কাদেৰ খান (Kader Khan) এজন খ্যাতনামা, প্ৰতিভাশালী ভাৰতীয় -কানাডিয়ান অভিনেতা, চিত্ৰনাট্যকাৰ, কমেডিয়ান আৰু বোলছবি পৰিচালক আছিল। তেওঁ জীৱনত ৩০০ৰো অধিক হিন্দী ছবিত অভিনয় কৰি বলিউডৰ আকাশত উজ্জ্বল স্থান দখল কৰিছিল। ৰাজেশ খান্নাৰ দাগ ছবিৰ জৰিয়তে তেওঁৰ অভিনয়জীৱনৰ সূচনা হৈছিল।
১৯৭০ আৰু ১৯৮০ৰ দশকত চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে তেওঁ নিজৰ স্বতন্ত্ৰ পৰিচয় গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হৈছিল। লগতে, কমেডিয়ান হিচাপে দর্শকৰ মাজত অপাৰ জনপ্ৰিয়তা অৰ্জন কৰিছিল। শিক্ষা ক্ষেত্ৰতো তেওঁ উদাহৰণীয় আছিল। বোম্বে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনস্থ ইছমাইল ইউচুফ কলেজৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত তেওঁ মুম্বাইৰ এম.এইচ. শ্বাব্বো অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ত ব্যৱহাৰিক অভিযান্ত্ৰিক বিভাগৰ অধ্যাপক হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
- সম্পূৰ্ণ নাম: কাদেৰ খান
- জন্ম: ২২ অক্টোবৰ ১৯৩৭
- জন্মস্থান: কাবুল, আফগানিস্তান
- মৃত্যু: ৩১ ডিচেম্বৰ ২০১৮, টৰেণ্টো, কানাডা
- বয়সত মৃত্যু: ৮১ বছৰ
- পিতৃৰ নাম: আব্দুল ৰহমান খান
- মাতৃৰ নাম: ইকবাল বেগম
- ধৰ্ম: ইছলাম
- জাতীয়তা: ভাৰতীয় (পূৰ্বতন), কানাডিয়ান
- পেচা: অভিনেতা, চিত্ৰনাট্যকাৰ, পৰিচালক, অধ্যাপক
- দাম্পত্য সঙ্গী: আজ্ৰা খান
- সন্তান: চৰফাৰজ খান, শ্বাহনাৱাজ খান
- সক্ৰিয় সময়কাল: ১৯৭১ – ২০১৭
কাদেৰ খান (Kader Khan) ৰ প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু শিক্ষা
১৯৩৭ চনত আফগানিস্তানৰ কাবুলত কাদেৰ খানে জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ পিতৃ আছিল আব্দুল ৰহমান খান, যি কান্দাহাৰৰ বাসিন্দা আৰু মাতৃ ইকবাল বেগম ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ পিশ্বীন (বৰ্তমান পাকিস্তানৰ বেলুচিস্থান)ৰ বাসিন্দা আছিল। তেওঁ কাকাৰ জনজাতিৰ পাঠান বা পাস্তুন বংশৰ অন্তৰ্গত আছিল। কাদেৰ খানে তিনিজন ভায়েক — শ্মচুৰ ৰহমান, ফজল ৰহমান আৰু হবিবুৰ ৰহমানৰ সৈতে শৈশৱ অতিবাহিত কৰে।
পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁলোকৰ পৰিয়াল ভাৰতলৈ আহি মুম্বাইৰ কামাথিপুৰাত স্থায়ী হয়। ইয়াত কাদেৰ খানে চৰকাৰী বিদ্যালয়ত প্ৰাথমিক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰে। তাৰ পিছত ইছমাইল ইউচুফ কলেজত অধ্যয়ন কৰে আৰু পাছত ভাৰতীয় অভিযান্ত্ৰিক প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা ব্যৱহাৰিক অভিযান্ত্ৰিকৰ ডিপ্লমা লাভ কৰে। ১৯৭০ ৰ পৰা ১৯৭৫ চনৰ ভিতৰত তেওঁ এম.এইচ. শ্বাব্বো অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ত অধ্যাপক হিচাপে কৰ্মৰত আছিল। শিক্ষকৰ কাৰ্যৰ লগতে তেওঁ থিয়েটাৰত অভিনয় আৰম্ভ কৰে। এই সময়তে কমেডিয়ান আঘায়ে তেওঁৰ পৰিচয় দিলীপ কুমাৰৰ লগত কৰায়। দিলীপ কুমাৰ তেওঁৰ অভিনয় ক্ষমতাৰে প্ৰভাৱিত হৈ “ছগিনা” আৰু “বৈৰাগ” ছবিত অভিনয়ৰ সুযোগ দিয়ে। লগতে নাটক লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰি তেওঁ “জাৱানী দিৱানী” ছবিৰ চিত্ৰনাট্যৰ মাধ্যমেও বলিউডত চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে নাম কামাই লয়।
কাদেৰ খান (Kader Khan) ৰ ব্যক্তিগত জীৱন
কাদেৰ খান মূলতঃ মুম্বাইত বাস কৰিছিল। কিন্তু স্বাস্থ্য সমস্যা বৃদ্ধি পোৱাৰ পিছত তেওঁ কানাডালৈ স্থানান্তৰিত হয় আৰু পুত্ৰসকলৰ সৈতে তাত থাকিবলৈ আৰম্ভ কৰে। তেওঁৰ তিনিজন পুতেক আছিল — চৰফাৰজ খান, শ্বাহনাৱাজ খান আৰু এজন কানাডাৰ কুড্ডুছত স্থায়ী। তেওঁ অভিনেত্ৰী জেৰিণ খানৰ পৰিয়ালৰ লগত সম্পৰ্কীয় আছিল। চৰফাৰজ খানে বলিউডৰ কেইবাটাও ছবিত অভিনয় কৰিছে। পিছলৈ কাদেৰ খানে কানাডাৰ নাগৰিকত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল।
কাদেৰ খান (Kader Khan) ৰ অভিনয় আৰু চিত্ৰনাট্যৰ যাত্ৰা
কাদেৰ খান থিয়েটাৰত অভিনয় কৰা সময়তে খ্যাতনামা অভিনেতা দিলীপ কুমাৰৰ চকুত পৰে। দিলীপ কুমাৰে তেওঁৰ অভিনয় প্ৰশংসা কৰি তেওঁক “ছগিনা” আৰু “বৈৰাগ” ছবিত অভিনয়ৰ সুযোগ দিয়াৰ পথ মুকলি কৰে।
চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে তেওঁৰ প্ৰথম সাফল্য আছিল “জাৱানী দিৱানী” ছবিত। তাৰ পিছত তেওঁ ১৯৭০ আৰু ১৯৮০ৰ দশকত বলিউডৰ শ্ৰেষ্ঠ চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে নিজকে প্ৰতিষ্ঠিত কৰে।
কাদেৰ খান (Kader Khan) ৰ বলিউডত সাফল্য
- অভিনয়: কাদেৰ খান প্ৰায় ৩০০খন চলচ্চিত্ৰত অভিনয় কৰে। তেওঁ খলনায়ক, কৌতুক অভিনেতা আৰু গম্ভীৰ ভূমিকাত সমান দক্ষতাৰে অভিনয় কৰিছিল।
- চিত্ৰনাট্য: প্ৰায় ২৫০খন ছবিৰ চিত্ৰনাট্য লিখিছিল। ৰাজেশ খান্না, অমিতাভ বচ্চন, গোবিন্দ আদি অভিনেতাৰ বহু ছবিত তেওঁৰ সংলাপেই প্ৰধান ভূমিকাত আছিল।
- কমেডিয়ান: ১৯৯০ৰ দশকত গোবিন্দৰ সৈতে তেওঁৰ কমেডি যুগল বলিউডত অত্যন্ত জনপ্ৰিয় হৈছিল।
মৃত্যু
২০১৮ চনৰ শেষত কাদেৰ খান সুপাৰনিউক্লিয়াৰ পালচি নামৰ দুৰ্লভ স্নায়বিক ৰোগত আক্ৰান্ত হয়। ২৮ ডিচেম্বৰ ২০১৮ তাৰিখে তেওঁৰ শ্বাসপ্ৰশ্বাসৰ সমস্যা বৃদ্ধি পায় আৰু চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰা হয়। ৩১ ডিচেম্বৰ ২০১৮ তাৰিখে কানাডাৰ টৰেণ্টোত সন্ধিয়া ৬ বজাত তেওঁৰ মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেওঁৰ বয়স আছিল ৮১ বছৰ।
বঁটা আৰু সন্মান
- ২০১৩: সাহিত্য শিৰোমণি বঁটা (আজীৱন অৱদানৰ বাবে)
- ফিল্মফেয়াৰ বঁটা:
- ১৯৮২: শ্ৰেষ্ঠ সংলাপ – মেৰি আৱাজ চুনো
- ১৯৯১: শ্ৰেষ্ঠ কমেডিয়ান – বাপ নম্বৰী বেটা দছ নম্বৰী
- ১৯৯৩: শ্ৰেষ্ঠ সংলাপ – অংগাৰ
- ১৯৮২: শ্ৰেষ্ঠ সংলাপ – মেৰি আৱাজ চুনো
উপসংহাৰ
কাদেৰ খান বলিউডৰ ইতিহাসত এখন উজ্জ্বল নাম। অভিনেতা, চিত্ৰনাট্যকাৰ, কমেডিয়ান আৰু অধ্যাপক হিচাপে তেওঁৰ জীৱন বহুমুখী সাফল্যৰে ভৰপূৰ আছিল। তেওঁ বলিউডক কেৱল বিনোদন নহয়, কিন্তু সংলাপ আৰু কৌতুকৰ দ্বাৰা নতুন দিশ প্ৰদান কৰিছিল।
FAQs
1. কাদেৰ খান ক’ত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল?
A: ১৯৩৭ চনত আফগানিস্তানৰ কাবুলত।
2. কাদেৰ খানক বলিউডলৈ কেৱলে কঢ়িয়াই আনিছিল?
A: দিলীপ কুমাৰে কাদেৰ খানৰ অভিনয় প্ৰশংসা কৰি প্ৰথম সুযোগ প্ৰদান কৰিছিল।
3. কাদেৰ খানে কিমান ছবিত অভিনয় কৰিছিল?
A: প্ৰায় ৩০০খন চলচ্চিত্ৰত।
4. চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে তেওঁ কিমান ছবিত কাম কৰিছিল?
A: প্ৰায় ২৫০খন ছবিত।
5. কাদেৰ খানৰ মৃত্যুৰ কাৰণ কি আছিল?
A: সুপাৰনিউক্লিয়াৰ পালচি আৰু শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত সমস্যা।
6. তেওঁ ক’ত মৃত্যুবৰণ কৰে?
A: কানাডাৰ টৰেণ্টোত, ৩১ ডিচেম্বৰ ২০১৮ তাৰিখে।
Read also: Raj Kapoor Biography | ৰাজ কাপুৰৰ জীৱনী: ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰৰ শ্ব’মেন
My self Mahezubin Saikia. Working in Dev Library as a Content Writer. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Health, Finance, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
