নোমল আৰু সোণপাহী – ককাদেউতা আৰু নাতি ল’ৰা সাধু কবিতা পুথিৰ পৰা সংগ্ৰহ, Numal and Hunpahi In Assamese Story
লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা
এখন গাঁৱত এহাল মতা মাইকী আছিল । মতাটোৰ নাম ৰুদাই আৰু মাইকীজনীৰ নাম ডাবহী । সিহঁতহাল বৰ মিলা প্ৰীতিৰে ঘৰ বাৰী কৰি আছিল । ঘৈণীয়েকে পুৱাই উঠি ঘৰ চোতাল সাৰি মচি বৰ পৰিষ্কাৰকৈ ৰাখি ৰন্ধা বঢ়া কামত লাগে; ইপিনে গিৰিয়েকটোৱেও সেইদৰে পুৱাতে উঠি বাৰী ঘৰ চুকুণাই বতৰৰ খেতিত লাগে । দুয়ো বহি শুই নাথাকি মাইকীয়ে মাইকীৰ বন আৰু মতাই মতাৰ বন কৰি থাকে । বাৰীত সকলো বিধৰ শস্য ৰুই লৈছিল ; আম , কঁঠাল , লেটেকু, পনিয়ল , পাণ , তামোল , টেঙা , কল আদি একো নোহোৱা নাছিল । হাঁহ , পাৰ , গৰু গাই , মহ , ছাগলী সকলো ৰাখি দুয়ো মহা সুখে সন্তোষে গৃহবাস কৰিছিল । মুগা এড়ি পুহি কাপোৰ কানিৰ ফালেও লেহেৰা নাছিল ; কাৰণ মাইকীজনী বোৱা কটাত বৰ পাৰ্গত আছিল । মুঠতে কবলৈ গলে ৰুদাইক তাৰ গাঁৱত চহকী বুলিব লাগে , তাৰ ভাতে ভঁৰালে সম্পূৰ্ণ আছিল ।
সিহঁতহালৰ ছটা লৰা হল , – সিহঁতৰ নাম ৰহাই , ৰঙাই , ৰসাই , ৰসাই , ৰঞ্জন , ৰণু আৰু নোমল । ছোৱালী হোৱা নাছিল। সিহঁত কেউটাও মাক বাবেকৰ দেখি বৰ বনুৱা হৈছিল । নোমল পেট মোছা বাবে সকলোৰে মৰমৰ আছিল ; সি ইকিটা লৰাতকৈ দেখিনিয়াৰও আছিল । সেইবোৰ মাক বাপেক আৰু ককায়েকহঁতে তাক বন বাৰি কৰিবলৈ নিদি ৰজাৰ কোঁৱৰৰ দৰে তুলিছিল । মাক বাপেকে ক্ৰমে পাঁচোটালৈ বিয়া কৰাই ছোৱালী আনিলে । বাপেকে নোমলৰ জোখাই ছোৱালী বিচাৰি অনেক গাঁৱলৈ গৈ শেহত সোণপাহী নামে ছোৱালী এটি পাই নোমললৈ বিয়া কৰালে । সোণপাহী যি সোণপাহীয়েই – নামত যেনে গুণতো তেনে । পাঁচোটা পুতেকে আৰু সিহঁতৰ ঘৈণীয়েকহঁতে ঘৰৰ বাজৰ সকলো বন বাৰি কৰি দোপতদোপে ঘৰখন ওপৰলৈ তুলিলে । তেওঁলোকে নোমলক যেনেকৈ এডাল কুটা দুডাল কৰিবলৈ নিদি অতি আলসুৱা কৰিছিল সেইদৰে তাৰ ঘৈণীয়েক সোণপাহীকো শাহুৱেক আৰু জাক কীজনীয়ে মূৰৰ ফুলৰ দৰে ঘৰৰ ভিতৰত ৰাখিছিল ; কাৰণ তাই এজনী তাঁত সূতত বৰ কাজী আছিল ।
লাহে লাহে ৰুদাই ডাবহী পো বোৱাৰী নাতি পুতিৰে একুৰি যোলটা হল এনে স্থলত মানুহে ভাবিব পাৰে যে ৰুদাই ডাবহীয়ে ৰঙা ৰাণীৰ দৰে বহি থাকি পো বোৱাৰীৰ ওপৰত খাবলৈ ধৰিলে ; কিন্তু ৰুদাই ডাৱহী তেনে বিধৰ মানুহ নাছিল । সকলো কামতে বুঢ়া বুঢ়ীহে আগ , ডেকা গাভৰুসকল তেওঁলোকৰ পাছে পাছেহে গৈছিল । এদিন ৰুদাই হাঁহ পাৰ মৰাই ৰৌ চিতল অনাই , গাখীৰ গুড় গোটাই লৰাকিটাৰে দেখা শুনাকৈ সুন্দৰৰূপে ভাত এসাজ খাবৰ আয়োজন কৰি ঘৈণীয়েকক ৰান্ধিবলৈ দিলে । ঘৈণীয়েকে নানাৰকমৰ মচলা দি ভজা পোৰা মাছ মঙহ , মাহ , আদখৰীয়া , টেঙাদিয়া আদি সুন্দৰৰূপে ৰান্ধি ৰুদাই আৰু পুতেকহঁতক খুৱাই , শেহত বোৱাৰীয়েকহঁতৰ লগত নিজে খালে । ইপিনে ৰুদায়ে চৰাঘৰত বহি তামোলৰ বটা আগত লৈ সকলোটিকে গোটাই সুধিলে , “বোপাহত ! মই আজি কিয় এইদৰে ভোজ খালোঁ , তহঁতে ইয়াৰ কিবা জান নে ?” সিহঁতে কলে , “পিতাদেউ ! আমি ইয়াৰ একো সম্ভেদ নাপাওঁ ; আপুনি কলেহে জানিব পৰিমহক ।” ৰুদায়ে কলে , “মই তহঁতক যি সুধিম সেই কথা ভালকৈ গমি সঁচা কবি । বোপা ৰহাই , কচোন বাৰু , তই কাৰ যহত নো চাউল কঠা খাইছ ?” সি কলে “পিতা ! মই ঠিককৈ কৈছোঁ আপোনাৰ যহতেহে খাইছোঁ ।” এইদৰে তাৰ পিছৰ চাৰিটাক সুধিলত সিহঁতেও ৰহায়ে কোৱা কথাকে কলে । সেই উত্তৰত ৰুদায়ে বৰ সন্তোষ পালে । শেহত নুমলীয়া পুতেক নোমলক ৰুদায়ে সুধিলে , “বোপা ! তই কচোন , কাৰ বলত নো চাউল কঠা খাইছে ?” নোমল একে আশাৰে কৈ উঠিল , “পিতাদেউ , কোনো কাৰ বলত খাব পাৰে ? সকলোৱে আপোন বলতহে খায় ।” তাৰ ঘৈণীয়েক সোণপাহীয়েও গিৰিয়েকে কোৱা কথাকে কলে । তেতিয়া ৰুদাইৰ মূৰত ব্ৰজপাত হোৱাৰ দৰে হৈ সি কিছুমান পৰ তবধ লাগি থাকি বৰ বেজাৰেৰে ডাবহীৰ ফালে চাই কলে , “হেৰ ! ভাল পো ফুঁকাইছিলি ! আৰু ভাল পোলৈ ভাল বোৱাৰী বাছি বাছি আনিছিলি ! ইহঁতহালে হেনো আপোন বলতহে খাইছে ! সিহঁতক আমি লেদেনা উকটি ডাঙৰ দীঘল মিছাতেহে কৰিছোঁ । এতেকে হেৰ বোপা নোমল ! তই এতিয়াই ঘৈণীয়েকৰে সৈতে মোৰ ঘৰৰ পৰা ওলাই যা , আৰু এখন্তেকো তহঁতৰ মুখ চাব নোখোজোঁ । তহঁত বৰ আগুণকাৰী ! অতি অকৃতজ্ঞ !” বাপেকৰ হুকুম শুনি সিহঁতসাল পিন্ধি থকা সাজেৰেই বাহিৰ ওলাল । মাক আৰু ককায়েকহঁতে সেইপিনে মৰা মুছা হৈ থাকি সিহঁতক একো হকা বধা নিদি যাবলৈ দিলে , কাৰণ ভাবিছিল সিহঁত কলৈ যাব ? এতিয়াই উভতি আহিব ।
নোমল সোণপাহী ঘৰৰ বাহিৰ ওলাই বাট পালেগৈ ; এনেতে নোমলে ঘৈণীয়েকক কলে , “তুমি কোনো দিন ভিতৰৰ পৰা বাজ ওলোৱা নাছিলা ; দুখ কাক বোলে তাক নাজানা । মই কবলৈ হলে তুমি তোমাৰ মাৰা বাপেৰাৰ ঘৰলৈকে যোৱা । মই মতা মানুহ , মোলৈ একো চিন্তা নকৰিবা । ভালে কুশলে থাকিলে দুইৰো পুনৰ দেখা দেখি হব ।” সোণপাহীয়ে চকুলো টুকি কলে – “বোপাই আয়ে মোক তোমাৰ চৰণৰ তলত মৰিবলৈ বুলিয়েই দিলে , এতিয়া তোমাৰ যি গতি মোৰো সেয়ে গতি । এনে সংকটত মই তোমাক এৰি যাব নোৱাৰোঁ ।” নোমলে বোলে , “কত হাবিয়ে বননীয়ে দেশে বিদেশে মই ফুৰিব লাগিব , তুমি মোৰ সহায় হৈ মহা বিপদহে ঘটাবা । এতেকে মই আকৌ তোমাক কৈছোঁ , তুমি মাৰা বাপেৰাৰ ঘৰলৈ গৈ সুখেৰে থাকগৈ ।’ সোণপাহীয়ে বোলে “তোমাৰ লগত থাকি তোমাৰ শুশ্ৰূষা কৰিবলৈ পালে মোৰ মনত অৰণ্যই অমৰাৱতী ; মোৰ নিমিত্তে তুমি যত শোৱা ময়ো তাতে শুম । মাথোন তোমাৰ দৰ্শন পাই থাকিলেই মোৰ সন্তোষ আৰু সেই সন্তোষ অন্য কোনো ঠাইত পাপ নোৱাৰোঁ ।” নোমলে অনেক বুজালে তথাপি সোণপাহী মন ঘুৰাব নোৱেৰিলে । দেশত সি আন উপায় নেদেখি ঘৈণীয়েকক লগত নিয়াই যুগুত ভাবি দুয়ো খোজ ললে ; কিন্তু কলৈ কি মনেৰে একো থিৰ নাই ।
এইদৰে হাবিৰ হাবিয়ে অকলশৰে মতা মাইকীহালি গৈ বেলি পৰিবৰ সময়ত নৈ একসমৰ পাতৰ থকা বৰগছগ এজোপাৰ তলত বহিলগৈ । বহা মাত্ৰকে নোমলৰ টোপনি আহিল । সোণপাহীয়ে নৈত হাত মুখ ধুবলৈ গৈ মানুহৰ খোজ দেখা পাই খোজৰ চিনে চিনে গৈ নৈৰ দাঁতিৰ হাবিৰ মাজত ঘৰ এটা পালেগৈ । তাতে বুঢ়া বুঢ়ী এহাল থাকে । তাত সিহঁতে মাটি ভাঙি খেতি পথাৰ কৰি খাই বৈ আছে । এনেতে বুঢ়ীয়ে ঘৰৰ বাজলৈ ওলাই সোণপাহীক দেখি থৰ লাগি ৰল , আৰু কৰযোৰ কৰি কবলৈ ধৰিলে , “হে বনৰ মাতৃ ! আপুনি কিয় দৰ্শন দিছেহি ? আমি নিৰাশ্ৰয় বুঢ়া বুঢ়ী হাবিৰ মাজত পৰি আছোঁ । আপোনাক কি দি সন্তোষ লগাম ।” সোণপাহীয়ে লাহেকৈ , “আই , মই দেও ভূত একো নহওঁ , ভয় নাখাব , মানুহৰ পোৱালিহে ; গিৰিহঁতেৰে সৈতে আহি এমাহমান হাবিয়ে হাবিয়ে ফল মূল খাই আহি বৰগছজোপাৰ তলত জিৰাওঁতে গিৰিহঁতৰ ভোকে ভাগৰে তাতে টোপনি আহিল ; মই নৈত হাত মুখ ধুবলৈ আহোঁতে মানুহৰ খোজ দেখি চিনে চিনে আহি এইখিনি পাইছোহি । খাবৰ কিবা আছে যদি অলপ দি আমাৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰক ।” বুঢ়ীয়ে অতি সুন্দৰী গাভৰু ছোৱালীটি দেখি তাইলৈ মৰম লাগি তাইক ঘৰৰ ভিতৰলৈ মাতি নি বহুৱালে আৰু কলে , “আমাৰও কেও কিছু নাই । আমাক বয় বস্তু ভাতে ভঁৰালে ঈশ্বৰে সকলো দিছে , কিন্তু আমাৰ অবিহনে খাওঁতাহে নিদিলে । এতিয়া তোমালোকো নিৰাশ্ৰয় হৈ আহিছা , এতেকে আমাৰ লগতে থাকা , একো দুখ নোপোৱা ।” সোণপাহীয়ে কলে , “সেইবোৰ কথা পিছত পাতিম , সম্প্ৰতি যা জলপান এটা দিয়ক , মই লৈ গৈ গিৰিহঁতক খুৱাও । তেওঁৰ ভোকত লালকাল হৈ পৰি আছে ।” বুঢ়ীয়ে লৰালৰি কৰি জলপান এটা যতাই সোণপাহীৰ হাতত দিলত সোণপাহীয়ে লৈ গৈ গিৰিয়েকক জগাই খুৱাই বুঢ়ীয়ে কোৱা কথাবোৰ কলে । তেতিয়া নোমল সোণপাহী দুয়ো বুঢ়া বুঢ়ীৰ ঘৰত ওলালহি । বুঢ়া বুঢ়ীয়ে দুইকো আঁকোৱাল মাৰি ধৰি কলে , “তোমালোকক ইয়ালৈ ঈশ্বৰে পঠাইছে । তোমালোকেই আমাৰ লৰা ছোৱালী হলা আৰু তোমালোকেই আমাৰ মুখত পানী এটোপা দি মাৰিবা বুলি আশা কৰিলোঁ ।”
বহি শুই আমনি লাগি সোণপাহীয়ে এদিন বুঢ়াক কলে যে তেওঁ ববকাটিব পাৰে , এতেকে তাত ববলৈ ঘৰ এটা সাজি দিব লাগে । বুঢ়াই পাছদিনাই তাঁতৰ ঘৰ সাজি দি বুঢ়ীৰ তাঁতশালযোৰকে সোণপাহীক দিলে । সোণপাহীয়ে তাঁত বাটি কৰি এখন অপূৰ্ব পাটৰ কাপোৰ লগালে । কাপোৰখন ছমাহে বৈ অটালৈ আৰু তাক বাঁহৰ চুঙা এটাত সোমাই থলে । বাৰিষা হলে সেইখন নৈয়েদি দুখন এখন বেহেৰুৱা নাও সেইপিনে যায় ; সেইবোৰো এখন আহি সিহঁতৰ ঘাটলৈ বান্ধিলে । তেতিয়া সোণপাহীয়ে নোমলক কলে যে “কাপোৰখন লৈ গৈ ৰজাক বেচিলে ভাল দাম পোৱা যাব । এতেকে এটা নাৱতে উঠি মুদৈৰ লগত যোৱা , নাৱৰ যি ভোৰোণ লাগিব কাপোৰ বেচি ধন পালে পিছত তাক দিবা ।” ঘৈণীয়েকৰ কথামতে নোমলে মুদৈক কলত মুদৈয়ে তাতে সন্মত হৈ নোমলক নাৱত তুলি ললে ।
ৰজাৰ নগৰ তাৰপৰা তিনি দিন তিনি ৰাতিয়ে পোৱা যায় । নগৰ পাই ঘাটত নাও বান্ধিলত ভাত পানী খাই বৈ নোমল ৰজা ঘৰলৈ গল ; কিন্তু ৰজাঘৰৰ আও ভাও নজনা গতিকে সি তিনি দিন অহা যোৱাহে কৰিলে । শেহত তাৰ ওপৰত ৰাজবিষয়া এজনৰ চকু পৰিলত নোমলক তেওঁ মতাই নি সি কৰপৰা আহিছে , কি লাগে বুলি সুধিলে । তেতিয়া নোমলে ৰাজযোগ্য কাপোৰ এখন বেচিবলৈ আহিছোঁ বুলি কলত তাক তেওঁ ৰজাৰ ওচৰলৈ লৈ গল । ৰজাই কাপোৰখন দেখি সুধিলে , “কাপোৰ কোনে বৈছিল ?” নোমলে বোলে “কাপোৰ কোনে বৈছিল মই কব নোৱাৰো ; মাথোন বোপাইৰ সম্পত্তি ভাগ কৰোঁতে মোৰ ভাগত মই সেই কাপোৰখন পাইছিলোঁ ।” তেতিয়া ৰজাই কাপোৰখন লৈ তাক সোণ এচৰু আৰু ৰূপ এচৰু দি বিদায় দিলে । নোমলে ৰজাৰ নগৰ চাবলৈ দিনদুয়েক তাতে থাকিল ।
ৰজাই কাপোৰ কিনোতে যুৱৰাজ সভাতে আছিল । তেওঁ কাপোৰখন দেখি ভাবিলে যে শিপিনীজনী কি মাৰাত্মক মাইকী । নোমলে শিপিনীৰ কথা কব নোৱাৰে বুলি কৈছে জানি যুৱৰাজে নাৱৰীয়াক মতাই আনি অলপ বঁটা দি মনে মনে সুধিলতে নাৱৰীয়াই কলে যে নোমলৰ ঘৈণীয়েকেই সেই কাপোৰ বৈছে । তেতিয়া যুৱৰাজে তাক কলে , “সেই মানুহজনী মোক আনি দিব পাৰিলে তোক উপযুক্ত বঁটা দিম ।” নাৱৰীয়াই সোণপাহীয়ে নোমলক আহিবৰ সময়ত আঙঠি এটা দি যি কথা কৈছিল সেই কথা শুনি আছিল , সেইদেখি সি এতিয়া যুৱৰাজক কলে যে , সেই আঙুঠিটো নোমলৰ হাতৰপৰা আনি তাক দিলেই সি সোণপাহীক আনি দিব পাৰিব । ৰজাৰ লৰাই এনেক প্ৰবন্ধ কৰি নোমল ৰ হাতৰ পৰা আঙঠি অনাই নাৱৰীয়াক দি সোণপাহী ক আনিবলৈ পঠিয়াই দিলে ।
নাৱৰীয়াই গৈ সোণপাহীক আঙঠি দিলত তাই জানিলে যে গিৰিয়েকৰ কিবা হৈছে । এতেকে বুঢ়া বুঢ়ীৰ ওচৰত বিদায় লৈ তাই নাৱৰীয়াৰ লগত নাৱত উঠি গল । ইপিনে নোমলেও ৰজাৰ নগৰ চাই অতাই নাও মেলি দিলে । সোণপাহী গৈ ৰজাৰ নগৰ পালত তাইক যুৱৰাজৰ ওচৰলৈ লৈ যোৱা হল । যুৱৰাজে তাইৰ ৰূপ দেখি মোহ গৈ কলে , “হেৰা গাভৰু । তুমি ভিকহুৰ যোগ্য বস্তু নোহোৱা । তুমি ৰজাৰ যোগ্যহে ; এতেকে মোৰ লগত মহা সুখে থাকা ।” সোণপাহীয়ে তেতিয়া ঠগত পৰিলোঁ বুলি জানি কি কৰিম কলৈ যাম লগাই , পিছত ধৈৰ্য্য ধৰি সতীত্ব ৰাখিবৰ নিমিত্তে ঈশ্বৰৰ চৰণত শৰণ লৈ কলে , “যুৱৰাজ ! মই আপোনাৰ বেটিৰ যোগ্যও নহওঁ , তদুপৰি এজনৰ বিবাহিতা তিৰোতা । এতেকে পৰস্ত্ৰীলৈ চকু দিয়া আপোনাৰ উচিত কাম নহয় ।” যুৱৰাজে সেইবোৰ যুক্তিলৈ আও কাণ কৰি সোণপাহী ক হাতত ধৰি নি নিজৰ কোঠালিত সুমুৱালেগৈ । তেতিয়া সোণপাহীয়ে ধৈৰ্য্য ধৰি কুহুলিয়াই কুহুলিয়াই তেওঁৰ পৰা নোমল ৰ কথাবোৰ জানি ললে । সোণপাহীয়ে লগত দৰব জাতি লৈ আহিছিল ; তাৰে দৰবৰ তেল যুৱৰাজৰ গাত ঘঁহি দিয়াত যুৱৰাজৰ দুৰ্ঘোৰ টোপনি আহিল । সোণপাহীয়ে দুপৰ নিশাৰ পাছত লাহেকৈ খিড়িকী মেলি বাহিৰলৈ ওলাল ; কিন্তু বাটৰ একো দিহা নজনা বাবে পিৰালিতে মনে মনে বহি আছিল । শেহপৰ নিশাত চোৰ সাতোটাই চুৰ কৰিবলৈ তালৈকে আহিছিল । সিহঁতক কোনোৱাই ধৰিবলৈ অহা ভাবি বম্বাশৱদে লৰ মাৰিলে । সোণপাহীও সিহঁতৰ পাছে পাছে লৰি গল । পুৱতি নিশা হলত চুৰহঁতে উভতি চাই দেখে মতা মানুহ নহয় , এজনী দিপলিপ গাভৰুহে । তেতিয়া সিহঁত সাঁতোটাই উভতি এটাই বোলে মই নিও ইটোৱে বোলে মই নিও, সিটোৱে বোলে মই নিও এইবুলি তাইক কঢ়া আজোৰা লগালে । সোণপাহীয়ে অলপো ভয় নাখাই সিহঁতক কলে , “তহঁতে মিছাতে দ্বন্দ্ব হাঁই কৰি মৰিছ কেলৈ ? মই কওঁ শুন , কেউটাই লৰ মাৰি গৈ সৌ ৰিণিকি ৰিণিকি দেখা বৰগছজোপা যেয়ে আগেয়ে চুবি মই তালৈকে যাম ।” সিহঁত সেই কথাত মান্তি হৈ লৰ মাৰিলে । ইপিনে সোণপাহী চাউৎ কৰে হাবিৰ মাজত সোমাই পলাল । সিফালে ৰজাৰ লৰাই সাৰ পাই দেখে যে সোণপাহী নাই । তেতিয়া চাৰিওফালে তেওঁ পিত্ পিত্কৈ বিচাৰিও সোণপাহীক নাপাই নাও লৈ বিচাৰি ওলাল । চোৰহতেও উভতি আহি মাইকীজনীক নাপাই তাই সিহঁতক ইমান ফাঁকি দিলে বুলি নিজকে ধিককাৰ দি নাও লৈ তাইক বিচাৰি ওলাল ।
গিৰিয়েক নোমলে বুঢ়া বুঢ়ীৰ ঘৰ পাই দেখে যে সোণপাহীও নাই , বুঢ়া – বুঢ়ীও নাই । ঘৰ বাৰী নি:পাল । সোণপাহী নাৱৰীয়াৰ লগত যোৱাৰ পাছদিনাই হাইজা হৈ বুঢ়া বুঢ়ী হালিয়েই মৰি আছে । নোমল কান্দি কান্দি ঘৈণীয়েকক বিচাৰি সেই নাৱতে আকৌ উঠিল ।
ইপিনে সোণপাহীয়ে হাবিয়ে হাবিয়ে গৈ গৈ এখন নৈৰ পাৰত ওলাল দেখে যে মুদৈ এটাই নাৱৰপৰা নামি ধপাত খাই বালিতে বহি আছে আৰু নাৱৰীয়াকিটা নাৱৰ ভিতৰত শুই আছে । মুদৈয়ে ঘূৰি চাই দেখে যে এজনী চিকুণ গাভৰু ছোৱালী । তাইক সি সুধিলে , “তুমি কোন ? এনে অৱস্থাৰে হাবিৰ মাজত কিয় ফুৰিছা ?” তাই কলে , “মই অনাথিনী , মোৰ গিৰিহঁতক বিচাৰি ফুৰিছোঁ ।” মুদৈয়ে কলে , “তেন্তে ভালেই হল ; মোৰ নাৱত বলা , মোৰে সৈতে গৃহবাস কৰি থাকিবা ।” সোণপাহীয়ে ভাবিলে আৰু অকলশৰে হাবিয়ে ফুৰা বৰ টান , এতেকে মুদৈক কলে যে তাইৰ এটা ব্ৰত আছে , সেই ব্ৰতৰ কাৰণে উপহাৰ বস্তু গোটাই আনি দি যেয়ে কাৰ্য কৰাই দিয়াব তাই তেওঁলৈকে যাব , এই বুলি অংগীকাৰ কৰা আছে । মুদৈয়ে কলে , “সেইটো একো টান কথা নহয় ; মই এতিয়াই মানুহ এটা লৈ গাঁৱলৈ যাওঁ , গধূলিকৈ ঘূৰি আহিম , তুমি থাকা ।” মুদৈ গলত সোণপাহীয়ে নাৱত সোমাই দেখিলে যে মুদৈটো ডকাইত , তাৰ নানাৰকমৰ সাজ পাৰ আছে । তাই তাৰে এটা উলিয়াই পিন্ধি , নাৱৰীয়াকেটা শুই উঠিলত সিহঁতক নাও মেলি দিবলৈ কলে । সিহঁতে ভাবিলে যে মুদৈয়েহে নাও মেলিবলৈ কৈছে । গধূলি মুদৈ আহি ঘাটত নাও নাপাই , মাইকী এজনীয়ে তাক ইমান ছল কৰিলে বুলি জানি মূৰে কপালে হাত দি বহিল । কিছুপৰ সি এইদৰে থাকি অইন এখন বেহেৰুৱা নাৱত উঠি সোণপাহীক বিচাৰি ওলাল ।
ইপিনে সোণপাহীয়ে মতাৰ সাজ পিন্ধি মুদৈৰ ভাও জুৰি নাৱেদি ভটিয়াই এক ৰজাৰ নগৰ পালেগৈ আৰু ৰজাৰ ঘাটত নাও বান্ধিলে । সেই দেশত এজন ৰজা আৰু তেওঁৰ এজনী ভনীয়েক আছিল । সোণপাহীয়ে নিজক আন দেশৰ ৰজাৰ কুমাৰ বুলি প্ৰচাৰ কৰি মাজে সময়ে ৰজাৰ লগত দেখা কৰিবলৈ গৈছিল । পাছে ক্ৰমে ভাও জোৰা ৰাজকুমাৰেৰে সৈতে ৰজাৰ বৰ বন্ধুত্ব হল । তাতে সেই দেশৰ ৰজাই তেওঁৰ ভনীয়েকটিক ৰাজকুমাৰলৈ বিয়া দিবৰ প্ৰস্তাৱ কৰিলে । ভাও জোৰা ৰাজকুমাৰ সন্মত হোৱাৰ মহাসমাৰোহেৰে বিয়া হৈ গল । তেওঁলোক থাকিবৰ নিমিত্তে উপযুক্ত ঘৰ দুৱাৰ সজাই দিয়া হল । ৰাতি হলত ৰজাৰ ভনীয়েক শোৱা কোঠালিত ৰাজকুমাৰ লৈ বাট চাই আছে ; এনেতে মতা সাজেৰে সোণপাহী সোমাই ৰজাৰ ভনীয়েকক কলে , “বুজিছা নে মই তোমাক কথা এটা কব খোজোঁ , তুমি প্ৰকাশ নকৰো বুলি শপত খালে কব পাৰোঁ।” ৰজাৰ ভনীয়েকে কাকো নকওঁ বুলি যেতিয়াই শপত খালত সোণপাহীয়ে কলে যে তেওঁ মাইকী । স্বামীক হেৰুৱাই বিপদত পৰি পুৰুষৰ সাজ পিন্ধি কোনোমতে তেওঁ পৰিত্ৰাণ পাইছে । “এতিয়া আমি যি আছোঁ সেয়ে থাকোঁ । মোৰ স্বামীও অতি সুশ্ৰী সুবেশ ; তেওঁক বিচাৰি উলিয়াবলৈ আমি দুয়ো বিশেষ যত্ন কৰিব লাগে ।”
এইদৰে দুয়ো পৰামৰ্শ কৰি হুবহু সোণপাহী ৰ নিচিনা মাটিৰ মূৰ্তি এটা কৰাই , সাজপাৰ পিন্ধাই নাও বন্ধা ঘাটত থোৱাই পহৰীয়া ৰাখি পহৰীয়াক কলে যে যি যি মানুহে মূৰ্তিটোৰ ওচৰলৈ আহি মূৰ্তিটোক ধৰি দুখ বেজাৰ কৰে সেই মানুহক তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ লৈ যাব । ইয়াৰ কিছুদিনৰ পাছত সেই যুৱৰাজে ঘাটত নাও লগাই মূৰ্তিটো দেখি চকুলো টোকা দেখি পহৰীয়াই সোণপাহী ৰ ওচৰলৈ তেওঁক লৈ আহিল । সোণপাহীয়ে তেওঁক বন্দীশাললৈ নি পৃথক ঘৰত থবলৈ কলে আৰু দুখ কৰিবলৈ নিনি বহুৱাই থৈ মজলীয়াৰূপে খুৱাই বুৱাই ৰাখিবলৈ দিলে । তাৰ পাছত চোৰ সাতোটাক আনি দিলত সিহঁতক নি খচি বন কৰাবলৈ আৰু কদৰ্যৰূপে খুৱাই বন্দীশালত থবলৈ তেওঁ কলে । ইয়াৰ কিছুদিনৰ পাছত সদাগৰ পালেহি । তাকো আনি হাজিৰ কৰিলত ৰজাৰ লৰাৰ দৰে পৃথক ঘৰত ৰাখি বন বাৰী কৰাবলৈ সোণপাহীয়ে কলে । এইদৰে এমাহ মানৰ পিছত ফকীৰৰ বেশেৰে মানুহ এটা লৰ মাৰি আহি পূৰ্তিটোৰ ওচৰত ঢাচ কৰে পৰি মুছকছ গল । পহৰীয়াই তাক সেই অৱস্থাৰে দাং কোলাকৈ নি সোণপাহীৰ আগত উলিয়ালেগৈ । তেওঁ ততালিকে তাক চিনি পাই ভিতৰলৈ নিয়াই নিজে অনেক যত্ন কৰি সজ্ঞান কৰালে আৰু উত্তমৰূপে সেৱা শুশ্ৰূষা কৰাই খাবলৈ শুবলৈ দি বিশেষ তদাৰক কৰিলে । সোণপাহীয়ে নিতৌ সেই মানুহটোৰ ওচৰত বহি তেওঁৰ কথাবোৰ খুচৰি উলিয়াই শুনি থাকে । ফকীৰে মাথোন মাজে মাজে দীঘল হুমুনিয়াহ কাঢ়ি চকুলো টোকে ; নোমল যে সেইবোৰ কথা সোণপাহী ক কৈছে সেই কথা নোমল জনাই নাই ; কাৰণ সময়ে দুয়োৰে অৱস্থাৰ পৰিৱৰ্তন কৰিলে । সোণপাহীয়ে মনে মনে ৰজাৰ ভনীয়েকক কলে , “এয়ে মোৰ হেৰোৱা স্বামী , যাক ধৰাবৰ নিমিত্তে এই বুদ্ধি সজা হৈছিল ।” তেতিয়া দুয়ো নানা প্ৰকাৰে নোমলৰ সেৱা শুশ্ৰূষা কৰিবলৈ ধৰি তাৰ গা অনেক গুণে ভাল কৰালে ।
পাছে এদিন সভা পাতি ভাও জোৰা ৰাজকুমাৰ সিংহাসনত বহি ৰজাৰ ভনীয়েকক নিজৰ বাওঁফালে বহুৱাই পাত্ৰ মন্ত্ৰীক মাতি সভা কিয় পতা হৈছে কৈ পোনতে বন্ধীশালৰপৰা যুৱৰাজক আনিবলৈ কটোৱালক পাচিলে । যুৱৰাজক আনিলত তেওঁ কি বাবে মূৰ্তিৰ ওচৰলৈ আহি বেজাৰ কৰি মূৰ্তি চুইছিল তাৰ কাৰণ সোধা হল । যুৱৰাজে কলে যে , “মই অমুক দেশৰ ৰজাৰ লৰা , মোৰ তিৰোতা ৰাতি পাটিৰ পৰা নাইকিয়া হোৱাত মই দেশে বিদেশে বিচাৰি ফুৰি , সেই মূৰ্তিটো মোৰ তিৰোতাৰ নিচিনা দেখি তাৰ ওচৰলৈ গৈছিলোঁ , মূৰ্তি বুলি জনা নাছিলো ।” সোণপাহী য়ে কলে বোলে “তোমাৰ প্ৰকৃত বিবাহিতা তিৰোতা হোৱা হলে তেওঁ তোমাক নেৰিলেহেঁতেন । তুমি ভাওনা কৰি সঁচা কথা গোপন কৰিছা । যদি তোমাৰ নিৰপদে স্বদেশলৈ যাবৰ মন আছে তেন্তে তুমি সকলো কথা সভাৰ আগত ভাঙি কব লাগে ।” যুৱৰাজে কিছুমান পৰ তভক মাৰি থাকি সোণপাহীক কেনেকৈ অনাইছিল , তাই অন্তৰ্দ্ধান হল সকলো আগ গুৰি ভাঙি কলত সভাসদ সকলে সোণপাহীক আচল সতী বুলি শলাগি ৰজা লৰাক কিছু সজ গৰিহণা কৰি বাট খচৰা দি নিজৰ দেশলৈ যাবলৈ এৰি দিলে । তাৰ পাছত ডেকাইতকিটাক সভালৈ আনিলে । সিহঁতেও কেৰজেৰ কৰি সঁচা কথা কলত সিহঁতক চমটা মৰাই এৰি দিলে । শেহত সদাগৰক আনি সকলো কথা সুধি উলিয়াই পৰস্ত্ৰীত বিশ্বাস কৰা বাবে যথেষ্ট শাস্তি হল বুলি বিদায় দিলে । সেইদিনা গধূলি সোণপাহীয়ে আগৰদৰে কাপোৰ কানি পিন্ধি নোমলৰ গুৰিলৈ গল ; নোমল সোণপাহী ক দেখি সাৱটি মাৰি ধৰি হুকহুক কৰি কান্দিবলৈ ধৰিলে আৰু দুয়ো দুয়োৰো কথা কৈয়ে ৰাতিটো কটালে পাছদিনা সোণপাহীয়ে নোমলৰ সৈতে ৰজাৰ ওচৰলৈ গৈ সকলো বৃত্তান্ত কোৱাত ৰজাই সোণপাহী ৰ সাহস আৰু বুদ্ধিক নথৈ শলাগিলে আৰু নিজৰ ভনীয়েকক নোমল লৈ ৰীতিমতে বিয়া দিলে ।
এইদৰে নোমল আৰু সোণপাহী সেই ৰাজ্যত থাকোঁতে অন্য এখন দেশৰ ৰাজবংশ লোপ হৈ ৰাজপাট খালি হলত পাত্ৰ মন্ত্ৰী সভাসদ সকলে উপযুক্ত ৰাজকোঁৱৰ এটি বিচৰাই দেশে দেশে মানুহ পঠালে । সেই ৰজাৰ উচৰলৈকো মানুহ আহিছিল । ৰজাই নোমকলকে ৰজা পাতিবলৈ লেখি পঠালে তেতিয়া সকলোৱে নোমলক দুইজনা কুঁৱৰীৰে নি সেই ৰাজ্যৰ সিংহাসনত বহুৱাই আঁঠু ললে ।
ইপিনে ৰুদাই ডাবহী , নোমল সোণপাহী ঘৰৰপৰা ওলাই যাবৰেপৰা জলকা লাগি ; বন কৰিবলৈ নালাগে সিহঁতে খাবলৈকে পাহৰা হল । ক্ৰমে ঘৰত নানা অমংগল হবলৈ ধৰিলে ; আজি কাৰো নৰীয়া , কালি গৰুটি , পৰাহি ম’হটি এইদৰে মৰিবলৈ ধৰিলে আৰু দিনকদিনে বিপদৰ উপৰি বিপদ হৈ ঘৰখন লাং – লাং – থাং – থাং হল । শেহত ৰুদাই ডাবহীয়ে মাগিব লগাত পৰিল । পাছে ইটোৰ মুখে সিটোৰ মুখে সিহঁতে শুনিবলৈ পালে যে দেশত নতুন ৰজা হৈছে আৰু তেওঁৰ বৰকুঁৱৰীয়ে দুখীয়াক বৰকৈ পুতৌ কৰি দান দক্ষিণা দিয়ে । তেতিয়া ৰুদায়ে পাঁচোটা পুতেকেৰে সৈতে অতি দুখীয়াভাৱে ৰজাৰ সিংহদুৱাৰত থিয় হৈ নিজৰ দুখ বেজাৰৰ কথা ৰাণীলৈ কৈ পঠিয়ালে । ৰাণীয়ে উপৰ মহলাৰ পৰা শহুৰেক আৰু বৰজনাকহঁতক দেখিয়েই চিনি পালে আৰু লিগিৰী পঠিয়াই মতাই নি সিহঁতক বাহিৰা ঘৰ এটাত চাৰি কঠ দি বহুৱাবলৈ কলে । তাৰ পাছত তামোল পাণ কাটি ৰূপৰ বটাত দি সিহঁতলৈ পঠালে । ৰুদাইৰ ভয়ত তত নাই , কিবা লগৰহে লগালো ভাবি । তাৰ পাছত সিহঁতক হাত মুখ ধুবলৈ পানী দি জলপান খাবলৈ ভিতৰলৈ মাতিলে । ৰুদায়ে লৰাকিটাৰ ফালে চাই কলে , “বোপাহত ! আৰু সৰহ বেলি নাই , জলপান নহয় , মূৰ কটাৰহে ব্যৱস্থা । দুখীয়া মগনীয়াৰক কোনে সোধ পোছ কৰে ? আগৰ বুঢ়ালোকে কৈছিল বোলে কটাৰ আগেয়েহে ৰজাঘৰত খুৱাই বুৱাই লয় । পলাবৰো উপায় নাই । একেবাৰে টোলৰ ভিতৰত সোমাই লৈছে ।” যি হক , মৰণত শৰণ দি কোনোমতে সিহঁতে জলপান খালে । তাৰ পাছত কুঁৱৰীয়ে কৈ পঠালে যে গধূলি সিহঁতে ভাত এসাঁজ খাই ৰজাঘৰতে শুই থাকিব লাগিব ; ভাত সোণপাহী য়ে নিজে ৰান্ধিছে । মাইহেঙত মান অনুসৰি ভাত বাঢ়ি থৈ ৰুদাই আৰু পুতেকহঁতক ৰাণীয়ে গা ধুবলৈ পঠিয়ালে । গা ধুই পাটৰ ধূতি কাপোৰ পিন্ধিবলৈ দিয়াত সিহঁতৰ গাত থৰ যুগুটি নোহোৱা হল । ৰান্ধনিঘৰ সোমাই মাইহেঙ আৰু বহু আসন দেখি সিহঁতৰ ধাতু উৰি গল ; তেতিয়া দিঠক নে সামাজিক থিৰ কৰিব নোৱাৰি সিহঁতে হোহোকা পিছলা কৰিছিল । পোনতে ৰুদাইক বহিবলৈ দি মান অনুসাৰে ইকিটা লৰাক বহুৱাই শেহৰ মাইহেঙত নোমল ক ঘৰৰপৰা পিন্ধি থকা কাপোৰেৰে ওলালত ৰুদাইৰ মনত পৰি সি নোমল ৰ ডিঙিত ধৰি হুকহুক কৰে কান্দিবলৈ ধৰিলে । ৰাতিটো থাকি পাছদিনা নোমলে মাক আৰু বৌৱেকহঁতক লৰা ছোৱালীমখাৰে সৈতে আনিবলৈ হাতী দোলা মানুহ পঠালে । এইদৰে তেতিয়া সকলোটি এক পৰিয়াল হৈ মহা সুখে সম্পদে থাকিবলৈ ধৰিলে । তেতিয়া হে ৰুদায়ে বোলে নোমল সোণপাহী ৰ কথা সঁচা , কোনে কাৰ জহত খায় , সকলোৱে আপোন বলতহে খায় ।
( এই সাধুটো শ্ৰীযুত বাচাৰাম খাউণ্ডে তেওঁৰ বুঢ়ীমাকৰ মুখে শুনিছিল । মৰণ কাললৈকে বুঢ়ীমাকৰ দাঁত আছিল । অইন কি তেওঁৰ গাৰ নোমবোৰো পকিছিল । তেওঁক গাঁৱৰ মানুহে পকী মুৰী আই বুলিছিল । সেইবোৰ তেওঁৰ থকা ঠাইডোখৰক আজিকালৈকে পকামূৰা বোলে ) ।
Hi, I’m Dev Kirtonia, Founder & CEO of Dev Library. A website that provides all SCERT, NCERT 3 to 12, and BA, B.com, B.Sc, and Computer Science with Post Graduate Notes & Suggestions, Novel, eBooks, Biography, Quotes, Study Materials, and more.
