয় সংখ্যা। কাৰণ ই এটা সীমাহীন আবৃত পৌনঃপুনিক দশমিক।
(v) 1,101001000100001…
উত্তৰঃ 1.101001000100001…. ই এটা অপৰিমেয় সংখ্যা। কাৰণ ই এটা সীমাহীন আবৃত পৌনঃপুনিক দশমিক।
| অনুশীলনী – 1.4 |
1. ক্রমাগত পৰিবৰ্ধনৰ সহায়ত 3.765 সংখ্যাটো সংখ্যাৰেখাত প্রদর্শন কৰা।
উত্তৰঃ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে নিজে কৰা।
উত্তৰঃ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে নিজে কৰা।
| অনুশীলনী – 1.5 |
1. তলৰ সংখ্যাবোৰ পৰিমেয় আৰু অপৰিমেয় হিচাপে শ্রেণীভূক্ত কৰা।
(i) 2-√5
উত্তৰঃ 2 – √5 → অপৰিমেয়। কাৰণ 2 পৰিমেয় আৰু √5 অপৰিমেয়। আমি জানোঁ যে পৰিমেয় আৰু অপৰিমেয় সংখ্যাৰ পাৰ্থক্য এটা অপৰিমেয় সংখ্যা।
(ii) (3+√23)-√23
উত্তৰঃ (3 + √23) – √23
= 3 + √23 – √23 = 3, এটা পৰিমেয় সংখ্যা।
(iii) 2√7/7√7
উত্তৰঃ 2√7/7√7 = 2/7, এটা পৰিমেয় সংখ্যা।
(iv) 1/√2
উত্তৰঃ 1/√2 ইয়াত 1 এটা পৰিমেয় আৰু √2 এটা অপৰিমেয়। অর্থাৎ, 1/√2 এটা অপৰিমেয় সংখ্যা।
(v) 2π
উত্তৰঃ 2π → এটা অপৰিমেয়। কাৰণ 2 পৰিমেয় আৰু π এটা অপৰিমেয় সংখ্যা।
2. তলৰ প্ৰতিটো ৰাশি সৰল কৰা।
(i) (3 + √3) (2 + √2)
উত্তৰঃ (3 + √3) (2 + √2)
= 3 x 2 + 3√2 + 2√3 + √2 x √3
= 6 + 3√2 + 2√3 + √6
(ii) (3 + √3) (3 – √3)
উত্তৰঃ (3 + √3)(3 – √3) [a² – b² = (a + b)(a – b) ফর্মুলা অনুসৰি]
= (3)² – (3)² = 9 – 3 = 6
(iii) (√5 + √2)²
উত্তৰঃ (√5 + √2)²
= (√5)² + 2 x √5 x √2 + (√2)²
= 5 + 2√10 + 2
= 7 + 2√10
(iv) (√5 – √2) (√5 + √2)
উত্তৰঃ (√5 – 2) (√5 + √2)
= (√5)² – (√2)² [ ∴ (a + b)(a – b) = a² – b² ]
= 5 – 2 = 3
(v) (3√5 – 4√2)²
উত্তৰঃ (3√5 – 4√2)²
= (3√5)² – 2.3√5.4√3 + (4√3)²
= 45 – 24√15 + 48
= 93 – 24√15
(vi) (√7 – 6)(√3 – √7)
উত্তৰঃ (√7 – 6)(√3 – √7)
= √7(√3 – √7) – 6(√3 – √7)
= √21 – 7 – 6√3 + 6√7
= √21 – 6√3 + 6√7- 7
(vii) (√2 + √6(√4 + √6)
উত্তৰঃ (2 + √6)(4 + √6)
= 2(4 + √6) +√6(4 + √6)
= 8 + 2√6 + 4√6 + 6
=14 + 6√6
3. মনত পেলোৱা যে, π ৰ সংজ্ঞা দিওঁতে, ইয়াক এটা বৃত্তৰ পৰিধি (ধৰা c) আৰু সেই বৃত্তৰ ব্যাসৰ (ধৰা d) অনুপাত বুলি কোৱা হৈছিল। অর্থাৎ π = c/d। দেখা গৈছে যে এই কথাই π যে অপৰিমেয় সেই তথ্যৰ বিৰোধিতা কৰিছে। এই বিৰোধিতা কিদৰে মীমাংসা কৰিবা?
উত্তৰঃ বৃত্তৰ পৰিধি আৰু ব্যাসৰ অনুপাতক π ৰে সূচোৱা হয়। π = 3.14159265…। এই π ৰো সঠিক মান নাই। π – ৰ মোটামুঠি মান হিচাপে 22/7, 3.14,3.1416 আদি লোৱা হয়। গতিকে π এটা অপৰিমেয় সংখ্যা।
4. √9.3 ক সংখ্যাৰেখাত উপস্থাপন কৰা।
উত্তৰঃ
এটা নির্দিষ্ট বিন্দু A -ৰ পৰা 9.3 একক দূৰত্বত এটা প্রদত্ত ৰেখা ওপৰত এনেদৰে চিহ্নিত কৰা হ’ল যাতে আৰু এটা বিন্দু B লৈকে দূৰত্ব = 9.3 একক হয়, অর্থাৎ AB = 9.3 একক হয়। এতিয়া, B-বিন্দু পৰা 1 একক দূৰত্ব চিহ্নিত কৰাত আৰু এটা বিন্দু C পোৱা গ’ল। AC ৰেখাখণ্ডৰ মধ্যবিন্দু নির্ণয় কৰা হ’ল।
মধ্যবিন্দুটো ‘O’ দ্বাৰা সূচিত কৰা হ’ল। O কেন্দ্র আৰু ব্যাসার্দ্ধ, OC = 5.15 একক ধৰি এটা অর্ধবৃত্ত অংকন কৰা হ’ল। এতিয়া AC -ৰ ওপৰত, B -বিন্দুৰ মাজেৰে এটা লম্ব অংকন কৰা হ’ল আৰু ই অর্ধবৃত্তক D -বিন্দুত ছেদ কৰিল।
BD = √9.3 পোৱা গ’ল।
∴ OA = OC = OD = 5.15 [অর্ধ – বৃত্তৰ ব্যাসার্দ্ধ]
∴ OB = AB – OA = 9.3 – 5.15
⇒ OB = 4.15 একক
এতিয়া, সমকোণী ত্রিভুজ OBD -ৰ পৰা পোৱা গ’লঃ
OB² + BD² = OD² [পাইথাগোৰাছৰ সূত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি]
⇒ (4.15)² + BD² = (5.15)²
⇒ BD² = (5.15)² – (4.15)²
= (5.15 + 4.15)(5.15 – 4.15)
= 9.3 x 1 = 93 [a² – b² = (a + b) (a – b) ব্যৱহাৰ কৰি]
⇒ BD = √9.3
এতিয়া, B বিন্দুক কেন্দ্ৰ কৰি BD ব্যাসার্দ্ধ ধৰি অঁকা বৃত্তচাপে সংখ্যাৰেখাক E বিন্দুত কাটিব।
E বিন্দুটোৰে √9.3 নির্দেশ কৰিছে।
5. তলৰ ৰাশিৰ হৰ বিলাক পৰিমেয় কৰা।
(i) 1/√7
উত্তৰঃ লব আৰু হৰ √7 ৰে গুণ কৰি পাওঁ-
(ii) 1/√7 – √6
উত্তৰঃ
(iii) 1/√5 + √2
উত্তৰঃ1/√5 + √2
(iv) 1/√2 – 2
উত্তৰঃ 1/√2 – 2
(v) 13/√5
উত্তৰঃ 13/√5
উত্তৰঃ
(vii) 5 + √3/3 + √6
উত্তৰঃ 5 + √3/3 + √6
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ বাঁওপক্ষ = (x – 1/x)³
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
| অনুশলনী 1.6 |
1. মান উলিওৱাঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
2. মান উলিওৱাঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
3. সৰল কৰাঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
উত্তৰঃ
Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
